Departement Sociaal-Agogisch Werk Afstudeerrichting Maatschappelijk Werk HET DIALOOGMODEL. Door Lisa Roosen

Transcriptie

1 Departement Sociaal-Agogisch Werk Afstudeerrichting Maatschappelijk Werk HET DIALOOGMODEL Door Lisa Roosen Eindwerk aangeboden tot het bekomen van het getuigschrift bachelor sociaal werk (maatschappelijk assistent) Hasselt Academiejaar

2 WOORD VOORAF Dit eindwerk had niet tot stand kunnen komen zonder de hulp van een aantal mensen. In dit voorwoord wil ik deze mensen dan ook heel graag bedanken om mij te steunen in de zware periode die vooraf is gegaan aan mijn eindwerk. De mensen die mij hebben zien zweten en zwoegen om dit eindwerk op tijd af te krijgen. In de eerste plaats wil ik mijn stagementor, Leentje Verboven bedanken. Ik heb geprobeerd om haar zo weinig mogelijk te belasten met mijn eindwerk, maar ze heeft mij altijd toegestaan om uren vrij te nemen zodat ik aan mijn eindwerk kon werken. Daarnaast wil ik ook mijn eindwerkbegeleider van school, Daniel Vandewouwer bedanken samen met Anke Wijnants, Gunther Vanbaelen en mijn papa, Bert Roosen, voor het nalezen en verbeteren van mijn eindwerk. Ook wil ik de mensen bedanken die me extra informatie hebben gegeven zodat ik mijn eindwerk kon vervolledigen. Bij deze: Dank u wel, Tine Breban, Eva Kestens, Francois Lambrechts, Bert Nijssen, Koen Van den bosch en Robbin Willems. Daarnaast wil ik mijn gezinsleden en vrienden bedanken voor het geduld dat ze met mij hebben gehad wanneer ik weer eens lastig en moeilijk in omgang was door de stress die een eindwerk maken toch wel met zich meebrengt. Tevens wil ik Daniel Vandewouwer, Anke Wijnants en een onbekende derde persoon bedanken om de tijd te nemen om mijn eindwerk na te lezen en vragen te bedenken die ik met klamme handjes zal trachten te beantwoorden op de verdediging van mijn eindwerk. Uit de grond van mijn hart: Bedankt.

3 INHOUDSTABEL WOORD VOORAF... 2 LIJST MET AFKORTINGEN... 5 INLEIDING... 6 DEEL 1: SITUERING STAGEPLAATS Microniveau Gesprekken met cliënten vanuit gezinsbegeleiding Mesoniveau De gezinsbegeleiding van Bethanië Macroniveau Beleid van Vlaanderen Doelgroep Samenwerkingsverbanden...13 DEEL 2: THEORETISCH KADER/LITERATUURSTUDIE Missie en visie Bethanië Methodiek: Dialoogmodel Waar komt het dialoogmodel vandaan? Wat is het dialoogmodel? Onderzoek Conclusies van het onderzoek Pluspunten van het dialoogmodel Beperkingen van het dialoogmodel Hoe het dialoogmodel te gebruiken? Samenwerkingsverband Psychodynamische kinderpsychotherapie Cognitieve gedragstherapie Creatieve therapie dans- en beweging Systeemtherapie Ergo- en creatieve therapie Logopedie Pyscholoog Pyschiater Schoolbegeleiding Teambegeleider Het dialoogmodel in het therapeutenteam Organogram...27 DEEL 3: PRAKTIJK Oorspronkelijk en huidig doel van het eindwerk Hoe ben ik te werk gegaan? Interview met de stagiair psycholoog Gesprekken met personeelsleden Gebruik van het dialoogmodel binnen Bethanië Intakeverslag Observatieverslag voor de synthese- of evolutiebespreking TGI TGI binnen Bethanië Casus Het dialoogmodel in het TGI- model Adviesgesprek Specifieke gevallen Conclusie...40

4 DEEL 4: KRITISCHE KIJK Eigen groei Op de stageplaats Op het dialoogmodel...43 DEEL 5: BESLUIT...45 BRONNENLIJST...46 BIJLAGEN...48 Bijlage één: Werkblad dialoogmodel...48 Bijlage twee: Intakeverslag dialoogmodel...49

5 LIJST MET AFKORTINGEN CGGZ: Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg CRZ: Centrale Registratie Zorgvragen Enz: enzovoort MDT: Multidisciplinaire Team ID: Integratie en Differentiatie model. MPI: Medisch Pedagogisch Instituut OBC: Observatie- en Behandelingscentrum PEC: Provinciale Evaluatiecommissie TGI: Themagecentreerde Interactie. VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap

6 INLEIDING Een goede dialoog is het begin van een goede hulpverlening. Mijn eindwerk gaat over het dialoogmodel. Het dialoogmodel is een model dat gemakkelijk in gebruik is en door het visuele karakter ook gebruikt kan worden om de hulpvrager een beter beeld te geven van waarom een bepaald hulpaanbod gedaan wordt. In mijn eindwerk leg ik uit hoe het model gebruikt kan worden binnen Bethanië. Mijn centrale vraag is dan ook hoe het dialoogmodel toegepast kan worden binnen de werking van Bethanië. Ik wou een eindwerk maken dat nuttig is voor mijn stageplaats. Daarom heb ik ook aan mijn stageplaats gevraagd of zij eventueel een voorstel hadden voor een onderwerp voor mijn eindwerk. Zelf had ik wel een idee, maar ik was nog niet zeker. Mijn stageplaats stelde drie onderwerpen voor. Het dialoogmodel sprak me onmiddellijk aan omdat het een onderwerp was waar ik nog niet veel over wist. Ik heb me verder verdiep in dit onderwerp en beslist om hierover mijn eindwerk te maken. Er werd gevraagd om de rol van de maatschappelijk assistent te beschrijven binnen mijn onderwerp. Ik ben zelf een maatschappelijk assistent in spé en ben van mening dat het dialoogmodel een model is dat in verschillende hulpverleningsorganisaties toegepast kan worden. De maatschappelijk assistent zal dit model zeker kunnen toepassen binnen zijn/haar functie. Het model kan gebruikt worden om met de hulpvrager in dialoog te treden. Dit is zeker een taak van de maatschappelijk assistent. Mijn oorspronkelijke bedoeling was om na te gaan hoe de jongeren die opgenomen zijn in Bethanië het dialoogmodel ervaren. Doordat dit niet ging, heb ik mijn onderzoeksmethode ook moeten aanpassen. Ik ben nagegaan hoe het dialoogmodel toegepast wordt binnen Bethanië. Dit heb ik gedaan door een persoon te interviewen. Daarnaast heb ik aan een aantal mensen, die het dialoogmodel gebruiken binnen Bethanië, gevraagd naar het hoe en waarom. Daarnaast heb ik nagedacht hoe het dialoogmodel gebruikt zou kunnen worden binnen Bethanië. Dit heb ik getoetst door met collega s te communiceren over mijn ideeën. In deel één geef ik meer uitleg over mijn stageplaats op micro-, meso- en macroniveau. Ook licht ik de doelgroep en het samenwerkingsverband van het therapeutenteam toe. In deel twee bespreek ik de missie en visie van Bethanië omdat deze een aantal overeenkomsten hebben met het dialoogmodel. Daarnaast leg ik uit wat het dialoogmodel juist is en hoe het,

