Memo ALGEMEEN BESTUUR

Transcriptie

1 Memo ALGEMEEN BESTUUR Vergadering d.d. Agendapunt Onderwerp Van : 13 december 2017 : Bij agendapunt 5, Lobby : Proces Regiodeal wonen : Bestuurlijke kopgroep Regiodeal wonen Toelichting In de AB vergadering van juli 2017 bent u geïnformeerd over het proces dat is ingezet om voor de Achterhoek te komen tot een eerste Regiodeal met het Rijk en de provincie. Onderwerp zijn de inhoudelijke opgaven rond wonen en leegstaand vastgoed. Inmiddels ligt er een nieuw Regeerakkoord en lijkt er de komende jaren meer aandacht te zijn voor de regio s en hun inhoudelijke opgaven. De Achterhoek streeft er daarom naar om als eerste regio een deal te sluiten met het Rijk, en deze in februari 2018 te laten ondertekenen door de ministers van LNV en BZK (waar de onderwerpen regio en krimp/wonen zijn belegd). De eerste Regiodeal die we als Achterhoek met het Rijk willen sluiten, richt zich op het versterken van de Achterhoek als economisch sterke regio, door gezamenlijke inzet op het behoud van een aantrekkelijke en gezonde woon- en leefomgeving. De deal is een soort katalysator om tot een meerjarig uitvoeringsprogramma te komen voor de fysieke opgaven van de Achterhoek, die gedragen wordt en tot uitvoering wordt gebracht, m.b.v. een nieuwe governance (samen met partners op lokaal, regionaal, provinciaal en rijksniveau). De Regiodeal richt zich concreet op twee inhoudelijke opgaven: Aanpakken en zoveel mogelijk voorkomen van (structureel) leegstaand vastgoed, door het herbestemmen/ transformeren, tijdelijk bestemmen en slopen van vastgoed; Verbeteren van de kwaliteit en toekomstbestendig maken van de bestaande woningvoorraad, door een integrale aanpak die gericht is op comfort, levensloopbestendigheid en duurzaamheid en sloop/nieuwbouw; Bestuurlijke kopgroep Om proces en inhoud bestuurlijk goed vorm te geven, is een bestuurlijke kopgroep opgericht. Deze bestaat uit Ted Kok, Patricia Hoytink (namens Poho ROV), Claus Martinot (namens ACO), Koen Knufing (ovb) namens de Stuurgroep A2020 en Marianne Besselink (namens de Lobbybestuurders). De betrokken gedeputeerden worden via de (provinciale) ambtelijke lijn op de juiste momenten aangehaakt op inhoud en proces. De bestuurlijke kopgroep is op 6 december voor het eerst bij elkaar geweest. Zij hebben de verdere inhoudelijke uitwerking besproken en het proces uitgelijnd. Planning (bestuurlijk) Wanneer Wat Wie 6 december Commitment op 1 e inhoudelijke voorzet Bestuurlijke kopgroep Regiodeal en doornemen proces 7 december Commitment op proces Poho ROV en Stuurgroep regiovisie wonen 13 december Commitment op proces AB 21 december Betrekken ondernemers Regiegroep Smart Industry 2 e week januari Eerste concept Regiodeal bespreken Bestuurlijke kopgroep Regiodeal 17 januari Brede stakeholdersbijeenkomst over de inhoudelijke opgaven van de Regiodeal Brede 3O vertegenwoordiging en ambtelijk deskundigen 19 of 22 januari Regiodeal accorderen voor verdere Bestuurlijke kopgroep Regiodeal verzending 25 januari Regiodeal op agenda Stuurgroep Achterhoek 2020

2 31 januari Regiodeal op agenda Algemeen Bestuur 8 februari Rijk, provincie en regio Stuurgroep Regiovisie Wonen Zsm daarna Ondertekening Regiodeal Regio, Rijk, Provincie Vraag 1. Kunt u zich vinden in bovenstaand procesvoorstel om te komen tot een Regiodeal? Procedure: DB d.d.: Bestuurlijke kopgroep Regiodeal Vervolgactie: communicatie: Mededeling beslissing aan: Bijlagen: Meegezonden: Ter inzage: Plaats van inzage: Consequenties: Financieel: Personeel: Nadere informatie bij: S. Veneman Tel.nr.: (0314)

3 ALGEMEEN BESTUUR Vergadering d.d. Agendapunt Onderwerp Portefeuillehouder : 13 december 2017 : nagekomen : Verkenning huisvesting EU-arbeidsmigranten Achterhoek : De heer A. Spekschoor Toelichting Vanuit verschillende gemeenten krijgen we steeds vaker signalen/vragen rondom de huisvesting van arbeidsmigranten. Vooral nu de economie aantrekt en de vergrijzing doorzet lijkt het erop dat de inzet van arbeidsmigranten bij Achterhoekse bedrijven toeneemt. Naast een arbeidsplaats vraagt deze doelgroep ook om een (tijdelijke) woonvoorziening. Op dit moment is hebben we geen zicht op de hoeveelheid arbeidsmigranten die werkzaam zijn in de Achterhoek, hoe deze zijn gehuisvest en hoe deze doelgroep zich naar verwachting zal ontwikkelen. Om hier een beter beeld van te krijgen is het voorstel om het Expertisecentrum Flexwonen te vragen om deze verkenning naar de opgave in uit te voeren. Zij hebben in meerdere regio s (Foodvalley, Westland, Maastricht e.a.) een vergelijkbaar onderzoek gedaan. De vraagstelling Vertrekpunt voor de huisvestingsopgave vormt het aantal in de zeven gemeenten aanwezige EUarbeidsmigranten. Het onderzoek geeft antwoord op de volgende vragen: 1. Hoeveel arbeidsmigranten uit Midden-, Oost- en Zuid-Europa zijn er in de zeven Achterhoekse gemeenten? 2. Welke uitspraken zijn te doen over de verwachtingen bij werkgevers (uitzendbureaus zijn ook werkgevers) over de toekomstige groei of krimp van deze aantallen? 3. Hoeveel huisvestingsplaatsen zijn voor deze doelgroep in deze gemeenten bij benadering beschikbaar? 4. Welke tekorten aan woonruimte voor deze doelgroep doen zich voor en hoe zal zich dat in de komende jaren ontwikkelen? Planning De opdracht start medio december en loopt door tot medio februari 2018 (zie bijgevoegde offerte). De resultaten zullen zoveel mogelijk worden meegenomen in de toekomstagenda. Het voorstel wordt 7 december in het poho ROV besproken. Dekking De verkenning is geoffreerd op 7.537,50 excl. BTW ( incl.) Voorgesteld wordt dit bedrag te dekken o.b.v. 50/50 over de gemeenten en Achterhoek Voor A2020 ligt dit verzoek 7 december voor in de stuurgroep. Voor de bijdrage vanuit de gemeenten zijn er twee opties: 1. Deelnemende gemeenten dragen bij, bij deelname van alle gemeenten is dit circa 1.300,-- per gemeente. Deze optie heeft de van de portefeuillehouder financiën. Nadeel hiervan is de administratieve last om bij alle gemeenten langs te gaan. 2. Financieren uit krimpgelden. Kanttekening hierbij is dat eerder is afgesproken dat de krimpgelden niet versnipperd worden ingezet. Voordeel is dat dit snel en eenvoudig te regelen is. Voorstel 1. Instemmen met de opdracht (indien poho ROV 7 december positief adviseert). 2. Indien ingestemd wordt, een keuze maken voor optie 1 of 2 voor de dekking.

4 Procedure: DB d.d.: Poho d.d.: 7 december Vervolgactie: communicatie: Mededeling beslissing aan: Bijlagen: Meegezonden: offerte Ter inzage: Plaats van inzage: Consequenties: Financieel: Personeel: Nadere informatie bij: Wilma Stortelder Tel.nr.: (0314)

5 Offerte verkenning huisvesting EU-arbeidsmigranten Achterhoek Aanleiding In economie van de Achterhoek vervullen arbeidsmigranten een belangrijke rol. Zij leveren zij een belangrijke bijdrage aan diverse economische sectoren zoals de land- en tuinbouw, logistiek en de vleesverwerkende industrie. Als gevolg daarvan verblijft hier een grote groep EU-arbeidsmigranten, al dan niet tijdelijk. Goede huisvesting van deze werknemers is al geruime tijd een aandachtspunt van de Achterhoekse gemeenten, werkgevers en huisvesters. Zowel de arbeidsmigranten zelf, als de werkgevers voor wie zij aan de slag zijn, als de inwoners hebben daar belang bij. Bij goede huisvesting voor arbeidsmigranten wordt ook steeds vaker gekeken welk deel van de huisvesting kan worden opgevangen in vormen van flexwonen, die ook oplossingen bieden voor andere doelgroepen dan alleen de arbeidsmigranten. Als dat kan is het van belang voor het draagvlak en leidt het tot mooie oplossingen die ook voor investeerders interessant zijn. Toch moeten de verwachtingen niet al te hoog gespannen zijn. De omvang van de doelgroep arbeidsmigranten is doorgaans substantieel. Daarom zal het moeilijk zal om tot evenwichtige verhoudingen in bewonerssamenstelling te komen, een voorwaarde voor een zogenaamde magic mix. Ook geldt dat voor kortverblijvers een logiessetting vaak geschikter is dan zelfstandige huisvesting. Flexwonen zal daarom slechts voor een deel van de doelgroep, met name de midstay, een goede oplossing zijn. Vooralsnog wordt daarom ingezoomd op sec de huisvestingsvraag- en aanbod voor arbeidsmigranten. Als het gaat om de vraagzijde van huisvesting, willen de zeven Achterhoekse gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk meer zicht krijgen op de aantallen arbeidsmigranten en op de verwachtingen bij werkgevers/uitzendbureaus over de toekomstige inzet van deze EU-arbeidskrachten. Daarnaast is er behoefte om een beter beeld te krijgen van het (legale) huisvestingsaanbod. De vraag is echter in hoeverre dat aanbod in zowel kwantitatieve als kwalitatieve zin matcht met de huisvestingsbehoefte nu en in de nabije toekomst. Met een kort en krachtig onderzoek willen genoemde zeven Achterhoekse gemeenten op korte termijn onderbouwde input krijgen voor hun beleid. Het Expertisecentrum Flexwonen is in opdracht van de provincie Gelderland en de zeven Achterhoekse gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk gevraagd een verkenning te begeleiden, uit te voeren en eventueel te presenteren. De vraagstelling Vertrekpunt voor de huisvestingsopgave vormt het aantal in de zeven gemeenten aanwezige EUarbeidsmigranten. Het voorgaande leidt daarom tot de volgende vragen: 1. Hoeveel arbeidsmigranten uit Midden-, Oost- en Zuid-Europa zijn er in de zeven Achterhoekse gemeenten? 2. Welke uitspraken zijn te doen over de verwachtingen bij werkgevers (uitzendbureaus zijn ook werkgevers) over de toekomstige groei of krimp van deze aantallen? 3. Hoeveel huisvestingsplaatsen zijn voor deze doelgroep in deze gemeenten bij benadering beschikbaar? 4. Welke tekorten aan woonruimte voor deze doelgroep doen zich voor en hoe zal zich dat in de komende jaren ontwikkelen?

6 Aanpak Voor welke aanpak ook wordt gekozen: de uitkomsten van onderzoeken naar aantallen EUarbeidsmigranten leiden nooit tot harde uitkomsten. Hetzelfde geldt voor de hiermee verbonden huisvestingsopgave. Zo lang arbeidsmigranten onvoldoende geregistreerd staan en zo lang huisvestingslocaties onvoldoende in beeld zijn, blijven de uitkomsten hooguit goed beredeneerde schattingen. Met inachtneming van het voorgaande stellen we een aanpak voor langs de volgende stappen. Vraag 1: de omvang van het aantal arbeidsmigranten in de zeven gemeenten in beeld Om op korte termijn tot een goed beredeneerde schatting van het aantal arbeidsmigranten te komen, zal geput worden uit bronnenmateriaal dat langs drie lijnen is verkregen: a) analyse bestaand materiaal Zoveel mogelijk bestaand bronnenmateriaal zal worden verzameld, onderzocht, bewerkt en inzichtelijk gepresenteerd. Hierbij valt te denken aan het ABU/NBBU-Flexmigrantenonderzoek 2016 en het Decisio onderzoek Economische analyse internationale werknemers, studenten en zelfstandigen in Nederland, Regiorapportage Gelderland/FoodValley. b) inschrijvingen in de BRP Het aantal arbeidsmigranten dat zich heeft ingeschreven is deels bekend. De basis wordt gevormd door een CBS-onderzoek, dat mede gebaseerd is op de UWV-registratie, waarvan de peildatum 31 december 2012 is. Om de schattingen over een reeks van jaren zo actueel mogelijk in beeld te brengen, willen we de zeven gemeenten verzoeken om de omvang van de gemeentelijke BRPinschrijving van EU-arbeidsmigranten door te geven per: 31 december december december december december december 2017 c) enquête onder uitzendbureaus In de praktijk blijken uitzendbureaus de hofleverancier te zijn van arbeidsmigranten. Zij zullen via een enquête bevraagd worden naar de mate waarin zij gebruik maken van deze inzet op 31 december Uitzendbureaus die lid zijn van ABU en óf NBBU zullen via hun brancheorganisatie op de hoogte gebracht worden van het onderzoek en er zal een appèl worden gedaan om hieraan medewerking te verlenen. Het expertisecentrum zal de enquête opstellen en de verzendlijst samenstellen. Vraag 2: verwachtingen bij werkgevers over de toekomstige groei of krimp van deze aantallen In de onder 1c) genoemde enquête zullen we uitzendbureaus ook vragen naar de te verwachten groei of krimp van de aantallen in te zetten arbeidsmigranten. Aangezien het voor veel werkgevers lastig blijkt uitspraken te doen over deze toekomstige inzet, stellen we voor enkele interviews te met vertegenwoordigers van specifieke economische sectoren te houden zoals de land en tuinbouw (LTO) en de vleesverwerkende industrie (COV). Met hen kunnen we interviews houden om tot een zo concreet mogelijke vertaling te komen van trends naar de te verwachten inzet. Deze interviews kunnen worden aangevuld met een aantal sleutelfiguren, die zicht hebben op ontwikkelingen in de regionale arbeidsmarkt. Te denken valt aan experts bij gemeenten, de uitzendbranche, de Kamer van

