Kerncijfers Groep vierde kwartaal 2003 (in miljoenen euro's) Kwartaal jaar K K mut. in % K mut. in % mut.

Transcriptie

1 Meer informatie kan worden verkregen bij: Persvoorlichting: Investor Relations: Dit persbericht is ook beschikbaar op internet: Amsterdam, 4 februari 2004 ABN AMRO maakt resultaten bekend over 2003: Record nettowinst van EUR mln en voorgesteld slotdividend 5 eurocent per aandeel hoger Jaarresultaten 2003 (in vergelijking met jaarresultaten 2002) Nettowinst hoger (31,1%) Bedrijfsresultaat gestegen tot recordhoogte (EUR mln) Voorzieningen verlaagd (-24,8%) Efficiency ratio aanzienlijk verbeterd tot 67,0% Tier 1ratio (8,15%) overtreft doelstelling Dividend voor heel jaar verhoogd tot EUR 0,95 Voornemen tot intrekking van Nederlandse preferente aandelen Vierde kwartaal 2003 (in vergelijking met derde kwartaal 2003) Hoogste netto kwartaalwinst uit de geschiedenis van de bank (EUR 857 mln) Baten 0,7% hoger Lasten 4,3% gestegen Verklaring van de voorzitter Het behaalde resultaat over 2003 stemt tot grote tevredenheid en vormt een belangrijke stap op weg naar de verwezenlijking van onze langetermijndoelstellingen. Het bedrijfsresultaat kwam voor het eerst in de geschiedenis van onze bank boven EUR 6 mrd. Hogere baten en stringente kostenbeheersing bij alle Strategische Business Units lagen hieraan ten grondslag. Met name de forse verbetering van het resultaat van de Strategische Business Unit Wholesale Clients is vermeldenswaard. Wij verwachten dat 2004 een beter jaar zal worden dan 2003 en dat ons bedrijfsresultaat en onze nettowinst verder zullen blijven verbeteren, zij het in een trager tempo. Op basis van het resultaat over 2003 en het vertrouwen waarmee wij 2004 tegemoet zien, zullen wij de aandeelhouders voorstellen het slotdividend te verhogen van EUR 0,45 tot EUR 0,50. Het totale dividend voor het boekjaar 2003 komt daarmee uit op EUR 0,95." Kerncijfers Groep vierde kwartaal 2003 (in miljoenen euro's) Kwartaal jaar K K mut. in % K mut. in % mut. in % Bedrijfsresultaat , , ,8 Waardeveranderingen van vorderingen , , ,8 Bedrijfsresultaat voor belastingen , , ,5 Bijzonder resultaat na belastingen -205 Nettowinst , , ,2 Nettowinst excl. bijzonder resultaat , , ,1 Winst per aandeel excl. bijz. res. (in euro's) 0,52 0,51 2,0 0,43 20,9 1,94 1,52 27,6 Efficiency ratio 68,6% 66,2% 68,9% 67,0% 70,1% 31 dec sep. 03 mut. in % 31 dec dec. 02 mut. in % (in miljarden euro's) Balanstotaal 560,4 600,8-6,7 560,4 556,0 0,8 Aansprakelijk groepsvermogen 31,8 31,6 0,6 31,8 30,4 4,6 Naar risico gewogen activa 223,8 230,9-3,1 223,8 229,6-2,5 BIS tier 1 ratio 8,15% 7,79% 8,15% 7,48% BIS ratio 11,73% 11,42% 11,73% 11,54% 1

2 Brief aan de aandeelhouder Namens de Raad van Bestuur doe ik u verslag van de resultaten van onze bank in Hoewel onmiskenbaar verbeterd ten opzichte van het voorgaande jaar, waren de economische omstandig-heden wereldwijd ook in 2003 lastig. De eurozone economieën kenden een moeilijk jaar. Dit gold in het bijzonder voor de Nederlandse economie die te lijden had onder een recessie. De Amerikaanse economie was in het eerste halfjaar nog zwak maar lijkt sinds het derde kwartaal de weg naar duurzaam herstel te zijn ingeslagen. Het behaalde resultaat over 2003 stemt daarom tot grote tevredenheid, zelfs als de incidentele baten van per saldo ongeveer EUR 100 mln in aanmerking worden genomen. Wij hebben hiermee een belangrijke stap gezet op weg naar de verwezenlijking van onze langetermijndoelstellingen. Het bedrijfsresultaat kwam voor het eerst in de geschiedenis van onze bank boven EUR 6 mrd. Hogere baten en stringente kostenbeheersing bij alle Strategische Business Units (SBUs) lagen hieraan ten grondslag. Met name de forse verbetering van het resultaat van de SBU Wholesale Clients is vermeldenswaard. Daarnaast konden de voorzieningenniveaus dankzij de verbeterde economische omstandigheden worden verlaagd. Uiteindelijk resulteerde dit in een stijging van de nettowinst met 31,1% tot een recordbedrag van EUR mln. In het afgelopen jaar hebben wij bovendien onze vermogenspositie verder versterkt. De Tier 1 ratio is een jaar eerder dan beloofd hoger dan 8%. Wij hebben er alle vertrouwen in dat eind 2004 de Tier 1 ratio niet beneden 8,25% zal liggen en de core Tier 1 ratio minstens 6% zal bedragen. Het zeer goede resultaat over 2003 kan bovenal worden toegeschreven aan de professionaliteit en inzet van onze medewerkers. Het toont tevens aan dat wij ons met de ingezette concernstrategie op de goede weg bevinden. Wij volgen een multi-regionale strategie met de nadruk op retail banking en commercial banking, sterk ondersteund door onze internationale wholesale banking activiteiten. Onze doelstelling is duurzame waarde voor onze klanten te creëren door hen kwalitatief hoogwaardige financiële oplossingen te bieden. Oplossingen die het beste aansluiten bij hun behoeften en aspiraties voor de lange termijn. Anders gezegd: wij willen voldoen aan de behoeften van onze klanten van vandaag en hun ambities voor morgen. Om de waarde van ons bedrijf verder te verhogen, zetten wij de kwaliteiten van onze producten en medewerkers zo goed mogelijk in ten behoeve van al onze klanten. Andere processen die de waarde van onze organisatie verhogen zijn het delen van kennis en ervaring, een optimale bedrijfsvoering en maximale allocatie van de beschikbare middelen aan die activiteiten die de hoogste economische waarde genereren in overeenstemming met onze Managing for Value principes. In de afgelopen drie jaar is op al deze gebieden aanzienlijke vooruitgang geboekt. Ook in 2004 blijven wij streven naar verdere batengroei in combinatie met kostenbeheersing. Wij hebben Group Shared Services (GSS) opgezet onder leiding van de recent benoemde Chief Operating Officer. Hoofdtaak van deze nieuwe unit is onze kostenbasis verder te verlagen en tegelijk de kwaliteit van de bedrijfsvoering te handhaven en te verbeteren. De combinatie van enerzijds onze strategie en anderzijds het sturen op baten en kosten, zoals hierboven beschreven, zal onze groep in staat stellen het rendement voor aandeelhouders te verbeteren. En daarmee komt ook de realisatie van onze doelstelling voor de lange termijn, namelijk een positie in de top 5 van onze peer group, weer een stap dichterbij. Per 1 januari 2004 is de Nederlandse corporate governance code (de Code Tabaksblat ) van kracht geworden. Wij zullen alle principes en bijna alle best practice bepalingen van de code toepassen en hierover uitgebreid rapporteren in ons jaarverslag Corporate governance zal ook tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders uitvoerig aan de orde komen. Ons bestuursmodel kwam overigens reeds grotendeels overeen met de best practice bepalingen van de Code Tabaksblat. Op één belangrijk punt zullen wij echter een ingrijpende verandering doorvoeren, namelijk de intrekking van onze beschermingsconstructie. Wij zijn voornemens de preferente aandelen tegen nominale waarde in te trekken (voor nadere informatie zie bijlage 8 van dit persbericht). Hiermee zetten wij wederom een belangrijke stap op weg naar vergroting van de rol van aandeelhouders binnen ons bestuursmodel. 2

3 Als we vooruitkijken naar 2004, en met name naar de economische ontwikkelingen in onze thuismarkten, dan verwachten wij dat de Verenigde Staten en Brazilië een gezonde groei van het BBP zullen laten zien. De toestand van de Europese economie in het algemeen, en de Nederlandse in het bijzonder, zal minder snel verbeteren. Wij gaan er dan ook van uit dat 2004 een beter jaar zal worden dan 2003 en dat ons bedrijfsresultaat en onze nettowinst verder zullen blijven verbeteren, zij het in een trager tempo. Op basis van het resultaat over 2003 en het vertrouwen waarmee wij 2004 tegemoet zien, zullen wij de aandeelhouders voorstellen het slotdividend te verhogen van EUR 0,45 tot EUR 0,50. Het totale dividend voor het boekjaar 2003 komt daarmee uit op EUR 0,95. Hoogachtend, Rijkman Groenink Voorzitter van de Raad van Bestuur 3

