B e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m a p r i l

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "B e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m a p r i l"

Transcriptie

1 B e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m a p r i l Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 1 -

2 Inhoudsopgave pagina Hoofdstuk 1. Inleiding Spelenderwijs opgroeien in de gemeente Woudrichem Aanleiding voor de beleidsnota Maak ruimte voor spelen! Leeswijzer Totstandkoming van de beleidsnota Maak ruimte voor spelen! 5 Hoofdstuk 2. Visie en beleidsuitgangspunten Inleiding Algemene visie op speelruimte Visie op doelgroepen Visie op ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van het beleid Visie op veiligheid, aansprakelijkheid en kwaliteit Visie op onderhoud, beheer en vervanging Beleidsuitgangspunten 10 Hoofdstuk 3. Oriëntatie van het speelveld Inleiding Definitie speelruimte 13 Hoofdstuk 4. Plan van aanpak Inleiding Randvoorwaarden Plan van aanpak Interne organisatie Samenwerking met partners Herstructurering aanbod Onderhoud en vervanging Samenvatting en prioritering Planning uitvoering beleidsnota 26 Bijlagenrapport Bijlage 1: Inventarisatie en analyse huidige situatie gemeente Woudrichem Bijlage 2a: Partners binnen het speelveld Bijlage 2b: Doelgroepen Bijlage 3: Verantwoordelijkheid Bijlage 4: Vervangingsschema Bijlage 5: Speelplekken voor ouderen Bijlage 6: Speelplaatsen in de kern Woudrichem Bijlage 7: Speelplaatsen in de kern Almkerk Bijlage 8: Speelplaatsen in de kern Rijswijk Bijlage 9: Speelplaatsen in de kern Giessen Bijlage 10: Speelplaatsen in de kern Andel Bijlage 11: Speelplaatsen in de kern Uitwijk en Waardhuizen Bijlage 12: Begroting gefaseerde uitvoering Bijlage 13: Onderbouwing bedragen voor opwaardering en nieuwe speelplaatsen Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 2 -

3 Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 Spelenderwijs opgroeien in de gemeente Woudrichem Spelen, sporten en ontmoeten is in de eerste plaats natuurlijk vooral leuk voor kinderen en jongeren, maar is in al haar facetten tevens van groot belang voor de ontplooiing van opgroeiende kinderen. Het is de basis voor de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling. Door te spelen maakt het kind niet alleen kennis met zijn of haar directe woon- en leefomgeving maar ook met andere kinderen, jongeren, volwassenen, mogelijkheden en structuren. Het omgaan met al deze nieuwe situaties draagt in belangrijke mate bij aan de ontwikkeling van het waarnemen, denken, problemen oplossen, contact leggen en communiceren. Spelenderwijs worden door de kinderen grenzen verlegd, worden nieuwe mogelijkheden ontdekt en al doende ontwikkelen ze hun sociale vaardigheden steeds verder. Om deze ontplooiing te kunnen doormaken is er voldoende fysieke speelruimte nodig. Kortom: Maak ruimte voor spelen!. Niet alleen in de letterlijke zin van het woord, fysieke ruimte, maar ook in de figuurlijke betekenis: het geven van prioriteit aan speelruimte voor kinderen en jongeren. Het belang is zelfs zo groot dat de Verenigde Naties het recht op spelen hebben opgenomen in het verdrag van de rechten van het kind 1. Dit verdrag omvat alle kinderrechten, geldt wereldwijd en het is de plicht van iedere overheid om daarmee rekening te houden. Tegelijkertijd is het voor een gemeente vanuit een ander perspectief van belang om voldoende speelruimte te realiseren. Een gevarieerd aanbod van speelvoorzieningen maakt een wijk aantrekkelijk om in te wonen en te leven. Het draagt bij aan de sociale cohesie en versterkt het kindvriendelijke karakter van de woon- en leefomgeving. De aanwezigheid van voldoende speelruimte zorgt ervoor dat bestaande inwoners behouden blijven en dat nieuwe inwoners in een wijk of gemeente willen komen wonen. Maar met alleen het realiseren van een bepaald oppervlakte aan speelruimte beschikt een gemeente nog niet over een gevarieerd, voldoende en goed gespreid aanbod van speelvoorzieningen. Om hiervan te kunnen spreken dienen er voor iedere doelgroep voldoende speelvoorzieningen te zijn waarbij iedere speelplaats afzonderlijk aan verschillende eisen voldoet in het kader van bereikbaarheid, veiligheid, attractiviteit, situering en inrichting. Hierbij is het van belang te beseffen dat naast de kinderen en jongeren ook ouders en ouderen gebruik maken van speelplaatsen met name als ontmoetingsplaats (sociale cohesie), maar inmiddels ook als bewegingsruimte (zie bijlage 5). Ook met de secundaire functies moet dus bij de inrichting van speelplaatsen rekening worden gehouden. Tot slot zijn kinderen vooral sfeermakers binnen een wijk, maar kunnen ze soms ook als lawaaimakers geïnterpreteerd worden. Overleg met en aandacht voor omwonenden is dan ook noodzakelijk bij het situeren, realiseren en inrichten van speelplaatsen. Zoals uit het voorgaande blijkt zijn diverse inwonersgroepen (de kinderen en jongeren zelf, de ouders, de omwonenden, etc.) en verschillende organisatie en instellingen (gemeente, scholen, sportverenigingen, wijkraden, etc.) nauw bij het speelruimtebeleid betrokken. Ook binnen de gemeentelijke organisatie begeeft het speelruimtebeleid zich in de invloedssfeer van meerdere beleidsterreinen (ruimtelijke ordening, jeugdbeleid, openbare werken, wijkbeheer, etc.). Vanuit dit perspectief wordt duidelijk dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen is om in de komende jaren te komen tot een gevarieerd, voldoende en goed gespreid aanbod van speelvoorzieningen, opdat kinderen en jongeren in de gemeente Woudrichem nu en in de toekomst spelenderwijs kunnen opgroeien! 1 Verdrag van de rechten van het kind, Lid 1, Artikel 31: De Staten die partij zijn, erkennen het recht van het kind op rust en vrije tijd, op deelneming aan spel en recreatieve bezigheden passend bij de leeftijd van het kind, en op vrije deelneming aan het culturele en artistieke leven. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 3 -

4 1.2 Doelstelling en aanleiding voor de beleidsnota Maak ruimte voor spelen! Het doel van het speelruimtebeleid is het realiseren van een gevarieerd, voldoende en goed gespreid aanbod van speelvoorzieningen zodat kinderen en jongeren nu en in de toekomst spelenderwijs kunnen opgroeien in de gemeente Woudrichem. Enerzijds gevarieerd zodat voor de verschillende doelgroepen een voldoende diversiteit aan typen speelplekken aanwezig is (in omvang, in attractiviteit, in type speeltoestellen en in gebruikersmogelijkheden) waarbij tevens het aanwezige aanbod aansluit op de behoeften van de verschillende doelgroepen. Anderzijds voldoende zodat het aantal speelvoorzieningen, de omvang hiervan en het aantal speeltoestellen in overeenstemming is met het aantal inwoners dat tot de doelgroep behoort. Tot slot goed gespreid zodat tevens rekening gehouden wordt met de actieradius van de verschillende doelgroepen (dit komt nader aan de orde in hoofdstuk 4). De begrippen gevarieerd en voldoende zijn echter continu aan verandering onderhevig. De behoeften van kinderen en jongeren is in de loop der jaren veranderd. Waar kleine kinderen in het verleden geboeid werden door veertoestellen blijkt vandaag de dag een speelhuisje waar contact met andere kinderen plaatsvindt aantrekkelijker. Zo varieert ook de behoefte per leeftijdscategorie. Foto 1. Een speelveer Er is dus sprake van een zeer dynamisch beleidsterrein. Het is dan ook van belang om het gemeentelijke speelruimtebeleid met een vaste regelmaa t af te stemmen op de huidige en -voor zover mogelijk- toekomstige behoeften van de inwoners van de gemeente Woudrichem. De directe aanleiding voor het opstellen van de voorliggende beleidsnota is dan ook concreet: het huidige beleid, verwoord in de startnotitie ruimte om spelend te bewegen, dateert van 2002 en er is behoefte aan een actualisatie en een verdere verdieping. 1.3 Leeswijzer De actualisatie en verdere verdieping van het speelruimtebeleid is vormgegeven in de voorliggende beleidsnota Maak ruimte voor spelen!. Aansluitend op dit inleidende hoofdstuk worden in hoofdstuk 2 de gemeentelijke visie en de beleidsuitgangspunten gepresenteerd. Vervolgens vindt in hoofdstuk 3 een nadere oriëntatie plaats van het beleidsterrein. De nota wordt in hoofdstuk 4 afgerond met een plan van aanpak aan de hand waarvan van het beleid de komende jaren wordt uitgevoerd. 1.4 Totstandkoming van de beleidsnota Ruimte voor spelen Zoals in de inleiding geschetst zijn verschillende partijen nauw betrokken bij het speelruimtebeleid. Hiertoe is het speelruimtebeleid, nadat de kaders van het beleid door de commissie zijn vastgesteld voorgelegd aan de belangrijkste vertegenwoordigers van de gebruikers van de speelruimte: de jongeren(raad), ouders en omwonenden. De jongerenraad is de spreekbuis namens de jongeren, die via hun eigen website op eigentijdse wijze met de achterban communiceert. Voor ouders en omwonenden is het speelruimtebeleid eind 2007 in concept gepresenteerd tijdens de wijkavonden. Begin 2008 zijn per kern speeladviesraden samengesteld die in februari en maart in een eerste bijeenkomst de nota uitgebreid hebben doorgesproken. Ook is de nota met de jongerenraad doorgenomen. Verslagen van de bijeenkomsten van de adviesraden (bijlage II) en de eerste reactie van de jongerenraad (bijlage III) liggen ter inzage in de raadsmap. Vervolgens is de nota naar aanleiding van opmerkingen uit de commissie, adviesraden en de jongerenraad op een aantal kleine punten aangepast. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 4 -

5 Daarnaast zijn ook de verschillende partners binnen het speelruimtebeleid bij de ontwikkeling van het beleid betrokken, waaronder de woningbouwcorporaties en de beleidsmedewerkers van nauw verwante beleidsterreinen teneinde te streven naar een zoveel mogelijk integrale beleidsnota. Op basis van de hiervoor beschreven werkwijze hebben alle betrokken partijen in grote mate bijgedragen aan de totstandkoming van deze beleidsnota en bestaat er onder de betrokkenen een brede consensus over het geformuleerde beleid, de visie, beleidsuitgangspunten en de uitvoering hiervan in de vorm van het plan van aanpak. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 5 -

6 Hoofdstuk 2. Visie en beleidsuitgangspunten 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt de gemeentelijke visie op speelruimte gepresenteerd. De visie beschrijft de wijze waarop de gemeente Woudrichem de komende jaren uitvoering geeft aan het speelruimtebeleid. De hierop aansluitende beleidsuitgangspunten vormen de kaders van het speelruimtebeleid. De visie en de beleidsuitgangspunten worden in hoofdstuk 4 nader uitgewerkt in een concreet plan van aanpak. 2.2 Algemene visie op speelruimte Zoals in de inleiding van deze beleidsnota beschreven is de aanwezigheid van voldoende en gevarieerde speelruimte van groot belang voor de ontwikkeling van kinderen in al haar facetten. De visie van de gemeente Woudrichem is dan ook dat de inwoners tot 18 jaar recht hebben op speelruimte, zodat kinderen in voldoende mate kunnen spelen en bewegen. Daarnaast wordt onderschreven dat speelruimte een belangrijke bijdrage levert aan de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en worden speelplaatsen gezien belangrijke ontmoetingsplaatsen voor zowel jongeren als ouderen. Speelplaatsen dragen bij aan de sociale cohesie. Vanuit dit perspectief geldt dan ook dat er in de gemeente Woudrichem sprake dient te zijn van een voldoende, gevarieerd en goed gespreid aanbod aan speelvoorzieningen. Gevarieerd zodat voor de verschillende doelgroepen een voldoende diversiteit aan typen speelplekken aanwezig is. Voldoende zodat het voorzieningenniveau in verhouding staat tot het aantal inwoners en overeenkomt met de hiervoor geldende landelijke normen en opgestelde richtlijnen (zie bijlage 1). En tot slot goed gespreid zodat er voldoende voorzieningen aanwezig zijn binnen de actieradius van de verschillende doelgroepen. In de huidige situatie is er in de gemeente Woudrichem sprake van een tekort aan formele speelruimte in aantallen speelvoorzieningen, in oppervlakte en in variatie van het aanbod. Ter indicatie, meer dan de helft van de speelplaatsen bestaat uit slechts 1 tot 3 toestellen, en dat zijn dan voornamelijk springveren (wipkippen e.d.). Zie ook bijlage 1. Deze tekorten doen zich voor in vrijwel alle kernen en zijn van toepassing op alle doelgroepen. Het speelruimtebeleid is er dan ook op gericht om het voorzieningenniveau in de periode op peil te brengen. Hierbij wordt tegelijkertijd zoveel mogelijk ingespeeld op de geconstateerde behoefte aan grotere speelplaatsen met een divers aanbod van speeltoestellen in plaats van kleinschalige locaties met één of enkele speeltoestellen waar het huidige, zeer eenzijdige, aanbod door gekenmerkt wordt. Vanuit dit perspectief zal het aanpassen, actualiseren van het huidige speelruimte aanbod middels de volgende drie stappen worden uitgevoerd: a. bestaande speelplaatsen opwaarderen; b. realiseren van nieuwe speelplaatsen c. speelplaatsen met minder dan 3 toestellen en een oppervlak dat kleiner is dan 350 m2 in principe na afloop van de levensduur verwijderen, of - indien de mogelijkheid zich voordoet- de speelplaats nog voor afloop van de levensduur verplaatsen naar een grotere locatie die wel aan deze minimale eis voldoet. In hoofdstuk 4 wordt de herstructurering van het aanbod concreet beschreven in de vorm van een plan van aanpak. Hierop aansluitend vormt de realisatie van een kinder- en zorgboerderij met daarbij een grote kinderspeeltuin een belangrijke aanvulling op het huidige aanbod. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 6 -

7 De planvorming en haalbaarheid omtrent de realisatie van deze voorziening is op dit moment in ontwikkeling waarbij als mogelijke locaties gedacht kan worden aan een plek nabij het Prinsentuin College in de kern Ande, of een ruimte in het Almbos in de kernen Giessen/ Rijswijk. Het vormt tevens een belangrijke compensatie voor mogelijk het verdwijnen van een aantal kleine hertenkampen. De realisatie van de kinder- en zorgboerderij met grote kinderspeeltuin maakt onderdeel uit van het plan van aanpak (hoofdstuk 4). De structuur van de gemeente Woudrichem heeft tot gevolg dat er slechts in beperkte mate informele speelruimte op beperkte afstand van de doelgroepen aanwezig is (uitgezonderd de kernen Uitwijk en Waardhuizen). Dit maakt het belang van de aanwezigheid van voldoende formele speelruimte binnen de kernen groter. In de visie van de gemeente Woudrichem wordt de komende jaren de behoefte aan formele speelruimte echter te allen tijde bezien in relatie tot de aanwezigheid van informele speelruimte. In hoofdstuk 3 wordt nader stilgestaan bij de begrippen formele en informele speelruimte. 2.3 Visie op doelgroepen Het speelruimtebeleid is gericht op kinderen en jongeren van 0-18 jaar, De gebruikers c.q. de doelgroepen worden zelf, via de ouders of via de jongerenraad nauw betrokken bij het realiseren van nieuwe speelvoorzieningen voor wat betreft de locatie, de inrichting, type voorzieningen/ toestellen, etc. Zodoende wordt draagvlak onder de gebruikers en de ouders gecreëerd en wordt gekomen tot adequate voorzieningen waarvan in de praktijk ook optimaal gebruik wordt gemaakt. 0-5 en 6-11 jaar In de visie van de gemeente Woudrichem is er geen sprake van een duidelijke scheidslijn tussen de tussen de doelgroepen kinderen (0-5 jaar) en jeugdigen (6-12 jaar). Kinderen uit beide doelgroepen maken over en weer gebruik van elkaars speelruimte, omdat de behoefte aan speelruimte en de ontwikkeling van een kind sterk kan verschillen binnen deze leeftijdscategorieën. Hiertoe wordt bij het herstructureren van het speelruimteaanbod (zie hoofdstuk 4) als uitgangspunt gehanteerd dat er grotere speelplaatsen worden gerealiseerd die geschikt zijn voor zowel kinderen van 0-5 jaar als jeugdigen van 6-12 jaar jaar Naast de traditionele doelgroepen kinderen (0-5 jaar), jeugdigen (6-12 jaar) waarvoor doorgaans voldoende aandacht bestaat binnen het speelruimtebeleidsveld wordt de komende jaren de nadruk gelegd op de doelgroep jongeren (12-18 jaar). De extra aandacht voor deze doelgroep vloeit voort uit signalen vanuit de verschillende partners en vanuit andere gemeentelijke beleidsterreinen dat een voldoende aanbod van voorzieningen voor deze doelgroep in de loop der jaren steeds belangrijker is geworden. De doelgroep kampt met een afnemend beweeg- en sportgedrag. Daarnaast kan de doelgroep veelal uit verveling tot overlast worden voor omwonenden indien er onvoldoende mogelijkheden zijn voor deze doelgroep om samen te komen, te sporten, te spelen en zich te vermaken. Bij een onvoldoende of een eenzijdig aanbod aan speelplaatsen zal het samenkomen van jongeren op andere, hiervoor niet bestemde locaties plaatsvinden, met in veel gevallen overlast voor omwonen tot gevolg. Het is overigens van belang te beseffen dat het realiseren van voldoende voorzieningen voor de doelgroep jongeren geen garantie vormt voor het daadwerkelijke gebruik. Deze doelgroep laat zich immers moeilijk sturen en het is dan ook van belang om de jongeren zelf nadrukkelijk te betrekken bij de realisatie van de voorzieningen. Op deze wijze voelen de jongeren zich betrokken bij en verantwoordelijk voor de voorzieningen en wordt een optimaal gebruik gestimuleerd. In bijlage 2a wordt nader ingegaan op de doelgroepen en hun specifieke behoeften. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 7 -

8 2.4 Visie op de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van het beleid Het realiseren van voldoende, gevarieerde en goed gespreide speelruimte is een belangrijk maatschappelijk thema. Als gevolg hiervan zijn de speelplaatsen maatschappelijke voorzieningen en zijn gemeenten hiervoor primair verantwoordelijk. Dit geldt ook voor de gemeente Woudrichem. Binnen de gemeentelijke organisatie is de afdeling Samenleving de spin in het web en zij vervult dan ook de regiefunctie. Naast de primaire verantwoordelijkheid van de gemeente Woudrichem is tegelijkertijd vastgesteld dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen is om kinderen, jeugdigen en jongeren spelenderwijs (dus met voldoende speelruimte) op te kunnen laten groeien. Zoals in de inleiding van het voorliggende speelruimtebeleid geschetst zijn diverse veranderende factoren van invloed op de behoefte aan speelruimte. Ook in de komende jaren zullen de omstandigheden wijzigen en zal evaluatie en actualisatie van het speelruimtebeleid noodzakelijk zijn. Het voorliggend speelruimtebeleid van toepassing is op de periode Na afloop van deze periode zal het beleid geëvalueerd worden. Samenwerking met interne en externe partners Binnen de gemeentelijke organisatie vraagt een succesvol speelruimtebeleid om een integrale aanpak waarbij een nauwe samenwerking plaatsvindt tussen de betrokken afdelingen en beleidsterreinen (zie ook bijlage 2b). Afhankelijk van het beleidsterrein zal passend bij de beleidsfase (beleidsvorming, uitvoering of evaluatie) in meer of mindere mate samenwerking plaatsvinden binnen de gemeentelijke organisatie. Gedurende de beleidsvorming zijn met name de beleidsterreinen jeugd, sport, volksgezondheid, ruimtelijke ordening, openbare werken en milieu belangrijke gesprekspartners. In de uitvoering van het beleid speelt met name de afdeling Openbare Werken een belangrijke rol ten aanzien van de realisatie van nieuwe speelvoorzieningen en in het beheer en onderhoud van de aanwezige speelplekken. Bij de evaluatie van het beleid worden alle hiervoor genoemde beleidsterreinen betrokken. In bijlage 2b is bij iedere interne partner afzonderlijk beschreven op welke wijze invulling gegeven wordt aan de betrokkenheid bij het gemeentelijke speelruimtebeleid. Ook de inwoners van de gemeente Woudrichem zijn op verschillende manieren betrokken bij het speelruimtebeleid (gebruik, toezicht, beheer en onderhoud) en vervullen in iedere fase een belangrijke rol. In de fase van beleidsvorming wordt inwoners de mogelijkheid geboden om tijdens wijkavonden, binnen de ruimtelijke en financiële mogelijkheden, mede richting te geven aan het speelruimtebeleid. Het speelruimtebeleid is en blijft echter een primaire verantwoordelijkheid van de gemeente. De inwoners leveren dus een zeer belangrijke bijdrage, de gemeente neemt de uiteindelijke beslissingen (zowel in de beleidsvorming als in de formele besluitvorming door het college van B&W en de gemeenteraad). Speelruimteadviesgroepen Het verkrijgen van draagvlak onder de inwoners is van belang aangezien de inwoners ook in de uitvoering van het beleid een belangrijke rol spelen. Tijdens de uitvoering van het beleid komt de betrokkenheid van de inwoners onder meer tot uiting in de vorm van de op te zetten speelruimteadviesgroepen 2, waarin per kern een aantal gebruikers en inwoners zitting nemen en als vertegenwoordigers van hun kern betrokken worden bij de realisatie van nieuwe speelplaatsen en bij het verwijderen of verplaatsen van bestaande voorzieningen. 2 De speelruimteadviesgroepen bestaan uit maximaal 6 inwoners, waarbij gestreefd wordt naar een combinatie van zowel jongeren als volwassenen in de adviesgroep. Geïnteresseerden hiervoor konden zich tijdens de wijkavonden opgeven en tevens is een oproep gedaan via de gemeentelijke website en de huis-aan-huis bladen. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 8 -