7 Koophandel en de MKB-Achterhoek. Tevens maken we hier gebruik van bestaand onderzoek van o.a. de koepels van uitzendorganisaties ABU en NBBU. De combinatie van interviews (maximaal 5) en deskresearch leidt tot een samenhangend relaas over toekomstverwachtingen en eventuele scenario s en bandbreedtes daarbij. Vraag 3: omvang beschikbaarheid aantal huisvestingsplaatsen Voor de beantwoording van deze vraag vragen we iedere gemeente om een inventarisatie - dan wel een zo goed mogelijk inschatting- van het aantal (legale) verblijfsplaatsen in desbetreffende gemeente. Deze vraag wordt toegevoegd aan de onder punt 1b genoemde uitvraag naar het aantal inschrijvingen in de BRP. Aangezien bekend is dat ondernemers/uitzendbureaus in onderzochte regio ook gebruik maken van huisvesting in aanpalende regio s waaronder in Duitsland, zal deze vraag ook worden meegenomen in de onder punt 1c genoemde enquête onder uitzendbureaus. Om het beeld over de omvang van het aantal beschikbare huisvestingsplaatsen te completeren, zullen we tevens enkele gespecialiseerde huisvesters interviewen, die in deze regio actief zijn (maximaal 5). Vraag 4: (verwachte) huisvestingstekorten We verwachten op basis van de uitkomsten van vraag 2 en 3 uitspraken te kunnen doen over de actuele en toekomstige huisvestingsbehoefte in zowel kwantitatieve als kwalitatieve zin. Daarnaast zullen we in de enquête die onder vraag 1c genoemd is ook een aparte vraag opnemen, die zicht geeft op de verwachtingen van de betreffende werkgever bij het gat tussen vraag en aanbod. Planning week activiteit gereed door 49 accorderen offerte opdrachtgever 50 maken: Expertisecentrum uitvraag gemeenten (BRP + inventarisatie verblijfsplaatsen) /opdrachtgever vooraankondiging onderzoek voor gebruik door ABU en NBBU onder hun leden enquête uitzendbureaus lijst te interviewen personen over (toekomst) regionale arbeidsmarkt lijst te interviewen huisvesters 51 verzenden uitvraag gemeenten en Expertisecentrum uitzendbureaus afstemmen en inplannen interviews sleutelpersonen 1-2 interviews Expertisecentrum rappelleren/verwerken uitvraag gemeenten en uitzendbureaus 3-4 schrijven concept rapport bespreking concept met opdrachtgever Expertisecentrum/ opdrachtgever 5 aanpassing concept Expertisecentrum /opdrachtgever 6 oplevering definitieve rapportage met conclusies en aanbevelingen Expertisecentrum

8 Kosten activiteit uren maken: 15 uitvraag gemeenten vooraankondiging voor gebruik door ABU/NBBU enquête uitzendbureaus verzenden uitvraag gemeenten en uitzendbureaus 3 lijst te interviewen sleutelpersonen regionale PM 10 arbeidsmarkt lijst te interviewen huisvesters afstemmen en inplannen interviews sleutelpersonen afnemen en verwerken 10 interviews rappelleren/verwerken uitvraag gemeenten en 4 uitzendbureaus deskresearch 10 schrijven rapportage 20 bespreking concept met opdrachtgever 2 aanpassing en oplevering definitieve rapportage 3 Totaal 57 uur Voor onze inzet geldt een tarief van 125 per uur, inclusief reis- en verblijfskosten (ex BTW). Kosten exclusief verdieping (d.m.v. interviews) 57 uur à 125, ,00 10 % tariefkorting kennispartner provincie Gelderland -/- 712,50 subtotaal (ex. BTW) 6.412,50 BTW 21% 1.346, 63 Totaal (incl. BTW) 7.759,13 Kosten inclusief verdieping (d.m.v. interviews) 67 uur à 125, ,00 10 % tariefkorting kennispartner provincie Gelderland -/- 837,50 subtotaal (ex. BTW) 7.537,50 BTW 21% 1.582,88 Totaal (incl. BTW) 9.120,38 Tot slot We zullen de rapportage in een bondige vorm opleveren met een separate managementsamenvatting. Beiden in pdf en/of Word; Desgewenst is het Expertisecentrum bereid (zonder extra kosten) een presentatie van de onderzoeksuitkomsten te verzorgen voor een door opdrachtgever georganiseerde bijeenkomst.

9 Versie 1 februari 2017 Aanvraagformulier Uitvoeringsagenda 2.0 Achterhoek2020/ Gebiedsopgave Achterhoek 1. Naam project: Asbestrein Programmalijn: Wonen 3. Doel/effect van het project: Een aantrekkelijke regio Achterhoek waarin het asbest is opgeruimd voor (zie ook plan van aanpak gebiedsopgave Regio Achterhoek, samen op reis voor een aantrekkelijke asbestvrije regio) 4. Bijdrage aan Uitvoeringsagenda 2.0 Acherhoek2020: a. In hoeverre draagt het project bij aan (één van) de drie De versnelde sanering van de asbest daken door de dakeigenaren is voorwaarden scheppend voor de thema s : hoofdthema s en de focus op Energie transitie, Smart Werken? Herbestemming agrarische gronden, Sloopprogramma Vrijkomende Agrarische Bebouwing, De versnelling van de asbestsanering vergroot de aantrekkelijkheid van de Achterhoek en verkleint het risico op leegstand en verloedering van het buitengebied b. In hoeverre draagt het project Niet van toepassing bij aan meer samenwerking en uitwisseling met Duitsland: c. In hoeverre draagt het project bij aan een duurzame en toekomstbestendige Achterhoek? Een asbest vrije regio zorgt voor een schone en gezonde leef- en werkomgeving voor iedereen. De aanpak van de asbesttrein werkt o.a. door de keukentafelgesprekken(persoonlijk/onafhankelijk) versnellend/ondersteunend bij de sloopopgave van de Achterhoek en de transitie naar duurzame energie. De bijbehorende investeringen van particulieren en ondernemers dragen bij aan een economisch impuls op diverse gebieden van de regio. d. Is er draagvlak bij de drie O s? Ja, doordat er 3 succesvolle pilots zijn geweest om de versnelling van asbestsanering te realiseren. e. Heeft het project regionale impact? 5. Opdrachtnemer/ aanvrager: 6. Projectleider: Nader te bepalen 7. Coalition of the willing: (organisaties en personen noemen) Ja, saneren en een nieuw dak is een veelvoud van de kosten van deze aanvraag. Voor 1.3 miljoen wordt er minimaal 45 miljoen geïnvesteerd. De investering van zonnepanelen op het nieuwe dak zijn daarin niet meegenomen. De regionale aanpak is onderdeel van de versnellingsaanpak voor de asbestssnering. Zie bijlage 1 : Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij d.d. 29 November 2017 LNAGRO De Ondernemerij en Coöperatie Synprofect (Stichting Asbesttrein i.o.). LNAGRO De Ondernemerij (Anton Legeland en Koen Nieuwenhuis) en Coöperatie Synprofect (Henk la Roi, Otto Willemsen en Wouter Vossers), Daarnaast de deelnemende gemeenten 8. Looptijd: (aanvang/einde) Eerste fase 1A/1B en de vervolg fases tot Korte projectbeschrijving: De Asbesttrein beoogt om door middel van een versneld asbestsaneringsprogramma een aantrekkelijke Pagina 1 van 7

10 Versie 1 februari 2017 asbestvrije Achterhoek in 2024 te realiseren. In de eerste fase zijn pilots ontwikkeld voor een gebiedsgerichte sanering van asbest in het buitengebied. Deze fase is inmiddels succesvol afgerond en dient een vervolg te krijgen. In de pilot zagen we dat er een aantal kernproblemen speelt op het platteland: 1. Asbest komt bijna op alle locaties voor. 2. Er is in toenemende mate sprake van een grote leegstand en een grote sloopopgave van panden. 3. De energietransitie vanuit de ruimte die op het platteland ontstaat door de asbestsanering biedt kansen. 4. Zonder asbestsanering kan er niet gesloopt worden, is zonne-energie niet mogelijk op het dak of op de locatie en kan er geen nieuwe functie voor het gebouw gevonden worden. 5. Een programma aanpak die versnelt is noodzaak. Dat is ook door de provincie onderkend. Uit berekeningen blijkt dat er naar schatting tussen 5 en 7 miljoen vierkante meter asbest ligt in de Achterhoek. Daarvan bevindt zich bijna 2/3 in het buitengebied. Hiervan is in de eerste pilot van de Asbesttrein zo n vierkante meter verwijderd op 37 locaties in de gemeenten Berkelland, Bronckhorst en Oude IJsselstreek. In het totaal ligt er asbest op circa locaties locaties betreft (agrarische) bedrijfsmatige locaties die een plan hebben om op te ruimen. Op 9000 locaties betreft het particuliere adressen, deze dakeigenaren zitten nog aan het begin van de klantreis en worden veelal niet geholpen door de markt. 75% van de locaties is particulier, zij bezitten circa 50% van de vierkante meters asbest. Zonder gerichte aanpak saneert naar schatting 5% van de adressen, met de asbesttrein aanpak bereiken we een conversie van 35%, waardoor gesaneerd wordt, gesloopt wordt en gewerkt wordt aan nieuwe functies zoals energie. Een versnelling van de saneringsopgave vooraf voorkomt de hoge kosten van die handhaving achteraf. De Asbesttrein werkt vanuit het AIDAN model. Dit model wordt ingezet om via een integrale benadering beweging in de gebiedsopgave te krijgen bij de verschillende actoren. Doel is om in alle onderdelen winst te behalen. Daarbij wordt ingezet op conversie verhoging. Door te blijven leren, verbeteren en innoveren verwachten we de conversie tot tenminste 50% te kunnen verhogen. In de bijlage (Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij ) is deze aanpak verder uitgewerkt. 10. Beoogde resultaten: Met de gerichte aanpak met de roadmap die in het Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij is beschreven (zie bijlage 1) krijgen alle bewoners van het buitengebied in de 7 gemeenten van regio Achterhoek voor 2023 de gelegenheid om het aanwezige asbest te saneren. Uitgaande van een nagestreefde conversie van 50% betekent dit dat met de AIDAN aanpak op 3000 locaties het asbest gesaneerd zal worden. De regionale aanpak zal de bewustwording bij alle bewoners zodanig vergroten dat bewoners ook eerder zullen overgaan tot saneren op eigen initiatief. De gefaseerde aanpak betekent dat t/m 2019 alle voorbereidingen zijn gerealiseerd en 33 asbesttreinen hebben gelopen (fase 1A 2 treinen, Fase 1B 31 treinen). De rest van de treinen (42) zal lopen in de periode 2020 t/m Zie verder het plan van aanpak in de bijlage. Maatschappelijke kosten Niet saneren van asbest leidt er toe dat (uiteindelijk) gehandhaafd dient te worden. 1 Uitgaande van locaties betekent dit opsporen, aanzeggen, inzet milieupolitie (ODA), aanklacht, veroordeling. Uitgaande van een inschatting van het aantal maatschappelijke uren (40 uur) komt dit per locatie op 4.000,-. Totale kosten voor regio Achterhoek komen dan mogelijk op ,-. 1 Als je niets doet, zal 5% van de eigenaren gaan investeren in asbestverwijdering, terwijl via een gerichte aanpak tenminste 35% mee gaat doen. (De eerste rapportage vanuit de pilot gemeenten geven een conversie door na-ijl effect > 50% (zie bijlage)) Pagina 2 van 7

11 Versie 1 februari Kunt u de BTW op dit project verrekenen? X Ja O Nee O Gedeeltelijk 12. Begrote kosten (incl./excl. btw*): voor fase1a, fase 1B, fase 2 en het totaal Fase 1A Fase 1B Fase 2 Totaal Aantal treinen a. Algemeen projectman./afstemming roadmap Werven eerste drie doelgemeenten , , , , , ,- b. c. A(aandacht): informatieavonden incl. voorbereiding met gemeente. Uren en kosten ondersteuning van gemeente. Faciliteren locatie en koffie door gemeente 5.000, , , , , , , , , , , ,- d. I(interesse): keukentafelgesprekken + registratie Aanleveren informatie door gemeente , , , , , , , ,- e. f. g. D(desire) : Inventarisatie + Offerte. Asbestinventarisatie rapport, gefinancierd door dakeigenaren. A(actie) Fase: Sanering + Nieuw dak. Geen onderdeel van deze begroting (zie13c) , , , ,- N(nazorg) Fase: Afhandeling en begeleiding subsidie regeling voor dakeigenaar. Ontwikkelen en maken klant informatie volgsysteem voor gebiedsdata In bovenstaande kosten te maken door de Asbesttrein is een inhuurtarief opgenomen van 100,-/uur , ,- Subtotalen/Totaal: , , , ,- Pagina 3 van 7

