eld en agressie overvallen interne cri teit diefstal geweld en agressie overv t winkelcriminaliteit t diefstal geweld

Transcriptie

1 eld en agressie overvallen interne ove eit diefstal geweld en agressie overva t winkelcriminaliteit diefstal geweld interne winkelcriminaliteit t winkel eld en agressie overvallen winkelcrim kelcriminaliteit diefstal geweld en a criminaliteit winkelcriminal eld en agressie overvallen interne ov Veilig in de winkel teit diefstal geweld en agressie overv t winkelcriminaliteit t diefstal geweld terne over in de winkel winke weld en agressie overvallen winkel cr kelcriminaliteit diefstal geweld en e criminaliteit winkelcrimina vervallen winkelcriminaliteit diefstal g gressie overvallen winkelcriminaliteit eld en agressie overvallen interne cri lcriminaliteit diefstal geweld en agre inkelcriminaliteit t overvallen winke iefstal geweld en agressie overvallen aliteit winkelcriminaliteit i diefstal gew

2 Inleiding 1 Preventie Huisregels 4 Winkelinrichting 6 Inhoud Winkelcriminaliteit is een ernstig probleem. De schade voor de detailhandel wordt geschat op jaarlijks 1 miljard. Bovendien nemen geweld en agressie in de winkel toe. Gelukkig kunt u zelf een heleboel doen om winkelcriminaliteit zo veel mogelijk te voorkomen. In dit boekje zet het HBD de belangrijkste aandachtspunten voor u op een rij. Per onderwerp geven we handige tips en hulpmiddelen. Ook wordt aangegeven wat u kunt doen als er toch iets Sleutel- en geldbeleid Aandacht voor de klant Training Keurmerk Veilig Ondernemen gebeurt. Het is belangrijk om regelmatig met uw medewerkers over winkelcriminaliteit te praten en hen te betrekken bij de veiligheidsmaatregelen en -procedures. Zo kunt u samen Als het dan toch gebeurt zorgen voor een veilige en prettige werkomgeving. Gedragsregels 14 Aanhouden 16 Voor meer informatie kunt u terecht op onze website Een overval: RAAK principe 18 Nazorg Winkelontzegging 20 Slachtofferhulp Detailhandel 21 3 Checklist 24 Colofon 26

3 Preventie 1 Huisregels 4 Winkelinrichting 6 Sleutel- en geldbeleid 7 Aandacht voor de klant 10 Training 12 Keurmerk Veilig Ondernemen 13 Op onze website kunt u een Bouwdoos voor huisregels downloaden waarmee u naar eigen inzicht de huisregels voor uw winkel kunt samenstellen. Huisregels De eerste barricade tegen ongewenste klanten zijn duidelijk gecommuniceerde huisregels bij de ingang van uw winkel. Ze maken duidelijk dat u ongewenst gedrag niet tolereert en werken daarmee preventief. Zodra de klant binnen stapt weet hij waar rekening mee gehouden moet worden. Het vooraf verlenen van toestemming voor tassencontrole, verplicht gebruik van een winkelwagentje of -mandje, het beperken van de toegang van (hinderlijke) groepen; het mag allemaal en u mag er mensen op aanspreken. Als u maar bij de ingang duidelijk maakt dat dit de regels zijn in uw huis. Welke regels u hanteert, hangt af van het type winkel dat u heeft, maar ook hoe u wilt optreden tegen ongewenst gedrag en wat past bij de uitstraling van uw winkel. Ook voor uw medewerkers zijn huisregels van belang. Huisregels bieden hen houvast en duidelijkheid wat wel en niet getolereerd wordt in de winkel en hoe ze daarmee om kunnen gaan. Bovendien is het overtreden van huisregels en het vervolgens weigeren de winkel te verlaten altijd aanleiding om snel assistentie van de politie te vragen. Er is dan sprake van huisvredebreuk en dit is een ernstig vergrijp. Denk bijvoorbeeld aan het niet instemmen met de tassencontrole. Of aan echt hinderlijk gedrag van bepaalde groepen of individuen. Maak hierover zo mogelijk afspraken met de plaatselijke politie. 4 5

