Aanbesteding jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis

Transcriptie

1 Aanbesteding jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis Resultaat voorbereidingen RISB in opdracht van regio Amersfoort CONCEPT Februari 2018 RISB / gemeente Amersfoort

2 Inhoudsopgave Aanleiding De nieuwe productstructuur Toegang proces van toewijzing en beschikking Algemene spelregels Ontwikkelagenda/ pilots Planning Bijlage 1 Resultaatgebieden Bijlage 2 Afwegingskader en beschrijving bouwblokken/ toeslagen Bijlage 3 Algemene spelregels in de productstructuur

3 Aanleiding De gemeenten regio Amersfoort hebben met het vaststellen van de inkoopstrategie besloten om de jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis voor 2019 opnieuw aan te besteden en daarvoor in 2017 te starten met de voorbereidingen. In de startnotities jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis 2 zijn de opgaven beschreven die ons regionaal en lokaal te doen staan. Deze opgaven zijn nodig om de algemene doelstellingen van de regio Amersfoort voor de transformatie in het sociaal domein te behalen, namelijk Het organiseren van een sterke basis en een kleinere specialistische top; Ondersteuning vanuit de visie van normaliseren en demedicaliseren; Het inkopen van meer ambulante zorg en minder intramurale zorg; Het ontschot (waar dit kan) inkopen over de domeinen; Het inkopen van lichte zorg waar het kan, maar ook snelle toegang bieden tot passende zware zorg waar nodig; Het centraal staan van zorgbehoefte van cliënt/gezin/huishouden en zorg dichtbij organiseren; Het inbouwen van innovatie in de inkoopstrategie en afspraken met zorgaanbieders; De inkoop van hulp en ondersteuning past binnen de budgettaire kaders. Wij willen dat jeugdigen en volwassenen samen met hun ouders/ netwerk mee kunnen doen in de samenleving, gezond zijn en veilig opgroeien. Daarvoor is zorg en ondersteuning nodig die aansluit op de kracht en sociale netwerken van jeugdigen en gezinnen/huishoudens. Voor jeugdhulp is ons gezamenlijke doel om kinderen/jeugdigen zo veel mogelijk ambulant thuis of in gezinsvervangende woonvormen te helpen en te ondersteunen. Uitgangspunten voor zorg en ondersteuning zijn: De regie ligt in beginsel bij de cliënt en/ of diens vertegenwoordiger, waar nodig met ondersteuning op maat vanuit de sociale (wijk)teams en/of de Jeugdhulp aanbieder en/of in sommige gevallen van de Gecertificeerde Instelling 3. Er wordt actief ingezet op gebruik cq opzetten van een eigen netwerk/ belangrijke anderen rondom de cliënt. Zo dichtbij mogelijk zodat sociaal en onderwijsleven van jeugdige door kan gaan, benutten van sociale basisinfrastructuur. Zo snel mogelijk inzetbaar. Aanvullend op reeds ingezette (ambulante) hulp, dus aansluitend op het bestaande gezinsplan en rol van sociaal wijkteam en met gebruik van ervaringsdeskundigheid. Er is een plan met perspectief voor de langere termijn met doorgaande zorglijn tot aan zelfstandigheid. Verblijf als hulpverleningsvariant zo kort mogelijk, verblijf als woon- en opvoedingsvariant zo stabiel mogelijk. Er is variatie in het aanbod: dichtbij huis vanuit netwerk tot in gezinshuizen en als het niet anders kan via residentiële opvang. Voorbereidingsproces Concreet zijn er in het kader van de voorbereiding vier overlegtafels gestart met zorgaanbieders rond de vier grote vraagstukken van de transformatieagenda. 1. Ambulante jeugdhulp: realiseren van een breed intersectoraal aanbod van kennis en expertise dichtbij beschikbaar en inzetbaar met keuzevrijheid voor jeugdigen en hun ouders. 2. Hulp in gezinsvormen: realiseren van voldoende en nieuwe alternatieve vervangende gezinsvormen en wat ervoor nodig is dat ook vervangende ouders het volhouden. 3. Transmurale jeugdhulp: realiseren van samenwerking tussen partijen op kwetsbaar en intensief aanbod met als doel beschikbaarheid en effectief behandelaanbod. 4. Wmo-dienstverlening aan huis: terug naar de menselijke maat, minder verschillende regelingen en professionals in één gezin/huishouden en focus op inhoudelijke resultaten. 1 Peilnota Ambitie en strategie inkoop Sociaal Domein regio Amersfoort, maart Startnotities Specialistische jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis, maart Met Gecertificeerde Instellingen wordt hier de instelling Samen veilig Midden Nederland bedoeld die in onze regio het gedwongen kader vanuit de Jeugdhulp uitvoert. 3

4 Logeren/ respijtzorg Aan de overlegtafels is specifiek ingegaan op de thema s: Crisis jeugdhulp (vanuit tafel transmurale jeugdhulp) 18-/ 18+ doorlopende zorg en ondersteuning (vanuit regio Amersfoort, jeugd en Wmo) Grensvlakken Wlz, zorgverzekering, Wmo en jeugd In schema uitgewerkt: Transmurale jeugdhulp: verblijf met behandeling en ambulante inzet incl. crisisopname, betreft tijdelijke situatie Jeugd Pleegzorg/ gezinshuizen Jeugd Ambulante jeugdhulp, & Onderwijszorgarrangementen Jeugd Ambulante dienstverlening aan huis, Wmo SAVE Veilig Thuis Sociale (wijk)teams Jeugd- en huisartsen Onderwijs Sociale basis infrastructuur Een belangrijke overkoepelende opgave is het realiseren van een nieuwe versimpelde product- en bekostigingsstructuur 4. Vanuit de huidige productstructuur is geconstateerd dat de hoeveelheid producten en diensten niet aansluit bij de opdracht in het sociaal domein. Onze ambitie is dat de productstructuur voor de toekomst bruikbaar wordt voor het sociaal domein. 5 Voor nu richten wij ons op de nieuwe aanbestedingen jeugdhulp en Wmodienstverlening aan huis. De nieuwe productstructuur moet aansluiten bij de doelstellingen om de zorg en ondersteuning in het sociaal domein anders te organiseren. Wij hebben ons gebaseerd op ontwikkelingen in het land zoals de productstructuur voor inkoop jeugdhulpregio Zuid Drenthe. 6 Naast de overlegtafels met zorgaanbieders zijn diverse werkgroepen georganiseerd met medewerkers uit de praktijk van zowel zorgaanbieders als leden van de sociale (wijk)teams, overleggen met gebruikers zoals jeugdigen en volwassenen, en specifieke overleggen met verwijzers (sociale teams, huisartsen, SAVE/ Veilig Thuis). Al deze overleggen zijn gericht geweest op benodigde acties om de gewenste transformatie te realiseren. De concrete vraag daarbij was welke afspraken dienen wij te maken met zorgaanbieders die moeten resulteren in de aanbestedingsdocumenten inkoop 2019 en verder. In deze notitie treft u de resultaten aan vanuit deze voorbereiding. Het document is als volgt opgebouwd: 1. De nieuwe productstructuur jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis 2. Proces van toegang, toewijzing en beschikking 3. Algemene spelregels 4. Ontwikkelagenda 5. Planning 4 Hierna te noemen productstructuur. 5 Op dit moment richten wij ons op de jeugdhulp, Wmo-dienstverlening aan huis. Op dit moment zijn bv. Dagactiviteiten, Logeren/ respijtzorg en Ondersteuning met noodzakelijk verblijf aparte inkooppercelen in de regio Amersfoort. Onderzocht moet worden in hoeverre deze productenstructuur passend is voor deze percelen. 6 Inkoopdocument Jeugdhulp Zuid Drenthe