7 volgens mij, toegepast kan worden binnen de werking van Bethanië. Ook ga ik dieper in op het samenwerkingsverband van de therapeuten wat ik in deel één al kort toegelicht heb. In deel drie geef ik aan wat mijn oorspronkelijke en huidig doel is van mijn eindwerk. Ook leg ik uit hoe ik te werk ben gegaan. Vervolgens leg ik uit hoe ik vind dat het dialoogmodel kan toegepast worden binnen Bethanië. Op het einde van deel drie geef ik mijn conclusie weer. In deel vier kijk ik met een kritische blik naar mezelf, naar Bethanië en naar het dialoogmodel. Ik hoop dat dit eindwerk een meerwaarde zal zijn voor Bethanië en eventuele andere hulpverleningsorganisaties.

8 DEEL 1: SITUERING STAGEPLAATS In het eerste deel van dit eindwerk, krijg je een beeld van de organisatie waar ik stage loop. Dit zowel op micro-, meso- als macroniveau. Daarnaast wordt ook de doelgroep en het samenwerkingsverband van de therapeuten toegelicht. Ik heb ervoor gekozen om deze zaken te beschrijven omdat de doelgroep en het samenwerkingsverband belangrijk zijn voor de verdere uitwerking van mijn eindwerk Microniveau Gesprekken met cliënten vanuit gezinsbegeleiding Als gezinsbegeleider doe je verschillende soorten gesprekken. Gesprekken met ouders, gezinsgesprekken, adviesgesprekken. Voorheen heette gezinsbegeleider, ouderbegeleider. De gezinsbegeleider werkt vooral samen met de ouders. Wat niet wil zeggen dat hij/zij niet betrokken is met de jongere. Dit maakt het soms moeilijk voor de gezinsbegeleider. De ouders hebben hun kind via een contactpersoon aangemeld en zien zichzelf dan ook niet als cliënt. Toch is het belangrijk dat de gesprekken met de ouders plaatsvinden op regelmatige basis. Er moet niet alleen gewerkt worden aan het gedrag van het kind, ook bij de ouders moet er gekeken worden wat er eventueel aangepast kan worden aan de opvoeding. Als gezinsbegeleider is het belangrijk dat je een vertrouwensrelatie opbouwt met de ouders. Je kunt hen niet zeggen wat ze moeten doen en laten, maar je kan hen wel adviseren en ondersteunen in hun opvoedingsproces. Om de ouders beter te kunnen begrijpen, is het belangrijk dat je een zicht krijgt op hun achtergrond. Hun levensgeschiedenis en eventuele eerdere hulpverleningsgeschiedenis hebben een invloed op hoe ze hun kinderen opvoeden. Je kunt ouders enkel helpen wanneer je weet waaruit hun handelen voortvloeit. In Bethanië doorloopt elke jongere vier fasen. In elke fase is de taak van de gezinsbegeleider verschillend en ook de soorten gesprekken zijn anders. In fase één wordt er kennisgemaakt met de jongere en zijn ouders. In deze fase is het belangrijk dat er een vertrouwensrelatie wordt opgebouwd. We willen een beeld krijgen van de betekenis van de opname voor de ouders. Het is de bedoeling dat dit doorheen de gesprekken duidelijk wordt. Bij dit gesprek zijn de jongere, zijn ouder(s), de gezinsbegeleider, de teambegeleider en eventueel de consulent aanwezig. Na een tweetal weken gaat de jongere automatisch naar de volgende fase (fase twee).

9 In fase twee is het de bedoeling dat de jongere een beter zicht krijgt op zijn eigen competenties, werkpunten en steunbronnen. In deze fase wordt stilgestaan bij het verhaal van de ouders. Er is aandacht voor hun onmacht en hun eigen levensgeschiedenis. Er wordt dus niet meer alleen stilgestaan bij hoe ze de opname van hun kind ervaren maar ook bij hun eigen verleden. Door deze informatie kunnen we ook beter begrijpen waarom ouders op een bepaalde manier reageren of handelen. Naar aanleiding van de overgang naar de volgende fase, wordt een adviesgesprek gehouden met de ouders. Ook worden er gezinsgesprekken geïntroduceerd ter voorbereiding van de faseovergang. In het eerste gezinsgesprek kunnen ouders en jongeren elkaar ontmoeten. De overgang naar fase drie gebeurt tijdens een groepsgesprek in de leefgroep. In fase drie wordt met de ouders verder gewerkt rond inzicht in hun eigen gezinsdynamiek en heersende gezinsthema s. In deze fase wordt het hele gezin betrokken. Op het einde van deze fase wordt aan de ouders en jongere gevraagd om samen hun proces voor te brengen voor de leefgroep. Daarna wordt er overgegaan tot fase vier. In de vierde en laatste fase worden vooral nog gezinsgesprekken en huisbezoeken gedaan. Dit om te werken naar het terug naar huis gaan. Alle gezinsleden, dus ook broers en zussen, worden betrokken in deze gesprekken. Het is voor iedereen een grote aanpassing als een jongere terug naar huis komt. Daarom is het belangrijk dat het hele gezin hierin betrokken wordt. Deze overgang wordt gevierd met een feestelijk afscheid in de leefgroep Mesoniveau De gezinsbegeleiding van Bethanië De gezinsbegeleider is verbonden aan een cluster. Een cluster bestaat uit verschillende leefgroepen. Aan elke leefgroep zijn er ongeveer vier opvoeders verbonden. Daarnaast is er een trio van teambegeleider, gezinsbegeleider en hoofdopvoeder verbonden aan een cluster. Per cluster is er ook een therapeut en (kinder)psychiater. Ten slotte is er nog een aparte schoolbegeleider. Een van de basisprincipes van een gezinsbegeleider is werken met de ouders. Het is de bedoeling dat ouders hun oudersschaprol opnemen. Als gezinsbegeleider probeer je om ouders te stimuleren in hun ouderschapsontwikkeling. Het driehoeksmodel, ouders, kind, hulpverlener, is hierbij een hulpmiddel.