4 Winkelinrichting Een uitgekiende winkelinrichting werkt niet alleen prettig, maar helpt ook de veiligheid in uw winkel te vergroten. Is uw winkel veilig? Doe de veiligheidsscan op onze website. Winkelinrichting Een winkelbel is een goed hulpmiddel. Je weet dan precies wanneer er een klant binnenkomt, ook als je achterin de zaak bezig bent en geen goed zicht hebt op de deur. Houd de winkel zo overzichtelijk mogelijk. Zet de kassa zo neer, dat u tijdens het afrekenen goed zicht hebt op de ingang en de rest van de winkel. Zorg dat u vanuit de winkel de eventuele uitstallingen buiten de winkel goed kunt zien. Zorg voor goede verlichting, niet alleen in de winkel zelf maar ook bij de toegangsdeur(en) en de personeelsingang. Laat met opvallende stickers op de deur en de etalageruit zien dat: - de kluis is voorzien van tijdvertraging; - camera s waken voor uw en onze veiligheid; - kassa s regelmatig worden afgeroomd. Spiegels, camera s en alarmknoppen vergroten de veiligheid alleen als iedereen er goed mee om weet te gaan. Zorg dat er een ruimte in de winkel is, bijvoorbeeld het kantoor, waar u na een aanhouding met de verdachte kunt wachten op de politie. Belangrijk is dat deze ruimte vanuit de winkel niet te zien is om zo verdere onrust te voorkomen. Sleutel- en geldbeleid De preventieve maatregelen tegen een overval richten zich voornamelijk op het beperken van de materiële schade. Zorgvuldig omgaan met sleutels, geld, de kassa en het openen en sluiten van de winkel is hiervoor erg belangrijk. Bespreek de volgende tips ook regelmatig met uw medewerkers, ook zij hebben de verantwoordelijkheid hier bewust mee om te gaan. Sleutelbeleid Wijs bij voorkeur twee personen aan die de sleutel mogen hebben van de toegangsdeuren en de kluis. Ook moeten zij op de hoogte zijn van de eventuele alarmcode. Let erop dat niemand anders de sleutel en/of alarmcode heeft. Gebruik sleutels die niet na te maken zijn. Laat geen sleutels zitten in vitrines, deuren en kluizen. Zorg ervoor dat de kluissleutels - in ieder geval overdag - op een vaste plaats liggen. Eist een overvaller onder dreiging van geweld de sleutel, dan weet iedereen die te liggen. 6 7

5 Opening en sluiting Open en sluit de winkel altijd met z n tweeën. Iets niet in orde bij het openen van de winkel? Loop of rijd dan door en waarschuw de politie. Controleer voor het sluiten of er niemand in de winkel is achtergebleven. Treft u bij het verlaten van de winkel een verdachte situatie aan? Ga dan terug naar binnen, sluit de deur en waarschuw de politie. Wees alert op invallende duisternis. De meeste overvallen vinden plaats in de donkere maanden oktober t/m maart. Geldbeleid Zorg ervoor dat er in de kassa niet meer dan het noodzakelijke wisselgeld aanwezig is. Laat de kassa niet onnodig open staan en zorg ervoor dat ongewenste klanten er niet te makkelijk bij kunnen. Stimuleer pinbetalingen, zodat er minder contant geld in de kassa aanwezig is. Zorg voor afroomkluizen waarin groot geld direct kan worden opgeborgen. Tel geld in een afgesloten ruimte, onzichtbaar voor klanten en voorbijgangers. Zorg in de winkel voor minimaal één kluis die is voorzien van een tijdslot of tijdvertraging. Zorg - indien geld zelf naar de bank wordt gebracht - voor voldoende afwisseling in tijdstip, dag en route. Neem geld in ieder geval nooit mee naar huis. Let op of de omgeving veilig is wanneer u geld afstort in een nachtkluis bij een bank. Overweeg professioneel, veilig geldtransport. Als u geldtransport met collega-winkeliers inhuurt, kunt u wellicht de kosten delen. Sinds wij het geldtransport hebben uitbesteed aan een professionele organisatie, Het succes van deze maatregelen valt of staat met het consequent toepassen ervan in de bedrijfsvoering. Als u als ondernemer/bedrijfsleider bewust omgaat met de preventieve maatregelen, straalt u dit uit naar werknemers én klanten. Met als resultaat dat iedereen zich veiliger voelt. voelt iedereen in de winkel zich een stuk veiliger! 8 9

