Een nieuw Wetboek van vennootschappen & verenigingen in aantocht: 10 take aways voor de ondernemer. Marieke Wyckaert - 22 november 2018

Transcriptie

1 Een nieuw Wetboek van vennootschappen & verenigingen in aantocht: 10 take aways voor de ondernemer Marieke Wyckaert - 22 november 2018

2 Vooraf 1: stand van zaken Parlementaire commissie heeft de teksten in eerste lezing goedgekeurd in oktober 2018 Tweede lezing imminent, dan naar Parlement In parallel aanpassing WIB om fiscale neutraliteit te garanderen Uitvoeringsbesluiten Regionale wetgeving 3

3 Vooraf 2: Algemene krachtlijnen Flexibiliteit Zo weinig mogelijk dwingend recht Steeds eenvoudige (maar duidelijke) standaardregeling Maar veel meer mogelijkheid tot maatwerk Meer vrijheid = meer transparantie = meer verantwoordelijkheid Modernisering Aanpassing aan Europese en internationale ontwikkelingen 4

4 Allemaal onderneming, ook de VZW Aanpassing WER (faillissement, geen burgerlijke daden vs. daden van koophandel meer, ondernemingsrechtbank) (in werking getreden op 1 november 2018) Onderscheid vennootschap/vzw Niet langer de vraag welke activiteiten beide mogen voeren Maar uitsluitend of winstuitkering kan dan wel is verboden Vennootschap gericht op uitkering van winst Uitkering van winst in VZW absoluut verboden Zowel rechtstreeks als onrechtstreeks Zowel aan leden als aan bestuurders Uitz.: uitkeringen in kader van belangeloos doel Verboden winstuitkering = nietig en terugvorderbaar; ontbindingsgrond voor VZW Mengvorm: de sociale onderneming (slechts na erkenning) 5

5 Statutaire zetelleer Vandaag: werkelijke zetelleer (plaats waar de vennootschap haar werkelijke werkelijke leiding heeft) Toekomst: een vennootschap kiest in haar statuten voor het Belgische recht, ongeacht waar zij haar werkelijke leiding voert Aanleiding? Europese rechtspraak Belangrijk: enkel voor vennootschapsrechtelijke spelregels Fiscaliteit: werkelijke zetel Faillissement (inclusief de daarmee samenhangende bestuursaansprakelijkheden): COMI Arbeidsrecht: plaats van tewerkstelling Milieurecht: plaats van activiteiten... Verhoogd risico van massale immigratie van buitenlandse vennootschappen/ light vehicles? Dagvaarding van bestuurders in België steeds mogelijk Grotere boekhoudkundige transparantie voor niet EU-bijkantoren Nieuwe Europese initiatieven tegen brievenbusvennootschappen 6

6 Reductie van het aantal vennootschapsvormen Van (ongeveer) 18 naar 4 basisvormen maar met varianten Maatschap (tijdelijk of stil), met rechtspersoonlijkheid (VOF/CommV) BV als flexibele standaardvorm Met 1 aandeelhouder NV met variante NV met enige bestuurder (vandaag Comm.VA) Met 1 aandeelhouder CV die alleen een echte CV kan zijn (3 aandeelhouders) Variante erkende CV CV erkend als SO - CVSO Volgt voor het overige de regels van de BV Kwaliteitslabels (na erkenning): Landbouwonderneming (vandaag LV) Sociale onderneming (vandaag VSO) 7

7 Kapitaalloze BV als standaardvorm Zonder kapitaal Voldoende aanvangsvermogen met vertrouwelijk maar verplicht onderbouwd financieel plan Inbreng in geld of in natura (arbeid!) Aansprakelijkheid oprichters indien faillissement binnen drie jaar Rol van de economische beroepsbeoefenaars Verdergaande regels inzake uitkering: Netto-actieftest Liquiditeitstest Contractualisering van de uitgifteprijs voor nieuwe aandelen Cfr. Nederlandse Flex BV, maar iets voorzichtiger in aanpak Eenvoudig in haar standaardverschijning, maar vergaande aanpassing op maat mogelijk Standaard besloten maar kan statutair worden opengesteld Vrije in- en uittrede mogelijk als statutaire keuze (professionele vennootschappen) Notering principieel toegelaten 8