4 ABN AMRO GROEP (in miljoenen euro's) kwartaal jaar K K mut. in % K mut. in % mut. in % Rente , , ,2 Opbrengsten uit effecten en deelnemingen , , ,1 Provisies , , ,8 Resultaat uit financiële transacties , , ,9 Overige baten , , ,2 Totaal baten , , ,8 Bedrijfslasten, exclusief bijzondere lasten , , ,9 Bedrijfsresultaat , , ,8 Efficiency ratio 68,6% 66,2% 68,9% 67,0% 70,1% ABN AMRO behaalde een nettowinst van EUR mln dankzij hogere baten, lagere lasten en lagere voorzieningen in vergelijking met Deze verbetering tekende zich af over een breed front. Bijna iedere Strategische Business Unit (SBU) realiseerde een stijging van de nettowinst. Hierbij dient te worden aangetekend dat de presentatie van de resultaten over 2002 in de bijlagen zijn gecorrigeerd. Het negatief buitengewoon resultaat is thans verantwoord onder lasten (de nettowinst na het negatief buitengewoon resultaat blijft onveranderd EUR 2,2 mrd). De reden voor deze aanpassing is, dat volgens in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving (Dutch GAAP), de mogelijkheden om buitengewone posten op te nemen zijn beperkt. Voor vergelijkingsdoeleinden is, waar relevant, in de tabellen in dit persbericht de regel exclusief bijzonder resultaat toegevoegd. Bij constante valutakoersen waren de baten van de groep ruim 12% hoger dan in Alle bedrijfsonderdelen droegen aan deze batengroei bij. In euro's vertoonden de baten een geringe stijging op jaarbasis. De toename van de baten uitgedrukt in lokale valuta kwam vooral voor rekening van het hypotheekbedrijf van de Business Unit Noord-Amerika (BU NA), waar de verkoop van nieuwe hypotheken in 2003 tot recordhoogte steeg. Een tweede stuwende kracht was de Business Unit Brazilië (BU Brazilië). Hier dreef autonome groei de baten omhoog. Voor wat betreft de afzonderlijke batenposten is de stijging van het resultaat uit financiële transacties en van de overige baten vermeldenswaard. Het hogere resultaat uit financiële transacties was vooral te danken aan de gestegen baten uit de activiteiten van de BU Financial Markets (BU FM) op de rentemarkten ten behoeve van klanten. De toename van de overige baten vloeide voort uit de bovengenoemde expansie van de hypotheekactiviteiten in de Verenigde Staten. Op kwartaalbasis lieten de baten in het vierde kwartaal een geringe stijging zien, ondanks het feit dat in de Verenigde Staten aan het op grote schaal oversluiten van hypotheken een einde kwam. De belangrijkste drijvende krachten waren de SBU Wholesale Clients (WCS) en de BU Nederland (BU NL). Binnen WCS vloeide de batengroei voort uit hogere provisiebaten van de BUs FM, Corporate Finance en Equities. De BU NL profiteerde van een eenmalige correctie van de rentebaten uit het Amstel securitisatieprogramma. De bedrijfslasten daalden op groepsniveau in 2003, dankzij afnamen bij de SBUs Consumer & Commercial Clients (C&CC) en WCS. Bij constante valutakoersen vertoonden de bedrijfslasten echter een stijging van 7,4%, hoofdzakelijk bij de BU NA en in mindere mate WCS. De lastenstijging in de Verenigde Staten werd veroorzaakt door de groei van de hypotheekactiviteiten en eenmalige kosten voor de rebranding campagne en de verhuizing naar een nieuw centrum voor operationele activiteiten en technologie. De toename van de lasten bij WCS is het gevolg van incidentele kosten en investeringen in de BUs FM en Working Capital (WoCa). In vergelijking met het derde kwartaal namen de bedrijfslasten in het vierde kwartaal toe, vooral door de ontwikkeling van de kosten bij C&CC en WCS. Binnen C&CC stegen de kosten van de BU Brazilië door de invoering van de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst en de integratie van Sudameris. De bedrijfslasten van WCS stegen doordat de bonuspool werd aangepast in lijn met de resultatenverbetering in het derde en vierde kwartaal. Hierdoor was het percentage van de opbouw in het vierde kwartaal hoger dan in het derde kwartaal. Daarnaast bleef WCS investeren in de BUs WoCa en FM met het oog op verdere groei in

5 Door de bovengenoemde ontwikkelingen verbeterde het bedrijfsresultaat van de groep over heel 2003 tot EUR mln. Dit is het beste bedrijfsresultaat uit de geschiedenis van de bank. In vergelijking met het derde kwartaal was het bedrijfsresultaat over het vierde kwartaal echter lager. De efficiency ratio verbeterde op jaarbasis met ruim 3 procentpunt tot 67,0%, maar nam in het vierde kwartaal toe tot 68,6%. Vanwege lagere voorzieningen in alle SBUs, was het totale niveau van voorzieningen in 2003 ruim EUR 400 mln (-24,8%) lager dan in De sterkste daling deed zich voor bij WCS door een verlaging van de voorzieningen in de Verenigde Staten en een aanzienlijke vermindering van de naar risico gewogen activa. In het vierde kwartaal werden de voorzieningen verhoogd tot EUR 323 mln. Dit hield verband met de exposure van WCS op Parmalat. Gegeven de omvang van de in het vierde kwartaal van 2003 getroffen voorzieningen verwachten wij geen wezenlijk effect van Parmalat op de resultatenontwikkeling in De effectieve belastingdruk van de groep over heel 2003 liep op met 1,9 procentpunt tot 30,6%. Op kwartaalbasis was sprake van een daling van ruim 10 procentpunt tot 22,0% door gunstige fiscale ontwikkelingen bij WCS (waaronder de belastingvrije verkoop van participaties), de BU New Growth Markets en LeasePlan Corporation. Dit alles vertaalde zich in een stijging van de nettowinst over heel 2003 tot EUR mln en over het vierde kwartaal tot EUR 857 mln, in beide gevallen een recordresultaat. De naar risico gewogen activa waren ultimo 2003 bijna EUR 6 mrd gedaald tot EUR 223,8 mrd. Bij constante valutakoersen was sprake van een groei van EUR 11 mrd. Door een toename van de ingehouden winst verbeterde de Tier 1 ratio van 7,48% ultimo 2002 tot 8,15% ultimo 2003 en de BIS ratio voor het totale toetsingsvermogen met 19 basispunten tot 11,73%. De core Tier 1 ratio verbeterde verder tot 5,91% en de gearing ratio tot 27,5%. Wij hebben er alle vertrouwen in dat eind 2004 de Tier 1 ratio niet beneden 8,25% zal liggen en de core Tier 1 ratio minstens 6% zal bedragen. Gezien de verbetering van onze vermogensratio's en de structurele zwakte van de Amerikaanse dollar, hebben wij besloten onze volledige Tier 1 hedging strategie te beëindigen. In dit verband dient te worden opgemerkt dat de verwachte USD-gerelateerde nettowinst over 2004 via termijnverkopen is afgedekt tegen een koers van USD 0,9563 per euro. De verwachte USD-gerelateerde nettowinst over 2005 is afgedekt tegen een gemiddelde koers van USD 1,

