SOOOG Academie Aanbod

Transcriptie

1 SOOOG Academie Aanbod

2 Inhoudsopgave Teamscholing: 1. Brede ontwikkeling / ateliers 5 2. Coöperatief leren 6 3. De breinvriendelijke klas 7 4. De lerende klas in een lerende school 7 5. Effectieve instructie 8 6. Groepsplanloos werken 9 7. Hoge opbrengsten door boeiend onderwijs Hoogbegaafdheid binnen de school Management en organisatie duurzame leerkracht Ouderbetrokkenheid onderwijsavond Ouderbetrokkenheid Hulp bij ernstige rekenproblemen Time Management 5 choices Van werkdruk naar werkplezier Visie en Missie training Visiegenerator, verantwoord en duurzaam ontwikkelen Vorming van het IKC Waarderende oudergesprekken Bouwen aan een talentvolle basisschool Verdiepingscursus Leerlijnen Jonge Kind Studiedag Sociale Veiligheid Training monitor Sociale Veiligheid Ouderbetrokkenheid 25 Lezingen: 1. De ICT Inspiratiebar Jaap Bressers De aanpak bij autisme! Van probleem naar oplossing Meidenvenijn 30 1

3 Workshops: 1. Introductietraining Wetenschap en Techniek Begrijpend lezen anders Proefjes in de klas Eenvoudige muziektechnologie in de klas Leerlijn muziek Mediatraining voor het onderwijs Stichting leerkracht informatiebijeenkomst De handpop als pedagogisch hulpmiddel Werken met Nieuwsbegrip met nieuwkomers Werken met Nieuwsbegrip en woordenschat in het bo Aan de slag met Newswise in het bo Omgaan met een AED Ruimte in regels Diverse ontdeklabs Ruimtevaart in de klas Mindmappen in de klas 46 Cursussen: 1. Basiscursus Leerlijnen Jonge Kind Effectief gedrag met de zes rollen van de leraar Gesprekkencyclus voor clusterdirecteuren en schoolcoördinatoren Onderwijsassistent gedragscompetent De overgang van groep 1 naar groep 2 naar groep Basistraining Skill s (5 t/m 8) Zelfregulerend leren als basis Help, ik heb ook betere rekenaars Specialist begrijpend lezen en woordenschat Kijk een wat ik kan ; werken met een portfolio Kindertekeningen, een schat aan informatie Krachtige gesprekken voeren Kunstkleuters Leren door doen: HOT s stimuleren door OOL Losser van de rekenmethode voor sterker onderwijs Versterk de projectles Energiek lesgeven Groeimuur Op ontdekkingsreis in de Wereld van Verschil (DISC gedragsprofiel) Portfolio midden en bovenbouw Met sprongen vooruit voor groep 1 en Met sprongen vooruit voor groep 1 en 2 vervolg Met sprongen vooruit voor groep 3 en Met sprongen vooruit voor groep 3 en 4 vervolg Met sprongen vooruit voor groep 5 en

4 26. Met sprongen vooruit voor groep 7 en Onderzoekend leren onderbouw Onderzoekend leren bovenbouw Hoe rijk is tekst 73 Opleidingen: 1. Interne Begeleider Taalcoördinator Rekencoördinator Gedragscoördinator Leergang Leescoach & Leesspecialist Opleiding tot coach module 1: Basisvaardigheden voor coaches Opleiding tot coach module 2: Verdieping Opleiding tot coach module 3: Allround coach OICT-er Specialist excellent talent en hoogbegaafdheid Masteropleiding Talentontwikkeling en Diversiteit Post HBO opleiding Cultuurbegeleider Post HBO opleiding Wetenschap en Technologie 91 Schoolleidersregister: 1. Waarderend leiderschap in het onderwijs Toekomstgericht ondernemen in het onderwijs Vernieuwde masterclass OGW 4D 96 3

