Additionele opmerkingen aangaande L A TEX op notebooks

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Additionele opmerkingen aangaande L A TEX op notebooks"

Transcriptie

1 Additionele opmerkingen aangaande L A TEX op notebooks Cor Hurkens 1 december Inhoudsopgave 1 Aanvullingen op L A TEX-introductie Commando s voor accenten Commando s voor sub- en superscripts Wiskundige vormgeving..... Importeren van stukjes graphics.1 Postscript plaatjes Generatie en export van een grafiek in Mathematica Figuren en tabellen 3.1 Vloeiende tekstdelen Opzet van een tabel Voorbeeld van een tabel Lijst van figuren 1 Normale verdeling in het reële vlak 3 mathematica notebook Aanvullingen op L A TEX-introductie Hier volgen aanvullende aanwijzingen voor het handig gebruik van het MikTEXpakket. Vanuit de WinEdt omgeving is het niet moeilijk L A TEX-brontekst op te maken. Met de menu s is het gemakkelijk allerlei symbolen te kiezen. Maar wanneer je in de brontekst bezig bent kun je de L A TEX-commando s natuurlijk ook direct ingeven. En ook bij gebruik van de shortcuts via WinEdt moet je zelf blijven nadenken. 1

2 1.1 Commando s voor accenten Gebruik voor accenten de commando s \, \, \ direct en bedenk dat ze effect hebben op het eerst volgende karakter. Zo geven deze losgelaten op de letter e het volgende effect: é, è, ë. Wanneer je een trema wilt zetten op de letter i, bedenk dan dat je niet echt twee puntjes boven een letter i wilt zetten, want dan heb je uiteindelijk drie puntjes: ï. Je bent juist geïnteresseerd in een i met in plaats van de ene punt, twee naast elkaar gelegen puntjes, dus in twee puntjes boven een dotless i, dat is boven de letter ı, die je aangeeft met \ i. 1. Commando s voor sub- en superscripts Binnen wiskundige tekst maken we veel gebruik van subscripts en super scripts, die we met een underscore ( ) aangeven respectievelijk met een dakje (ˆ). Bedenk ook hier weer dat alleen het eerstvolgende symbool hiervan effect ondervindt. Beslaat het subscript méér dan een symbool, zoals in x ij, gebruik dan hiervoor $x_{ij}$. Wanneer je de accoladen weglaat, zoals bij $x_ij$, krijg je een ongewenst effect: x i j. 1.3 Wiskundige vormgeving Binnen de wiskunde mode wordt een serie aaneengesloten letters aangezien voor een product van een aantal éénletterige symbolen en komen er daarom subtiele spaties tussen te staan. In plaats van de abc-formule krijg je dan de abc-formule. Tekst wordt dus standaard in schuin schrift gezet. Let hier vooral op als je in de wiskundige tekst verzamelingen, variabelen of labels met méér dan een letter aangeeft. Stel dat je met CD de klasse van continu differentieerbare functies wilt aangeven. Let erop dat je dan overal de letters C en D aan elkaar schrijft, zowel in de lopende tekst, als in een wiskunde omgeving zoals f CD, hetgeen is geproduceerd met $f \in \mathit{cd}$. Met \mathrm{..}, \mathbf{..}, \mathit{..} zet je binnen math-mode tekst in stijlen romein, vet, en schuin schrift. Importeren van stukjes graphics In wiskunde documenten komen vaak plaatjes voor van grafieken, alsmede van tabellen. Grafieken worden vaak met een extern pakket gemaakt, zoals bijvoorbeeld Matlab of Mathematica. Plaatjes kun je ook maken met L A TEXcommando in de zogenaamde picture-mode. Het is vaak handiger daarvoor een programma als TeXCad of xfig (onder UNIX) te gebruiken.

3 Figuur 1: Normale verdeling in het reële vlak.1 Postscript plaatjes In Mathematica kan men plaatjes als een EPS-bestand opslaan (Encapsulated PostScript). Postscript is een taal voor printers. De term Encapsulated slaat op het feit dat het EPS-bestand een postscript-beschrijving van een plaatje bevat alsmede van een omschrijvende rechthoek (Bounding Box). Dit maakt het mogelijk uit zo n bestand het plaatje over te nemen, en het zelfs naderhand nog te schalen en te roteren. Hiervoor gebruiken we in L A TEX vaak het package graphicx. Dáár waar in de tekst een plaatje moet komen zetten we dan het commando \includegraphics{normaal}, wanneer we duiden op het eps-bestand normaal.eps. Als we verder geen nadere informatie geven dan wordt de figuur die genoemde file staat in zijn oorspronkelijke omvang op deze plek ingevoegd. Dat kan een groot plaatje zijn (zie Figuur 1) dat je waarschijnlijk bij voorkeur centreert (met \begin{center}...\end{center}), maar het kan ook een minimaal figuurtje zijn ter grootte van een gewone letter zoals ik hier invoeg: het - - plaatje vind je verderop in Figuur 1.. Generatie en export van een grafiek in Mathematica In Figuur vindt U de inhoud van een Mathematica notebook waaruit blijkt hoe de grafiek in Figuur 1 is gegenereerd. 3