6 SBU CONSUMER & COMMERCIAL CLIENTS (in miljoenen euro's) kwartaal jaar K K mut. in % K mut. in % mut. in % Rente , , ,3 Provisies , , ,6 Resultaat uit financiële transacties , , ,6 Overige baten , , ,5 Totaal baten , , ,5 Bedrijfslasten , , ,6 Bedrijfsresultaat , , ,8 Waardeveranderingen van vorderingen , , ,3 Waardeveranderingen van fin. vaste activa ,5 Bedrijfsresultaat voor belastingen , , ,7 Belastingen , , ,3 Winst na belastingen , , ,3 Belang van derden , ,6 Nettowinst , , ,0 Efficiency ratio 67,4% 62,2% 64,2% 61,4% 64,6% 31 dec sep. 03 mut. in % 31 dec dec. 02 mut. in % Medewerkers (fte's) , ,1 (in miljarden euro's) Balanstotaal 222,7 229,2-2,8 222,7 229,2-2,8 Naar risico gewogen activa 142,4 146,6-2,9 142,4 143,4-0,7 De SBU Consumer & Commercial Clients (C&CC) liet een sterke performance zien in In vergelijking met 2002 steeg het bedrijfsresultaat met 10,8% tot EUR mln. Bij constante valutakoersen bedroeg de stijging 29,2%. Alle Business Units van C&CC droegen bij aan deze verbetering. Door de ongekende hausse in hypotheekoversluitingen in de Verenigde Staten kwam het bedrijfsresultaat van de BU NA, uitgedrukt in Amerikaanse dollars, 21,0% hoger uit. Ook de BU Brazilië en Bouwfonds realiseerden een hoger bedrijfsresultaat, respectievelijk +50,5% (bij constante valutakoersen) en +51,5%. Op kwartaalbasis vertoonden de baten een daling van 1,9% tot EUR mln. De forse daling van de baten uit het hypotheekbedrijf van de BU NA werd gecompenseerd door baten van EUR 120 mln uit een gesecuritiseerde kredietportefeuille van de BU NL. De netto rentebaten van de BU Brazilië werden negatief beïnvloed door het effect van de dalende rente op de beleggingsportefeuille. Vermeldenswaard is evenwel dat de meeste activiteiten in Brazilië hogere netto rentebaten realiseerden, doordat het effect van de lagere korte rente ruimschoots werd gecompenseerd door volumegroei. De bedrijfslasten namen in vergelijking met het derde kwartaal toe met 6,4% tot EUR mln. Deze stijging werd vooral veroorzaakt door hogere personeelskosten bij de BU Brazilië als gevolg van de voorwaarden van de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst en de acquisitie van Sudameris. Daarnaast zagen ook de BU NL en de BU Rest van de Wereld hun kosten stijgen. De bovenstaande ontwikkelingen resulteerden in een daling van het bedrijfsresultaat met 15,5% op kwartaalbasis, terwijl de efficiency ratio met ruim 5 procentpunten opliep tot 67,4%. De voorzieningen werden ten opzichte van het derde kwartaal verhoogd met EUR 9 mln tot EUR 214 mln. Vergeleken met het voorgaande kwartaal zijn de belastingen aanzienlijk gedaald. Dit was te danken aan belastingvoordelen van de BU Brazilië en compensabele verliezen bij New Growth Markets. De effectieve belastingdruk nam hierdoor af van 33,4% tot 26,4%. De nettowinst daalde met 13,3% van EUR 520 mln in het derde kwartaal tot EUR 451 mln in het vierde kwartaal. 6

7 Business Unit Nederland (zie bijlage 4) Het bedrijfsresultaat van de BU NL over 2003 verbeterde ten opzichte van 2002 met 48,9% tot EUR 825 mln. Dit was vooral te danken aan de stijging van de baten met 7,6% tot EUR mln. De baten werden positief beïnvloed door EUR 111 mln netto opbrengst uit de verkoop van de verzekeringsactiviteiten aan de joint venture met Delta Lloyd en een eenmalige rentebate in het vierde kwartaal. In de gepresenteerde rentebaten over het vierde kwartaal is namelijk een bedrag van EUR 120 mln opgenomen voor credit spreads die in het Amstel securitisatieprogramma werden aangehouden als eerste buffer tegen eventuele verliezen. De aangroei van deze credit spreads was sinds 1999 te hoog geweest. Als gevolg van de beëindiging van het programma zijn de credit spreads vrijgevallen. Gecorrigeerd voor eenmalige posten waren de baten stabiel. De netto rentebaten waren 6,9% hoger dankzij goedkopere funding. De kosten van funding daalden door het gunstige renteklimaat en de toename van goedkope liquiditeitsbronnen als spaarrekeningen. De ontwikkeling van provisies werd nadelig beïnvloed door de verkoop van de verzekeringsactiviteiten en lagere provisies uit het betalingsverkeer als gevolg van EU richtlijnen. De bedrijfslasten waren 1,4% lager op EUR mln. Tegenover de besparingen uit hoofde van een verdere afname van het aantal FTE's met stonden hogere pensioenlasten. Na correctie voor eenmalige baten groeide het bedrijfsresultaat van de BU NL over 2003 met 7,2% ten opzichte van 2002 tot EUR 594 mln. Ten opzichte van het derde kwartaal lieten de baten een stijging van 15,2% zien tot EUR 910 mln. Exclusief de hierboven reeds genoemde eenmalige bate van EUR 120 mln waren de baten op kwartaalbasis stabiel. De netto rentebaten gingen omhoog met 3,4% door ruimere marges op en volumegroei van spaargeld. Evenals in de rest van het jaar daalden de provisies ook in het vierde kwartaal, namelijk met 7,8%. De lagere provisies uit het binnenlands betalingsverkeer werden slechts gedeeltelijk gecompenseerd door een toename van de effectenprovisies. De klanttevredenheid verbeterde verder in het vierde kwartaal in alle klantsegmenten. De voordelen van het nieuwe dienstverleningsconcept en de sterkere klantgerichtheid worden door klanten onderkend. Deze trend was met name merkbaar onder meer bemiddelde particulieren en het MKB. De toegenomen klanttevredenheid biedt mogelijkheden voor meer cross-selling in De bedrijfslasten stegen in het vierde kwartaal met 4,5% tot EUR 656 mln, hoofdzakelijk door de kosten (EUR 23 mln) in verband met de implementatie van een aantal initiatieven om de organisatie verder te stroomlijnen. Het genormaliseerde cijfer laat vrijwel gelijk blijvende bedrijfslasten zien. De stijging van de personeelskosten als gevolg van de nieuwe CAO werd gecompenseerd door de daling van het aantal FTE's (-362). In vergelijking met het derde kwartaal verbeterde het bedrijfsresultaat met 58,6% tot EUR 254 mln en de efficiency ratio met 7,4 procentpunt tot 72,1%. Gecorrigeerd voor eenmalige baten en lasten was het bedrijfsresultaat 3,1% lager op EUR 157 mln en verslechterde de efficiency ratio met 0,8 procentpunt tot 80,1%. De voorzieningen bleven in het vierde kwartaal stabiel op EUR 69 mln (53 basispunten van de gemiddelde naar risico gewogen activa). De MKB kredietportefeuille werd echter nog steeds negatief beïnvloed door de gevolgen van de economische recessie die gedurende het grootste deel van 2003 aanhield. Het huidige niveau geeft een goede indicatie van de voorzieningen die naar verwachting in het eerste halfjaar van 2004 zullen worden getroffen. Voor de tweede helft van het jaar wordt een verbetering van de situatie voorzien. De totale voorzieningen voor 2004 zullen naar verwachting dan ook op het niveau van 2003 liggen (47 basispunten van de gemiddelde naar risico gewogen activa). Business Unit Noord Amerika (zie bijlage 4 en 7) In 2003 steeg het bedrijfsresultaat van de BU NA met 1,6% tot EUR mln. De Amerikaanse dollar daalde in 2003 gemiddeld 16,7% in waarde ten opzichte van de euro. In lokale valuta kwam de stijging van het bedrijfsresultaat uit op 22,2%. Deze verbetering was vooral te danken aan de ongekend hoge hypotheekproductie (oversluitingen). Uitgedrukt in Amerikaanse dollars stegen de baten uit hypotheekactiviteiten op jaarbasis met 52,9% en namen de netto rentebaten toe met 9,3%. Deze ontwikkeling werd ondersteund door de toename van het volume van nog niet gesecuritiseerde hypotheken en, in mindere mate, de groei van de zakelijke kredietportefeuille (+4,6%). Vergeleken met het derde kwartaal daalden de baten met 17,7% tot EUR 942 mln. Doordat de Amerikaanse dollar in het vierde kwartaal gemiddeld 6,4% verloor ten opzichte van de euro bedroeg de daling in lokale 7

