Techniek in het VMBO. Bedrijfssimulatie Badkamer

Transcriptie

1 Techniek in het VMBO

2 Projectkaart Functiekaarten Opdrachtkaarten Formulieren Instructiekaarten

3 Colofon Deze bedrijfssimulatie Instalektro is ontwikkeld in opdracht van het Platform Technische Installaties ( ) in samenwerking met het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB). Projectleiding C. van de Graaf & Partners, Amstelveen Idee C. van de Graaf & Partners, Amstelveen OTIB, Woerden Opleidingskundige realisatie C. van de Graaf & Partners, Amstelveen Inhoud Mollercollege, Steenbergen Tutorial Opleidingen & Advies BV, Enschede Inhoudelijke redactie Platform Technische Installaties OTIB, Woerden Ontwerp Hollands Lof ontwerpers bv, Haarlem Vormgeving / Drukken Accentdesign, Mijdrecht Verweij Printing, Mijdrecht Platform Technische Installaties April 2008

4 Projectkaart

5 Projectkaart Situatie Jessica Veenstra heeft een oude boerderij gekocht aan een groot meer. Hierin gaat ze een aantal vakantieappartementen maken. Deze appartementen verhuurt ze aan individuele toeristen of groepen. Er moet behoorlijk wat gebeuren aan de boerderij. De hele verbouwing is een enorme klus. Ze begint bij de badkamer. Jessica maakt zelf gebruik van de oude boerderij-badkamer. Voor de gasten komt er een geheel nieuwe badkamer. Alle leidingen, elektriciteit en wandcontactdozen moeten dus nog aangelegd worden. Het wordt een luxe badkamer, voorzien van alle gemakken. Jessica wil ook graag in de winter gasten kunnen ontvangen. Er komen dus nieuwe radiatoren en vloerverwarming. Er is een douche, wastafel en toilet aanwezig. In het bad wil ze graag een jet-stream. Er zijn geen ramen in de badkamer. Het is dus belangrijk om een goede afzuiging aan te leggen. Naast de gewone verlichting, wil Jessica ook graag wat sfeerverlichting. Jessica heeft al een aantal accessoires uitgezocht, zoals een spiegel en een aparte toiletbril. Ze wil ook graag muziek in de badkamer. In het dorp heeft Jessica geïnformeerd naar een goed installatiebedrijf. Verschillende mensen hebben haar aangeraden om naar het plaatselijke installatiebedrijf Crielaard & Co te gaan. De eigenaar van Crielaard & Co, de heer Crielaard heeft een afspraak met Jessica. Samen zetten ze de mogelijkheden en onmogelijkheden op een rijtje. Jessica is erg tevreden over het gesprek. Ze heeft vertrouwen in de heer Crielaard en wacht vol spanning op de offerte. Klantvraag Een badkamer Tijd 60 uur Functies Projectleider Materiaalbeheerder Calculator Ontwerper Elektromonteurs Installatiemonteurs Wensen eisen Een tevreden klant Installatie volgens opdracht en geldende voorschriften zoals NEN 1010, NEN-EN / NEN 3140, NPR 5310:1, NEN 1006, 3215 en 1078 Arbo normen Juiste beroepshouding

6 Projectkaart Opdrachtkaarten Dit zijn kaarten om mee te werken. Offertefase Afspraak met de klant maken Gesprek met de klant Offerte opstellen De offerte aanbieden Formulieren Dit zijn formulieren om te kopiëren. Voorbereiding afspraak maken Klantenkaart Voorbereiding gesprek met klant Gespreksverslag Kostencalculatie Offerte Offerte Uitvoeringsfase Het werk voorbereiden Installeren 1 t/m 17 Testen Gebruiksaanwijzing Opleveringsfase Projectoplevering Interne administratie Nacalculatie Nazorg Evaluatiefase Projectevaluatie Installatietekeningen Projectplanning Magazijnbon Weekstaat Installatietekeningen Aansluitschema Weekstaat Weekstaat Gebruiksaanwijzing Weekstaat Klantenkaart Gebruiksaanwijzing Weekstaat Weekstaat Magazijnbon Nacalculatie Factuur Voorbereiding nazorggesprek Klantenkaart Evaluatieformulier

7 Functiekaarten

8 Functiekaart Projectleider Als projectleider ben je het aanspreekpunt voor de klant. Je gaat na wat zijn wensen zijn, je geeft hem advies over mogelijke oplossingen en je zorgt dat jullie bedrijf de opdracht krijgt. Ook is het belangrijk dat de klant tevreden is over jullie werk als jullie het project aan hem opleveren. Daarnaast stuur je het projectteam aan. Je houdt de kwaliteit en planning van het project in de gaten. Taken Aanspreekpunt voor de klant. Aansturen van het projectteam. Zorgdragen voor communicatie en overleg binnen het projectteam. Maken van offerte. Controleren van het installatiewerk. Opstellen gebruiksaanwijzing. Opleveren van de installatie. Eindverantwoordelijk voor de kwaliteit en de planning. Verantwoordelijk voor nazorg. Aandachtspunten Een tevreden klant. Installatie volgens voorschriften. Een goede samenwerking binnen het projectteam. Juiste beroepshouding.

9 Functiekaart Materiaalbeheerder De materiaalbeheerder is verantwoordelijk voor het benodigde materiaal en de gereedschappen. Tijdens de voorbereiding bepaal je wat de benodigdheden voor de klus zijn. Welke materialen zijn er nodig om de installatie aan te leggen? En hoeveel? En welke gereedschappen moeten hiervoor gebruikt worden? Als materiaalbeheerder ben je ook verantwoordelijk voor het op tijd bestellen van het materiaal. Daarnaast houd je bij hoeveel materiaal er bij de uitvoering gebruikt is. Taken Berekenen van het benodigde materiaal. Ondersteunen bij de calculatie van de offerte. Bestellen van materiaal. Controleren van de bestelling. Controleren levertijd. Afspreken hoe de materialen geleverd worden. Zorgdragen voor de benodigde gereedschappen. Verzamelen en terugboeken van niet gebruikt materiaal. Ondersteunen bij de nacalculatie. Aandachtspunten Bestel alleen noodzakelijk materiaal. Denk aan veiligheidsmaatregelen. Installatie volgens voorschriften. Juiste beroepshouding.