5 Teamscholing 4

6 Teamscholing 1: Brede ontwikkeling / ateliers Er komt op basisscholen steeds meer aandacht voor de brede ontwikkeling van kinderen en de drie algemene onderwijs doelen: Persoonlijke ontwikkeling, socialisatie en voorbereiding op de toekomstige rol in de samenleving. Nadat er de laatste jaren veel aandacht is geweest voor reken -en taalvaardigheid, wordt nu persoonsvorming en creativiteitsontwikkeling belangrijker. Ateliers is een organisatievorm waarbij kinderen waarbij kinderen keuze hebben uit een aanbod van activiteiten. Bij deze activiteiten ligt de klemtoon op het doen, het handelen, het actief bezig zijn. Ateliers bevat een ruim pakket van vakgebieden zoals o.a. omgeving verkenning, expressieve activiteiten(drama, dans, muziek enz), sport, techniek, koken en het uitvoeren van proefjes/experimenten. Aandacht voor de brede ontwikkeling van kinderen, dat klinkt zo vanzelfsprekend. En dat is het ook. Volgens de wet op basisonderwijs is het belangrijk dat kinderen zich breed ontwikkelen. Dit willen we bereiken middels de zogeheten 21eneeuwse vaardigheden. Vaardigheden die leerlingen moeten beheersen om te kunnen functioneren in de huidige en toekomstige maatschappij en die als basis dienen voor leven en werken in een kennissamenleving. Het gaat hierbij om : Creativiteit: het bedenken van nieuwe ideeën en deze kunnen uitwerken en analyseren. Kritisch denken: het kunnen formuleren van eigen, onderbouwde visie of mening Probleemoplossend vermogen: het (h) erkennen van een probleem en tot een plan kunnen komen om het probleem op te lossen Communiceren: het effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap Samenwerken: het gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen Digitale geletterdheid: het effectief en verantwoord gebruiken van ICT, waarbij digitale geletterdheid een combinatie is van basiskennis ICT, media wijsheid en informatievaardigheden Sociale en culturele vaardigheden: het effectief kunnen leren, werken en leven met mensen met verschillende etnische, culturele en sociale achtergronden. Zelfregulering: het kunnen realiseren van doelgericht en passend gedrag. Duur teamscholing Teamscholing via 4 bijeenkomsten van 2 uur Team Klassewijzer 5

7 Teamscholing 2: Coöperatief leren Coöperatieve leerstrategieën zijn een krachtig onderwijsmiddel. Door de juiste inzet van coöperatieve leerstrategieën zorgt u voor een grotere betrokkenheid van leerlingen en een verbetering van hun samenwerkingsgedrag in uw klas. Door coöperatieve leerstrategieën op de juiste wijze in te zetten in uw lessen kunt u zorgen voor: - Meer effectieve leertijd - Meer interactie over de leerstof en meer oefenkansen - Betere aansluiting bij de behoeften, mogelijkheden en talenten van leerlingen, waardoor leerlingen zich competent voelen - Een versterkt sociaal klimaat - Een goed georganiseerd klassenmanagement Inhoud van de bijeenkomsten - Structureel Coöperatief leren en de effecten - De principes en aanpak van Prof. Dr. Spencer Kagan - Leren stimuleren - Vier didactische structuren - Klassenmanagement Resultaat - U kent de acht coöperatieve basisleerstrategieën en kunt deze toepassen - U heeft kennis en vaardigheden om significant meer effectieve leertijd te realiseren - U kunt meer interactie over de leerstof en meer oefenkansen voor de leerlingen realiseren - U kunt het sociaal klimaat versterken en sociale vaardigheden van leerlingen helpen ontwikkelen - U kunt leerlingen leren verwoorden hoe ze hun opdrachten kunnen aanpakken en problemen kunnen oplossen - U kunt een goed georganiseerd klassenmanagement realiseren en een gezamenlijke verantwoording - U heeft kennis en vaardigheden om met de juiste inzet van coöperatieve leerstrategieën grotere betrokkenheid van de leerlingen te realiseren en het samenwerkingsgedrag in de klas te verbeteren. Wanneer past deze cursus bij u? - Als u opbrengstgericht wilt werken. Onderzoek wijst uit dat prestaties van leerlingen toenemen bij de inzet van coöperatieve leerstrategieën. - Als u minder frontaal wilt lesgeven, maar juist meer gevarieerd en interactief, om beter aan te sluiten bij de diverse onderwijsbehoeften. - Als u het sociale klimaat in uw klas wilt versterken Duur teamscholing Teamscholing via 2 bijeenkomsten van 3 uur Team CED Groep 6