8 Bestuur Bestuurder in NV, BV en CV = zelfstandige Cumul statuut bestuurder en werknemer is mogelijk Werknemer van de moeder kan bestuurder zijn in de dochter Vergoeding = beslissing van de AV BV Standaard: een of meer bestuurder met volheid van bevoegdheid Variante : collegiaal bestuur Statutair benoemde bestuurder blijft mogelijk NV Monistisch bestuur Enige bestuurder met verankering Duaal bestuur Ad nutum afzetbaarheid wordt standaard, maar afwijking mogelijk Speciale regels voor genoteerde vennootschappen 9

9 Belangenconflicten Niemand kan twee meesters dienen (en nog minder zichzelf én een andere meester) Inschrijving in internationale tendens: Belangenconflictregeling ook in CV en VZW (in lichte versie) Steeds onthoudingsplicht Maar vereenvoudigd en gestroomlijnd Transparantie blijft de regel Aandachtspunt in KMO s en eenpersoonsvennootschappen PM: genoteerde vennootschappen 10

10 Bestuurdersaansprakelijkheid Algemene omschrijving van de verantwoordelijkheid Numerieke cap in functie van de omvang van de vennootschap/vereniging (van EUR tot 12 miljoen EUR) Geldt voor alle aansprakelijkheden behalve een aantal fiscale en sociaalrechtelijke bijzondere aansprakelijkheden Nooit in geval van bedrieglijk opzet of oogmerk om te schaden Geen vrijwaring door vennootschap of groep zelf Bedoeling: aansprakelijkheid verzekerbaar maken 11

11 Meervoudig stemrecht Vandaag 1 aandeel 1 stem (dwingend, behalve in CV) Onbeperkt meervoudig stemrecht in BV en NV Aandelen zonder stemrecht, met voorwaardelijk stemrecht, met meervoudig stemrecht Geen cap Risico op misbruik? PM: soorten van aandelen in NV én BV op vlak van vermogensrechten In genoteerde NV: beperkt tot dubbel stemrecht in functie van fidelisering (twee jaar aanhoudend aandeelhouderschap op naam) 12

12 Algemene modernisering en vereenvoudiging Taalgebruik Moderner en consistenter, en beide talen op elkaar afgestemd Wettelijke bevestiging van bestaande praktijken Schriftelijke besluitvorming in bestuursorgaan Afstand voorkeurrecht Verplichting tot notulering Verruiming begrip dagelijks bestuur Gelijkaardige opbouw boeken Goldplating weggehaald Verdere stappen in richting van digitalisering en elektronische communicatie 13

13 Overgangsrecht Impact groot, dus aandachtspunt kan nog wijzigen in functie van de timing Huidig voorstel: inwerkingtreding WVV op 1 mei 2019 Nieuwe vennootschappen & verenigingen volgen de nieuwe regels Bestaande vennootschappen & verenigingen WVV pas toepasselijk op 1 januari 2020 Eerdere opt-in mogelijk Dwingende bepalingen onmiddellijk van toepassing, aanvullende bepalingen enkel indien niet statutair uitgesloten Aanpassing statuten aan WVV bij gelegenheid van eerste statutenwijziging en ten laatste op 1 januari 2024 Verdwijnende rechtsvormen: automatische omzetting in dichtst aansluitende rechtsvorm op 1 januari 2024 Bijzondere regels (bv. kapitaal van de bestaande BVBA s wordt onbeschikbare statutaire reserve) 14

14 Omzetting van uw vennootschap in een BV: uw bedrijfsrevisor adviseert en ondersteunt u! Marc Bihain, Secretaris-generaal van het IBR 22 november 2018

15 De BV : eerste keuze voor de KMO s Ontbreken van kapitaal Zeer grote vrijheid Vereenvoudiging en flexibiliteit De BV kan alles doen wat een NV kan doen Met meer flexibiliteit!! 2

16 Rechtspersoonlijkheid Oprichting bij authentieke akte (rechtshandeling overeenkomst) Enige aandeelhouder is mogelijk De BV in het kort Beperkte aansprakelijkheid => De aandeelhouders verbinden slechts hun inbrengen De effectenhouders zijn aandeelhouders et niet langer vennoten Bestuurder en niet langer zaakvoerder (noodzakelijkerwijs onafhankelijk) Notering is mogelijk maar dit is niet het beoogde doel 3