8 valuta 11,8%. Hiervoor waren twee factoren verantwoordelijk: in het vierde kwartaal werden minder hypotheken overgesloten en aan de reserve voor hypotheekverplichtingen werd USD 25 mln toegevoegd. Door lagere inkomsten uit de verkoop van nieuwe hypotheken daalden de overige baten in Amerikaanse dollars met 33,6%. De netto rentebaten waren 3,4% lager in lokale valuta. Deze teruggang was vooral toe te schrijven aan het lagere volume van nog niet gesecuritiseerde hypotheken. De dalende trend van hypotheekoversluitingen versnelde ten opzichte van het derde kwartaal. Het volume van de nieuwe hypotheekproductie zakte in met 47% tot USD 18,8 mrd, waarvan 85% via tussenpersonen, terwijl de gemiddelde marge op nieuwe hypotheken slonk met 58,5%. Hierdoor daalden de baten uit de verkoop van nieuwe hypotheken met 68,7% naar USD 84 mln. Deze daling werd slechts ten dele gecompenseerd door het sterke herstel van de inkomsten uit het beheer van bestaande hypotheken (Mortgage Servicing Rights / MSR's) na aftrek van het resultaat van hedgetransacties (+82,6% tot USD 164 mln op een MSR portefeuille van USD 207 mrd). Hierdoor namen de baten uit hypotheekactiviteiten in het vierde kwartaal af met 30,7% tot USD 247 mln. De marges op de productie van nieuwe hypotheken en het volume van hypotheekoversluitingen zullen waarschijnlijk in de eerste helft van 2004 verder teruglopen. Uitgedrukt in Amerikaanse dollars bleven de baten uit de zakelijke bankactiviteiten gelijk ten opzichte van het derde kwartaal, doordat de kredietportefeuille en het depositovolume stabiel bleven. De kernprovisies namen af met 4,2% ten opzichte van het voorgaande kwartaal als gevolg van een daling van de activiteit op de obligatiemarkten. Ten opzichte van 2002 stegen de baten van commercial banking met 11,1%. Hierbij speelden drie factoren een rol: de krachtige ontwikkeling van de activiteiten op het gebied van commercieel vastgoed, de stijging van de kernprovisies (+23%) en de groei van de kredietverlening (+11%). Vermeldenswaard is dat de kredietgroei in het vierde kwartaal (+2,6% op kwartaalbasis) groter was dan in de rest van De BU NA bevindt zich in een goede positie om te profiteren van de verwachte toename van de financieringsbehoefte van bedrijven in Het feitelijk gebruik van kredietfaciliteiten zal naar verwachting vooral in de tweede helft van het jaar toenemen. De baten uit retail banking bleven in lokale valuta stabiel. De snelle groei van de particuliere kredietportefeuille hield onverminderd aan (+3,2% op kwartaalbasis en +12,8% op jaarbasis) doordat steeds meer consumenten de overwaarde van hun woning benutten. Vermeldenswaard is dat het depositovolume in 2003 met 4,6% toenam ten opzichte van Vergeleken met het derde kwartaal daalden de bedrijfslasten met 3,9% tot EUR 570 mln. In lokale valuta stegen de bedrijfslasten met 2,8%. Een bedrag van in totaal EUR 17 mln had betrekking op de rebranding campagne en de opening van het nieuwe centrum voor operationele activiteiten en technologie. Voorts werden in voorgaande kwartalen de directe kosten van de productie van nieuwe hypotheken, voor zover deze betrekking had op toekomstige baten, geactiveerd en ten laste gebracht van de baten uit hypotheekproductie. Als gevolg van het gedaalde volume van overgesloten hypotheken konden deze kosten in het vierde kwartaal niet langer als negatieve baten ten laste van de winst- en verliesrekening worden gebracht. Gecorrigeerd voor het effect van FASB 91 daalden de hypotheekkosten in lokale valuta met 26,8% op kwartaalbasis. Voorts werden er diverse initiatieven geïmplementeerd om de dienstverlening aan hypotheekbemiddelaars te verbreden, teneinde zo ons winstgevende hypotheekbedrijf verder te ontwikkelen. Hierdoor daalden de bedrijfslasten met betrekking tot de hypotheekactiviteiten langzamer dan de baten. Deze trend zal naar verwachting in de eerste helft van 2004 aanhouden. Als gevolg van de bovenstaande ontwikkelingen is het bedrijfsresultaat met 32,5% gedaald tot EUR 372 mln en is de efficiency ratio met 8,7 procentpunt verslechterd tot 60,5%. Verwacht wordt dat de efficiency ratio in de loop van 2004 zal terugkeren naar een normaler niveau van rond de 55%. In het vierde kwartaal zijn de voorzieningen verder gedaald tot 46 basispunten van de gemiddelde naar risico gewogen activa, vergeleken met 50 basispunten in het voorgaande kwartaal. Deze ontwikkeling is in lijn met de aanhoudende verbetering van de kwaliteit van de zakelijke kredietportefeuille. Op grond van het bovenstaande handhaven wij de prognose voor 2004, namelijk een daling van de nettowinst van de BU NA met EUR 150 mln tot EUR 250 mln, exclusief valutakoerseffecten (aangezien deze gecompenseerd zullen worden in het Corporate Centre). 8

9 Business Unit Brazilië (zie bijlage 4 en 7) In 2003 nam het bedrijfsresultaat van de BU Brazilië ten opzichte van 2002 met 16,0% toe tot EUR 623 mln. De Braziliaanse real daalde in 2003 gemiddeld 17,4% in waarde ten opzichte van de euro. Bij constante valutakoersen verbeterde het bedrijfsresultaat met 50,5% en verbeterde de efficiency ratio met 5,9 procentpunt tot 63,2%. Deze ontwikkeling was te danken aan een stijging van de baten met 24,5% en aan een goede kostenbeheersing (+12,9%) ondanks de hoge inflatie. De integratie van Sudameris per 24 oktober 2003 voegde EUR 71 mln toe aan de baten, terwijl de bedrijfslasten hierdoor toenamen met EUR 47 mln. Het positieve effect op de nettowinst bedroeg EUR 7 mln. In de onderstaande analyse is de invloed van de integratie van Sudameris buiten beschouwing gelaten om een betere vergelijking met voorgaande kwartalen mogelijk te maken. De toename van de baten was voornamelijk te danken aan de hogere netto rentebaten (+ 11,3% in lokale valuta). De stijging van de netto rentebaten werd ondersteund door de hoge korte rente in de eerste helft van het jaar en de kredietgroei in de tweede helft van Het balanstotaal nam toe met 15,5%, ondanks het feit dat het economisch herstel pas in het vierde kwartaal op gang kwam. Vermeldenswaard is dat de kredietgroei in de loop van het jaar versnelde, dankzij de daling van de korte rente van 26% in juni naar 16,5% in december. Daarnaast werd de ontwikkeling van de baten gestimuleerd door de toename van de provisiebaten uit retail banking (48,1% in lokale valuta). De lasten stegen als gevolg van de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst die in september van kracht werd. Ondanks het goede bedrijfsresultaat daalde de gerapporteerde nettowinst in 2003 ten opzichte van het voorgaande jaar met 49,1% naar EUR 199 mln en met 37,6% in lokale valuta. Deze ontwikkeling kan aan twee factoren worden toegeschreven: de verhoging van de voorzieningen in verband met het zwakke economisch klimaat en de stijging van de effectieve belastingdruk. Dit laatste is het gevolg van het gecombineerde fiscale effect van de in het buitenland aangehouden dollarportefeuille en het verbeterde resultaat. Exclusief het effect van de buitenlandse dollarportefeuille bedroeg de effectieve belastingdruk 23,1%. Ten opzichte van het derde kwartaal daalden de baten van de BU Brazilië met 12,3% naar EUR 392 mln. De Braziliaanse real verloor in het vierde kwartaal gemiddeld 4,9% ten opzichte van de euro. De daling in lokale valuta kwam echter uit op 7,8%. Deze teruggang was vooral het gevolg van lagere netto rentebaten (- 8,5%), die negatief werden beïnvloed door het effect van de dalende rente op de beleggingsportefeuille. De meeste bedrijfsonderdelen realiseerden hogere netto rentebaten, doordat het effect van de verlaging van de korte rente met 350 basispunten ruimschoots werd gecompenseerd door volumegroei. In het vierde kwartaal werden de baten tevens negatief beïnvloed door in het derde kwartaal geboekte eenmalige posten. Hoewel de gerapporteerde provisiebaten daalden als gevolg van herrubriceringen in het derde kwartaal, duidt de onderliggende trend op een aanzienlijk herstel van de provisies uit handelsfinanciering en retail banking. Vergeleken met het derde kwartaal stegen de baten van het retail banking bedrijf in lokale valuta met 3,4%. Deze verbetering was te danken aan een stijging van de provisiebaten (+ 18,2%) door de verhoging van de tarieven voor betaaldiensten. Uitgedrukt in Braziliaanse real bleven de netto rentebaten gelijk doordat het effect van de dalende rente werd gecompenseerd door een aanzienlijke volumegroei. Ten opzichte van het derde kwartaal steeg de gemiddelde omvang van de uitstaande kredieten met 5,8%, voornamelijk als gevolg van de toename van werkkapitaalfinanciering en persoonlijke leningen. Gezien de volumegroei in het vierde kwartaal, zal de kredietportefeuille in 2004 naar verwachting met circa 25% toenemen. In lokale valuta bleven de baten van de divisie consumptief krediet redelijk stabiel op kwartaalbasis. Onder invloed van het economisch herstel en de lagere spreads nam de kredietverlening toe (+10,7%). Deze trend zal naar verwachting in 2004 versnellen. In vergelijking met het derde kwartaal namen de bedrijfslasten toe met 6,4% tot EUR 279 mln en met 12,6% in lokale valuta. Deze ontwikkeling was volledig te wijten aan de gestegen personeelskosten als gevolg van de voorwaarden van de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst. De efficiency ratio verslechterde hierdoor tot 71,2% in het vierde kwartaal. Deze ontwikkeling heeft overigens een seizoengebonden karakter omdat de onderhandelingen met de vakbonden elk jaar in september plaatsvinden. De efficiency ratio zal naar verwachting in de loop van het jaar verbeteren omdat de batengroei de toegenomen personeelskosten ruimschoots zal compenseren. Dankzij de integratie van Sudameris zal de efficiency ratio in 2004 in het beste geval 65% bedragen. Na correctie voor de integratie van Sudameris daalden de voorzieningen tot EUR 53 mln of 363 basispunten van de gemiddelde naar risico gewogen activa. Deze ontwikkeling is in overeenstemming met het 9