6 Aandacht voor de klant Ook met een juiste houding naar uw klanten toe kunt u al veel narigheid voorkomen. Een positieve aanwezigheid van u en uw team schrikt kwaadwillende klanten af en trekt tegelijkertijd klanten aan die u wel graag wilt ontvangen! Tips! Begroet de klanten. Geef klanten bij de ingang een winkelmandje. Zorg voor voldoende personeel op de juiste plek. Maak bewust oogcontact zodat de klant weet dat hij is opgemerkt en niet anoniem meer is. Stap regelmatig op iemand af. Stel open vragen als Waarmee kan ik u helpen?. Het bekende Kan ik u helpen? wordt vaak afgedaan met een kortaf nee. Wijs een klant die zich afwijkend gedraagt op de huisregels. Behandel iemand die volgens u iets achterover drukt toch als klant. Zeg bijvoorbeeld Kan ik dat alvast van u aanpakken? of Ik zie dat u een winkelmandje bent vergeten, ik geef u er een. In de meeste gevallen zal de winkeldief zich dan bedenken en ontstaat er geen agressie. Geef persoonlijke aandacht bij het afrekenen. Door klanten aan te spreken op afwijkend/opvallend gedrag kunt u ervoor zorgen dat ze afzien van eventuele winkeldiefstal. Hieronder een aantal eigenaardigheden waar u op moet letten: Overdreven vriendelijkheid. Onhandig gedrag. Veel rondkijken. Meer aandacht voor de omgeving dan voor de producten. Schijnbaar doelloos rondlopen door de winkel. Het opzoeken van onoverzichtelijke plaatsen in de winkel. Ook hierbij is het weer belangrijk dat niet alleen u maar ook uw medewerkers weten wat zij zélf kunnen doen om bij te dragen aan een veilige werkomgeving. Betrek hen bij de veiligheidsmaatregelen en -procedures. Zorg dat ook parttimers en invalkrachten hiervan op de hoogte zijn. U kunt bijvoorbeeld regelmatig samen, tijdens het werkoverleg, het draaiboek doornemen. Wanneer u als ondernemer bewust omgaat met winkelcriminaliteit en -veiligheid verkleint u bovendien de kans op interne criminaliteit aanzienlijk. Wanneer ik een verdachte klant heel vriendelijk en persoonlijk aanspreek, merk ik vaak dat hij zich totaal niet meer op zijn gemak voelt en vervolgens direct de winkel verlaat. Met lege handen welteverstaan! 10 11