10 De eerste kennismaking met de ouders is via de intake en opname. Vertrouwen en respect zijn hierin heel belangrijk om een goede hulpverleningsrelatie te kunnen opstarten. Daarna is er de observatieperiode (ongeveer drie maanden), waarbij we vertrekken vanuit de hulpvraag van de ouders, het kind en het gezin. Hier is het belangrijk dat we ondersteunend werken en informatie geven. Wanneer de jongere drie maanden in Bethanië is, wordt er een synthesebespreking gehouden. In een synthesebespreking worden de verschillende domeinen van de jongere toegelicht door mensen die het meeste met hem en zijn ouders in aanraking komen. Op voorhand heeft de gezinsbegeleider, de individuele begeleider, de psychologe en de schoolbegeleider een verslag opgemaakt aan de hand van hun bevindingen van de afgelopen drie maanden. Deze personen lichten ieder kort hun stuk toe aan de rest van het team. Op die manier is iedereen die aanwezig is op de hoogte van wat er in de afgelopen drie maanden geobserveerd is. Daarna wordt dit alles in een driehoek gezet. Hierin staan ouders, jongere en de hulpverlening in een driehoeksverhouding tot elkaar. Er wordt gekeken wat de sterktes van deze jongere zijn en aan welke punten er nog gewerkt moet worden. Daarna wordt er besproken wat het centrale thema is waar rond gewerkt moet worden. Ook de consulent van de jongere is aanwezig omdat dit een belangrijke figuur is voor de toekomst van de jongere. Na de observatieperiode, komt de behandelperiode. Het is belangrijk dat ouders in deze fase aangesproken worden op hun ouderrol. Het is van essentieel belang dat dit op een respectvolle manier gebeurt. Ouders krijgen experimenteerruimte in de omgang met hun kind. Hiervoor kunnen ze ook beroep doen op de steun en begeleiding van de gezinsbegeleider. Als de jongere zes maanden in het OBC zit, volgt er een evolutie- en adviesbespreking. Bij deze evolutiebespreking wordt stilgestaan bij hoe de jongere vanaf zijn aankomst in Bethanië tot nu geëvolueerd is. Dit zowel thuis, in Bethanië, op school als in de omgang in het algemeen. Opnieuw geven gezinsbegeleider, therapeut, psycholoog en schoolbegeleider hun bevindingen weer. Er wordt weer een beeld geschetst van de jongere in zijn geheel en er wordt vooral stilgestaan bij de evolutie die hij heeft doorgemaakt. Er wordt gekeken hoe hij geëvolueerd is in zijn werkpunten en of er eventuele nieuwe werkpunten zijn. Als laatste is er de oriëntatie en nazorg. Meestal gaat de jongere na zijn tijd in Bethanië terug naar huis. Tijdens het verblijf van de jongere in Bethanië, wordt er dan ook veel

11 aandacht besteed aan het aspect terug naar huis gaan. Gemiddeld verblijft een jongere 12 maanden in Bethanië. Daarna volgt ongeveer zes maanden nazorg. Bij de nazorg wordt gekeken hoe de jongere zich thuis gedraagt en hoe de ouders omgaan met dat gedrag. De gezinsbegeleiders hebben zowel in de organisatie als naar externe partijen een belangrijke rol. In de eerste plaats heeft de gezinsbegeleider gesprekken met de ouders. Deze gesprekken dienen zowel om advies te geven als om een ondersteunende rol te spelen in het leven van de ouders. Er wordt in Bethanië gewerkt rond het gedrag van het kind, maar het is ook belangrijk dat er rekening wordt gehouden met de gevoelens, gedachten, mogelijkheden, enz. van de ouders. Zij moeten na Bethanië de zorg voor hun kind terug opnemen. Het is de bedoeling dat de gezinsbegeleider hen hierin bijstaat en steunt. Zodra de jongere weg is uit Bethanië begint het echte werk voor de ouders. Zorgen dat hun kind verder evolueert in de positieve zin. Daarom is nazorg een belangrijk onderdeel van de hulpverlening van Bethanië. Het is belangrijk dat er een goede afstemming is tussen de ouders en de organisatie. De gezinsbegeleider vervult een brugfunctie tussen het gezin en de voorziening 1.3. Macroniveau Beleid van Vlaanderen Wanneer de diagnose van het kind of de jongere nog niet duidelijk is, kan deze persoon terecht in een OBC. OBC staat voor observatie- en behandelingscentrum. Het kind of de jongere wordt in de eerste periode van zijn verblijf in de voorziening geobserveerd om daarna een gepaste behandeling te krijgen. OBC s richten zich voornamelijk naar kinderen en jongeren met emotionele en gedragsproblemen. Het is belangrijk dat het kind/de jongere een positieve beslissing van het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) krijgt vooraleer hij/zij gebruik kan maken van een OBC. Het kind/de jongere kan maximaal 36 maanden in een OBC verblijven. Er is 24 uur per dag toezicht en indien nodig kan het kind/de jongere ook in de weekends en vakanties in het OBC verblijven. Hoe kun je een aanvraag doen? In de eerste plaats heb je een goedkeuring van het VAPH nodig, zoals hierboven reeds vermeld. Maar dit volstaat niet om een plaats voor opvang te krijgen. Om opvang of begeleiding te kunnen krijgen moet je geregistreerd zijn op de CRZ (Centrale Registratie

12 Zorgvragen). De CRZ wordt beheerd door de Provinciale coördinatiepunten handicap. Er bestaan twee prioriteitengroepen, één en twee. De personen die het meest dringend hulp nodig hebben, krijgen prioriteitengroep één. Het kan dus zijn dat er bijvoorbeeld vijf mensen eerder geregistreerd waren op de CRZ met dezelfde voorkeurorganisatie, maar dat een aangemeld kind wel prioriteitengroep één krijgt. Hierdoor zal dit kind eerder opgenomen worden in de organisatie dan mensen in prioriteitengroep twee. De aanmelding bij de CRZ gebeurt door een contactpersoon. Er zijn vier mogelijkheden: 1. De voorziening waar u uw kind wil inschrijven 2. Het multidisciplinaire team (MDT) dat het verslag rond uw aanvraag opmaakte 3. De gebruikersorganisatie. Dit is een organisatie die erkend is om personen met een handicap of hun gezin te vertegenwoordigen Een derde aanmelder, bijvoorbeeld een andere organisatie Zoals eerder vermeld moet u een goedkeuring krijgen van het VAPH om aanspraak te kunnen maken op een dienst of voorziening die erkend is door het VAPH. Om een goedkeuring te kunnen krijgen, moet u eerst ingeschreven staan bij het VAPH. Dit gebeurt in verschillende stappen. Stap 1: Invullen van het aanvraagformulier Aanvraag om inschrijving en bijstand Dit formulier bezorgt u aan de provinciale afdeling van het VAPH in de provincie waar u woont. Stap 2: U moet een multidisciplinair verslag laten opmaken. Dit gebeurt door een multidisciplinair team. Deze hebben een erkenning voor de opmaak van deze verslagen. In dit verslag worden alle belangrijke elementen (medisch, sociaal en psychologisch) opgenomen die belangrijk zijn om te oordelen over uw zorgvraag. Als de aanvraag volledig is, legt het VAPH deze voor aan de Provinciale Evaluatiecommissie (PEC). De PEC beslist over de aanvraag. In geval van een positieve beslissing krijgt uw kind een toegangsticket voor één of meerdere begeleidings- of opvangsvormen. 1 VLAAMS AGENTSCHAP VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP, uw aanmelding bij de CRZ. Internet, (

