ProDemos. Het recht van dichtbij

Transcriptie

1 ProDemos Het recht van dichtbij ProDemos zet zich in voor wederzijds begrip tussen de samenleving en de wereld van het recht. In onze projecten ervaren mensen het recht in de praktijk. Met een rechtbankbezoek voorafgegaan door een gastles, een nagespeelde rechtszaak of een debat tussen jongeren, rechters en advocaten. Wilt u deze activiteiten ook aanbieden bij uw organisatie of rechtbank? In deze brochure leest u wat wij voor u kunnen betekenen. Meer informatie op

2 Het recht van dichtbij Het recht zorgt bij conflicten voor een vreedzame oplossing. Maar de conflicten worden steeds moeilijker en de werking van het recht sluit niet altijd aan bij het gevoel van rechtvaardigheid van de burger. De onafhankelijkheid van de rechtspraak wordt openlijk betwist en ook het OM en de advocatuur staan onder maat - schappelijke druk. Voor wederzijds begrip is een beter contact tussen de wereld van het recht en de samenleving wenselijk. Een goede werking van het recht vereist dat de burger voldoende geïnformeerd is over de procedures in het recht. Wat doet het recht nou in het echt? Omgekeerd is het voor de rechterlijke macht en advocatuur van groot belang inzicht te krijgen in de ideeën die de samenleving heeft over recht en rechtspraak. ProDemos helpt gerechtelijke organisaties graag bij het verkleinen van de afstand tussen de burger en de rechtspraak. In 2012 hebben we samen met rechtbanken door heel Nederland pilotprojecten uitgevoerd. In deze projecten ervaarden de deelnemers het recht van dichtbij, bijvoorbeeld in een rollenspel, een gastles of een paneldebat met rechters en advocaten. De formats en materialen die zijn voort - gekomen uit deze pilots zijn voor iedere juridische instantie bruikbaar en delen wij graag met u. In deze brochure leest u wat wij concreet voor u kunnen betekenen. Ik wens u veel inspiratie en ik hoop op een succesvolle samenwerking met rechtbanken, het OM, de advocatuur en iedere andere geïnteresseerde organisatie! Kars Veling, Directeur ProDemos

3 gratis gastles en rechtbankbezoek goed voorbereid op Bezoek Bij de rechtbank Met het programma Gastles en rechtbankbezoek gaat een klas goed voorbereid op bezoek bij een rechtbank. Opzet: twee dagdelen Het programma Gastles en rechtbankbezoek is verdeeld in twee dagdelen. Op school Het eerste deel vindt plaats op de school zelf: ervaren gastdocenten van ProDemos komen op school en bereiden de klas voor. De leerlingen gaan actief aan de slag met praktijkvoorbeelden en een rollenspel over een echte rechtszaak. pilot met rechtbank alkmaar rollenspel: smaad op FaceBook Tijdens een Gastles en rechtbankbezoek van ProDemos in Alkmaar werd een rechtszaak over smaad op Facebook nagespeeld. De jongeren vonden het geweldig om een toga aan te trekken en bleken heel inventief in het uitspelen van de zaak. Zo werd tijdens het rollenspel echt bewijsmateriaal gevonden in de vorm van een dollar en een buitenlands bonnetje dat moest bewijzen dat de verdachte zich tijdens de misdaad niet in Nederland bevond. Door het rollenspel leerden de leerlingen over het verloop van een rechtszaak en de werking van het recht. Een week later zat dezelfde groep op de tribune bij een politiezitting waar ze veel herkenden. Ik vond het project echt goed. Jongeren mogen meer van dit soort gastlessen krijgen, want het recht is belangrijk om te snappen en te weten. Leerling Horizon College Op de rechtbank Het tweede deel van het programma vindt een week later plaats op de rechtbank. De klas krijgt een introductie op de rechtszaak en woont vervolgens een echte politiezitting bij. Na de rechtszaak kunnen de leerlingen vragen stellen aan een mede - werker van de rechtbank of de begeleider. Beter Begrip van rechtszaak Uit ervaring blijkt dat rechtbankbezoeken die worden voorafgegaan door een gastles leerzamer zijn voor de leerlingen en beter aansluiten bij de publieksvoorlichting van de rechtbank.

4 meet the judge kennisuitwisseling tussen rechter en publiek Met het project Meet the Judge brengt ProDemos een specifieke doelgroep (bijvoorbeeld: winkeliers) op een laagdrempelige manier in contact met de rechtspraak. De deelnemers worden actief betrokken bij een praktijkvoorbeeld en maken zo van dichtbij mee hoe een rechter tot een uitspraak komt. De rechters zien op hun beurt hoe de doelgroep denkt over de rechtspraak. Een medewerker van de rechtbank Haarlem speelt de verdachte in een nagespeelde rechtszaak over winkeldiefstal.

5 pilot met rechtbank haarlem winkeliers opvallend mild over straf voor winkeldief In 2012 organiseerde ProDemos met de rechtbank Haarlem een Meet the Judge-bijeenkomst voor plaatselijke winkeliers. Het thema: winkeldiefstal. Tijdens de bijeenkomst vond een rechtszitting plaats waarbij de verdachte door drie rechters werd ondervraagd over een aantal winkeldiefstallen die hij gepleegd zou hebben. Na de rechtszaak komt een levendige discussie tot stand. Krijgt de verdachte een te lichte straf? De winkeliers blijken opvallend mild: de meesten zijn het eens met het vonnis, maar vinden dat er ook nog iets aan hulpverlening moet worden gedaan: Zo n man die nooit eerder wat gedaan heeft, maar na zijn scheiding dakloos raakt en te veel is gaan drinken, die moet je naar een psycholoog sturen, en naar een ontwenningskliniek. Anders gaat hij zo weer de fout in. Na afloop van de avond waren de winkeliers zeer positief over de bijeenkomst. Ze hebben meer inzicht gekregen in het gerechtelijke proces en de rechters hebben al hun vragen naar tevredenheid beantwoord. Inhoud programma Tijdens de bijeenkomst wordt een rechtszaak nagespeeld. De rechtszaak gaat over een herkenbaar thema voor de doelgroep, zoals winkeldiefstal voor winkeliers. Na de uitspraak gaan de aan - wezigen in gesprek met de rechters over de rechtszaak. Onder leiding van een deskundige moderator komt een interessante discussie op gang: een uitwisseling van kennis die zowel voor de aanwezige doelgroep als voor de rechtbank leerzaam is. Erg interessant, ik kan dit al mijn collega s aanraden. Winkelier