10 verbeterde economisch klimaat. De portefeuille consumptief krediet had nog altijd te lijden onder de ongunstige economische omstandigheden in het eerste halfjaar van De algehele kwaliteit van de kredietportefeuille verbetert en de dalende trend van de voorzieningen zal naar verwachting aanhouden in De belastingen daalden door belastingvoordelen met betrekking tot de afschrijving van goodwill van Banco Real alsmede het effect van de waardevermindering van de Braziliaanse real tegenover de Amerikaanse dollar in november. Exclusief deze incidentele posten bedroeg de effectieve belastingdruk 30,8% in het vierde kwartaal. Voortgang van de integratie van Sudameris De acquisitie van Sudameris werd afgerond op 24 oktober Direct daarna begon het integratieproces en werd een door het management geleide communicatiecampagne gestart, met onder meer presentaties en roadshows in het hele land. De verantwoordelijkheid voor Human Resources, Treasury, Finance en Risicobeheer bij Sudameris werd overgenomen door het management van de BU Brazilië. De integratie van de netwerken van geldautomaten werd in korte tijd gerealiseerd. Eind december was ook de integratie van de Asset Management activiteiten een feit. Achttien werkgroepen, met vertegenwoordigers van beide organisaties, werken momenteel aan de verdere integratie. Eind 2003 bedroegen de synergievoordelen van de integratie al EUR 14 mln op jaarbasis, waaronder een vermindering van het aantal medewerkers met 200 FTE's. Gezien het hoge tempo van de integratie zullen kostensynergieën naar verwachting in 2004 resulteren in kostenbesparingen. Deze voordelen zullen echter teniet worden gedaan door de integratiekosten. De doelstelling van kostensynergieën in de orde van grootte van BRL 300 mln per jaar vanaf 2005 geldt onverminderd. Business Unit Rest van de Wereld (zie bijlage 4) De BU Rest van de Wereld valt uiteen in twee onderliggende Business Units: New Growth Markets (BU NGM) en overige activiteiten C&CC (BU Overig). In de BU NGM zijn de activiteiten van C&CC Azië (India, Taiwan, China, het belang van 81% in Bank of Asia en van 40% in Saudi Hollandi Bank) en Europa (Frankrijk, België, de diamantfinancieringsactiviteiten en Stater, verlener van back-office hypotheekdiensten) ondergebracht. De baten van NGM in 2003 bedroegen EUR 496 mln en waren als volgt verdeeld: - EUR 309 mln in Azië - EUR 187 mln in Europa De BU Overig bestaat uit Bouwfonds en de deelnemingen van de groep in Capitalia, BAPV en K&H. Hoewel de baten van Bouwfonds EUR 547 mln bedroegen, kwamen de baten van de BU Overig uit op EUR 500 mln. Dit werd veroorzaakt door de resultaten uit de deelnemingen in K&H, Capitalia en BAPV. Business Unit New Growth Markets De baten van de BU NGM daalden in 2003 met 6% tot EUR 496 mln. Exclusief valutakoerseffecten kwamen de baten 5% hoger uit dan in De belangrijkste drijvende factor achter deze ontwikkeling betrof de krachtige expansie van de retail banking activiteiten in Azië. De bedrijfslasten namen af met 5% tot EUR 365 mln maar vertoonden bij constante valutakoersen een stijging van 4%. Deze toename werd veroorzaakt door hogere personeelskosten als gevolg van investeringen in Azië (915 FTE's). Het bedrijfsresultaat was 8% lager op EUR 131 mln, maar 9% hoger bij constante valutakoersen. De efficiency ratio was gelijk aan die van vorig jaar. De nettowinst vertoonde een aanzienlijk stijging (van EUR 54 mln in 2002 tot EUR 107 mln) dankzij met name alsnog geïnde vorderingen waarvoor reeds voorzieningen waren getroffen in de kredietportefeuille van Bank of Asia en in België. In het vierde kwartaal liepen de baten terug met 4% op kwartaalbasis tot EUR 132 mln. Dit was het gevolg van het positieve effect van de verkoop van Finaref op de baten in het derde kwartaal. Exclusief deze eenmalige verkoopopbrengst waren de baten stabiel op kwartaalbasis. De netto rentebaten stegen met 13% dankzij geïnde vorderingen in de kredietportefeuille van Bank of Asia in de voorgaande kwartalen. De bedrijfslasten namen in het vierde kwartaal toe met 22% tot EUR 109 mln door hogere afschrijvingen en 10

11 overheads. Dit alles resulteerde in een daling van het bedrijfsresultaat met 52% tot EUR 23 mln terwijl de efficiency ratio uitkwam op 82,4%. Bouwfonds Bouwfonds realiseerde in 2003 een batenstijging van 33,3% tot EUR 547 mln. De stuwende krachten achter deze forse verbetering waren de oversluiting van woninghypotheken en de hogere marges. Voorts droeg ook de integratie van MNF - voorheen onderdeel van de BU NL - bij aan de batengroei. De bedrijfslasten gingen omhoog met 16,5% tot EUR 247 mln, hoofdzakelijk door hogere personeelskosten. Als gevolg van autonome groei en de integratie van MNF nam het aantal FTE's toe. Het bedrijfsresultaat steeg met 51,0% tot EUR 299 mln en de efficiency ratio verbeterde met ruim 6.6 procentpunt tot 45,1%. In het vierde kwartaal bedroeg de batenstijging van Bouwfonds 4,7%, dankzij vooral hogere netto rentebaten. De gemiddelde naar risico gewogen activa namen op kwartaalbasis toe met 3,1%, terwijl de marges verbeterden. De batenontwikkeling werd nog altijd ondersteund door hypotheekoversluitingen in de Nederlandse markt als gevolg van de lage rentestand. De activiteiten op het gebied van projectontwikkeling ontwikkelden zich naar tevredenheid; de verkoop van woningbouwprogramma's in het middensegment bleef goed op peil. De bedrijfslasten namen toe met 12,5% op kwartaalbasis tot EUR 72 mln. Deze ontwikkeling kan gedeeltelijk worden toegeschreven aan kosten met betrekking tot speciale projecten en gedeeltelijk aan resultaatafhankelijke vergoedingen. Door deze ontwikkelingen bleef het bedrijfsresultaat stabiel op EUR 83 mln. De efficiency ratio verslechterde met 3,2 procentpunt tot 46,5%. 11