13 1.4. Doelgroep Bethanië heeft een erkenning voor zowel een OBC(observatie- en behandelingscentrum), een MPI (medisch pedagogisch instituut) als een semi-internaat. Bethanië heeft een campus in Genk en een campus in Hasselt. Ik doe stage in het OBC in Genk en ga over de andere twee zorgvormen dan ook niet verder uitwijden. Bethanië werkt met kinderen en jongeren met emotionele- en gedragsproblemen. De leeftijd varieert tussen drie en 21 jaar. De moeilijkheden dienen van die aard te zijn dat de ontwikkeling van het kind/de jongere op één of meerdere domeinen niet meer vanzelfsprekend verloopt. Het is belangrijk dat er niet enkel met het kind, maar ook met zijn bredere context gewerkt wordt. Het OBC is zowel voor jongens als meisjes. Het OBC heeft een erkenning voor 69 kinderen op te vangen. In totaal zijn er zes leefgroepen ingedeeld in vier clusters. Ik doe stage in cluster D, de adolescenten jongens (12 tot en met 18 jaar). Cluster D bestaat uit twee leefgroepen: Ziller en Lousbeek. Jongeren worden opgenomen in Bethanië met het doel dat deze jongeren na de behandeling klaar zijn om hun taken in de samenleving op te nemen. Het is belangrijk dat er doorheen de opname ervaringen worden opgedaan. Hierdoor leren de jongeren en hun context zichzelf beter kennen en kan van daaruit bijgestuurd worden Samenwerkingsverbanden Er zijn verschillende samenwerkingsverbanden binnen de organisatie. Bij elke jongere hoort een trio van hoofdopvoeder, teambegeleider en gezinsbegeleider. Deze personen dienen op één lijn te staan om een zo goed mogelijke hulpverlening aan te bieden aan de jongere en zijn context. Dit trio is voor mijn stage belangrijk omdat ik stage loop bij de gezinsbegeleiders. Maar voor mijn eindwerk is het interessanter om het therapeutisch team toe te lichten. Het is echter dit team dat het meeste gebruik maakt van het dialoogmodel binnen deze organisatie. Er zijn verschillende therapeuten; ergotherapeuten, psychomotorische therapeuten, psychodynamische therapeuten. Daarnaast heb je ook de psychologen en psychiaters. Het multidisciplinaire team van therapeuten, psycholoog en psychiater staat in voor de diagnostische beeldvorming van het kind/de jongere. Het team onderzoekt welke mogelijkheden en beperkingen een rol spelen in de gedragsmoeilijkheden die het kind of de jongere heeft. Het is belangrijk dat ze hun onderzoeksgegevens met elkaar delen en op

14 elkaar afstemmen vooraleer ze een behandelaanbod kunnen doen. Ieder lid van het team heeft zijn eigen bevindingen van het kind, door alle bevindingen van de leden samen te zetten in het dialoogmodel, wordt het beeld van het kind duidelijk voor iedereen. Dit maakt het gemakkelijker om een juist behandelaanbod te organiseren.

15 DEEL 2: THEORETISCH KADER/LITERATUURSTUDIE In het tweede deel van mijn eindwerk ga ik in op de missie en visie van Bethanië. Deze zijn relevant voor de verdere uitwerking rond het dialoogmodel omdat enkele kenmerken van het model overeenkomstig zijn met kenmerken die voorkomen in de missie en visie van Bethanië. Daarnaast ga ik dieper in op wat het dialoogmodel juist inhoudt, het ontstaan ervan, welk onderzoek men vooraf gedaan heeft en de resultaten daarvan. Ook de pluspunten en beperkingen van dit model leg ik uit in dit deel van mijn eindwerk. Tenslotte bespreek ik ook hoe het dialoogmodel gebruikt dient te worden. Als laatste onderdeel in deel twee van mijn eindwerk, bespreek ik het samenwerkingsverband binnen het therapeutenteam. Hierbij leg ik ook het organogram uit om duidelijk te maken waar het therapeutenteam zich situeert. Dit is van belang omdat dit team het meeste gebruik maakt van het dialoogmodel binnen deze organisatie. Het is wel de bedoeling dat na verloop van tijd meer personeelsleden gebruik gaan maken van dit model. Dit werk ik verder uit in deel drie van mijn eindwerk Missie en visie Bethanië Wanneer je te maken krijgt met een bepaalde organisatie is het belangrijk om de missie en visie van deze organisatie te kennen. Ongeacht of je een werknemer of een stagiair bent of als je als cliënt met deze organisatie in contact komt, het is belangrijk om te weten waar deze organisatie voor staat, wat ze willen bereiken en hoe ze trachten dit te bereiken. Dit is een van de redenen waarom ik dieper in ga op de missie en visie van Bethanië. Daarnaast heeft het dialoogmodel enkele gelijkaardige kenmerken met de missie en visie van Bethanië. Het dialoogmodel wil samenwerken met de hulpvrager. Doormiddel van dit model kan er op maat gewerkt worden. Bij het dialoogmodel wordt er zowel naar de moeilijkheden als naar de mogelijkheden van alle partijen gekeken. Dit zijn kenmerken die ook voorkomen in de missie en visie van Bethanië. De kernopdracht van Bethanië is om hulp te bieden aan kinderen en jongeren in enstige probleemsituaties. Dit doen ze door een kwaliteitsvolle, vraaggerichte zorg aan te bieden. Bethanië levert maatwerk waarbij het orthopedagogisch kader richtinggevend is. Er wordt vertrokken vanuit de vraag van de hulpvragers (ouders en verwijzers) en er wordt een zorgvuldig multidisciplinair onderzoek uitgevoerd. Er wordt niet alleen naar de moeilijkheden

16 gekeken maar ook naar de mogelijkheden. Er wordt getracht mensen en hun onderlinge relaties te begrijpen. Men probeert om bestaande verbindingen te versterken en te werken aan een beter opvoedingsklimaat. Het is belangrijk om samen met het gezin te werken. Dit is nodig om de verbinding tussen de ouders en het kind te versterken. Er wordt een programma met leef- en leerervaringen aangeboden aan de kinderen en jongeren die in Bethanië verblijven. Op die manier wordt er geprobeerd om hen te stimuleren om opnieuw aan te sluiten in de samenleving. De tussenkomsten worden zo kort mogelijk en zo lang als nodig gehouden. Het is belangrijk dat de opvoeding zo veel mogelijk door de ouders gebeurt. Dit is soms een moeilijk proces. Wanneer het thuis even niet meer gaat, biedt Bethanië een zinvol alternatief Methodiek: Dialoogmodel De titel van mijn eindwerk is: Het dialoogmodel. In de volgende paragraaf werk ik verder uit waar het dialoogmodel vandaan komt, wat het juist inhoudt en wat de sterktes en aandachtspunten van dit model zijn. Daarnaast leg ik ook uit welke onderzoeken men heeft gedaan vooraleer men het dialoogmodel effectief ging gebruiken. Ook licht ik kort toe hoe het dialoogmodel gebruikt dient te worden. In deel drie ga ik verder in op hoe het dialoogmodel gebruikt wordt en verder gebruikt kan worden binnen Bethanië Waar komt het dialoogmodel vandaan? Het dialoogmodel is een verdere uitwerking van het ID-model. ID staat voor Integratie en Differentiatie model. Dit model kent gelijkenissen met het werkmodel van Verheij. Verheij beschrijft de samenhang tussen cognitieve, emotionele en lichamelijke ontwikkeling binnen een bepaalde sociale context. Hieronder staat een afbeelding ter verduidelijking van het werkmodel van Verheij.