7 Training Natuurlijk is het belangrijk goed op de hoogte te zijn van alle veiligheidsmaatregelen en -procedures. Maar wanneer u uzelf en uw personeel echt wilt oefenen in het juist handelen tijdens bijvoorbeeld diefstal, geweld of een overval, is het aan te raden een training te volgen. Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) Via het Keurmerk Veilig Ondernemen kunnen winkeliers samen met de gemeente en politie preventieve maatregelen nemen om zo de veiligheid in het winkelgebied te vergroten. Onder begeleiding van een projectadviseur van het HBD wordt er dan een KVO-traject in gang gezet. Had ik zo n cursus maar eerder gevolgd, ik ga het nu heel anders aanpakken. Gratis trainen via internet Via de website kunt u gratis trainingen volgen. In de online training Omgaan met agressie en geweld leren uw medewerkers aan de hand van videofi lmpjes hoe ze klanten kunnen aanspreken en agressie en geweld kunnen voorkomen. De online training Aanhouden winkeldieven leert u hoe en wanneer u een dief kunt aanhouden. Wat mag wel en wat mag niet? In 45 minuten krijgt u de theorie en praktische voorbeelden in de vorm van videofi mpjes en foto s. De trainingen worden afgesloten met een toets waarmee een certifi caat behaald kan worden. Groepstraining op locatie U kunt ook samen met uw medewerkers de groepstraining Veilig in de winkel volgen. De training werkt met rollenspelen: een beroepsacteur of -actrice speelt een agressieve of gewelddadige klant, de cursist moet daarop reageren. Door deze vorm van praktijkervaring leert de cursist zijn eigen instinctieve reacties en grenzen goed kennen en is daardoor beter voorbereid mocht zich onverhoopt een dergelijke situatie voordoen in de winkel. Meer informatie over de trainingen vindt u op onze website. 12 Er wordt gestart met een veiligheidsscan. Deze bestaat uit drie onderdelen: politiecijfers, een straat-inspectie en de resultaten van een ondernemersenquête. Deze scan maakt duidelijk hoe de actuele situatie is en waar de grootste problemen liggen. Op basis van deze scan wordt een gezamenlijk plan van aanpak gemaakt. Daarin staan de doelstellingen en acties die de partners gaan ondernemen om het winkelgebied veiliger te maken. De afspraken worden vastgelegd in een convenant. Hiermee kan certifi cering voor het keurmerk worden aangevraagd en ontvangt het winkelgebied de eerste KVO ster van het HBD. Bij elke hercertifi cering volgt een extra ster, met een maximum van vijf. Wilt u ook de handen ineen slaan om winkelcriminaliteit en overlast in uw werkomgeving terug te dringen? Neem dan contact op met het HBD. Voor meer informatie kunt u ook terecht op onze website. Wij zijn er trots op dat we met onze gezamenlijke inspanningen zo n goed resultaat hebben behaald. De reacties van klanten zijn erg positief! 13

8 Als het dan toch gebeurt 2 Gedragsregels 14 Aanhouden 16 Een overval: RAAK principe 18 Wanneer de situatie toch escaleert is een juiste houding van u en uw medewerkers erg belangrijk. Stop S toom afblazen. Laat de klant even uitrazen. T ot de orde roepen. Roep de klant tot orde. O pnieuw beginnen. Begin het gesprek opnieuw. P assen bij herhaling Gedragsregels Ondanks alle preventieve maatregelen kan het helaas toch gebeuren dat er zich een vervelende situatie voordoet. Door u aan de volgende gedragsregels te houden kunt u mogelijk een confrontatie voorkomen. Valt de klant toch in herhaling, stop dan direct met het gesprek: Ik heb u net gezegd dat ik zo niet aangesproken wens te worden. of Ik hoor u nu weer. zeggen, dat betekent dat ik het gesprek nu stop. Gedragsregels Ga nooit met een klant in discussie. Blijf rustig en negeer persoonlijke beledigingen. Ga niet in op dreigementen. Probeer niet te winnen. Onderdruk de drang om fysiek geweld te gebruiken. Op de training leerde ik dat wanneer een klant alsmaar bozer wordt, je je het beste kunt omdraaien en weglopen. Moeilijk, maar het werkt! 14 15