9 Tegelijkertijd zijn de inwoners in de uitvoering van belang bij het houden van toezicht, het op informele wijze beheren en onderhouden van de voorzieningen. Ook met het oog op een zekere mate van tolerantie van bewoners ten aanzien van de speelvoorzieningen (een speelvoorziening kan immers ook levendigheid en daarmee enige mate van lawaai met zich meebrengen) is betrokkenheid bij het speelruimtebeleid gewenst. Tot slot wordt bij de evaluatie van het gevoerde beleid voorafgaand aan de herziening hiervan de mening van de inwoners gevraagd. Mogelijk vindt dit plaats door middel van een enquête die via de internetsite van de gemeente door inwoners ingevuld kan worden. Naast inwoners kunnen ook woningbouwcorporaties en het bedrijfsleven een bijdrage leveren aan het speelruimtebeleid. In de relatie met scholen en sportverenigingen hanteert de gemeente Woudrichem geen pro-actief beleid om te komen tot gezamenlijke speelvoorzieningen. 2.5 Visie op veiligheid, aansprakelijkheid en kwaliteit Gebruikers en hun ouders moeten erop kunnen rekenen dat de speelplaatsen en de speeltoestellen veilig zijn. Verkeersveilig (een veilige bereikbaarheid), sociaal veilig en gebruiksveilig. Dit betekent overigens niet dat alle risico s kunnen worden uitgesloten, want spelen doen kinderen letterlijk met vallen en opstaan. De wettelijke verplichting voor de veiligheid van speeltoestellen is vastgelegd in het Attractiebesluit 3 en daarnaast zijn ook Europese normen 4 opgesteld. De gemeente Woudrichem is gehouden het Attractiebesluit uit te voeren en streeft naar een optimale veiligheid. Onder meer vanuit dit perspectief is besloten de APV 5 aan te passen door een alcoholverbod op en rondom de speelplaatsen in te voeren. Hiermee neemt de veiligheid toe en wordt eventuele overlast verminderd. In het Attractiebesluit zijn de wettelijke bepalingen voor aansprakelijkheid en veiligheid vastgelegd. Indien er sprake is van een ongeval door een gebrek aan het speeltoestel of een onveilige ondergrond, dan is degene die het speeltoestel voorhanden heeft altijd als eerste aansprakelijk. Deze verantwoordelijkheid is aanvullend op de risicoaansprakelijkheid die wordt omschreven in het Burgerlijk Wetboek. Het aanbieden van onveilige speeltoestellen wordt gezien als het plegen van een onrechtmatige daad. De eigenaar van het speeltoestel is als eerste aansprakelijk. De hieruit voort vloeiende verantwoordelijkheden van de gemeente Woudrichem zijn opgenomen in bijlage 3. Tot slot van deze paragraaf wordt stilgestaan bij het kwaliteitsniveau dat gehanteerd wordt binnen het speelruimtebeleid. Ten aanzien van de kwaliteit geldt dat alle speelplaatsen en speeltoestellen minimaal aan de wettelijke eisen hieromtrent voldoen (uitsluitend gecertificeerde toestellen). In verband met veiligheidseisen en garantiebepalingen van de leveranciers, worden voor vervanging van onderdelen zoveel mogelijk originele onderdelen gebruikt of onderdelen die een hogere kwaliteit voor de veiligheid tot gevolg hebben. Tegelijkertijd heeft de kwaliteit van de voorzieningen invloed op de duurzaamheid en het daadwerkelijke gebruik van de voorzieningen. Met het oog hierop wordt gekozen voor voorzieningen met een bovengemiddeld kwaliteitsniveau, zodat er sprake is van duurzame speelplaatsen (kennen een langere levensduur en vergen doorgaans minder onderhoud) en een optimaal gebruik. Ook sluit een bovengemiddelde kwaliteitsniveau goed aan op het streven naar een optimale veiligheid. Tot slot wordt vanuit milieuoogpunt waar mogelijk gekozen voor duurzame en milieuvriendelijke materialen (zie ook bijlage 2a). 3 Besluit Veiligheid Attractie- en speeltoestellen van maart NEN-EN tot en met en Algemene Plaatselijke Verordening Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 9 -

10 2.6 Visie op onderhoud, beheer en vervanging In het streven naar een optimale veiligheid voor de gebruikers is het van groot belang dat de speelvoorzieningen goed onderhouden, beheerd en na verloop van tijd vervangen worden. Hiertoe is het van belang dat met een vaste regelmatig inspecties plaatsvinden en dat hiervan een logboek wordt bijgehouden, zoals dat verplicht is vanuit het Attractiebesluit. Het onderhoud bestaat daarnaast uit de werkzaamheden die aan de speeltoestellen en de directe omgeving (bijvoorbeeld groenstroken, hekwerken, etc.) uitgevoerd moeten worden. Tot slot is het belangrijk dat de speelvoorzieningen schoon zijn. Concluderend kan worden gesteld dat het beheer en onderhoud gericht is op het schoon, heel en veilig houden van de speelplaatsen. De ondergrens daarbij is het acceptatieniveau waarbij de speelplaatsen en speeltoestellen blijven voldoen aan de veiligheidsnormen en aan de eisen van algemene welstand. Naast de kwaliteit van de voorzieningen is tegelijkertijd de mate van onderhoud van invloed op de levensduur van de speelplaatsen en de toestellen. Wanneer er in voldoende mate onderhoud gepleegd wordt zal de levensduur mogelijk kunnen worden verlengd. Hierdoor kan vervolgens weer een besparing plaatsvinden op het budget dat noodzakelijk is om de toestellen te vervangen. Uitgangspunt is dat er sprake dient te zijn van een goede balans tussen onderhouds- en vervangingskosten. Het vervangen van speeltoestellen vindt plaats aan de hand van een flexibel vervangingsschema, zoals beschreven in bijlage Beleidsuitgangspunten Voortvloeiend uit de hiervoor gepresenteerde visie worden navolgend kort en bondig de belangrijkste beleidsuitgangspunten gepresenteerd. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in: 1. Algemene beleidsuitgangspunten 2. Interne organisatie 3. Samenwerking met partners 4. Herstructurering speelruimteaanbod 5. Onderhoud en vervanging Algemene beleidsuitgangspunten Beleidsuitgangspunt 1. De inwoners van de gemeente Woudrichem van 0 tot 18 jaar hebben recht op speelruimte. Beleidsuitgangspunt 2. Om ervoor te zorgen dat kinderen en jongeren nu en in de toekomst spelenderwijs kunnen opgroeien in de gemeente Woudrichem is een gevarieerd, voldoende en goed gespreid aanbod van speelvoorzieningen noodzakelijk. (= de doelstelling van het speelruimtebeleid van de gemeente Woudrichem) Beleidsuitgangspunt 3. Speelruimte levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en draagt bij aan de sociale cohesie aangezien speelplaatsen als ontmoetingsplaats dienen voor zowel kinderen als ouders. Interne organisatie Beleidsuitgangspunt 4. De gemeente Woudrichem is primair verantwoordelijk voor het speelruimtebeleid. Het speelruimtebeleid wordt op integrale wijze binnen de gemeentelijke organisatie ter hand genomen, waarbij de Afdeling Samenleving een regierol heeft. Hierbij vindt een nauwe samenwerking tussen de betrokken afdelingen en beleidsterreinen plaats, zodat ook op andere beleidsterreinen -in overleg met de regisseur- aandacht wordt besteedt aan het versterken van het voorzieningenniveau en de bespeelbaarheid van de gemeente. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

11 Samenwerking met partners Beleidsuitgangspunt 6. Naast de primaire verantwoordelijkheid van de gemeente is het zorgdragen voor optimale speelplaatsen tegelijkertijd een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen. Hiertoe vindt de vorming, uitvoering en evaluatie van het beleid, binnen de aangegeven opties, plaats in samenspraak met de gebruikers, jongerenraad, ouders, omwonenden en partners zoals bijvoorbeeld woningbouwcorporaties en het bedrijfsleven. Beleidsuitgangspunt 6. De wens is om in de toekomst per kern een speelruimteadviesgroep in te stellen als klankbord voor de gemeente. Deze adviesgroepen worden dan betrokken bij de uitvoering en evaluatie van het speelruimtebeleid. Herstructurering van het speelruimteaanbod Beleidsuitgangspunt 7. Het speelruimtebeleid is gericht op de doelgroepen: kinderen (0 tot en met 5 jaar), jeugdigen (6 tot en met 11 jaar) en jongeren (12 tot en met 18 jaar). Gezien de dunne scheidslijn tussen de doelgroepen kinderen (0-5 jaar) en jeugdigen (6-11 jaar) worden grotere speelvoorzieningen gerealiseerd die gericht zijn op de leeftijdsgroep van 0-11 jaar. Daarnaast bestaat vanuit maatschappelijk oogpunt in de uitvoering van het beleid extra aandacht voor voorzieningen voor de doelgroep jongeren (12-18 jaar). Beleidsuitgangspunt 8. In de beoordeling van het voorzieningenniveau dienen de kwantitatieve normen als richtlijn maar is de kwalitatieve analyse leidend (zie bijlage 1). Daarnaast wordt de behoefte aan formele speelruimte bezien in relatie tot de aanwezigheid van informele speelruimte. Beleidsuitgangspunt 9. Anno 2007 is er sprake van een tekort aan formele speelruimte in aantallen speelplaatsen, in oppervlakte en in variatie. Dit tekort doet zich voor in vrijwel alle kernen en is van toepassing op vrijwel alle doelgroepen (zie bijlage 1). Het speelruimtebeleid is er op gericht om het voorzieningen in de periode op peil te brengen. In 2011 wordt het beleid geëvalueerd en geactualiseerd. Beleidsuitgangspunt 10. Bij het versterken van het speelvoorzieningenaanbod wordt voorzien in de geconstateerde behoefte aan grotere speelplaatsen met een divers aanbod van speeltoestellen. De realisatie van een kinder- en zorgboerderij met een grote kinderspeeltuin wordt hierbij gezien als een belangrijke aanvulling op het huidige aanbod. Beleidsuitgangspunt 11. Gezien de behoefte van de inwoners en vanuit het oogpunt van een efficiënt beheer en onderhoud worden speelplaatsen met minder dan 3 speeltoestellen en een oppervlak dat kleiner is dan 350 m2 in principe na afloop van de levensduur geamoveerd of -indien de mogelijkheid zich voordoet- nog voor afloop van de levensduur verplaatst naar een grotere locatie/speelvoorziening die wel aan deze minimale eis voldoet. Nieuw te realiseren speelvoorzieningen dienen aan deze minimale eisen te voldoen. Beleidsuitgangspunt 12. Nieuwe speelplaatsen bestaan -voor zover mogelijk- uit duurzame en milieuvriendelijke materialen en kennen een bovengemiddeld kwaliteitsniveau met het oog op duurzame speelplaatsen en een optimaal gebruik. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

12 Onderhoud en vervanging Beleidsuitgangspunt 13. De gemeente Woudrichem streeft naar optimale veiligheid van de speelplaatsen en de speeltoestellen in alle opzichten en houdt zich conform de wettelijke verplichting aan het Attractiebesluit. Beleidsuitgangspunt 14. Het beheer en onderhoud is erop gericht om de speelvoorzieningen schoon, heel en veilig te houden. Met het oog op een planmatig onderhoud wordt z.s.m. een meerjaren onderhoudsplanning opgesteld inclusief een flexibel vervangingsschema Beleidsuitgangspunt 15. In geval van vervanging van speeltoestellen en speelplaatsen wordt nagegaan aan welk type voorziening en op welke locatie de behoefte het grootst is, gerelateerd aan voorliggende speelruimtebeleid. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

13 Hoofdstuk 3. Oriëntatie van het speelveld 3.1 Inleiding Spelen doen kinderen en jongeren overal. Op de stoep, op straat, op een grasveld, op een speelplaats, op een schoolplein, in een speeltuin en natuurlijk ook binnenshuis. Het is dan ook van belang om helder vast te stellen waarop het speelruimtebeleid van de gemeente Woudrichem betrekking heeft. Hiertoe vindt in dit hoofdstuk een nadere oriëntatie van het beleidsveld, in dit geval het speelveld plaats. Als onderdeel van deze oriëntatie vindt een definiëring plaats van het begrip speelruimte dat in voorliggende nota centraal staat. Ook wordt vastgesteld op welke doelgroepen het speelruimtebeleid van de gemeente Woudrichem zich richt. Aanvullend op dit hoofdstuk wordt in bijlage 2 nader inzicht geboden in de rol en functie van de verschillende partners die actief zijn binnen het Woudrichemse speelveld. 3.2 Definitie speelruimte Binnen het begrip speelrumte wordt onderscheid gemaakt in informele speelruimte en formele speelruimte. Met informele speelruimte wordt de openbare ruimte bedoeld die kinderen en jongeren gebruiken om te spelen maar die hier niet primair voor bedoeld is. Te denken valt hierbij aan het spelen op de stoep, op straat, op een parkeerplaats, een plantsoen of op een grasveldje in een park. Een belangrijk kenmerk van de informele speelruimte is dat er geen specifieke speeltoestellen aanwezig zijn. Met formele speelruimte wordt de openbare ruimte aangeduid die specifiek en exclusief is ingericht voor de speelfunctie. Hieronder vallen dus de speelplaatsen waar één of enkele speelvoorzieningen aanwezig zijn. Dit kunnen echter ook trapveldjes zijn waarop doeltjes zijn geplaatst. Een belangrijk kenmerk van de formele speelruimte is dus dat er specifieke speeltoestellen aanwezig zijn en dat de ruimte een speelfunctie heeft. Het is hierbij van belang om te benadrukken dat het bij de formele speelruimte uitsluitend openbare ruimte betreft. Speelvoorzieningen, zoals bijvoorbeeld een privaat geëxploiteerde speeltuin of een schoolplein dat uitsluitend gebruikt kan worden door leerlingen, zijn niet openbaar toegankelijk en maken dus geen onderdeel uit van het speelruimtebeleid dat in deze beleidsnota is geformuleerd. In de gemeente Woudrichem zijn alle schoolpleinen niet openbaar toegankelijk en uitsluitend bestemt voor de leerlingen tijdens schooltijden. Uitzondering hierop vormt het schoolplein in Oudendijk. Tot slot dient te worden opgemerkt dat informele en formele speelruimte niet geheel los van elkaar staan. De mate waarin informele speelruimte aanwezig is, is van invloed op de behoefte aan formele speelruimte. Indien een wijk een zeer kindvriendelijke structuur heeft (woonerven, veel groenstroken, weinig en langzaamrijdend autoverkeer, etc.) dan zal de behoefte aan formele speelruimte aanzienlijk minder zijn dan in een drukke wijk waar weinig speelmogelijkheden voor kinderen aanwezig zijn. Formele speelruimte vormt dan ook een vervanging van de speelmogelijkheden die van nature aanwezig zijn (de informele speelruimte). Het speelruimtebeleid van de gemeente Woudrichem richt zich primair op de formele speelruimte. Wel wordt de behoefte aan formele speelruimte bezien in relatie tot de aanwezige informele speelruimte. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

14 Hoofdstuk 4. Plan van aanpak 4.1 Inleiding De in hoofdstuk 2 gepresenteerde visie en geformuleerde beleidsuitgangspunten dienen ter uitvoering te worden gebracht in de periode In dit hoofdstuk wordt in de vorm van een concreet plan van aanpak ingegaan op de wijze van uitvoering, prioritering en planning van werkzaamheden, taken en verantwoordelijkheden van betrokkenen en de bijhorende financiële middelen. Hieraan voorafgaand worden de randvoorwaarden waarbinnen uitvoering dient plaats te vinden beschreven. 4.2 Randvoorwaarden De uitvoering van het speelruimtebeleid vindt plaats binnen een aantal randvoorwaarden. Het gaat hierbij allereerst om de inhoudelijke randvoorwaarden gevormd door de visie en de beleidsuitgangspunten. Daarnaast zijn er financiële, formatieve en ruimtelijke randvoorwaarden van toepassing. Deze worden navolgend beschreven. Financiële randvoorwaarden Deze beleidsnota is opgesteld voor de periode De uitvoering zal gefaseerd plaatsvinden, waarbij het streven is het grootste deel van de uitvoering in 2008 te realiseren (zie bijlage 12). De hiervoor benodigde financiën , zijn opgenomen in de begroting Voor de benodigde financiën voor de uitvoering van de tweede fase (2009/1010) en derde fase (2010/2011), respectievelijk en , zal conform de insteek van de nota gestreefd worden om goede prestatie afspraken te maken met derden (onder meer de woningbouwcorporaties). Dit bedrag staat nu optioneel opgenomen in het overzicht van financiële middelen (zie tabel 1) aangezien de beschikbaarheid van deze middelen vooraf niet vast staat. Indien deze taakstelling niet gehaald wordt, dient uiterlijk bij de begrotingsbehandeling 2010 te worden bezien in hoeverre aanvullende middelen nodig zijn. Tabel 1. Financiële middelen Bedragen in euro ( ) Uitvoering Nota Speelruimte 2008 (conform begroting) ,- Optioneel: bijdrage derden (o.m. woningbouwcorporaties en bedrijfsleven) ,- Totaal ,- Op basis van het voorgaande is er voor uitvoering van het speelruimtebeleid (investeringen en onderhoud) een bedrag beschikbaar van ,- mogelijk aangevuld met een bijdrage door derden (waaronder woningbouwcorporaties en het bedrijfsleven) tot ,-. Hiertoe zijn met de woningbouwcorporaties begin 2008 reeds de eerste gesprekken gevoerd. Naast het beschikbare investeringsbedrag wordt in de huidige situatie een jaarlijks onderhoudsbudget gehanteerd van ,- per jaar. Als gevolg van het opwaarderen en uitbreiden van het huidige aanbod kunnen de onderhoudskosten als gevolg hiervan op termijn mogelijk stijgen. Aangezien inzicht hierin op dit moment ontbreekt, zal in afwachting van het meerjarenonderhoudsplan jaarlijks dienen te worden bezien of het onderhoudsbudget toereikend is of dient te worden bijgesteld. Het streven is het meerjaren onderhoudsplan uiterlijk in 2009 gereed te hebben, zodat bij de begrotingsbehandeling 2010 aan de hand van het meerjaren onderhoudsplan inzicht kan worden gegeven in de eventuele financiële gevolgen als gevolg van het opwaarderen en uitbreiden van de speelplaatsen. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