4 3 Figuren en tabellen 3.1 Vloeiende tekstdelen Merk op dat de figuur die in de vorige sectie is genoemd niet per se verschijnt op de plek waar er voor het eerst naar wordt gerefereerd. Plaatjes en tabellen worden vaak niet in de lopende tekst opgenomen, maar bij voorkeur bovenaan of onderaan een bladzijde, niet ver van het referentiepunt. Een verdere eigenschap is dat zulke plaatjes vaak zijn voorzien van een onder- of bovenschrift (caption), die zelf vaak ook weer gelabeld is Figuur 1,, etc. of Tabel 1,, etc. In grotere documenten wordt vaak naast een overzicht van de inhoud, in de inhoudsopgave (tableofcontents), ook een overzicht van de figuren gegeven (listoffigures), en een van de tabellen (listoftables). Merk het onderscheid op tussen een plaatje als object in een stuk tekst (picture of \includegraphics{...}) en het gebruik van een figuur als floating environment (figure). Vergelijk ook het gebruik van een tabel als matrix van objecten (tabular), en het vloeiende tekstelement table. 3. Opzet van een tabel Voor het bloksgewijs weergeven van getallen of stukjes tekst maken we gebruik van de tabular-omgeving : \begin{tabular}[optioneel]{argumenten} data \end{tabular} Als argument wordt meegegeven een beschrijving van de tabel in zijn algemeen: aantal kolommen, het links (l), gecentreerd (c) of rechts (r) uitlijnen per kolom, het al dan niet scheiden van opeenvolgende kolommen door een verticale lijn ( ). Horizontale scheidslijnen (\hline), alsmede lokaal afwijkende kolomindelingen (\multicolumn{.}{...}{...}) komen in het data-deel terecht, waar ook de elementen van de tabel worden opgesomd. Omdat een tabular een tekstobject is, dat eventueel op een regel staat met andere tekstelementen, kan het handig zijn aan te geven of de tabel ten opzichte van de andere tekstelementen in verticale zin met de bovenkant (top), het midden (center) of met de onderkant (bottom) met de regel moet samenvallen. dat gebeurt dan door voor het optionele argument t, c respectievelijk b te kiezen.

5 3.3 Voorbeeld van een tabel type stijl \begin{tabular}{ l l r } slim roodharig kort \hline\hline \textbf{type} & dom blond lang \multicolumn{}{c }{\textbf{stijl}} \\ \hline slim & roodharig & kort \\ dom & blond & lang \\ \hline\hline \end{tabular} 5

6 f[x_,y_]:= Exp[-.5(x^+y^)]/( Pi) grafiek = Plot3D[f[x,y], {x,-,+}, {y,-,},plotrange->{,.16}, PlotPoints->6] SurfaceGraphics - Display["normaal.eps", grafiek, "EPS"] - SurfaceGraphics - Figuur : mathematica notebook 6

L A TEX-cursus 3 e sessie: Plaatjes, figuren en referenties in L A TEX

L A TEX-cursus 3 e sessie: Plaatjes, figuren en referenties in L A TEX L A TEX-cursus 3 e sessie: Plaatjes, figuren en referenties in L A TEX TEXniCie A Eskwadraat 24 november 2014 Vorige week Vorige week hebben jullie het volgende geleerd: Wiskundige symbolen in L A TEX

Nadere informatie

Marko Boon. 21 juni 2002. 1 Inleiding 1. 2 Het maken van een nieuw document 2. 4 Speciale symbolen 5. 5 Tabellen 5. 6 Plaatjes 6.

Marko Boon. 21 juni 2002. 1 Inleiding 1. 2 Het maken van een nieuw document 2. 4 Speciale symbolen 5. 5 Tabellen 5. 6 Plaatjes 6. 12 L A TEX met WinEdt Marko Boon 21 juni 2002 1 Inleiding 1 2 Het maken van een nieuw document 2 3 L A T E X, DVI en PostScript 4 4 Speciale symbolen 5 5 Tabellen 5 6 Plaatjes 6 7 Projecten 7 8 Spellingscontrole

Nadere informatie

Samenvatting L A TEX-cursus

Samenvatting L A TEX-cursus Samenvatting L A TEX-cursus Sjoerd Timmer TEXniCie 10 maart 2009 Inhoud 1 Week 1 2 Week 2 3 Week 3 4 Vragen? 5 Toets Waarom L A TEX Voordelen professionele layout handig voor wiskundige formules je kunt

Nadere informatie

Inleiding Latex als wiskundige tekstverwerker

Inleiding Latex als wiskundige tekstverwerker Inleiding Latex als wiskundige tekstverwerker C.A.J. Hurkens 5 december 2002 Samenvatting In dit stukje zien we in vogelvlucht de meest in het oog springende mogelijkheden die het pakket L A TEX biedt

Nadere informatie

Plaatjes in LaTeX/MiKTeX

Plaatjes in LaTeX/MiKTeX Voor vragen en/of opmerkingen over dit document, kun je een e-mail sturen naar marko@win.tue.nl. Plaatjes in LaTeX/MiKTeX Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Met welk programma kan ik EPS plaatjes maken? 3.

Nadere informatie

L A TEX ESA 2007/2008. Eelco Schatborn 10 september 2007

L A TEX ESA 2007/2008. Eelco Schatborn 10 september 2007 L A TEX ESA 2007/2008 Eelco Schatborn eelco@os3.nl 10 september 2007 ESA: L A TEX Vorige keer: 1. Intro & Hallo Wereld 2. Document class, opties, packages 3. Secties, lijsten, en nog het een en ander 4.

Nadere informatie

L A TEX voor beginners

L A TEX voor beginners L A TEX voor beginners Yfke Dulek & Ruurdje Procee voorjaar 2013 Waarom L A TEX gebruiken? Makkelijk formules toevoegen Je krijgt wat je tikt zonder rare shit Je kunt de lay-out gemakkelijk in één keer

Nadere informatie

L A TEX-cursus 2 e sessie: wiskunde in L A TEX

L A TEX-cursus 2 e sessie: wiskunde in L A TEX L A TEX-cursus 2 e sessie: wiskunde in L A TEX TEXniCie A Eskwadraat 17 november 2014 Vorige week Vorige week hebben jullie het volgende geleerd: Omgaan met *.tex en *.pdf documenten De titel weergeven

Nadere informatie

PLAATJES IN L A TEX WI1605

PLAATJES IN L A TEX WI1605 PLAATJES IN L A TEX WI1605 1. Plaatjes importeren in L A TEX Plaatjes kun je importeren met behulp van het package graphicx. Dat betekent dat je in de preamble \usepackage{graphicx} moet zetten. De commando

Nadere informatie

MiKT E X en L A T E X Introductie

MiKT E X en L A T E X Introductie MiKT E X en L A T E X Introductie Marko Boon http://www.win.tue.nl/ marko/latex/intro/ 15 november 2011 Introductie 2/48 L A T E X L A T E X is een systeem om documenten te maken met een hoge kwaliteit

Nadere informatie

Courbois Software WebDesignEditor. WYSIWYG-Editor

Courbois Software WebDesignEditor. WYSIWYG-Editor Courbois Software WebDesignEditor WYSIWYG-Editor 2006-2012 Courbois Software Beuningen Fazantlaan 63, 6641 XW Beuningen. www.courboissoftware.com & www.cs-webdesign.nl 024 677 25 46 - info@cs-webdesign.nl

Nadere informatie

L A TEXcursus 5 e sessie: plaatjes en afbeeldingen

L A TEXcursus 5 e sessie: plaatjes en afbeeldingen L A TEXcursus 5 e sessie: plaatjes en afbeeldingen TEXnicie 18 december 2007 Inhoudsopgave 1 Plaatjes Plaatjes in je document opnemen Plaatjes aanpassen 2 Afbeeldingen Afbeeldingen, nummering en onderschriften

Nadere informatie

Wiskunde en ICT 1. Met het lettertype wiskunde.ttf kan je onderstaande wiskundige symbolen invoegen.