17 Ontbreken van kapitaal 4

18 Ontbreken van kapitaal - Inefficiëntie van het kapitaal ter bescherming van derden en schuldeisers - BV niet onderworpen aan de Europese kapitaalregels (tweede richtlijn) - Afschaffing van het begrip kapitaal maar behoud van het begrip: eigen vermogen (= het vroeger kapitaal, de inbrengen, de reserves en de overgedragen winst) Als tegengewicht van de afschaffing van het kapitaalconcept 1) Toereikend aanvangsvermogen => significante versterking financieel plan 2) Controle van de inbrengen 3) Controle op de uitkeringen in ruime zin => instandhouding van toereikend eigen vermogen De statuten kunnen voorzien in onbeschikbare reserves Gaan de bankiers dit eisen ter compensatie van het verdwijnen van het kapitaalconcept? 5

19 Aanzienlijk versterkt financieel plan Verplichting tot het opstellen van een financieel plan bij oprichting Bewaring door de notaris Aanzienlijke versterking van de wettelijke bepalingen!! Het nieuw WVV legt 7 verplichte rubrieken op Beschrijving van de activiteiten Financieringsbronnen Openingsbalans Balans na 12/24 maanden Resultatenrekening na 12/24 maanden Begroting na 24 maanden Gehanteerde hypotheses + de naam van de eventuele deskundige 6

20 Versterkt financieel plan Het is verbazingwekkend dat de wet het inschakelen van een externe deskundige zoals een bedrijfsrevisor niet heeft opgelegd. De notarissen raden nu al aan om een beroepsbeoefenaar in te schakelen voor het opstellen van het huidig financieel plan gelegenheid bij uitstek voor de economische beroepen. Aansprakelijkheid van de oprichters in geval van faillissement na drie jaar indien het aanvangsvermogen kennelijk ontoereikend is Voor de bedrijfsrevisor wordt het verstrekken van advies bij het opstellen van een financieel plan niet beschouwd als het voeren van een boekhouding die zijn onafhankelijkheid zou belemmeren in geval van wettelijke controle van de jaarrekening achteraf. 7

21 Inbrengen Bij de oprichting van de vennootschap Achteraf Controle van de inbrengen Soorten inbreng Inbreng in geld Wordt niet meer opgenomen in het kapitaal maar in het eigen vermogen Inbreng in natura waaronder de inbreng in nijverheid (nieuw) Is een vorm van inbreng in natura Is moeilijk waardeerbaar => impact op het boekhoudrecht? => impact op de vermogensrechten? Zoals nu het geval is voor elke inbreng in natura => verplicht verslag van een bedrijfsrevisor Volstorting => te regelen in de statuten Opheffing van de quasi-inbreng in de BV s!!! 8

22 Controle van de inbrengen Indien inbreng in geld na de oprichting van de vennootschap Er dient een onderscheid te worden gemaakt tussen: Inbrengen zonder uitgifte van nieuwe aandelen - Geen statutenwijziging vereist (volgens wetsontwerp) amendement nr. 247 => notariële akte vereist - Aansprakelijkheid van de raad van bestuur - Goedkeuring door AV - Geen verslag van de bedrijfsrevisor Inbrengen met uitgifte van nieuwe aandelen - Statutenwijziging - Aansprakelijkheid van de AV - Verantwoording van de uitgifteprijs - Verslag van de commissaris/bedrijfsrevisor 9

23 Instandhouding van toereikend eigen vermogen Uitkering aan de aandeelhouders Invoering van een dubbele test Bevoegdheid 1 Solvabiliteitstest Algemene vergadering 2 Liquiditeitstest Bestuursorgaan 10

24 Uitkering aan de aandeelhouders Instandhouding van toereikend eigen vermogen Solvabiliteitstest De AV beslist over de bestemming van de winst en de vaststelling van de uitkeringen (dividenden, interimdividenden, tantièmes) Het nettoactief mag niet negatief zijn of negatief worden ten gevolge van de uitkering In geval van statutair onbeschikbaar kapitaal => het nettoactief mag niet minder bedragen dan het onbeschikbaar minimum Het begrip wettelijke reserve verdwijnt Indien commissaris => een beoordelingsverslag waarin de naleving van deze voorwaarde wordt beoordeeld, is vereist 11