5 1. De nieuwe productstructuur Doelstellingen voor de nieuwe productstructuur Wat willen we met de nieuwe productenstructuur bereiken? Wij identificeren de volgende doelstellingen: 1. De productstructuur biedt aansluiting op de uitgangspunten uit de startnotitie; 2. De productstructuur is eenvoudig en werkbaar voor verwijzers en wijkteams; a. De productstructuur is toepasbaar voor jeugdhulp en Wmo, daar waar mogelijk scheiden wij de productstructuur niet om doorlopende lijnen te realiseren (leeftijd onafhankelijk); b. Het bekostigingsmodel en producten zijn veralgemeniseerd waar kan, daar waar partijen het nodig vinden kunnen diensten gespecialiseerd worden (bv vanwege de doelstelling); c. De productstructuur biedt vrijheid van handelen aan zorgaanbieders om met de klant de gewenste resultaten te realiseren en werkt niet beperkend; d. De productstructuur bevordert de samenwerking tussen zorgaanbieders en sociale (wijk)teams; e. De productstructuur is administratief eenvoudig en sluit aan op landelijke uitgangspunten (VNG/ protocollen/ administratieve organisatie en verantwoording); f. Gemeenten houden zich aan de landelijk richtlijnen om te komen tot een marktconform tarief. Algemene toelichting op de productstructuur: Het voorstel nieuwe productstructuur en bekostigingssystematiek is opgebouwd uit de volgende onderdelen Resultaatsgebieden Productenstructuur Bekostigingssystematiek Financieringssystematiek Gekoppeld aan de vraag: wat het moet opleveren aan resultaten. Gekoppeld aan de vraag: welke bouwblokken wil ik inzetten. Gekoppeld aan de vraag: met welke intensiteittariefstelling mogen de bouwblokken worden geleverd. Gekoppeld aan de vraag: welke financiële afspraken vraagt dit met zorgaanbieders leveren (inkoopstrategie). Hieronder wordt de productstructuur verder toegelicht per onderdeel zoals hierboven benoemd. Tevens bespreken we de spelregels van dit model. Resultaatgebieden De resultaatgebieden omschrijven drie varianten waarin de vraag van de cliënt te herleiden is. De resultaatgebieden geven een ordening en focus aan in de vraag en problematiek van de cliënt, waarbij het resultaat telt. - Bij Meedoen en zelfredzaamheid gaat het om de mogelijkheid om actief deel te nemen aan de samenleving. Dit resultaatgebied geldt voor jeugd en Wmo. - Bij Gezond zijn gaat het om het (dys)functioneren van jeugdige. Hierbij gaat het veelal om de inzet van individuele behandelingen van de jeugdige waarbij tijdens de behandeling ouders en het netwerk van de cliënt actief betrokken wordt. Dit resultaatgebied geldt voor jeugd. - Bij Gezond opgroeien staat het gezin of vervangende gezinssituatie centraal waarin de jeugdige opgroeit. De inzet focust zich op herstel van de opvoedingssituatie waarbij het gedrag van de jeugdige in de gezinssituatie hersteld kan worden. Dit resultaatgebied geldt voor jeugd. Bouwblokken We hanteren bouwblokken binnen de resultaatgebieden, waardoor de hulp en ondersteuning op maat kunnen worden samengesteld. De nadere uitwerking van de bouwblokken en het afwegingskader voor inzet van zorg en ondersteuning zijn te vinden in bijlage 2. Bij de bouwblokken staat de vraag centraal welk soort zorg en ondersteuning je wilt inzetten. De bouwblokken kenmerken zich als volgt: Wij hebben een aantal veralgemeniseerde bouwblokken en een aantal specifieke bouwblokken. Met deze bouwblokken zou 95% van alle hulpvragen beantwoord kunnen worden. We kennen de volgende bouwblokkengroepen: 5

6 - Ambulante zorg en ondersteuning 7 Verblijf - Aanvullende toeslagen - Voor de resultaatsgebieden Gezond opgroeien/ Gezond zijn ambulant gelden dezelfde interventieniveaus. Op beide resultaatsgebieden gaat het om behandeling van het gezin en/ of individu, waarbij het zwaartepunt van de behandeling kan wisselen op gezin of individu. - Bij intensieve ambulante zorg en ondersteuning is het mogelijk om aanvullend een verblijfsplek in te zetten (ook wel bed op recept genoemd). De zorgaanbieder factureert de kosten van de verblijfsplek waar de jeugdige tijdelijk verblijft. - Specifieke bouwblokken zoals ADHD-zorg en dyslexie. Dyslexie is in 2017 aanbesteed en zal geen onderdeel uitmaken van de aanbesteding jeugdhulp ADHD zorg blijft een aparte aanbesteding en een apart bouwblok. - Logeren jeugd is een lopende aanbesteding, de intentie van gemeenten is om deze in 2019 toe te voegen. Onderwijs zorgarrangementen zijn nog niet als apart bouwblok opgenomen in dit schema. Hiervoor zal in 2018 een aparte overlegtafel worden georganiseerd met de opdracht om dit regionaal nader uit te werken met betrokkenen, tevens wordt onderzocht of dagactiviteiten Wmo/ Jeugd in 2019 toegevoegd kan worden aan deze aanbesteding. 7 Vanuit de overlegtafels kwam het verzoek om een apart bouwblok consultatie op te nemen. Gemeenten hebben besloten dit niet te doen omdat wij consultatie in principe zien als onderdeel van de levering van zorg en ondersteuning in onze regio. Tevens hebben we een regionale expertisepool voor advies en consultatie bij vragen vanuit de toegang. Mogelijk zal consultatie op de complexe problematiek jeugd onderdeel worden van de afspraken binnen de taakgerichte aanbesteding (strategie 2, zie volgende pagina). 6