6 spreekrecht in debat over het recht Bij het programma Spreekrecht van ProDemos gaat een doelgroep (bijvoorbeeld: jongeren) in debat met panelleden uit de rechtspraak, zoals rechters, officieren van justitie of advocaten. Opzet Het debat begint met een kennisquiz. Dit zorgt voor een informele sfeer en een actieve houding. Daarna barst de discussie los rond twee of drie prik - kelende stellingen. Een scherpe debatleider laat de sprekers direct tot de kern komen en interviewt tijdens het programma betrokkenen over hun ervaringen met de rechtspraak. Na het debat kunnen aanwezigen vragen stellen aan de panelleden in de vorm van een rondje speeddaten. Maak rechtspraak bespreekbaar Met het Spreekrecht-debat draagt ProDemos bij aan onderling begrip tussen rechters en de doelgroep. Door de laag drempelige setting van het debat kan er diep op het thema in worden gegaan en is interactie tussen panel en aanwezigen mogelijk. Ik heb ontzettend veel geleerd, volgende keer ben ik er zeker weer bij. Deshaun jongere uit Eindhoven pilot met rechtbank s-hertogenbosch harder en hoger of lager en lichter? ProDemos organiseerde een debat tussen jongeren en rechters met de rechtbank s-hertogenbosch. De eerste stelling luidt: Jongeren moeten harder gestraft worden. De opgestoken groene en rode kaartjes geven een mooi beeld van de meningen in de zaal. Na de laatste stelling is de avond nog niet ten einde. De aanwezige rechters en jongeren gaan nog persoonlijk met elkaar in gesprek tijdens het speeddaten. Er wordt uitvoerig gepraat over taakstraffen en het bijwonen van een rechtszaak. Een van de aanwezigen is Kim. Tijdens het interviewgedeelte vertelt zij over haar drugsverleden en de grote rol die dit heeft gespeeld bij haar misdaden. Het verhaal van Kim maakt veel indruk op het publiek. Uit de evaluatie kwam naar voren dat aanwezigen door het debat tot nieuwe inzichten zijn gekomen. De jongeren gaven de bijeenkomst gemiddeld een 7,9.

7 train de voorlichter hoe Breng ik de Boodschap het Best over? Medewerkers van de rechtbank vertellen bezoekers graag over hun werk. Maar hoe doe je dat het best met een groep jongeren? Jongeren hebben immers vaak een heel andere belevingswereld. ProDemos heeft veel ervaring met het voorlichten en enthousiasmeren van jongeren. Tijdens het programma Train de voorlichter krijgen de rechtbankvoorlichters pilot met rechtbank amsterdam hoe leg je juridische termen simpel uit? handige tips, inzicht in groeps dynamiek en kant en klare onderdelen die de groeps - bezoeken effectiever maken. Programma De training wordt op de rechtbank zelf aangeboden en duurt 3 uur. In deze tijd wordt een compleet voorlichtings programma geïntroduceerd, doorgesproken en geoefend. Na de training hebben de medewerkers de kennis in huis om groepen op een goede en creatieve manier kennis te laten maken met het werk op de rechtbank. De rechtbank van Amsterdam wilde een uitgebreider voorlichtingsprogramma. Met het programma Train de voorlichter introduceerde ProDemos een compleet nieuw programma op de rechtbank. Tijdens de training werd dit met de toekomstige voorlichters geoefend. In totaal deden veertig rechtbankmedewerkers mee, uit alle geledingen van de organisatie Zo trad de rechter in een rollenspel op als mbo-student. Ook werden belangrijke vragen behandeld, zoals: Hoe sluit je aan op het niveau van de groep?, Hoe leg je juridische termen simpel uit? en Hoe ga je ermee om als de scholieren jouw persoonlijke mening willen weten? Ondertussen heeft de rechtbank in Amsterdam al 19 groepen, met in totaal 199 mbo-studenten, op de rechtbank ontvangen met het vernieuwde programma. Goede introductie op het eigenlijke werk: aan de slag met de leerlingen. Medewerker rechtbank Amsterdam

8 over prodemos ProDemos informeert burgers over de democratische rechtsstaat en stimuleert hen om hierin een actieve rol te spelen. Om zoveel mogelijk mensen bij de samenleving te betrekken, werkt ProDemos op lokaal, provinciaal en landelijk niveau. Op het gebied van de rechtspraak ondersteunt ProDemos rechtbanken en andere juridische instanties in het contact met het publiek. meer informatie? Bent u geïnteresseerd in een van deze projecten voor uw rechtbank of organisatie? Neem dan contact op via: rechtspraak@prodemos.nl Kijk voor meer informatie over de projecten op prodemos Hofweg 1H 2511 AA Den Haag T E info@prodemos.nl W Volg ProDemos op Twitter, Facebook en LinkedIn. Juni 2013