17 Emotionele ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Lichamelijke ontwikkeling Sociale context Daarnaast sluit het ID model ook aan bij de systeemtheorie. Het ID model ziet de menselijke ontwikkeling in samenhang met zijn omgeving. De mens wordt beïnvloed door verschillende factoren in en buiten zichzelf. Tegenwoordig wordt er veel belang gehecht aan het samen (hulpvragers samen met hulpverleners en hulpverleners onderling) definieëren van de aangemelde problemen. Om de aangemelde problemen duidelijker en overzichtelijker te maken, heeft men het ID-model en later het dialoogmodel ontwikkelt. Hieronder staat een afbeelding van het ID-model ter verduidelijking. Omdat het dialoogmodel een verdere uitwerking is van het ID-model, ga ik verder alleen uitleg geven over het dialoogmodel. 2 Het dialoogmodel is ontworpen door George Westermann en Jac Maurer. Beiden zijn kinder- en jeugdpsychiaters van opleiding. Er is heel wat onderzoek vooraf gegaan aan het 2 DECLERCK, K., DE WEYER, N., DILLEN, C., en FACHE, C., Het dialoogmodel. De jongere, ouders en teamleden als gelijkwaardige partners in het behandelproces. Ado-departement UCKJA. z.p., z.j. (niet-gepubliceerde powerpoint)

18 bedenken en uitvoeren van het dialoogmodel. Dit staat verder in deze tekst te lezen onder: onderzoek Wat is het dialoogmodel? Mensen kijken met een bepaalde bril naar de dingen. Een hulpverlener kijkt bijvoorbeeld naar de situatie met een systemische bril terwijl de ouders met een andere soort bril naar dezelfde situatie kijken. Het is belangrijk om te komen tot een gemeenschappelijke kijk en dus ook tot een gezamenlijk plan. Door gebruik te maken van het dialoogmodel, kunnen hulpvragers en hulpverleners tot een gezamelijke kijk en een gezamenlijk plan komen. Daarnaast is het ook belangrijk om te weten dat te veel informatie krijgen storend en verwarrend kan zijn. Bij een teveel aan informatie gaan de hulpvragers de bomen door het bos niet meer zien. Het is daarom belangrijk om informatie zo kort en bondig mogelijk te houden. Op die manier is het overzichtelijk voor de hulpvragers. Het is dan ook gemakkelijker om een keuze te maken als er verschillende adviezen worden gegeven. Het dialoogmodel helpt om informatie te ordenen, de samenhang aan te duiden en richting te geven. Daarnaast, en dit is een van de belangrijkste eigenschappen van het dialoogmodel, zorgt het dialoogmodel voor vereenvoudiging. Het dialoogmodel bestaat uit zes domeinen. Deze domeinen zijn: 1. gedrag; 2. omgeving; 3. rationele ontwikkeling (R); 4. emotionele ontwikkeling (E); 5. lichamelijke ontwikkeling (L); 6. gedachten (G). Onder gedrag verstaat men het gedrag dat verder onderzocht dient te worden door gebruik van het dialoogmodel. Met omgeving wordt de gezins- of samenlevingssituatie bedoeld. Zoals school/werk, sociale contacten, steunpunten, eventuele andere hulpverlening, enz.. Het is belangrijk om te weten, als er eerdere hulpverlening geweest is, hoe deze verlopen is en hoe deze ervaren werd. Dit heeft namelijk een invloed op hoe de hulpvragers naar de hulpverlening kijken.

19 Onder het lichamelijk domein verstaat men het lichamelijk functioneren, de aanleg, het temperament. Het is belangrijk om enkel rekening te houden met de gegevens die nu van belang zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand ooit een been gebroken heeft, maar dit hoeft niet opgeschreven te worden als het niet relevant is voor de hulpvraag. Als dit wel relevant is, kan dit natuurlijk wel opgenomen worden in het dialoogmodel. Het relationele domein heeft dan weer betrekking op de capaciteiten en beperkingen waarover iemand beschikt. Met het emotionele domein worden alle aspecten van de gevoelswereld bedoeld. Onder het cognitieve domein valt alles wat te maken heeft met het intellectueel functioneren en de taal. Het dialoogmodel is enerzijds ontwikkeld om met de hulpvragers te kunnen overleggen wat er speelt. Daarnaast kan het ook gebruikt worden om bepaalde zaken te verduidelijken aan de hulpvragers. Het dialoogmodel helpt om dit op een zo helder mogelijke manier te doen. Anderzijds kan het ook gebruikt worden om in een team te kijken wat het hulpaanbod kan zijn voor deze hulpvrager. Het dialoogmodel is niet primair gericht op de diagnose, wel op onderlinge interactie. Het model is geen diagnostisch instrument met vaste criteria, er zijn geen hokjes waarin alles geplaatst kan worden. Het model kan flexibel toegepast worden, dit is ook nodig omdat elke hulpvraag en elke cliënt anders is. De hulpvrager hoeft het model niet te begrijpen vooraleer het toegepast kan worden. Het dialoogmodel is een middel om uit te drukken hoe de hulpverlener de hulpvrager begrepen heeft. Dit doet hij door de gegevens die hij heeft verkregen te visualiseren door middel van het dialoogmodel. Hieronder staat een afbeelding van het dialoogmodel ter verduidelijking. Het gedrag en de omgeving hebben invloed op elkaar. Dit heeft op zijn beurt dan weer een wederzijdse invloed op de vier andere domeinen. Namelijk: emotie, gedachten, lichamelijk domein en rationele ontwikkeling. 3 Het dialoogmodel. Internet, ( 3