12 SBU WHOLESALE CLIENTS (in miljoenen euro's) kwartaal jaar K K mut. in % K mut. in % mut. in % Rente , , ,9 Provisies , , ,1 Resultaat uit financiële transacties , , ,6 Overige baten ,2 Totaal baten , , ,1 Bedrijfslasten , , ,5 Bedrijfsresultaat , , ,0 Waardeveranderingen van vorderingen , , ,2 Waardeveranderingen van fin. vaste activa ,0 Bedrijfsresultaat voor belastingen , , Belastingen ,0 5 60, ,5 Bedrijfsresultaat na belastingen , , Buitengewoon resultaat na belastingen Winst na belastingen , , Belang van derden ,3 Nettowinst , Efficiency ratio 81,2% 80,6% 82,8% 82,9% 85,9% 31 dec sep. 03 mut. in % 31 dec dec. 02 mut. in % Medewerkers (fte's) , ,9 (in miljarden euro's) Balanstotaal 249,9 289,9-13,8 249,9 238,7 4,7 Naar risico gewogen activa 61,6 65,0-5,2 61,6 67,2-8,3 De SBU Wholesale Clients (WCS) liet in 2003 een goed resultaat zien, zeker gezien de opgaande lijn in het tweede halfjaar. De baten waren stabiel op jaarbasis. Gecorrigeerd voor valutakoerseffecten waren de baten echter 9% hoger. Dit illustreert de voordelen van onze klantgerichte strategie. Het succes van onze klantgerichte marktbenadering blijkt ook uit klanttevredenheidsonderzoek, waarin wij steeds beter scoren. De bedrijfslasten daalden in 2003 met 3,5%. Na correctie voor valutakoerseffecten was sprake van een stijging met 5%. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de cijfers over 2002 zijn aangepast in die zin dat het buitengewoon resultaat nu is verantwoord onder bedrijfslasten. Volgens in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving (Dutch GAAP) zijn immers de mogelijkheden om buitengewone posten op te nemen verder beperkt. Voor vergelijkingsdoeleinden is daarom een regel 'bedrijfslasten exclusief bijzondere posten' opgenomen. Door deze herrubricering steeg het bedrijfsresultaat over 2003 met 21,0% tot EUR 904 mln en verbeterde de efficiency ratio tot 82,9%. Gecorrigeerd voor valutakoerseffecten kwam het bedrijfsresultaat 34% hoger uit. De combinatie van enerzijds een hoger bedrijfsresultaat en anderzijds aanzienlijk lagere voorzieningen (-46,2%) leidde tot een forse stijging van de nettowinst. In vergelijking met het derde kwartaal namen de baten in het vierde kwartaal toe met 9,6% tot EUR mln. Het hogere niveau van de baten weerspiegelt de betere performance van bijna alle BUs, en met name de BUs Corporate Finance (+200%), Financial Markets (+4%) en Private Equity (+53%). Voor wat betreft de afzonderlijke batenposten waren de netto rentebaten 14,1% lager. Deze daling werd veroorzaakt door valutakoerseffecten en een aantal in het derde kwartaal geboekte incidentele transacties. De provisies stegen op kwartaalbasis met 21,1% tot EUR 552 mln. Hiertoe droegen vooral de BUs Corporate Finance, Equities en FM (Credit Markets) bij als gevolg van de algehele verbetering van de marktomstandigheden. In het vierde kwartaal kwam een aantal belangrijke klanttransacties tot stand, waaronder de grootste aandelenemissie in 2003 in Nederland voor Ahold. Het resultaat uit financiële transacties was 8,1% hoger door het betere resultaat van de BU FM uit activiteiten op de rentemarkten en door hogere winsten van de BU Private Equity op de verkoop van participaties. De overige baten lieten het vierde kwartaal een aanzienlijke stijging zien, hetgeen grotendeels te danken was aan het gecombineerde effect van de verkoop van onze Prime Brokerage en Professional Brokerage units (EUR 49 mln baten en EUR 25 mln nettowinst). De bedrijfslasten stegen met 10,4% in het vierde kwartaal doordat de bonuspool werd aangepast in lijn met de resultatenverbetering in het derde en vierde kwartaal. Hierdoor was het percentage van de 12

13 bonusaangroei in het vierde kwartaal hoger dan in het derde kwartaal. Ondanks de additionele bonusaangroei kwam de verhouding van de totale compensatie ten opzichte van de totale baten in het vierde kwartaal uit op 43,5%. In 2004 zal dit percentage naar verwachting verder dalen. De toename van de bedrijfslasten in het vierde kwartaal hield ook verband met investeringen in de BU FM en incidentele kosten van EUR 30 mln, met name bij de BUs Working Capital en Equities. De totale lasten zullen naar verwachting in het eerste kwartaal van 2004 afnemen en zullen waarschijnlijk op het niveau van het derde kwartaal van 2003 liggen. In het vierde kwartaal werd het personeelsbestand ingekrompen met 453 FTE's tot FTE's. Deze afslanking kwam met name tot stand binnen de BUs Working Capital (WoCa) en Services. Gemeten over heel 2003 daalde het aantal medewerkers met FTE's, waarvan 878 FTE's als gevolg van de omhanging van de functies risicobeheer en audit naar het Corporate Centre en FTE's als gevolg van de outsourcing van IT-activiteiten naar EDS. Vermeldenswaard is dat de overheveling van genoemde functies naar het Corporate Centre kostenneutraal verliep. Zoals aangekondigd in eerdere persberichten zullen de besparingen met betrekking tot de outsourcing naar EDS vanaf 2004 worden gerealiseerd. Als gevolg van deze ontwikkelingen nam het bedrijfsresultaat in het vierde kwartaal toe met 6,4% tot EUR 281 mln. Op kwartaalbasis werden de voorzieningen met EUR 52 mln verhoogd. Dit hield verband met de getroffen voorzieningen voor onze exposure op Parmalat. Gegeven de omvang van de in het vierde kwartaal van 2003 getroffen voorzieningen verwachten wij niet dat Parmalat een wezenlijk effect op de resultatenontwikkeling in 2004 zal hebben. Het voorzieningenniveau als percentage van de gemiddelde naar risico gewogen activa liep in het vierde kwartaal op tot 68 basispunten (heel 2003: 59 basispunten). Ondanks de hogere voorzieningen is de kwaliteit van de kredietportefeuille in het vierde kwartaal verder verbeterd. Voor 2004 wordt verwacht dat de voorzieningen als percentage van de gemiddelde naar risico gewogen activa zullen dalen tot onder 50 basispunten. De belastingen daalden in het vierde kwartaal aanzienlijk doordat er in een aantal jurisdicties sprake was van belastingvermindering. De nettowinst nam toe met 21,6% tot EUR 163 mln. Dit is inclusief een nettowinst van EUR 25 mln die werd gerealiseerd op de verkoop van onze Prime Brokerage en Professional Brokerage units. Vermeldenswaard is dat WCS voor de tweede achtereenvolgende keer het kwartaal met een positieve economische winst kon afsluiten. Naar verwachting kan deze opgaande lijn in 2004 verder worden doorgetrokken. In de loop van het jaar zal de nettowinst naar verwachting weer toenemen aangezien de investeringen van het laatste kwartaal van 2003 en het eerste kwartaal van 2004 zich in de tweede helft van het jaar zullen vertalen in versnelde batengroei. Wij handhaven dan ook de in december 2003 afgegeven prognose voor De naar risico gewogen activa daalden met EUR 3,4 mrd tot EUR 61,6 mrd. Dit kan deels worden toegeschreven aan valutakoerseffecten en deels aan de verkoop van onze Prime Brokerage activiteiten. Voor 2004 voorzien wij een bescheiden groei van de naar risico gewogen activa. Client Business Units De klantgerichte strategie van de bank vertaalt zich onverminderd in goede resultaten. In 2003 was 58% van de totale baten van de Client Business Units (EUR mln) en 48% van de totale baten van WCS afkomstig van de geselecteerde Priority en Key klantgroepen. In 2003 zijn de activiteiten van de Client BUs in hun totaliteit toegenomen. De baten van de Client BUs laten bij constante valutakoersen dan ook een stijging zien. Gemeten over het hele jaar werd de batengroei van de BUs Industrials en Telecom, Media, Technology, Healthcare (TMTH) per saldo tenietgedaan door een daling van de baten bij de BUs Integrated Energy (IE) en Financial Institutions and Public Sector (FIPS). De batenstijgingen vloeiden voort uit het grotere aandeel in de bankzaken van klanten, zoals ook blijkt uit de stijging van de bank op een aantal belangrijke productranglijsten, zoals Investment Grade Origination binnen FM. De baten van de BU Consumer waren in het vierde kwartaal 66% hoger dan in het derde kwartaal. Dit was vooral te danken aan Corporate Finance en Equities transacties. Deze vormden ook de bron van de batengroei van Automotive en Industrials binnen de BU Industrials met 20% op kwartaalbasis en van de batengroei van de BU IE met 5%. De performance van de BU FIPS verbeterde met 10% ten opzichte van het derde kwartaal door hogere baten uit FM Credit Markets en FM Rates Markets. De BU TMTH zag zich in 13