7 Waarom keuze voor bouwblokken : - De bouwblokken sluiten aan bij de wens op scheiding van wonen en zorg (behandeling). - Met de bouwblokken kunnen zorg en ondersteuning op maat worden ingezet. - Zorg en ondersteuning kunnen als geheel bij één zorgaanbieder worden afgenomen, maar ook op onderdelen (de bouwblokken) bij verschillende zorgaanbieders. Dit sluit aan bij de keuzevrijheid van de cliënt en de wijze waarop de aanbesteding Ondersteuning met noodzakelijk verblijf is vormgegeven. - De bouwblokken geven de mogelijkheid om onderscheid te maken in bekostigingssystematiek op ambulante inzet (namelijk op intensiteit) en inzet met verblijf (op tarief per etmaal), zie volgend onderdeel. Specifieke aandachtspunten voor de inzet bij crisis jeugd zijn: - Inzet op preventie op casusniveau en wijkniveau om crisissituaties te voorkomen. - Inzet op de-escalatie in situaties die toch dreigen te ontsporen of al zijn ontspoord (wat we nu crisis noemen). - Er wordt gehandeld m.b.v. de prioriteiten ladder zoals deze samen met de Utrechtse regio s is ontwikkeld. De 24 uurs crisisdienst jeugd zal onderdeel blijven uitmaken van de afspraken met Samen Veilig en met GGZ Centraal voor de crisisdienst Jeugd GGZ. Het realiseren van acute beschikbaarheid voor Time out/ crisisplekken jeugd wordt onderdeel van de afspraken binnen de taakgerichte aanbesteding. Samen met de Utrechtse regio s en betrokken zorgaanbieders zijn de uitgangspunten voor een nieuwe werkwijze op crisis jeugd vastgesteld. Deze uitgangspunten zullen ook voor onze regio uitgewerkt worden tot een eenduidige werkwijze. Dit is onderdeel van de regionale ontwikkelagenda. Uitgangspunt is dat er bij crisis in eerste instantie altijd naar versterking van de thuissituatie met ambulante inzet wordt gezocht om de balans te herstellen. Daar kan inzet van logeren/ respijtzorg ook onderdeel vanuit maken. Als er toch een tijdelijke plaatsing moet worden geregeld in een Verblijf Gezond zijn/ Gezond opvoeden is het uitgangspunt om waar mogelijk gebruik te maken van bestaande verblijfsplekken die geschikt en beschikbaar zijn. Zorgaanbieders die deze een dergelijke tijdelijke verblijfsplek leveren rekenen hiervoor het tarief van het bouwblok dat zij hiervoor inzetten. Er is gesproken over een eventuele toeslag crisis 24 uur. Vooralsnog gaan gemeenten die niet opnemen. Tarifering/ bekostigingssystematiek Dit onderdeel gaat over de vraag welke tarieven en bekostiging wij willen hanteren op onze bouwblokken binnen de resultaatgebieden die passen bij de gewenste inhoudelijke transformatie. Hiervoor loopt een apart traject waarbij wij een uitvraag hebben gedaan naar tarieven en kostenopbouw bij zorgaanbieders. We maken het volgende onderscheid in bekostigingssystematiek: - Bij ambulante zorg en ondersteuning kiezen we voor inzet op basis van Intensiteit. Dat zijn interventieniveaus met maximale kosten per intensiteit o.b.v. gemiddelden. Facturatie vindt plaats op basis van daadwerkelijk geleverde zorg op afgesproken uurtarieven per functie inzet. - Bij Verblijf kiezen we voor een all-in tarieven per bouwblok per dag. Toelichting: - De productstructuur met bouwblokken en bekostigingssystematiek geeft duidelijkheid voor zorgaanbieder over de financiële afspraken op levering van de zorg en geeft een basis om te kunnen factureren. - De structuur is veralgemeniseerd en biedt ruimte voor de professional om met klant te bepalen wat nodig is. Inkoopstrategie/ financieringssystematiek Dit onderdeel gaat over de vraag welke inkoopstrategie past bij de diverse ontwikkelopgaven en welke financiële afspraken wij met onze zorgaanbieders willen/ moeten maken. Het denkkader zoals dat is vastgesteld in het collegebesluit Strategie inkoop 2019 en verder is daarin leidend. Daarin worden 2 strategieën beschreven. 7

8 Strategie 1: Keuzevrijheid - Duidelijke kwaliteitseisen waaraan zorg en zorgaanbieders moeten voldoen - Klant kiest de gewenste zorgaanbieder op basis van kwaliteitsindicatoren en reviews die gemeenten inzichtelijk maken - Mogelijkheid van toetreden door nieuwe (lokale) partijen en initiatieven - Concrete omschrijvingen van te leveren producten /arrangement incl. tariefstelling Iedere zorgaanbieder die voldoet aan de toetredingscriteria krijgt een raamovereenkomst en toegang tot de markt Strategie 2: Beschikbaarheid - Meerjarige afspraken met zorgaanbieders - Afspraken tussen gemeenten en voor sommige functies tussen regio s over risicodeling - Samenwerking op gezamenlijke opgave - Beschikbaarheid en continuïteit functies jeugdhulp met verblijf incl. crisisplekken - Duidelijke kwaliteitseisen waaraan jeugdhulp met verblijf moet voldoen - Zekerheid voor zorgaanbieders voor langere periode - Een beperkt aantal zorgaanbieders/ mogelijkheid nieuwe spelers Voor de aanbestedingen jeugdhulp en Wmo-dienstverlening aan huis worden beide strategieën als volgt uitgewerkt. - Strategie 1 is gericht op keuzevrijheid van cliënten om te kiezen voor de zorgaanbieder waarvan zij het vertrouwen hebben dat die voor hen de beste zorg levert om daarmee hun inhoudelijke doelstellingen te realiseren. Deze strategie van openbare aanbesteding willen wij inzetten voor alle ambulante zorg en ondersteuning jeugd en Wmo, voor pleegzorg en gezinshuizen en voor de Verblijf Meedoen en zelfredzaam. Op al die onderdelen willen wij de keuzevrijheid centraal stellen, nieuwe initiatieven stimuleren en competitie op kwaliteit tussen aanbieders mogelijk maken. Voorwaarde is dat de zorgaanbieders voldoen aan onze criteria en kwaliteitseisen. - Strategie 2 is gericht op samenwerking op een gezamenlijke opdracht van de transformatiedoelen op de totale keten van residentiële jeugdhulp waarbij beschikbaarheid en continuïteit van zorg belangrijke voorwaarden zijn. Deze strategie is gericht op partnerschap met een beperkt aantal zorgaanbieders. Deze zorgaanbieders dienen de brede range van jeugdhulp te kunnen bieden inclusief de residentiële jeugdhulp (Gezond zijn). Hierbij is sprake van een aflopend budget op de residentiële jeugdhulp. Deze strategie wordt nader uitgewerkt voor de transmurale jeugdhulp. Een taakgerichte financiering met duidelijke opdracht zou hierbij passend kunnen zijn. Tevens is de samenwerking met de Utrechtse regio s op de essentiële functies aan de orde. 2. Toegang proces van toewijzing en beschikking 8 De regie ligt in beginsel bij de cliënt en/ of diens vertegenwoordiger, waar nodig met ondersteuning op maat vanuit de sociale (wijk)teams en/of de Jeugdhulp aanbieder en/of in sommige gevallen van de Gecertificeerde Instelling 9. Bij de toegang zijn regionale afspraken gemaakt over een integrale benadering van cliënten. Naast de sociale (wijk)teams vormen huisartsen, jeugdartsen en medisch specialisten een belangrijke poort naar de aanvullende jeugdhulp. Voor cliënten in de Wmo geldt dat deze alleen toegang tot een Maatwerkvoorziening kunnen krijgen via het sociale (wijk)team. Enige uitzonderingen zijn de mandatering aan Meander Medisch Centrum voor hulp bij het huishouden en respijtverblijf (in ontwikkeling). Er zijn verwijzers (sociale wijkteams/ SAVE Veilig Thuis) waar gemeenten veel invloed op verwijsgedrag hebben en verwijzers (huisartsen) waar gemeenten weinig invloed op hebben. Sociale (wijk)teams bepalen op basis van het gesprek (keukentafel) de problematiek. Op basis van de problematiek bepalen ze met de cliënt en diens netwerk welke resultaten er gehaald moeten worden en welke bouwblokken ingezet kunnen worden, ze geven de cliënt de keuze voor een zorgaanbieder die past. Op basis van de 8 Er is een aparte werkgroep met een afvaardiging van sociale (wijk)teams en zorgaanbieders die aan de slag gaat met de uitwerking van het proces van toegang naar toewijzing en beschikking. Eventuele onduidelijkheden in onderstaande tekst zullen in die werkgroep nader worden uitgewerkt. 9 Met Gecertificeerde Instellingen wordt hier de instelling Samen veilig Midden Nederland bedoeld die in onze regio het gedwongen kader vanuit de Jeugdhulp uitvoert. 8