20 Onderzoek Voor het dialoogmodel effectief toegepast werd, is er een onderzoek naar de efficiëntie aan vooraf gegaan. Dit onderzoek was gericht op het adviesgesprek. Meer bepaald de ontwikkeling van de effectieve advisering in de jeugd-geestelijke gezondheidszorg. 4 Het onderzoek werd opgebouwd uit verschillende delen. Eerst werd er een literatuuronderzoek gedaan. Er werd gezocht naar een soortgelijke methodiek. Daaruit bleek dat er niet zoiets bestond als het dialoogmodel. Daarna werd er een landelijke enquête gedaan onder alle jeugd- cggz instellingen. Op deze enquêtes was veel respons, namelijk 94%. Hieruit bleek dat er wel behoefte was aan een methodiek zoals het dialoogmodel. Verder werd er ook een delphi-onderzoek gedaan onder experts. Via enquêtes werden deskundigen bevraagd in verband met het dialoogmodel. Als laatste werd er een test gedaan bij 133 ouders van 78 kinderen en bij 20 hulpverleners. Eén groep werkte tijdens het adviesgesprek met het dialoogmodel, de andere groep werkte op de reeds gekende manier Conclusies van het onderzoek Na het onderzoek werden er een aantal vaststellingen gedaan. Hieronder staan enkele uitkomsten die geregistreerd werden wanneer het dialoogmodel werd toegepast in het adviesgesprek. 1. De ouders waren minder onzeker dan de ouders waarbij het dialoogmodel niet werd gebruikt. 2. Daarnaast vonden deze ouders de informatie geschikter en waren er meer overeenkomsten met de eigen waarden. 3. De ouders waar het dialoogmodel werd toegepast gingen dan ook vaker akkoord met het advies. Ook de hulpverleners waren enthousiast over het gebruik van het dialoogmodel. Vooral het gebruiksgemak en de efficiëntie van de visualisering en de diagnostische attitude werden positief ervaren. De hulpverleners willen het model in de toekomst zeker blijven gebruiken. De tekening staat natuurlijk centraal in het dialoogmodel. De resultaten van het onderzoek over de tekening waren dan ook positief. 4 WESTERMANN, G., Gezamelijke besluitvorming met hulp vanhhet dialoogmodel. GENK, 19 april (niet-gepubliceerde powerpoint)

21 1. Er was een beter begrip van de informatie. 2. Daarnaast was er ook een betere deelname aan het adviesgesprek langs de kant van de hulpvragers. 3. De hulpvragers geven aan dat ze door middel van de tekening ook gemakkelijker een beslissing konden nemen Pluspunten van het dialoogmodel Het dialoogmodel heeft verschillende pluspunten. Een daarvan is dat het model inzetbaar is vanaf de aanmelding tot en met de nazorg. Het ordent ingewikkelde vraagstukken en geeft de samenhang ervan weer. Het model geeft de zwaktes en de competenties van de hulpvrager weer. Door verschillende gegevens in te delen in de onderdelen van het dialoogmodel, wordt de complexiteit van de hulpvraag vereenvoudigd. Op die manier wordt de hulpvraag duidelijker en is het gemakkelijker om een gepast hulpaanbod te creëren. Daarnaast kunnen professionele inzichten helder uitgelegd worden aan de hulpvragers. Op die manier begrijpen ze beter waarover het gaat. Dit vergroot hun eigen inbreng en autonomie. Het dialoogmodel zorgt dat er een dialoog kan plaatsvinden tussen hulpvrager en hulpverlener, maar ook tussen hulpverleners onderling. Het model zorgt ervoor dat de gesprekspartners gelijkwaardig zijn en dat alle betrokkenen een actieve inbreng hebben Beperkingen van het dialoogmodel Het dialoogmodel dient enkel als ondersteuning. Het is ontworpen om ideeën en werkwijzen op een overzichtelijke manier weer te geven. Dit zorgt ervoor dat het gemakkelijker is om de hulpvraag te verduidelijken maar het vervangt natuurlijk niet de gesprekken of vergaderingen. Het zorgt er alleen voor dat de verkregen informatie gestructureerd weergeven kan worden. Het is een soort houvast om complexe hulpvragen beter te begrijpen. Een andere beperking van het dialoogmodel is dat het ontstaan is vanuit één setting, namelijk de kinder- en jeugdpsychiatrie. Het is dus vooral toepasbaar in die context. Het model kan natuurlijk ook gebruikt worden in andere organisaties. Maar omdat het dialoogmodel ontstaan is vanuit de kinder- en jeugdproblematiek, kan het zijn dat er aanpassingen nodig zijn om het te gebruiken in een andere context.

22 Het onderzoek is tot nu toe enkel getest bij adviesgesprekken bij kinderen onder de 12 jaar bij GGZ. In de toekomst wordt dit wel verder uitgebreid Hoe het dialoogmodel te gebruiken? Het is belangrijk dat het dialoogmodel goed gebruikt wordt. Het is niet de bedoeling om het vol te schrijven met allerlei zinnen. Echter dat er krachtige, betekenisvolle woorden geschreven worden in het dialoogmodel. Deze woorden moeten een betekenis hebben voor de hulpvrager. Een bepaald woord kan namelijk op veschillende wijzen geïnterpreteerd worden. Het is daarom belangrijk dat de hulpvragers akkoord zijn met de woorden die opgenomen worden in het dialoogmodel. Het gebruik van het dialoogmodel gebeurt in verschillende stappen. Het is belangrijk om allereerst te komen tot een gedeeld probleem om daarna een gezamenlijk plan van aanpak op te stellen. De tekening van het dialoogmodel wordt in dialoog opgebouwd in de taal van de hulpvragers Samenwerkingsverband In het eerste deel van dit eindwerk heb ik kort het samenwerkingsverband van het therapeutenteam toegelicht. In dit deel ga ik er dieper op in. Het dialoogmodel wordt nog niet lang gebruikt binnen Bethanië. De personen die wel al met dit model werken, zijn de leden van het therapeutenteam. Hieronder zal ik meer uitleg geven over de werking van het therapeutenteam en hoe het dialoogmodel hierin verwerkt zit. De eerste fase van de opname in Bethanië is gericht op het stellen van een diagnostische beeldvorming van het kind/de jongere. Voor dit domein is het therapeutenteam verantwoordelijk. Het therapeutenteam is een multidisciplinair team dat samengesteld is uit: een ergotheapeut, een logopedist, een psycholoog, een psychiater, een leerlingenbegeleid(st)er en een teambegeleid(st)er. Dit team onderzoekt welke kenmerken van het kind/de jongere een rol spelen in het ontstaan van de huidige gedragsmoeilijkheden. Op basis van de onderzoeksgegevens en na toetsing aan het ruimere cliëntsysteem, bepaalt dit team een behandelaanbod.