12 Versie 1 februari Financiering: Excl Btw a. Bijdrage Stichting Asbesttrein i.o 50% opstellen/afstemmen roadmap Werving eerste 3 gemeenten 50% Fase 1A 7.000, ,- Fase 1B Fase 2 Totaal Bijdrage deelnemende gemeente(n) en eigenaren: A fase: vooroverleg gemeente en marketingkosten om dakeigenaren te informeren en uitnodigen voor informatieavonden. Uren en kosten ondersteuning van gemeente , , , ,- I fase: Informatie avond dakeigenaar. Facilitairen locatie en koffie door gemeente incl. uren. Informatie aanleveren voor de keukentafelgesprekken 1.000, , , , , , , ,- D fase: Investeren door dak eigenaar in asbestinventarisatie rapport (particulier kan Btw niet terugvorderen!) Inclusief bijdrage asbestinventarisatie bureau , , , ,- A fase: Investering door dak eigenaar in sanering, geen onderdeel van deze begroting, zie c. N fase: informatie door Stichting Asbesttrein io verstrekken aan gemeente. Gemeentelijke bijdrage in uren. F: Data verstrekking gebied door gemeente aan de Stichting Asbesttrein io voor klantvolgsysteem. Gemeentelijke bijdrage in uren. Subtotalen , , ,- b. Gebiedsopgave alle fasen Fase 1A voorbereiding en de start eerste twee treinen Fase 1B de periode 2018 t/m 2019, Fase 2 de periode m.i.v , ,- c. Overige: (subsidiestromen/partijen en deelbijdrage noemen) - Voor een volledig beeld is mee te rekenen dat de feitelijke saneringskosten van de locaties volledig worden bekostigd door de vastgoedeigenaren. Gerekend moet worden met gemiddeld ca per dakeigenaar. Dit betekent een totale investering in een aantrekkelijk regio van ca , ,- Pagina 4 van 7

13 Versie 1 februari Mogelijke risico s: Onvoldoende bereidheid tot medewerking vanuit de gemeenten en de eigenaren van vastgoed. 15. Overige aandachtspunten: Duidelijkheid vanuit de rijksoverheid over de termijn waarop asbest verboden (2024) wordt is noodzakelijk voor het urgentiebesef van gemeenten en vastgoedeigenaren. 16. Is een Europese aanbesteding noodzakelijk? (s.v.p. bijlage 2 invullen) O Ja O Nee 17. Is er sprake van staatssteun? (s.v.p. bijlage 3 invullen) O Ja (verder met volgende vraag) O Nee (verder met gegevens aanvrager ) 18. Heeft uw organisatie in de afgelopen 3 belastingjaren minder dan ,= publieke middelen ontvangen? O Ja, namelijk (svp bijlage 3 invullen: De Minimis-verklaring) O Nee (verder met volgende vraag) 19. Is de steunmaatregel vrijgesteld van aanmelding aan de Europese Commissie? (zie bijlage 4 voor nadere toelichting) O Ja, op grond van O Nee (maatregel ter goedkeuring aan EC voorleggen) 20. Gegevens aanvrager: Soort instantie: O Rechtspersoon, namelijk: O Overheidsinstantie, te weten: X Anders, namelijk: Stichting Asbestrein io Naam organisatie: Stichting Asbestrein io Contactpersoon: Nader te bepalen Telefoonnummer: Faxnummer: adres: info@asbesttrein.nl Postbus: Straat en huisnummer: Pastoor Vernooijstraat 16 Postcode en plaats: 7071BR Ulft (post)bankrekeningnummer: Tenaamstelling rekening: Onder vermelding van: Pagina 5 van 7

14 Versie 1 februari 2017 Ondertekening Aldus naar waarheid ingevuld en ondertekend Plaats: Datum: Naam: Functie: Handtekening: Pagina 6 van 7

15 Versie 1 februari 2017 Pagina 7 van 7

16 Bijlage 3, Asbesttrein 2.0, plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij Activiteit Raming per eenheid Aantal Eenheid Totaal Dak eigenaar Stichting Asbesttrein i.o. Gemeente Regio Achterhoek, gebiedsopgave Voorbereiding Opzetten stichting Asbesttrein eenmalig pm Gerekend vanaf eerste keer indienen, 50% Opstellen en afstemming roadmap eenmalig cofinanciering Asbesttrein per Werven eerste doel gemeenten % co-financiering Asbesttrein gemeente Inrichten Helpdesk, als innovatie inzetten ontwik pm 1 eenmalig pm - - expl. *)1 Wordt ingediend als versnelling bij en procesversnelling keling programma versnelling asbestdaken IT systeem (CRM) t.b.v. helpdesk eenmalig Beschikbaarheid van dit systeem is IT systeem klantvolgsysteem t.b.v. AIDAN eenmalig uitgangspunt voor het kosten niveau van proces de keukentafel gesprekken Opstellen plan en inventarisatie Eigen investering Asbestrein in per pilot versnellingpilots versnellingsconcepten Versnellings pilots worden in principe Uitvoeren van versnellingspilots pm 10 per pilot pm - - pm pm *)2 meegenomen bij de begrote treinen Uitvoering roadmap (AIDAN proces) Kosten Asbesttrein/dakeigenaar A t/m N Project management per trein Voor 50% van de Projectmanagement kosten wordt financiering door derden gezocht, voor risico Asbesttrein A: informatie avonden per trein Inzet gemeente uren/kosten per trein co-financiering gemeenten faciliteren locatie/catering per trein co-financiering gemeenten I: keukentafel gesprekken, de raming gaat uit van het beschikbaar hebben van het klantvolgsysteem per gesprek pm Provincie, versnellingspla n Derden Opmerking Aanleveren informatie door de gemeente per trein co-financiering gemeenten D: Asbest inventarisatie en offertes, vanuit gemeentelijke overheid zou dit deels gesubsidieerd kunnen worden A: sanering, sanering en kosten voor een nieuw dak, gemiddeld 15000,- per adres N: Afhandeling en begeleiding subsidie regelingen Kostenraming asbestsaneringsprogramma regio Achterhoek (alle bedragen excl Btw) versie Kosten raming Financieringsbron 350 *) per inven tarisatie per sanering pm bijdrage inventarisatie bureau's als cofinanciering te rekenen De investering van het nieuwe dak is niet meegenomen in de totalen. Nu is deels subsidie beschikbaar dit is hierin niet verwerkt pm pm pm pm pm Wordt tzt verder uitgewerkt Totalen

17 Gebiedsopgave Regio Achterhoek Asbesttrein 2.0, samen op reis voor een aantrekkelijke asbestvrije regio Opgesteld en uitgebracht in 2017 Samenwerkingsverband De Asbesttrein Opdrachtgever: Regio Achterhoek

18 Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 2

19 Verantwoording Projectbetrokkenen: Asbesttrein Drs. ing. Otto Willemsen (Synprofect) Dhr. Henk la Roi (Synprofect) Dhr. Wouter Vossers (Synprofect) Ing. Koen Nieuwenhuis (LNAGRO De Ondernemerij) Ing. Anton Legeland (LNAGRO De Ondernemerij) Opdrachtgever: Status: Definitief Datum: 30 november 2017 Contactpersoon samenwerkingsverband De Asbesttrein, Coöperatie Synprofect ua (penvoerder) Otto Willemsen Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 3

20 Voorwoord Het gebied tussen het Roergebied en de Randstad is de voorhoek en voorziet in slimme maakproducten, grondstoffen, voedsel, energie en recreatie. Belangrijke activiteiten vanuit het buitengebied. (Voormalige) agrarische bebouwing bevat veel van de asbestdaken. Daarvan is 75% in particuliere handen, en zij hebben nog geen plan. Dit leidt tot verrommeling van het buitengebied en tevens kan er niets met de bestaande opstallen, zonnepanelen op asbest monteren is verboden. Wil de regio aantrekkelijk worden, is een asbestvrije regio een randvoorwaarde om nieuwe functies voor het gebied te ontwikkelen, duurzame energie op te wekken of door gebouwen te slopen om te werken aan aantrekkelijkheid. De voorhoek loopt over de grenzen van de Achterhoek heen, in de Achterhoek zelf is sprake van krimp, waardoor herbestemmen naar wonen (rood voor rood) geen optie is en de uitdaging nog groter wordt. Niemand kan het probleem alleen oplossen, de bundeling van kracht en een seriematige aanpak zijn noodzakelijk. De regio onderkende dit probleem en maakte het onderdeel van de Agenda2020. Regio, gemeenten, provincie en het rijk gaven steun aan de pilot Asbesttrein. In dit plan van aanpak, het vervolg op de pilot, zijn de resultaten van deze pilot het vertrekpunt. We zullen samen op moeten trekken om nog veel treinen op de rails te krijgen. Dit om de versnelling van asbestsanering te realiseren voor een aantrekkelijke en asbestvrije regio. Laten we aanpakken, in de Achterhoek zeggen we D RAN! Team de Asbesttrein Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 4

21 Inhoud 1 Inleiding en doelstelling Asbesttrein Achterhoek De Asbesttrein Doelstelling van dit plan Asbest en de Achterhoek Lering uit de pilots: Wat hebben we gezien: Optimalisatie door collectieve aanpak en standaardisatie Verbeterpotentieel per AIDAN fase voor de ideale Asbesttrein Faciliteren vanuit ruimtelijke ordening Versnelling door vergroten saneringscapaciteit en veranderdruk bij dak eigenaar Resumé de Asbesttrein; de gebiedsaanpak die werkt! Conclusies Aanbevelingen voor versnellingsaanpak Behoefte aan een onafhankelijke entiteit voor versnelling Inschatting aantal te organiseren asbesttreinen regio Achterhoek Kwantitatieve inschatting asbestprobleem regio Achterhoek Vertaling van te saneren opgave naar aantal treinen Roadmap Asbesttrein uitrollen in de Achterhoek Uitgangspunten voor de roadmap Standaard asbestrein Opzet van de roadmap Wat is nodig voor een succesvolle uitvoering in de Achterhoek Betrokkenen, rol en verwachting Opbrengsten en kosten Opbrengsten voor de regio Achterhoek Kosten van de roadmap Financieel plan De eerste stappen om op weg te gaan Tijdpad voorbereidende activiteiten Bronnen en literatuur Bijlage 1. AIDAN Procesaanpak Bijlage 2. Na-ijl effect pilots Bijlage 3. Kostenraming en financieringsoverzicht Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 5

22 Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 6

23 1 Inleiding en doelstelling Asbesttrein Achterhoek De Achterhoek kent sinds 2009 het streekproces Achterhoek2020, een samenwerking van gemeenten, waterschap, ondernemers en maatschappelijke organisaties, dat tot hoofdopgave heeft om met actief beleid in te spelen op de krimpopgave, die de regio hard gaat treffen. Vanuit de Uitvoeringsagenda Achterhoek 2020 wordt gezamenlijk ingezet om op het gebied van wonen, werken en bereikbaarheid middels vele projecten de gevolgen van de demografische ontwikkelingen (11% bevolkingsdaling en 3% huishoudendaling) in goede banen te leiden, met als doel een leefbare en vitale regio. Op het thema Wonen worden de gevolgen van krimp merkbaar op de woningmarkt. Leegstand, verommeling en verloedering van het buitengebied, waardedaling van vastgoed en een omvangrijke sloopopgave zijn reële bedreigingen. Gemeenten hebben met elkaar afgesproken het aanbod van woningen af te stemmen op de toekomstige behoefte en er is een regionale woonagenda in ontwikkeling waarmee de leefbaarheid in de kernen en het buitengebied gewaarborgd moet blijven. Naast de opgave rondom de bestaande woningvoorraad, staat de Achterhoek een enorme leegstand in maatschappelijk en zakelijk vastgoed te wachten, in het buitengebied met name vrijkomende agrarische gebouwen Uit recent onderzoek blijkt dat een klein gedeelte hiervan maar in aanmerking komt voor herbestemming. Dit betekent dat er een grote sloopopgave is voor maatschappelijk vastgoed (scholen, ontmoetingsruimtes, verzorgingstehuizen etc), naast sloop van vrijkomende agrarische gebouwen. In het kader van de circulaire economie wordt maximaal ingezet op hergebruik van de sloopmaterialen, bijvoorbeeld door gebruik als fundament voor het leggen A18 tracé Enschede/Groenlo. 1.1 De Asbesttrein In de Achterhoek hebben de coöperatie Synprofect en LNAGRO de Ondernemerij, samenwerkend in het initiatief de Asbesttrein in 2016 en 2017 een drietal pilot projecten op het gebied van collectieve asbestsanering uitgevoerd. Vanuit de Asbesttrein worden de verbindingen gelegd naar de overige programma s zoals Zon op erf, herbestemming, sloopopgave VAB, de transitie naar duurzame energie door actief de toepassing van PV te ondersteunen in het project. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 7