8 Teamscholing 3: De breinvriendelijke klas De laatste jaren ontdekken we door hersenonderzoek steeds meer over hoe kinderen leren. Deze studiedag gaat over de vraag hoe we onze klas op een praktische manier kunnen omvormen tot een échte breinvriendelijke klas: een omgeving en een didactiek die recht doen aan datgene wat we weten door recent hersenonderzoek. De zes leerprincipes uit het boek Vuurwerk komen aan bod. Er wordt een relatie gelegd met de mindmap boeiend onderwijs. Duur teamscholing Teamscholing via Team Jan Jutten Teamscholing 4: De lerende klas in een lerende school Deze dag is met name bedoeld voor mensen die voor het eerst op een inspirerende wijze kennis willen maken met de belangrijkste achtergronden, uitgangspunten en werkwijzen van de lerende school en de lerende klas. Aan de orde komen onder meer: - Wat is een lerende school eigenlijk? - Waar komt dit concept vandaan en wat betekent het voor mij? - Waarom een lerende school en een lerende klas? - Hoe ver zijn wij al op onze school? - Hoe werk je eraan? Wat betekent het in de praktijk van alledag? - Verkenning van de rijke mogelijkheden van de vijf disciplines op alle niveaus. Duur teamscholing Teamscholing via Team Jan Jutten 7

9 Teamscholing 5: Effectieve instructie Inhoud Kinderen hebben behoefte aan afwisseling in de lessen; denken en doen, rust en beweging, inspanning en ontspanning. Wat is er mogelijk om rust en concentratie af te wisselen bij leerlingen met actie, om het leerrendement omhoog te krijgen? Tegenwoordig klinkt vanuit neuropsychologische hoek de oproep om lessen gevarieerd te maken. Kinderen blijven langer en beter betrokken bij de inhoud als zij mét elkaar kunnen werken. Door activerende werkvormen in te passen in lessen wordt meer tegemoet gekomen aan de behoefte aan beweging, met elkaar praten, samen te kunnen werken. In de cursus Energiek lesgeven laten we direct toepasbare werkvormen en materialen, die met verschillende doeleinden gebruikt worden, zien. De volgende werkvormen en materialen komen aan bod: - Bewegen om te bewegen: na een tijd rustig werken, heeft een kind behoefte aan enige beweging en actie, zodat zuurstofrijk bloed kan rondstromen en daarna de volgende taak wordt opgepakt - Werkvormen om op een verassende manier met je medeleerlingen gedachten, ervaringen en ideeën uit te wisselen: taal en communicatie, onderling contact en begrip worden spelenderwijs geactiveerd - Werkvormen om voorkennis boven te halen, maar ook om oplossingen onderling uit te wisselen en niet te vergeten, om nieuwe kennis te consolideren Deze werkvormen zijn tussendoor uit te voeren en ze appelleren aan de verschillende leerbehoeften van kinderen. Met weinig inspanning méér ontspanning! Kinderen blijven langer en beter betrokken bij de inhoud als zij mét elkaar kunnen werken. Door activerende werkvormen in te passen in de lessen wordt meer tegemoet gekomen aan de behoefte aan beweging, met elkaar praten, samen te kunnen werken. Duur teamscholing Teamscholing via Team Timpaan 8

10 Teamscholing 6: Groepsplanloos werken Groepsplanloos werken is bedoeld om de administratieve last voor leerkrachten te verminderen en de onderliggende doelen te versterken. Deze doelen behelzen de planning van opbrengstgericht en passend onderwijs. Om dit te realiseren kan er volstaan worden met een beperkt aantal interventies die een aanpassing zijn op het standaard onderwijsaanbod dat op schoolniveau is vastgesteld. Groepsplanloos werken is géén eigenstandige werkwijze, maar een administratief bijproduct van Opbrengstgericht Passend Onderwijs! Het begrijpen, toepassen en kunnen uitleggen van de zes uitgangspunten hiervan is een voorwaarde voor een goede implementatie van groepsplanloos werken. Duur teamscholing Teamscholing via Team Masterclassopo 9