Wiskunde en ICT 1. Met het lettertype wiskunde.ttf kan je onderstaande wiskundige symbolen invoegen. Vergelijkingseditor 2010 Wiskunde Module 1a Wiskunde en ICT 1 WISKUNDE EN ICT Tijdens de lessen wiskunde op deze hogeschool met de laptop moet je ook voor wiskunde de laptop zinvol gebruiken. Dat dit niet

Nadere informatie

intro.tex Nov 28, 03 14:36 Page 1/5

intro.tex Nov 28, 03 14:36 Page 1/5 Nov 28, 03 14:36 Page 1/5 % inleiding latex als wiskundige tekstverwerker % tevens voorbeeld bestand met latex input % vanaf het procent teken tot het einde van de regel is COMMENTAAR. \documentclass[12pt]{article}

Nadere informatie

Het tsv-bestand gaan we nu inlezen in Coach. Open Coach; log in als docent; kies nieuwe activiteit ; meten. (Je hoeft geen meetpaneel te kiezen.

Het tsv-bestand gaan we nu inlezen in Coach. Open Coach; log in als docent; kies nieuwe activiteit ; meten. (Je hoeft geen meetpaneel te kiezen. Data analyse HiSPARC Analyse met Coach C.G.N. van Veen 1 Inleiding Dit werkblad helpt leerlingen en docenten om data analyse van HiSPARC met het software pakket Coach (6 of 7) te doen. Coach (6 of 7) is

Nadere informatie

In dit document staat beschreven hoe je de meetgegevens vanuit Coach kunt opslaan en later in kunt lezen in Excel en hier een grafiek van kunt maken.

In dit document staat beschreven hoe je de meetgegevens vanuit Coach kunt opslaan en later in kunt lezen in Excel en hier een grafiek van kunt maken. In dit document staat beschreven hoe je de meetgegevens vanuit Coach kunt opslaan en later in kunt lezen in Excel en hier een grafiek van kunt maken. De instructies voor Excel zijn geschreven voor Excel

Nadere informatie

SNEL WERKEN MET EXCEL

SNEL WERKEN MET EXCEL SNEL WERKEN MET EXCEL 2013 Computertraining voor 50-plussers PC50plus computertrainingen Eikbosserweg 52 1214AK Hilversum tel: 035 6213701 info@pc50plus.nl www.pc50plus.nl Snel werken met Excel C O M P

Nadere informatie

Formules maken met MS Word

Formules maken met MS Word Formules maken met MS Word Het gebruik van de vergelijkingseditor 4 HAVO en 5 VWO Werken met de vergelijkingseditor in Microsoft Word. Inleiding. Voor je ligt een handleiding die je leert om te gaan met

Nadere informatie

Algebra leren met deti-89

Algebra leren met deti-89 Algebra leren met deti-89 Werkgroep T 3 -symposium Leuven 24-25 augustus 2001 Doel Reflecteren op het leren van algebra in een computeralgebra-omgeving, en in het bijzonder op het omgaan met variabelen

Nadere informatie

Introductie in R. http://www.math.montana.edu/stat/tutorials/r-intro.pdf http://www.math.montana.edu/stat/docs/splus_notes.ps

Introductie in R. http://www.math.montana.edu/stat/tutorials/r-intro.pdf http://www.math.montana.edu/stat/docs/splus_notes.ps Introductie in R R is een programmeer taal met een groot aantal voorgeprogrammeerde statistische functies. Het is de open source versie van S-plus. Wij gebruiken R dan ook omdat het gratis is. Documentatie

Nadere informatie

Titel: Workshop creatief met MS Word Auteur: Miriam Harreman / Jaar: 2009 Versie: Creative Commons Naamsvermelding & Gelijk

Titel: Workshop creatief met MS Word Auteur: Miriam Harreman /   Jaar: 2009 Versie: Creative Commons Naamsvermelding & Gelijk Versie: 1.0-1- Creative Commons Index INDEX... 2 INLEIDING... 3 INSTELLEN VAN DE PAGINA... 4 LIGGENDE KAART... 4 STAANDE KAART... 4 WERKRUIMTE... 4 WERKEN MET WORDART... 5 WORDART: WERKBALK... 5 WORDART:

Nadere informatie

Toelichting op enkele knoppen: (als u de muis bij een knop houdt, verschijnt een tekst met een korte aanwijzing (tooltip) bij deze knop).

Toelichting op enkele knoppen: (als u de muis bij een knop houdt, verschijnt een tekst met een korte aanwijzing (tooltip) bij deze knop). FAQ Leerlingdossier & handelingsplannen Welke mogelijkheden biedt de online tekstverwerker in ESIS? De online tekstverwerker beschikt over veel mogelijkheden voor het bewerken van tekst. U vindt de online

Nadere informatie

MiKTEX en L A TEX Introductie

MiKTEX en L A TEX Introductie MiKTEX en L A TEX Introductie Marko Boon 8 september 2004 /k 1/67 LAT E X L A TEX is een systeem om documenten te maken met een hoge kwaliteit wat typografie betreft. Het wordt vooral gebruikt voor technischwetenschappelijke

Nadere informatie

Programmeren in L A TEX

Programmeren in L A TEX Programmeren in L A TEX Sjoerd Timmer Jeroen Leeuwestein TEXniCie 4 mei 2010 Inhoud 1 Inleiding 2 Eigen commando s 3 Variabelen 4 Testen en herhalen 5 Commando s vervangen 6 Samenvatting Commando s Een

Nadere informatie

I Het maken van een nieuwsbrief

I Het maken van een nieuwsbrief I Het maken van een nieuwsbrief Wat leer je? Veel bedrijven publiceren een korte nieuwsbrief waar zij hun personeel op de hoogte houden van belangrijke ontwikkelingen binnen het bedrijf. Hier meldt men

Nadere informatie

Vergelijkingseditor 2007

Vergelijkingseditor 2007 Vergelijkingseditor 2007 Wiskunde Module 1a Wiskunde en ICT 1 WISKUNDE EN ICT Tijdens de lessen wiskunde op deze hogeschool met de laptop moet je ook voor wiskunde de laptop zinvol gebruiken. Dat dit niet

Nadere informatie

User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch.