24 1.2 Doelstelling van dit plan Definieer en organiseer een gebiedsaanpak op basis van de Asbesttrein teneinde te werken aan een aantrekkelijke regio die niet verrommeld is en die bijdraagt aan de energietransitie, voorziet in recreatie mogelijkheden, voedsel en grondstoffen produceert en een prettige woon, werk en leefomgeving biedt. Met deze gebiedsaanpak worden alle eigenaren met asbestdaken in het buitengebied van de Achterhoek in de gelegenheid gesteld mee te doen aan het opruimen van het asbest op de daken voor Dit plan is opgebouwd uit een aantal hoofdstukken die de volgende vragen beantwoord: Welke lering zien we uit de drie pilots in de Achterhoek (H 2)? Hoeveel treinen moeten er worden georganiseerd gegeven de inschatting van aantal adressen en aantal vierkante meters (H3)? Wat is een roadmap voor de Achterhoek om dit programma uit te rollen (H4)? Wat is er nodig voor een succesvolle uitvoering in de Achterhoek (H5)? o Wat zijn de opbrengsten en kosten van dit plan? o Wat zijn eerste stappen in de vorm van projecten? Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 8

25 2 Asbest en de Achterhoek In de Achterhoek hebben de coöperatie Synprofect en LNAGRO de Ondernemerij, samenwerkend in het initiatief de Asbesttrein in 2016 en 2017 een drietal pilotprojecten op het gebied van collectieve asbestsanering uitgevoerd. De pilot projecten zijn gerealiseerd in opdracht van de Regio Achterhoek met financiering door de provincie Gelderland, de gemeenten in de regio Achterhoek en het ministerie I&M. De pilots zijn in juni 2017 afgerond met het opleveren van de eindrapportage en een draaiboek voor de gemeenten. Voor dit vervolg traject zullen de leringen, het verbeterpotentieel en kansen worden gebruikt om het saneringsproces te versnellen. Een samenvatting uit het eindrapport van deze leringen en verbetermogelijkheden zijn hierna uitgewerkt. 2.1 Lering uit de pilots: Wat hebben we gezien: 75% van de asbestadressen in het buitengebied zijn particulier bezit. Deze adressen bevatten 50% van het aantal vierkante meters asbest en deze eigenaren worden niet actief ondersteund vanuit belangen organisaties. Binnen deze 75% zitten ook de gestaakte ondernemers die nog van de z.g. stoppersregelingen gebruik gaan maken. 25% van de asbestadressen in het buitengebied zijn actieve agrarische ondernemers die de sanering van de asbestdaken in hun ondernemingsplannen hebben opgenomen. De verschillende stakeholders zoals Gemeenten /dak eigenaren zitten nog in verschillende fasen van bewustwording. De verzekeraars zijn zich bewust van de onbeheersbare risico s van de gevolgschade bij asbestbranden, stormschade etc. en nemen maatregelen m.b.t. de dekking van deze schade. Brede inbreng van kennis is nodig om het proces in gang te zetten, aan te jagen en te versnellen. Een integrale gebiedsaanpak is noodzakelijk die zorgt dat minimaal iedereen 1x kan meedoen in een trein. Een standaard proces is noodzaak om te kunnen verbeteren en versnellen. De rol van de gemeente zit aan de voorkant van het proces en is essentieel voor op gang krijgen van de beweging. Wanneer er op gemeentelijk niveau geen actie wordt ondernomen komt geen beweging op gang. Na 2024 nemen de handhavingskosten (gemeenschaps geld) enorm toe. Een keukentafel gesprek met de betrokken dak eigenaren in onafhankelijkheid en in vertrouwelijke setting is essentieel voor bewustwording en eerste acties. Dit vraagt een adviseur met expertise op de verschillend deelgebieden. Praktijkkennis en ervaring die worden gekoppeld in het AIDAN asbesttrein concept zijn uniek. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 9

26 De Asbesttreinaanpak is succesvol en kan tot conversies leiden van boven de 50% na toepassen van verbetermogelijkheden en optimalisatie. In de pilots heeft de Asbesttrein de conversie weten te verhogen van 5% naar 35% in het buitengebied. Opm. Per november 2017 is door de Asbestrein navraag gedaan bij de drie pilot gemeenten naar het aantal asbest saneringen die zijn uitgevoerd na afloop van de pilot projecten. Saneringen door burgers individueel hebben laten uitvoeren die gebruik hebben gemaakt van een keukentafel gesprek en een asbestinventarisatie rapport hebben laten opmaken echter om verschillende redenen niet in de Pilots hebben meegedaan. Het blijkt dat wanneer dit meegerekend wordt, met een conversie van 56 % gerekend mag worden. (Zie verder bijlage 2) Optimalisatie door collectieve aanpak en standaardisatie De AIDAN methodiek toegepast in de Asbesttrein zorgt voor beweging bij de dak eigenaren en draagt bij aan de versnelling van de asbestsanering. De betrokkenen worden op een gestructureerde manier meegenomen in het proces. Door de collectieve aanpak is het mogelijk de kosten in het proces te verlagen. Door de gestandaardiseerde aanpak is het mogelijk verbeterpotentieel te testen en te toetsen. Bij een positief effect op de conversie en versnelling wordt de standaard aanpak verbeterd. (Het AIDAN proces is uitgewerkt in bijlage 1) Om met name de particuliere dakeigenaren (75% van de adressen) mee te nemen op reis is de rol van de gemeente aan de voorkant in de A en I fase essentieel. De rol en verantwoordelijkheden verschuiven in de uitvoering naar de dakeigenaren, zij blijven eindverantwoordelijk voor het opruimen van de asbest bij het ingaan van het verbod. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 10

27 2.1.2 Verbeterpotentieel per AIDAN fase voor de ideale Asbesttrein Per fase van de AIDAN procesaanpak zijn hierna de verbetermogelijkheden opgesomd. Deze verbetermogelijkheden kunnen bij de verdere uitrol van de Asbesttrein worden ingezet om de gewenste conversie en versnelling te realiseren. Attention - informatie Omschrijving, leidende rol en doelstelling Deze fase is er op gericht het asbestprobleem op de agenda te krijgen bij de mensen in het buitengebied. De gemeente is trekker in deze fase van het proces. Verbeterpotentieel Als er mensen in het gebied zijn die zelf initiatief nemen is het een kans om deze energie vanuit de gemeente te omarmen en dit proces te faciliteren. Idee is om na een periode een soort van bezemwagen in het gebied te laten rijden om mensen die eerder niet konden of die toen nog niet open stonden, wel te bereiken. Interest - keukentafelgesprek Omschrijving, leidende rol en doelstelling Tijdens het keukentafel gesprek wordt de individuele asbestsituatie(sanering asbest/nieuw dak/sloop/herbouw, energieverbruik/pv) besproken met de dak eigenaar. In deze fase is het belangrijk om te komen tot een aanvraag (door de dakeigenaar) voor een asbestinventarisatierapport. In deze stap heeft de gemeente nog een faciliterende rol, maar al snel verschuift het initiatief naar de dak eigenaar. Verbeterpotentieel Een klantvolgsysteem waarin je vanaf deze fase gegevens opneemt waarmee het mogelijk is voor de verschillende belanghebbenden de juiste informatie aan te leveren. o Denk hierbij aan gebiedsanalyse om de gemeente helpen aan knoppen te draaien om te versnellen, o Rapportage naar dak eigenaar over de opgeslagen gegevens; o Inventarisatiebureau als input voor het doen van de inventarisatie en de opname voor de offerte. GIS en ander kaartmateriaal inzetten vanuit de gemeente als voorbereiding op het bezoek. De keukentafelgesprekken geografisch achterelkaar plannen. Vooraf nadenken over mogelijke clustering. Desire - inventarisatie en offerte Omschrijving, leidende rol en doelstelling Deze fase is er op gericht het plan voor de dak eigenaar uit te werken op basis van de asbestinventarisatie en de offertes aan te vragen voor de uitvoering. De dak eigenaar is in de lead. De Asbesttrein doet opvolging en kan als service voor de dak eigenaar als helpdesk fungeren. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 11

28 Verbeterpotentieel De juiste informatie uit het klantvolgsysteem inzetten om belanghebbenden te informeren: o Saneringsbedrijf; informatie voor de offerte. o Asbesttrein/saneerder; planningsinformatie voor een strak tijdspad vanaf de keukentafel gesprekken, asbestinventarisatie en offerte naar de saneringen toe. o Op basis van kengetallen, verkregen uit de pilots voldoende capaciteit inplannen. Vanuit het klantvolgsysteem gebiedsinformatie opstellen om daarmee in concurrentie één saneerder te kiezen die in het betreffende gebied gaat saneren. Tijdig zicht krijgen op financieringsbehoefte van de dak eigenaar, de doorlooptijd bij financieringen kan een belemmering zijn. De mogelijkheid bieden dat de inventariseerder en de saneerder hun documenten kunnen uploaden in het klantvolgsysteem. Zo kan de trein monitoren en zijn helpdesk functie goed vervullen naar de klant. De saneerder en de inventariseerder meer samen laten op trekken bij opname en informatie over de locatie. Zo vragen ze maar 1 keer tijd van de dak eigenaar en hoeft deze maar 1 keer de informatie te verstrekken. (dus ook prettig voor de klant. Echter de strikte scheiding tussen inventariseerder en saneerder moet wettelijk geborgd blijven) Informatie uit klant volgsysteem benutten voor collectieve offerte voor meerdere adressen in plaats van contacten met ieder adres. Clusters maken van adressen om in 1 straat meerdere opnames te kunnen doen, minder reistijd. Action - uitvoering Omschrijving, leidende rol en doelstelling Dit is de fase van de uitvoering. Na een akkoord van de dak eigenaar op de ontvangen offertes wordt de uitvoering ingepland voor de collectieve sanering. De dak eigenaar is volledig in de lead in deze fase. Doel is een asbestvrije en opgeruimde locatie. Verbeterpotentieel Een rollende planning die continu 10 adressen verzamelt en dan de uitvoering start. Van begin tot eind op basis van standaard processen Lean en mean organiseren met schaalgrootte. Aanbesteding van de uitvoering van het saneringstraject op basis van het resultaat van één of meerdere informatie avonden die met een bepaalde conversie leiden tot een minimum volume. De geselecteerde saneerder voert de saneringstrein uit dit zorgt voor scherpe prijs en continuïteit in het proces. Bundeling van activiteiten: o Collectieve aanvraag, geen acquisitiekosten voor de saneerder. Informatie uit keukentafel gesprek en inventarisatierapport afstemmen op de saneerder zou offerte proces kunnen versnellen. o Sloopmelding voor 1 trein in 1 keer doen. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 12

29 o Collectief afmelden en administreren/factureren. In de trein alles strak achterelkaar plannen, de dak eigenaar hiervan bewustmaken en in meenemen. Dit betekent o Collectief kunnen inkopen en leveren; o Materieel transport één keer naar locatie; o Meerdere kleine locaties op één dag; o Afvoer van asbest bundelen; Financiële prikkels voor de dak eigenaar: o Overweeg een aftrekpost groot onderhoud voor particulieren om asbestsanering te stimuleren. o Overweeg een laag btw tarief of btw-vrijstelling voor particulieren in geval van asbestsanering. o Overweeg een standaard startsubsidie per adres voor een Asbesttrein. Maar wel met resultaatverplichting. Een landelijk certificaatsysteem analoog aan de GOM s bij groene energie zou een optie kunnen zijn. Als die een bepaalde MVO waarde hebben voor stakeholders als Friesland Campina, For Farmers, Verzekeraars, Banken, Zorgverzekeraars enz. Dit om proceskosten van de Asbesttrein in het belang van de dak eigenaar te dekken. Los van of de mensen klant zijn dienen ze wel het belang en mogelijk kan zo n certificaat worden verhandeld. Asbestvrij adres garantie certificaat of iets dergelijks. Directe lijn met de omgevingsdienst en met de inspectie om snel te kunnen schakelen bij probleem situaties. Nazorg gemeente en dak eigenaar Een systeem dat het proces volgt en inzichtelijk maakt lijkt noodzakelijk en levert waardevolle data. Omschrijving, leidende rol en doelstelling De nazorg heeft een tweeledige doelstelling om de klanttevredenheid van de dak eigenaar en van de gemeente te borgen en continu te kunnen verbeteren om conversie te verhogen naar een asbestvrije regio. Voor de gemeente betekent dit inzicht in resultaten en continu verbeteren om de conversie van de volle zaal tot aantal saneringen te verhogen om te werken aan een asbestvrij gebied. Voor de dak eigenaar dat hij wordt ontzorgd in de administratieve- en organisatorische verplichtingen, een aanspreekpunt in de nazorg naar de uitvoerende partij heeft om te reageren bij afwijkingen en dat de subsidies en financieringen niet gemist worden. Een deel van het werk zit dus weer in een helpdesk/loket functie. Verbeterpotentieel Het inrichten van een asbesthelpdesk waarmee de burger volledig geïnformeerd kan worden, en hiervoor een financieringsmodel opzetten. Deze helpdesk voorzien van een registratie systeem waarmee gerapporteerd kan worden over aard van de vragen, gebied etc. Informatie uit dit systeem moet kunnen worden gekoppeld aan klant volgsysteem Faciliteer een lening voor asbestsanering zoals de duurzaamheidslening die in veel gemeenten operationeel is. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 13