15 Formatieve randvoorwaarden Als uitgangspunt geldt dat uitvoering van het speelruimtebeleid plaatsvindt binnen de huidige personele formatie. Eventueel extra benodigde formatie danwel noodzakelijk inzet door externen dient binnen de beschikbare financiële randvoorwaarden plaats te vinden. Ruimtelijke randvoorwaarden Een belangrijk aspect van het realiseren van het voorliggende speelruimtebeleid vormt het realiseren van nieuwe speelplaatsen. Om te komen tot een optimale locatiekeuze worden vanuit het speelruimtebeleid (spreiding van voorzieningen) en vanuit de afdeling Ruimte, in samenwerking met afdeling Samenleving, een aantal opties geformuleerd. Deze opties worden middels een eerste kadernota speelruimte aan de Commissie voorgelegd, waarna de vastgestelde opties kunnen worden besproken met gebruikers en omwonenden. Bij het vaststellen van potentiële locaties geldt dat dit plaatsvindt binnen de bestaande ruimtelijke mogelijkheden. Hiermee wordt bedoeld dat de huidige ruimtelijke structuren zoveel mogelijk behouden blijven (straten, gebouwen, etc.) aangezien de kosten die gepaard gaan met infrastructurele wijzigingen niet in verhouding staan tot de investeringen in de speelruimte. Het vigerende bestemmingsplan vormt geen harde randvoorwaarden. De mogelijkheid wordt echter voorbehouden om het bestemmingsplan te wijzigen voor de voor speelruimte beoogde locatie. 4.3 Plan van aanpak De uitvoering van het speelruimtebeleid omvat het planmatig en gestructureerd uitvoeren van concrete werkzaamheden en acties. Het plan van aanpak is opgebouwd aan de hand van de indeling van de beleidsuitgangspunten. Voor de algemene beleidsuitgangspunten geldt echter dat hieraan uitvoering wordt gegeven door uitvoering van de werkzaamheden en actiepunten voortvloeiend uit de overige beleidsuitgangspunten. Navolgend wordt per segment ingegaan op de te verrichten werkzaamheden, de planning, taken en verantwoordelijkheden van betrokkenen en de bijhorende financiële middelen Interne organisatie Interne organisatie # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Planning Financiën 1 Regie in uitvoering speelruimtebeleid Afdeling Samenleving Interne en externe partners Na vaststelling Binnen formatie 2 Structureel overleg speelruimtebeleid Afdeling Samenleving Interne partners Na vaststelling Binnen formatie met interne partners (regie) minimaal 1 x per kwartaal 3 Aandacht voor speelruimte in Interne partners In overleg met Na vaststelling Binnen formatie beleidsontwikkeling op verwante regisseur (afdeling beleidsterreinen samenleving) Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

16 4.3.2 Samenwerking met partners Samenwerking met partners # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Planning Financiën 4 Activeren van derden, (o.m. woningbouw- Afdeling Derden, waaronder Na vaststelling Binnen formatie corperaties en bedrijfsleven) om bijdrage te Samenleving (regie) woningbouwcorporati leveren aan het en het es en het speelruimtevoorzieningenniveau.. gemeentebestuur bedrijfsleven 5 Overleg met gebruikers, jongerenraad, Afdeling Gebruikers, Na vaststelling Binnen formatie ouders, omwonenden en, na installering, Samenleving (regie), jongerenraad, speelruimte-adviesgroepen over inrichting afd. OW, afd. ruimte ouders, omwonenden van nieuwe speelplaatsen. en afdeling en, na installering, communicatie speelruimteadviesgro epen 6 Formeren van speelruimteadviesgroepen. Afdeling gebruikers, ouders, formatie en eerste Binnen formatie Samenleving (regie) omwonenden. bijeenkomst 1 e kwartaal Activeren van inwoners om een bijdrage te Afdeling Inwoners gemeente Na vaststelling Binnen formatie leveren door het houden van toezicht, het Samenleving en Woudrichem op informele wijze beheren van de openbare werken speelvoorzieningen en eventueel het (regie) en verrichten van (grond)onderhoud. communicatie 8 Evaluatie van het beleid waarbij de mening Afdeling Interne en externe November 2011 Binnen formatie van de gebruikers, de jongerenraad, Samenleving (regie) partners speelruimteadviesgroepen, de inwoners, woningbouwcorporaties en bedrijfsleven gevraagd wordt, evenals van de nauw verwante beleidsterreinen Herstructurering aanbod De concrete resultaten van het speelruimtebeleid worden daadwerkelijk zichtbaar door de herstructurering van het aanbod aan speelvoorzieningen. Het gaat hierbij om het verwijderen, verplaatsen, samenvoegen en opwaarderen van bestaande speelplaatsen en het realiseren van nieuwe speelplaatsen. De herstructurering vindt plaats binnen de kaders van de geformuleerde beleidsuitgangspunten die hierop van toepassing zijn. Vanuit deze beleidsuitgangspunten wordt in belangrijke mate richting gegeven aan de wijze waarop herstructurering van het aanbod dient plaats te vinden. Samenvattend vanuit de beleidsuitgangspunten luidt de opdracht voor de herstructurering van het aanbod: Het versterken van het speelruimteaanbod door het realiseren van grotere speelplaatsen met een grotere variatie aan toestellen geschikt voor de leeftijd van 0-11 jaar, het realiseren van nieuwe voorzieningen voor de doelgroep jongeren (12-18 jaar) met meer variatie, het realiseren van een kinder- en zorgboerderij met een grote kinderspeeltuin, het opwaarderen van bestaande speelplaatsen en het verwijderen of verplaatsen van speelplaatsen naar andere locaties met minder dan 3 speeltoestellen en een oppervlak kleiner dan 350 m2. Per kern worden hiertoe de volgende acties ondernomen. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

17 Woudrichem # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Planning Financiën 9 De speelplaatsen 5, 8 en 11 worden Afdeling Omwonenden Eind 2008 Binnen formatie verwijderd aangezien de speelplaatsen Samenleving (regie), informeren niet voldoen aan de minimale eisen. afdeling Ruimte en Daarnaast is ook de ligging van deze afd. Openbare speelplaatsen niet optimaal gezien de Werken omringende auto s en kennen de speelplaatsen weinig variatie. Uitgangspunt is dat de toestellen elders geplaatst worden op nieuwe of bestaande speelplaatsen. 10 Realisatie van een skatevoorziening en/of Afdeling Interne en externe Eind ,- een speelplaats voor 12+ Samenleving (regie), partners afdeling Ruimte en Openbare Werken 11 Realisatie van een nieuwe voorziening Afdeling Interne en externe Eind ,- voor jongeren (12-18 jaar). Nadere Samenleving (regie), partners invulling in overleg met betrokkenen. afdeling Ruimte en Openbare Werken 12 A Opwaarderen van bestaande Afdeling Interne en externe Eind 2008 A ,- speelplaatsen 1, 4a, 4b, 6, 7, 9, 10 en 12 Samenleving (regie), partners B. Opwaarderen speelplaats 13, afdeling Ruimte en B schoolplein in Oudendijk. Aangezien dit de Openbare Werken enige speelplaats is in Oudendijk, is hier geen 5000, maar voor begroot. 13 Realisatie van een nieuwe grote Afdeling Interne en externe Naar verwachting ,- speelplaats voor de doelgroepen van 0-11 Samenleving (regie), partners 2009/2010 jaar ter vervanging van speelplaats 2 ivm afdeling Ruimte en woningbouw. Openbare Werken 14 Realisatie van een nieuwe sport- en Afdeling Interne en externe Naar verwachting ,- speelvoorziening voor jongeren (12-18 Samenleving (regie), partners 2009/2010 jaar) met in ieder geval een basketball afdeling Ruimte en voorziening ter vervanging van speelplaats Openbare Werken 3 ivm woningbouw Door de afdeling ruimte is aangegeven dat het opwaarderen van de speelplaatsen 1, 4a, 4b, 6, 7, 9, 10, 12 en speelplaats 13, het schoolplein in Oudendijk (actie 12) mogelijk is volgens het bestemmingsplan. Ten aanzien van de vervanging van speelplaats 2 (actie 13) kan een nieuwe voorziening worden opgenomen in de planvorming voor deze locatie. Ten behoeve van de realisatie van nieuwe speelplaatsen (acties 10, 11 en 14) heeft een eerste inventarisatie van potentiële locaties door de afdeling ruimte in overleg met de afdeling samenleving plaatsgevonden. Hieruit zijn de volgende potentiële locaties naar voren gekomen. A. Burgemeester van der Lelystraat/ Koepoortstraat, groenbestemming, maar wel een beschermd stadsgezicht. Minder geschikt voor bijvoorbeeld skatebaan. B. Middelvaart, park, speelruimte toegestaan, mogelijke geschikt voor een trapveldje of basketballveld. C. Postweide 2, tussen appartementen en woningen, groenbestemming. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

18 D. Groenendijk, nabij camping, groenbestemming, mogelijk geschikt voor een tafeltennistafel. E. Schapendam (parkeerterrein), verblijfsdoeleinden, wel een beschermd stadsgezicht. F. Adriaan van Alkmaarstraat, groen- en verblijfsdoeleinden (afhankelijk van wat er uitgevoerd gaat worden). G. In de nieuwe plannen voor de hoek Veldweg/Almkerkseweg kan mogelijk een skatebaan of basketbalveld worden opgenomen. Op basis van nader onderzoek naar de geschiktheid van deze locaties en overleg met de betrokkenen dient uiteindelijk gekomen te worden tot locatiekeuzes voor de realisatie van nieuwe speelplaatsen. Op de afgebeelde kaart wordt het huidige aanbod weergegeven en zijn de speelplaatsen die verdwijnen in het rood weergegeven. Aansluitend zijn de potentiële nieuwe locatie weergegeven in het wit. Kaart A. Spreiding voorzieningen in de kern Woudrichem D D 2 F 3 E 2 F 3 E A A 1 4a 4b 8 1 4a 4b 8 B C 9 12 B C G G 100 meter (0-5) 350 meter (6-11) 500 meter (12-18) Almkerk # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Planning Financiën 15 De speelplaatsen 19, 20 en 21 worden verwijderd aangezien de speelplaatsen niet voldoen aan de minimale eisen. Ook kennen de speelplaatsen weinig variatie. Uitgangspunt is dat de toestellen elders geplaatst worden op nieuwe of bestaande speelplaatsen. Speelplaats 15 voldoet qua oppervlakte niet aan de minimale norm maar blijft gezien het bouwjaar van de voorziening en met het oog op de spreiding van de voorzieningen gehandhaafd Afdeling Samenleving (regie) en Openbare Werken /2009 Binnen formatie Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

19 16 Opwaarderen van de bestaande Afdeling Interne en externe Eind ,- speelplaatsen 17, 18, 22 en de speelplaats Samenleving (regie), partners aan de Wethouder Raamsstraat die in de afdeling Ruimte en zomer van 2007 is gerealiseerd, met extra Openbare Werken speelvoorzieningen om meer variatie te creëren. 17 Realisatie van een nieuwe grote Afdeling Interne en externe Eind ,- speelplaats voor de doelgroepen van 0-11 Samenleving (regie), partners jaar. afdeling Ruimte en Openbare Werken 18 Realisatie van een nieuwe voorziening Afdeling Interne en externe Eind ,- voor jongeren (12-18 jaar). Nadere Samenleving (regie), partners invulling in overleg met betrokkenen. afdeling Ruimte en Openbare Werken 19 Realisatie van een nieuwe speelplaats Afdeling Interne en externe Eind ,- voor de doelgroepen van 0-11 jaar. Waar Samenleving (regie), partners mogelijk in de kern Uppel afdeling Ruimte en Openbare Werken Op dit moment is een nieuw bestemmingsplan voor de kom Almerk in voorbereiding. Indien nodig kan dit bestemmingsplan nog aangepast worden aan de behoeften vanuit het speelruimtebeleid. Ten aanzien van het opwaarderen van de speelplaatsen 17, 18 en 22 (actie 16) is door de afdeling ruimte opgemerkt dat dit mogelijk is volgens het bestemmingsplan, maar dat er bij speelplaats 18 en 22 beperkte ruimte beschikbaar is om te komen tot uitbreiding in omvang. Het opwaarderen van speelplaatsen kan echter ook gerealiseerd worden door meer toestellen te plaatsen binnen het bestaande oppervlak. Bij speelplaats 17 is wel veel ruimte beschikbaar, maar omdat dit voor een deel tevens geschikt dient te blijven als evenemententerrein dient de daadwerkelijk beschikbare ruimte nader onderzocht worden. Ten behoeve van de realisatie van nieuwe speelplaatsen (acties 17, 18 en 19) heeft een eerste inventarisatie van potentiële locaties door de afdeling ruimte in overleg met de afdeling samenleving plaatsgevonden. Op basis hiervan worden de volgende potentiële locaties voorgesteld. J. Emmikhovenseweg, bestemming groen en water. K. Nabij de Ster, bestemming groen en water. L. Provinciale weg Noord/ Sportlaan/ sportvelden, bestemming groen en water, maar toekomstplannen voor dit gebied zijn onduidelijk. M. Molenstraat (tegenover Wiek) N. Emmikhovenseweg/Wiek/Vang/ Galerij, bestemming groen en water (zuidkant Emmikhovenseweg groot stuk), maar om praktische en landschappelijke redenen niet zo geschikt. O. Voorstraat/ Verlaat, bestemming groen maar de toekomstplannen voor dit gebied zijn onduidelijk. Op basis van nader onderzoek naar de geschiktheid van deze locaties en overleg met de betrokkenen dient uiteindelijk gekomen tot worden tot locatiekeuzes voor de realisatie van nieuwe speelplaatsen. Op de afgebeelde kaart wordt het huidige aanbod weergegeven en zijn de speelplaatsen die verdwijnen in het rood weergegeven. Aansluitend zijn de potentiële nieuwe locatie weergegeven in het wit. Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

20 Kaart B. Spreiding voorzieningen in de kern Almkerk / K L O J M N 100 meter (0-5) 350 meter (6-11) 500 meter (12-18) 23 = nieuwe speelplaats naast de school (wethouder Raamsstraat) / K L O J M N Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

21 Rijswijk # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Start Financiën 20 Opwaarderen van de bestaande Afdeling Interne en externe Eind ,- speelplaatsen 24, 25 en 27 met extra Samenleving (regie), partners speelvoorzieningen om meer variatie te afdeling Ruimte en creëren. Openbare Werken 21 Realisatie van een nieuwe grote speelplaats Afdeling Interne en externe Eind ,- voor de doelgroepen van 0-11 jaar. Samenleving (regie), partners Deze realisatie wordt verricht binnen afdeling Ruimte en realisatie project De Bijl. Openbare Werken 22 Realisatie van een nieuwe voorziening voor Afdeling Interne en externe Eind ,- jongeren (12-18 jaar). Nadere invulling in Samenleving (regie), partners ( extra met overleg met betrokkenen. afdeling Ruimte en de insteek dat de Openbare Werken speelplaats voor Giessen en Rijswijk is) Ten aanzien van het opwaarderen van de speelplaatsen 24, 25 en 27(actie 20) is door de afdeling ruimte opgemerkt dat dit mogelijk is volgens het bestemmingsplan. Ten behoeve van de realisatie van nieuwe speelplaatsen (acties 21 en 22) heeft een eerste inventarisatie van potentiële locaties door de afdeling ruimte in overleg met de afdeling samenleving plaatsgevonden. Op basis hiervan worden de volgende potentiële locaties voorgesteld. P. Slagboomstraat/ Rijswijksesteeg, bestemming groen. Q. Koperwiek-Almweg, bestemming groen. Realisatie project de Bijl van openbare werken. R. Nieuwe bestemmingsplan Rijswijk-West. Binnen de bestemming "groen" zijn speelvoorzieningen opgenomen. Er zijn geen specifieke speelterreinen benoemd. Op basis van nader onderzoek naar de geschiktheid van deze locaties en overleg met de betrokkenen dient uiteindelijk gekomen tot worden tot locatiekeuzes voor de realisatie van nieuwe speelplaatsen. Op de afgebeelde kaart wordt het huidige aanbod weergegeven en zijn de speelplaatsen die verdwijnen in het rood weergegeven. Aansluitend zijn de potentiële nieuwe locatie weergegeven in het wit. Kaart C. Spreiding voorzieningen in de kern Rijswijk P P R R Q Q 100 meter (0-5) 350 meter (6-11) 500 meter (12-18) Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

22 Giessen # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Planning Financiën 23 De speelplaatsen 29 en 30 worden verwijderd aangezien de speelplaatsen niet voldoen aan de minimale eisen. Ook kennen de speelplaatsen weinig variatie. Uitgangspunt is dat de toestellen elders geplaatst worden op nieuwe of bestaande speelplaatsen. Afdeling Samenleving (regie) en Openbare Werken - Eind 2008 Binnen formatie 24 Opwaarderen van de bestaande Afdeling Interne en externe Eind ,- speelplaatsen 26, en 28 met extra Samenleving (regie), partners speelvoorzieningen om meer variatie te afdeling Ruimte en creëren. Openbare Werken 25 Realisatie van een nieuwe grote speelplaats Afdeling Interne en externe Eind ,- voor de doelgroepen van 0-11 jaar. Samenleving (regie), partners afdeling Ruimte en Openbare Werken Ten aanzien van het opwaarderen van de speelplaatsen 26 en 28 (actie 24) is door de afdeling ruimte opgemerkt dat dit mogelijk is volgens het bestemmingsplan. Ten behoeve van de realisatie van nieuwe speelplaatsen (actie 25) heeft een eerste inventarisatie van potentiële locaties door de afdeling ruimte in overleg met de afdeling samenleving plaatsgevonden. Op basis hiervan worden de volgende potentiële locaties voorgesteld. S. Wilgenhof, bestemming groen, of groenstrook achter Wethouder Elshoutplein. T. Heuvelkamp, bestemming groen. U. Kruisstraat/ Parallelweg bij basisschool, bestemming groen. V. Nabij De Jager, bestemming groen. Afhankelijk van toekomstplannen, nog niets concreets bekend. W. Veldje bij Korenschoof. De keuze voor deze lokatie is conform de keuze die door bewoners is gemaakt in het integrale project met de woningbouwcorporatie "pleintje Nieuwenhuizen". Op basis van nader onderzoek naar de geschiktheid van deze locaties en overleg met de betrokkenen dient uiteindelijk gekomen tot worden tot locatiekeuzes voor de realisatie van nieuwe speelplaatsen. Op de afgebeelde kaart wordt het huidige aanbod weergegeven en zijn de speelplaatsen die verdwijnen in het rood weergegeven. Aansluitend zijn de potentiële nieuwe locatie weergegeven in het wit. Kaart D. Spreiding voorzieningen in de kern Giessen U 26 U 26 V V S S 28 W W T T Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

23 Andel 100 meter (0-5) 350 meter (6-11) 500 meter (12-18) # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Start Financiën 26 De speelplaatsen 32 en 34 worden Afdeling - Naar verwachting Binnen formatie verwijderd aangezien de speelplaatsen niet Samenleving (regie) 2009 voldoen aan de minimale eisen. Ook kennen en Openbare de speelplaatsen weinig variatie. Werken Uitgangspunt is dat de toestellen elders geplaatst worden op nieuwe of bestaande speelplaatsen. Speelplaats 32 voldoet qua oppervlakte niet aan de minimale norm maar blijft gezien het bouwjaar van de voorziening en met het oog op de spreiding van de voorzieningen gehandhaafd 27 Opwaarderen van de bestaande Afdeling Interne en externe Eind ,- speelplaatsen 31, 33, 35 en 36 met extra Samenleving (regie), partners speelvoorzieningen om meer variatie te afdeling Ruimte en creëren. Openbare Werken 28 Realisatie van een nieuwe grote speelplaats Afdeling Interne en externe Naar verwachting ,- voor de doelgroepen van 0-11 jaar. Hierin Samenleving (regie), partners 2009 wordt voorzien door de beoogde kinder- en afdeling Ruimte en zorgboerderij met een grote speeltuin nabij Openbare Werken het prinsentuincollege in Andel 29 Realisatie van trapveldje voor de Afdeling Interne en externe Naar verwachting 5.000,- doelgroepen van 6-11 jaar en jaar. Samenleving (regie), partners 2009 afdeling Ruimte en Openbare Werken Op dit moment is een nieuw bestemmingsplan voor de kom Andel in voorbereiding. Indien nodig kan dit bestemmingsplan nog aangepast worden aan de behoeften vanuit het speelruimtebeleid. Ten aanzien van het opwaarderen van de speelplaatsen 31, 33, 35 en 36 (actie 27) is door de afdeling ruimte opgemerkt dat dit mogelijk is volgens het bestemmingsplan. Op de afgebeelde kaart wordt het huidige aanbod weergegeven en zijn de speelplaatsen die verdwijnen in het rood weergegeven. De potentiële nieuwe locatie voor de kinder- en zorgboerderij met een grote speeltuin nabij het Prinsentuincollege weergegeven in het wit als locatie PT. Ten behoeve van de realisatie van een nieuwe speelplaats (actie 29) heeft een eerste inventarisatie van potentiële locaties door de afdeling ruimte in overleg met de afdeling samenleving plaatsgevonden. Op basis hiervan worden de volgende potentiële locaties voorgesteld. X. Kammetweg (nabij sportvelden), in gebruik als park. Y. Notaris Hollestelleplein / Maasdijk. Z. Hoofdgraaf/ Julianastraat, totaalplan in voorbereiding. AA. Langenhof, groen en water. BB. Ten zuiden van Albert Schweizerlaan. CC. Het nieuwe plan Brokhorst (locatie niet weergegeven op de kaart). Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