User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. Bij het in gebruik nemen van een Wandy Hotspot is het aanmaken van gebruikers een tijdrovende klus. Om snel veel accounts aan te maken hebben

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Excel 2016 basis 1 INTRODUCTIE 1

INHOUDSOPGAVE. Excel 2016 basis 1 INTRODUCTIE 1 INHOUDSOPGAVE 1 INTRODUCTIE 1 2 KENNISMAKING EXCEL 3 2.1 Excel starten 3 Excel starten via de knop Start van Windows 3 2.2 Schermonderdelen 4 Schermtips 5 Vensterknoppen 5 Werkbalk Snelle toegang 6 De

Nadere informatie

Vragen opmaken in de editor

Vragen opmaken in de editor Vragen opmaken in de editor De tekstvakken van WTMaak zijn in versie 5.0 opgebouwd volgens de HTML5-methode. Hiermee kunt u direct zien wat u invoegt of opmaakt, de zogenaamde WYSIWYG methode (What You

Nadere informatie

Handleiding Content Management Systeem

Handleiding Content Management Systeem Handleiding Content Management Systeem Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inloggen... 3 2. Paginavolgorde... 3 3. Pagina en menutitel... 3 4. Pagina s bewerken... 4 5. De tekstverwerker... 4 6. Interne

Nadere informatie

WORD in kleine stapjes

WORD in kleine stapjes WORD in kleine stapjes Alles wat je moet kennen & kunnen Inhoud Inleiding... 3 Tabblad Start... 4 Lettertype... 4 Alinea... 6 Stijlen... 8 Tabblad Invoegen... 9 Pagina s... 9 Tabellen... 9 Illustraties...

Nadere informatie

Leren werken met Excel en Tabellen maken

Leren werken met Excel en Tabellen maken Leren werken met Excel en Tabellen maken Loek Halman & Josja Rokven I. Leren werken met Excel Instructie Excel is een van de meest gebruikte programma s. Het is bijna onmisbaar voor iedereen de veel met

Nadere informatie

WISKUNDE EN ICT. 1 Wiskundige symbolen N, R, 2 Symbolen

WISKUNDE EN ICT. 1 Wiskundige symbolen N, R, 2 Symbolen Vergelijkingseditor 2003 Module 1a en ICT 1 WISKUNDE EN ICT Tijdens de lessen wiskunde op deze hogeschool met de laptop moet je ook voor wiskunde de laptop zinvol gebruiken. Dat dit niet zo evident is,

Nadere informatie

VAARDIGHEDEN EXCEL. MEETWAARDEN INVULLEN In de figuur hieronder zie je twee keer de ingevoerde meetwaarden, eerst ruw en daarna netjes opgemaakt.

VAARDIGHEDEN EXCEL. MEETWAARDEN INVULLEN In de figuur hieronder zie je twee keer de ingevoerde meetwaarden, eerst ruw en daarna netjes opgemaakt. VAARDIGHEDEN EXCEL Excel is een programma met veel mogelijkheden om meetresultaten te verwerken, maar het was oorspronkelijk een programma voor boekhouders. Dat betekent dat we ons soms in bochten moeten

Nadere informatie

Handleiding Vedor-editor

Handleiding Vedor-editor Handleiding Vedor-editor Mei 2007, versie 0.9 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Aanmelden... 4 De werkbalk... 5 Het context menu... 6 Navigeren binnen je website... 7 Tekst toevoegen en bewerken... 8 Afbeeldingen

Nadere informatie

LATEX Cursus voor beginners

LATEX Cursus voor beginners L A TEX Cursus voor beginners Een introductie in L A TEX E.T.S.V. Scintilla Woensdag 20/27 februari 2008 Overzicht 1 2 3 4 5 6 TEX en L A TEX TEX en LATEX Voor- en nadelen Voorkennis Benodigdheden Overzicht

Nadere informatie

Met het element <table> kan je een tabel invoegen, met </table> sluit je de tabel terug af.

Met het element <table> kan je een tabel invoegen, met </table> sluit je de tabel terug af. Les 7: Tabellen. Tabellen is iets dat veel en graag gebruikt wordt, met tabellen kun je immers een heleboel zaken overzichtelijker weergeven. Een tabel aanmaken in Html vergt wat inspanning omdat je met

Nadere informatie

Excel Elektronisch rekenblad Dhr. Goeminne

Excel Elektronisch rekenblad Dhr. Goeminne 2 e semster 13 Excel Elektronisch rekenblad Dhr. Goeminne Naam :. Hoofdstuk 1: Inleiding Met een rekenblad kunnen we gegevens berekenen, vergelijken, ordenen en presenteren. Excel start je op via het menu

Nadere informatie

Het csv bestand gaan we nu inlezen in Coach. Open Coach; log in als docent; kies nieuwe activiteit ; meten. (Je hoeft geen meetpaneel te kiezen.