30 Subsidie aanvraag collectief regelen en standaardiseren Faciliteren vanuit ruimtelijke ordening Uit gesprekken met dak eigenaren blijkt dat ze bij sloop met vragen zitten als: Wat krijg ik hiervoor terug? Hoeveel vierkante meters mag ik terugbouwen? Moet ik direct aan de slag of blijft het bouwrecht bijvoorbeeld 5 jaar bestaan? Welke nevenfuncties zijn mogelijk? Is er een gemeentelijk of regionaal sloopfonds? Vanuit contacten met de diverse gemeenten valt op dat er verschillende Ruimtelijke Ordening regels worden toegepast als het gaat om slopen, functieveranderingen en aantal toegestane vierkante meters en kubieke meters herbouw. Onze aanbeveling is om dit in Regio verband op de agenda te zetten en doelmatige beleidsregels op RO gebied neer te zetten. Bijvoorbeeld: Welwillend omgaan met herbouwrechten na sloop waarbij b.v. de herbouwrechten in relatie staan tot het gesloopte bouwvolume. Dit zou wellicht in een z.g. versnellingspilot kunnen worden opgenomen. Nevenfuncties naast bestemming woning toestaan. Sloopfonds voor de Achterhoek. Hoe voorkomen dat de particulier het gevoel heeft wat kwijt te raken bij sloop, terwijl hij werkt aan het belang van de regio met het tegengaan van verrommeling. Zorg voor goede informatievoorziening naar het gebied toe Versnelling door vergroten saneringscapaciteit en veranderdruk bij dak eigenaar Als we het huidige saneringstempo extrapoleren is Nederland op zijn vroegst in 2044 asbestvrij. Enerzijds worden voor saneerders de regels aangescherpt waardoor de capaciteit in de branche beperkt blijft. Aan de andere kant is de dak eigenaar een remmende factor. De dak eigenaar ontbreekt het nog aan inzicht en veranderdruk om in actie te komen. De kosten zijn hoog, het probleem ligt voor hun gevoel bij de overheid en die zal wel met een oplossing komen. En daarbij de wet is er nog niet door. Om te kunnen versnellen is het advies aan de beleidsmakers is om op twee sporen in te zetten: 1. Vergroten van de capaciteit van saneren door versimpeling van wet en regelgeving en voor meer aantrekkelijkheid in het sanering vak. Hierdoor zullen meer handjes beschikbaar moeten komen voor sanering en zullen de handjes per gewerkte dag meer vierkante meters moeten kunnen saneren. 2. Een duidelijk wortel en stok beleid naar de dak eigenaar toe om positieve en ook negatieve veranderdruk te voelen. Dat betekent echte duidelijkheid wanneer het verbod op asbestdaken van toepassing is en de consequentie van niet voldoen hieraan. En het nemen Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 14

31 van stimuleringsmaatregelen om de dak eigenaar te ontzuren en een licht voordeel te bieden bijvoorbeeld door subsidies. 2.2 Resumé de Asbesttrein; de gebiedsaanpak die werkt! Conclusies Informatie in het gebied brengen met informatieavond leidt tot bewustwording en urgentiebesef dat 2024 echt komt. Keukentafelgesprek is essentieel om mensen te bewegen en eigen vervolgstappen helder te hebben in compleet plaatje op maat; Bewustwording en persoonlijke, onafhankelijke begeleiding in vertrouwde setting zijn essentieel. De klant krijgt in het keukentafelgesprek inzicht in de mogelijkheden m.b.t. sloop, dit draagt bij aan de versnelling van de sloop opgave voor de regio. Voor de klant worden de mogelijkheden voor de inzet van duurzame energie toegelicht, dit kan, indien gewenst, in de trein integraal worden meegenomen Inventarisatie en offerte bieden detailinzicht en beslisklare informatie voor wel/niet saneren. Een asbestinventarisatierapport voor de offertes leidt tot sneller saneren. (3 jaar geldig, kosten zijn gemaakt) dan maar beter ook uitvoeren. Seriematige aanpak zorgt dat ook kleine klantjes kunnen worden bediend. Markt laat ze inmiddels liggen omdat de capaciteit begrensd is. Prijs per m2 is hoog voor kleine locaties. Standaard lijkt er een formule te zijn van circa 750 euro opstartkosten, daarna een gelijk speelveld van de variabele m2 prijs. Bij kleine daken is er in de praktijk sprake van een extra opslag per m 2 Verbinding met andere initiatieven als ZOEF (Zon op Erf) lijken kansrijk, maar kunnen in het planningsproces van een trein moeilijk worden meegenomen. Planning van een trein is essentieel. De Asbesttrein kan er voor zorgen dat er een vliegwiel op gang komt. Particulieren zijn doorgaans niet gewend om voor advies (keukentafelgesprek) te betalen maar een keukentafelgesprek is essentieel om deze mensen in beweging, en het vliegwiel op gang te krijgen Aanbevelingen voor versnellingsaanpak Kies een seriematige aanpak door middel van uitgekristalliseerde Asbesttrein aanpak waarbij alle stakeholders in het speelveld worden betrokken (Asbesttrein als spin in het web van best practice naar asbestvrij) Zorg voor duidelijkheid in wetgeving: verbod in 2024! Maak in afstemming met de gemeenten een regioaanpak in een trein. Zorg voor opschaling van de saneercapaciteit door belemmering in wet- en regelgeving in de uitvoering weg te halen. Asbest moet als prioriteit op de agenda binnen gemeenten vanwege de belangrijke rol als aanjager in het begin van innovatie processen zoals de transitie naar duurzame energie. Breed investeren in informatie, bewustwording en urgentiebesef per direct voor eigenaren van asbesthoudende daken. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 15

32 Faciliteer financiering voor asbestsanering zonder directe koppelingen met andere doelen als zonne-energie. Toch hebben we gezien dat de provinciale regeling die gestapeld mocht worden met de landelijke regeling gezorgd heeft voor extra besluitvaardigheid. De provinciale regeling liep tot 31 oktober Hierdoor zijn nog wel dak eigenaren sneller overstag gegaan Behoefte aan een onafhankelijke entiteit voor versnelling Tijdens de uitvoering bleek dat een onafhankelijke entiteit die voorziet in kennis en informatie naar dakeigenaren toe essentieel is om versnelling te realiseren. De asbesttrein heeft na diverse gesprekken met gemeenten en de Regio Achterhoek deze behoefte vanuit de lokale overheden bevestigd gekregen en heeft het initiatief genomen om de stichting Asbesttrein op te richten. Deze stichting zal per december 2018 operationeel zijn en haar diensten aanbieden aan lokale overheden om de versnelling van het saneren van asbestdaken te realiseren door middel van de asbesttrein aanpak en het geleerde in de pilots. Basis uitgangspunten daarbij zijn onafhankelijkheid, goede en transparantie informatie voorziening, vertrouwd en betrouwbaar voor het gebied en de dakeigenaar en een goede gebiedsorganisator om te versnellen. Verderop in dit rapport zullen we vooruitlopend op de definitieve akte bij de notaris (verwacht begin december 2018) de stichting Asbesttrein als zodanig benoemen. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 16

33 3 Inschatting aantal te organiseren asbesttreinen regio Achterhoek Voor het opstellen van een plan voor de regio Achterhoek is een kwantitatieve inschatting van het asbestprobleem nodig om het aantal benodigde asbesttreinen te kunnen bepalen. De gebruikte gegevens zijn ontleend aan de rapportage van de 3 pilots. 3.1 Kwantitatieve inschatting asbestprobleem regio Achterhoek Op basis van de verkregen data in de keukentafelgesprekken tijdens de 3 pilots en uit onderzoeken van onder andere TAUW en Alterra vanuit de provincie is de hoeveelheid asbest voor de Achterhoek berekend en ingeschat. In de Achterhoek ligt tussen 4,5 en 7 miljoen vierkante meter asbest. Opm. dit is inclusief gemeente Montferland De figuur rechts laat de uitgangspunten en aannames van de inschatting zien. Van deze hoeveelheid asbest ligt twee derde in het buitengebied. In de drie pilots van de Asbesttrein is zo n vierkante meter verwijderd op 37 locaties in de gemeenten Berkelland, Bronckhorst en Oude IJsselstreek. In het totaal ligt er asbest op circa locaties ingeschat vanuit het aantal potentiele glasvezelaansluitingen in het buitengebied. (vanuit het glasvezelproject zijn het aantal huisaansluitingen in het buitengebied bekend.) locaties betreffen locaties met (agrarische) bedrijfsmatige activiteiten, die een plan hebben om op te ruimen. (mede ingegeven vanuit de aankomende wet en regelgeving en vanuit het belang de vergunning te behouden) locaties betreffen particuliere adressen, deze dak eigenaren zitten vaak nog aan het begin van de klantreis en worden veelal niet geholpen door de markt. Ook uit onze keukentafel gesprekken blijkt dat 75% van de locaties particulier is. Bij particulieren ligt ongeveer 50% van de vierkante meters asbest. Bij niets doen saneert naar schatting 5% van de adressen, met de Asbesttrein aanpak bereiken we een conversie van 35%, waardoor gesaneerd wordt, gesloopt wordt en gewerkt wordt aan nieuwe functies zoals energie. Na afloop van de pilots treedt een na-ijl effect op waardoor met een hogere conversie gerekend mag worden. (zie ook bijlage 2). Ons valt op dat er veel spreiding zit in de verschillende resultaten van onderzoeken. Wij hebben nu de gebieden bekeken en geëxtrapoleerd naar de Achterhoek op basis van het aantal adressen in het buitengebied die in beeld waren voor glasvezel. De conclusie van alle onderzoeken blijft dat het probleem groot is! Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 17

34 3.2 Vertaling van te saneren opgave naar aantal treinen Voor de bepaling van de saneringsopgave voor de regio Achterhoek vertaald in het aantal asbesttreinen gaan we uit van: Totaal te saneren oppervlak : m 2 Aantal deelnemende gemeenten : 7 (gem. Montferland is in deze opgave niet meegenomen) Aantal adressen particulier : 75 % van de locaties In particulier bezit : 50% van het oppervlak asbest Gemiddeld oppervlak bij particulier : 500 m 2 Conversie van de Asbestrein : 50% Beschikbaar aantal jaren te saneren : 7 jaar (in de roadmap 5+2) Aantal te saneren adressen/trein : 40 adressen Omgerekend betekent dit dat er in een periode van 5 jaar, 75 Asbesttreinen moeten rijden. Opm.: In de eerste 5 jaar worden de asbesttreinen structureel georganiseerd, de twee laatste jaren zijn beschikbaar voor veegtreinen (zie 4.3) Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 18

35 4 Roadmap Asbesttrein uitrollen in de Achterhoek In de regio Achterhoek wordt door de gemeenten verschillend gekeken naar de aanpak voor het versneld saneren van asbestdaken. Voor een effectieve aanpak van de sanering zoals hierna beschreven in een mogelijke roadmap is het belangrijk om samen met de gemeenten in regionaal verband keuzes te maken en van elkaar te leren. Dit kan leiden tot een roadmap met een gemeenschappelijke aanpak van de asbestproblematiek, maar wel met individuele keuzes zoals bijvoorbeeld waar als eerste gestart. 4.1 Uitgangspunten voor de roadmap. Voor de bepaling van de roadmap zijn de onderstaande uitgangspunten gehanteerd. Elke dak eigenaar van een asbest dak ontvangt voor een uitnodiging om deel te nemen aan een asbesttrein. Voor de uitvoering van de asbesttrein is de AIDAN aanpak, zoals eerder beschreven, de standaard. De faciliteiten die geboden worden in het plan van aanpak Versnellingsplan Asbestdaken Gelderland, worden maximaal benut om te komen tot een hoog mogelijke conversie en versnelling van het proces. 4.2 Standaard asbestrein Elke asbesttrein zal de aanpak volgen zoals beschreven in bijlage 1., deze aanpak vertaald in doorlooptijd is on onderstaande planning aangegeven. standaard planning asbesttrein werkweken intake gemeente brief en communicatie informatieavond keukentafelgesprek inventarisatie offerte beslissing dakeigenaar saneren nazorg Op een aantal punten is nog versnelling in doorlooptijd aan te brengen zoals door de inzet van meerdere saneringsploegen. Aangezien er echter meerdere treinen parallel zullen moeten lopen in de regio wordt bovenstaande doorlooptijd als uitgangspunt gekozen. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 19

36 4.3 Opzet van de roadmap Zoals aangegeven in het vorige hoofdstuk schatten we dat er in de Regio Achterhoek afhankelijk van de omvang van het probleem rond de 10 treinen per gemeente zullen moeten worden gestart. In Doetinchem waar het aantal adressen met asbest kleiner is, zal het aantal treinen kleiner zijn. Door de treinen slim volgordelijk na elkaar te doen kan capaciteit over de 7 jaren worden verdeeld en blijft de mogelijkheid om de roadmap bij te sturen afhankelijk van de informatie die tijdens de asbesttreinen wordt verzameld. Door een koppeling met een asbestregistratiesysteem waarin kan worden herkend of een locatie asbestvrij of nog asbestverdacht is, kan gericht gekozen worden een trein op de rails te zetten in een specifiek gebied. Als roadmap stellen wij voor de gemiddeld 10 treinen per gemeente te laten rijden en die Q te hebben afgerond, zoals hieronder in een mogelijke roadmap is weergegeven. Nadat alle gemeenten in de Regio Achterhoek zijn uitgekamd, kan een veegtrein worden ingezet om in een iets groter gebied een laatste aanbod te doen. Met dit idee als vertrekpunt kan ons inziens een plan met de gemeenten samen worden uitgewerkt dat aansluit bij de individuele (politieke) agenda s, gericht op een asbestvrije Achterhoek. Zo krijgt iedereen systematisch de kans in het gebied om zijn of haar dak, op de voor de situatie beste manier, te saneren in de trein. Dit biedt voor de gemeenten de gelegenheid om te communiceren over welke beweging in het gebied aanwezig is. Roadmap jaar Voorbereiding Oude Ijsselstreek Bronckhorst Reguliere asbesttreinen Veeg aller Berkelland treinen laatste gemeente 4 kans gemeente 5 gemeente 6 gemeente 7 Ons voorstel is om in de drie pilot gemeenten per direct door te starten en vervolgens medio 2018 twee volgende gemeenten te laten aansluiten. En in fase 3 ook de laatste 2 gemeenten. Dan hebben voor eind 2021 alle huiseigenaren de kans gehad om te saneren. Daarna is er nog 2 jaar voor zogenaamde veegtreinen. Wij verwachten dat er door deze treintjes er meer bewustzijn m.b.t. de asbestproblematiek zal komen en dat in het gebied de burger daardoor gestimuleerd wordt om ook zelf te saneren of juist sneller in de trein te stappen. In ieder geval de kans te nemen om in een zgn. veegtrein mee te doen. (zie ook bijlage 2) Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 20