9 gewenste resultaten en doelstellingen bepaalt de zorgaanbieder wat er ingezet wordt. Bij ambulante zorg en ondersteuning is dat de keuze van inzet van functieniveaus, bij Verblijf is dat een passende match. Voor de Ambulante Jeugd GGZ binnen het resultaatsgebied Gezond zijn, zijn huisartsen de meest voorkomende verwijzer. De huisarts stelt hierbij, in tegenstelling tot het sociale (wijk)team of de Gecertificeerde Instellingen, geen ondersteuningsplan op. Het is de ambitie van de Opdrachtgever dat de functie specialistische ondersteuning Jeugd GGZ binnen de huisartsenpraktijken en sociale (wijk)teams een belangrijke rol vervult bij het opstellen van een integraal ondersteuningsplan. De POH (Praktijk Ondersteuner Huisarts) functie is daarbij bedoeld om ook de teams te ondersteunen bij de vraag of er sprake is van GGZ problematiek en inzet van juiste jeugdhulp. Voor de Ambulante Jeugdhulp binnen de resultaatgebieden Meedoen en zelfredzaamheid en Gezond opgroeien zijn de sociale (wijk)teams de meest voorkomende verwijzer. Verwijzing bij zorg en ondersteuning Bij verwijzing door het sociale (wijk)team en andere verwijzers, zoals Gecertificeerde Instellingen, ontvangt de cliënt een beschikking en de aanbieder ontvangt een zorgtoewijzing met daarin beschreven de opdracht tot het leveren van de dienstverlening. Bij inzet van ambulante zorg en ondersteuning wordt in de beschikking/toewijzing het interventieniveau 10 vermeld. Het interventieniveau bepaalt welk budget maximaal beschikbaar is. In geval van onduidelijkheid neemt het sociale (wijk)team vooraf contact op met aanbieder(s), expertisepool of POH er (alleen jeugd). Op enkele onderdelen geldt voor de beschikking een specifiek product of dienst zoals ADHD zorg, dyslexie en dagbehandeling. De verwijzer kan, indien nodig, altijd contact op nemen met de expertisepool of de POH of de aanbieder om overleg te plegen over de resultaten en het gewenste inzet van zorg cq interventieniveau (en vice versa). De beschikking/zorgtoewijzing is de opdracht tot het leveren van de dienstverlening. Bij verwijzing door de huisartsen ontvangt de jeugdige/ volwassene geen beschikking maar een verwijsbrief. De Verwijzer kan aan de zorgaanbieder een (zwaarwegend) advies meegeven over het interventieniveau van de jeugdhulp. Het is vervolgens aan de zorgaanbieder om de inzet op inhoudelijke gronden te bepalen. Als de verwijzer en de zorgaanbieder van mening verschillen over de benodigde Intensiteit, volgt altijd overleg met het sociaal (wijk)team. De zorgaanbieder van keuze zal dan een verzoek om zorgtoewijzing doen via het digitale berichtenverkeer bij de betreffende gemeente. Zonder een zorgtoewijzing kan er niet gefactureerd worden. Indien er sprake is van urgentie, kan de dienstverlening starten voordat de zorgaanbieder de zorgtoewijzing heeft ontvangen. De gemeentelijke toegang geeft zo spoedig mogelijk de beschikking/zorgtoewijzing af. De beschikking/zorgtoewijzing is de opdracht tot het leveren van de dienstverlening. Over de inzet van Verblijf wordt door de sociale (wijk)teams altijd in overleg met de zorgaanbieder(s) overlegd om tot een juiste matching/plaatsing te komen. Er vindt onderzoek plaats of er voor de Verblijf Gezond zijn een gezamenlijke toegang moet komen. Bij dit vraagstuk is SAVE/ Veilig Thuis betrokken. Het werkproces van toewijzing en beschikking wordt in overleg met de zorgaanbieders, de Gecertificeerde Instellingen en de sociale (wijk)teams nader uitgewerkt. Het technisch gedeelte van het verwijzingsproces wordt t.z.t. op TenderNed gepubliceerd. 3. Algemene spelregels Kwaliteit, inhoudelijke transformatie en financiële beheersbaarheid zijn de belangrijke thema s in het sociaal domein. Alle partijen die binnen het sociaal domein acteren hebben een inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid om de zorg en ondersteuning aan cliënten in de regio Amersfoort betaalbaar en van een kwalitatief goed niveau te houden. Zonder die gemeenschappelijke verantwoordelijkheid wordt het systeem onbetaalbaar en lopen cliënten in de regio Amersfoort het risico niet meer in aanmerking te komen voor de zorg en ondersteuning die ze nodig hebben. Om deze gemeenschappelijkheid te waarborgen is een set van spelregels, kwaliteitseisen en afspraken ontwikkeld die contractueel worden vastgesteld. Met de spelregels wordt de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid vastgelegd en worden risico s gezamenlijk gedragen. 10 Er wordt een tool ontwikkeld die de sociale (wijk)teams moet ondersteunen in het bepalen van de interventie niveaus. 9

10 4. Ontwikkelagenda/ pilots Vanuit de overlegtafels zijn diverse vraagstukken benoemd die nader uitgewerkt moeten worden. Het gaat om vraagstukken die kunnen leiden tot een nieuwe werkwijze en daarmee gewijzigde afspraak met zorgaanbieders. Denk bijvoorbeeld aan het verbeteren van de crisisaanpak, het ontwikkelen van een nieuw product/ arrangement, het versterken van netwerken van ouders en pleeg- en gezinshuisouders, of het faciliteren van bereikbaarheid en beschikbaarheid van moeilijk te plannen zorg. Door in te zetten op een flexibele productstructuur en inkoopstrategie willen we de mogelijkheid hebben om nieuwe onderdelen toe te voegen en/ of nieuwe zorgaanbieders toe te laten op de zorg en ondersteuning die openbaar wordt aanbesteed. Uitgangspunt in het inkoopmodel is flexibiliteit, zodat tussentijdse aanpassingen relatief simpel kunnen worden gerealiseerd. Hierdoor hoeven gemeenten en zorgaanbieders niet elke keer opnieuw aan te besteden. 5. Planning Tot eind 2017 voorbereiding aanbestedingsdocumenten dmv overlegtafels en werkgroepen / innovatiesessie, ervaringen elders in het land 1 ste kw 2018 ambtelijke en bestuurlijke informatieronde aanscherpen van de resultaat voorbereidingen en afhechten openstaande acties opstellen van programmabeschrijvingen routing bepalen voor afstemming/ besluitvorming inkoop e kw 2018 formele aanbesteding 3 e en 4 e kw implementatie en instructie sociale (wijk)teams, SAVE/ VT en andere toegang (onderwijs en huisartsen) Na vaststelling van de aanbestedingsdocumenten 2019 zullen wij het plan van aanpak voor de implementatie schrijven, specifiek gericht op - Werkproces met de sociale (wijk)teams, huisartsen en SAVE Veilig Thuis - Werkprocessen ten aanzien van toewijzing van zorg en startdatum zorg en informatieoverdracht - Uitwerking van de ontwikkelagenda incl. vervolg van overlegtafels/ werkgroepen BIJLAGEN Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 De resultaatgebieden Afwegingskader en bouwblokken/ toeslagen (tarifering volgt) Algemene spelregels 10