11 Teamscholing 7: Hoge opbrengsten door boeiend onderwijs Opbrengstgericht werken is in het onderwijs een belangrijk thema. De overheid, de inspectie, de besturen en ook de samenleving hebben hoge verwachtingen van scholen als het gaat om de opbrengsten van het onderwijs. Het bereiken van goede resultaten met kinderen doet ertoe! Scholen hebben de belangrijke taak kinderen voldoende bagage mee te geven zodat ze goed voorbereid zijn om deel te nemen aan een complexe samenleving. De toenemende druk op scholen om hoge opbrengsten te realiseren heeft echter ook een schaduwzijde. We dreigen in een situatie te komen waarin we de druk op leerkrachten en kinderen steeds verder opvoeren zonder hen de ondersteuning en de inspiratie te bieden die nodig is voor het realiseren van hogere opbrengsten. We hebben blijkbaar weinig geleerd van de ontwikkelingen in Amerika waar de No child left behind -aanpak in veel gevallen heeft geleid tot No teacher left standing. Hoge opbrengsten realiseren we niet door méér van hetzelfde te doen, maar door op alle niveaus in de school dingen anders te doen en andere dingen te doen. In deze cursus geldt één wezenlijk uitgangspunt: hoge opbrengsten zijn het gevolg van goede onderwijsleerprocessen!! We richten ons op de vraag: welke processen zijn nodig om hoge opbrengsten te realiseren en wat betekent dit voor leerkrachten? Uit het werk van Marzano e.a. blijkt dat leerkrachtgedrag de belangrijkste factor is bij het verbeteren van prestaties. We weten steeds meer welk onderwijs kinderen nodig hebben om goed te kunnen presteren. Enkele zeer belangrijke aspecten die in de cursus aan bod komen, zijn: - Heldere doelen en leerstofkeuze - Hoge kwaliteit van de leerprocessen - Effectief gebruik maken van tijd waarin kinderen op een betrokken manier bezig zijn - Regelmatig toetsen en de resultaten ervan gebruiken om de onderwijsleerprocessen samen te verbeteren We zullen daarna inzoomen op de samenhang tussen hoge opbrengsten en boeiend onderwijs. Saai onderwijs is per definitie slecht onderwijs! aldus Jelle Jolles, een van de bekendste onderzoekers in ons land op het gebied van hersenen en leren. Leerkrachten dienen te beschikken over een ruim arsenaal aan werkvormen. Daardoor is het mogelijk het onderwijs zo vorm te geven dat het kinderen van deze tijd aanspreekt. Steeds opnieuw toont onderzoek aan dat er veel kostbare leertijd verloren gaat door een groot tekort aan betrokkenheid van kinderen. De werkvormen die we in deze cursus verkennen, zijn gebaseerd op wetenschappelijk (hersen)onderzoek. Veranderen is leren, leren is veranderen Hoe bereiken we in onze scholen de resultaten waar kinderen recht op hebben? Door onze processen te verbeteren! Hoe verbeteren die processen zo, dat ze voor de leerlingen en voor de leerkrachten écht de moeite waard zijn en leiden tot hoge opbrengsten? Door te investeren in boeiend onderwijs gericht en voortdurend na te gaan of onze lessen leiden tot de gewenste resultaten. 10

12 Veel van wat we nu doen, is niet meer dienstbaar voor de kinderen van nu. Dat houdt in we dingen zullen dienen te veranderen. Niet omdat het moet, maar omdat ons Werk dat van ons vraagt. Maar veranderen is niet gemakkelijk. Het is erg lastig om zekerheden los te laten en samen met collega s op zoek te gaan naar nieuwe vormen van onderwijs. Duur teamscholing Teamscholing via 6 bijeenkomsten van 3 uur Team Marjolein van der Klooster Teamscholing 8: Hoogbegaafdheid binnen de school Wordt er van de leerkracht speciale vaardigheden verwacht om les te kunnen geven aan (hoog)begaafde leerlingen? Het kunnen differentiëren speelt hierbij in ieder geval een grote rol, naast goede vragen kunnen stellen (drie hoogste cognitieve denkprocessen van de Taxonomie van Bloom) en de mogelijkheid om de behoefte van deze leerlingen te begrijpen en er voor open te staan. Om de (hoog)begaafde leerlingen te kunnen signaleren en begrijpen is het nodig om op de hoogte te zijn van hun (leer)kenmerken, zoals bijvoorbeeld dat het met sprongen leert, dat het samenhang benut, dat het geneigd is tot redeneren en graag uitgedaagd wil worden door probleemvraagstukken. Duur teamscholing Teamscholing via 2 bijeenkomsten van 3 uur Team Timpaan 11