24 Kaart E. Spreiding voorzieningen in de kern Andel Y Y PT 36 PT 36 AA AA Z Z BB BB X X 100 meter (0-5) 350 meter (6-11) 500 meter (12-18) en Uitwijk en Waardhuizen # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Start Financiën 30 Speelplaats 39 wordt verwijderd aangezien de speelplaats niet voldoet aan de minimale eisen. Ook kent de speelplaatsen weinig variatie. Uitgangspunt is dat de toestellen elders geplaatst worden op nieuwe of bestaande speelplaatsen. Afdeling Samenleving (regie) en Openbare Werken - 4 e kwartaal 2008 Binnen formatie 31 Opwaarderen van de bestaande Afdeling Samenleving Interne en externe 2 e kwartaal ,- speelplaatsen 37 en 38 met extra (regie), afdeling partners speelvoorzieningen om meer variatie te Ruimte en Openbare creëren. Werken 32 Realisatie van een nieuwe grote Afdeling Samenleving Interne en externe 4 e kwartaal ,- speelplaats voor de doelgroepen van 0- (regie), afdeling partners 11 jaar. Ruimte en Openbare Werken Op dit moment is een nieuw bestemmingsplan voor de kernen Uitwijk en Waardhuizen in voorbereiding. Indien nodig kan dit bestemmingsplan nog aangepast worden aan de behoeften vanuit het speelruimtebeleid. Ten aanzien van het opwaarderen van de speelplaatsen 37 en 38 (actie 31) is door de afdeling ruimte opgemerkt dat dit mogelijk is volgens het concept bestemmingsplan. Ten behoeve van de realisatie van een nieuwe speelplaats (acties 32) heeft een eerste inventarisatie van potentiële locaties door de afdeling ruimte in overleg met de afdeling samenleving plaatsgevonden. Op basis hiervan worden de volgende potentiële locaties voorgesteld. DD. Waardhuizen, Stenenheul/ Hoge Oldersdijk, bestemming groen. EE. Waardhuizen, woningbouwlocatie Schouten (locatie niet op de kaart weergegeven). FF. Uitwijk, t Gemeent, bestemming groen (kleinere strookjes). Op basis van nader onderzoek naar de geschiktheid van deze locaties en overleg met de betrokkenen dient uiteindelijk gekomen tot worden tot locatiekeuzes voor de realisatie van nieuwe speelplaatsen. Op de afgebeelde kaart wordt het huidige aanbod weergegeven en zijn de speelplaatsen die Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

25 verdwijnen in het rood weergegeven. Aansluitend zijn de potentiële nieuwe locatie weergegeven in het wit. Kaart F. Spreiding voorzieningen in de kernen Uitwijk en Waardhuizen 37 FF DD meter (0-5) 350 meter (6-11) 500 meter (12-18) Speelplaats 38 is niet op de kaart weergegeven. Inkoop # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Start Financiën 33 Het aanbesteden van de werkzaamheden ter realisatie van de herstructurering van het aanbod (aanschaf toestellen en realiseren speelplaatsen). Exacte aanbesteding nader vast te stellen in overleg met Openbare Werken* Afdeling Samenleving (regie), Openbare Werken en inkoop Leverancier en marktpartijen van speelplaatsen speeltoestellen. 2 e kwartaal 2008 Binnen formatie * Aanbesteding vindt plaats met het oog te behalen financiële voordelen en het verkrijgen van een vaste leverancier voor aanschaf en vervanging Onderhoud en vervanging Onderhoud en vervanging # Werkzaamheden en acties Verantwoordelijk Betrokkenen Start Financiën 34 Opstellen en hanteren van een Openbare Werken Leveranciers Na vaststelling Binnen formatie/ geautomatiseerd logboek waarmee geautomatiseerd onderhoudsbudget voldaan wordt aan de logboek verplichtingen van het Attractiebesluit 35 Opstellen en hanteren van een meerjarenonderhoudsplanning, inclusief flexibel vervangingssysteem, dat jaarlijks Openbare Werken Afdeling samenleving Na vaststelling Binnen formatie Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

26 geactualiseerd wordt 4.4 Samenvatting en prioritering Ten aanzien van de gepresenteerde budgetten geldt dat hierbij is uitgegaan van gemiddelde normbedragen. In de uitvoering kan van de vermelde budgetten worden afgeweken. Zo kan op de ene locatie wellicht volstaan worden met een beperkter budget en zal op een andere locatie meer geld nodig zijn. Door de beschikbare middelen op flexibele wijze in te zetten kan optimaal worden ingespeeld op de lokale wensen en behoeften. In de onderstaande tabel 2 wordt een samenvatting weergegeven van de globale verdeling van de beschikbare financiële middelen over de verschillende kernen. Tabel 2. Begroting uitvoering speelruimtebeleid Bedragen in euro ( ) Woudrichem/Oudendijk ,- Almkerk/Uppel ,- Rijswijk (exclusief project De Bijl) ,- Giessen ,- Andel (inclusief kinder- en zorgboerderij met grote speeltuin) ,- Uitwijk en Waardhuizen ,- Totaal ,- Door de uitvoering van de hiervoor gepresenteerde werkzaamheden en actiepunten wordt het speelruimtebeleid tot uitvoering gebracht Planning uitvoering beleidsnota Rekening houdend met de Europese aanbesteding zal de uitvoering aan de hand van de volgende voorlopige planning plaats vinden: WAT PERIODE MAAND Bijeenkomsten adviesraden 1,5 maand Februari/ Maart kernen Collegeadvies Maart/ April aanbestedingstraject & planning Opstellen programma van eisen 2,5 maand Maart/ April/ Mei/ juni Nota naar de Raad Mei Collegeadvies programma van Juni eisen Publicatie en inschrijvingen 52 dagen Juli Beoordelingsfase 1 maand Augustus/ September Collegeadvies gunning Oktober Gunningsfase 15 dagen Oktober Opdracht verstrekken 15 dagen November Speelplaatsen gereed onbekend Eind 2008/ Voorjaar 2009 Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

27 Beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

28 B i j l a g e n b e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m a p r i l Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 1 -

29 Inhoudsopgave pagina Bijlage 1. Inventarisatie en analyse huidige situatie gemeente Woudrichem 3 Bijlage 2a. Partners binnen Het speelveld 8 Bijlage 2b. Doelgroepen 14 Bijlage 3. Verantwoordelijkheid 16 Bijlage 4. Vervangingsschema 17 Bijlage 5. Speelplekken voor ouderen 18 Bijlage 6. Speelplaatsen in de kern Woudrichem 19 Bijlage 7. Speelplaatsen in de kern Almkerk 24 Bijlage 8. Speelplaatsen in de kern Rijswijk 28 Bijlage 9. Speelplaatsen in de kern Giessen 29 Bijlage 10. Speelplaatsen in de kern Andel 31 Bijlage 11. Speelplaatsen in de kern Uitwijk en Waardhuizen 33 Bijlage 12: Begroting gefaseerde uitvoering 34 Bijlage 13: Onderbouwing bedragen voor opwaardering en nieuwe speelplaatsen 35 Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 2 -

30 Bijlage 1. Inventarisatie en analyse huidige situatie gemeente Woudrichem In deze bijlage vindt een inventarisatie en analyse plaats van de huidige situatie. Gestart wordt met een nadere analyse van de kenmerken van de gemeente Woudrichem die relevant zijn in het kader van het speelruimtebeleid. Vervolgens wordt inzicht geboden in het huidige speelruimteaanbod en de verhouding tussen vraag en aanbod op gemeentelijk niveau en per kern. Tot slot wordt ook een kwalitatieve analyse van het huidige aanbod gepresenteerd. Relevante kenmerken gemeente Woudrichem De gemeente Woudrichem is gelegen in het Land van Heusden en Altena, de groene gordel tussen de Randstand en de Brabantse Stedenrij. De historisch vesting van de gemeente ligt op een strategisch kruispunt van de rivieren de Maas en de Kaart G. Gemeente Woudrichem Waal. Woudrichem telt inwoners (peildatum 1 januari 2007) en met een totale oppervlakte van 51,65 km 2 is er sprake van een geringe bevolkingsdichtheid: 289 inwoners per km 2. Op het eerste gezicht lijkt er hierdoor voldoende ruimte te zijn voor informele speelruimte, maar de inwoners zijn vooral woonachtig in de kernen Almkerk, Andel, Giessen, Rijswijk, Uitwijk, Waardhuizen en Woudrichem (zie kaart H). De bevolkingsdichtheid in deze kernen is een stuk groter in vergelijking met het gemeentebrede gemiddelde en de onbebouwde ruimte (= ruimte voor informele speelruimte) bevindt zich vooral tussen de verschillende kernen en dus op ruime afstand van de kinderen. De kernen zelf zijn dichtbevolkt en op geringe afstand van de kinderen is er dus in beperkte mate informele speelruimte van nature aanwezig. Deze analyse van het aanbod aan informele speelruimte wordt onderstreept Kaart H. De kernen van de gemeente Woudrichem door het maatschappelijk onderzoeksinstituut Verwey-Jonker dat in 2005 een benchmark heeft gepubliceerd over het lokaal jeugdbeleid. Als onderdeel van deze benchmark is voor iedere gemeente in Nederland de lokale situatie ten aanzien van speelruimte beoordeeld door het aantal 0- t/m 17-jarigen per hectare ruimte die kinderen met de hoogste waarschijnlijkheid als speel- of sportruimte zullen gebruiken. Het gaat hierbij om het totaal van parken, sportterreinen en ruimte voor vrije recreatie. In de ranglijst van in totaal 458 gemeenten scoort de gemeente Woudrichem op dit onderdeel met een 46 ste plaats bijzonder goed (29 inwoners van 0-17 per hectare). Hierbij is de omvang van de beschikbare informele speelruimte (parken, sportterreinen, recreatie) echter inbegrepen. Het geeft dus geen indicatie voor de de situatie ten aanzien van de formele speelruimte, maar uitsluitend de informele speelruimte. Geconcludeerd kan dan ook worden dat het aanbod van informele speelruimte in de gemeente Woudrichem ruim voldoende is, maar dat de informele speelruimte op grote afstand van de doelgroepen aanwezig is (namelijk tussen de kernen). Hierdoor is een voldoende, gevarieerd Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 3 -

31 en goed gespreid aanbod van speelvoorzieningen noodzakelijk om te zorgen dat kinderen in de kernen daadwerkelijk spelenderwijs kunnen opgroeien. Huidige aanbod formele speelruimte in de gemeente Woudrichem Op basis van een inventarisatie van het aanbod (uitgevoerd door de afdeling Openbare Werken in juni 2007) blijkt dat er in de gemeente Woudrichem 39 zijn met in totaal 114 speeltoestellen. Hieronder vallen 3 skatevoorzieningen, 3 trapveldjes en 2 basketballveldjes. Van de 31 speelplaatsen bestaat ongeveer de helft (15 speelplaatsen) uit slechts 1 tot 3 speeltoestellen. In totaal beschikt de gemeente Woudrichem over m2 speelruimte. De uitgebreide inventarisatie is opgenomen in bijlagen 6 tot en met 11. In onderstaande tabellen 3 en 4 zijn de inventarisatieresultaten samengevat weergegeven. Tabel 3. Huidige aanbod speelvoorzieningen gemeente Woudrichem anno 2007 Gemeente Woudrichem anno 2007 Totaal aantal speelplaatsen 39 Totaal aantal speeltoestellen 118 Totaal aantal skatebanen 3 Totaal aantal trapveldjes 3 Totaal aantal basketballveldjes 2 Totale oppervlakte speelruimte m2 Tabel 4. Aantal toestellen per speelplaats anno 2007 Aantal speelplaatsen Aantal toestellen Vraag/aanbod verhouding formele speelruimte in de gemeente Woudrichem Op basis van de inventarisatie resultaten kan door toepassing van een aantal landelijke normen inzicht geboden worden in de verhouding tussen de aanwezige behoefte (de vraag) en het aanwezige aanbod. Hiertoe worden drie verschillende kwantitatieve normberekeningen toegepast. Methode A. aantal speelplaatsen per inwoners De eerste methode gaat uit van een norm van 2,78 speelplaatsen per inwoners (bron: Ingenieursbureau Oranjewoud). Uitgaande van inwoners in de gemeente Woudrichem komt dit neer op afgerond 41 speelplaatsen. Anno 2007 zijn er 39 speelplaatsen. Aan de hand hiervan is er sprake van een tekort van 2 speelplaatsen. Methode B. 3% van het bebouwde oppervlak (NUSO 1 ) De NUSO hanteert als norm dat 3% van de bebouwde oppervlakte moet zijn ingericht als speelplaats. In de gemeente Woudrichem is naar schatting 93 hectare 2 bebouwd. Bij toepassing van de NUSO- 1 Landelijke Organisatie voor Speeltuinwerk en Jeugdrecreatie 2 1 hectare = m2 Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 4 -

32 norm is er behoefte aan m2 speelruimte. Op basis van de inventarisatie is er op dit moment m2 aan speelruimte beschikbaar. Een tekort van m2. Methode C. Richtlijn t.a.v. aantal kinderen (per doelgroep) per speelplaats Aansluitend op de hiervoor gepresenteerde rekenmethodes wordt navolgend de behoefte aan speelruimte voor iedere doelgroep gerelateerd aan het huidige aanbod aan speelplaatsen. Hiermee ontstaat nader inzicht in de verhouding tussen de aanwezige behoefte (vraag) en het huidige aanbod per doelgroep. Zoals in paragraaf 3.3 opgemerkt, is er in de praktijk slechts sprake van een beperkte scheidslijn tussen de drie onderscheiden doelgroepen. Hierdoor zullen in de praktijk verschillende doelgroepen gebruik maken van dezelfde speelplaats. In de inventarisatie van het huidige aanbod zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - kleinschalige speelplaatsen met een beperkt aantal toetstellen zijn geschikt voor de jongste doelgroep van 0-5 jaar; - in omvang of in variatie grotere speelplaatsen zijn geschikt voor de doelgroepen van 0-5 jaar en 6-11 jaar; - trapveldjes zijn geschikt voor de doelgroepen van 6-11 jaar en jaar; - skatebanen en basketballveldjes zijn geschikt voor de doelgroep van jaar. In tabel 5 zijn de resultaten van de analyse voor wat betreft het aantal kinderen (per doelgroep) per speelplaats weergegeven. Tabel 5. Methode C. Richtlijnen t.a.v. aantal kinderen (per doelgroep) per speelplaats Kinderen (0-5 jaar) Jeugdigen (6-11 jaar) Jongeren (12-18 jaar) Richtlijn aantal kinderen per speelplaats kinderen kinderen kinderen Aantal inwoners in Woudrichem Aantal speelplaatsen noodzakelijk 33 (=990 : 30) 16 (=1130 : 70) 13 (=1.329:100) Totaal aantal speelplaatsen aanwezig Verschil Op basis van methode C blijkt er voor alle doelgroepen een tekort te zijn aan speelplaatsen. Het tekort is met 5 speelplaatsen het grootst voor de oudste doelgroep: de jongeren van 12 tot 18 jaar. Voor de kinderen van 0 tot 5 jaar is er een tekort van 2 speelplaatsen en voor de jeugdigen van 6-11 jaar is er ook sprake van een tekort van 2 speelplaatsen. Conclusie Op basis van de hiervoor toegepast berekenmethoden kan geconcludeerd worden dat het huidige aanbod niet voldoet aan de hiervoor geldende normen en richtlijnen. Zowel in aantallen speelplaatsen als in oppervlakte is er sprake van een tekort. Gezien het feit dat het tekort in oppervlakte relatief gezien vele malen groter is in vergelijking met het tekort in aantallen kan geconcludeerd worden dat het gemiddelde oppervlakte van de bestaande speelplaats lager ligt dan de hiervoor geldende normen. Naar doelgroep bezien dan blijkt het tekort het grootst voor de jongeren van jaar. In onderstaande tabel 5 worden de uitkomsten samengevat weergegeven. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 5 -

33 Tabel 6. Verhouding tussen vraag (behoefte) en aanbod gemeente Woudrichem anno 2007 Methode A Methode B Methode C Doelgroepen Totaal Totaal Aanbod speelruimte m Berekende behoefte m Verschil m Het relatief beperkte tekort van 2 speelplaatsen voor de doelgroep van 6-11 jaar wordt veroorzaakt doordat deze doelgroep ook gebruik dient te maken van een aantal speelplaatsen die oorspronkelijk bedoeld zijn voor de doelgroepen 0-5 jaar (grotere speelplaatsen) en jaar (trapveldjes). Specifieke speelplaatsen voor deze doelgroep zijn echter niet aanwezig. Tot slot dient opgemerkt te worden dat de gehanteerde berkenmethoden geheel los van elkaar staan en slechts een indicatie bieden voor de wijze waarin vraag (behoefte) en aanbod zich tot elkaar verhouden. Het is geen wettelijke verplichting om aan de normen en richtlijnen te voldoen en het is veel belangrijker dat het aanbod in kwalitatieve zin aansluit op de behoefte aan een voldoende, gevarieerd en goed gespreid aanbod dan dat het aansluit op de uitkomsten van de hiervoor gepresenteerde kwantitatieve berekenmethoden. Deze berekenmethoden vormen echter wel een indicatie van de vraag- en aanbodverhoudingen. Vraag/aanbod verhouding per kern Op dezelfde wijze als hiervoor heeft een inventarisatie van iedere kern afzonderlijk plaatsgevonden. In bijlage 6 tot en met 11 zijn de inventarisatieresultaten opgenomen en in paragraaf wordt inzicht geboden in de spreiding van de huidige voorzieningen. Navolgend wordt per kern ingegaan op de verhouding tussen vraag (behoefte) en aanbod per kern. In onderstaande tabel 7 zijn de uitkomsten van de gehanteerde berekenmethoden weergegeven. Tabel 7. Verschil tussen vraag (behoefte) en aanbod per kern anno 2007 Methode A Methode B Methode C en Totaal Totaal 0 tot 5 5 tot tot 18 Woudrichem 0,9-290 m2 0,6 2,0-1,9 Almkerk -0,7-280 m2-1,2 1,3-0,5 Rijswijk -2, m2-2,2-1,1-1,6 Giessen 0, m2-0,5-0,7 0,6 Andel -1, m2-0,7-3,1-1,4 Uitwijk/ Waardhuizen 1, m2 2,0-0,6-0,6 Totaal -1, m2-2,0-2,1-5,3 Bovenstaande tabel vormt een belangrijk hulpmiddel bij het maken van keuzes ten aanzien van de realisatie van nieuwe speelvoorzieningen. Uit de tabel blijkt dat iedere kern afzonderlijk een specifieke behoefte heeft. Voor de jongste doelgroep (0-5 jaar) is er met name in Almkerk en Rijswijk behoefte terwijl voor de oudste doelgroep (12-18 jaar) de behoefte in de kern Woudrichem het grootst is, gevolgd door Rijswijk en Andel. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 6 -