Het csv bestand gaan we nu inlezen in Coach. Open Coach; log in als docent; kies nieuwe activiteit ; meten. (Je hoeft geen meetpaneel te kiezen. Data analyse HiSPARC Analyse met Coach C.G.N. van Veen 1 Inleiding Dit werkblad helpt leerlingen en docenten om data analyse van HiSPARC met het software pakket Coach (6 of 7) te doen. Coach (6 of 7) is

Nadere informatie

DATABASEBEHEER IN EXCEL

DATABASEBEHEER IN EXCEL DATABASEBEHEER IN EXCEL 1. LIJSTEN Een lijst is een reeks van rijen met gelijksoortige gegevens waarvan de eerste rij de labels (veldnamen) bevat. Een voorbeeld: Je kunt een lijst beschouwen als een eenvoudige

Nadere informatie

1. Introductie tot SPSS

1. Introductie tot SPSS 1. Introductie tot SPSS Wat is SPSS? SPSS is een statistisch computerprogramma dat door wetenschappers wordt gebruikt om gegevens te verzamelen, analyseren en te bewerken. Het wordt voornamelijk gebruikt

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van tabellen en figuren

Handleiding voor het maken van tabellen en figuren Handleiding voor het maken van tabellen en figuren Tabellen Bij het maken van tabellen wordt de standaard van de American Psychological Association (APA-standard) gehanteerd (American Psychological Association,

Nadere informatie

Hoofdstuk 3: Terminologie en overzicht van de functies

Hoofdstuk 3: Terminologie en overzicht van de functies Hoofdstuk 3: Terminologie en overzicht van de functies 3.0 Introductie In dit hoofdstuk zullen we kijken naar de belangrijkste typen inhoud die kan worden opgenomen in een dia. Hoofdstuk 2: In Aan de slag,

Nadere informatie

1 Inleiding...3. 2 Installeren van de vergelijkingseditor...4. 3 Formules maken...12

1 Inleiding...3. 2 Installeren van de vergelijkingseditor...4. 3 Formules maken...12 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 Installeren van de vergelijkingseditor...4.1 Controle of de vergelijkingseditor is geïnstalleerd (Word 97)... 4. Installatie (Word 97)... 5.3 Een menuknop maken... 7.4 Een

Nadere informatie

Basisvaardigheden Microsoft WORD 2010

Basisvaardigheden Microsoft WORD 2010 Met behulp van deze handleiding kun je de basisvaardigheden leren die nodig zijn om een verslag te maken met behulp van microsoft WORD 2010. De handleiding is zo kort mogelijk gehouden en bevat niet meer

Nadere informatie

Les 1. Digitale Media - DTP 1

Les 1. Digitale Media - DTP 1 Intro InDesign werkt met objecten, dit zijn alle elementen die je op een pagina kunt plaatsen. Bijvoorbeeld hulplijnen, om aan te geven waar de marges van de pagina s komen, maar ook tekstkaders, illustratiekaders,

Nadere informatie

Tekstverwerken met. Word

Tekstverwerken met. Word Tekstverwerken met Word Inleiding Wij vinden het heel gewoon om dingen op papier te zetten. Vroeger werden kleitabletten gebruikt om dingen vast te leggen. Later vonden de Egyptenaren papyrus uit. Nog

Nadere informatie

Vragen opmaken in de editor

Vragen opmaken in de editor Vragen opmaken in de editor De tekstvakken van WTMaak zijn in versie 5.0 opgebouwd volgens de HTML5-methode. Hiermee kunt u direct zien wat u invoegt of opmaakt, de zogenaamde WYSIWYG methode (What You

Nadere informatie

Lesbrief GeoGebra. 1. Even kennismaken met GeoGebra (GG)

Lesbrief GeoGebra. 1. Even kennismaken met GeoGebra (GG) Lesbrief GeoGebra Inhoud: 1. Even kennismaken met GeoGebra 2. Meetkunde: 2.1 Punten, lijnen, figuren maken 2.2 Loodlijn, deellijn, middelloodlijn maken 2.3 Probleem M1: De rechte van Euler 2.4 Probleem

Nadere informatie

Grafieken in Word. Soort 1 2 5 10 12 15 20 30 Leven 4,8 4,9 5,1 5,5 5,6 5,8 6,0 6,2 Annuïteiten 4,9 5,1 5,3 5,7 5,8 6,0 6,2 6,5

Grafieken in Word. Soort 1 2 5 10 12 15 20 30 Leven 4,8 4,9 5,1 5,5 5,6 5,8 6,0 6,2 Annuïteiten 4,9 5,1 5,3 5,7 5,8 6,0 6,2 6,5 Les 16 Grafieken in Word In deze les leert u hoe u gegevens weergeeft in de vorm van een grafiek. Ook past u het uiterlijk, de schaal en het type grafiek aan. Een grafiek maken Eén plaatje zegt meer dan

Nadere informatie

4. Plak de gekopieerde tekst op de plaats van de cursor als pure tekst. 5. Plak de gekopieerde tekst op de plaats van de cursor vanuit Word

4. Plak de gekopieerde tekst op de plaats van de cursor als pure tekst. 5. Plak de gekopieerde tekst op de plaats van de cursor vanuit Word 1. Code. Toon HTML code van de tekst 2. Verwijder de opmaak van de geselecteerde tekst. 3. Plak de gekopieerde tekst op de plaats van de cursor 4. Plak de gekopieerde tekst op de plaats van de cursor als

Nadere informatie

Hoofdstuk 27: Celopmaak* 2010

Hoofdstuk 27: Celopmaak* 2010 Hoofdstuk 27: Celopmaak* 2010 27.0 Inleiding In dit deel wordt beschreven hoe je het werk er goed kunt laten uitzien. Besproken zal worden wat er binnenin de cel en aan de celgrenzen gebeurt en wanneer

Nadere informatie

INHOUD. Ten geleide 13. 1 Excel 2007-2010 Basis 15

INHOUD. Ten geleide 13. 1 Excel 2007-2010 Basis 15 INHOUD Ten geleide 13 1 Excel 2007-2010 Basis 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Excel 2007-2010 samengevat 15 1.2.1 Configuratie instellen en de werkomgeving aanpassen 15 1.2.1.1 Een knop toevoegen aan de werkbalk

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord Introductie Visual Steps Wat heeft u nodig? Uw voorkennis Hoe werkt u met dit boek?...

Inhoudsopgave. Voorwoord Introductie Visual Steps Wat heeft u nodig? Uw voorkennis Hoe werkt u met dit boek?... Inhoudsopgave Voorwoord... 13 Introductie Visual Steps... 14 Wat heeft u nodig?... 15 Uw voorkennis... 16 Hoe werkt u met dit boek?... 17 De cd-rom en de website bij dit boek... 19 Bekijken van de cd-rom...