10 Functiekaart Calculator De calculator houdt zich bezig met het berekenen van de kosten voor de uitvoering van het project. Voor de offerte maak je een begroting van de kosten. Na de uitvoering maak je de nacalculatie van de kosten. Taken Berekenen wat de kosten voor de benodigdheden zijn. Begroten van de werkuren en de kosten daarvan. Maken van de offerte. Maken van de nacalculatie. Aandachtspunten Het begroten van de kosten en uren vraagt om nauwkeurigheid. Inzicht in de werkzaamheden. Juiste beroepshouding.

11 Functiekaart Ontwerper De ontwerper is verantwoordelijk voor de tekeningen. Bij de offerte moet je een 3D-situatieschets maken. Deze tekeningen gebruik je bij de calculatie van de offerte. Daarna maak je een elektro- en installatietechnische tekening. Op de installatietekeningen geef je aan waar de verschillende onderdelen en leidingen geplaatst moeten worden. De monteurs voeren hun werkzaamheden volgens deze installatietekening uit. Taken Maken van een 3D-situatieschets voor de offerte. Ondersteunen bij de calculatie van de offerte. Maken van installatietekeningen volgens de elektro- en installatietechnische voorschriften. Overdragen van ontwerp aan monteurs. Ondersteunen bij de nacalculatie. Aandachtspunten Ontwerpen volgens geldende voorschriften. Een verzorgde en duidelijke 3D-situatieschets. Een goede samenwerking binnen het projectteam. Juiste beroepshouding.

12 Functiekaart Elektromonteur Als elektromonteur ben je vooral bezig met het monteren van de elektrische installatie. Maar ook moet je de administratie bijhouden. Taken Uitvoeren installatiewerkzaamheden volgens NEN Signaleren fouten en onveilige situaties. Verantwoordelijkheid dragen voor eigen installatiewerkzaamheden en veilige werkomgeving. Ondersteunen collega-monteurs bij het uitvoeren van installatiewerkzaamheden. Zorgdragen voor naleving van de planning. Verantwoorden van de uren. Aandachtspunten Veiligheid. Verantwoording voor installatie, werking en kwaliteit. Juiste beroepshouding.

13 Functiekaart Installatiemonteur Als installatiemonteur ben je vooral bezig met het monteren van de water- en gasinstallatie. Maar ook moet je de administratie bijhouden. Taken Uitvoeren installatiewerkzaamheden volgens NEN 1006, 3215, Signaleren fouten en onveilige situaties. Verantwoordelijkheid dragen voor eigen installatiewerkzaamheden en veilige werkomgeving. Ondersteunen collega-monteurs bij het uitvoeren van installatiewerkzaamheden. Zorgdragen voor naleving van de planning. Verantwoorden van de uren. Aandachtspunten Veiligheid. Verantwoording voor installatie, werking en kwaliteit. Juiste beroepshouding.

14 Opdrachtkaarten

15 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Afspraak maken met de klant Maak een afspraak. Een klant heeft een vraag. Het technisch installatiebedrijf waar jullie werken, wil deze klant graag verder helpen. De projectleider belt om een afspraak met de klant te maken. Stappen 1 Bereid het telefoongesprek voor. Voorbereiding afspraak maken met de klant 2 Voer het telefoongesprek (projectleider). 3 Vul de afspraak in op de klantenkaart (projectleider). Klantenkaart Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Voeren van een telefoongesprek Aandachtspunten Bedenk gerichte vragen. Gebruik de juiste telefoonomgangsvormen. Noteer de gegevens voor de klantenkaart.

16 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Gesprek met de klant Op gesprek. Voordat de projectleider naar de klant gaat, moeten jullie het gesprek goed voorbereiden. Met het gesprek wil de projectleider te weten komen wat de wensen van de klant zijn. Welke informatie hebben jullie nodig? Aan de hand van deze informatie geeft de projectleider de klant advies. Hij legt uit wat het technisch installatiebedrijf voor de klant kan betekenen. Stappen 1 Bereid samen het gesprek voor. Voorbereiding gesprek met klant 2 Verzamel informatie (folders en documentatie) over de mogelijke onderdelen voor de nieuwe badkamer. 3 Voer het gesprek met de klant (projectleider). 4 Maak een verslag van het gesprek (projectleider). Gespreksverslag Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Soort woning Bouwjaar Gebruiksdoel Energieleverancier Productinformatie op internet Voorbereiden van een gesprek Voeren van een gesprek Gespreksverslag schrijven

17 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Gesprek met de klant Aandachtspunten Denk aan de juiste omgangsvormen. Stel gerichte vragen. Luister goed wat de klant wil. Vraag wat wel en niet mag in verband met leefgewoontes, gevaarlijke situaties enz. Zorg voor een passend en duidelijk advies. Verwerk de gegevens en zet ze op de klantenkaart.

18 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Offerte opstellen Stel de offerte op. De projectleider heeft de wensen van de klant op een rijtje gezet. Jullie bedrijf gaat nu een offerte uitbrengen. De offerte bestaat uit een 3D-situatieschets en de calculatie. Stappen 1 Meet de installatie in. 2 Maak een 3D-situatieschets (ontwerper). 3 Stel vast welk en hoeveel materiaal er nodig is (calculator en materiaalbeheerder). 4 Bereken de tijd die nodig is (calculator en projectleider). 5 Maak een calculatie van de kosten (calculator). Kostencalculatie 6 Verwerk alle informatie in de offerte. Offerte Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Projectie 3D-tekenprogramma Technisch ontwerp maken Afwegen van tijd en kosten Offerte schrijven

19 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Offerte opstellen Aandachtspunten Controleer of de klantvraag mogelijk is. Schrijf duidelijk en helder. Controleer je eigen werk.