25 Uitkering aan de aandeelhouders Instandhouding van toereikend eigen vermogen Liquiditeitstest De vennootschap moet in staat zijn haar schulden te voldoen naarmate deze opeisbaar worden => toekomstgerichte visie Over een periode van minstens 1 jaar Verslag opgesteld door het bestuursorgaan Volgens de redelijkerwijs te verwachten ontwikkelingen Verantwoordingsplicht Indien commissaris => beoordeling van de historische en prospectieve boekhoudkundige en financiële gegevens Indien negatieve test mag het bestuursorgaan de beslissing van de AV niet uitvoeren 12

26 Uitkering aan de aandeelhouders Instandhouding van toereikend eigen vermogen Eenvoudig voorbeeld NV Kapitaal Onbeschikbare reserves Beschikbare reserves Overgedragen winst Voorzieningen 0 Schulden 0 Uitkeerbaar bedrag BV Aanvangsvermogen Onbeschikbare reserves (statuten) Beschikbare reserves Overgedragen winst Voorzieningen 0 Schulden 0 Uitkeerbaar bedrag (solvabiliteitstest) Ok voor de solvabiliteitstest maar het zal op basis van de liquiditeitstest waarschijnlijk niet mogelijk zijn om een dergelijk bedrag uit te keren!!! 13

27 Uitkering aan de aandeelhouders Instandhouding van toereikend eigen vermogen Uitkering van interimdividenden De statuten kunnen aan het bestuursorgaan de bevoegdheid delegeren om een interimdividend toe te kennen Ten laste van de winst van het lopende boekjaar Of ten laste van de winst van het voorgaande boekjaar waarvan de jaarrekening nog niet is goedgekeurd Naleving van de twee testen (Solvabiliteit en Liquiditeit) 14

28 Uitkering aan de aandeelhouders Instandhouding van toereikend eigen vermogen Verkrijging van eigen aandelen Mogelijk onder volgende voorwaarden: Beslissing AV (naleving van de voorwaarden voor statutenwijziging) Naleving van de twee testen (Liquiditeit en Solvabiliteit) Volledig volgestorte aandelen Het aanbod tot terugkoop wordt tot alle aandeelhouders onder dezelfde voorwaarden per soort van effecten gericht 15

29 Uitkering aan de aandeelhouders Instandhouding van toereikend eigen vermogen Uittreding en uitsluiting lastens het vennootschapsvermogen Aantrekkelijk voor de vennootschappen van vrije beroepen!! De statuten kunnen bepalen dat aandeelhouders het recht hebben uit een BV uit te treden ten laste van haar vermogen (in principe gedurende de eerste zes maanden van het boekjaar) De statuten regelen de (met name financiële) modaliteiten van dergelijke uittreding Voor de oprichters is de uittreding enkel mogelijk vanaf het derde boekjaar na de oprichting Het aan de uitgetreden aandeelhouder toegekend bedrag wordt beschouwd als een dividenduitkering (naleving van de uitkeringsregels => dubbele test) Verder kunnen de statuten de modaliteiten en voorwaarden van uitsluiting van een aandeelhouder bepalen Alleen de AV is bevoegd om een uitsluiting uit te spreken. 16

30 Instandhouding van toereikend eigen vermogen Continuïteit Alarmbelprocedure Indien het nettoactief negatief is of dreigt te worden of in geval van een liquiditeitsrisico Bijeenroeping AV Bijzonder verslag van het bestuursorgaan ter vrijwaring van de continuïteit 17

31 Zeer grote vrijheid 18

32 Zeer grote vrijheid Vrijheid op drie niveaus: 1. Overdracht van aandelen 2. Rechten verbonden aan aandelen Stemrecht Recht op dividenden 3. Aandeelhoudersovereenkomsten 19

33 I) Overdracht van aandelen De BV Standaard: gesloten Optioneel: open 20

34 I) Overdracht van aandelen (via het register) Suppletieve regeling => indien er niets is voorzien in de statuten Semi-gesloten BV De overdracht van de aandelen is onderworpen aan de instemming van 50% van de aandeelhouders die ten minste 3/4 van de aandelen bezitten (na aftrek van de aandelen waarvan de overdracht is voorgesteld) Die instemming is niet vereist wanneer de aandelen worden overgedragen aan een andere aandeelhouder aan de echtgenoot van de overdrager aan de bloedverwanten van de overdrager in de rechte opgaande of in de rechte nederdalende lijn De statuten mogen vrijelijk afwijken van deze suppletieve regeling: En voorzien in een zeer open BV de aandelen zijn vrij overdraagbaar Of een zeer gesloten BV overdrachten zijn enkel mogelijk mits eenparige instemming van de andere aandeelhouders 21