23 Hieronder ga ik dieper in op bepaalde therapieën die er gebruikt worden. Deze zijn de psychodynamische therapie, de cognitieve gedragstherapie, de creatieve therapie en de systeemtherapie. Daarnaast ga ik verdere uitleg geven over wat de verschillende leden van het therapeutenteam doen Psychodynamische kinderpsychotherapie Kinderen communiceren op verschillende manieren. Ze doen dit door woorden te gebruiken. Maar ook door te spelen en door creatief bezig te zijn brengen ze over wat hen bezighoudt. De therapeut dient zich te verplaatsen in de wereld van het kind. Centraal hierin staat de beleving van het kind. Psychodynamische psychotherapie is geschikt om kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele problemen te helpen. De psychodynamische therapie werkt vooral door middel van spel en gesprek over wat het kind/ de jongere bezighoudt. Via creatieve bezigheden laat het kind/de jongere iets van zijn innerlijke kant zien Cognitieve gedragstherapie Bij deze therapie staat het gedrag van het kind centraal. Met gedrag bedoelt men wat het kind doet, wat het kind denkt of wat het kind voelt. Bij deze therapie wordt het kind en zijn context aangestuurt door de therapeut. Gedragstherapie gebruikt verschillende therapeutische technieken. Deze kunnen onder andere zijn: het blootstellen aan angsten, negatieve denkpatronen veranderen, emotie regulatie, enz. Er worden verschillende middelen gebruikt om te kunnen communiceren met kinderen. Deze middelen variëren van een gesprek, een spel tot knutselen of vrije expressie. Het is de bedoeling dat het kind komt tot nieuwe ervaringen die ervoor zorgen dat hij/zij succes ervaart met zijn/haar nieuwe gedrag Creatieve therapie dans- en beweging Door te dansen en te bewegen geven personen vorm aan hun gedachten, gevoelens en verlangens. Dit doormiddel van abstracte bewegingen in plaats van met woorden. Door beweging komt de persoon in contact met zichzelf.

24 Centraal bij deze vorm van therapie staat het doen en ervaren. Hetgeen een persoon meemaakt in zijn leven zorgt er mede voor hoe iemand zich voelt. Het is daarom belangrijk dat er een veilige omgeving wordt uitgebouwd waarin het kind/de jongere leert om vorm te geven aan zijn innerlijke processen via dans en beweging. Op die manier kan er gezocht worden naar talenten, wat zorgt dat het zelfvertrouwen versterkt wordt Systeemtherapie Bij de systeemtherapie wordt er niet enkel rekening gehouden met de aangemelde problemen van het kind/de jongere. Men heeft ook aandacht voor zijn/haar context. Emotionele spanningen in een gezin uiten zich vaak in het gedrag van één van de gezinsleden. Vooral kinderen en jongeren zijn gevoelig voor spanningen binnen het gezin. Systeemtherapeuten hebben aandacht voor de verschillende rollen van de gezinsleden. Daarnaast hechten ze ook veel belang aan de gezinscyclus. Elk gezin maakt overgangen mee. Elke overgang vraagt een aanpassing van het gezin. Deze therapie wordt gebruikt om de communicatie, interactie en oplossingsvaardigheden binnen een gezin te veranderen. Op die manier kan het gezin op een andere manier met elkaar leren omgaan en worden de spanningen binnen het gezin ook minder Ergo- en creatieve therapie De ergotherapeut leert kinderen en jongeren via communicatie- en expressievormen uit te drukken wat met woorden niet of onvoldoende mogelijk is. Deze therapie heeft als doel verandering teweeg te brengen. Er zijn verschillende manieren waarop er gewerkt kan worden: Ontdekkend werken. De therapeut biedt materialen en thema's aan waarin het kind/ de jongere zich vrij kan uiten. 5 Men kan experimenteren met deze materialen. Het doel is het ontdekken van de eigen belevingswereld gekoppeld aan de problematiek. Structurerend werken. Hier is de therapeut actief bezig met het begrenzen van gevoelsuitingen. De tastbaarheid van materialen wordt gebruikt om gevoelens en gedrag te ordenen en te begrenzen. 5 Ergo- en creatieve therapie. Internet, (

25 Werken gericht op acceptatie en verwerking. Deze manier van werken staat in het kader van verwerking van een trauma van het kind/ de jongere Logopedie Bij de aankomst in Bethanië worden kleuters en lagere schoolkinderen onderworpen aan een aantal onderzoeken. Deze zijn een stem-, spraak-, en taalonderzoek. Daarnaast worden lagere schoolkinderen ook beoordeeld op het vlak van lezen en schrijven. Adolescenten komen vraaggestuurd in aanmerking voor logopedie. Deze testen worden gedaan door de logopedist Pyscholoog De psycholoog heeft regelmatig gesprekken met de kinderen/jongeren die in Bethanië verblijven. Aan de hand van verschillende testen en gesprekken met het kind/de jongere kan de psycholoog observaties opdoen die dan op team besproken worden. Mede aan de hand van deze observaties wordt er een behandelaanbod gedaan Pyschiater De psychiater staat in voor de psychiatrische observatie en behandeling van het kind/de jongere. Hij/zij doet de therapeutische opvolging van het kind/de jongere. Daarnaast staat hij/zij ook in voor de pyscho-educatie van zowel medewerkers als de ouders. Het is belangrijk dat toelichting over medicatiegebruik gebeurt door de pyschiater Schoolbegeleiding Vaak verloop het op schools vlak niet van een leie dak. De punten zijn niet goed of er doen zich gedragsproblemen voor op school. De kinderen en jongeren die opgenomen zijn in Bethanië gaan naar een externe school. De opvolging op gebied van school en de coördinatie ervan gebeurt door de schoolbegeleid(st)er. Ze hebben regelmatig contact met de scholen van de kinderen/jongeren. Wanneer het niet goed gaat op school, probeert de schoolbegeleid(st)er een oplossing te zoeken die het meest voordelig is voor het kind/de jongere. Wanneer het echt niet goed gaat op school, wordt er gezocht naar een goed alternatief. Dit kan bijvoorbeeld zijn dat een jongere gaat werken op een zorgboerderij. In Bethanië vinden ze het namelijk belangrijk dat de kinderen/jongeren een dagbesteding hebben.

26 Omdat school een belangrijk thema is, is de schoolbegeleid(st)er ook aanwezig bij syntheseen evolutiebesprekingen. Hij/zij geeft zijn/haar observaties van het kind/de jongere op schools gebied weer. Wanneer het misloopt kan er in het team bekeken worden wat de beste oplossing zou zijn voor dit kind/deze jongere Teambegeleider De teambegeleid(st)er maakt deel uit van het trio dat samenwerkt rond het kind/de jongere. Zoals eerder vermeld bestaat dit trio uit de gezinsbegeleid(st)er, de hoofdopvoed(st)er en de teambegeleid(st)er. De teambegeleid(st)er is al vanaf de intake betrokken bij het kind/de jongere. Hij/zij is aanwezig bij het intakegesprek en neemt vooral de uitleg rond wat de opname concreet inhoudt voor zijn/haar rekening. Er wordt uitgelegd wat het kind/de jongere kan verwachten van Bethanië en wat er van hem/haar verwacht wordt. Daarnaast wordt er steeds met de teambegeleid(st)er overleg gepleegd als er beslissingen genomen dienen te worden in verband met het kind/de jongere. Dit kan onderandere gaan over een dag in de week meer thuis te zijn. Wanneer het kind/de jongere drie maanden opgenomen is in Bethanië wordt er een synthesebespreking gehouden. In deel één staat hierover meer uitleg. De teambegeleid(st)er is de persoon die de verschillende observaties samenbrengt in een driehoek waar ouders, kind en hulpverlening in een driehoeksverhouding tot elkaar staan. Doormiddel van deze driehoek kan men dan een centraal thema stellen waarrond gewerkt dient te worden met de jongere en zijn context. Naast een synthesebespreking vindt er ook een evolutiebespreking plaats. Deze bespreking wordt op dezelfde manier georganiseerd als de synthesebespreking. Bij de evolutiebespreking wordt er echter gekeken naar hoe het kind/de jongere en het gezin geëvolueerd zijn sinds de synthesebespreking. Van daaruit wordt dan gekeken wat de aandachtspunten zijn waarop men zich in de volgende periode dient te concentreren Het dialoogmodel in het therapeutenteam In het therapeutenteam worden de verschillende kinderen en jongeren besproken. In de eerste periode dat een kind of jongere opgenomen wordt in onze organisatie worden er verschillende testen gedaan en observaties waargenomen. Daaruit stelt ieder lid van het therapeutenteam een aantal hypothesen op. Deze hypothesen worden dan samengelegd en besproken op team. Deze worden dan getoetst aan de hand van gesprekken en testen met de cliënt. Alle observaties worden samen gegoten in een verslag. Bij het maken van dit