20 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase De offerte aanbieden De afhandeling van de offerte. De offerte voor de klant is klaar! De projectleider overhandigt de offerte aan de klant. Nu kijken of de klant de offerte goedkeurt! Stappen 1 Overhandig de offerte aan de klant. 2 Maak een afspraak om de offerte verder toe te lichten (projectleider). 3 Voer het gesprek met de klant en licht de offerte toe. Vraag of de klant de offerte goedkeurt. 4 Zorg dat de klant de offerte tekent. 5 Bewaar de getekende offerte voor de administratie. Offerte Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Aandachtspunten Zorg voor een professionele afhandeling.

21 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Het werk voorbereiden Wat hebben we nodig? Het technisch installatiebedrijf bereidt eerst het werk voor, voordat de monteurs echt aan de slag gaan. Samen denken jullie na over het volgende: Hoeveel tijd is er nodig om het project uit te voeren? Wat hebben we nodig om de opdracht uit te voeren? Is er voldoende personeel of moeten we mensen inhuren? Stappen 1 Maak een elektro- en installatietechnische tekening (ontwerper). Installatietekening 2 Stel vast welk materiaal en gereedschap jullie nodig hebben (materiaalbeheerder). Magazijnbon 3 Bestel de benodigdheden bij het magazijn (materiaalbeheerder). 4 Maak samen de projectplanning. Projectplanning 5 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Projectie Catalogi voor materiaal Technisch ontwerp maken Schema lezen Materialenstaat maken

22 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Het werk voorbereiden Aandachtspunten Bestel alleen noodzakelijk materiaal. Denk aan de veiligheid bij de installatie (zoals beschermingsmiddelen). Plan alleen mogelijke werkuren in.

23 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 1: 230V installatie Aan de slag! Jullie hebben de werkzaamheden voorbereid. De planning is klaar en de benodigdheden liggen klaar of zijn besteld. Jullie kunnen aan de slag bij de klant! Samen monteren jullie de installatie per onderdeel of apparaat. De projectleider geeft bovendien instructies aan het team, houdt de planning in de gaten en controleert alle werkzaamheden. Jullie beginnen met de 230V basisinstallatie. Stappen Elektrische installatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Leg het buizen / plintgootsysteem aan en trek de bedrading. 3 Maak de lassen. 4 Monteer schakelaars en wandcontactdozen. 5 Controleer / meet de vereffeningsleiding en aansluiting. 6 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Materiaal / leidingen NEN 1010 NEN-EN / NEN 3140 NPR 5310:1 Aansluiten 230V installatie

24 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 1: 230V installatie Aandachtspunten Let op de tekening in verband met buizen- / plintgootsysteem. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels. Stem de werkzaamheden af met je collega-monteurs.

25 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 2: Waterinstallatie Aan de slag! Samen monteren jullie de waterinstallatie voor de badkamer. Stappen Waterinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Plaats de muurplaten. 3 Leg de drinkwaterleiding voor de mengkranen, het reservoir en het fonteintje vanaf de watermeter aan. 4 Leg de warmwaterleiding voor de mengkranen aan. 5 Buig, soldeer / knel en beugel de koperen buis voor de waterleidingen. 6 Sluit de koperen buis voor drinkwater aan op de muurplaten en de aftakking. 7 Monteer de hoekstopkranen in de muurplaten. 8 Pers de waterinstallatie af. 9 Spoel de waterinstallatie door. 10 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

26 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 2: Waterinstallatie Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Afschot Leidingdiameter Verbindingen NEN 1006 Aftakkingen maken in drinkwater Hoekstopkraan monteren en aansluiten Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

27 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 3: Sanitaire installatie Aan de slag! Samen monteren jullie de sanitaire installatie voor de badkamer. Stappen Sanitaire installatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Teken en kort de kunststofbuis af. 3 Lijm / klem en beugel de verzamelleiding voor de afvoerleiding. 4 Lijm / klem en beugel de aansluitleidingen van de douche, het bad, het toilet en fonteintje naar de verzamelleiding. 5 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Afschot Leidingdiameter Vullingsgraad Doorvoeringen NEN 3215 Aftakkingen maken in sanitaire leidingen

28 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 3: Sanitaire installatie Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

29 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 4: Gasleidingen Aan de slag! Nu monteren jullie de gasleidingen. Stappen 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de aansluitkraan. 3 Bepaal de plaats van de muurplaat. 4 Buig, soldeer / knel en beugel de koperen gasleiding (of fit en beugel de stalen gasleiding). 5 Sluit de koperen gasleiding aan op de muurplaat en de aftakking (of sluit de stalen gasleiding aan op de aftakking). 6 Pers de leiding afgedopt af. 7 Monteer de gaskraan. 8 Controleer op lekkage. 9 Controleer de ventilatie van de badkamer. 10 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

30 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 4: Gasleidingen Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Appendages Drukbeveiliging Afpersen NEN 1078 Gaskraan aansluiten en monteren op dikwandige koperen (of stalen) gasleiding. Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels. Volg de afpersingsvoorschriften.

31 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 5: Hoofdleiding cv-installatie Aan de slag! Jullie gaan nu de hoofdleidingen van de cv-installatie installeren. Hiervoor gebruiken jullie een dunwandige stalen buis. Stappen Verwarmingsinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de groepenverdeler en de radiatoren. 3 Plaats de groepenverdeler. 4 Bepaal met behulp van de tekening het verloop van de aanvoer- en retourleiding. 5 Teken de beugels af. 6 Monteer de beugels. 7 Leg vanaf de radiatoren een aanvoer- en retourleiding naar de groepenverdeler. 8 Sluit de aanvoer- en retourleiding aan op de groepenverdeler. 9 Leg de aanvoer- en retourleiding aan vanaf de groepenverdeler naar de cv-ketel. 10 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

32 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 5: Hoofdleiding cv-installatie Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Groepenverdeler Circulatie Leidingdiameter Opschot Geldende regels Plaatsen groepenverdeler Aftekenen en plaatsen van beugels Afkorten, buigen en knellen van dunwandige stalen buizen Aandachtspunten Maak indien nodig de benodigde aftakkingen op de hoofdaanvoerleiding en hoofdretourleiding. Houd rekening met het opschot van de leiding bij het aanleggen van horizontale leidingdelen. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

33 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 6: Toilet Aan de slag! Jullie sluiten het toilet aan op de drinkwaterinstallatie en sanitaire installatie. Gebruik indien nodig de instructiekaarten. Stappen Sanitaire installatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de closetpot en boor de gaten om deze te bevestigen. 3 Monteer de manchet van de closetpot op de afvoerleiding. 4 Plaats de closetpot. Waterinstallatie 5 Bepaal de plaats van het reservoir. 6 Monteer het reservoir. 7 Kort de valbuis af en monteer de valbuis tussen het reservoir en de closetpot. 8 Sluit het reservoir aan op de hoekstopkraan van de drinkwaterinstallatie. 9 Pers de waterinstallatie af. 10 Spoel de waterinstallatie door.

