Verslag Opmerkingen & aanvullingen rond conceptnota Beleidsinsteek Ondernemend Hoger Onderwijs 30 april 2015

Transcriptie

1 Verslag Opmerkingen & aanvullingen rond conceptnota Beleidsinsteek Ondernemend Hoger Onderwijs 30 april 2015 Aanwezig: Joris De Lee (Odisee) Jolien De Brauwer (Artesis Plantijn Hogeschool) Tom Fleerackers (Karel de Grote Hogeschool) Anneleen Verckens (Erasmushogeschool Brussel) An Boone (Arteveldehogeschool) Tin Vanden Putte (UC Leuven-Limburg campus Limburg) Yo Cornelis (UC Leuven-Limburg campus Leuven) Frederik D Hulster (vervangt Herman Kiesel Hogeschool West- Vlaanderen) Filip Burgelman (Thomas Moore Mechelen) Matthijs van der Want (Hogeschool Gent Centrum voor Ondernemen) Chrisje Haenen (KUL postgraduaat Innoverend Ondernemerschap) Sabine Hoofdt (KU Leuven-Campus Brussel) Koen De Bosschere (Universiteit Gent) Gert Trekels (LCie KU Leuven) Leen Mestdagh (UNIZO - Stichting Onderwijs&Ondernemen) Evelyne Dekyvere (Vlajo) Jef Tavernier (In-C ) Nick Hautekees (Syntra - Competento) Rita De Graeve (dept. Cultuur, Jeugd, Sport & Media) Kristien Van Puyvelde (dept. Onderwijs & Vorming) Johan Poisquet (Agentschap Ondernemen) Reineke Vandevenne (Agentschap Ondernemen) Verontschuldigd: Sebastiaan De Block (SINC Antwerpen) Berit Verhelst (VVS) Joran Liessens (AFC Leuven) Marc Goldchstein (VUB) Cynthia De Bruycker (Uhasselt) Tine Aelter (PXL UHasselt StudentStartUp) Stijn De Jonghe (KULeuven Campus Groep T) Jan Trommelmans (Universiteit Antwerpen) Wim Fyen (KUL- LRD) 1

2 Op basis van de geschreven beleidsinsteek, werd gevraagd aan de forumleden : 1. Ben je akkoord met deze beleidsinsteek en kun je deze ondertekenen als persoon of als instelling waar je deel van uit maakt? (let wel: het akkoord gaat over de integrale tekst) -> tijdens het forum wordt nagegaan wie in welke hoedanigheid de tekst kan onderschrijven => Iedereen gaat minstens als persoon akkoord over de analyse zoals ze in de tekst uit de doeken gedaan wordt, tenzij hieronder anders vermeld 2 Tijdens het forum vond er nog een verder gesprek plaats over de beleidsinsteek: (aanwezige) forumleden die (als instelling of als persoon) nog aanvullingen / aandachtspunten/ willen toevoegen (let wel, gegeven het akkoord dat gegeven werd over de integrale bijgevoegde tekst) konden dat tijdens een rondje doen. In wat hierna volgt wordt een verslag van dit gesprek weergegeven. Voorafgaand: reactie van de afwezigen VUB o Marc Goldchstein onderschrijft de nota VVS o Berit Verhelst keurt de conceptnota goed o VVS heeft de tekst niet kunnen bekijken U Hasselt o Cynthia Debruyckere vindt de nota OK. U Antwerpen: o Jan Trommelmans noch Johan Braet deden een uitspraak over de tekst / er is nog geen gesprek hierover met de instelling geweest. AFC Leuven Joran Liessens en AFC onderschrijven de nota mits wat aanvullingen: 1. Vooral het wegwerken van de discriminatie tussen 2