13 Teamscholing 9: Management en organisatie duurzame leerkracht Professionalisering van de leerkracht is in Nederland een speerpunt in het bestuursakkoord. De leerkrachten moeten hun instructiekwaliteit verbeteren, hun opbrengsten verhogen en meer aandacht hebben voor de hoogbegaafden. Is dat taal gericht op het inspireren van leerkrachten? Of zijn het allemaal thema s die ook nog moeten? De vraag stellen is hem beantwoorden. We kunnen daarbij veel leren van het Finse onderwijs. Dat is hot en het beste in Europa. Er is een andere manier van kijken dan het denken in moeten! Er is een overkoepelende manier om in één keer al deze dingen tegelijk te overzien. De leerkracht kan weer de brede ondersteuner zijn en worden van zich ontwikkelende kinderen. Iemand bij wie het plezier in het vak centraal staat. En dat zonder de maatschappelijke relevantie uit het oog te verliezen, en zonder de deur van de klas achter zich dicht te trekken. Hoe wordt en blijft de leerkracht een teamspeler in schoolontwikkeling met eigen autonomie in het vak en het dagelijks werk? Ervaar het in de masterclass Duurzame leerkracht. De masterclass bestaat uit 4 dagen van tot uur. Per dag wordt één thema behandeld, deels op aangeven van de deelnemers. Concrete thema s (kunnen) zijn: - De eigen vak opvatting, leren van jezelf - Professioneel didactisch handelen in de klas - Nieuwe media in het onderwijs - Opbrengstgericht denken en werken en duurzame schoolontwikkeling De dagen bestaan uit drie delen: 1. Een inspirerende inleiding (mondeling, filmpje, artikel); 2. Bespreken en doordenken van de inleiding; 3. Toepassen op de eigen werkpraktijk. Van jou wordt een reflectieve houding en een ontspannen en lerende instelling verwacht. Duur teamscholing Teamscholing via 4 dagen Team Timpaan 12

14 Teamscholing 10: Ouderbetrokkenheid onderwijsavond 2032 Welke kennis en vaardigheden zijn nodig om volledig mee te kunnen draaien in de maatschappij van 2032? Hoe moeten wij ons onderwijs vormgeven zodat wij kinderen vaardigheden aanleren die ze in 2032 kunnen gebruiken? Hoe denken de ouders van de leerlingen en de leerlingen zelf daar eigenlijk over? Welke consequenties heeft dat voor mijn school? Kan ik als deze informatie gebruiken als input voor onze onderwijsvisie? Landelijk wordt er druk nagedacht over de toekomst. Sander Dekker is dit initiatief gestart om uiteindelijk in 2017 nieuwe kerndoelen aan te kunnen laten bieden aan het Kabinet. Op alle fronten wordt er gediscussieerd over het onderwijs van de toekomst. Deze landelijke dialoog is ook uitstekend te gebruiken voor de eigen school: hoe denken ouders over de toekomst van het onderwijs en waar de school zou kunnen staan in 2032? Dit alles staat centraal tijdens de ouderavond #onderwijs2032. Na afloop van de avond heb je ideeën en suggesties op papier en een uitdraai van de digitale stellingen. Je weet hoe de ouders en de leerlingen de toekomst zien. Wat houdt de ouderavond #onderwijs2032 in? Tijdens de avond wordt er gewerkt met discussiekaarten. Deze thema s komen aan bod: - Hoofdthema 1 Kennis voor leren en werk. Valt uiteen in de thema s kennis en vaardigheden, leren leren, en beroepsvorming. - Hoofdthema 2 Maatschappelijke vorming. Valt uiteen in de thema s burgerschap, mediawijsheid en internationale oriëntatie. - Hoofdthema 3 Persoonsvorming. Valt uiteen in de thema s talenten ontwikkelen, identiteitsontwikkeling en creativiteit. Wat is er mogelijk? Deze ouderavond duurt 2 uur. Je krijgt een voorbeelduitnodiging waarmee je ouders en leerlingen kunt uitnodigen voor het dialoog. In overleg is het ook mogelijk om in plaats van drie thema s, één thema te selecteren en uit te diepen. Duur teamscholing Teamscholing via 2 uur Team Timpaan 13