34 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 6: Toilet 11 Controleer de sanitaire installatie op dichtheid. 12 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Afpersing waterleiding Leidingdiameter Aftekenen en boren closetpot Plaatsen closetpot Plaatsen en aansluiten reservoir Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

35 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 7: Fonteintje / wastafel Aan de slag! Samen monteren jullie het fonteintje. Jullie sluiten het fonteintje aan op de drinkwaterinstallatie en sanitaire installatie. Stappen Waterinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van het fonteintje. 3 Monteer de wastafelkraan. 4 Plaats en monteer het fonteintje. 5 Sluit de wastafelkraan aan op de hoekstopkraan. Sanitaire installatie 6 Monteer de sifon van het fonteintje. 7 Kort de kunststof afvoerbuis af en beugel de leiding. 8 Lijm of klem de pvc afvoerbuis en sluit de sifon aan. 9 Pers de waterinstallatie af. 10 Spoel de waterinstallatie door.

36 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 7: Fonteintje / wastafel 11 Controleer de sanitaire installatie op dichtheid. 12 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Afpersing waterleiding Leidingdiameter Ophangen wastafel Wastafelmengkraan monteren en aansluiten Aanbrengen plugbekersifon Aansluiten plugbekersifon Aandachtspunten Zorg dat het fonteintje waterpas hangt. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

37 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 8: Douche Aan de slag! Samen monteren jullie de douche. Stappen Waterinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Monteer de douchemengkraan. 3 Plaats de douchebak. Sanitaire installatie 4 Sluit de sifon aan. 5 Maak de verbinding tussen de sifon en de riolering. 6 Plaats de transparante wand. 7 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

38 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 8: Douche Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Afpersing waterleiding Douchemengkraan plaatsen Douchebak plaatsen Badsifon monteren Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

39 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 9: Bad Aan de slag! Samen sluiten jullie het bad aan. Stappen Waterinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Monteer de badmengkraan. 3 Plaats het bad. Sanitaire installatie 4 Sluit de sifon aan. 5 Maak de verbinding tussen de sifon en de riolering. Elektrische installatie 6 Monteer de elektrische onderdelen. 7 Sluit de elektrische onderdelen aan. 8 Plaats de voorzetwand.

40 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 9: Bad 9 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Afpersing waterleiding Mengkraan plaatsen Badsifon monteren Bad met voorzetpaneel plaatsen Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

41 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 10: Verlichting Aan de slag! Jullie gaan nu de verlichting installeren. Stappen Elektrische installatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de armaturen. 3 Bepaal het type armatuur en de lichtsterkte. 4 Monteer de armaturen. 5 Monteer de bijbehorende lichtbron, bijvoorbeeld de tubelights of spaarlampen. 6 Sluit de verlichting aan. 7 Meet de lichtsterkte met de luxmeter. 8 Controleer / meet de vereffeningsleiding en aansluiting. 9 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

42 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 10: Verlichting Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Vermogen Lichtopbrengst Reflectie Montagevoorschriften van de fabrikant Aandachtspunten Zorg voor een geschikte lichtsterkte. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

43 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 11: Afzuiging Aan de slag! Jullie gaan nu de afzuiging installeren. Stappen Elektrische installatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaald de plaats van de afzuiging. 3 Monteer de elektrische onderdelen van de afzuiging. 4 Monteer de afzuiging af. 5 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Montagevoorschriften van de fabrikant Zone-indeling badkamer Afzuiging monteren

44 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 11: Afzuiging Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

45 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 12: Muziekinstallatie Aan de slag! Jullie gaan nu een muziekinstallatie aanleggen. Stappen Elektrische Installatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de muziekinstallatie. 3 Trek de bedrading van de boxen. 4 Plaats de boxen en het muziektoestel. 5 Sluit het toestel aan. 6 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Vermogen Zone-indeling badkamer

46 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 12: Muziekinstallatie Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

47 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 13: Radiatoren Aan de slag! Jullie monteren de cv-leidingen en installeren de radiatoren. Stappen Verwarmingsinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de radiatoren. 3 Monteer de radiatorkoppelingen, ontluchtingskranen en radiatorkranen. 4 Monteer zo nodig de vul- en aftapkranen en de voetafsluiters. 5 Monteer de radiatoren met behulp van radiatorbeugels. 6 Monteer de aansluitcombinatie met beschermvoet bij de radiatoren. 7 Sluit de leiding aan op de aansluitcombinatie. 8 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

48 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 13: Radiatoren Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Beugelafstanden Leidingdiameter Appendages Uitzetten en krimpen van leidingen Warmtecapaciteit Ontluchten Vullen en bijvullen Montagevoorschrift van de fabrikant Geldende normen Klemverbinding op aansluitcombinatie met beschermvoet maken Radiator monteren Aandachtspunten Zorg voor luchtcirculatie van de radiatoren. Draag zorg voor de leiding op de beschermvoet. Sluit de aanvoer- en afvoerleiding op de juiste aansluiting aan. Zorg bij de designradiator dat de aanvoerleiding op de leiding met de radiatorkraan wordt aangesloten. Zorg bij de designradiator dat de afvoerleiding op de leiding met de koppeling wordt aangesloten. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

49 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 14: Aanleggen vloerverwarming Aan de slag! Jullie gaan nu de vloerverwarming aanleggen. Stappen Verwarmingsinstallatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de vloerverwarmingsunit. 3 Leg de noppenplaat op de vloer. 4 Bepaal het legpatroon van de vloerverwarming. 5 Rol de vloerverwarmingsleiding uit vanaf de vloerverwarmingsunit. 6 Leg de vloerverwarmingsleiding volgens het gekozen patroon. 7 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