34 Kwalitatieve analyse van het speelvoorzieningenaanbod Om te komen tot een volledig beeld van het bestaande aanbod van speelplaatsen is naast een kwantitatieve analyse een kwalitatieve analyse van groot belang. Op basis van het huidige speelruimte aanbod kan in kwalitatieve zin geconcludeerd worden dat er sprake is van een eenzijdig aanbod in type speelvoorzieningen. In de bijlage 6 tot en met 11 is het huidige aanbod gedetailleerd weergeven. Het aanbod bestaat voornamelijk uit kleinschalige speelplaatsen met een beperkt aantal speeltoestellen. Van de 39 speelplaatsen zijn er 8 geschikt voor sportieve doeleinden. Op de 31 speelplaatsen zijn er gemiddeld 3,8 toestellen per speelplaats aanwezig. Circa de helft van dit aanbod bestaat uit speelplaatsen met 1 tot 3 toestellen. Daarnaast is ook het aanbod naar type speeltoestellen eenzijdig. Meer dan 50% van de toestellen betreft speelveren, veelal aangevuld met glijbanen en klimrekken. Zoals ook uit tabel 5 blijkt is het huidige aanbod vooral gericht op de jongste doelgroep van 0 tot 5 jaar. Uit tabel 5 blijkt dat maar liefst 31 speelplaatsen geschikt zijn voor deze doelgroep. Er is dan ook geen sprake van een gevarieerd aanbod hetgeen wel gewenst is. Kleinschalige en veelal hetzelfde type speelplaatsen bieden weinig uitdagingen voor de gebruikers. Na een aantal bezoeken aan een speelplaats raken de kinderen uitgekeken op de speelplaats en met name voor kinderen ouder dan 6 jaar is het huidige aanbod ontoereikend. Deze kinderen willen zich verder ontwikkelen en zoeken nieuwe uitdagingen die het huidige aanbod niet biedt. Ruimere speelplaatsen bieden de kinderen ook meer mogelijkheden om te bewegen en te sporten hetgeen met het oog op de strijd tegen het toenemende overgewicht onder kinderen en jongeren van groot belang is. Ook het geringe aanbod voor de jongeren van jaar is zeer eentonig. Voor deze voorzieningen geldt eveneens dat een gevarieerder aanbod aan toestellen en speelmogelijkheden noodzakelijk is. In de huidige situatie bestaan de voorzieningen voor deze doelgroep uitsluitend uit een trapveldje, skatebaan of basketballveld zonder enige aanvullende elementen zoals bijvoorbeeld een tafeltennistafel. De behoefte aan gevarieerdere en ruimere speelplaatsen blijkt ook uit de resultaten van het in 2006 door de VNG uitgevoerde onderzoek de Staat van de Gemeente. In dit onderzoek is aan burgers van gemeenten gevraagd hoe zij denken over de woonomgeving, de voorzieningen en de veiligheid. Als onderdeel van dit onderzoek is expliciet gevraagd naar een rapportcijfer voor de speelmogelijkheden voor kinderen. Onder de 84 deelnemende gemeenten heeft dit een gemiddeld rapportcijfer van 6,0 opgeleverd, met cijfers variërend van 5,2 tot en met 6,6. De gemeente Woudrichem kreeg het cijfer 5,3 en behoorde hiermee tot de slechts scorende gemeenten. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat er behoefte bestaat aan een verbetering van het huidige speelruimteaanbod. Tot slot wordt deze conclusie tevens ingegeven door de uitkomsten van een door de gemeente Woudrichem in 2004 gehouden internetpeiling over het aanbod van speelplaatsen. In deze peiling gaf 70% van de ouders aan dat er behoefte bestaat aan grotere speelplaatsen met meerdere en verschillende soorten toestellen in plaats van de nu aanwezige veelal kleinschalige speelplekken met een of enkele toestellen. Grotere speelplaatsen worden gekenmerkt door een grote variatie aan toestellen en speelmogelijkheden en heeft hierdoor een grote aantrekkingskracht op kinderen. Tegelijkertijd kunnen meerdere doelgroepen tegelijkertijd gebruik maken van de speelplaats zonder dat er direct sprake is van verdringing 3. 3 Verdringing houdt in dat oudere kinderen de speelplaats volledig in beslag nemen en daarmee de jongere kinderen verdringen, Dit komt vooral voor bij kleine speelplaatsen en bij het ontbreken van specifieke speelplaatsen voor de oudere kinderen. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 7 -

35 Bijlage 2a. Partners binnen Het speelveld Verschillende partners spelen een rol binnen het beleidsterrein en het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen om ervoor te zorgen dat kinderen en jongeren in de gemeente Woudrichem nu en in de toekomst spelenderwijs kunnen opgroeien. Om dit te kunnen realiseren is het noodzakelijk dat met elkaar wordt samengewerkt. Enerzijds binnen de gemeentelijke organisatie en anderzijds tussen de gemeente en de externe partners zoals inwoners, woningbouwcorporaties, scholen,, etc. Om te kunnen komen tot een optimale samenwerking is het van belang om inzicht te verkrijgen in ieders rol en functie (verantwoordelijkheid). Hiertoe vindt navolgend een korte beschrijving van de verschillende partners plaats waarbij onderscheid gemaakt tussen enerzijds gemeentelijke partners en anderzijds externe partners. De partners binnen de gemeentelijke organisatie Afdeling Samenleving Binnen de gemeente Woudrichem heeft afdeling Samenleving de regierol binnen het speelruimtebeleid. Deze afdeling stelt het speelruimtebeleid op, voert overleg met de betrokken partners, neemt kennis van lokale en landelijke trends en ontwikkelingen en evalueert het beleid. De uitvoering (realisatie, beheer, onderhoud, activiteiten, etc.) vindt plaats door andere interne en externe partijen. Vanuit de regiefunctie vindt aansturing van en overleg met de onderstaande interne en externe partners plaats. Dit overleg vindt zowel in de fase van de beleidsvorming plaats als gedurende de uitvoering van het beleid (afstemming ten aanzien van de dagelijkse gang van zaken). Voor een belangrijk deel maken de interne partners eveneens deel uit van de afdeling Samenleving. Het gaat hierbij om de volgende beleidsterreinen: - Onderwijs: de hiervoor beschreven doelgroepen zijn met name leerlingen van de scholen en de scholen zelf worden gezien als externe partners; - Jeugdzaken: zie de doelgroepen; - Gezondheidszorg: een voldoende en gevarieerd aanbod van speelvoorzieningen draagt bij aan het welzijn en de gezondheid van de kinderen (de speelruimte biedt kinderen de gelegenheid om te bewegen) - Sport: trapveldjes, tafeltennistafels en basketballveldjes maken onderdeel uit van de speelvoorzieningen maar kunnen tevens gezien worden als openbare speelvoorzieningen (de speelruimte biedt kinderen de gelegenheid om te sporten), daarnaast worden sportverenigingen gezien als externe partners. Afdeling Ruimte Naast de sociale component is er sprake van een fysieke component: het realiseren van speelvoorzieningen betreft het inrichten van de (buiten)ruimte. Om te komen tot uitvoering van het speelruimtebeleid is de afdeling Ruimte, waaronder Ruimtelijke Ordening (RO), Bouwzaken en Milieuzaken valt, een onmisbare partner. Het is immers van belang dat de speelruimte past bij het karakter van een buurt of wijk. De rol en functie van deze afdeling is dan ook enerzijds adviserend in de fase van de beleidsvorming: advies over geschikte locaties voor formele speelruimte, de infrastructuur, de omvang, het karakter en de inrichting hiervan. Anderzijds draagt de afdeling Ruimte bij in de uitvoering. Hierbij valt te denken aan het afstemmen van de bestemmingsplannen (RO) en het verzorgen van de benodigde vergunningen (Bouwzaken) en het bijdragen aan het groene karakter van speelplaatsen door te kiezen voor bossages, struiken en heggen als omheining en afscheiding in plaats van bijvoorbeeld hekwerk (Mileuzaken). Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 8 -

36 Het is van belang dat bij de realisatie van speelvoorzieningen -voor zover mogelijk- gebruik gemaakt wordt van duurzame en natuurlijke materialen. De toenemende milieubewustwording heeft ook binnen de speeltoestellenbranche haar intrede gedaan. Zo worden inmiddels speelveldjes aangelegd die gemaakt zijn van ingezamelde en gerecyclede oude gymschoenen, auto banden of zelfs kauwgom. Foto 2 toont een bijzonder voorbeeld van een milieuvriendelijke en duurzame speelplaats die in juli 2006 in Rotterdam is aangelegd in een samenwerking tussen de gemeente Rotterdam, sportfabrikant Nike en een leverancier van speeltoestellen. De ondergrond bestaat uit oude gymschoenen, die door de jeugd zelf zijn ingezameld. Foto 2. Duurzame en milieuvriendelijke speelplaats Afdeling Openbare Werken Om een optimaal en veilig gebruik van de speelvoorzieningen te kunnen waarborgen is beheer en onderhoud van de speelruimte noodzakelijk. Het beheer en onderhoud van openbare werken, waartoe de speelruimte behoort, is de verantwoordelijkheid van de afdeling Openbare Werken. Naast deze zeer belangrijk functie in de praktijk, vervult deze afdeling in de fase van de beleidsvorming ook een adviserende rol door vanuit het perspectief van de afdeling advies te geven over de locatie, de omvang, het karakter en de inrichting van te realiseren speelruimte. Op deze wijze kan gekomen worden tot onderhoudsvriendelijke en goed beheersbare speelruimte. Tevens is het van belang dat er sprake is van een veilige verkeerssituatie rondom de speelplaatsen. Het gebruik van een speelplaats kan immers zeer beperkt blijven wanneer kinderen drukke verkeersaders moeten passeren om de speelplaats te kunnen bereiken. Ouders zullen hun kinderen dan al snel verzoeken elders te gaan spelen. Overleg met de afdeling Verkeer is dan ook van belang bij enerzijds de realisatie van nieuwe speelplaatsen en anderzijds bij wijzigingen in de verkeerssituatie om de consequenties voor de speelplaatsen te kunnen beperken. Afdeling Financiën Het realiseren van een gevarieerd, voldoende en goed gespreid aanbod van speelvoorzieningen vergt de nodige investeringen. Daarnaast brengt de instandhouding van het aanbod (onderhoud en beheer) kosten met zich mee. Om te komen tot een heldere systematiek van investeringen, onderhoud en afschrijvingen wordt overleg gevoerd met de afdeling financiën. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem - 9 -

37 Afdeling Communicatie Het informeren van de interne en externe partners over de ontwikkeling en uitvoering van het speelruimtebeleid is van groot belang. Tijdige en heldere informatie richting de verschillende partijen dient op professionele wijze plaats te vinden. Advisering en ondersteuning vanuit de afdeling de afdeling communicatie is dan ook noodzakelijk. Externe partners De gebruikers (de doelgroepen) In bijlage 2b.worden de doelgroepen beschreven waarop het speelruimtebeleid gericht is. Het is dan ook van belang om de behoeften van de kinderen, jeugdigen, jongeren en de ouders te monitoren. Naast de beschreven doelgroepen maken immers ook de ouders gebruik van de speelplaatsen bij het houden van toezicht en als ontmoetingsplaats. Tot slot wordt de speelruimte inmiddels ook gebruikt door senioren als bewegingsruimte (zie bijlage 5). Ook voor deze doelgroepen bestaat aandacht binnen het speelruimtebeleid, die met name tot uiting komt in de daadwerkelijke inrichting van de speelplaatsen. De behoeften van de in bijlage 2b genoemde doelgroepen zijn echter leidend voor het aantal en type speelvoorzieningen en de locatie hiervan. In paragraaf 1.4. is de wijze weergegeven waarop de gebruikers zowel indirect (met name voor de jongste doelgroep via de ouders) als direct (via de jongerenraad en de jongeren zelf) hebben bijgedragen aan voorliggend speelruimtebeleid. De omwonenden Ook de omwonenden van speelplaatsen hebben een taak ten aanzien van speelruimte. Zij zijn degenen die dagelijks langs de speelplekken lopen en dus automatisch toezicht houden. In het kader van de burgerplicht mag van bewoners verwacht worden dat onwenselijke situaties, ernstige gebreken aan de speelvoorzieningen of gevaren op of nabij de speelplekken melden aan de gemeente. Daarnaast kunnen omwonenden een rol spelen in het groenonderhoud van de speelplaatsen. Omwonenden kunnen in overleg met de afdeling Openbare Werken bijvoorbeeld het gras maaien of struiken snoeien. Belangrijke voorwaarde voor deze bereidheid en alertheid is dat omwonenden zich betrokken voelen bij de speelplaatsen. Deze betrokkenheid kan van nature aanwezig zijn doordat de eigen kinderen gebruik maken van de speelplaatsen of doordat omwonenden zich willen inzetten voor een prettige woon- en leefomgeving. Anderzijds kan de betrokkenheid gestimuleerd worden door de omwonenden vanaf het begin te betrekken bij de totstandkoming van de speelplekken en bij het onderhoud van bestaande speelplekken. Bij de totstandkoming van het voorliggende speelruimtebeleid zijn omwonenden uitgenodigd voor de wijkavonden (zie paragraaf 1.4). Woningbouwcorporaties De woningbouwcorporaties Woonlinie, Meander en Land van Altena bepalen mede hoe woonbuurten er uit komen te zien. Vanuit dit perspectief zijn zij medeverantwoordelijk voor het realiseren van speelruimte. Indien de woningbouwcorporatie en de gemeente zich gezamenlijk inzetten voor speelruimte in de buurten waar de corporatie actief is, zal dit ten eerste de gebruikers (de doelgroepen) ten goede komen. Daarnaast dragen de speelvoorzieningen bij aan de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en worden buurten aantrekkelijker om in te wonen. Met name dit laatste is in het belang van de corporaties. Vanuit dit perspectief kunnen deze partners niet allen in praktische zin, maar ook in financiële zin een bijdrage leveren. De woningbouwcorporaties zijn telefonisch op de hoogte gesteld van de ontwikkeling van voorliggende nota en ontvangen na vaststelling door B&W dan een exemplaar. Aansluitend is aangegeven dat de woningcorporaties er voor open staan om Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

38 nader met de gemeente Woudrichem van gedachten te willen wisselen over het speelruimtebeleid en de uitvoering hiervan. Naast een bijdrage van de woningcorporaties kan er mogelijk tevens een bijdrage vanuit het bedrijfsleven geleverd worden. Het maatschappelijk ondernemen staat steeds meer in de belangstelling. Bedrijven zien het in toenemende mate als hun taak om ook iets voor de maatschappij te betekenen. Dit kan mogelijk kansen bieden tot participatie door het bedrijfsleven in de realisatie van nieuwe speelplaatsen. Een voorbeeld hiervan betreft een speelplaats die mede tot stand is gekomen door een financiële bijdrage van de plaatselijke Rabobank. Politie en jongerenwerk Wijkagenten en de jongerenwerker zijn goed op de hoogte van wat er leeft in een wijk. Ook hebben zij inzicht in het gebruik van de bestaande speelplekken en het type voorzieningen waaraan nog expliciet behoefte is. Daarnaast is de politie een belangrijke partner in het beheer van de speelplaatsen en het houden van toezicht. Ook bij overlast vanuit de speelruimten zal de politie door omwonenden benaderd worden. Het is in een dergelijke situatie van groot belang om in overleg tussen gemeente, politie, gebruikers en omwonenden te komen tot een oplossing. Bij de totstandkoming van deze beleidsnota zijn de wijkagenten en de jongerenwerker dan ook uitgenodigd voor deelname aan de wijkavonden. Scholen en sportverenigingen Scholen en sportverenigingen beschikken veelal zelf over eigen speelruimte in de vorm van schoolpleinen en speeltoestellen, bij sportverenigingen bedoeld voor de kinderen, broertjes of zusjes van de sportende leden. Deze speelruimte is niet openbaar toegankelijk (met uitzondering van het schoolplein in Oudendijk). Op basis van ervaringen in de gemeente Woudrichem met het openbaar stellen van dergelijke voorzieningen is gebleken dat dit veelal leidt tot complexe situaties ten aanzien van verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid in geval van bijvoorbeeld schade aan omliggende gebouwen zoals scholen of sportkantines (mogelijk) veroorzaakt door gebruikers van de speelruimte. Gezien deze ervaringen vanuit het verleden zal er geen sprake zijn van een pro-actief beleid. Landelijke organisatie en instellingen Op landelijk niveau zijn ook verschillende organisatie en instellingen actief binnen het speelruimtebeleidsveld. Navolgend worden de landelijke organisaties en instellingen nader beschreven. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat om in aanmerking te komen voor subsidie, de aanvraag veelal door de belanghebbende zelf dient te worden ingediend. NUSO NUSO is de landelijke organisatie voor speeltuinwerk en jeugdrecreatie. NUSO is een vereniging, die in 1931 is opgericht en rond de 800 lidorganisaties telt verspreid over het gehele land. Lidorganisaties zijn vooral speeltuinorganisaties (80%) en kindervakantiewerk organisaties (7%). Verreweg de meeste lidorganisaties zijn lokale vrijwilligersorganisaties. NUSO maakt zich sterk voor meer en betere speelruimte voor kinderen. Plekken waar kinderen uit verschillende culturen, met of zonder handicap veilig kunnen samenspelen. Ministerie van VROM Het ministerie van VROM voert het beleidsthema 'jeugd en fysieke ruimte' waarin het onderwerp speelruimte een belangrijke positie inneemt. In de uitwerking van voorliggend speelruimtebeleid wordt onderzocht of in de uitvoering gebruik kan worden gemaakt van landelijke subsidieregelingen of rijksbijdragen. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

39 Jantje Beton Stichting Jantje Beton komt op voor de speelkansen van alle kinderen in Nederland. Deze stichting bedenkt, financiert en organiseert hiertoe projecten om kinderen samen te laten spelen. Jantje Beton maakt onderdeel uit van de Samenwerkende Fondsen Buiten Spelen. Oranje Fonds Het Oranje Fonds bevordert betrokkenheid in de samenleving. Het Oranje Fonds wil enerzijds sociale samenhang en anderzijds sociale participatie bevorderen. Om deze doelen te verwezenlijken ondersteunt het Fonds projecten die de sociale infrastructuur verbeteren of vernieuwen, zoals de bouw van een gemeenschapshuis, of het wegwijs maken van allochtone vrouwen in Nederland. Daarnaast wordt geïnvesteerd in projecten die een positieve sociale dynamiek op gang brengen, zoals ontmoeting tussen jong en oud, of gezamenlijke activiteiten van buurtbewoners in hun wijk of dorp. Child Friendly Cities / Netwerk Kindvriendelijke Steden In 2003 hebben de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Jantje Beton het initiatief genomen om het Netwerk Kindvriendelijke Steden op te zetten. Daarnaast zijn de organisaties Veilig Verkeer Nederland, de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en Planologen (BNSP) en Unicef bij dit initiatief betrokken. Het netwerk heeft als doel de gemeenten leefbaarder voor kinderen te maken. Het netwerk richt zich niet alleen op steden, maar op het kindvriendelijker maken van gemeenten. Het netwerk is dan ook aangesloten bij het Internationale Netwerk Child Friendly Cities. Platform Ruimte voor de Jeugd Ruimte voor de Jeugd is een platform dat de bewegingsvrijheid van kinderen op straat wil bevorderen en beschermen door praktijkontwikkelingen en onderzoeken te volgen en uit te wisselen. Samenwerkende Fondsen Buiten Spelen Dit is een samenwerkingsverband van Jantje Beton, Revalidatie Fonds, Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind, Stichting Kinderpostzegels Nederland en het VSB Fonds. Organisaties kunnen bij Samenwerkende Fondsen Buiten Spelen terecht voor de financiering van de inrichting en verbetering van vrije, toegankelijke en veilige buitenspeelvoorzieningen. Uitgangspunt hierbij is dat er samengespeeld kan worden door kinderen met en zonder een handicap. Johan Cruyff Foundation De Johan Cruyff Foundation ondersteunt sportprojecten en organisaties die tot doel hebben via spelactiviteiten, lichaamsbeweging en sportbeoefening het verstandelijk en lichamelijk welzijn van jongeren te bevorderen. Dat kunnen projecten zijn in Nederland, maar ook wereldwijd biedt de Cruyff Foundation steun aan sport- en bewegingsprojecten, vaak in combinatie met onderwijs. De Cruyff Foundation toont een bijzondere belangstelling voor projecten en organisaties die de belangen van kinderen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap vertegenwoordigen. In Nederland zijn in tal van gemeenten zogenaamde Cruyff Courts aangelegd. Eerst in gemeenten met een Betaald Voetbal Organisatie, maar inmiddels ook in tal van andere gemeenten. Deze trapveldjes zijn zeer populair bij de jeugd en worden gerealiseerd op basis van een cofinanciering door de Foundation en de gemeente. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