14 het vierde kwartaal geconfronteerd met een daling van de baten. Dit kan worden verklaard door een aantal omvangrijke transacties die in het derde kwartaal werd gesloten. In het vierde kwartaal kwamen diverse grote transacties tot stand. Hierbij speelde de goede samenwerking tussen de Client BUs en de Product BUs een belangrijke rol. Zo waren de BUs Industrials, Equity Capital Markets en Corporate Finance gezamenlijk betrokken bij de aandelenemissie van Ahold, de grootste in 2003 in Nederland. De BUs FIPS en FM werkten gezamenlijk mee aan het arrangeren en de distributie van een staatslening van USD 850 mln voor de Republiek Venezuela. De transacties die in de pijplijn zitten, duiden erop dat in 2004 het batenniveau van 2003 kan worden overtroffen. Diverse initiatieven van de Client BUs, waaronder hedgefondsen en investor coverage, en van de Product BUs, waaronder het productaanbod van onze BU Working Capital en investeringen in derivaten en gestructureerde kredieten, zullen naar verwachting de batengroei in 2004 ondersteunen. Om een maximaal rendement te genereren, zullen wij de beschikbare middelen heralloceren naar de meest winstgevende relaties. Product Business Units De baten van de BU FM stegen voor het vierde achtereenvolgende kwartaal. In het vierde kwartaal waren Credit Markets en Rates Markets de stuwende krachten achter de batengroei. De sterke performance van Credit Markets tekende zich af over een breed productfront en betrof ook een aantal belangrijke klanttransacties. Leveraged Finance, Asset Securitisation, Debt Capital Markets en Emerging Market Debt boekten allemaal een aanzienlijke stijging in het vierde kwartaal. Binnen Rates Markets deden market making (vooral de handel in overheidsobligaties) en het bankboek (dankzij een versteiling van de yieldcurve) het beter. De baten uit de kredietportefeuille daalden door valutakoerseffecten en een aantal in het derde kwartaal geboekte incidentele transacties. De BU WoCa zag de baten op kwartaalbasis teruglopen. De onderliggende resultaten van de verschillende productgroepen binnen de BU WoCa lieten een wisselend beeld zien. De baten van Cash & Payments zijn in het vierde kwartaal verder gestegen, ondanks de nog altijd lage rentestand. Het effect van de verkoop van de Professional Brokerage en Prime Brokerage activiteiten op zowel de baten als de lasten in 2003 bedroeg EUR 159 mln. Het herstel van de BU Equities kreeg in het vierde kwartaal verder gestalte. Gesteund door de aantrekkende aandelenmarkten gingen de baten uit de verkoop- en handelsactiviteiten fors omhoog. De opbrengsten uit derivaten waren lager; door de geringere volatiliteit namen de handelsresultaten af. De BU Corporate Finance leverde over de hele linie van productgroepen een sterke performance. Onder invloed van de verbeterde marktomstandigheden, die leidden tot een toename van het aantal transacties, zijn met name de baten uit adviesdiensten gestegen. Het resultaat van de BU Private Equity verbeterde verder in het vierde kwartaal. De winst op de verkoop van participaties, waaronder het omvangrijke belang in Accantia dat via een buy-out in de secundaire markt werd afgestoten, was aanzienlijk hoger. De afwaarderingen daalden van EUR 262 mln in 2002 tot EUR 113 mln in Wij verwachten dat de baten en de nettowinst van de BU Private Equity in 2004 verder zullen verbeteren. Dankzij gunstigere marktomstandigheden zullen de afwaarderingen dalen, terwijl de mogelijkheden om participaties te verkopen zullen verbeteren. De waarde van de totale participatieportefeuille bedroeg ultimo 2003 ongeveer EUR 2 mrd, waarvan 95% in Europa. Investeringen in bedrijven die zich in de latere ontwikkelingsfase of het buy-out stadium bevinden, vertegenwoordigen 82% van de portefeuille en technologiebedrijven 13%. Nieuwe participaties zullen worden gefinancierd uit de opbrengst van verkochte belangen, met daarbij als uitgangspunt dat de allocatie van kapitaal aan dit bedrijfsonderdeel geleidelijk zal worden verminderd. 14

15 BU PRIVATE CLIENTS (in miljoenen euro's) kwartaal jaar K K mut in % K mut in % mut in % Rente , , ,1 Provisies , , ,6 Resultaat uit financiële transacties , , ,7 Overige baten , , ,9 Totaal baten , , ,8 Bedrijfslasten , , ,7 Bedrijfsresultaat , , ,3 Waardeveranderingen van vorderingen , , ,7 Bedrijfsresultaat voor belastingen , , ,0 Belastingen ,3 6 66, ,1 Winst na belastingen , , ,2 Belang van derden Nettowinst , , ,5 Efficiency ratio 70,4% 76,4% 82,3% 80,3% 75,3% 31 dec sep. 03 mut in % 31 dec dec. 02 mut in % Medewerkers (fte's) , ,2 (in miljarden euro's) Balanstotaal 16,1 15,7 2,5 16,1 16,1 Naar risico gewogen activa 6,0 6,4-6,3 6,0 6,1-1,6 Ondanks het negatieve effect van de waardedaling van de Amerikaanse dollar namen de baten van de BU Private Clients in 2003 op jaarbasis toe met 4,8% tot EUR 937 mln. Dit was vooral te danken aan hogere provisies; na de implementatie van een nieuw, gericht verkoopbeleid verbeterden de resultaten in Nederland. De bedrijfslasten stegen met 11,7% tot EUR 752 mln. Gecorrigeerd voor de kosten van de herstructurering in Frankrijk en de integratie van Delbrück, kwam de stijging uit op 2,7%. Dit betrof hoofdzakelijk personeelskosten. Dankzij de batenstijging verbeterde de efficiency ratio van 75,3% in 2002 tot 73,7% in 2003 (na normalisatie). De effectieve belastingdruk daalde op jaarbasis van 29,5% tot 22,2% door belastingvermindering in verschillende jurisdicties. In vergelijking met het derde kwartaal lieten de baten een stijging van 10,3% zien tot EUR 257 mln, vooral door hogere provisies. Deze ontwikkeling kan grotendeels worden toegeschreven aan de hogere transactievolumes dankzij de verbeterde stemming onder klanten en de implementatie van gerichte verkoopinitiatieven. Ook de toename van het 'vermogen onder administratie' en de forse inleg van nieuwe gelden droegen bij aan deze positieve trend. Ondanks de toegenomen verkoopactiviteit bleven de bedrijfslasten in het vierde kwartaal vrijwel gelijk op EUR 181 mln. Dit weerspiegelt duidelijk de kostenmaatregelen die in de loop van het jaar werden genomen. De efficiency ratio verbeterde dan ook van 76,4% in het derde kwartaal tot 70,4% in het vierde kwartaal van Het bedrijfsresultaat ging omhoog met 38,2% tot EUR 76 mln. Dankzij de lagere belastingdruk vertoonde de nettowinst een stijging van 73,0% tot EUR 64 mln. In het vierde kwartaal groeide het 'vermogen onder administratie' met 2,0% tot EUR 102 mrd. Dit was bijna volledig het gevolg van de inleg van nieuwe gelden. De asset-allocatie veranderde nauwelijks: 65% effecten en 35% liquide middelen. Op grond van de solide performance in het vierde kwartaal en de recente trends op de internationale aandelenmarkten zijn wij optimistisch gestemd ten aanzien van een verbetering van het resultaat in Wij verwachten een verdere batenstijging te kunnen realiseren door zowel autonome groei als de acquisitie van BethmannMaffei. Beide ontwikkelingen versterken onze positie als toonaangevend speler in de onshore Europese private banking markt. De geslaagde herstructurering van de activiteiten in Frankrijk zal naar verwachting in 2004 kostenbesparingen moeten opleveren. 15