37 5 Wat is nodig voor een succesvolle uitvoering in de Achterhoek 5.1 Betrokkenen, rol en verwachting Provincie rol faciliteren en stimuleren versnellingspilots. Financiering voor vernieuwing. Gemeente; financiering en ondersteuning aan de voorkant van het proces de A en de I. in gebiedsselectie, aanleveren van data en adressen, aanschrijven dak eigenaren, faciliteren zaal en catering, bijdrage keukentafelgesprekken. (wellicht collectief gratis door gemeente, individueel eigen bijdrage klant 100 euro.) Dak eigenaar; uiteindelijk beslissen om te saneren, slopen, enz. vanuit een plan voor zijn of haar erf. Stichting Asbesttrein; Onze rol is het begeleiden, faciliteren, stimuleren en continu verbeteren van het proces rondom de asbesttrein voor lokale overheden. Voorbeeld van werkzaamheden zijn: het aanjagen van het proces, continu zoeken naar versnelling, bemannen helpdesk, uitvoeren informatieavonden, uitvoeren keukentafel gesprekken, inrichten IT-systeem, beheren en beheersen van het proces, aanbesteding begeleiden, enz. 5.2 Opbrengsten en kosten Opbrengsten voor de regio Achterhoek. Aantrekkelijkheid en schone energie De versnelling van asbestsanering vergroot de aantrekkelijkheid van de Achterhoek. Zonder het saneren van asbest daken door dak eigenaren is er geen sloop of energieopwekking op daken mogelijk. De versnelling van asbestsanering kan ook leiden tot een versnelling van de sloop opgaaf voor de Achterhoek. Nieuwe daken kunnen een andere functie krijgen en een bijdrage leveren om het energie vraagstuk op te lossen. Gezondheid en leefbaarheid Een asbest vrije regio zorgt voor een schone en gezonde leef- en werkomgeving voor iedereen. Een versnelling van asbestsanering zorgt voor een economisch impuls op diverse vlakken zoals sanering, nieuw dak, sloop, de ontwikkeling van de duurzame energie. Investering in de regio Saneren en een nieuw dak is een veelvoud van de kosten voor de dak eigenaren. Voor ca. 1.3 miljoen wordt er minimaal 45 miljoen in de regio geïnvesteerd. De investering van zonnepanelen op het nieuwe dak zijn daarin niet meegenomen. Dit zorgt voor een economische impuls en is een wapen tegen de krimp. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 21

38 5.2.2 Kosten van de roadmap In tabel opgenomen onder bijlage 3 zijn de kostenramingen en de benodigde financieringsbronnen van het asbestsaneringsprogramma voor de regio Achterhoek aangegeven. De financieringsbronnen zijn: Stichting Asbesttrein i.o, een deel van de kosten die worden gedragen door de stichting Asbesttrein i.o. worden aangemerkt als co-financiering Gemeenten, de deelnemende gemeenten dragen zelf een deel van de kosten, deze worden aangemerkt als co-financiering voor de subsidie aanvraag onde de gebiedsopgave Provincie Gelderland, programma versnelling asbestdaken, de kosten worden hier volledigheidshalve vermeld, zijn geen deel van de subsidie aanvraag voor de gebiedsopgave Derden, in een aantal gevallen zullen derden een bijdrage leveren in de kosten. Opmerkingen bij de begrotingen : *1), Bij het aanhaken van een gemeente bij de Asbesthelpdesk is eenmalig een beperkte investering nodig, verder wordt op basis van geleverde diensten (tel/mail) met max budget/jaar afgerekend. *2), Uitvoering van een versnellingspilot wordt gedaan tijdens één van de reguliere (eerste) pilots, deze wordt daarmee (deels) gefinancierd vanuit versnellingsplan Gelderland. *)5 Voor de dak eigenaar is een subsidie via I&M beschikbaar voor het saneren van asbest, deze zal in de komende jaren naar verwacht worden afgebouwd. *)6 Particulieren kunnen de Btw niet terugvorderen, hun echte investering is 21% hoger. In de begroting is gerekend met een inhuur tarief van 100,- per uur. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 22

39 5.2.3 Financieel plan Het planningsvoorstel in de roadmap (zie 4.3) en de opgestelde begroting levert, over de komende jaren de volgende financieringsbehoefte vanuit de gebiedsopgave: 2017, 2018 : , : , : ,- 2021,2022 : ,2023 : pm Opm 1. Voor de innovaties in het plan die een versnelling van de asbestsanering en een conversie verhoging tot gevolg hebben zal een beroep worden gedaan op de ondersteuning vanuit provinciale asbestversnellingsplan. Deze kosten vallen mits toegewezen buiten de financiering vanuit de gebiedsopgave. Opm 2. Het is niet mogelijk is om de effecten van de verbeteracties m.b.t. de asbesttrein te vertalen naar de financieringsbehoefte van de roadmap voor de gebiedsopgave. We stellen daarom voor om jaarlijks het budget vrij te geven voor het opvolgende jaar op basis van een evaluatie van de geboekte resultaten. Opm 3. Alle bedragen zijn excl. Btw. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 23

40 5.3 De eerste stappen om op weg te gaan Voor het opgang brengen van het regionale asbestsaneringsproces zijn een aantal eerste stappen cruciaal. Deze stappen kunnen gedeeltelijk parallel worden uitgevoerd. De stichting Asbesttrein wordt per december 2017 opgericht als werkmaatschappij. De stichting functioneert als opdrachtnemer voor alles procesactiviteiten. Het inrichten van een Asbest Helpdesk. Een regionaal ingerichte helpdesk waar alle gemeenten gebruik van kunnen maken. Deze helpdesk kan in de toekomst uitgebreid worden naar andere doelgroepen, regio s etc. binnen provincie Gelderland. Inrichten van IT systeem/systemen voor: o Asbest helpdesk, ondersteunend met informatie, meest gestelde vragen, etc.; o Klantvolgsysteem voor het volgen van het AIDAN proces. (toepasbaar in alle fasen, aan keukentafel en voor helpdesk. Inclusief rapportage mogelijkheden. Ook rapport voor de klant/dak eigenaar met druk op de knop. Uit een gesprek krijgt hij dan een standaard plan/rapportage voor de specifieke situatie; o Definiëren functioneel ontwerp incl. datastructuur voor bovenstaande. Formuleren pilots t.b.v. versnellingsplan Asbestdaken provincie Gelderland gericht op versnelling en conversie verhoging. Dit vereist dat de aanvraag in overleg met de doelgemeente wordt afgestemd. o Afstemmen van de eerste verbetermogelijkheden met de te betrekken gemeenten Uitvoeren asbesttreinen in drie gemeenten waar de pilots zijn uitgevoerd. o De afstemming met de gemeente Berkelland verder uitwerken. o In gesprek met de gemeenten Oude IJselstreek en Bronkhorst Werven van de volgende twee doelgemeenten die medio 2018 de daadwerkelijk start van de eerste asbesttreinen uit de roadmap willen vormgeven Tijdpad voorbereidende activiteiten Het tijdpad wordt verder uitgewerkt in overleg met de gemeenten waar de asbesttrein wordt ingezet. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 24

41 Bronnen en literatuur Bij het opstellen van dit plan van aanpak is van de volgende bronnen gebruik gemaakt, waar letterlijk gebruikt gemaakt is van de bron, is dit vermeld. In dit rapport zijn de praktijkinzichten gekoppeld aan wat er aan kennis in de omgeving beschikbaar is. Hieronder geven wij in willekeurige volgorde, inzicht in de geraadpleegde bronnen en personen. Mogelijk ook als inspiratie om zelf verder te verdiepen in deze materie. Rapport: Samen op reis voor een asbestvrije regio; De lering uit de pilots van de Asbesttrein juli 2017 Brochure Asbesttrein Database, inzichten, cijfers en getallen ontstaan tijdens de drie pilots van de Asbesttrein Inzage in offertes in het proces van de Asbesttrein Plan van aanpak asbestdaken Overijssel Handboek asbest theorie en praktijk voor correct verwijderen van asbest. Uitgave van AEDES in samenwerking met IenM, de Arbeidsinspectie en LOM en de Alliantie ISBN Handboek asbest 2013 Aedes Notitie TAUW juni 2016, Suzanne Swenne. N SSW-evp-V01-NL TNO Rapport Oriënterend onderzoek naar de verspreiding van asbestvezels in het milieu vanuit verweerde asbestcement daken. Rapport nummer TR 2007/420. Dossier nummer november 2017 Search onderzoeksrapport inventarisatie asbestcement dak- en gevelbekleding in Nederland. Juni 2012 Search knowledge: asbestfeiten ISBN Asbestfeiten magazine. SGS Search 2016 Agro asbestveilig, praktijkblad LTO Rapportage landelijke enquête Asbest in de Agrosector. Agro asbestveilig, 14 oktober 2013 ECORYS rapport MKBA asbesthoudende golfplaten daken en gevelpanelen. Kosten en baten van saneringsalternatieven in opdracht van IenM 12 juni Concept actieprogramma Programmatische Aanpak Asbestdaken. V02, De volgende organisaties en instanties zijn geraadpleegd voor dit onderzoek: Programmateam landelijke asbestversnelling en deelname kennistafels onder leiding van Ruud Hoosemans. Provincie Gelderland via o.a. Bram ten Bosch. Praktijkinzichten LNAGRO de Ondernemerij. AB Oost asbestsanering. OmgevingsDienst Achterhoek, Ruud Benjamins. Ambtelijke en bestuurlijke inbreng gemeenten Berkelland, Bronckhorst en Oude IJsselstreek Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 25

42 Bijlage 1. AIDAN Procesaanpak Hieronder wordt de AIDAN methodiek voor de Asbesttrein verder toegelicht die inzicht geeft in het proces. Attention - informatie Omschrijving, leidende rol en doelstelling Activiteiten Deze fase is er op gericht het asbestprobleem op de agenda te krijgen bij de mensen in het buitengebied. De gemeente is trekker in dit proces vanuit het belang een opgeruimde en aantrekkelijke regio te hebben en risico s te verminderen bij calamiteiten en het beperken van handhavingskosten in de toekomst. Na een intake met de gemeente wordt gezamenlijk een gebied geselecteerd waar een trein zal gaan rijden. De mensen worden aangeschreven en er wordt een informatieavond belegd. Een en ander wordt vooraf en achteraf ondersteund met artikelen in de lokale gemeente krant. De avond is in principe open voor geïnteresseerden, maar is gefocust op het aangewezen gebied. De gemeente kan er voor kiezen het hele proces uit te besteden en dat de Asbesttrein als een soort van kwartiermaker optreed voor de betreffende gemeente. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 26

43 Resultaat Het resultaat van deze fase is dat er in het gebied kennis over asbest is overgedragen, dat er bewustwording en urgentiebesef ontstaat en dat er mensen inschrijven voor een keukentafel gesprek. Deze fase is het begin van beweging vanuit veranderdruk. Procesindicatoren In dit deel van het proces is het belangrijk om vast te leggen hoeveel mensen zijn aangeschreven, hoeveel mensen daadwerkelijk aanwezig waren op de avond en hoeveel adressen hiervan zich melden voor de volgende stap een keukentafel gesprek. Succesfactoren en versnellers Essentieel in dit proces is dat de gemeente een trekkende rol heeft om het proces aan te jagen en te faciliteren. Een goede brief met de juiste timing en een goede presentatie zijn belangrijk. Ook de ondersteuning met een wervend en inhoudelijk artikel in de lokale media is nodig in deze fase. Interest - keukentafelgesprek Omschrijving, leidende rol en doelstelling Activiteiten Resultaat Tijdens het keukentafel gesprek wordt de individuele asbestsituatie besproken met de dak eigenaar. Er worden oplossingen besproken en het asbestprobleem en de oplossingsrichting worden verkend. In deze stap heeft de overheid nog een faciliterende rol, maar al snel verschuift het initiatief naar de dak eigenaar. Na aanmelding bijvoorbeeld op de informatieavond wordt een afspraak gemaakt. Aan de hand van een checklist die tevens gebiedsdata oplevert, wordt de situatie besproken op het grondstuk. Vragen die aan de orde komen zijn: Hoeveel asbest zit er? Wat kan zelf, wat moet er allemaal gebeuren en hoe zit het met energie, zijn zonnepanelen interessant? Hoe zit het met financieringsbehoefte? Hoe zit het met de verzekering? Zijn er subsidies en of sloopregelingen? En hoe zet je de volgende stap en hoe zou een projectplan op hoofdlijnen er uit zien? Het resultaat van het keukentafel gesprek is dat mensen overgaan tot het aanvragen van een door hen zelf betaald inventarisatierapport. Als ze dit doen zetten ze direct ook de eerste echte stap door deze investering. Die maakt dat ze ook verder in het proces worden getrokken, anders zou immers geld verspild worden. Procesindicatoren Prestatie indicator van dit proces is hoeveel mensen over gaan tot laten doen van een asbestinventarisatie en het aanvragen van offertes voor de uitvoering. Succesfactoren en versnellers Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 27