35 II) Rechten verbonden aan aandelen Stemrecht Standaard Eén aandeel = één stem Optioneel Meervoudig stemrecht 22

36 II) Rechten verbonden aan aandelen - De statuten kunnen het aantal stemmen waarover iedere aandeelhouder beschikt, beperken, op voorwaarde dat die beperking verplicht van toepassing is op iedere aandeelhouder zonder onderscheid van het effect waarmee hij aan de stemming deelneemt bijvoorbeeld één stem per aandeelhouder, zelfs wanneer bepaalde aandeelhouders een groter aantal aandelen bezitten - Mogelijkheid om soorten van aandelen te creëren - Aandelen zonder stemrecht - Aandelen met meervoudig stemrecht (zonder beperking) - Mogelijkheid tot uitgifte van certificaten op naam ter vertegenwoordiging van aandelen De emittent van de certificaten oefent de aan de aandelen verbonden rechten uit Grote flexibiliteit Minstens één aandeel En Minstens één aandeel moet stemrecht hebben 23

37 II) Rechten verbonden aan aandelen Recht op de winsten Standaard Een aandeel = Een gelijk aandeel in de winst Optioneel Preferent dividend 24

38 II) Recht verbonden aan aandelen II) Recht op de winsten Standaard Elk aandeel geeft recht op een gelijk aandeel in de winst Ongeacht of het gaat om het dividend of om het vereffeningssaldo Optioneel Mogelijkheid om soorten van aandelen te creëren Preferent dividend - Statutaire bepalingen die aan één van de aandeelhouders de gehele winst toekennen of aan één of meer aandeelhouders enige deelname in de winst ontzeggen, worden echter voor niet geschreven gehouden 25

39 III) Aandeelhoudersovereenkomst - Aandeelhoudersovereenkomsten zijn toegelaten: - Moeten in de tijd beperkt zijn - Mogen niet strijdig zijn met het maatschappelijk doel - Mogen niet inhouden dat men zich ertoe verbindt te stemmen overeenkomstig de richtlijnen van de moedervennootschap - Kunnen perken stellen aan de overdraagbaarheid van aandelen zonder evenwel de statutaire voorwaarden te versoepelen 26

40 Vereenvoudiging & Flexibiliteit 27

41 Vereenvoudiging & flexibiliteit - Bestuurder Benoemd door de AV Of statutair - De AV kan: - een bestuurder voor een bepaalde termijn benoemen - het mandaat van een (niet-statutair benoemde) bestuurder te allen tijde en zonder opgave van redenen met onmiddellijke ingang beëindigen - te allen tijde het mandaat van een in de statuten benoemde bestuurder beëindigen wegens wettige reden - Hetzij een bestuurder, hetzij meerdere bestuurders - In geval van een collegiaal orgaan kan een bestuurder worden gecoöpteerd (tenzij de statuten dit uitsluiten) - De aansprakelijkheidsbeperking van de bestuurders ( tot ) staat in verhouding tot de omzet en het balanstotaal - Mogelijkheid tot invoering van het begrip orgaan van dagelijks bestuur 28

42 Vereenvoudiging en flexibiliteit - Mogelijkheid om een schriftelijke AV te houden Indien eenparigheid van de aandeelhouders - Mogelijkheid om op afstand deel te nemen aan een AV Via elektronische communicatiemiddelen (bijv. Skype) Behalve voor het bureau van de AV, de leden van het bestuursorgaan en de commissaris die fysiek aanwezig moeten zijn - Mogelijkheid tot uitgifte van (converteerbare) obligaties - Beheer van belangenconflicten Vereenvoudiging en versterking van de bevoegdheden van de rechter 29

43 Besluiten 30

44 De BV De kracht van flexibiliteit: welke (nieuwe) mogelijkheden worden u geboden?

45 BV en Kapitaal einde van een tijdperk Kapitaal wordt vervangen door een meer economische benadering Loskoppeling van aandeel en kapitaalvertegenwoordigende waarde Loskoppeling kapitaal en macht Inbreng van nijverheid Vrije bepaling betreffende de rechten verbonden aan een inbreng Meer dan één stem Mogelijkheid aandeel zonder stem Ongelijke winstverdeling (afzwakking leonijnsbeding -> bescherming tegen deelname in het verlies) De BV kan alle effecten creëren die niet door of krachtens de wet zijn verboden. 2