27 verslag gebruiken ze het dialoogmodel. Het dialoogmodel blijkt hier een handig instrument om de observaties per cliënt te ordenen in de verschillende onderdelen van het dialoogmodel. Op die manier wordt er een duidelijk overzicht gegeven van de competenties en aandachtspunten van elke cliënt. Het verslag kan doorgegeven worden aan andere mensen binnen of buiten de organisatie Organogram Doormiddel van het organogram wil ik duidelijk maken waar de leden van het therapeutenteam gesitueerd zijn binnen de organisatie. In het organogram wordt duidelijk weergegeven dat de therapeuten op dezelfde lijn staan als de teambegeleiders en de schoolbegeleiders. De pedagogische directeur staat aan het hoofd van het therapeutenteam die op zijn beurt weer onder de algemene directeur staat. De psychiater en psycholoog vallen onder de medische dienst, die geleid wordt door de medische directeur. 6 6 Organigram. Internet, (

28 DEEL 3: PRAKTIJK In deel drie leg ik uit wat in eerste instantie de bedoeling van mijn eindwerk was en welk het huidige doel is geworden. Ik bespreek ook hoe ik te werk ben gegaan en welke conclusies ik hieruit kon trekken. Vervolgens leg ik uit hoe het dialoogmodel binnen Bethanië gebruikt wordt en hoe ik denk dat het verder gebruikt kan worden. Hierbij werk ik voorbeelden uit waardoor het concept duidelijker wordt. Daarnaast licht ik ook toe welk model er momenteel gebruikt wordt binnen Bethanië en hoe het dialoogmodel daarin past Oorspronkelijk en huidig doel van het eindwerk In de eerste plaats was het de bedoeling dat ik zou nagaan wat de jongeren van Bethanië van het dialoogmodel vinden. Ik wou onderzoeken of het gebruik van het dialoogmodel positief ervaren werd en of het eventueel anders toegepast zou dienen te worden. Het dialoogmodel wordt echter nog niet lang gebruikt binnen Bethanië. Het wordt tot nu toe nog niet gebruikt om professionele inzichten te verduidelijken aan de kinderen/jongeren of hun ouders. Ik heb dan bevraagd waar en wanneer het dialoogmodel wel gebruikt wordt binnen de organisatie. Momenteel wordt het enkel gebruikt binnen het therapeutenteam. Het huidig doel van mijn eindwerk is om na te gaan hoe het dialoogmodel gebruikt kan worden binnen de gezinsbegeleiding van Bethanië. Ik wil nagaan of het efficiënt is om huidige modelen te vervangen door het dialoogmodel of om het dialoogmodel in combinatie met huidige modellen te gebruiken om een zo optimaal mogelijke hulpverlening te bieden Hoe ben ik te werk gegaan? In de eerste plaats was het mijn bedoeling om enquêtes op te stellen en deze te laten invullen door de jongeren van Bethanië. Op die manier wou ik een zicht krijgen op hoe het dialoogmodel ervaren wordt door de jongeren en of er eventuele aanpassingen nodig zouden zijn. Doordat het dialoogmodel (nog) niet gebruikt wordt om op een duidelijke manier uitleg te geven aan jongeren, heb ik dus ook geen enquêtes kunnen afnemen. In de plaats daarvan ben ik nagegaan hoe de mensen, die het dialoogmodel wel gebruiken, het gebruik ervan ervaren.

29 Ik heb aan een aantal mensen, die het dialoogmodel gebruiken, vragen gesteld om zo een beter zicht te krijgen op de manier waarop het dialoogmodel gebruikt wordt en wat er de voor- en nadelen van zijn. Ik heb een stagiair psycholoog geïnterviewd. Hij is een van de personen die gebruikt maakt van het dialoogmodel. In deel twee heb ik verder uitgewerkt hoe het dialoogmodel binnen het therapeutenteam gebruikt wordt. Daarnaast heb ik een aantal gesprekken gehad met verschillende personen die het dialoogmodel gebruiken binnen Bethanië. Dit waren geen interviews, maar ik heb hetgeen ze vertelden wel opgeschreven zodat ik er later op kon terugkomen. Op die manier kon ik de ervaringen van de verschillende personen met elkaar vergelijken. Om na te gaan hoe het dialoogmodel effectief gebruikt kan worden binnen de gezinsbegeleiding, heb ik het dialoogmodel zelf toegepast. Dit werk ik verder uit in dit deel van mijn eindwerk Interview met de stagiair psycholoog De stagiair psycholoog, Robbin, maakt gebruik van het dialoogmodel om verslagen van cliënten te maken. Zoals vermeld in deel twee van dit eindwerk, worden de hypotheses van de verschillende leden van het therapeutenteam samengevat in het dialoogmodel. Ik vond het interessant om Robbin zijn mening te horen omdat hij nog nooit met het model gewerkt had. Robbin heeft ook geen tijd gehad om informatie op te zoeken in verband met dit model. Hij maakte dus gebruik van het model zonder al te veel voorkennis. Uit dit gesprek wou ik te weten komen of het dialoogmodel gemakkelijk toepasbaar is zonder de theorie erachter te kennen. Uit het interview met Robbin bleek dat het dialoogmodel een handig hulpmiddel is om een verslag te maken. Door de verschillende elementen die ingevuld kunnen worden in het model, geeft het een duidelijk overzicht van de sterktes en zwaktes van de cliënt. Doordat alle nuttige en belangrijke gevens in het dialoogmodel zijn opgenomen, is het gemakkelijker om een gepast hulpaanbod te bieden. Het dialoogmodel kan dus gemakkelijk gebruikt worden zonder al te veel informatie errond te weten. Volgens mij is dit ook een van de sterktes van het model. Het zorgt voor meer overzicht en structuur en is gemakkelijk hanteerbaar.