50 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 14: Aanleggen vloerverwarming Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Verwarmingssysteem Uitzetting van de vloer Leidingdiameter Buisafstand Warmteopbrengst Thermostaat Pompen Montagevoorschrift van de fabrikant Geldende normen Leggen van de noppenplaat Vloerverwarmingsbuis aanleggen Aandachtspunten Zorg voor een goed geïsoleerde betonvloer. Houd rekening met de onderlinge buisafstand. Zorg voor een mogelijk uitzetting van de afwerkvloer. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

51 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 15: Vloerverwarmingsunit Aan de slag! Jullie gaan nu de vloerverwarmingsunit aanleggen. Stappen Verwarmingsinstallatie 1 Bekijk de elektrotechnische tekening. Installatietekening 2 Bepaal de plaats van de vloerverwarmingsunit. 3 Monteer de vloerverwarmingsunit volgens de montagevoorschriften. 4 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Vloerverwarmingsunit Montagevoorschriften van de vloerverwarmingsunit Monteren vloerverwarmingsunit Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

52 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 16: CV-installatie ophangen en aansluiten Aan de slag! Jullie hangen de cv-ketel op en jullie sluiten een aantal onderdelen van de verwarmingsinstallatie aan. Gebruik hiervoor de handleiding van de cv-ketel. Stappen Verwarmingsinstallatie 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Lees de montagehandleiding van de fabrikant door. 3 Plaats de cv-ketel met behulp van de montagebeugel. 4 Sluit de cv-ketel aan op de gaskraan volgens de montagevoorschriften van de fabrikant. 5 Sluit de cv-ketel aan op de aanvoerleiding volgens de montagevoorschriften van de fabrikant. 6 Sluit de cv-ketel aan op de koud- en warmwaterleiding volgens de montagevoorschriften van de fabrikant. 7 Leg de rookgasafvoer aan. 8 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

53 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 16: CV-installatie ophangen en aansluiten Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Centrale verwarming Montage handleiding cv-ketel Aansluiten cv-ketel Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

54 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 17: Accessoires monteren Aan de slag! Jullie monteren als laatste de accessoires, zoals de spiegel, de wc-rolhouder, en dergelijke. Stappen 1 Bekijk de installatietechnische tekening. Installatietekening 2 Monteer de accessoires. 3 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Monteren accessoires Aandachtspunten Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

55 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 18a: Verwarmingsinstallatie controleren Aan de slag! Jullie gaan de installatie controleren op dichtheid. Stappen Gasinstallatie 1 Sluit de gaskraan. 2 Sluit de gasperspomp aan op de gasleiding bij de gasmeter. 3 Pers de leiding af volgens NEN Controleer de gasinstallatie op dichtheid met een lekzoekspray. Bij lekkage: lek opsporen en herstellen. 5 Herhaal de stappen 2 t/m 4.

56 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 18a: Verwarmingsinstallatie controleren Stappen Waterinstallatie 6 Sluit alle tapkranen en stopkranen. 7 Draai de hoofdafsluiter open. 8 Controleer de verbindingen. 9 Draai de afsluiter van de inlaatcombinatie open. 10 Controleer de verbindingen na de inlaatcombinatie. Bij lekkage: lek opsporen en herstellen. 11 Controleer de warmwaterleiding op dichtheid. Bij lekkage: lek opsporen en herstellen.

57 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 18b: Verwarmingsinstallatie controleren Stappen Verwarmingsinstallatie 12 Controleer alle verbindingen. 13 Draai alle radiatorkranen en voetsluiters open. 14 Zet alle ontluchtingskraantjes open. 15 Sluit de vulslang aan op de vul-aftapkraan en op de tapkraan. 16 Draai de vul-aftapkraan open. 17 Draai de tapkraan open. 18 Draai de ontluchtingskraantjes dicht als hier ononderbroken water uitkomt. 19 Draai de vul-aftapkraan dicht als de thermomanometer een druk aangeeft van 1,8 bar. 20 Controleer de gehele installatie op dichtheid. Bij lekkage: lek opsporen en herstellen. 21 Controleer de waterdruk van de installatie. Indien de waterdruk van de cv-installatie te laag is, vul de installatie bij en ontlucht opnieuw. 22 Werk de weekstaat bij. Weekstaat

58 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Installeren 18b: Verwarmingsinstallatie controleren Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Druk Ontluchten Vullen en bijvullen Beproeving op dichtheid NEN 1078 Handleiding gasperspomp Eigen werk controleren Aandachtspunten De handelingen voor het afpersen van de gasleiding zijn afhankelijk van het beproevingsapparaat. Veiligheid. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

59 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Testen Werkt het goed? De installatie is gemonteerd. Maar werkt de installatie goed? Of ontbreekt er nog iets? Samen met de docent stellen jullie de installatie in bedrijf en controleren jullie of de installatie goed werkt. Stappen Waterinstallatie 1 Breng de waterleiding weer op druk. 2 Controleer of er geen lekkage optreedt. 3 Bij lekkage: lek opsporen en herstellen. Sanitaire installatie 4 Sanitaire afvoerleidingen controleren op dichtheid. 5 Bij lekkage: lek opsporen en herstellen. Elektrische installatie 6 Sluit de elektrische onderdelen op de 230V installatie aan. 7 Vraag de docent om spanning op de installatie te zetten. 8 Controleer de werking van de elektrische onderdelen. 9 Bij onjuiste werking: fout opsporen en herstellen.

60 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Testen Stappen Verwarmingsinstallatie 10 Steek de cv-ketel aan volgens de voorschriften van de fabrikant. 11 Stel de verwarmingsinstallatie in bedrijf. 12 Controleer de werking van de verwarmingsinstallatie. 13 Bij onjuiste werking: fout opsporen en herstellen. 14 Maak gereed voor oplevering. 15 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Handleiding cv-ketel Opleveringschecklist Signaleren knelpunten, fouten en afwijkingen Eigen werk controleren Aandachtspunten Veiligheid. Denk aan het opruimen van de werkplek. Draag verantwoording voor installatie en kwaliteit. Werk volgens opdracht en geldende regels.