46 Vergaande flexibiliteit Flexibiliteit waardoor modulaire winstuitkering mogelijk is hetwelk een de facto uitgifte van «winstbewijzen» in de BV mogelijk maakt. Erfopvolging (niet-actieve erfopvolgers in de onderneming) Tracking stock Personeelsbeloningen Flexibiliteit die de machtsverhoudingen kan vastleggen door «multiplier» -stemrechten te hechten aan de aandelen. creatie van aandelen die slechts onder bepaalde voorwaarden kunnen stemmen creatie van vetorechten ten aanzien van bepaalde (type-) beslissingen creatie van aandelen met recht tot voordracht bestuurders Anti-dilutie effecten 3

47 BV - Besloten karakter? Overdrachtsbeperkingen worden van suppletief recht Een «open» BV Optiestructuren Converteerbare obligaties Warrantenstructuren kunnen letterlijk in BV statuten worden beschreven Exit-regelingen Uittreding kan voorzien worden ifv een «triggering event» Uitkoop default in overeenstemming met inbreng maar afwijkende regeling kan statutair voorzien worden Drag along en tag along regels kunnen statutair worden bepaald Ratchet aandelen Caveat??? Publiciteit! 4

48 Inbreng nijverheid Incentive plan voor key-management, personeel gezien waaier van mogelijkheden betreffende rechten verbonden aan uitgifte aandelen Vergt nauwgezette uitwerking in de statuten Problematiek volstorting Wat met nog niet volstort gedeelte bij faillissement venn. of overlijden inbrenger? -> defaultregeling: verplicht de volstortingsplicht te voldoen Overdracht als tegenprestatie uitgereikte aandelen Wat met de foutieve uitvoering? Hiervoor geen voorziening in het wetsontwerp De statuten kunnen in een uitdrukkelijk ontbindend beding voorzien waardoor de aandelen geheel of gedeeltelijk ophouden te bestaan. Quid fiskale aspecten? 5

49 Uittreding en uitsluiting lastens het vennootschapsvermogen Toegenomen flexibiliteit inzake uittreding vergelijkbaar met de huidige CV, betekent een ruggesteun voor specifieke structuren die de nieuwe BV mogelijk maakt. De uittrede regeling kan maximaal «getaylored» worden via de statuten Scheidingsaandeel conform of of Werkelijk gestort nog niet terugbetaalde inbreng Idem met een maximum van de netto-actief waarde van de aandelen Enig andere formule Mits naleving van de wettelijke uitkeringsbeperkingen (mbt netto-actief en liquiditeit) Verslaggeving over uittredingen op de AV 6

50 Uittreding en uitsluiting lastens het vennootschapsvermogen (vervolg) De statuten kunnen uitsluitingen voorzien of Om wettige reden Om in de statuten opgenomen redenen Default regel is deze van de uittreding De statuten kunnen een andere regeling voorzien 7

51 Flexibiliteit in bestuur Mogelijkheid van enige bestuurder Mogelijkheid tot het moduleren van bevoegdheden van de bestuurders Taakverdeling Beperking bevoegdheden (kan niet tov derden worden tegengeworpen) Vertegenwoordiging jegens derden kan worden beperkt (wel tegenstelbaar) Bestuurder niet meer per definitie «ad nutum» afzetbaar Bestuurder kan zich beschermen tegen ontslag Mogelijkheid enkel ontslag door zichzelf 8

52 Overige aspecten van flexibilisering Introductie van «toegestaan kapitaal» Maakt snelle actie mogelijk ifv zakelijke opportuniteiten Uitkeringen van interim dividenden Nu ook mogelijk in de BV EN! Huidige beperkingen in de tijd worden opgeheven Inkoop eigen aandelen Opheffing 20% beperking 9

53 Besluiten WVV : a game changer? De ingebouwde flexibiliteit op het vlak van Governance (enige beschermde bestuurder, mogelijke bevoegdheidsverdelingen) Toekenning stemrechten buiten het principe van 1share 1 vote Toekenning van vermogens en winstrechten op ongelijke basis, Vrijstellingsmogelijkheid van deelneming in het verlies, creëren nieuwe opportuniteiten voor familiale ondernemingen op het vlak van structurering van successieplanning en voor het aantrekken van investeerders 10