Nadere informatie

Handleiding Word de graad

Handleiding Word de graad Handleiding Word 2010 3de graad Inhoudsopgave Regelafstand 3 Knippen 3 Kopiëren 5 Plakken 6 Tabs 7 Pagina-instellingen 9 Opsommingstekens en nummeringen 12 Kopteksten en voetteksten 14 Paginanummering

Nadere informatie

Excel Van rookie tot wizard. Willem De Meyer Hans Vanlanduyt. Acco Leuven / Den Haag

Excel Van rookie tot wizard. Willem De Meyer Hans Vanlanduyt. Acco Leuven / Den Haag Excel 2016 Van rookie tot wizard Willem De Meyer Hans Vanlanduyt Acco Leuven / Den Haag Inleiding Excel is een elektronisch rekenblad. Het programma laat toe om tabellen op te bouwen. Dit kunnen eenvoudige

Nadere informatie

Cursus KeyCreator. Oefening 13: Audiocassette

Cursus KeyCreator. Oefening 13: Audiocassette Cursus KeyCreator Oefening 13: Audiocassette Tekenen van een audiocassette Men dient hiervoor verschillende functies te gebruiken: - Tekenen van rechthoeken, lijnen en cirkels. - Trimmen, dubbeltrimmen

Nadere informatie

Aantekeningen over MATLAB

Aantekeningen over MATLAB Aantekeningen over MATLAB Hieronder volgen zeer beknopte aantekeningen over MATLAB. Wat is MATLAB? MATLAB staat voor MATrix LABoratory. Opstarten van MATLAB Met de muis en het menu Matlab opstarten. Er

Nadere informatie

Hoofdstuk 12 : Het map menu

Hoofdstuk 12 : Het map menu Hoofdstuk 12 : Het map menu Optimize/Repair : Bij het werken met ocad gaan we zaken bijwerken en wissen. Zo ontstaan er lege plaatsen in ons bestand. Met optimize/repair gaan we die ruimte vrijmaken en

Nadere informatie

8. Accenten en Trema's

8. Accenten en Trema's 8. Accenten en Trema's In deze module leert u letters met een accent of trema op uw scherm te krijgen. Eén mogelijkheid heeft u al gezien in Module 4 van de Basiscursus 1: het woord fout typen en het dan

Nadere informatie

Met de functies Verticaal zoeken of Horizontaal zoeken kun je gegevens in het rekenblad laten opzoeken en weergeven.

Met de functies Verticaal zoeken of Horizontaal zoeken kun je gegevens in het rekenblad laten opzoeken en weergeven. Formules functies verticaal en horizontaal zoeken Excel Met de functies Verticaal zoeken of Horizontaal zoeken kun je gegevens in het rekenblad laten opzoeken en weergeven. Opbouw van de functie Verticaal

Nadere informatie

Inleiding MATLAB (2) november 2001

Inleiding MATLAB (2) november 2001 Inleiding MATLAB (2) Stefan Becuwe Johan Vervloet november 2 Octave gratis MATLAB kloon Min of meer MATLAB compatibel http://www.octave.org/ % Script PlotVb % % Plot regelmatige driehoek t/m tienhoek PlotVb.m

Nadere informatie

De tekst staat nu aan de linkerkant. De tekst staat nu aan de rechterkant. De tekst staat nu in het midden.

De tekst staat nu aan de linkerkant. De tekst staat nu aan de rechterkant. De tekst staat nu in het midden. 1. Uitlijnen Uitlijnen: De manier waarop een regel wordt getoond. Dit kan op vier verschillende manieren. We geven hieronder vier voorbeelden. A. Links uitlijnen De tekst staat nu aan de linkerkant. B.

Nadere informatie

Experiment: massadichtheid

Experiment: massadichtheid Inleiding In deze workshop willen we aan de hand van een praktijkvoorbeeld voor de lessen fysica in het derde jaar aangeven hoe de TI-83 plus een handig hulpmiddel kan zijn bij het verwerken van meetresultaten.

Nadere informatie

U ziet de progressie van de download aan de groene blokjes in het balkje helemaal onder aan de pagina.

U ziet de progressie van de download aan de groene blokjes in het balkje helemaal onder aan de pagina. Gegevens exporteren en bewerken vanuit GRIEL Stap 1. Selecteer de juiste gegevens en download deze 1. Stel het datumfilter in op de gewenste periode. Druk op ververs. 2. Maak met behulp van het filter

Nadere informatie

Microsoft Word 365. Letteropmaak AAN DE SLAG MET DIGITALE VAARDIGHEDEN TRAINING: MICROSOFT WORD 365

Microsoft Word 365. Letteropmaak AAN DE SLAG MET DIGITALE VAARDIGHEDEN TRAINING: MICROSOFT WORD 365 Microsoft Word 365 Letteropmaak Inhoudsopgave 4. Letteropmaak 4.1 Vet, cursief en onderstreept 4.2 Lettertype en lettergrootte 4.3 Tekstkleur 4.4 Super- en subscript 4.1 Vet, cursief en onderstreept Een

Nadere informatie

Instructie voor Docenten. Hoofdstuk 13 OMTREK EN OPPERVLAKTE

Instructie voor Docenten. Hoofdstuk 13 OMTREK EN OPPERVLAKTE Instructie voor Docenten Hoofdstuk 13 OMTREK EN OPPERVLAKTE Instructie voor docenten H13: OMTREK EN OPPERVLAKTE DOELEN VAN DIT HOOFDSTUK: Leerlingen weten wat de begrippen omtrek en oppervlakte betekenen.

Nadere informatie

Overstappen naar office 2010

Overstappen naar office 2010 Overstappen naar office 2010 Als je tot nu toe gewend was te werken met Office 2003 of lager (het oude vertrouwde Word, Excel, Outlook, enz.) en je krijgt opeens Office 2007 of 2010 voor je neus is het

Nadere informatie

les 6 draaitabellen en draaigrafieken Herhaling Oefening 6.1

les 6 draaitabellen en draaigrafieken Herhaling Oefening 6.1 draaitabellen en draaigrafieken Herhaling Oefening 6.1 a. Open de werkmap Draaitabel. b. Sorteer de gegevens Van A naar Z op de kolom Verkoper. c. Maak een Tabel bij alle gegevens van de verkoper De Koning.