44 Essentieel in deze fase is het hebben van een onafhankelijke adviseur die geen verkoopbelang heeft, praktisch kan denken en de taal van het buitengebied speelt en gepast vertrouwelijk kan omgaan met de gedeelde informatie. Desire - inventarisatie en offerte Omschrijving, leidende rol en doelstelling Activiteiten Resultaat Deze fase is er op gericht het plan voor de dak eigenaar uit te werken op basis van de asbestinventarisatie en de concrete offertes voor de sanering en het nieuwe dak. Of voor het slopen en eventueel voor het aanbrengen van zonnepanelen. De dak eigenaar is in de lead. De Asbesttrein doet opvolging en kan als service voor de dak eigenaar als helpdesk fungeren. Dit zou vanuit de gemeente kunnen worden gefacilieerd. Concreet wordt door een gecertificeerd bureau een asbestinventarisatie gedaan en er wordt een offerte gemaakt door geselecteerde partners voor de betreffende trein. Dit betreft een saneerder, een partij die nieuwe platen aan brengt, een partij die sloopt en eventueel een partij voor zonnepanelen. Uiteraard kan een partner gezocht worden waar alles in huis is om de klant optimaal te bedienen, maar ook dit kan de Asbesttrein organiseren. Concrete resultaat is een 3 jaar geldig asbestinventarisatie rapport en offertes die klaar liggen ter ondertekening. Procesindicatoren Het aantal keukentafelgesprekken wat leidt tot inventarisatierapporten en offertes is een maat voor de conversie in deze fase. Succesfactoren en versnellers In de pilot werd 50% van het inventarisatierapport vergoed uit de Asbesttreinsubsidie mits men binnen de Asbesttrein overging tot saneren. Het feit dat de dak eigenaar zelf een restbedrag moest betalen maakt dat hij/zij een eerste investering heeft gedaan. Het niet overgaan tot saneren betekent dan dat ze dit geld weggooien voor hun gevoel. Het is de eerste stap over de drempel, met één been in de trein. Action - uitvoering Omschrijving, leidende rol en doelstelling Dit is de fase van doen. Administratief wordt een en ander voorbereid, met onder andere de sloopmelding bij de gemeente. De decontaminatieunit wordt neergezet, de bouwplaats wordt volgens de voorschriften ingericht en afgezet met lint en de sanering begint. Dan moet worden gereed gemeld en volgt controle en afmelden in LAVS. Na het saneren en opleveren van de asbestsanering kan de volgende stap worden gezet. Slopen of een nieuw dak al dan niet met isolatie en eventueel zonnepanelen op het dak. De dak eigenaar is volledig in de lead in deze fase. Doel is een asbestvrije en opgeruimde locatie. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 28

45 Activiteiten Resultaat De organisatie van de Asbesttrein volgt het proces en bekijkt continu of er verbeterd kan worden en waar synergie ligt. De saneerder werkt de sanering af volgens de voorschriften en vervolgens wordt of gesloopt of een nieuwe dak al dan niet met pv aangebracht. Een buurt met minimaal een asbestvrije locaties, zongeschikte en opgeruimde locaties met tevreden klanten. En de locaties afgemeld in LAVS. Procesindicatoren Bijgehouden moet worden wat het aantal gesaneerde adressen en objecten zijn, hoeveel vierkante meter asbest is verwijderd en of er is gesloopt of dat een nieuw dak is toegepast. Daarnaast of er zonnepanelen en isolatie zijn toegepast. Deze indicatoren kunnen in het klantvolgsysteem worden verwerkt en geven inzicht in de conversie en ook in de opties om te versnellen. Continu moet terugkoppeling naar de vorige stap plaatsvinden om die te verbeteren. Succesfactoren en versnellers Organisatie en planning zijn essentieel vanuit een betrokken en wendbare saneerder. Aan de voorkant moet aan de dak eigenaar goed duidelijk gemaakt worden dat saneren in de trein vergt dat de planning meegaat in het spoorboekje. Wil je specifiek op een bepaalde datum of zit je met vee in een stal dan is een individuele benadering soms noodzakelijk. We zien sowieso dat de Asbesttrein zich onderscheid voor de particulieren met de relatief kleinere daken. Voor saneerders zijn ze individueel minder interessant, maar als collectief juist weer aantrekkelijk. Wetgeving werkt belemmerend en maakt dat de saneerder zich niet flexibel kan opstellen in veel gevallen. De angst het certificaat kwijt te raken regeert. Nazorg gemeente en dak eigenaar Klanttevredenheid van de dak eigenaar en de gemeente borgen en continu verbeteren om conversie te verhogen naar een asbestvrije regio. Een systeem dat het proces volgt en inzichtelijk maakt lijkt noodzakelijk en levert waardevolle data. Omschrijving, leidende rol en doelstelling De nazorg heeft een tweeledige doelstelling om de klanttevredenheid van de dak eigenaar en van de gemeente te borgen. Voor de gemeente betekent dit inzicht in resultaten en continu verbeteren om de conversie van de volle zaal tot aantal saneringen te verhogen om te werken aan een asbestvrij gebied. Voor de dak eigenaar dat hij wordt ontzorgd in de administratie, een aanspreekpunt in de nazorg naar de uitvoerende partij heeft om te escaleren bij afwijkingen en dat de subsidies en financieringen niet gemist worden. Een deel van het werk zit dus weer in een helpdesk/loket functie. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 29

46 Activiteiten Resultaat Voor de betreffende gemeente meet de Asbesttrein de performance en rapporteert deze. Hier hoort ook de klanttevredenheid bij. Voor de dak eigenaar zorgt de Asbesttrein voor een adequate afwikkeling van het administratieve proces en begeleiding in de subsidie aanvragen en bij financieringen. Continu verbetering en versnelling vanuit het standaard proces. Terugkomen op adressen die eerder zijn afgehaakt en die opnieuw in het proces proberen te verleiden. Tevreden klanten bij zowel de dak eigenaar als de gemeente. Procesindicatoren Klachten, tevredenheid dak eigenaar, tevredenheid gemeente, aantal afgehandelde subsidies en dossiers. Succesfactoren en versnellers Succesfactor is dat het vertrouwde gezicht van de keukentafel ook betrokken is bij de helpdesk tijden de uitvoering en in de nazorg. Uitstraling op basis van kwaliteit een merk op bouwen, best practice laten zien en inzetten op mond op mond reclame. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 30

47 Keukentafel gesprekken inventarisatie rapporten saneringen in de asbesttrein na-ijleffect (locaties) Bijlage 2. Na-ijl effect pilots Door de Asbesttrein is bij de gemeenten Oude IJsselstreek, Bronckhorst en Berkelland (de drie Pilot gemeenten) navraag gedaan naar het aantal sloopmeldingen i.v.m. asbestsaneringen sinds de uitvoering van de pilots. Door de Asbesttrein is getoetst welke van deze meldingen betrekking hebben op locaties waar ook een keukentafel gesprek is gevoerd in het kader van de Asbesttrein. In onderstaand overzicht geeft opsomming van het aantal keukentafel gesprekken, het aantal inventarisatie rapporten, uitgevoerde saneringen in de pilots en de naderhand uitgevoerde saneringen. Aantal: gemeente: Oude IJsselstreek Bronckhorst Berkelland totalen: totaal gesaneerd: 51 Op basis van bovenstaand overzicht mag geconcludeerd: dat 56% van diegenen die gebruik maken van een keukentafel gesprek ook daadwerkelijk gaat saneren. Dat 94% van diegenen die een asbestinventarisatie rapport laat opstellen ook daadwerkelijk gaat saneren. Daarmee is tevens de conclusie terecht dat wanneer besloten is om de investering te doen in een asbestinventarisatie een belangrijk eerste besluit is om over te gaan tot sanering van het asbest. Opgemerkt moet worden dat in de gemeente Berkelland de pilot van de Asbesttrein het laatst is uitgevoerd (mei/juni 2017), de meetperiode voor het na-ijl effect dus het kortst is. Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 31

48 Bijlage 3. Kostenraming en financieringsoverzicht Zie bijlage in excel : Plan van aanpak Asbesttrein 2 bijlage 3.xlsx Asbesttrein 2.0, Plan van Aanpak Regio Achterhoek Asbestvrij 32

49 Dag Datum Onderdeel Wie Aantallen Doelgroep mensen Dinsdag 13 maart 2018 Profijtdag Profijt X Achterhoekse bedrijven en instellingen X Transitie-atlas + bedrijven STERA Docenten van de Profijtscholen (VO, VSO, Praktijkonderwijs, MBO en HBO in Oost- Gelderland) Woensdag 14 maart 2018 Bètadag POA X Achterhoekse talenten (jongeren) Donderdag 15 maart 2018 Achterhoekse Nieuw Werkdag Bovenbouw havo- en vwo-leerlingen en mbo-studenten niveau 4 uit de Achterhoek met interesse in een bètastudie POA X Achterhoekse inwoners (publieksevent) X Achterhoekse talenten (jongeren) Werkenden en werkzoekenden tussen de 18 en 65 jaar die een stap willen maken in hun carrière Vrijdag 16 maart 2018 Talentendag Tom Salemink X Achterhoekse talenten (jongeren) X Talenten (jongeren) van buiten de Achterhoek Zaterdag 17 maart 2018 Techniekdag Winterswijk Maandag 19 maart 2018 Programma overheid Mbo-studenten (niveau 4), hbo- en wostudenten. VNO-NCW X Achterhoekse inwoners (publieksevent) X Achterhoekse talenten (jongeren) Kinderen in de leeftijd van 8-14 jaar en hun ouders. Achterhoek 2020 X Agenda bekend maken Bestuurssecretariaat/werkdossier/Innovatiefestival 2018/ Programma met doelgroepen IF 2018

50 Dinsdag 20 maart 2018 Opening Achterhoek Plaza Woensdag 21 maart 2018 Ondernemersavon d Einde InnovatieFestival Achterhoek Plaza X Relaties participanten uit regionaal en Nationaal bedrijfsleven en overheid X Samen met Kitty Tenten - OLA Werkgroep Ondernemersdag X Achterhoekse bedrijven en instellingen X (smart industry) Bedrijven/instellingen van buiten de Achterhoek X Winnaars Startup ondernemers uit heel Nederland en gevestigde ondernemers uit de Achterhoek Bestuurssecretariaat/werkdossier/Innovatiefestival 2018/ Programma met doelgroepen IF 2018

51 Event Totaal A2020 avond Nieuw werkdag Ondernemersavond Techniekdag Profijtdag Achterhoekplaza Talentendag betadag marketingkosten Begroting van de out of pocketkosten (externe kosten): Huisvesting- en materiaalkosten Huur ruimte Huur meubilair & aankleding ruimte Huur audiovisuele installaties Externe inhuur Organisatie & regievoering Catering Marketing en communicatie Overige kosten verzekering onvoorzien Niet verrekenbare btw (*) Totaal begroting kosten (*) indien de organisatie geen btw kan verrekenen via BCF of belastingdienst is btw aan te merken als kostenpost Financiering begroting: Eigen bijdrage organisatie Bijdrage derden/partners Bijdrage subsidie overig Gevraagde bijdrage gebiedsopgave Totaal financiering