40 Kraijcek Foundation Op vergelijkbare wijze als de Cruyff Foundation heeft de Richard Krajicek Foundation ervoor gekozen playgrounds aan te leggen in die wijken waar de mogelijkheden tot sporten beperkt zijn. Met andere woorden, daar waar er geen of weinig sportinfrastructuur beschikbaar is voor de mensen uit de wijk. In de praktijk blijkt dat deze wijken vaak te typeren zijn als achterstandswijken. Tot slot een schematische weergave van het speelveld Landelijke partners Externe partners Interne partners Ruimtelijke Ordening NUSO Scholen Verkeer Gebruikers Netwerk Kindvriendelijke Steden Jantje Beton Openbare Werken Afdeling Samenleving (speelruimtebeleid) Woningbouwcoporaties Sportverenigingen Ministerie van VROM Cruyff Foundation Milieu Financiën Communicatie Oranje Fonds Omwonenden Politie Fondsen Buitenspelen Kraijcek Foundation Platform Ruimte voor de Jeugd Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

41 Bijlage 2b Doelgroepen Het speelruimtebeleid van de gemeente Woudrichem heeft betrekking op de formele speelruimte. De vraag die zich vervolgens voor doet is voor wie de formele speelruimte bedoeld is. In algemene zin geldt dat zodra jonge kinderen kunnen lopen tot en met hun achttiende jaar gebruik maken van speelruimte. Binnen het landelijke speelruimtebeleid wordt de volgende indeling van leeftijdscategorieën gehanteerd: - de kinderen: 0 tot en met 5 jaar; - de jeugdigen: 6 tot en met 11 jaar; - de jongeren: 12 tot en met 18 jaar. Navolgend worden de belangrijkste kenmerken van deze doelgroepen nader beschreven. De kinderen (0 tot en met 5 jaar) In de eerste drie levensjaren maken kinderen weliswaar gebruik van de formele speelruimte maar doen zij dit altijd onder begeleiding van een volwassene. Het alleen en zelfstandig spelen vindt op die leeftijd plaats in de besloten omgeving van de woning, bijvoorbeeld in de tuin, de woonkamer of eventueel direct bij de voordeur. Als de kinderen eenmaal naar groep één van de basisschool gaan worden ze steeds zelfstandiger en willen ze meer hun omgeving verkennen. Dat gebeurt eerst dicht bij huis zodat de ouders nog enig zicht op het kind hebben, maar al snel verder de straat in waar het kind steeds meer nieuwe mogelijkheden vindt om te spelen. Voor de kinderen tot en met 5 jaar zijn speelplaatsen met mogelijkheden tot constructiespel (maken van nieuwe dingen) en expressiespel (omgaan met ongevormde materialen zoals zand, klei, water) interessant. De ligging van de speelplaats moet beschut zijn. In de gemeente Woudrichem wonen 990 kinderen die behoren tot deze doelgroep. De jeugdigen (6 tot en met 11 jaar) Tot de jeugdigen behoren de kinderen uit de groepen drie tot en met acht van de basisschool. Deze kinderen zijn mobieler en zoeken hun speelplekken tot een afstand van circa meter van huis. In de leeftijd van 6 tot en met 11 jaar gaan kinderen steeds meer op ontdekkingstocht en doen ze dit vaker in groepsverband. Jeugdigen uit de onderbouw mogen vaak nog geen drukke straten oversteken en moeten dichter bij huis blijven. Vanaf een jaar of acht gaan ze hun speelterrein vergroten en ontdekken ze de gehele buurt of wijk. Deze leeftijdsgroep heeft naast de traditionele speelplaatsen ook behoefte aan trapveldjes en avontuurlijke speelplekken voor spelletjes zoals bijvoorbeeld verstoppertje, bouwen van hutten, skaten en voetbal. Hiervoor zijn ruime speelplekken nodig van 500 tot maximaal m² met enige privacy en een verhard of onverhard open vlak terrein. Naast de formele speelruimte vormt het schoolplein voor deze doelgroep een belangrijke speel- en ontmoetingsplek. In de gemeente Woudrichem wonen circa kinderen die behoren tot deze doelgroep. De jongeren (12 tot en met 18 jaar) Bij het verlaten van de basisschool treedt er meestal een gedrags- en interesseverandering op. De traditioneel vormgegeven speelruimte met speeltoestellen voor de hiervoor beschreven jongere doelgroepen kinderen en jeugdigen zijn voor de jongeren niet meer interessant. De behoefte om te spelen is dan ook veranderd in de behoefte om zich te verzamelen, rond te hangen en te sporten. De actieradius van de jongeren is groot: ze verplaatsen zich zelfstandig over de gehele wijk ( meter) en soms zelfs daarbuiten. Ze zijn graag in grote groepen bij elkaar en hebben behoefte aan een groot verhard terrein vanaf tot maximaal circa m².liefst met schuilmogelijkheden bij regen en harde wind. Daarnaast is ruimte voor sportieve activiteiten zoals skaten, voetbal of basketbal van belang. De ervaring leert echter dat het realiseren van een specifieke plek voor deze Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

42 leeftijdsgroep op voorhand geen garanties geeft over het daadwerkelijke gebruik. Jongeren laten zich immers moeilijk sturen en beschikken over een grote mobiliteit. Aan de andere kant weet men zeker dat bij gebrek aan hiertoe ingerichte formele speelruimte voor deze doelgroep de daarvoor nietingerichte openbare ruimte gebruikt zal gaan worden, meestal een druk en markant punt in de wijk. Dit kan gepaard gaan met overlast voor bewoners wanneer het rondhangen gepaard gaat met geluid van muziek, scooters en auto s. Door de jongeren actief te betrekken bij het realiseren van een geschikte speelruimte, is de kans op succes het grootst. In de gemeente Woudrichem wonen circa kinderen die behoren tot deze doelgroep. Geen scheidslijnen tussen doelgroepen Zoals ook in paragraaf 2.3. beschreven zijn de scheidslijnen van de hiervoor beschreven leeftijdscategorieën in de praktijk niet haarscherp. De exacte kenmerken voor wat betreft actieradius, behoeften en gewenst oppervlak kunnen per kind verschillen doordat de ontwikkeling van ieder kind weer anders verloopt. Met name tussen de doelgroepen kinderen (0-6 jaar) en jeugdigen (6-12 jaar) blijkt er in de praktijk vrijwel geen sprake van een scheidslijn. Vanuit dit perspectief kunnen dan ook grotere speelplaatsen worden gerealiseerd die voor beide doelgroepen geschikt zijn. Dit kan mede omdat de actieradius voor de kinderen van 0-6 jaar van toepassing is op de kinderen zelf, maar in de praktijk gaan de ouders van deze kinderen altijd mee naar de speelplaatsen, waardoor dus ook een ruimere actieradius mogelijk is. Tevens is er tussen de doelgroepen 6-11 en in de praktijk ook geen duidelijke scheidslijn voor wat betreft de sportieve activiteiten op trapveldjes. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

43 Bijlage 3. Verantwoordelijkheid Indien de eigendomssituatie van een speeltoestel niet via een contract of overeenkomst is vastgelegd, is de eigenaar van de ondergrond in principe de eigenaar van het toestel. Het is daarom van groot belang dat de gemeente zorgdraagt voor een correcte plaatsing van een speeltoestel en dat de omgeving waar het toestel geplaatst wordt aan alle veiligheidseisen voldoet. Indien een leverancier een speeltoestel aantoonbaar onjuist heeft geplaatst, is de leverancier aansprakelijk. Vervolgens is de gemeente ervoor verantwoordelijk dat het toestel blijft voldoen aan het gestelde in het bij het toestel behorende certificaat. Degene die het toestel voorhanden heeft, moet kunnen aantonen dat alles in het werk is gesteld om de veiligheid te waarborgen. Om aan de gestelde eisen te kunnen voldoen is een aantal handelingen noodzakelijk. De inspectie van speeltoestellen en de registratie van relevante gegevens in een logboek zijn daarbij verplichte handelingen. De afdeling Openbare Werken draagt zorg voor het beheer en onderhoud van de speelplaatsen en is hiervoor verantwoordelijk. Indien een speeltoestel op gemeentelijke grond wordt geplaatst door bijvoorbeeld een particulier of speeltuinvereniging, wordt het toestel automatisch eigendom van de gemeente. De juridische term hiervoor is verticale natrekking. De gemeente kan bij ongevallen medeaansprakelijk worden gesteld. Daarom kan de gemeente de plaatsing van toestellen door derden op gemeentelijk eigendom niet toestaan zonder dat de aansprakelijkheid goed geregeld is. In de huidige situatie is bij speelplaats 12 (Voornplein in Woudrichem) echter door de omwonenden zelf een speeltoestel geplaatst zonder dat hierover afspraken zijn gemaakt. Een mogelijkheid om de aansprakelijkheid te regelen, is het afsluiten van een overeenkomst (opstalrecht) tussen de gemeente en de plaatser van het toestel. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen indien er bij uitzondering voor gekozen wordt op particuliere grond een speelplaats te realiseren, doordat er heel weinig mogelijkheden zijn om op gemeentegrond een speelplaats te realiseren. Hierbij is het dan de insteek dat de gemeente eigenaar wordt van de speeltoestellen. Dit is echter alleen mogelijk in goed overleg met de betreffende grondeigenaar en indien tussen beide partijen een overeenkomst wordt afgesloten waarin duidelijke afspraken worden gemaakt over de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de speelplaats en de speeltoestellen. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

44 Bijlage 4. Vervangingsschema Voor het vervangen van speelvoorzieningen wordt in principe de afschrijvingstermijn gehanteerd die gelijk is aan de technische levensduur, tenzij uit de inspecties blijkt dat de staat, veiligheid en kwaliteit nog voldoende is. De levensduur van speeltoestellen varieert tussen de acht en twintig jaar, maar is in de praktijk afhankelijk van slijtage door het gebruik, eventuele speelschade en vandalisme. Om een goed vervangingsbeleid te kunnen voeren is een flexibel vervangingsschema noodzakelijk. Dit betekent dat naast het uitstellen van vervanging zoals hiervoor beschreven, vervanging ook vervroegd uitgevoerd wordt indien blijkt dat een speeltoestel voor de gestelde afschrijvingstermijn niet meer veilig is of indien de onderhoudskosten te hoog worden, bijvoorbeeld door vandalisme. Bij het vervangen van een speeltoestel zal echter opnieuw bezien moeten worden of hetzelfde type speeltoestel wordt terug geplaatst of dat er behoefte bestaat aan iets anders. Dit kan ook betekenen dat de herinvestering op een andere speelplek in de gemeente plaatsvindt, indien blijkt dat daardoor een betere afstemming op de behoefte plaatsvindt of er een betere spreiding van voorzieningen kan worden gerealiseerd. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

45 Bijlage 5. Speelplekken voor ouderen Wat maakt dat sommige ouderen blijven bewegen en hoe kan voorkomen worden dat zij stoppen met bewegingsprogramma s? En is een openbare speelplaats geschikt voor beweegactiviteiten met ouderen? Om die vragen te kunnen beantwoorden volgde TNO tien weken lang een groep ouderen die in een openbare Rotterdamse speeltuin aan de slag gingen met een intensief trainingsprogramma. Dertien ouderen (65-85 jaar) trainden onder leiding van Sportfysiotherapie Spanjersberg twee keer per week een uur in speeltuin Hillesluis, deelgemeente Feyenoord in Rotterdam. In de bijzondere speeltuin staan toestellen van de Finse speeltoestellenfabrikant Lappset die het concept ontwikkelde van een speeltuin voor alle generaties: Kinderen, ouders en grootouders kunnen gebruikmaken van de toestellen. De Finse toestellen worden in Nederland op de markt gezet door Yalp. Uit onderzoek in Finland en Spanje zijn er aanwijzingen dat een trainingsprogramma op deze toestellen positief is voor het fysiek functioneren, de balans en het algemeen welbevinden van ouderen. Yalp en de gemeente Rotterdam Sport en Recreatie vroegen daarom ook TNO onderzoek te doen. TNO volgde de enthousiaste ouderen (gemiddeld 72 jaar) tien weken lang in de speeltuin. Er werd getraind op diverse toestellen. Voorafgaand en na afloop van de trainingsperiode werd gemeten hoe het was gesteld met de balans, mobiliteit en valangst van de deelnemers. Ook werden hen ervaringen gevraagd. Tijdens de trainingsperiode zijn metingen, observaties, analyses en video-opnames gemaakt. Wielrenster Leontien van Moorsel verzorgde de feestelijke laatste les van het project. De voorlopige resultaten tonen een hoge opkomst onder deelnemers: gemiddeld volgden 92 procent de aangeboden trainingen. De deelnemers hadden hoge waardering voor het programma. Het gebruik van de toestellen en de uitvoerbaarheid van een beweegprogramma op de speelplaats lijkt dus positief beantwoord te worden. Naar verwachting volgt in februari 2007 het eindverslag van het project. Bron: TNO Bij het uitvoeringstraject zal samen met de speelruimteadviesraden de mogelijkheiden bekeken worden een speelplek voor ouderen te realiseren, bijvoorbeeld een jeu de boules baan. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

46 Bijlage 6. Speelplaatsen in de kern Woudrichem Opwaarderen Verwijderen 1 Woudrichem Burg. Van Rijswijkstraat Grasveldje met speelveer, glijbaan en klimrek Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik ++ 2 Woudrichem Pr. W. van Oranjestraat Grasveldje met duikelrek, wipveer en glijbaan Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik ++ 3 Op termijn bouwlocatie, verplaats tzt noodzakelijk. Woudrichem Pr. W. van Oranjestraat Basketballveldje met ondergrond van tegels Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 430 m2 Mate van gebruik + Tegels ongelijk, het is geen asfalt dus moeilijk basketballen! Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

47 4a Woudrichem Wethouder Kentiestraat Grasveldje met diverse speeltoestellen Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + Overlast door hangjongeren. 4b Woudrichem Wethouder Kentiestraat trapveldje Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 850 m2 Mate van gebruik ++ 5 Woudrichem Baarsplein Speeltoestellen met ondergrond van tegels Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + Glijbaan in de brand gestaan (reden om weg te halen) + overlast auto s Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

48 6 Woudrichem Steurstraat Grasveldje met speeltoestellen Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + Realisatie in Woudrichem Heemraad Grasveldje met speeltoestellen Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- 8 Woudrichem Waalplein Speelhuisje met glijbaan Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 1 65 m2 Mate van gebruik +/- Overlast auto s Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

49 9 Woudrichem Postweide Diverse speeltoestellen verspreid over de speelplaats Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + 10 Woudrichem Rijkswal Speelplaats met diverse toestellen Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + In 2006 vernieuwd 11 Woudrichem Voornplein Speelplaats met tegelondergrond en 2 speelveren Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 2 65 m2 Mate van gebruik + overlast auto s + speeltoestel van bewoners zelf dit mag niet ivm veiligheid Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

50 12 Woudrichem Drossaard Grasveldje met glijbaan en speelveren. Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- 13. Oudendijk: Hier is een openbaar toegankelijke speelvoorziening op het schoolplein. Speelplaatsen 2 en 3 moeten op termijn plaats maken ten faveure van woningbouw. Als actiepunt wordt in deze nota opgenomen dat vervangende speelplaatsen gerealiseerd dienen te worden. De speelplaatsen 5, 8 en 11 worden direct omgeven door geparkeerde auto s (zie de foto s). Dit vormt geen ideale situatie omdat hierdoor enerzijds een veilig gebruik in gevaar komt (rijdende auto s in de directe omgeving). Anderzijds kan schade ontstaan aan de geparkeerde auto s door spelende kinderen door een bal, fietsen of anderszins. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

51 Bijlage 7. Speelplaatsen in de kern Almkerk 14 Almkerk Sportlaan Skatebaan Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 140 m2 Mate van gebruik + 15 Almkerk De Korf Speelplaats met tegel ondergrond Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + 16 Almkerk Achter t Verlaat basketbalveldje Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 175 m2 Mate van gebruik + Overdag vaak auto s, s avonds wordt het gebruikt (hangplek) Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

52 17 Almkerk Clevestraat Trapveldje Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 3500 m2 Mate van gebruik + Dit is ook evenemententerrein 18 Almkerk Prunuslaan Grasveldje met gelijbaan en speelhuisje Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- 19 Almkerk Anjerstraat Speelplaats van gras met glijbaan en speelveer. Doelgroep(en) Aantal toestellen 2 60 m2 Mate van gebruik +/- Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

53 20 Almkerk Van Limburg Stirumstraat 3 speelveren op de stoep Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 3 35 m2 Mate van gebruik +/- 21 Almkerk Van Limburg Stirumstraat 1 speelveer op de stoep Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 1 10 m2 Mate van gebruik - 22 Almkerk Van Hogendorpstraat Grasveld met diverse speeltoestellen. Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

54 23 Almkerk Raamstraat Grasveld met diverse speeltoestellen. Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- In de zomer van 2007 is een nieuwe speelplaats gerealiseerd naast de school aan de Wethouder Raamstraat (speelplaats nummer 23). Er dient bezien te worden of deze speelplaats met extra speelvoorzieningen (van gemoveerde speelplaatsen) kan worden opgewaardeerd. Speelplaats 16, het basketballveld, wordt met name s avonds gebruikt als hangplaats voor jongeren. Overdag staan hier vaak auto s geparkeerd waardoor gebruik voor het beoogde doel, basketballen, dan niet mogelijk is. Daarom dient te worden geïnventariseerd of er een geschiktere locatie voorhanden is (bijvoorbeeld het grasveld aan de Clevestraat). Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

55 Bijlage 8. Speelplaatsen in de kern Rijswijk 24 Rijswijk De Geer Grasveldje met diverse toestellen. Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + 25 Rijswijk De Bijl Diverse speeltoestellen met tegelondergrond. Doelgroep(en) Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + 27 Almbos / wilgenhof "Trapveldje" Doelgroep(en) Nvt Aantal toestellen 450 m2 + Mate van gebruik Hier is een mogelijkheid gecreëerd om te voetballen, echter(nog) zonder doeltjes. Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

56 Bijlage 9. Speelplaatsen in de kern Giessen 26 Giessen Jagerspad Skatebaan Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 325 m2 Mate van gebruik + Naast de sporthal 28 Giessen Wilgenhof Grasveldje met diverse speeltoestellen Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + 29 Giessen Korenschoof Speeltoestellen op de stoep Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 2 30 m2 Mate van gebruik - Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

57 30 Giessen Nieuwenhuizen Speelveer op de stoep met ondergrond van rubber tegels Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 1 30 m2 Mate van gebruik - Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

58 Bijlage 10. Speelplaatsen in de kern Andel 31 Andel Neer-Andelseweg (exacte locatie op de kaart) skatebaan Doelgroep(en) Aantal toestellen Nvt 250 m2 Mate van gebruik + Bij Sparta Andel Clematis Speelveer op de stoep Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 1 30 m2 Mate van gebruik - 33 Andel Wingerd Grasveldje met speelveren Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 6 ± 40 m2 Mate van gebruik +/- Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

59 34 Andel Mart. van Rijswijkplein Grote speelveer Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen 1 90 m2 Mate van gebruik - 35 Andel Abr. Kuyperstraat Grasveldje met 2 speelveren en een glijbaan Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- 36 Andel Hoflaan Grasveldje met een speelveer, een picknick tafel en een wipwap Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik +/- Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

60 Bijlage 11. Speelplaatsen in de kernen Uitwijk en Waardhuizen 37 Uitwijk Langstraat Grasveldje met glijbaan, klimrek en schommel. Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + 38 Waardhuizen Hoge Oldersdijk Grasveldje met speeltoestellen. Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + Gerealiseerd in Waardhuizen onder aan de dijk Speelveer in het gras Doelgroep(en) 0-5 Aantal toestellen m2 Mate van gebruik + Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

RAADSVOORSTEL Agendanummer 7.4. Onderwerp: Nota Speelruimtebeleid Spelen in Moerdijk

RAADSVOORSTEL Agendanummer 7.4. Onderwerp: Nota Speelruimtebeleid Spelen in Moerdijk VANWEGE STAKEN VAN STEMMEN BIJ HET AMENDEMENT VAN ONAFHANKELIJK MOERDIJK OVER DIT ONDERWERP WORDT DIT OPNIEUW GEAGENDEERD IN DE RAADSVERGADERING VAN 25 FEBRUARI 2010. RAADSVOORSTEL Agendanummer 7.4 Raadsvergadering

Nadere informatie

Raadsvoorstel Reg. nr : Ag nr. : Datum :

Raadsvoorstel Reg. nr : Ag nr. : Datum : Ag nr. : Datum :07-10-08 Onderwerp Vaststelling speelruimteplan gemeente Boxtel 2008-2017 Status besluitvormend Voorstel 1. Het beleid met de bijbehorende beleidskaders van het speelruimteplan gemeente

Nadere informatie

Uitvoeringsnotitie Speelruimtebeleid Gemeente Hoogeveen Afdeling Mens en Werk

Uitvoeringsnotitie Speelruimtebeleid Gemeente Hoogeveen Afdeling Mens en Werk Uitvoeringsnotitie Speelruimtebeleid 2007-2010 Gemeente Hoogeveen Afdeling Mens en Werk 1. Inleiding...2 2. Het belang van een gemeentelijk integraal speelruimtebeleid...2 3. Missie en doelstellingen van

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: Impulsen sporten, spelen en bewegen in de openbare ruimte. Gevraagde Beslissing:

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: Impulsen sporten, spelen en bewegen in de openbare ruimte. Gevraagde Beslissing: Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: Impulsen sporten, spelen en bewegen in de openbare ruimte Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. Een keuze te maken voor impuls 1: free

Nadere informatie

Afd.hoofd: Akkoord HpiN VMO/Jur. OR 0 BMO/Com. ÜADF

Afd.hoofd: Akkoord HpiN VMO/Jur. OR 0 BMO/Com. ÜADF gemeente Barneveld Nr. 618792 Aan het college van burgemeester en wethouders Interactieve beleidsvorming bij opstellen speelruimtebeleid- en uitwerkingsplan Gevraagde beslissing: 1. Akkoord gaan met het

Nadere informatie

*Z0230DEDA67* Raadsvoorstel. Aan de raad. : Speelruimteplan Beverwijk, Beverwijk speelt buiten

*Z0230DEDA67* Raadsvoorstel. Aan de raad. : Speelruimteplan Beverwijk, Beverwijk speelt buiten Raadsvoorstel Documentnummer Afdeling Onderwerp *Z0230DEDA67* Aan de raad : INT-15-22008 : Ruimte : Speelruimteplan Beverwijk, Beverwijk speelt buiten Inleiding Hoe staat het met de speelruimte in Beverwijk,

Nadere informatie

B i j l a g e n b e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m s e p t e m b e r

B i j l a g e n b e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m s e p t e m b e r B i j l a g e n b e l e i d s n o t a M a a k r u i m t e v o o r s p e l e n! G e m e e n t e W o u d r i c h e m s e p t e m b e r 2 0 0 7 Bijlagen bij de beleidsnota Ruimte voor spelen Gemeente Woudrichem

Nadere informatie

Commissie Bestuurlijk Domein. Commissie Ruimtelijk Domein. Commissie Sociaal en Economisch Domein. Informerende Commissie. Bespreken.