3 student-werknemer en student-ondernemer is voor AFC van belang. De wijze waarop zoals voorgesteld in het concept, sluit aan bij ons gedachtegoed. 2. Ondernemingszin structureel inbedden in het onderwijs is inderdaad een must. Al wil ik hier streng benadrukken dat in vele gevallen het warm water niet opnieuw moet uitgevonden worden. Hiermee bedoel ik dat, mijn inzien, de onderwijsinstellingen geen nieuwe projecten moeten lanceren als er een vereniging van studenten met draagkracht naast de deur met dit werk bezig is en zo ingebed kan worden of dat professoren en lectoren geen bedrijfsgerichte achtergrond moeten verwerven wanneer er gastsprekers uit het bedrijfsleven bestaan. En er bestaat nog een waslijst aan andere voorbeelden. Kortom ben ik zeker voorstander van een boost van ondernemerszin binnen de onderwijsinstellingen maar raad ik aan eerst te kijken naar synergiën met bestaande initiatieven/concepten alvorens elke onderwijsinstelling 'het nieuwe' definieert. Dit zal tot gevolg hebben dat ondernemen binnen de opleidingen meer afgesteld is op de realiteit. Zo bindt AFC zich om de komende jaren ondernemerschap aan de man te brengen in het hoger onderwijs in samenwerking met en nevenbestaan van de instellingen zelf en hun initiatieven. Input van de aanwezigen VLAJO o Peter Coenen gaf via aan de nota goed te keuren als organisatie, Evelyn Dekyvere bevestigt dit tijdens het forum. UNIZO o Leen Mestdagh zal aanvullingen op mail zetten nl. leerlingen die VLAJO projecten uitvoeren, UNIZO leerondernemingsproject => krijgen ook attest bedrijfsbeheer. o Onderwijs kwalificatie structuur o Jef Tavernier (In-C) merkt op voorzichtig te zijn met discussie Secundair Onderwijs versus Hoger Onderwijs: doelstellingen attest waar kan je het steken wie heeft het nodig? o Structureel inbedden in het onderwijs: bestaande initiatieven mee integreren o Leen doet tekstvoorstel Howest o Fredrik D Hulster geeft aan dat het verder zetten van financiële ondersteuning van bestaande projecten belangrijk is. Niet in alle hogescholen wordt er vanuit het beleid geïnvesteerd in ondernemend hoger onderwijs. Er is nood aan financiering vanuit brugprojecten, waarbij gepleit 3

4 wordt voor structurele middelen i.p.v. projectmiddelen. o Opname in de kwalificatiestructuur: andere alternatieven via learning outcomes vb. duurzaamheid, wereldburgerschap, internationalisering: moet je van elke student alles verwachten? Je kan niet alles van iedereen verwachten: én én én o Intern moeten er keuze gemaakt worden = policy niet iedereen moet module duurzaamheid volgen, wel vb. tools en methodieken aanbieden o Wat kan je nog toevoegen aan Vlaamse kwalificatiestructuur, naast deze competenties, welke toevoegingen, o Matthijs Van der Wanten (Ho Gent) geeft aan dat de competenties er allemaal inzitten in de oproep: zorgvuldigheid + initiatieven nemen. Opleiding specifieke varianten => Vlaamse leerresultaten in decreten verankeren o Fredrik D Hulster : interculturele, internationale competenties aftoetsen met (1) VKS (2) procedure VLUR => tekst bezorgen, zitten in VLUR KUL Postgraduaat Innoverend Ondernemerschap o Chrisje Haenen - OK onderschrijft als persoon (niet namens KUL) KUL Gert Trekels geeft aan dat de KUL, gezien punt 3, de beleidsnota niet kan onderschrijven In-C o Jef Tavernier vindt het positief dat de conceptnota zeer concreet is rond korte termijn actie met aandachtspunten voor de koepel/geheel. o (1) Structurele inbedding is te beperkt tot ondernemerschap als techniek. Teruggaan naar het (1) concept en het (2) Europese concept: zin voor initiatief en ondernemerschap => ruimer! o Wat staat er in de beleidsnota s van Muyters en Crevits, en hoe kan je deze beïnvloeden/voeden? Leerlijn, vorig actieplan vanaf kleuter aan ondernemingszin werken + gradueel secundair onderwijs ondernemerschap = plek = keuze t.e.m. hoger onderwijs. Italiaans voorzitterschap: onderwijs, ondernemen en onderwijs, ondernemerschap. NVAO. Missie/visie hogeschool => departement, faculteiten. Cases + voorbeelden sharen = good practices + tools o (2) Awareness van ethische waarden en promoten van good governance : ondernemerschap niet zien als technisch gegeven, oog hebben wat waarom iets aan het doen: sociaal ondernemerschap en duurzaam ondernemerschap hierin opnemen. Cfr. Actieplan Ondernemerschap 2020: de eerste 8 blz. gaat over ondernemerschap in het onderwijs => term => 4