54 Besluiten WVV : a game changer? (vervolg) Toegenomen belang van een voorafgaandelijke grondige bezinning van welke doelstellingen men wenst te bereiken om aldus de nieuwe mogelijkheden die de wetgeving creëert, optimaal te benutten nauwgezette redactie van de statuten teneinde wel degelijk gebruik te maken van de opportuniteiten die de nieuwe wetgeving te bieden heeft Aandeelhoudersregister wordt een onmiskenbaar instrument ter kennisgeving van de soorten aandelen met de diverse mogelijke rechten eraan verbonden en overdrachtbeperkingen 11

55 SUCCESSIEPLANNING Bart van Opstal Notaris Oostende Notarisassociatie Vander Heyde van Opstal Van Tieghem te Oostende, Vijverstraat 49 tel. 059/ Bart van Opstal Notaris

56 ERVEN EN HET ERFRECHT Wie zijn volgens de wet onze erfgenamen? Algemene principes: Echtgenoot/partner Afstammelingen Ouders van de overledene Broers en zusters Bloedverwanten in opgaande lijn Ooms, tantes en hun nakomelingen Belgische staat Bart van Opstal Notaris

57 Kunnen wij onze erfgenamen zelf kiezen? Reserve van de ouders is afgeschaft Beschikbaar deel is vergroot Bart van Opstal Notaris

58 RESERVE KINDEREN (oud) Bart van Opstal Notaris

59 RESERVE KINDEREN (nieuw) Bart van Opstal - Notaris

60 ERFOVEREENKOMSTEN Nieuwe mogelijkheid Vroeger verboden Erfovereenkomsten Globale erfovereenkomst Punctuele erfovereenkomst Bart van Opstal - Notaris

61 ERFOVEREENKOMSTEN Globale erfovereenkomst Met alle kinderen Familiaal pact Familiaal evenwicht voor : Gedane schenkingen Genoten voordelen Persoonlijke situatie van kinderen Bart van Opstal - Notaris

62 ERFOVEREENKOMSTEN Voorbeelden van punctuele erfovereenkomst Verzaking aan vordering tot inkorting Vastleggen van de waarde van de schenking Bart van Opstal - Notaris

63 ERFOVEREENKOMSTEN Punctuele erfovereenkomst : Specifieke aspecten van erfenis/schenking Moet niet met alle kinderen Bart van Opstal - Notaris

64 ERFOVEREENKOMSTEN Gevolgen van erfovereenkomst Definitief karakter Notariële controle Wachttijd Bart van Opstal - Notaris

65 GENERATIE SKIPPING Kleinkinderen kunnen rechtstreeks erven van hun grootouders via testament Bart van Opstal Notaris

66 FISCALE GEVOLGEN VAN HET WVV? Prof. Dr. Michel De Wolf Eredecaan Louvain School of Management Erevoorzitter van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren Op basis van het wetsontwerp zoals gekend op Prof. Michel De Wolf

67 Algemene benadering van het voorstel tot fiscale begeleidende wetgeving De fiscale neutraliteit van wijzigingen van het vennootschaps- en verenigingsrecht garanderen De overeenstemming met het WVV garanderen (terminologie, vennootschapsvormen ) De wijzigingen ten gronde beperken Als overgangsmaatregel het oud WIB behouden in functie van de overgangsperiode bepaald voor de toepassing van het WVV op de bestaande vennootschappen Professeur Michel De Wolf 2

68 Vennootschappen onderworpen aan Venn.B Het criterium inzake belastingplicht blijft de plaats van de werkelijke zetel Maar het WVV regelt voortaan de vennootschappen die hun statutaire zetel in België hebben Het WIB moet dus aangepast worden om de vennootschappen die onderworpen zijn aan Venn.B en die niet geregeld worden door het WVV, in kaart te brengen (bvb.: door een Belgische boekhouding op te leggen) Mogelijkheid voor een vennootschap die heden onderworpen is aan Venn.B en die haar werkelijke zetel naar het buitenland zou verplaatsen, om onderworpen te blijven aan het WVV zonder belastingplichtig te blijven overeenkomstig Belgisch Venn.B (desgevallend wel BNI/Ven.) Professeur Michel De Wolf 3