11 Bijlage 1 Resultaatgebieden MEEDOEN EN ZELFREDZAAMHEID Meedoen en zelfredzaamheid omvatten het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven. Zelfredzaamheid is het realiseren van een acceptabel niveau op belangrijke domeinen (zelfredzaamheidsmatrix) van het leven, ook door de juiste hulp te organiseren op het moment dat een behoefte ontstaat waarin de persoon niet zelf kan voorzien. Doelstelling Meedoen en zelfredzaamheid betekenen dat de jeugdige/ volwassene ondersteund wordt bij het groeien naar zelfstandigheid, financiële zelfredzaamheid en participatie in de maatschappij. Doelstelling kan zijn het aanleren van vaardigheden, ondersteuning bij dagelijkse levensverrichtingen, leren omgaan met een beperking, het vinden en behouden van werk, bieden van invulling en structuur tijdens de dag, en/of ontlasting van de verzorgers/mantelzorgers. Het oplossend vermogen van de jeugdige en volwassene wordt versterkt. Onder deze bouwstenen valt tevens de ondersteuning bij algemene dagelijkse levensverrichtingen (persoonlijke verzorging die onder de Wmo valt) en ondersteuning op het gebied van persoonlijke verzorging die onder de jeugdwet valt. Het kan gaan om: o individuele ambulante begeleiding (jeugdigen en volwassenen), o begeleiding met verblijf overdag, of volledig verblijf afhankelijk van het geïndiceerde interventieniveau (jeugd). Gewenste resultaten: o Een jeugdige is in staat om naar vermogen mee te doen op school of in het gezin; o Een jeugdige/ volwassene beschikt over structuur over de dag; o Een jeugdige/ volwassene is staat zijn/haar eigen leven te organiseren; o Een jeugdige/ volwassene leert (werknemers)vaardigheden aan; o Het aanbod zorgt voor uitstel of voorkoming intramurale zorg; o De mantelzorger wordt ontlast; o Een jeugdige/ volwassene is in staat om sociale relaties aan te gaan en te behouden.

12 GEZOND ZIJN Gezond zijn is het helpen bij het verbeteren van psychische, sociale en emotionele vaardigheden zodat de jeugdige, (vervangende) ouders en direct betrokkenen de eigen regie kunnen voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven. Doelstelling is: o Het verbeteren van het sociale, fysieke en emotionele welbevinden van de jeugdige, zodat hij/zij optimaal kan functioneren in de maatschappij. o Een jeugdige en zijn/haar omgeving leert omgaan met beperkingen van welke aard dan ook. o Belemmeringen die een jeugdige of zijn/haar omgeving ervaart op het gebied van de sociale, fysieke, en emotionele beperkingen worden zoveel mogelijk weggenomen. Als middel wordt ingezet: behandeling van de jeugdige met (een hoog risico op) psychische, verstandelijke, lichamelijke en/of sociaal emotionele problematiek. Gewenste resultaten: o De jeugdige en/of diens systeem ondervindt minder sociale, fysieke en emotionele belemmeringen; o De jeugdige en/of diens systeem ontwikkelt zich en kent zijn/haar goede en zwakkere kanten en heeft handvatten gekregen om hiermee om te gaan; o De jeugdige en/of diens systeem kan omgaan met zijn/ haar sociale, fysieke en emotionele beperking; o Bij afsluiting van het behandeltraject beschikt de jeugdige en systeem over een integraal vervolg- ondersteuningsplan dan wel een advies hoe het resultaat gezond zijn geborgd is. 12

13 GEZOND OPGROEIEN Gezond (en veilig) opgroeien betekent voor jeugdige en gezin om zelf effectief oplossingen te kunnen vinden bij vragen rondom opvoeden en opgroeien in een veilige omgeving. Door zelfstandig keuzes te maken neemt het gezin de regie in eigen handen. Doelstelling is dat jeugdigen veilig opgroeien indien ouders/ verzorgers over de juiste opvoedcompetenties beschikken. Ouders kunnen hun opvoedcompetenties versterken als zij meer inzicht hebben in hun eigen handelen en als zij kennis hebben van de ontwikkeling van kinderen. Ouders kunnen vanuit hun eigen kracht opvoeden als zij vaardig zijn in het oplossen van problemen en in het nemen van de juiste beslissingen. Die vaardigheden zijn noodzakelijk voor positief ouderschap (Brand 2006). Ouders zijn in staat in hun eigen omgeving (vrijwillig) hulp te organiseren. Als middel wordt ingezet: ondersteuning bij de opvoedvaardigheden van ouders en gedragsproblematiek van jeugdigen. Dit heeft zowel betrekking op de ondersteuning van ouders als de jeugdige zelf en kan ingezet worden voor het gehele systeem. Dit betekent dat opvoedvraagstukken zonder specifieke indicatie voor de jeugdige via dit resultaatgebied ingezet kan worden. De inzet op grond van dit resultaatgebied is altijd vanuit het gezinsperspectief. Gewenste resultaten: o Jeugdige verblijft in een positief en veilig opvoedklimaat; o De jeugdige is in staat tot zelfstandigheid en/of zelfstandig wonen; o Ouders en/of verzorgers beschikken over voldoende opvoedvaardigheden; o Ouders en/of verzorgers zijn in staat een beroep te doen op hun netwerk; o De omgeving van de jeugdige is voldoende toegerust om de zorg voor de jeugdige te kunnen volhouden; o Ouders communiceren onderling op een positieve wijze over de opvoeding van de jeugdige; o In geval van een echtscheiding zijn ouders in staat hun relatie effectief om te zetten van partnerschap naar gedeeld ouderschap; o Ouders voelen zich empowered, ze hebben voldoende handvatten ontvangen om de opvoedondersteuning zelf te doen; o Ouders beschikken over voldoende kennis over de opgroeibehoeften van hun kind en kunnen hun kind met deze kennis goed thuis begeleiden. 13