Nadere informatie

Beknopte gebruikershandleiding Editor

Beknopte gebruikershandleiding Editor Beknopte gebruikershandleiding Editor Deze handleiding beschrijft de mogelijkheden van de teksteditor. Let op! Niet iedere website heeft echter alle opties beschikbaar. Mocht u toch nog problemen ervaren,

Nadere informatie

Excellerend Kwartaaltip 2012-2

Excellerend Kwartaaltip 2012-2 Excellerend Heemraadweg 21 2741 NC Waddinxveen 06 5115 97 46 richard@excellerend.nl BTW: NL0021459225 ABN/AMRO: 53.68.25.491 KVK: 24389967 Zoeken Binnen Excel kan op verschillende manieren gezocht worden:

Nadere informatie

Akternatieve doorrekenen. 7.2 Tabellen

Akternatieve doorrekenen. 7.2 Tabellen 7.2 Tabellen Een tabel geeft een overzicht van de uitkomsten van een berekening voor verschillende waarden van een of meerdere variabelen. Excel kent twee soorten tabellen. Een eenzijdige en een tweezijdige

Nadere informatie

Afdrukken in Calc Module 7

Afdrukken in Calc Module 7 7. Afdrukken in Calc In deze module leert u een aantal opties die u kunt toepassen bij het afdrukken van Calc-bestanden. Achtereenvolgens worden behandeld: Afdrukken van werkbladen Marges Gedeeltelijk

Nadere informatie

Handleiding Joomla! Frontend, content en gallery. september 2014 versie 1.0

Handleiding Joomla! Frontend, content en gallery. september 2014 versie 1.0 Handleiding Joomla! Frontend, content en gallery. september 2014 versie 1.0 1 Inhoudsopgave Toevoegen nieuw artikel, of wijzigen...3 Extra web-functionaliteit...4 toevoegen van een foto/plaatje...4 toevoegen

Nadere informatie

BASIS TEKSTBEWERKING deel 2

BASIS TEKSTBEWERKING deel 2 BASIS TEKSTBEWERKING deel 2 Opslaan en openen. Opslaan. Om een tekst document te kunnen bewaren, zult u het moeten opslaan op de harde schijf van uw computer. Het blijft daar dan net zo lang staan tot

Nadere informatie

7.1 De afgeleide van gebroken functies [1]

7.1 De afgeleide van gebroken functies [1] 7.1 De afgeleide van gebroken functies [1] Regels voor het differentiëren: f() = a geeft f () = a f() = a geeft f () = a f() = a geeft f () = 0 Algemeen geldt: f() = a n geeft f () = na n-1 Voorbeeld 1:

Nadere informatie

Een grafiek maken in Excel

Een grafiek maken in Excel Een grafiek maken in Excel [Paul De Meyer] 1 Microsoft Excel starten Ga naar start en kies in Alle programma s voor Microsoft Excel of Dubbelklik op het bureaublad het icoontje Microsoft Excel Automatisch

Nadere informatie

De celwijzer is een rechthoekig kader dat om de actieve cel zit. celwijzer

De celwijzer is een rechthoekig kader dat om de actieve cel zit. celwijzer Inhoudsopgave: De werkmap p. 1 Navigeren p. 1 Selecteren p. 2 Het hele werkblad selecteren p. 2 Gegevens invoeren p. 3 De kolombreedte aanpassen p. 3 Bladtabs p. 4 Naam tabblad wijzigingen p. 4 Invoegen

Nadere informatie

Module 4 Opmaak van een werkblad en cellen

Module 4 Opmaak van een werkblad en cellen Module 4 Opmaak van een werkblad en cellen Kolombreedte en rijhoogte#breedtehoogte Opmaak van cellen Lettertype Uitlijning Opvulling Randen Getallen Datum en tijd Voorwaardelijke opmaak Gebruik van thema's

Nadere informatie

INHOUD. Ten geleide Starten met Excel 13

INHOUD. Ten geleide Starten met Excel 13 INHOUD Ten geleide 11 1 Starten met Excel 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Microsoft Excel starten 13 1.3 Het toepassingsvenster van Excel 14 1.3.1 De titelbalk 14 1.3.1.1 De werkbalk Snelle toegang 15 1.3.1.2

Nadere informatie

FLIPIT 5. (a i,j + a j,i )d i d j = d j + 0 = e d. i<j

FLIPIT 5. (a i,j + a j,i )d i d j = d j + 0 = e d. i<j FLIPIT JAAP TOP Een netwerk bestaat uit een eindig aantal punten, waarbij voor elk tweetal ervan gegeven is of er wel of niet een verbinding is tussen deze twee. De punten waarmee een gegeven punt van

Nadere informatie

Uitleg invoegen en bewerken van tabellen

Uitleg invoegen en bewerken van tabellen Uitleg invoegen en bewerken van tabellen De werking van de nieuwe teksteditor is op hoofdlijnen vergelijkbaar met die van de oude teksteditor, maar wat betreft het invoegen en bewerken van tabellen is

Nadere informatie

L A TEX-cursus 4 e sessie: verdieping

L A TEX-cursus 4 e sessie: verdieping L A TEX-cursus 4 e sessie: verdieping TEXniCie Aldo Witte en Rik van Rooij 1 december 2014 Inhoudsopgave 1 Vorige Week 2 Plaatjes mooier 3 Externe packages 4 De Beamer class 5 A-Eskwadraat packages 6 Volgende

Nadere informatie

ICT en grote datasets havo wiskunde A en vwo wiskunde A/C

ICT en grote datasets havo wiskunde A en vwo wiskunde A/C ICT en grote datasets havo wiskunde A en vwo wiskunde A/C Workshop Noordhoff wiskundecongres 19 november 2015 Matthijs van Maarseveen, Stijn Voets en Mark Haneveld Opbouw workshop 1. Demonstratie Exceltabellen

Nadere informatie

Veeltermafbeeldingen. Pim Heesterbeek, Edo van Veen 9 juli 2009

Veeltermafbeeldingen. Pim Heesterbeek, Edo van Veen 9 juli 2009 Veeltermafbeeldingen Pim Heesterbeek, Edo van Veen 9 juli 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Theorie 7 2.1 Definitie veeltermafbeelding..................... 7 2.2 Definitie strikte driehoeksvorm...................