5 makkelijker terugkoppelen naar het beleid => autoriteit, kennis verwijzen = Europese basisconcept: (1) zin voor initiatief (2) nadenken over waarden en (3) duurzaamheid + sociaal ondernemen. Bewustwording ervaren = completer en meer aanvaardbaar: onder punt 5 of apart punt. Die aspecten en discussie errond moet je inbrengen => bewustmaking inbrengen. o Piloot/brug-projecten = deels financiering. Knelpunt = implementatie van het project, dit is vaak het probleem. Zelfs zonder geld moeten een aantal zaken een vervolg krijgen, geïmplementeerd worden, heeft niet altijd met geld te maken. o Samen met Vlhora, nota versterken => > draagvlak. KU Leuven-Campus Brussel o Vertegenwoordigd door Sabine Hoofdt o In de nota wordt beschreven dat op het vlak van het ondernemend maken van het hoger onderwijs nog een hele weg is af te leggen. Hier maken we een kanttekening en vragen om twee begrippen niet door elkaar te halen. Er is een duidelijk onderscheid tussen intrapreneurship (ondernemingszin) en entrepreneurship (ondernemerschap). Je kan niet van alle hoger onderwijs opleidingen verwachten dat ze ondernemerschapsvaardigheden (net zoals onderzoeksvaardigheden of communicatie) als verplichte vaardigheden in het curriculum inbouwen. In het hoger onderwijs ligt de focus momenteel veelal op intrapreneurship en acties en projecten om ondernemingszin bij studenten aan te wakkeren. In de realiteit zien we dat meer en meer initiatieven worden gelanceerd of opgepikt, en dit moet verder aangemoedigd worden. Erasmushogeschool Brussel o Vertegenwoordigd door Anneleen Verckens. o Gaat niet 100% akkoord, volgt de opmerkingen die Howest, Frederik D Hulster en Sabine Hoofdt maken ivm het expliciet in de kwalificatiestructuur schrijven van ondernemingszin o Een vak van 3à4 studiepunten is te kort om een student ondernemend te maken o vrijwillig = kort door de bocht. Vb. LCie als initiatief, kwalificatiestructuur, reeds gehoord wat ze wilde horen UC Leuven 5

6 o Yo Cornelis is van UCLL Leuven (Tin Van de Putte is van UCLL-Limburg) geeft aan dat de Rector KUL de beleidsnota niet kan onderschrijven; in codex punt 3 alles opnemen o Veel tegenkanting faculteit geneeskunde: niet realistisch om op te nemen voor alle faculteiten, economie doet dit wel. UGent o Koen Debosschere schreef de nota en onderschrijft deze uit eigen naam. Arteveldehogeschool o An Boone geeft aan dat het beleid van de Arteveldehogeschool de nota in deze vorm niet onderschrijft omdat De beweringen over wat hoger onderwijsinstellingen al dan niet doen rond ondernemerszin kloppen niet met de structurele en gerichte aanpak in de Arteveldehogeschool De tekst vergeet het belangrijkste pleidooi: vraag om meer investeringen rechtstreeks in het hoger onderwijs om ondernemerschap te stimuleren De tekst heeft zowel het EQF als de VKS niet goed bestudeerd, want ondernemerschap past daar wel in Over het proces rond deze tekst: wat is de rol precies van het AO in de aanmaak en verspreiding van deze tekst (aangezien het AO de operationele leiding heeft van het FOHO)? de stellingen rond hoger onderwijsinstellingen en VKS moeten (ook) met minister Crevits besproken worden, en niet enkel met minister Muyters, maar dat is niet voorzien in het proces? De twee eerste concrete vragen (attest bedrijfsbeheer en fiscale regelgeving) lijken wel OK, maar die zouden sterker worden indien de tekst zich ook enkel daar op focust, en niet op het hoger onderwijs in het algemeen of op het FOHO zelf. Odisee KaHo Sint-Lieven o Vertegenwoordigd door Joris De Lee o Bedrijfskunde OK, maar er is niet een overkoepelend iets dat bezig is met het ondernemend Hoger Onderwijs in Odisee. Karel De Grote Hogeschool 6