14 Bijlage 2 Afwegingskader en beschrijving bouwblokken/ toeslagen INHOUDELIJK AFWEGINGSKADER 11 Gemeenten hebben met wijkteams en zorgpartners een inhoudelijk afwegingskader gemaakt om de verwijzers te ondersteunen bij de inzet van een maatwerkvoorziening. 1. Bepaal de te behalen resultaten aan de hand van de zelfredzaamheidsmatrix. 2. Bepaal welk resultaatgebied dominant is in de maatwerkvoorziening of welke combinatie nodig is. 3. Bepaal of het resultaat met een ambulant traject en eventueel bed achter de hand te realiseren is. 4. Zo ja, bepaal de inzet op ambulante zorg en ondersteuning. Bepaal bij ambulante zorg en ondersteuning of dit intensief, kortdurend of structureel van aard is. Voor jeugd kan hier gelden dat voor de behandeling opname noodzakelijk is (bouwblok Gezond zijn tijdelijk verblijf jeugd inclusief behandeling). Zo nee, bepaal de inzet op Verblijf. A. Bepaal of het resultaat in een gezinsvervangende situatie via Pleegzorg of via Wonen in gezinsvormen gerealiseerd kan worden, Bij ja: bepaal of het aanbod gericht is op het hulpverleningsperspectief of opvoedingsperspectief. Bij het hulpverleningsperspectief verblijft de jeugdige tijdelijk bij de pleegouder of gezinshuis totdat de jeugdige weer thuis kan wonen. Bij het opvoedingsperspectief groeit de jeugdige op tot aan volwassenheid en/of zelfstandigheid. Pleegzorg is dan in eerste instantie de eerste keus. Bij nee: B. Bepaal welke setting vanuit Verblijf Gezond zijn bouwblok Wonen met behandelingssetting het best passend is. Tenzij het gaat om tijdelijk verblijf. 5. Bepaal welk(e) bouwblok(ken) er ingezet moet(en) worden. 6. Bepaal welke eventuele toeslag(en) er ingezet moet(en) worden. In samenwerking met de sociale (wijk)teams, zorgaanbieders, huisartsen en SAVE/Veilig Thuis worden onderstaande stappen in het afwegingskader nader uitgewerkt. Toelichting stappen Stap 1 Bepaal de te behalen resultaten aan de hand van de zelfredzaamheidsmatrix Verwijzers wegen af wat er nodig is bij de cliënt en of het gezin op basis van de ZRM-matrix. De afweging geschiedt op basis van de leefdomeinen uit de zelfredzaamheidsmatrix: inkomen, werk & opleiding, tijdsbesteding, huisvesting, huiselijke relaties, geestelijke gezondheid, lichamelijke gezondheid, middelengebruik, vaardigheden bij activiteiten van het dagelijks leven (ADL), sociaal netwerk, maatschappelijke participatie, justitie. De analyse van verwijzers op basis van de ZRM bepaalt of een cliënt/ gezin in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening in het sociaal domein en welke resultaten er gerealiseerd moeten worden. Stap 2 Bepaal welk resultaatgebied dominant is in de maatwerkvoorziening of welke combinatie nodig is Op basis van de resultaten kan de verwijzer bepalen welke resultaatgebieden ingezet kunnen worden. De afweging is altijd het meest dominante resultaatgebied eerst, en waar nodig een combinatie. 11 Zoals al vermeld in voetnoot nr. 7 gaat een aparte werkgroep met een afvaardiging van sociale (wijk)teams en zorgaanbieders aan de slag met de uitwerking van het afwegingskader en proces van toegang naar toewijzing en beschikking. Eventuele onduidelijkheden in onderstaande tekst zullen in die werkgroep nader worden uitgewerkt.

15 Schema: de resultaatgebieden en korte omschrijving Meedoen en zelfredzaamheid: In staat te stellen voldoende zelfredzaam te zijn om mee te doen in de maatschappij Gezond zijn: in staat te stellen te groeien naar zelfstandigheid Gezond opgroeien: in staat te stellen gezond en veilig op te laten groeien binnen het gezin Het gaat hier om de mogelijkheid om de jeugdige/volwassene te begeleiden om actief deel te laten nemen aan de samenleving Het gaat hier om het (dys)functioneren van de jeugdige. Er wordt behandeling op het individu ingezet waarbij netwerk wordt betrokken Het gezin of de vervangende gezinssituatie waar de jeugdigen in opgroeit staat centraal Jeugd en volwassenen Jeugd Jeugd Stap 3 Bepaal welk(e) bouwblok(ken) er ingezet moet(en) worden Op basis van de ZRM en de gewenste resultaten wordt het best passende resultaatsgebied gekozen en het best passende bouwblok. Hieronder vindt men de bouwblokken die ingezet kunnen worden. Meedoen en zelfredzaamheid (jeugd en volwassenen): ambulante zorg en ondersteuning (volg stap 3a) respijtverblijf time out en gezinsvormen begeleid wonen met toezicht Gezond zijn: (jeugd) ambulante zorg en ondersteuning (volg stap 3a) ADHD zorg (vormt geen onderdeel van de aanbesteding jeugd 2019) dyslexie (vormt geen onderdeel van de aanbesteding jeugd 2019) wonen met behandelingssetting opname als onderdeel van specialistische behandeling Gezond opgroeien: (jeugd) ambulante zorg en ondersteuning (volg stap 3a) pleegzorg gezinshuizen Stap 3a Bepaal bij ambulante zorg en ondersteuning of dit kortdurend, intensief of langdurig van aard is. De verwijzer dient een afweging te maken of de inzet die nodig is om het resultaat te bereiken kort, intensief of langdurig van aard is. In onderstaande tabellen volgt een beschrijving van deze afweging. Om uithuisplaatsing te voorkomen ligt bij jeugd de opgave om de zorg en ondersteuning zoveel mogelijk ambulant te organiseren met waar nodig een bed achter de hand. Het RISB zal een rekentool ontwikkelen om op basis van onderstaande afwegingen tot een advies te komen over welke intensiteit ingezet kan worden. Deze tool is nadrukkelijk bedoeld om een indicatie te geven om de werkwijze te bepalen: uiteindelijk bepalen de zorgaanbieders de inzet om het resultaat te behalen (hoe). 15

16 Kortdurende ondersteuning Doelgroepen Doel Omschrijving Belangrijkste componenten van de inzet Looptijd indicatie A. Cliënten die kortdurend ondersteuning nodig hebben om weer eigen regie te nemen. B. Cliënten die kortdurende ondersteuning nodig hebben om de zorgvraag helder te krijgen en te bepalen welke ondersteuning passend is. C. Jeugdigen (en gezin) die lichte problemen hebben met de dagelijkse routine en met het uitvoeren van vooral complexere activiteiten. A. Cliënt kan weer zonder ondersteuning verder. B. Vervolgtraject is bepaald: geen ondersteuning meer nodig, ondersteuning vanuit eigen omgeving, maatwerkvoorziening intensieve of langdurige ondersteuning. A. Geschikt voor cliënten met een redelijk stabiele steunstructuur die een beperkte periode ondersteuning nodig hebben om (weer) zelfstandig te wonen. Of cliënten van wie een aantal taken (zoals budgetbeheer, huishouden en regie op eigen leven) tijdelijk is overgenomen en die deze taken weer zelfstandig willen en kunnen uitvoeren (eventueel samen met het eigen netwerk). B. Cliënten waarbij niet gelijk duidelijk is of en zo ja welke vorm van ondersteuning nodig is. A. Het accent ligt op oefenen, coachen en trainen. Inzet is erop gericht dat de cliënt het weer zelfstandig kan uitvoeren. B. Het accent ligt op vraagverheldering, situatie in beeld brengen, bepalen vervolg. A. ½ of 1 jaar, waarbij de intensiteit van de begeleiding gedurende de looptijd geleidelijk wordt afgebouwd. Uitgangspunt is dat er geen vervolgindicatie nodig is. B. De indicatie wordt afgegeven voor een half jaar. Intensieve ondersteuning Doelgroep Cliënten/ jeugdigen die problemen op meerdere levensgebieden problemen hebben en die ondersteuning nodig hebben bij de regulering van het gedrag en coaching op gedragsalternatieven om zelfstandig te kunnen blijven. of Jeugdigen met zware psychische, verstandelijke, lichamelijk of sociaal emotioneel problematiek die intensief behandeld worden. of Jeugdige en zijn systeem die met ernstige enkelvoudige of meervoudige problematiek in de gezinssituatie kampen. Doel De cliënt/ jeugdige krijgt inzicht krijgt in de eigen patronen, overzicht, erkent welke hulp nodig is en accepteert hulp. of Voorkomen dat de jeugdige/ het systeem door het niet inzetten van begeleiding/ behandeling een zwaardere vorm van zorg nodig heeft. Omschrijving Cliënten/ jeugdigen die door problemen op meerdere levensgebieden die op elkaar ingrijpen en elkaar versterken ervaren zij dat ze het overzicht en de grip op het eigen leven zijn verloren. De ondersteuning is erop gericht de problematiek op de verschillende levensgebieden te stabiliseren en zo nodig taken over te (kunnen) nemen. Vaak zijn er (al) verschillende hulpverleners betrokken. Het is van belang dat de ondersteuning/ behandeling op elkaar wordt afgestemd. of Jeugdigen en het systeem die ernstige enkelvoudige of meervoudige problematiek hebben die een intensieve periode behandeling nodig hebben om het geestelijk en lichamelijk welbevinden te verbeteren. 16