9 Aanhouden: de juiste en veilige procedure Wanneer u besluit de klant aan te houden is het belangrijk om dit volgens de onderstaande procedure te doen. Procedure van aanhouden Daarnaast geeft de wet duidelijke grenzen aan wat u wel en niet mag doen in het geval van winkelcriminaliteit. Een eenvoudige vuistregel hierbij is: uw optreden (als burger) moet in verhouding staan tot datgene wat u overkomt. Hier volgen een aantal regels waar u rekening mee moet houden. Blijf altijd kalm wanneer u een winkeldiefstal signaleert. Handel altijd met z n tweeën, dat is veiliger. Spreek de verdachte aan - blijf altijd beleefd - misschien is er sprake van een vergissing. Zeg bij een aanhouding letterlijk: Ik houd u aan op verdenking van diefstal. Leid de verdachte weg - uit het zicht van klanten - en bel direct de politie. Laat de verdachte nooit alleen, ook niet naar de wc laten gaan dus. Als de verdachte de gestolen goederen niet afgeeft, laat dat dan aan de politie over. Draag de verdachte over aan de politie en doe aangifte met het landelijk aangifteformulier. Blijf altijd beleefd en voorkom geweld. Helaas verlopen, ondanks de juiste procedure, niet alle aanhoudingen even rustig. Wanneer een verdachte echt agressief wordt is het voor ieders veiligheid beter de verdachte te laten gaan. Doe dan wel altijd aangifte! Tip! Zorg dat u altijd een aantal vooraf ingevulde formulieren klaar heeft liggen. Plaats van aanhouding Is de verdachte eenmaal buiten, dan kunt u hem uit veiligheidsoverwegingen beter niet achtervolgen met als doel hem zelf aan te houden. U kunt eventueel de betreffende persoon volgen, zodat de politie de aanhouding kan verrichten. Bijvoorbeeld doordat u het kenteken van zijn auto noteert. Probeer geweld op straat hoe dan ook te vermijden: wek zo min mogelijk irritatie op en onderneem zelf geen actie in de richting van de verdachte. Gepaste dwang Om een onwillige, aangehouden verdachte niet te laten weglopen of de zaak op stelten te laten zetten, mag u gepaste dwang toepassen om hem af te voeren naar bijvoorbeeld het kantoor of de kantine. Een lastig begrip, maar het komt er op neer dat u de ander hoe dan ook geen letsel mag toebrengen. Stevig vasthouden aan de jas kan wel, tegen de muur drukken kan niet, want daarbij is de kans op letsel te groot. Zelfverdediging U heeft het recht zichzelf te verdedigen als een verdachte u rechtstreeks pijn of letsel wil toebrengen. Desnoods met gebruik van geweld, als afwerings- of ontwijkingsmanoeuvres niet helpen. U mag echter niet meer geweld gebruiken dan strikt noodzakelijk is voor uw verdediging en u moet stoppen als de aanvaller er mee stopt. Ook als u vindt dat de aanvaller wel een lesje verdiend heeft. De kans is dan groot dat u zelf voor de rechter komt te staan

10 In beslag nemen van goederen Voorwerpen die een verdachte meevoert in zijn kleding mag u niet in beslag nemen en u mag daar ook niet naar gaan zoeken. Wettelijk is het wel toegestaan voorwerpen in beslag te nemen waar u bij kunt zonder de verdachte aan te raken. Ter voorkoming van agressie kunt u dit echter beter aan de politie overlaten. Weetje De meeste overvallen vinden plaats op donderdag, vrijdag en zaterdag. Piekuren liggen tussen en uur en op koopavonden tussen en uur. Tassen controleren Tascontrole is vaak de snelste methode om te kijken of er daadwerkelijk sprake is van winkeldiefstal. Dit moet dan wel aangekondigd worden in de huisregels. Weigert de klant, dan kunt u de politie vragen de tas te doorzoeken. Meer informatie kunt u vinden op onze website. Hier kunt u ook de gratis online training Aanhouden winkeldieven volgen. Een overval: RAAK principe Ondanks alle voorbereidingen en preventieve maatregelen kan het toch gebeuren: een overval. Tijdens een overval zijn er vier gouden regels waaraan u zich moet houden: de RAAK-regels. R ustig blijven. A anvaard de bevelen en volg deze snel en kalm op. A fgeven van het geld waarom gevraagd wordt. K ijk goed en probeer een signalement op te nemen voor de politie. In de groepstraining Veilig in de winkel komen deze regels uitgebreid aan bod en leert u ze toepassen in een gespeelde praktijksituatie. Concentreer je op stem, uiterlijk en bijzondere kenmerken van de overvaller. Niet op zijn wapen! Wat te doen na een overval Bel direct voor hulp. Bel Slachtofferhulp Detailhandel Houd vervolgens de telefoon vrij. Sluit de deur, laat niemand binnen en geef niemand informatie. Kom nergens aan in verband met achtergelaten sporen. Stel klanten gerust, vraag hun medewerking als getuige. Laat iedereen zo snel mogelijk opschrijven wat men gezien en gehoord heeft. Wacht de politie buiten op. Verder is het van belang dat u en eventuele andere slachtoffers altijd aangifte doen bij de politie. Dit kan via het landelijk aangifteformulier, via telefoonnummer of op het politiebureau. Hoe meer aangiftes er binnenkomen, hoe beter de politie criminele activiteiten kan voorkomen en de pakkans van daders kan vergroten. Let erop dat u op het aangifteformulier nooit uw privé-adres invult, maar dat van de winkel of het hoofdkantoor. Neem het formulier ook door met de politie en bewaar een kopie. Neem de tijd om het voorval te bespreken en bedenk wat u kunt doen om herhaling te voorkomen. Loop alle preventieve maatregelen nog eens door en overweeg een training Veilig in de winkel