Nadere informatie

Eindtermen. Opleiding Grensbewaking (OGB)

Eindtermen. Opleiding Grensbewaking (OGB) Eindtermen Opleiding Grensbewaking (OGB) Deelkwalificatie 5 Digitale middelen Onderwijseenheden Deelkwalificatie 5 28. ICT - Windows...02 ICT - Word ICT - Excel ICT - Power Point 03 04 05 29. ACTPOL 08

Nadere informatie

Matlab-Introductie (les 1)

Matlab-Introductie (les 1) Matlab-Introductie (les 1) Wat is Matlab? MATLAB staat voor MATrix LABoratory. Opstarten van Matlab Dit hangt af van het onderligge systeem (Windows, Linux,...), Maar kortweg geldt bijna altijd: ga met

Nadere informatie

Factuur Lay-out / Factuur Template

Factuur Lay-out / Factuur Template Factuur Lay-out / Factuur Template In i-reserve is het mogelijk facturen te verzenden. De facturen worden als pdf bijlage per e-mail naar de klant verzonden. In deze tutorial wordt beschreven hoe u een

Nadere informatie

Het hele scherm besturen

Het hele scherm besturen De Sense HAT programmeren Het hele scherm besturen Met de Sense HAT kun je allerlei omstandigheden in het ISS waarnemen en opslaan. Ook kun je ze laten zien als tekst of plaatje op het ledscherm. In deze

Nadere informatie

Zelf albumbladen maken in Word 2003

Zelf albumbladen maken in Word 2003 Zelf albumbladen maken in Word 2003 Het maken van albumbladen in Word is niet moeilijk, maar laten zien hoe het precies gaat, hangt af van de versie van Word. Hieronder volgt de instructie voor Word 2003.

Nadere informatie

CMS Instructiegids Copyright Endless webdesign v.o.f

CMS Instructiegids Copyright Endless webdesign v.o.f CMS Instructiegids Copyright Endless webdesign v.o.f. 2014 1 2 Notities Inhouds opgave Hoe log ik in? 4 Een pagina toevoegen. 5 Een pagina vullen/aanpassen. 7 Een pagina verwijderen. 8 Een sjabloon kiezen.

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. Matrices en stelsels. 3.1 Matrices. [[1,7]],[[12,8] ] of [ 1, 7; 12,8 ] bepaalt de matrix

Hoofdstuk 3. Matrices en stelsels. 3.1 Matrices. [[1,7]],[[12,8] ] of [ 1, 7; 12,8 ] bepaalt de matrix Hoofdstuk 3 Matrices en stelsels 3.1 Matrices Een matrix is in DERIVE gedefinieerd als een vector van vectoren. De rijen van de matrix zijn de elementen van de vector. Op de volgende manier kan je een

Nadere informatie

Syllabus Leren Modelleren

Syllabus Leren Modelleren Syllabus Leren Modelleren Januari / februari 2014 Hervormd Lyceum Zuid Klas B1B SCHRIJF HIER JE NAAM: LES 1 Syllabus Modelleren; Les 1: Zoekproblemen Klas B1B Inleiding In de lessen voor de kerstvakantie

Nadere informatie

maplev 2010/7/12 14:02 page 277 #279

maplev 2010/7/12 14:02 page 277 #279 maplev /7/ 4: page 77 #79 Module 8 Benaderende en interpolerende functies Onderwerp Voorkennis Expressies Bibliotheken Bestanden Zie ook Continue en differentieerbare functies door gegeven punten; kleinste

Nadere informatie

Grafieken maken met Excel

Grafieken maken met Excel Grafieken maken met Excel Mooie plaatjes met Microsoft Excel 4 HAVO en 5 VWO Grafieken maken met Excel. Inleiding. Bij de practica moet je regelmatig een grafiek tekenen. Tot nu toe deed je dat waarschijnlijk

Nadere informatie

3 Wat is een stelsel lineaire vergelijkingen?

3 Wat is een stelsel lineaire vergelijkingen? In deze les bekijken we de situatie waarin er mogelijk meerdere vergelijkingen zijn ( stelsels ) en meerdere variabelen, maar waarin elke vergelijking er relatief eenvoudig uitziet, namelijk lineair is.

Nadere informatie

1. Open het programma KompoZer Het grote witte vlak is een nog lege webpagina. Deze gaan we nu van inhoud voorzien.

1. Open het programma KompoZer Het grote witte vlak is een nog lege webpagina. Deze gaan we nu van inhoud voorzien. Minicursus KompoZer In deze cursus ga je leren werken met het computerprogramma KompoZer. Stapsgewijs maak je een voorbeeldsite. Daarna kun je alles wat je geleerd hebt gebruiken om je eigen website te

Nadere informatie

Aanleverspecificaties Kamerstukken in omslag

Aanleverspecificaties Kamerstukken in omslag Aanleverspecificaties Kamerstukken in omslag 1 Aanleverspecificaties Kamerstuk in omslag Contactpersonen Sdu Tatjana van Rijswijk 070-378 92 58 Stephanie de Jong 070-378 02 76 Op maandag: Marco Bakker

Nadere informatie

Introductie Coach 6 videometen. 1 Eerste oefening

Introductie Coach 6 videometen. 1 Eerste oefening Introductie Coach 6 videometen 1 Eerste oefening Open het programma coach6. Het pictogram vind je op het bureaublad van je pc. Je krijgt dan het onderstaande scherm te zien. Verander docent in student.

Nadere informatie

Handleiding bij de workshop Animatie in Microsoft PowerPoint Hoe maak je een animatie in Microsoft PowerPoint 2010? Handleiding voor kinderen

Handleiding bij de workshop Animatie in Microsoft PowerPoint Hoe maak je een animatie in Microsoft PowerPoint 2010? Handleiding voor kinderen Vorige keer hebben wij gesproken over het maken van een PowerPoint presentatie. Deze keer beginnen wij met de herhaling van de basis handelingen op de computer zoals: iets op je scherm aanwijzen iets op

Nadere informatie