17 Belangrijkste componenten van de inzet Looptijd indicatie Motiveren, afstemmen, overnemen en coachen van de cliënt/ jeugdige. of Intensief of behandelen of specialistisch begeleiding van jeugdige en of gezin. De indicatie loopt 1 of 1,5 jaar. Daarna kan nog een nieuwe indicatie nodig zijn voor minder intensieve begeleiding. Langdurige ondersteuning Doelgroep Cliënten die langdurig (meerjarig) en gestructureerd gevraagd of ongevraagd ondersteuning nodig hebben. of Jeugdigen (en gezin) met psychische, verstandelijke, lichamelijk of sociaal emotionele problematiek die specialistisch en langdurig behandeld moeten worden. Doel Terugval voorkomen/ stut en steun te bieden. Omschrijving Het gaat om kwetsbare cliënten die structureel meer of minder intensief begeleid moeten worden bij het zelfstandig wonen. Bij een terugval zullen zij niet altijd zelf om hulp zullen vragen. De ondersteuning is bedoeld om te signaleren wanneer het niet goed gaat en vooral om tijdig in te grijpen. Belangrijkste Oefenen, onderhouden, overnemen. componenten van de inzet Looptijd indicatie 2 jaar Stap 4: indien er geen sprake kan zijn van een ambulant traject: Zo nee, bepaal de inzet op Verblijf. A. Bepaal of het resultaat in een gezinsvervangende situatie via Pleegzorg of via Wonen in gezinsvormen gerealiseerd kan worden, Bij ja: bepaal of het aanbod gericht is op het hulpverleningsperspectief of opvoedingsperspectief. 12 Bij het hulpverleningsperspectief verblijft de jeugdige tijdelijk bij de pleegouder of gezinshuis totdat de jeugdige weer thuis kan wonen. Bij het opvoedingsperspectief groeit de jeugdige op tot aan volwassenheid en/of zelfstandigheid. Pleegzorg is dan in eerste instantie de eerste keus. Bij nee: B. Bepaal welke setting vanuit Verblijf Gezond zijn bouwblok Wonen met behandelingssetting het best passend is. Tenzij het gaat om tijdelijk verblijf. Stap 5 Bepaal welke toeslag(en) er ingezet moeten worden De bouwblokken bevatten een aantal toeslagen. Toeslagen zijn individuele bekostigingstitels die toegekend kunnen worden als aan de voorwaarden wordt voldaan. De regio Amersfoort kent een aantal Toeslagen. In de beschrijving van de bouwblokken staat vermeld welke toeslagen voor dat bouwblok gelden. Verwijzer bepaalt of een toeslag toegekend wordt. 1. Toeslag leeftijd (0-12 en 12-23) 2. Toeslag ouder-kind Er is sprake geweest om een aparte toeslag op te nemen voor 18+ verblijf. De toeslag zou voor alle jeugdigen/ jonge ouder die in een Verblijf Meedoen en zelfredzaamheid wonen moeten gelden. De jeugdige/jonge ouder zou dan na zijn 18 e bijdragen in de huisvestingskosten naar vermogen vanuit de financiële positie waarin hij verkeert; studie financiering, werk en/of uitkering. Deze toeslag zou van toepassing zijn als de woontoeslag/huurtoeslag en andere voorliggende voorzieningen niet toereikend zijn. In de toeslag zouden wij dan de onkostenvergoeding regelen voor de te hoge woonlasten. Ons voorstel is om deze toeslag niet te regelen vanuit de zorg budgetten, maar hiervoor een andere oplossing te organiseren vanuit de voorliggende voorzieningen. 24 uurs bereikbaarheid en beschikbaarheid bij onplanbare ondersteuning is een ontwikkelpunt. 12 Er komt een nadere uitwerking van inzet van beide varianten ten behoeve van het proces van toewijzing en beschikking. 17

18 BOUWBLOKKEN AMBULANTE ZORG EN ONDERSTEUNING Bouwblokken binnen het Resultaatgebied Meedoen en zelfredzaamheid Bouwblokken Meedoen en zelfredzaamheid (ondersteuningsgericht) Meedoen en zelfredzaamheid is erop gericht dat jeugdigen en volwassenen zolang mogelijk thuis kunnen blijven wonen of dat zij (weer) zelfstandig gaan wonen na noodzakelijk verblijf. Meedoen en zelfredzaamheid sluit aan op en schaalt weer af naar de sociale basisinfrastructuur. De ondersteuning is gericht op het creëren van een veilige en/of structurerende omgeving in de thuissituatie en het (her) vinden van eigen regie. Het kan gaan om groei, behoud van of voorkomen van achteruitgang. Ondersteuning bij gedrag en het ontwikkelen van gedragsalternatieven maken in meer of mindere mate deel uit van de begeleiding. Indien niet direct duidelijk is wat nodig is kan ook een interventieniveau 1 worden afgegeven om de zorgvraag helder te krijgen en de best passende ondersteuningsvorm te bepalen. Zorgaanbieders dienen altijd te kijken naar de ondersteuningsmogelijkheden binnen het eigen netwerk van de cliënt en naar de mogelijkheden van inzet van vrijwilligers. De ervaring leert dat, bij deze groep cliënten de inzet van informele ondersteuning zorgvuldig begeleidt moet worden om duurzaam te zijn. De zorg dient op- en ook weer afgeschaald te worden op geleide van de ondersteuningsbehoefte van de cliënt (- systeem) in zowel urenintensiteit als functieniveau. De ondersteuning zal gericht zijn op: Inzicht in en doorbreken van belemmerende patronen Ontwikkelen van gedragsalternatieven Ontwikkelen van een steunend netwerk Tijdig vragen van hulp of ondersteuning van het eigen netwerk Ontwikkelen van een zinvolle daginvulling (betaald of onbetaald) Interventieniveau 1 Interventieniveau 2 Interventieniveau 3 Interventieniveau 4 (eventueel) Omvang budget euro euro euro euro euro euro Toepasbaar bij Kort Langdurig Kort Langdurig Intensief Langdurig Intensief Langdurig Intensief Bouwblokken binnen Resultaatgebied Gezond zijn/ Gezond opgroeien Bouwblokken Gezond zijn/ Gezond opgroeien (behandelingsgericht) Voor de resultaatsgebieden Gezond opgroeien/ Gezond zijn gelden dezelfde interventieniveaus. Op beide resultaatsgebieden gaat het om behandeling van het gezin en/ of individu, waarbij het zwaartepunt van de behandeling kan wisselen op gezin of individu. Het verbeteren van het sociale, fysieke en emotionele welbevinden van de jeugdige en zijn gezin, zodat die optimaal kan functioneren in de maatschappij. Een jeugdige en zijn omgeving leert omgaan met zijn beperkingen van welke aard dan ook. Belemmeringen die een jeugdige of zijn omgeving ervaart op het gebied van de sociale, fysieke, en emotionele beperkingen worden zoveel mogelijk weggenomen. Als middel wordt ingezet: Behandeling van de jeugdige met (een hoog risico op) psychische, verstandelijke, lichamelijke en/of sociaal emotionele problematiek. Deze bouwblokken hebben zowel betrekking op de ondersteuning van ouders als de jeugdige zelf en kan ingezet worden voor het gehele systeem. Dit betekent dat interventies gericht op opvoedvraagstukken zonder specifieke indicatie voor de jeugdige ook via dit resultaatgebied ingezet kan worden. De inzet op grond van dit resultaatgebied is altijd vanuit het gezinsperspectief. Interventieniveau 1 Interventieniveau 2 Interventieniveau 3 Omvang budget euro euro euro 18