Commissie Bestuurlijk Domein. Commissie Ruimtelijk Domein. Commissie Sociaal en Economisch Domein. Informerende Commissie. Bespreken. Raad VOORBLAD Onderwerp Speelruimtebeleid Agendering Commissie Bestuurlijk Domein x Gemeenteraad Commissie Ruimtelijk Domein Lijst ingekomen stukken x Commissie Sociaal en Economisch Domein Informerende

Nadere informatie

HERONTWIKKELING MOLENWAL

HERONTWIKKELING MOLENWAL STARTNOTITIE HERONTWIKKELING MOLENWAL (VOORMALIGE BUSREMISE) Maart 2011 Gemeente Oudewater Sector REV 1 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 1 INLEIDING... 3 2 PLANGEBIED... 4 2.1 HET PLANGEBIED... 4 2.2 PROGRAMMA...

Nadere informatie

Dordrecht SPEELPLEK OP VERZOEK. Interim beleid speelvoorzieningen Gemeente Dordrecht Sector Stadswerken

Dordrecht SPEELPLEK OP VERZOEK. Interim beleid speelvoorzieningen Gemeente Dordrecht Sector Stadswerken SPEELPLEK OP VERZOEK Interim beleid speelvoorzieningen Gemeente Dordrecht Sector Stadswerken 1 Interimbeleid speelvoorzieningen Dordrecht De sector Stadswerken heeft een interim beleid speelplekken geformuk

Nadere informatie

s t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202

s t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202 VISIEKAART 8 9 s t r u c t u u r v i s i e G o o r 2 0 2 5 structuu Goor 202 rvisie 5 1. Structuurvisie Goor 2025 2. Analyse 3. Visie en ambitie: Goor in 2025 4. Ruimtelijke kwaliteit 5. Wonen 6. Economie

Nadere informatie

Speelplan 2017 Gemeente Velsen

Speelplan 2017 Gemeente Velsen Speelplan 2017 Gemeente Velsen Inleiding Elk jaar wordt u het investeringsplan voor speelplekken voorgelegd; het zogenoemde Speelplan. Het Speelplan toont een overzicht van de speelplekken die in aanmerking

Nadere informatie

Beslisdocument en plan van aanpak

Beslisdocument en plan van aanpak Beslisdocument en plan van aanpak TIENDEVEEN Inleiding In oktober 2006 heeft de gemeenteraad ingestemd met het plan van aanpak Woningbouw dorpen. Het project bestaat uit drie fasen. Deze fasen worden telkens

Nadere informatie

Speelvisie gemeente Anna Paulowna

Speelvisie gemeente Anna Paulowna Speelvisie gemeente Anna Paulowna 2009-2012 Anna Paulowna, 10 februari 2009 Samenvatting De nota Speelvisie Gemeente Anna Paulowna 2009-2012 stelt de kaders van het speelbeleid. De speelvisie beschrijft

Nadere informatie

Het evenementenbeleid dat in 2009 voor het laatst door uw raad werd aangepast behoeft actualisering.

Het evenementenbeleid dat in 2009 voor het laatst door uw raad werd aangepast behoeft actualisering. Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 30 juni 2014 Agenda nr.: 14 Onderwerp: Vaststellen evenementenbeleid vervat in de nota Op en Top Valkenburg aan de Geul 2014-2018 Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Speelruimte

Uitvoeringsplan Speelruimte Uitvoeringsplan Speelruimte 2010-2014 Zevenbergen, juni 2010 Afdeling Ruimtelijke en Maatschappelijke Ontwikkeling R. Nuijten, MSc i.s.m. afdeling Realisatie en beheer openbare ruimte Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Aanpassing Speelruimtebeleidsplan (2012) Advies Jongerenraad Utrechtse Heuvelrug (JRUH)

Aanpassing Speelruimtebeleidsplan (2012) Advies Jongerenraad Utrechtse Heuvelrug (JRUH) Aanpassing Speelruimtebeleidsplan (2012) Advies Jongerenraad Utrechtse Heuvelrug (JRUH) Advies op de uitgangspunten (memo 12 november) 1. Speelplekken zijn heel, veilig en uitdagend en bij voorkeur ook

Nadere informatie

Startnotitie Integraal Veiligheidsplan Gemeente Molenwaard

Startnotitie Integraal Veiligheidsplan Gemeente Molenwaard Startnotitie Integraal Veiligheidsplan Gemeente Molenwaard Steller: Bestuursadviseur Marien Jongkind Datum: 15 juli 2013 Inleiding De gemeente Molenwaard streeft naar een comfortabele en veilige woon-

Nadere informatie

Aalburg Drimmelen Geertruidenberg Moerdijk Werkendam Woudrichem

Aalburg Drimmelen Geertruidenberg Moerdijk Werkendam Woudrichem Aalburg Drimmelen Geertruidenberg Moerdijk Werkendam Woudrichem PLAN VAN AANPAK VERHOOGDE ASIELINSTROOM Dit plan van aanpak geeft zowel kwantitatief als kwalitatief een antwoord op de vraag van de commissaris

Nadere informatie

Vervolgblad Informatienotitie Pagina 1. Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid

Vervolgblad Informatienotitie Pagina 1. Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid Pagina 1 Informatienotitie AAN VAN ONDERWERP Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid DATUM 9 september 2009 KOPIE AAN BIJLAGE REGISTRATIENUMMER 0906730 3 (methodiek kernbeleid

Nadere informatie

Concept Startnotitie gedeelde verantwoordelijkheid tennis en voetbal

Concept Startnotitie gedeelde verantwoordelijkheid tennis en voetbal Concept Startnotitie gedeelde verantwoordelijkheid tennis en voetbal Versie 28 oktober 2014 1. Inleiding Op 25 februari 2014 heeft het college van B&W van de gemeente Menterwolde o.a. besloten: het gaan

Nadere informatie

: Z/19/029310/ Datum B&W : 26 februari 2019 Portefeuillehouder : Wethouder Mol Datum Commissie : Datum Raad : ibabs nr : Datum paraaf

: Z/19/029310/ Datum B&W : 26 februari 2019 Portefeuillehouder : Wethouder Mol Datum Commissie : Datum Raad : ibabs nr : Datum paraaf Zaaknummer : Z/19/029310/ Datum B&W : 26 februari 2019 121472 Portefeuillehouder : Wethouder Mol Datum Commissie : Datum Raad : Afdeling : RO Adviseur : Wouter Minkhorst Vertrouwelijk : Nee Aantal bijlages

Nadere informatie

Ruimte voor jongeren Appendix Speelruimte Beleidsplan 2009

Ruimte voor jongeren Appendix Speelruimte Beleidsplan 2009 Ruimte voor jongeren Appendix Speelruimte Beleidsplan 2009 Gemeente Helmond Ruimte voor jongeren Appendix Speelruimte Beleidsplan 2009 Vastgesteld: 21 juli 2009 Samenvatting In het Speelruimtebeleidsplan

Nadere informatie

Onderwerp: Beleidsnota horeca Gastvrij Bergen. Aan de raad,

Onderwerp: Beleidsnota horeca Gastvrij Bergen. Aan de raad, Agendapunt : 11 Voorstelnummer : 06-33 Raadsvergadering : 29 juni 2010 Naam opsteller : Sipke Diepbrink Informatie op te vragen bij : Sipke Diepbrink Portefeuillehouders : Hetty Hafkamp Onderwerp: Beleidsnota

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 193184 Datum : 17 november 2015 Programma : Woon en leefomgeving Blad : 1 van 5 Cluster : Ruimte Portefeuillehouder: dhr. H.C.V.

Nadere informatie

(CONCEPT) VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 26 maart 2013

(CONCEPT) VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 26 maart 2013 (CONCEPT) VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 26 maart 2013 Onderwerp: Evaluatie speelruimtebeleid Agendapunt Raadsvoorstelnummer Voorstel: 1. Vasthouden aan de bestaande beleidsvoornemens voor de ontwikkeling

Nadere informatie

Speelplan 2016 Gemeente Velsen

Speelplan 2016 Gemeente Velsen Speelplan 2016 1 Speelplan 2016 Gemeente Velsen Inleiding Elk jaar wordt u het investeringsplan voor speelplekken voorgelegd; het zogenoemde Speelplan. Het Speelplan toont een overzicht van de speelplekken

Nadere informatie

Intentieverklaring Brede School Boechorst te Noordwijk

Intentieverklaring Brede School Boechorst te Noordwijk Intentieverklaring Brede School Boechorst te Noordwijk Door het ondertekenen van deze intentieverklaring verklaren de hierna genoemde besturen mee te werken aan de inhoudelijke realisatie van Brede School

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: beleids- en beheerplan kleine civiele kunstwerken. Gevraagde Beslissing:

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: beleids- en beheerplan kleine civiele kunstwerken. Gevraagde Beslissing: Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: Onderwerp: beleids- en beheerplan kleine civiele kunstwerken Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. Het beleids- en beheerplan civiele kunstwerken

Nadere informatie

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad Raadsvergadering, 29 januari 2008 Voorstel aan de Raad Nr: 206 Agendapunt: 8 Datum: 11 december 2007 Onderwerp: Vaststelling speerpunten uit de conceptnota Lokaal Gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Nadere informatie

Visie Beheer Openbare Ruimte

Visie Beheer Openbare Ruimte Visie Beheer Openbare Ruimte De openbare ruimte bestaat uit de ondergrondse en bovengrondse voorzieningen die in beheer zijn de gemeenten en bestaat uit riolering, plantsoenen, bomen, wegen, straten, pleinen,

Nadere informatie

Nota van B&W. Onderwerp Opvolging skatevoorziening Raadhuisplein. Portefeuilehouder Marjolein Steffens-van de Water

Nota van B&W. Onderwerp Opvolging skatevoorziening Raadhuisplein. Portefeuilehouder Marjolein Steffens-van de Water gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Opvolging skatevoorziening Raadhuisplein Portefeuilehouder Marjolein Steffens-van de Water Collegevergadering 13 Septem ber 2016 inlichtingen Marloes Beers

Nadere informatie

Buiten is zoveel te beleven! Schommelen op een speelplek, hutten bouwen in de bosjes, voetballen op het veldje en een rondje skaten door de buurt.

Buiten is zoveel te beleven! Schommelen op een speelplek, hutten bouwen in de bosjes, voetballen op het veldje en een rondje skaten door de buurt. Inspraaknotitie DENK MEE OVER SPELEN (SPEELRUIMTEPLAN) Buiten is zoveel te beleven! Schommelen op een speelplek, hutten bouwen in de bosjes, voetballen op het veldje en een rondje skaten door de buurt.

Nadere informatie

Portefeuillehouder Broekhuizen Datum collegebesluit 28 april 2015 Opsteller mevrouw F. Driessen Registratie GF15.

Portefeuillehouder Broekhuizen Datum collegebesluit 28 april 2015 Opsteller mevrouw F. Driessen Registratie GF15. Portefeuillehouder Broekhuizen Datum collegebesluit 28 april 2015 Opsteller mevrouw F. Driessen Registratie GF15.20048 Agendapunt 8 Onderwerp Plan van aanpak spelen Heerenveen Voorstel Vaststellen Speelplan

Nadere informatie

Het beleidsplan is tot stand gekomen door overleg met en participatie van betrokken doelgroepen, jeugdigen, ouders en professionals.

Het beleidsplan is tot stand gekomen door overleg met en participatie van betrokken doelgroepen, jeugdigen, ouders en professionals. RAADSVOORSTEL Nummer 2017/04 datum raadsvergadering : 16 Februari 2017 onderwerp : Beleidsplan preventief jeugdbeleid en jeugdhulp 2017-2020 portefeuillehouder : M. van der Weele datum raadsvoorstel :

Nadere informatie

Reactienota concept geactualiseerd Woningbouwprogramma gemeente Harlingen

Reactienota concept geactualiseerd Woningbouwprogramma gemeente Harlingen Reactienota concept geactualiseerd Woningbouwprogramma 2016-2020 gemeente Harlingen In 2013 heeft de gemeenteraad de woonvisie voor de gemeente Harlingen voor de periode 2013 2020 vastgesteld. In de woonvisie

Nadere informatie

Wethouder Financiën, ruimtelijke ordening en gemeentelijke organisatie

Wethouder Financiën, ruimtelijke ordening en gemeentelijke organisatie Voorstel aan de raad Nummer: 131023210 Portefeuille: Programma: Programma onderdeel: Steller: I.C. From Afdeling: BLD Ruimtelijk Economisch Beleid Telefoon: 0320-278892 E-mail: ic.from@lelystad.nl Wethouder

Nadere informatie

Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld

Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld December 2011 1. Inleiding In 2003 bezocht de burgemeester van de gemeente Barneveld samen met de politie en de woningstichting de dorpskernen van de gemeente

Nadere informatie

Omgevingswet: naar een gezonde en veilige omgeving. Jantine Schuit, RIVM

Omgevingswet: naar een gezonde en veilige omgeving. Jantine Schuit, RIVM Omgevingswet: naar een gezonde en veilige omgeving Jantine Schuit, RIVM Naar een gezonde en veilige omgeving, 21 april 2017 Inhoud 1. Bewegen en sport in de wijk a) Relatie gezondheid b) Kansen en belemmeringen

Nadere informatie

Paraplu herziening scholen (analoog)

Paraplu herziening scholen (analoog) Paraplu herziening scholen (analoog) 2 Inhoudsopgave Toelichting 5 Hoofdstuk 1 Inleiding 7 1.1 Algemeen 7 1.2 Geldende bestemmingsplannen 8 1.3 Leeswijzer 9 Hoofdstuk 2 Beleidskader 10 2.1 Sociale Structuurvisie

Nadere informatie

QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK

QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK 1 (2007/28317) QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK 1. ONDERZOEKSVRAGEN 1. Kan de raad met de programmabegroting beoordelen of de voorgenomen beleidsmaatregelen doeltreffend

Nadere informatie

DEEL II ANALYSE SPEELRUIMTE. Samenspel. Advies voor. speelplekken en speeltuinen. Wijk NOORD

DEEL II ANALYSE SPEELRUIMTE. Samenspel. Advies voor. speelplekken en speeltuinen. Wijk NOORD DEEL II ANALYSE SPEELRUIMTE Samenspel Advies voor speelplekken en speeltuinen Wijk NOORD Leeswijzer: Deze internetversie van het speelruimteplan is voor leesbaarheid opgedeeld in een rapport met het beleid

Nadere informatie

Strijen, juli 2009 OWZ/an - 1 -

Strijen, juli 2009 OWZ/an - 1 - Strijen, juli 2009 OWZ/an - 1 - INHOUD 1. Inleiding pagina 3 2. Criteria pagina 4 3. Huidige situatie in Strijen pagina 5 4. Visie Strijen pagina 6 5. Centrale Speelplaats pagina 6 6. Burgerparticipatie

Nadere informatie

16 november 2010/35607 Datum :

16 november 2010/35607 Datum : Agendapunt 16 Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer 16 november 2010/35607 Datum : : 2010 Programma : Welzijn Blad : 1 van 8 Cluster : Samenleving Portefeuillehouder mw. M. van Beukering-Huijbregts

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp Vaststellen vervolgtraject project herinrichting Loswal fase 1

Raadsvoorstel. Onderwerp Vaststellen vervolgtraject project herinrichting Loswal fase 1 Raadsvoorstel Onderwerp Vaststellen vervolgtraject project herinrichting Loswal fase 1 Raadsvergadering 17 december 2009 Agendapunt Portefeuillehouder G.J. Bos Afdeling Ambtenaar Ruimte en Wonen C. Rijnen

Nadere informatie

Portefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J. van der Meer, 0595 447719 gemeente@winsum.nl (t.a.v. J. van der Meer)

Portefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J. van der Meer, 0595 447719 gemeente@winsum.nl (t.a.v. J. van der Meer) Vergadering: 11 december 2012 Agendanummer: 12 Status: Besluitvormend Portefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J. van der Meer, 0595 447719 E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. J. van der

Nadere informatie

Reactienota zienswijze bestemmingsplan Meppel - Zuid

Reactienota zienswijze bestemmingsplan Meppel - Zuid Reactienota zienswijze bestemmingsplan Meppel - Zuid Nota beantwoording zienswijze bestemmingsplan Meppel Zuid. 1 Samenvatting en beantwoording zienswijze Bijlage 3 Januari 2013 Nota beantwoording zienswijze

Nadere informatie

Nota Veegplannen 2014 gemeente Valkenswaard

Nota Veegplannen 2014 gemeente Valkenswaard Nota Veegplannen 2014 gemeente Valkenswaard gemeente Valkenswaard Team Ruimtelijke ontwikkeling en economie 25-09-2013 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Definitie 3 3. Vergelijking veegplannen en postzegelbestemmingsplannen

Nadere informatie

Peter Roest raad december 2012

Peter Roest raad december 2012 Agendapunt commissie: Steller Telefoonnummer Email Peter Roest 2083413 pro@valkenswaard.nl Agendapunt kenmerk datum raadsvergadering Onderwerp Vaststellen beheerbeleidsplan verkeersregelingen 2013-2022.

Nadere informatie

Beleidregels Sociaal Cultureel Werk 2005 (en verder)

Beleidregels Sociaal Cultureel Werk 2005 (en verder) Beleidregels Sociaal Cultureel Werk 2005 (en verder) 1. Beleidsterrein Beleidstaak: Sociaal Cultureel Werk Beheerstaak: Samenlevingsopbouwwerk, functienummer 630.00 Dit beleidsterrein omvat kinderwerk,

Nadere informatie

Zijn in het voorstel één of meer van de volgende aspecten van toepassing?