69 Het kapitaal overeenkomstig het fiscaal recht Het WVV schaft de notie van kapitaal af (behalve voor de NV en de SE) Het WIB zal de notie van kapitaal behouden en verduidelijken voor de vennootschappen die geen NV en SE zijn: het eigen vermogen van de vennootschap zoals bedoeld in het Belgisch recht of het buitenlands recht dat de vennootschap beheerst in zoverre het gevormd wordt door inbrengen in geld of in natura, andere dan inbrengen in nijverheid Hetzelfde geldt voor de notie van gestort kapitaal: Het kapitaal voorzover dat gevormd wordt door werkelijke gestorte inbrengen in geld of in natura, andere dan inbrengen in nijverheid, en in zoverre er geen terugbetaling of vermindering heeft plaatsgevonden Professeur Michel De Wolf 4

70 Het kapitaal overeenkomstig het fiscaal recht (2) Voor de VVPRbis is de voorwaarde overeenkomstig dewelke de vennootschap een minimumkapitaal moet hebben, afgeschaft Voor de uitgiftepremies wordt de voorwaarde van de statutaire onbeschikbaarheid afgeschaft Ter herinnering, de voorwaarde voor verlaagde tarieven voor KMO s, dividenden die niet groter zijn dan 13% van het gestort kapitaal, werd afgeschaft bij wet van 25 december 2017 Professeur Michel De Wolf 5

71 Het kapitaal overeenkomstig het fiscaal recht (3) Het WVV zou ruime terugbetalingen van het kapitaal kunnen bevorderen in vennootschappen waarin dit begrip wordt afgeschaft. Maar de wet tot tot hervorming van de vennootschapsbelasting van 25 december 2017 vermindert de attractiviteit van deze terugbetalingen (door de evenredige toewijzing van de terugbetaling van het gestort kapitaal op fiscaal vlak en de belaste of andere reserves). nauwelijks nieuwe kansen of substantiële fiscale bedreigingen als gevolg van het WVV Date Professeur Prénom Nom 6

72 Wijzigingen aan en verplaatsingen van de werkelijke zetel Het WVV verruimt de mogelijkheden tot omzetting (bvb. van vennootschappen naar VZW de toekomst van de vennootschappen met een sociaal oogmerk) en vergemakkelijkt de verplaatsing van de werkelijke zetel naar België (of buiten België) De gevolgen m.b.t. de belastingplicht overeenkomstig de Venn.B en/of RP.B worden dus herzien De overgang van de Venn.B naar de RP.B zal de belasting op de latente meerwaarden met zich meebrengen, met een mogelijkheid tot spreiding over vijf jaar van de betaling van de belasting Het WVV is de gelegenheid om de lacunes in de wetgeving aan te vullen Professeur Michel De Wolf 7

73 Fusies en splitsingen Een fiscale definitie van de beoogde herstructureringen wordt ingevoerd (overgenomen van de definitie in het Europees recht) en de voorwaarde om deze in overeenstemming met het Belgisch vennootschapsrecht uit te werken om fiscale neutraliteit te hebben, wordt afgeschaft Het WVV biedt de gelegenheid om een einde te stellen aan onnodige controverses Professeur Michel De Wolf 8

74 Verwerving van eigen aandelen Het WVV schaft het plafond van 20% af Het WIB zal het plafond van 20% opnieuw invoeren (de aandelen boven het plafond van 20% worden geacht vernietigd te zijn, hetgeen vaak de belasting op de meerwaarde overeenkomstig Venn.B en de roerende voorheffing met zich zal meebrengen) Professeur Michel De Wolf 9

75 Aansprakelijkheid van de bedrijfsleiders Het WVV (art. 2:56, 3) sluit nieuwe aansprakelijkheidsbeperkingen voor bedrijfsleiders uit. Hun hoofdelijke aansprakelijkheid vloeit voort uit art. 442 quater, 458 WIB, 73sexies en 93undecies W.BTW. Ook hier, een vorm van neutraliteit van het WVV Professeur Michel De Wolf 10

76 Besluit De fiscaliteit wordt niet gebruikt ter ondersteuning van het doel van het WVV dat ernaar streeft de internationale aantrekkingskracht van België als gastland voor vennootschappen te promoten. Het WVV geeft dus ook de gelegenheid om meer na te denken over de economische dan over de fiscale aspecten...met de hulp van de bedrijfsrevisor! Prof. Michel De Wolf 11