52 Versie 1 februari 2017 Aanvraagformulier Uitvoeringsagenda 2.0 Achterhoek2020/ Gebiedsopgave Achterhoek 1. Naam project: Innovatiefestival Programmalijn: Smart Werken 3. Doel/effect van het project: Het InnovatieFestival (IF) is een groot jaarlijks terugkerend meerdaags event in de Achterhoek waar jongeren, studenten, werkenden, werkzoekenden en ondernemers kunnen beleven wat allemaal in de Achterhoek gebeurt op het gebied van innovatie en technologie. Het IF bestaat uit diverse programmaonderdelen welke gedurende 1 week in maart plaatsvinden. Achterhoekers raken door het IF meer bekend met de goede voorbeelden van innovatie en technologie (smart industry) in de Achterhoek. Daarnaast weten de drie O s binnen en buiten de Achterhoek elkaar (nog beter) te vinden bij de samenwerking die nodig is om smart werken in de Achterhoek verder te ontwikkelen. Met name Achterhoekse talenten en bedrijven raken (door bezoek aan het festival) meer geïnteresseerd in talentontwikkeling en bedrijfsvoering. Maar er dient ook aandacht te zijn voor de cross sectorale verbindingen. Uniek is dat er diverse organisatoren zijn van events/ bijeenkomsten gedurende een IF, die gezamenlijk een beeld naar buiten toe uitdragen om zodoende de Achterhoek op de kaart te zetten. De huidige ambities van de diverse organisatoren betreft een periode van in ieder geval drie jaar, waarbij het festival een steeds groter bereik creëert. De betrokken partijen willen jaarlijks een festival organiseren met een diversiteit aan events/ bijeenkomsten voor de gewenste doelgroepen. Daarnaast achten de organisatoren het van belang dat de events verrassend en vernieuwend zijn. Het innovatiefestival is een grote en schitterende parel aan het parelsnoer van de economische profilering rondom SmartHub. Jaarlijks zal gekeken worden naar een thema voor het IF, welke past bij de strategie achter SmartHub. De wens en hoop is dat de groeibriljant het innovatiefestival naam en faam (bekendheid) krijgt in de Achterhoek, heel Nederland en de grensregio. 4. Bijdrage aan Uitvoeringsagenda 2.0 Acherhoek2020: a. In hoeverre draagt het project bij aan (één van) de drie hoofdthema s en de focus op Smart Werken? Het InnovatieFestival past uitstekend bij het onderdeel New Profiling van het Masterplan SmartHub Achterhoek. Onderwijsinstellingen, kennisinstellingen, bedrijven en talenten delen kennis en ervaring op het vlak van smart industry en tonen bewijzen dat we de smart industry regio van Nederland zijn die uitblinkt in veelzijdigheid, verbondenheid en vindingrijkheid. Er is een actieplan opgesteld voor de economische profilering van de Achterhoek onder de naam SmartHub Achterhoek. Het onderdeel economische profilering valt ook onder het onderdeel New Profiling van het Masterplan SmartHub. Een project uit het Masterplan SmartHub Achterhoek is het Innovatie Festival. Dit betekent dat het Innovatiefestival 2018 ook binnen de kaders valt van het Masterplan Pagina 1 van 6

53 Versie 1 februari 2017 b. In hoeverre draagt het project bij aan meer samenwerking en uitwisseling met Duitsland: c. In hoeverre draagt het project bij aan een duurzame en toekomstbestendige Achterhoek? d. Is er draagvlak bij de drie O s? e. Heeft het project regionale impact? SmartHub Achterhoek en daarmee ook valt binnen de kaders van de economische profilering SmartHub. Het innovatiefestival kan gezien worden als een prachtige grote parel aan het parelsnoer van de economische profilering (SmartHub) in de Achterhoek. De samenwerking en uitwisseling met Duitsland is tijdens het IF 2018 niet het doel maar kan wel een bijkomend effect zijn doordat mensen uit de grensregio het IF bezoeken. Voor de volgende jaren zal de focus wel meer op Duitsland komen te liggen. Het innovatiefestival hoopt de komende jaren een groei door te maken waardoor steeds meer externe/ internationale doelgroepen worden benaderd, betrokken en genodigd. De primaire doelgroepen voor het IF zijn: Primaire doelgroep is: Achterhoekers talent ondernemers overheid inwoners werkzoekenden Secundaire doelgroep is: regio s rondom de Achterhoek talent ondernemers Economische ontwikkeling heeft prioriteit om de Achterhoek bloeiend en leefbaar te houden. De Achterhoek wil een economisch nog krachtiger gebied worden door in te zetten op de kansen die Smart Industry biedt en door Smart Werken in zoveel mogelijk sectoren door te voeren. Het innovatiefestival is onderdeel van het Masterplan SmartHub. De focus in het Masterplan is op de doelgroepen talent en ondernemers. Geconstateerd is namelijk dat het aantrekken, binden en behouden van jong en juist opgeleid talent (primair op het gebied van Smart Industry) noodzakelijk is om op lange termijn een vitale regio te blijven. De reeds aanwezige goede en talrijke voorbeelden van succesvolle Smart Industry bedrijven mét talent werkzaam in hun organisatie, legt de basis voor de profilering van de Achterhoek als dé stage- en afstudeerregio van Nederland met volop aanbod en ontwikkelkansen voor jong (Smart Industry) talent. Er is gekozen voor SmartHub Achterhoek als regio-aanduiding en merknaam voor de economische profilering van de Achterhoek als dé Smart Industryregio in Nederland waarin door Smart werken samen veel successen worden geboekt. Het IF zoekt nadrukkelijke aansluiting bij SmartHub. Het innovatiefestival zal in 2018, gedurende een week, evenementen/ bijeenkomsten organiseren waarbij de focus ligt op technologie en industrie passend binnen de kaders van SmarHub. Tijdens deze week zal er een vlootschouw zijn van unieke evenementen die indruk maken op de genoemde doelgroepen. Er is een stuurgroep IF opgericht met een afvaardiging vanuit 3 O s. Het project heeft regionale impact. De primaire doelgroep zijn de Achterhoekers. Dit zijn talenten, ondernemers, overheid, inwoners, werkzoekenden etc. etc. uit de Achterhoek. Voor de Talententuin en voor de ondernemersdag geldt dat deze ook een extern bereik/ aantrekkingskracht hebben. Kijkende naar externe doelgroepen zullen dit met name doelgroepen zijn uit de aanpalende gebieden van de Achterhoek. Voor de jaren 2019 en 2020 geldt dat de reikwijdte van het IF steeds groter wordt waardoor meer externe doelgroepen genodigd en betrokken worden. 5. Opdrachtnemer/ Rene van Gils, voorzitter van college van bestuur Graafschap College Pagina 2 van 6

54 Versie 1 februari 2017 aanvrager: 6. Projectleider: Rene van Gils, voorzitter van college van bestuur Graafschap College 7. Coalition of the willing: (organisaties en personen noemen) In de stuurgroep IF 2018 zitten de volgende personen: Rene van Gils (voorzitter, Graafschap College), Foppe Atema (Achterhoek2020 en regiegroep SI), Tom Salemink (Achterhoek2020jong en Regiegroep SI), Marjolein van Leeuwen (JPR advocaten), Jan Engels (Poho DE en regiegroep SI), Ben Brussen (Bronckhorst High-Tech), Jouke Lavalaye (Regio Achterhoek, Regiegroep SI Achterhoek). 8. Looptijd: (aanvang/einde) In ieder geval 2018,2019,2020. Het innovatiefestival 2018 loopt van 13 tot 21 maart De voorbereidingen lopen al sinds zomer Het InnovatieFestival (IF) is een groot jaarlijks terugkerend meerdaags event in de Achterhoek. De Achterhoek acht het wenselijk dat er jaarlijks een innovatiefestival plaatsvindt in het voorjaar. De huidige ambitie reikt in ieder geval voor een periode van 3 jaar. De wens/ gedachte is, dat het festival dermate ingebed raakt bij de aangesproken doelgroepen, dat het er in 2020 een basis is gecreëerd om nog vele jaren een innovatiefestival te organiseren. Kijkende naar het groeimodel dat het festival wil doormaken, zou een partnerschap met de provincie voor een periode van in ieder geval 3 jaar gewenst zijn. Waarbij de stuurgroep IF zic een model kan voorstellen waarbij de eventuele subsidie jaarlijks afneemt met 10%. Op deze wijze kan het festival de komende jaren een ontwikkeling doormaken om tot een opgepoetste parel uit te groeien. Het partnerschap met de provincie Gelderland, wil de stuurgroep IF vooral aangaan om de strategie, organisatie en profilering van de innovatiefestivals goed, gedegen en in gezamenlijkheid met alle organisatoren neer te zetten. Zodat er een volwaardig product wordt gecreëerd waar de Achterhoek trots op is. 9. Korte projectbeschrijving: Het IF 2018 bestaat uit diverse programmaonderdelen welke gedurende 1 week in maart 2018 plaatsvinden. Kijkende naar het thema zal de focus liggen op innovatie en technologie. Maar er is ook aandacht te zijn voor de cross sectorale verbindingen. Elk programmaonderdeel heeft zijn projecteigenaar. Zie bijlage voor diverse programma onderdelen. Het partnerschap met de provincie Gelderland, wil de stuurgroep IF vooral aangaan om de strategie, organisatie en profilering van de innovatiefestivals goed, gedegen en in gezamenlijkheid met alle organisatoren neer te zetten. De ambitie van de stuurgroep IF reikt tot Voor het IF 2018 geldt dat er reeds een concreet programma is. Voor de IF s in 2019 en 2020 geldt dat gewerkt wordt met dezelfde contouren als eerdere festival. Jaarlijks vindt er een evaluatie plaats om zodoende het concept verder te ontwikkelen en aan te scherpen. Voor de organisatoren is het wenselijk om in ieder geval de komende drie jaar de strategie, organisatie en profilering in gezamenlijkheid op te pakken. Deze zaken worden opgepakt binnen de kaders van SmartHub. De strategie, organisatie en profilering is op te delen in drie fasen die elkaar opvolgen: Fase 1: strategisch plan profilering IF 2018 campagneconcept communicatieaanpak Fase 2: Pagina 3 van 6

55 Versie 1 februari 2017 communicatiekalender project- & content management planning & realisatie Fase 3: organisatiesupport afzonderlijke programmaonderdelen communicatie tijdens en na het event evaluatie en borging Doordat er producten ontwikkeld worden, zal er in de jaren 2019 en 2020 een minder groot subsidiebedrag aangevraagd worden (afbouw). Enkele programmaonderdelen zullen een vaste plek krijgen binnen het IF. Ook zullen er een aantal onderdelen zijn die dynamisch zijn en daarmee is er ook ruimte om in te spelen op ontwikkelingen die er in de Achterhoek en landelijk zijn. Wel zal het festival elk jaar minimaal een week duren en plaatsvinden in het voorjaar. Gedurende een IF, zal er elke dag een event plaatsvinden. Kijkende naar de doelgroep kan gemeld worden dat de reikwijdte van het festival steeds verder uitgebreid wordt. Belangrijk wordt gevonden om eerst een goede basis te creëren in de Achterhoek om vervolgens steeds meer in te zetten op externe doelgroepen. De komende jaren is de verwachting dat het festival steeds meer naamsbekendheid geniet in de Achterhoek waardoor de focus van de profilering en organisatie zich meer gaat richten op de regio s rondom de Achterhoek en de reikwijdte zal zelfs heel Nederland en Duitse buurregio s betreffen. De Primaire doelgroep : Achterhoekers talent ondernemers overheid inwoners werkzoekenden Secundaire doelgroep is: regio rondom de Achterhoek talent ondernemers landelijke organisaties 10. Beoogde resultaten: Het beoogde resultaat van het IF is dat zowel de Achterhoekers zelf als mensen buiten de Achterhoek, de Achterhoek erkennen als innovatieve regio en bekend zijn met wat de regio op het gebied van innovatie en smart industry te bieden heeft. Voor ons is dat resultaat behaald als de afzonderlijke events goed zijn bezocht en achteraf over de events wordt gepraat, het in de social media wordt genoemd en het aandacht krijgt in de regionale- en misschien zelfs landelijke media en wordt herkend als een event waar men bij had moeten zijn (denk aan bijvoorbeeld een zelfde erkenning als de erkenning voor de Dutch Design Week in Eindhoven), waardoor men ook weer uitziet naar het innovatiefestival in de jaren erna. 11. Kunt u de BTW op dit project verrekenen? O Ja X Nee (dan onderstaand de kosten incl. btw weergeven) O Gedeeltelijk Pagina 4 van 6

56 Versie 1 februari Begrote kosten (incl./excl. Btw*): *doorhalen wat niet van toepassing is Zie gedetailleerde begroting (inschatting) 2020 (inschatting) Totaal: Financiering: a. Achterhoekse bijdrage 2018 Zie gedetailleerde begroting b. Gebiedsopgave : : : c. - Totaal: Mogelijke risico s: Op dit moment is het plan voor de komende IF s (2019 en 2020) nog niet vastomlijnd en daarmee is er nog geen definitieve zekerheid over de events gedurende de IF s in 2019 en Wel is nadrukkelijk de ambitie uitgesproken voor een terugkerend festival. Cofinanciering/ garantstelling van Achterhoekse partijen voor een langere periode 15. Overige aandachtspunten: 16. Is een Europese aanbesteding noodzakelijk? (s.v.p. bijlage 2 invullen) O Ja X Nee 17. Is er sprake van staatssteun? (s.v.p. bijlage 3 invullen) O Ja (verder met volgende vraag) X Nee (verder met gegevens aanvrager ) 18. Heeft uw organisatie in de afgelopen 3 belastingjaren minder dan ,= publieke middelen ontvangen? O Ja, namelijk (svp bijlage 3 invullen: De Minimis-verklaring) X Nee (verder met volgende vraag) 19. Is de steunmaatregel vrijgesteld van aanmelding aan de Europese Commissie? (zie bijlage 4 voor nadere toelichting) O Ja, op grond van X Nee (maatregel ter goedkeuring aan EC voorleggen) 20. Gegevens aanvrager: Pagina 5 van 6

57 Versie 1 februari 2017 Soort instantie: O Rechtspersoon, namelijk: O Overheidsinstantie, te weten: O Anders, namelijk: Naam organisatie: Graafschap College Contactpersoon: M.J.A.M. van Gils Telefoonnummer: Faxnummer: adres: gls@graafschapcollege.nl Postbus: Straat en huisnummer: Slingelaan 1 Postcode en plaats: 7001 EA Doetinchem (post)bankrekeningnummer: NL39 RABO Tenaamstelling rekening: Stichting BVE Oost-Gelderland Onder vermelding van: InnovatieFestival Ondertekening Aldus naar waarheid ingevuld en ondertekend Plaats: Datum: Naam: Functie: Handtekening: Pagina 6 van 6