Zijn in het voorstel één of meer van de volgende aspecten van toepassing? Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Portefeuillehouder( s) Contactpersoon Afdeling Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon Programmanummer en -naam : Vaststelling Kadernota Integrale Veiligheid

Nadere informatie

Datum: 02 juli 2013 Portefeuillehouder: De heer R. Windhouwer

Datum: 02 juli 2013 Portefeuillehouder: De heer R. Windhouwer Raadsvoorstel Raadsnummer: 2013-057 Registratiekenmerk: Onderwerp: Haalbaarheidsonderzoek Voorzieningen Nijkerkerveen - fase 2 Korte inhoud: De gemeente heeft een haalbaarheidsonderzoek laten uitvoeren

Nadere informatie

Aan de Raad Raad Made, 8 september 2015

Aan de Raad Raad Made, 8 september 2015 Aan de Raad Raad Made, 8 september 2015 Agendapuntnummer: 8 Raadsvergadering 8 oktober 2015 Onderwerp: Beleidsplan speelruimte 2015-2024 Spelen is bewegen Registratienummer: 15int03559 Casenr: 15.01213

Nadere informatie

Speelplaatsenbeleid Gemeente Bergen

Speelplaatsenbeleid Gemeente Bergen Speelplaatsenbeleid 2012-2022 Gemeente Bergen 24 januari 2012 Voorwoord Bergen streeft naar een aantrekkelijke woonomgeving met voldoende ruimte voor veilig spelen en bewegen in eerste instantie voor de

Nadere informatie

Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede (eerste fase)

Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede (eerste fase) Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede (eerste fase) 1. Inleiding In het collegeakkoord voor de periode 2014-2018 is als één van de doelstellingen geformuleerd: Het college zet zich in voor een florerende

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Agendanummer 10-112 Registratienummer raad 597161 Behorend bij het B&W-advies met registratienummer 595230 Moet in elk geval behandeld zijn in de raadsvergadering van de

Nadere informatie

Raadsbesluit Raadsvergadering: 17 december Budgetsubsidie 2015 t/m 2016 Stichting Welzijn Ouderen Heemstede

Raadsbesluit Raadsvergadering: 17 december Budgetsubsidie 2015 t/m 2016 Stichting Welzijn Ouderen Heemstede im ONDERWERP Budgetsubsidie 2015 t/m 2016 Stichting Welzijn Ouderen SAMENVATTING De huidige budgetsubsidie voor de uitvoering van het ouderenwerk door de Stichting Welzijn Ouderen (WOH) loopt tot 1 januari

Nadere informatie

*Z001F59E44 9* Leiderdorp, 16 september 2014. Afdeling: Concernzaken OOV en Rampen Onderwerp: Beleidsplan Integraal Veiligheidsbeleid 2015-2018

*Z001F59E44 9* Leiderdorp, 16 september 2014. Afdeling: Concernzaken OOV en Rampen Onderwerp: Beleidsplan Integraal Veiligheidsbeleid 2015-2018 Afdeling: Concernzaken OOV en Rampen Onderwerp: Beleidsplan Integraal Veiligheidsbeleid 2015-2018 Pagina 1 van 5 Versie Nr.1 Leiderdorp, 16 september 2014 Aan de raad. Beslispunten 1. Akkoord gaan met

Nadere informatie

Startnotitie Actualisatie Woonvisie

Startnotitie Actualisatie Woonvisie Startnotitie Actualisatie Woonvisie April 2012: Sector Grondgebied 1 Inleiding De kwaliteit van het wonen in de gemeente Westvoorne is hoog. De natuurlijke woonomgeving en de kwaliteit van de woningen

Nadere informatie

Raadsvoorstel en besluitnota

Raadsvoorstel en besluitnota Raadsvoorstel en besluitnota Onderwerp Speelruimtebeleidsplan Gemeente Zaanstad 2017 Gevraagd besluit 1. Het Speelruimtebeleidsplan Gemeente Zaanstad 2017 vast te stellen waarbij het huidige voorzieningenniveau

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT PttfïMEBEND RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad: 1073899 Datum: 18 april 2013 Behandeld door: Frans Koelemeijer, Mark Jan Prins & Sylvia de Blij Ét Afdeling/Team: Maatschappelijke Ontwikkeling/Team

Nadere informatie

Bijlage 1 Concept intentieverklaring WOC Campus Nieuwleusen

Bijlage 1 Concept intentieverklaring WOC Campus Nieuwleusen Bijlage 1 Concept intentieverklaring WOC Campus Nieuwleusen Intentieverklaring project WOC Campus Nieuwleusen De Partijen: In het project WOC Campus Nieuwleusen participeren de volgende partijen: Landstede

Nadere informatie

Startnotitie Actieplan spelen, sporten en ontmoeten in de buitenruimte van Woudenberg 2016-2020

Startnotitie Actieplan spelen, sporten en ontmoeten in de buitenruimte van Woudenberg 2016-2020 2015 Startnotitie Actieplan spelen, sporten en ontmoeten in de buitenruimte van Woudenberg 2016-2020 Afdeling Beleid en Ontwikkeling Demiencke Brinkman 24-03-2015 Inhoud 1. Inleiding... 3 2.Opdracht 2.1.

Nadere informatie

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Voorwoord 3 2. Missie, visie en uitgangspunten van de Adviesraad Wmo 2.1 De Verordening adviesraad Wmo 4 2.2 Missie 4 2.3 Visie 4 2.4 Uitgangspunten

Nadere informatie

* * ADVIESNOTA AAN B&W. Postregistratienummer. Onderwerp en inhoud. Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland 19.

* * ADVIESNOTA AAN B&W. Postregistratienummer. Onderwerp en inhoud. Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland 19. ADVIESNOTA AAN B&W Onderwerp en inhoud Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland Postregistratienummer *19.0003788* 19.0003788 Vertrouwelijk Sector Afdeling Medewerk(st)er Grondgebiedzaken RO M.

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 en Onderzoeksplan 2016

Jaarverslag 2015 en Onderzoeksplan 2016 Jaarverslag 2015 en Onderzoeksplan 2016 (februari 2016) De Rekenkamercommissie Cranendonck bestaat uit: Drs. Jan van den Heuvel (voorzitter) Drs. Angelique Hubens Drs. Stefan de Kort CPC 1 1. Inleiding

Nadere informatie

Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015

Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015 Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015 Datum: maart 2015 Afdeling: Samenlevingszaken In- en aanleiding Voor u ligt de startnotitie voor de aankomende beleidsnota van de gemeente

Nadere informatie

Bestuursopdracht. Centrumvisie

Bestuursopdracht. Centrumvisie Bestuursopdracht Centrumvisie Bestuursopdracht Centrumvisie Opdrachtgever: Auteur: gemeente Scherpenzeel afdeling Ruimte en Groen W. Hilbink/W.Algra Datum: 2 december 2014 Centrumvisie Scherpenzeel -1-

Nadere informatie

Nota van Zienswijzen behorende bij het Bestemmingsplan Buitengebied Rucphen 2012, De Leijkens

Nota van Zienswijzen behorende bij het Bestemmingsplan Buitengebied Rucphen 2012, De Leijkens Nota van Zienswijzen behorende bij het Bestemmingsplan Buitengebied Rucphen 2012, De Leijkens Rucphen, 7 november 2012 INHOUD; 1. Procedure 2. Ingediende zienswijzen 3. Inhoud zienswijzen en inhoudelijke

Nadere informatie

UITVOERINGSPROGRAMMA SPEELRUIMTE 2012-2020

UITVOERINGSPROGRAMMA SPEELRUIMTE 2012-2020 UITVOERINGSPROGRAMMA SPEELRUIMTE 2012-2020 In de Nota Speelruimte 2013 2020 onderkent de gemeente Bussum het belang van speelen ontmoetingsruimte. Kinderen hebben immers recht op (buiten) spelen. De gemeente

Nadere informatie

Agendanummer: Begrotingswijz.:

Agendanummer: Begrotingswijz.: Agendanummer: Begrotingswijz.: CS1 Notitie samenwerking en spreiding kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en primair Onderwerp : onderwijs 'Een stap in het bundelen van krachten' Kenmerk: 10/0025968 Aan de

Nadere informatie

Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 SAMEN BOUWEN AAN BARENDRECHT

Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 SAMEN BOUWEN AAN BARENDRECHT Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 SAMEN BOUWEN AAN BARENDRECHT Herijking Strategische Visie Barendrecht 2025 Samen bouwen COLOFON Deze uitgave is tot stand gekomen met dank aan de inzet van

Nadere informatie

Parapluherziening wijzigingsbevoegdheid Uitbreiding Kampeerterreinen V A S T G E S T E L D

Parapluherziening wijzigingsbevoegdheid Uitbreiding Kampeerterreinen V A S T G E S T E L D Parapluherziening wijzigingsbevoegdheid Uitbreiding Kampeerterreinen V A S T G E S T E L D Parapluherziening wijzigingsbevoegdheid Uitbreiding Kampeerterreinen V A S T G E S T E L D Inhoud Toelichting

Nadere informatie

Kadernota Ruimte voor bewonersparticipatie - Kaders voor inwoners en gemeentebestuur in planvorming en wijkgericht werken

Kadernota Ruimte voor bewonersparticipatie - Kaders voor inwoners en gemeentebestuur in planvorming en wijkgericht werken Concept Startnotitie Kadernota Ruimte voor bewonersparticipatie - Kaders voor inwoners en gemeentebestuur in planvorming en wijkgericht werken Status: Bespreekstuk t.b.v. gemeenteraadsvergadering 21 februari

Nadere informatie

College van Burgemeester en wethouders gemeente Tynaarlo

College van Burgemeester en wethouders gemeente Tynaarlo College van Burgemeester en wethouders gemeente Tynaarlo Vergadering d.d. Agendapunt: 17 juli 2018 Zaaknummer: 455631 Portefeuillehouder : J.H. Lammers Openbaar Besloten Team : Mens en Maatschappij Adviseur

Nadere informatie

GEMEENTE VA LKENSWAARD. Via deze weg willen wij u op de hoogte brengen van de ontwikkelingen met

GEMEENTE VA LKENSWAARD. Via deze weg willen wij u op de hoogte brengen van de ontwikkelingen met VA LKENSWAARD Aan de leden van de raad van de gemeente Valkenswaard de Hofnar 15 Postbus 10100 5550 GA Val enswaard T (040) 208 34 44 \ F (040) 204 58 90 aemeenteoivalkenswaard.nl www. alkenswaard.nl Uw

Nadere informatie

Spelen Bewegen Ontmoeten

Spelen Bewegen Ontmoeten Spelen Bewegen Ontmoeten gemeente Leusden Speelruimteplan 2012-2022 Titel: Opdrachtgever: Opdrachtnemer: Opgesteld door: Speelruimteplan Gemeente Leusden OBB Ingenieursbureau Postbus 805 7400 AV Deventer

Nadere informatie

Ruimtelijke Onderbouwing

Ruimtelijke Onderbouwing Ruimtelijke Onderbouwing Buitenruimte KDV Veld 6 Poptahof Ruimte Advies 4 april 2012 afbeelding 1: ligging in de stad \ afbeelding 2: projectgebied 1. Inleiding 1.1 Aanleiding De centraal in Delft gelegen

Nadere informatie

1 mw. E.T.M. Müller Ontwikkeling

1 mw. E.T.M. Müller Ontwikkeling BESLUITVORMENDE NOTA AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS No. 269032 Afdeling/eenheid/cluster: Projectnaam: Bijl.: Datum: Steller: Maatschappelijke 1 mw. E.T.M. Müller Ontwikkeling Onderwerp: Uitvoeringsplan

Nadere informatie

G e m e e n t e S l u i s

G e m e e n t e S l u i s Raadsvoorstel Pag. 1 Datum vergadering 16 juli 2009 Nr. Omschrijving agendapunt Portefeuillehouder Voorstel tot het opstarten van de inspraakprocedure voor de Structuurvisie Wonen conform de gemeentelijke

Nadere informatie

Nota van zienswijzen ambtshalve wijzigingen Bestemmingsplan MFA Zuid

Nota van zienswijzen ambtshalve wijzigingen Bestemmingsplan MFA Zuid Nota van zienswijzen ambtshalve wijzigingen Bestemmingsplan MFA Zuid Januari 2012 1. Inleiding Conform het gestelde in artikel 3.8 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) dient het bestemmingsplan gedurende

Nadere informatie

GEMEENTE MILL EN ST. HUBERT. TOELICHTING op het bestemmingsplan "BEDRIJF DENNENDIJK - LANGENBOOM" VIGEREND BESTEMMINGSPLAN

GEMEENTE MILL EN ST. HUBERT. TOELICHTING op het bestemmingsplan BEDRIJF DENNENDIJK - LANGENBOOM VIGEREND BESTEMMINGSPLAN GEMEENTE MILL EN ST. HUBERT TOELICHTING op het bestemmingsplan "BEDRIJF DENNENDIJK - LANGENBOOM" VIGEREND BESTEMMINGSPLAN Het onderhavige bestemmingsplan is een gedeeltelijke herziening van het bestemmingsplan

Nadere informatie

*Z0300EA3652* Beslispunten Uw raad wordt geadviseerd de beleidsnotitie sport de gezonde beweging vast te stellen.

*Z0300EA3652* Beslispunten Uw raad wordt geadviseerd de beleidsnotitie sport de gezonde beweging vast te stellen. Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus 1 3240 AA MIDDELHARNIS *Z0300EA3652* Registratienummer : Z -14-27201 / 2896 Agendanummer : 10 Portefeuillehouder : Wethouder De Jong Raadsvergadering : 5 juni

Nadere informatie

Nota van B&W. onderwerp Beleidsregels Ruimtelijke inpassing zonnepanelen parken. Portefeuilehouder Adam Elzakalai, John Nederstigt

Nota van B&W. onderwerp Beleidsregels Ruimtelijke inpassing zonnepanelen parken. Portefeuilehouder Adam Elzakalai, John Nederstigt 7 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Portefeuilehouder Adam Elzakalai, John Nederstigt Collegevergadering 6 januari 201 5 inlichtingen Herman Nijman (023 5676889) Registratienummer 2014.0057122

Nadere informatie

Raadsvoorstel en besluit

Raadsvoorstel en besluit Raadsvoorstel en besluit 2014-12276 Herzien Toezicht en handhaving verkeerd gestalde fietsen en weesfietsen16 oktober 2014 7 oktober 2014 Aan de leden van de raad, Het college van burgemeester en wethouders

Nadere informatie

onderwerp Vervolg afspraken met woningcorporatie Eigen Haard over woningen voor statushouders en spoedzoekers

onderwerp Vervolg afspraken met woningcorporatie Eigen Haard over woningen voor statushouders en spoedzoekers gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Vervolg afspraken met woningcorporatie Eigen Haard over woningen voor statushouders en spoedzoekers Portefeuillehouders Collegevergadering Inlichtingen Registratienummer

Nadere informatie

Projectplan Herinrichting van het Zuidelijk Stationsgebied Gouda

Projectplan Herinrichting van het Zuidelijk Stationsgebied Gouda Projectplan Herinrichting van het Zuidelijk Stationsgebied Gouda Bewonersinitiatief Versie 1.1 augustus 2013 Inhoudsopgave A Inleiding... 2 B Aanpak van het project... 2 1 Vaststellen plangebied en uitgangssituatie...

Nadere informatie

Kadernota Ruimte voor bewonersparticipatie - Kaders voor inwoners en gemeentebestuur in planvorming en wijkgericht werken

Kadernota Ruimte voor bewonersparticipatie - Kaders voor inwoners en gemeentebestuur in planvorming en wijkgericht werken Startnotitie Kadernota Ruimte voor bewonersparticipatie - Kaders voor inwoners en gemeentebestuur in planvorming en wijkgericht werken Status: Bespreekstuk ten behoeve van opiniërende bijeenkomst van de

Nadere informatie

3 Speelruimte in de gemeente Brummen

3 Speelruimte in de gemeente Brummen 3 Speelruimte in de gemeente Brummen 3.1 Verschillende soorten speelruimte Zoals gezegd spelen kinderen altijd en overal en dus niet alleen daar waar volwassenen dat als zodanig gepland hebben. Een belangrijk

Nadere informatie

Afdeling. Structuurvisie en plan-mer gemeente Maasdriel

Afdeling. Structuurvisie en plan-mer gemeente Maasdriel MAASDRIEL de leden van de raad van de gemeente Maasdriel Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk ro/na Afdeling Doorkiesnummer Kerkdriel Ruimte en Samenleving (0418) 638814 18 oktober 2011 Verzenddatum Onderwerp

Nadere informatie

Raadsvoorstel Reg. nr : Ag nr. : Datum :

Raadsvoorstel Reg. nr : Ag nr. : Datum : Ag nr. : Datum :29-03-07 Onderwerp Lokaal Educatieve Agenda 2007-2010 Voorstel Voorstel tot het vaststellen van de kaders voor de Lokaal Educatieve Agenda 2007-2010 Inleiding In 2006 hebben drie conferenties

Nadere informatie

Notitie uitwerking governance HWH 2.0

Notitie uitwerking governance HWH 2.0 Notitie uitwerking governance HWH 2.0 Opsteller Marianne van der Veen-Brouwer Aantal pagina s 6 Behandelend gremium Dagelijks bestuur Datum voorgelegd 11-06-2014 Agendapunt, Onderwerp 2.5a, Governance

Nadere informatie

Voorstelnr.: RB Onderwerp: Kadernota Fysiek Domein - Publieke ruimte, je thuis buitenshuis (openbare ruimte) Programma: 2: Stedelijk beheer

Voorstelnr.: RB Onderwerp: Kadernota Fysiek Domein - Publieke ruimte, je thuis buitenshuis (openbare ruimte) Programma: 2: Stedelijk beheer Raadsvergadering: 26 sept 2017 Besluit: unaniem aangenomen Agendanr.: 6 Voorstelnr.: RB2017078 Onderwerp: Kadernota Fysiek Domein - Publieke ruimte, je thuis buitenshuis (openbare ruimte) Programma: 2:

Nadere informatie

Verkoop Openbaar Groen

Verkoop Openbaar Groen Beleidsnotitie Verkoop Openbaar Groen [Concept - Versie] Datum: Januari 2014 Naam: Beleidsnotitie Verkoop Openbaar Groen, afdeling Omgeving Sectie: Openbaar Groen 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING... 3 1.1

Nadere informatie

gemeente Eindhoven Integraal dierenwelzijnsbeleid

gemeente Eindhoven Integraal dierenwelzijnsbeleid gemeente Eindhoven Mens & Maatschappij, Staf Inboeknummer 11bst00449 Beslisdatum B&W 12 april 2011 Dossiernummer 11.15.552 Raadsvoorstel Integraal dierenwelzijnsbeleid Inleiding Wethouder Scholten heeft

Nadere informatie

GEMEENTE HOOGEVEEN. Voorstel voor burgemeester en wethouders. Onderwerp: Inzet kredieten speeltuinverenigingen 2007, restant 2006 en 2008

GEMEENTE HOOGEVEEN. Voorstel voor burgemeester en wethouders. Onderwerp: Inzet kredieten speeltuinverenigingen 2007, restant 2006 en 2008 Onderwerp: Inzet kredieten speeltuinverenigingen 2007, restant 2006 en 2008 Voorgesteld besluit: 1. Het in 2007 beschikbare krediet (7001782) ad. 21.600,- in te zetten voor vervanging en verbetering van

Nadere informatie

Sportontmoetingen in de openbare ruimte

Sportontmoetingen in de openbare ruimte Sportontmoetingen in de openbare ruimte Startfase Literatuurstudie Hoofd- & deelvragen Praktijkonderzoek Onderzoeksresultaten Conclusie Aanbevelingen Gesprek met Nijestee Ontmoeten, kennismaking en elkaar

Nadere informatie

S. Nieuwenburg 3580

S. Nieuwenburg 3580 steller telefoonnummer email Agendapunt commissie: 5.1 S. Nieuwenburg 3580 Stefan.Nieuwenburg@a2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 250782/250832 portefeuillehouder H. Tindemans Van

Nadere informatie

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening ** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.

Nadere informatie

Jaarverslag Wet ruimtelijke ordening 2018

Jaarverslag Wet ruimtelijke ordening 2018 O19.000244 O19.000244* Jaarverslag Wet ruimtelijke ordening 2018 Vastgesteld door college op 26 februari 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Samenvatting, resultaten... 4 3. Bestemmingsplannen en beheersverordeningen...

Nadere informatie