61 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Gebruiksaanwijzing Hoe werkt het? De installatie is klaar. En werkt! Om de klant zo goed mogelijk van dienst te zijn, maken jullie een gebruiksaanwijzing. Dan weet de klant tenminste hoe de installatie werkt! Stappen 1 Maak samen de gebruiksaanwijzing van de verschillende installatiedelen. Gebruiksaanwijzing 2 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Technische gegevens onderdelen Montagevoorschriften van de fabrikant Aansluitschema van technische apparaten tekenen Instructie schrijven Aandachtspunten Beschrijf hoe de klant problemen kan oplossen. Denk aan het schriftelijke taalgebruik. Zorg dat je werk er verzorgd uitziet.

62 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Projectoplevering Lever de installatie op! Nu gaan jullie de installatie bij de klant opleveren. Bij de oplevering licht je ook de gebruiksaanwijzing toe. Stappen 1 Spreek met de klant af wanneer je de installatie gaat opleveren (projectleider). Klantenkaart 2 Leg aan de klant uit hoe de installatie werkt en stel de installatie in bedrijf. Gebruiksaanwijzing 3 Overhandig de gebruiksaanwijzing. Gebruiksaanwijzing 4 Werk de weekstaat bij. Weekstaat Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Klanttevredenheid Installatie opleveren

63 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Projectoplevering Aandachtspunten Bereid samen het gesprek voor: is er gemaakt wat de klant wil? Maak afspraak met de klant (projectleider). Licht de werking van de installatie toe. Voer samen met de klant de eindinspectie uit. Zorg dat de klant tevreden is. Licht de gebruiksaanwijzing toe. Denk aan de juiste omgangsvormen.

64 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Interne administratie Een nette afronding. De installatie is aan de klant opgeleverd. Terug op het kantoor werken jullie de interne administratie bij. Jullie vullen de laatste gegevens in op de weekstaat en de magazijnbon. De projectleider houdt het overzicht. Stappen 1 Verzamel de weekstaten (calculator). Weekstaat 2 Reken uit hoeveel uur aan de opdracht is besteed (calculator). Weekstaat 3 Vul op de magazijnbon in welke materialen over zijn (materiaalbeheerder). Magazijnbon 4 Breng de overgebleven materialen en gereedschappen terug naar het magazijn. 5 Lever de weekstaten en de magazijnbon in bij de projectleider. Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Administratie Projectevaluatie Aandachtspunten Ga zorgvuldig om met materiaal. Het project dient binnen de geplande tijd af te zijn.

65 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Nacalculatie Hoe ziet de rekening eruit? De interne administratie is uitgewerkt. De projectleider stelt de status vast. Samen bespreken jullie of de planning en de begroting van het benodigde materiaal goed was. Jullie vragen je daarbij af: Zijn er meer uren besteed dan dat er in de offerte is aangegeven? Zijn er andere materialen gebruikt? Daarna stellen jullie de factuur op voor de klant. Stappen 1 Vergelijk het gebruikte materiaal met de offerte. Zijn er extra materialen gebruikt? 2 Schrijf op welke materialen in rekening worden gebracht en bereken de gemaakte kosten. Nacalculatie 3 Vergelijk de gemaakte uren met de ingeschatte tijd. Is er meerwerk uitgevoerd? 4 Schrijf het aantal uren op dat in rekening gebracht wordt. Nacalculatie 5 Maak de rekening klaar voor de klant. Factuur Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Winst / verlies Projectevaluatie opstellen Aandachtspunten Bedenk samen of jullie de installatie op een goede, snelle en / of goedkope manier hebben aangelegd. De klant betaalt geen meerwerk of extra materiaal als dat niet vooraf met hem afgesproken is.

66 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Nazorg Contact met de klant houden. Voor het Technisch Installatiebedrijf is het belangrijk dat de klant tevreden is over het geleverde werk. Misschien heeft de klant nog meer opdrachten of heeft hij jullie aanbevolen bij anderen. De projectleider belt daarom de klant voor de nazorg. Stappen 1 Bereid samen het telefoongesprek voor. Voorbereiding nazorggesprek 2 Voer het telefoongesprek (projectleider). 3 Vul de afspraakkaart in (projectleider). Klantenkaart Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Relatiebeheer Inschatting van de klantsituatie Aandachtspunten Denk aan de juiste omgangsvormen. Zorg dat de klant tevreden is. Hij kan namelijk het bedrijf bij anderen aanbevelen en voor nieuw werk zorgen. Neem in de planning op wanneer je opnieuw contact op moet nemen met de klant.

67 Opdrachtkaart offertefase uitvoerfase opleverfase evaluatiefase Projectevaluatie En hoe is alles gegaan? Jullie hebben de installatie bij de klant opgeleverd, de gereedschappen en materialen opgeruimd, de rekening verstuurd en de nazorg uitgevoerd. Dan is het nu tijd om samen terug te kijken op de uitvoering van het project. Stappen 1 Maak een afspraak met de docent. 2 Kijk samen terug op de uitvoering van het project. Evaluatie 3 Bespreek het evaluatieformulier met de docent. Bronnen Begrippen Informatiebronnen Vakmatige vaardigheden Bereid het gesprek voor Evaluatiegesprek voeren Omgaan met conflicten Aandachtspunten Denk aan de juiste omgangsvormen. Bedenk hoe jullie conflicten hebben opgelost.

68 Formulieren

69 Formulier Voorbereiding afspraak maken met de klant 1 Wie is de klant? 2 Waarom bel je de klant (doel van het telefoongesprek)? 3 Hoe ga je je voorstellen? 4 Hoe ga je afscheid nemen? 5 Welke vragen ga je tijdens het telefoongesprek aan de klant stellen?