7 o Tom Fleerackers, na overleg binnen de stuurgroep Take-Off Antwerp, art 3 codex not done = niet haalbaar: aan de ene kant concreet allerhoogste niveau aanpassingen vragen. Om die reden kan Tom de beleidsinsteek, noch uit naam van KdG, noch persoonlijk, onderschrijven HoGent o Matthijs van der Want spreekt uit eigen persoon en onderschrijft de nota. AP Hogeschool Antwerpen (vertegenwoordigd door Jolien De Brauwer) o De Artesis Plantijn Hogeschool onderschrijft deze tekst maar formuleert bedenkingen bij het ontbreken van een definitie van het concept ondernemerschapscompetenties. Wat zijn, naast vaktechnische kennis, specifieke ondernemerscompetenties die niet gedekt worden door andere competenties (onderzoekscompetenties, communicatie, samenwerking )? De AP Hogeschool vraagt daarom om te verwijzen naar een competentieprofiel. Bestaat dit al? Zoniet, kan dit in de schoot van het forum ontwikkeld worden? Reacties van het Forum: Leen Mestdagh, Unizo: Entrespiegel 2.0 omvat competenties met definities. Agentschap Ondernemen: in het Actieplan Ondernemend Onderwijs van de vorige legislatuur werden de begrippen ondernemingszin en ondernemerschap omschreven en werd naar het STEP / Entre-profiel (momenteel in herziening) verwezen=> deze kan je overnemen. o Pagina 3 van de nota: alle opleidingen moeten aantonen op welke manier zij hun studenten ondernemend maken : WAT moet de instelling dan precies aantonen? Welke indicatoren zullen hier gehanteerd worden? Deze moeten voortvloeien uit een competentieprofiel (cf. supra). Pagina 6 bovenaan: in de praktijk zal het gaan over een vak van 3 à 4 studiepunten : dit is niet de tendens binnen de AP Hogeschool, wel om een internationaal opleidingsoverschrijdend keuzetraject aan te bieden met Engels als voertaal. Departement Cultuur, Jeugd, Sport & Media o Vertegenwoordigd door Rita De Graeve o Hoe ondernemerschap in hoger kunstonderwijs en in creatieve sector stimuleren? 7

8 o Definitie van ondernemingszin, ondernemerschap => vorig actieplan was hier een consensus over o 3 opmerkingen (1) attest bedrijfsbeheer: secundair onderwijs rijbewijs opgenomen, ook piste aanbod als keuze + doorstart in hoger onderwijs (2) Verschillende statuten: statuut student-ondernemer versus statuut werkende student: statuut professionele kunstenaars = overbodig: professionele bezigheid aan het samen sprokkelen => vaak combinatie met lesopdracht, die leraren hebben dit wel nodig: minimum aan lessen => sommigen groeien door naar rechtspersoon. Ook vanuit verschillende univ. => hier en daar komen kunstenaars samen, uit noodzaak ondernemend (3) Statuut: podiumkunstenaars naar scheppende kunsten (letteren) organisatie als rechtspersoon of als zelfstandige om auteur te zijn: meeste lesopdrachten nood aan ondernemingszin. Niet hoe een business plan moet opgesteld worden, wel de aanpak. Die realiteit moet in de tekst te zien zijn. UCLL- Leuven o Vertegenwoordigd door Yo Cornelis o Banaba Advanced Business Management: Cultuurmanagement : olod cultureel ondernemerschap + evaluatie = echte meerwaarde Aanvullende reactie via -Hogeschool PXL Karen Ruelens geeft aan dat Hogeschool PXL principieel akkoord gaat met de nota Conclusie De beleidstekst wordt niet onderschreven door iedereen. Maar - de analyse van de knelpunten wordt door iedereen gedragen en onderschreven, tenzij hierboven anders vemeld - de voorgestelde oplossingswegen worden niet door iedereen onderschreven Koen Debosschere (UGent) licht via ppt deze conceptnota toe aan Gert Bergen (Kabinet Muyters) en Bart Candaele (Agentschap Ondernemen) en neemt input verschillende forum leden mee. 8

9 Reactie Gert Bergen Probleem attest bedrijfsbeheer = bekend = Vlaamse bevoegdheid, kan op korte termijn aangepakt worden = eenvoudig. Gelijkschakeling = minder makkelijk: verschillende ministers op verschillende beleidsdomeinen: niet op Korte termijn. Sociaal statuut = moeilijk, maar wordt bekeken. Ondernemingszin en vaardigheden: overleg kabinet onderwijs => niet op Korte Termijn o Bekijken vakoverschrijdende eindtermen lager onderwijs + secundair onderwijs o Hoger onderwijs => Agentschap Ondernemen neemt nota over hoe ondernemerschap meer structureel kan ingebed worden Blij met deze insteek, belangrijk om betrokkenheid te hebben vanuit het beleid met wat er leeft. Reactie Bart Candaele Visievorming rond financiële middelen o Brugproject = korte termijn, om expertise op te bouwen => ideaal dat het programma overgenomen wordt door onderwijs instellingen zodat dit iets blijvends wordt o Ook structurele ondersteuning nodig voor projecten??? Aangenaam om insteek te krijgen in het beleid rond ondernemingszin en ondernemerschap = knelpuntennota. Ondernemend onderwijs = bredere beleidslijn: komt uit knelpuntnota = algemene lijn Insteek komt tijdig, proces knelpuntnota is lopende. 2 consultatiemomenten knelpuntnota nl o Eind mei o Eind juni (forumleden worden hiervoor uitgenodigd) 9