16 BU ASSET MANAGEMENT (in miljoenen euro's) Kwartaal jaar K K mut in % K mut in % mut in % Rente ,3 Provisies , , ,8 Resultaat uit financiële transacties Overige baten ,0 8-75, ,4 Totaal baten , , ,2 Bedrijfslasten , , ,9 Bedrijfsresultaat , ,4 Waardeveranderingen van vorderingen Waardeveranderingen van fin. vaste activa Bedrijfsresultaat voor belastingen ,5 Belastingen , , ,1 Winst na belastingen , , ,4 Belang van derden , Nettowinst ,5 20 5, ,6 Efficiency ratio 78,9% 76,8% 77,4% 79,8% 79,6% 31 dec sep. 03 mut in % 31 dec dec. 02 mut in % Medewerkers (fte's) , ,3 (in miljarden euro's) Balanstotaal 0,9 0,8 12,5 0,9 0,9 Naar risico gewogen activa 0,7 0,6 16,7 0,7 0,7 Gesteund door het krachtige herstel van de internationale financiële markten verbeterde het resultaat van de BU Asset Management in de tweede helft van 2003 aanzienlijk. Het beheerd vermogen nam eveneens toe door de inleg van nieuwe gelden. Het bedrijfsresultaat over heel 2003 werd echter negatief beïnvloed door de daling van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro vanaf het begin van het jaar. In USD luidende beleggingen vormen immers ongeveer eenderde van het totaal beheerd vermogen. De totale baten daalden met 6,2% tot EUR 496 mln, voornamelijk door lagere provisies. Deze daling vond zijn oorsprong voor een deel in de waardevermindering van het beheerd vermogen in de eerste helft van 2003 en de vlucht van beleggers van aandelen naar vastrentende waarden en liquide middelen. De bedrijfslasten waren 5,9% lager op EUR 396 mln door gunstige valutakoerseffecten en stringente kostenbeheersing. Als gevolg van deze ontwikkelingen nam het bedrijfsresultaat af met 7,4% tot EUR 100 mln. Gecorrigeerd voor valutakoerseffecten verbeterde het bedrijfsresultaat echter ten opzichte van 2002, namelijk met 4,6% tot EUR 113 mln. Op kwartaalbasis vertoonden de baten een stijging van 13,6% tot EUR 142 mln. Door prestatie gebonden bonussen en de verbeterde marktomstandigheden in het algemeen stegen de provisies. De bedrijfslasten namen toe met 16,7% tot EUR 112 mln in vergelijking met het derde kwartaal. De belangrijkste oorzaken waren de stijging van de prestatiegebonden bonussen in lijn met de verbeterde resultaten in het vierde kwartaal en een aantal seizoengebonden lasten. Het bedrijfsresultaat steeg licht ten opzichte van het derde kwartaal tot EUR 30 mln. Gecorrigeerd voor valutakoerseffecten bedroeg het beheerd vermogen per 31 december 2003 EUR 160 mrd, een toename van 2,6% ten opzichte van het niveau aan het eind van het voorgaande kwartaal. Door de waardedaling van de Amerikaanse dollar in het vierde kwartaal bleef de waarde van het beheerd vermogen echter onveranderd op EUR 156 mrd. De asset-mix wijzigde licht: 48% aandelen, 41 % vastrentende waarden en 11% liquide middelen en overige beleggingen. De samenstelling van de mandaten bleef relatief stabiel: 53% Institutionele Klanten, 7% Private Clients en 40% Fondsen. 16

17 In 2003 is de BU Asset Management partnerships aangegaan met lokale marktpartijen in Griekenland, Turkije en China om gebruik te maken van hun lokale kennis en/of distributiecapaciteit. Dit vormt een afspiegeling van onze strategie die primair is gericht op autonome groei en het aangaan van partnerships onder gelijktijdige benutting van de synergiemogelijkheden binnen de groep. De verwachte toename van de vraag naar vermogensbeheerdiensten biedt goede kansen voor dit onderdeel van ons bedrijf. Wij willen profiteren van deze trend en verwachten dat, behoudens een aanzienlijke verzwakking van de internationale financiële markten, het positieve momentum van de tweede helft van 2003 zal aanhouden in

18 CORPORATE CENTRE (in miljoenen euro's) kwartaal jaar K K mut. in % K mut. in % mut. in % Rente , ,2 Provisies Resultaat uit financiële transacties , , ,6 Overige baten ,6 5-20, ,4 Totaal baten , , ,5 Bedrijfslasten , Bedrijfsresultaat , , ,2 Waardeveranderingen van vorderingen ,9 Waardeveranderingen van fin. vaste activa ,7 Bedrijfsresultaat voor belastingen , , ,3 Belastingen , , ,3 Bedrijfsresultaat na belastingen , , ,5 Belang van derden , , ,3 Nettowinst , ,6 31 dec sep. 03 mut. in % 31 dec dec. 02 mut. in % Medewerkers (fte's) , ,6 (in miljarden euro's) Balanstotaal 60,0 54,6 9,9 60,0 60,5-0,8 Naar risico gewogen activa 2,9 2,3 26,1 2,9 2,0 45,0 De baten stegen in 2003 met 85,5% tot EUR 716 mln. Het resultaat uit financiële transacties nam toe met EUR 216 mln dankzij de US dollar profit-hedge. De netto rentebaten lieten voorts een stijging van EUR 100 mln zien door gunstige resultaten uit het balansbeheer (Asset & Liability Management / ALM). De bedrijfslasten liepen op van EUR 73 mln negatief tot EUR 22 mln positief. Deze stijging is toe te schrijven aan de vrijval van een voorziening voor European American Bank in 2002 en additionele winstdeling in het derde kwartaal van Het bedrijfsresultaat verbeterde met 51,2% tot EUR 694 mln. De nettowinst bedroeg EUR 237 mln tegenover EUR 86 mln in In het vierde kwartaal liepen de baten met 39,9% terug tot EUR 166 mln. Dit werd voornamelijk veroorzaakt door de daling van de netto rentebaten met EUR 103 mln als gevolg van de lagere ALM baten uit balansbeheer. Het betere resultaat van de US dollar hedge bood slechts gedeeltelijke compensatie. De bedrijfslasten namen af van EUR 53 mln positief in het derde kwartaal tot EUR 60 mln negatief in het vierde kwartaal, met name door lagere personeelskosten. Dit houdt verband met additionele winstdeling in het derde kwartaal en de vrijval van te hoge reserveringen met betrekking tot sociale premies. Als gevolg van bovenstaande ontwikkelingen kwam het bedrijfsresultaat over het vierde kwartaal met EUR 226 mln op vrijwel hetzelfde niveau uit als over het derde kwartaal. De nettowinst steeg op kwartaalbasis van EUR 75 mln tot EUR 94 mln, hoofdzakelijk door lagere voorzieningen. In het derde kwartaal werd namelijk een voorziening getroffen voor het risico op de Argentijnse overheid. 18

19 LEASEPLAN CORPORATION De baten over heel 2003 bedroegen EUR 813 mln. De stijging van 2,5% ten opzichte van 2002 was hoofdzakelijk te danken aan hogere verzekeringsinkomsten. De bedrijfslasten stegen met 2,4% tot EUR 556 mln, vooral door hogere personeelskosten en afschrijvingen. Het bedrijfsresultaat verbeterde ten opzichte van 2002 met 2,8% tot EUR 257 mln. De voorzieningen waren in 2003 aanzienlijk lager als uitvloeisel van het stringente risicobeheerbeleid en het nieuwe voorzieningenbeleid. De nettowinst nam hierdoor toe met 6,7% tot EUR 192 mln. Dit resultaat werd behaald ondanks de ongunstige koersontwikkeling van met name de Amerikaanse dollar en het Britse pond ten opzichte van de euro. Op kwartaalbasis lieten de baten een stijging van 10,4% tot EUR 222 mln zien. Hogere verzekeringsinkomsten en het positieve seizoenseffect van kortingen en vergoedingen droegen hiertoe bij. De bedrijfslasten stegen in het vierde kwartaal met 9,6% tot EUR 149 mln, hoofdzakelijk door hogere resultaatafhankelijke en overige vergoedingen, alsmede hogere afschrijvingen. Het bedrijfsresultaat verbeterde met 12,3% tot EUR 73 mln en de nettowinst met 36,2% tot EUR 64 mln. De portefeuille leasecontracten had ultimo 2003 een omvang van EUR 9,6 mrd, een groei van 4,2% ten opzichte van ultimo 2002 na correctie voor valutakoerseffecten. 19

20 DIVIDEND Op grond van de behaalde resultaten over 2003 en het vertrouwen waarmee wij 2004 tegemoet zien, hebben wij besloten het slotdividend te verhogen van EUR 0,45 tot EUR 0,50. Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal derhalve worden voorgesteld over 2003 een dividend van EUR 0,95 per gewoon aandeel van EUR 0,56 vast te stellen. Het slotdividend kan naar keuze van de aandeelhouder hetzij volledig in gewone aandelen ten laste van de agioreserve hetzij geheel in contanten worden ontvangen. De verhouding tussen de waarde van het stockdividend en het contante dividend zal op dinsdag 18 mei 2004 na sluiting van de handel op Euronext Amsterdam Exchanges ('Euronext') worden vastgesteld op basis van de naar volume gewogen gemiddelde koers van alle op Euronext verhandelde aandelen ABN AMRO gedurende de laatste drie handelsdagen. De waarde van het stockdividend zal nagenoeg gelijk zijn aan de waarde van het contante dividend. De nieuwe gewone aandelen zijn dividendgerechtigd vanaf 1 januari Vanaf maandag 3 mei 2004 zal het gewone aandeel ex-dividend noteren. De keuzeperiode voor stock- of contant dividend loopt van maandag 3 mei 2004 tot en met maandag 17 mei Het slotdividend over 2003 zal betaalbaar zijn met ingang van maandag 24 mei Opgemerkt moet worden dat het voor de lange termijn de intentie is het uitkeringspercentage op 45% tot 50% van de nettowinst te houden. 20