70 Formulier Klantenkaart Gegevens Naam Adres Plaats Telefoonnummer (thuis) Telefoonnummer (werk) 06-nummer Faxnummer Klantsituatie Hoeveel mensen wonen er? Leeftijd van de inwoners (inschatting) Zijn de bewoners bekend met techniek? (inschatting) Waar moet je rekening mee houden? (wat mag niet / wat wel) Bouwjaar Soort woning Energieleverancier Omgeving Afspraken Datum: Afspraak voor:

71 Formulier Voorbereiding gesprek met klant 1 Wie is de klant (aantal inwoners, leeftijd, randvoorwaarden werkzaamheden, enz.)? 2 Wanneer moet de installatie klaar zijn? 3 Wat is de opdracht van de klant? 4 Aan welke technische specificaties moet de installatie voldoen? 5 Welke materialen gaan jullie gebruiken?

72 Formulier Voorbereiding gesprek met klant 6 Welk extra gereedschap en materieel hebben jullie nodig? 7 Zijn er vragen die jullie niet konden beantwoorden? Welke informatie over de opdracht ontbreekt nog? 8 Welke vragen gaan jullie aan de klant stellen?

73 Formulier Gespreksverslag Gesprek met: Gesproken over: Datum: Plaats: 1 Welke vragen hebben jullie gesteld? 2 Beschrijf kort de informatie die jullie hebben verzameld. 3 Welke afspraken hebben jullie met de klant gemaakt?

74 Formulier Kostencalculatie 1 Wat moeten jullie gaan installeren? Product installatie 1 Product installatie 2 Product installatie 3 Product installatie 4 Product installatie 5 Product installatie... 2 Welke materialen hebben jullie nodig per product installatie? En wat zijn de materiaalkosten? Product installatie Materiaal Aantal Materiaalkosten ( in ) Totaal ( in )

75 Formulier Kostencalculatie 3 Hoeveel tijd hebben jullie nodig om de opdracht uit te voeren? Wat zijn de loonkosten? Product installatie Tijd Loonkosten ( in ) Totaal ( in ) 4 Zijn er extra kosten te verwachten? Product installatie Extra kosten voor: Kosten ( in ) Totaal ( in )

76 Formulier Offerte Klantgegevens Naam Adres Telefoonnummer Met deze offerte bieden wij u aan: het leveren, monteren en bedrijfsvaardig opleveren van: Kosten Materiaalkosten Loonkosten Extra kosten Totaal (exclusief BTW) 19% BTW Totaal prijs (inclusief BTW) Leverings- en montagevoorwaarden van de installatie: Op deze offerte zijn de Algemene Voorwaarden voor Installatiewerk voor Consumenten (AVIC) van UNETO-VNI van toepassing. Voor akkoord opdrachtgever: Voor akkoord opdrachtnemer: Naam: Plaats: Datum: Handtekening:

77 Formulier Installatietekening Maak een elektrotechnische tekening.

78 Formulier Installatietekening Maak een installatietechnische tekening.

79 Formulier Projectplanning Namen: Project: Projectnummer: Activiteit Wie Geplande tijd Tijd p.p. Werktekening maken Materialen en gereedschappen bestellen Planning maken Planning bespreken Elektrische leidingen aanleggen Waterinstallatie aanleggen Sanitaire installatie aanleggen Gasleidingen aanleggen Cv-installatie aanleggen en controleren Sanitaire onderdelen plaatsen en aansluiten Elektrische onderdelen Accessoires monteren Gasinstallatie aanleggen Testen Gebruiksaanwijzing maken Project opleveren Interne administratie Ontwerper Materiaalbeheerder Projectteam Projectteam Elektromonteur Installatiemonteur Installatiemonteur Installatiemonteur Installatiemonteur Installatiemonteur Elektromonteur Elektromonteur Installatiemonteur Installatiemonteur Projectleider, Elektromonteur installatiemonteur Ontwerper, Elektromonteur installatiemonteur Projectleider Projectteam

80 Formulier Projectplanning Activiteit Wie Geplande tijd Tijd p.p. Nacalculatie Nazorg Evaluatie Calculator Projectleider Projectteam Totaal 50 uur Paraaf projectleider: Paraaf materiaalbeheerder: Paraaf ontwerper: Paraaf calculator: Paraaf elektromonteur: Paraaf installatiemonteur:

81 Formulier Magazijnbon Naam aanvrager: Levering: Project: Projectnummer: Datum: Retour: Materialen / componenten / toestellen / etc. Aantal Omschrijving Over Speciaal gereedschap / materieel Aantal Omschrijving Over Paraaf aanvrager: Paraaf magazijnmedewerker: Tweede paraaf retour magazijnbon Tweede paraaf retour magazijnbon

82 Formulier Weekstaat Namen: Project: Projectnummer: Week: Datum Functie Uitgevoerde werkzaamheden Uren Totaal aantal uren

83 Formulier Gebruiksaanwijzing Naam: Datum: Project: Welke onderdelen van de installatie moet de klant zelf kunnen bedienen? Geef een beschrijving van de werking van de installatieonderdelen.

84 Formulier Gebruiksaanwijzing Maak een tekening van de onderdelen van de installatie.

85 Formulier Nacalculatie 1 Wat zijn de kosten van de materialen? Product Materiaal Aantal Kosten ( in ) Gebruikte materiaalkosten ( in )

86 Formulier Nacalculatie 2 Wat zijn de loonkosten? Product Tijd Kosten ( in ) Gemaakte loonkosten ( in ) 3 Zijn er overige kosten? Product Voor... Kosten ( in ) Gemaakte overige kosten ( in )

87 Formulier Nacalculatie 4 Is tijdens het uitvoeren van de opdracht met de klant afgesproken dat extra kosten in rekening gebracht mogen worden? Zo ja, zijn er extra kosten? Extra kosten voor: Kosten ( in ) Gemaakte extra kosten ( in ) 5 Is het project met winst of verlies afgesloten? Offerte Nacalculatie Materiaalkosten Loonkosten Overige kosten Extra kosten Totaalbedrag Resultaat (Totaalbedrag nacalculatie Totaalbedrag offerte)

88 Formulier Factuur Factuur Factuurnummer: Klant: Factuurdatum: Omschrijving Bedrag Materiaalkosten Loonkosten Overige kosten Extra kosten Totaal (exclusief BTW) 19% BTW Totaal prijs (inclusief BTW) Garantie Betaling binnen 14 dagen na factuurdatum.