11 Nazorg 3 Winkelontzegging 20 Slachtofferhulp Detailhandel 21 Winkelontzegging Heeft u iemand betrapt op winkeldiefstal? Geef die persoon dan een winkelontzegging. Er is dan direct sprake van een strafbaar feit (huisvredebreuk) als de betreffende persoon toch uw winkel betreedt. Een winkelontzegging duurt 12 maanden. Deze kan oplopen tot maximaal 24 maanden bij agressie of geweld. Vanzelfsprekend kunt u alleen een winkelontzegging afgeven op gegronde redenen. Let er verder op dat u een winkelontzegging altijd aangetekend verstuurt. Collectief winkelverbod Als winkelier heeft u ook de mogelijkheid om samen met collega-winkeliers een collectief winkelverbod op te leggen. U bepaalt daarbij samen met de deelnemende winkeliers de grenzen van het verboden gebied. Overweegt u de invoering van een collectief winkelverbod, doe dit dan bij voorkeur via het Keurmerk Veilig Ondernemen (zie pagina 13). Via het HBD kunt u dan als winkeliersvereniging ook gratis beschikken over een eigen verenigingswebsite met een standaard-registratiesysteem voor het collectief winkelverbod. Slachtofferhulp Detailhandel Agressie en geweld, maar ook een overval of ongeval, hebben een grote impact op de betrokkenen. Het is belangrijk hier zo snel mogelijk na het incident professionele aandacht aan te besteden. Hierdoor verkleint het risico van langdurige problemen als ziekteverzuim en uitval aanzienlijk. Een juridisch correcte standaardbrief kunt u downloaden op onze website

12 Middels de gratis regeling Slachtofferhulp Detailhandel van het HBD bent u altijd verzekerd van eerstelijns hulp bij agressie, geweld, een overval of ongeval in de winkel. Een beroep doen op de regeling is eenvoudig. Door te bellen met het gratis telefoonnummer wordt contact gezocht met de alarmcentrale. Deze zorgt er voor dat er binnen twee uur een professionele hulpverlener ter plaatse is. Het is voor slachtoffers en betrokkenen heel belangrijk om over hun ervaringen te praten. Wegstoppen lost niets op. Gelukkig bieden de mensen in de naaste omgeving van de slachtoffers vaak een luisterend oor. Toch is professionele hulp belangrijk. Naast luisteren geeft de hulpverlener ook praktische adviezen over de verwerking van de traumatische ervaring. Ook bespreekt hij eventuele lichamelijke klachten met het slachtoffer en hoe hier het beste mee omgegaan kan worden. Dankzij deze professionele hulp kunnen de meeste slachtoffers snel weer met vertrouwen en plezier aan het werk. Slachtofferhulp Detailhandel De regeling Slachtofferhulp Detailhandel biedt de volgende ondersteuning: Alarmcentrale, 24 uur per dag bereikbaar, zeven dagen per week: Binnen twee uur na de melding (denkt u er ook aan de politie te bellen) is er een professionele hulpverlener ter plaatse om ondersteuning te bieden. Deze ondersteuning omvat zowel de emotionele opvang en begeleiding van betrokkenen als heel praktische ondersteuning. De betrokkenen worden indien nodig de eerstvolgende werkdag begeleid naar (en bij) het werk. Een tweetal telefonische gesprekken voor aanvullende vragen en of ervaringen. De gesprekken met de hulpverlener hebben mij heel erg geholpen, ik sta weer met plezier in de winkel. Deze eerstelijns hulpverlening is gratis voor alle ondernemers en medewerkers in de detailhandel. Mocht er eventueel langduriger begeleiding nodig zijn dan kunnen hiertoe afspraken gemaakt worden met de hulpverlener of via uw eigen Arbodienst of verzekeraar. Deze verdere nazorg valt uitdrukkelijk niet onder de regeling van het HBD. Meer informatie over Slachtofferhulp Detailhandel en een instructiekaart vindt u op onze website