19 Toepasbaar bij Kort Langdurig Kort Langdurig Intensief Langdurig Intensief Dagbehandeling Algemeen Doelgroep Doel Kenmerken verblijf en medewerkers Dagbehandeling: Wanneer er sprake is van problemen in opvoeden en opgroeien, wanneer een kind of jongere en diens gezin extra ondersteuning nodig heeft, kan dagbehandeling worden ingezet. Het kind gaat een paar uur per dag naar een dagbehandelingsvorm. (Speciaal) onderwijs kan onderdeel zijn van het dagprogramma. Bij sommige dagbehandelingsvormen gaan kinderen of jongeren naar hun eigen school en komen ze na schooltijd naar het centrum. Het programma omvat groepsactiviteiten, trainingen en individuele begeleiding door een mentor en ambulant hulpverlener. Er wordt nauw samengewerkt met ouders, omgeving, werk of school. Doel is dat kind en gezin zo snel mogelijk weer samen verder kunnen. Dagbehandeling is bedoeld voor kinderen van 2 tot 18 jaar en hun gezin, bij wie ernstige problemen zijn ontstaan in de ontwikkeling en/of opvoeding. Ouders hebben vaak veel vragen over de ontwikkeling en het functioneren van het kind (druk gedrag, veel ruzie maken, emotionele problemen, weinig zelfvertrouwen), over de opvoeding, de onderlinge relaties in het gezin of de relatie met de omgeving, zoals school en buurt. Meestal spelen er problemen op meerdere gebieden. Met de behandeling willen we bereiken dat het gezin in zijn geheel weer beter functioneert. Dit houdt in dat ouders zich sterker en vaardiger voelen om de opvoeding van het kind weer zonder hulp van buitenaf op te pakken. En dat het kind zich beter voelt en beter functioneert in het gezin, op school en in zijn of haar sociale omgeving. Alle medewerkers die vormen van dagbehandeling bieden zijn pedagogisch geschoolde professionals. Ze zijn deskundig op het terrein van opvoedingsvragen, ontwikkelingsstoornissen en problemen binnen het gezinssysteem. Pedagogische medewerkers (minimaal 1 senior groepsleider (HBO geschoold), met groepsleiders (MBO geschoold niveau 4), IAG-er (HBO), gedragswetenschapper (universitair). Aanvullend ook inzet van therapeuten en diagnostiek. Tarifering Dagbehandeling is een onderdeel van de bouwblokken interventieniveau 1,2,3 behorende bij het resultaatsgebied: Gezond zijn/ Gezond opgroeien (ambulant). De totale tijd van aanwezige behandelaren, medewerkers, worden gedeeld door het aantal aanwezige cliënten. Bijvoorbeeld een groepstherapie van 1 uur door verpleegkundige en psycholoog (2X60 minuten=120 minuten), delen door de 10 aanwezige cliënten betekent 12 minuten per cliënt. 19

20 BOUWBLOKKEN VERBLIJF Bouwblokken binnen het Resultaatgebied Meedoen en zelfredzaamheid RESPIJTVERBLIJF/ TIME OUT WMO Respijtverblijf is voor mensen met een ziekte, beperking of psychische problemen. We onderscheiden 2 vormen van respijtverblijf: 1. Respijtverblijf zoals omschreven in de wet ter ontlasting van de mantelzorgers; 2. Respijtverblijf als Time out voorziening. Algemeen Doelgroep Respijtverblijf maakt het mogelijk dat de cliënt zo lang mogelijk thuis blijft wonen. Respijtverblijf wordt vaak ingezet op het moment waarop mantelzorgers niet meer in staat zijn om voor de ander te zorgen. Wij willen stimuleren dat mensen juist in een eerder stadium gebruik gaan maken van respijtverblijf om de zorg wat meer los te kunnen laten en te voorkomen dat de mantelzorgers overbelast raken. Jongeren die een indicatie hebben voor respijtzorg/logeren jeugd kunnen als zij 18 worden tot hun 23 ste gebruik blijven maken van de aanbieders en de arrangementen die gecontracteerd zijn voor jeugd of indien zij dat wensen overstappen naar respijtverblijf vanuit de Wmo. De doelgroep is tweeledig: 1. Het kan de volwassene met een beperking voorbereiden op meer zelfstandigheid, of juist voorbereiden op wonen in een instelling. 2. Cliënten die kort uit hun omgeving moeten worden gehaald om escalatie te voorkomen. De bedden voor de cliënten uit de 1 e doelgroep zijn veelal beschikbaar bij aanbieders in de gehandicapten- en ouderenzorg. De bedden voor de cliënten uit de 2 e doelgroep zijn veelal beschikbaar bij aanbieders die opereren op het snijvlak van ondersteuning met noodzakelijk verblijf/ambulante begeleiding. Doel 1. Respijtverblijf kan worden ingezet als ter ontlasting van de mantelzorger. Het is veelal planbaar en/of voorspelbaar. 2. Een Time out bed kan worden ingezet als er sprake is van een situatie waarin mensen niet in hun in hun huidige (thuis) omgeving kunnen blijven. Een crisisopname in psychiatrie, ziekenhuis of verslavingszorg is niet aan de orde; De Time out draagt bij aan het stabiliseren van de (thuis)situatie; Er sprake is van regio-binding. Kwaliteitseisen Aan logeeropvang worden de volgende eisen gesteld: Veilig en verantwoord De aanbieder waarborgt de fysieke veiligheid van de cliënt door de inrichting van de logeerruimte. Afhankelijk van de zorgzwaarte van de cliënt kan het bijvoorbeeld gaan om: rolstoel en/of rolator -toegankelijkheid, dwaaldetectie, hoog/laagbed, gesloten, beschutte of open setting. Daarnaast dient zowel overdag als s nachts voldoende personeel beschikbaar te zijn. Vindbaar en beschikbaar De aanbieder geeft via zijn website duidelijk aan: waar de locatie voor respijtverblijf zich bevind; voor welke doelgroepen de locatie geschikt is; hoe het respijtverblijf inhoudelijk vorm wordt gegeven; 20