89 Formulier Voorbereiding afspraak maken nazorggesprek 1 Wat is het doel van het telefoongesprek? 2 Hoe ga je je voorstellen? 3 Hoe sluit je het gesprek af? 4 Welke vragen ga je tijdens het telefoongesprek aan de klant stellen? 5 Hoe kom je te weten of de klant wel of niet tevreden is? 6 Hoe kom je te weten of de klant nog een andere opdracht voor jullie heeft?

90 Formulier Evaluatie Namen: Project: Projectnummer: Week / weken: 1 Waren de taken aan het begin van het project voor iedereen duidelijk? Ja / Nee Nee, wat niet? 2 Wat vonden jullie moeilijk? 3 Welke werkzaamheden waren makkelijk?

91 Formulier Evaluatie 4 Hoe verliep de samenwerking? a. Wat ging goed? b. Wat ging minder goed? 5 Wat zouden jullie de volgende keer anders doen? 6 Hebben jullie de planning gehaald? Ja: Waardoor komt dat? Nee: Welk deel van de planning hebben jullie niet gehaald? En hoe komt dat?

92 Formulier Evaluatie 7 Wat hebben jullie van dit project geleerd? 8 Welke onderdelen of werkzaamheden vonden jullie het leukst om uit te voeren?

93 Instructiekaarten

94 Instructiekaart elektrotechniek sanitairtechniek verwarmingstechniek watertechniek Hoekstopkraan monteren en aansluiten Eigenschappen Een hoekstopkraan maakt het mogelijk om de waterstroom in een leiding af te sluiten om het toestel te vervangen of reparaties te verrichten. Vooraf 1 Zet de hoofdafsluiter dicht. 5 2 Tap de leiding af. Stappen 3 Bepaal de plaats van de muurplaat voor de hoekstopkraan. 6 4 Teken de gaten van de muurplaat af. 5 Monteer de muurplaat. 6 6 Meet de lengte van de benodigde buizen. Teken deze lengte op de buizen af. 7 Kort de buis af met een buissnijder en ontbraam de buiseinden. 8 8 Buig de benodigde sprongen en bochten in de buis. 9 Soldeer / knel de buis op de muurplaat. A. Bij solderen 10A Demonteer de muurplaat om verbranding van de wand en / of pluggen te voorkomen. 10B Leg een hittewerende plaat onder de muurplaat. Houd de vlam horizontaal tijdens het verwarmen. 10 a 10 b 10C Soldeer de buis aan de muurplaat.

95 Instructiekaart elektrotechniek sanitairetechniek verwarmingstechniek watertechniek Hoekstopkraan monteren en aansluiten A. Bij solderen 10D Monteer na afkoelen de muurplaat met buis. B. Bij knellen 11A Schuif de wartelmoer (2) en knelring (1) op de buis. 11 a 11B Steek het buiseinde in de muurplaat tot het niet verder kan. 11C Wartelmoer handvast aandraaien. 11 b 11D Draai de wartelmoer vast met een goed passende sleutel. 11E 11F Wikkel, indien nodig, hennep of tape om de schroefdraad van de hoekstopkraan. Monteer de hoekstopkraan in de juiste stand op de muurplaat. 11 d Daarna 12 Spoel de leiding door. 11 f 13 Draai de hoekstopkraan dicht. 14 Zet de waterleiding weer op druk. 15 Controleer de installatie op dichtheid. Aandachtspunten Zorg bij solderen dat de achtergrond niet verbrandt. Verwijder overtollig hennep of tape. Nieuwe hoekstopkranen zijn meestal voorzien van pakkingmateriaal. Veiligheid.

96 Instructiekaart elektrotechniek sanitairtechniek verwarmingstechniek watertechniek Aftekenen en boren gaten voor closetpot Eigenschappen Voor dat je de closetpot bevestigt op de vloer, moet je de bevestigingsgaten aftekenen. Stappen 3 1 Maak de bovenkant van de afvoer gelijk met de vloer. Normale manchet Verloop manchet 2 Controleer of de afvoer geheel open is. 3 Kies de juiste closetmanchet. 4 Plaats de closetpot met de afvoer in de manchet. Hoek manchet Excentrische manchet 4 5 Controleer of de closetpot recht staat. De closetpot moet in lijn zijn met de zijwand. Maat 1 moet gelijk zijn aan maat 2. 6 Teken met een stift op de vloer de gaten in de voet van de closetpot af. 7 Zet aan de voorkant en de achterkant een streepje op de pot en op de vloer. Zo kun je de closetpot later weer makkelijk op z n plaats zetten. 5 8 Haal de closetpot weg. 9 Boor de gaten. Aandachtspunten Stoot de closetpot nergens tegen aan. De closetpot beschadigt makkelijk. Op een betegelde betonnen vloer gebruik je een boormachine in de stand klopboren. Voor een houten vloer gebruik je een accuboormachine. Zet de closetpot weg op een plek waar hij niet kan beschadigen. 7 Streepje

97 Instructiekaart elektrotechniek sanitairtechniek verwarmingstechniek watertechniek Plaatsen closetpot Eigenschappen De closetpot wordt op de vloer bevestigd met schroeven. Stappen 2 1 Zet de pluggen in de gaten. 2 Plaats de closetpot met de afvoer in de manchet. 3 Zet de pot zo neer dat de streepjes op de pot en op de vloer gelijk vallen. 3 4 Controleer of de potgaten boven de pluggen zitten. 5 Schroef de pot vast met de closetschroeven voorzien van ringen. 6 Voorzie de schroeven van een kap. Aandachtspunten Verplaats de closetpot voorzichtig. De pot beschadigt makkelijk. Draai de schroef niet te vast, anders gaat hij door de kunststofring heen. Gebruik de juiste maat schroevendraaier. Plaats de ring tussen de pot en de schroef. Zorg dat de pot waterpas staat. Closetschroef met kunststofring, kap en plug Closetschroef met kraalring en plug 5 6 Kap Ring Plug