13 Checklist Om regelmatig te kunnen controleren of iedereen nog weet wat er is afgesproken, kunt u simpelweg de volgende checklist nalopen. Als u vier keer of meer met nee antwoordt, is het van belang het draaiboek met alle veiligheidsmaatregelen en -procedures nog eens door te lopen. Preventie Ja Nee Als het dan toch gebeurt Ja Nee 1. Kent iedereen de afspraken bij het openen en sluiten van de winkel? 2. Let iedereen er regelmatig op of er geen verdachte personen in de omgeving van de ingang zijn? 3. Is de personeelsingang van veraf goed te zien? Dat wil zeggen: is de ingang goed verlicht en wordt het zicht erop nergens door belemmerd? 4. Weet iedereen wat te doen bij een verdachte situatie? Wie moet er gewaarschuwd worden? Welk seintje is er afgesproken? 5. Als de deur van de personeelsingang of het magazijn op slot zit en er wordt gebeld, is dan te zien wie er buiten voor de deur staat? 6. Weet iedereen waar de kluis staat? 7. Kan iedereen een eventuele overvaller vertellen hoe het tijdslot of de tijdvertraging werkt? 8. Weet iedereen waar de sleutel van de kluis is? 9. Weet iedereen wat te doen als iemand een greep uit de kassa doet? 10. Kent iedereen de afspraken over het opmaken en afromen van de kassa en over het afstorten van geld? 11 Weet iedereen hoe te reageren op een bedreiging? 12 Weet iedereen wat te doen tijdens een overval? 13 Weet iedereen waar de overvalknop zit en hoe deze werkt? 14 Ligt het nummer groot en duidelijk bij de telefoon(s)? Nazorg Ja Nee 15 Ligt het nummer van Slachtofferhulp Detailhandel bij de telefoon(s)? 16 Praten jullie als team regelmatig over winkelcriminaliteit?

14 Colofon Als sectorinstituut ondersteunt het HBD de gehele detailhandel. Het HBD vervult een functie als kenniscentrum; maakt maatschappelijke ontwikkelingen en overheidsbeleid helder en hanteerbaar en stimuleert de professionaliteit in de sector. In het HBD werken samen: MKB-Nederland, Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel (CVAH), FNV Bondgenoten en CNV Dienstenbond. Uitgave Hoofdbedrijfschap Detailhandel Productie & uitvoering Elan Strategie & Creatie, Delft Extra exemplaren van deze publicatie: - via internet: - per bestel@hbd.nl - per fax: HBD-bestelservice: telefonisch: bij de HBD-infodesk: Een overzicht van alle HBD-publicaties is te vinden op de website Copyright 2006 Hoofdbedrijfschap Detailhandel Het HBD hecht veel belang aan de verspreiding van kennis over de detailhandel. U mag dan ook gedeelten uit deze publicatie overnemen, mits met bronvermelding. Het integraal reproduceren van de inhoud van deze publicatie is echter alleen toegestaan met schriftelijke toestemming van het HBD

15 Preventie Als het dan toch gebeurt Nazorg