15 Teamscholing 11: Ouderbetrokkenheid 3.0 Ouderbetrokkenheid met alle ouders kan, mits u de goede gesprekken voert! - Hoe voert u een goed startgesprek met elke ouder? - Leerlingen erbij? - En ouders die nooit op school komen? Soms zijn gesprekken met ouders nogal ingewikkeld. Ze komen bijvoorbeeld verhaal halen of ze spreken de Nederlandse taal niet. Sommige ouders lijken niet realistisch naar de mogelijkheden van hun eigen kind te kunnen kijken. Leraren en mentoren kunnen de oudergesprekken als lastig ervaren. De training Goede gesprekken voeren met alle ouders geeft een antwoord om zó n samenwerking met ouders op te bouwen dat er met vrijwel elke ouder meteen een niet-vrijblijvende samenwerking wordt gerealiseerd in het belang van de leerling. Mits je maar de goede gesprekken voert met elke ouder. U oefent gesprekken met ouders (en hun kinderen) volgens de kernwaarden van Ouderbetrokkenheid 3.0: - Gelijkwaardigheid - Samen verantwoordelijk - Verantwoordelijk voor elkaar Vooraf stelt u door middel een persoonlijk intake-formulier uw eigen leerdoel vast en formuleert u uw specifieke casus die u wilt inbrengen. Tijdens de training oefent u gesprekken volgens het concept Ouderbetrokkenheid 3.0 waarbij het niet alleen om het informeren van ouders gaat, maar vooral om het samenwerken. Deze training is vooral gericht op het leren van vaardigheden. Na afloop van de training schrijft u een reflectieverslag waardoor u uw eigen leerdoel evalueert. Wat leert u? - Hoe brengt u een effectieve samenwerking met elke ouder tot stand? - Wat betekent Ouderbetrokkenheid 3.0 voor het voeren van gesprekken met ouders? - Hoe bewaakt u grenzen in een gesprek? - Hoe voert u een startgesprek met ouders en hun kind? - Hoe stelt u met elke ouder een passend communicatieplan op maat op? Duur teamscholing Teamscholing via Team CPS 14

16 Teamscholing 12: Hulp bij ernstige rekenproblemen Optimaliseer de rekenresultaten bij leerlingen die kampen met ernstige rekenproblemen door gerichte diagnose en inhoudelijk sterk begeleidingsplan. Cursisten bekwamen zich in onderzoek en begeleiding van leerlingen met ernstige rekenproblemen en dyscalculie. Het protocol ERWD vormt het uitgangspunt voor deze training. De modellen uit dit protocol worden bekend verondersteld en krijgen in deze training een gedegen praktische uitwerking. Het is voor deze training daarom noodzakelijk dat u de mogelijkheid heeft om twee keer een gesprek met een leerling uit te voeren en te filmen (voor eigen gebruik binnen de training). Tijdens de training leert u: - Een diagnostisch gesprek voor te bereiden aan de hand van een analyse van gegevens over het rekenwerk van de leerling - Een diagnostisch gesprek voor te bereiden volgens een bepaalde structuur - Een diagnostisch gesprek uit te voeren (dit is een centraal onderdeel en moet worden uitgevoerd tussen bijeenkomst 1 en 2) - De opbrengsten te benoemen van het gevoerde diagnostisch gesprek - Welke materialen/middelen zinvol kunnen worden ingezet - Een begeleidingsplan te maken voor een leerling van de eigen school - Diagnostische gesprekken, diagnostisch onderwijs en het begeleidingsplan te plaatsten in het rekenbeleid op school - Wanneer rekenproblemen intern kunnen worden opgevangen en wanneer externe hulp nodig is - Wat nodig is voor vroege signalering van rekenproblemen De kracht van het netwerk/cursusbijeenkomst is het onderling uitwisselen van praktijkervaringen en best practices. Duur teamscholing Teamscholing via 3 bijeenkomsten van 3 uur Team Bureau Meesterschap 15

17 Teamscholing 13: Time management 5 choices Leraren en leidinggevenden in het onderwijs ervaren vaak dat een werkdag te weinig uren heeft. We leven tegenwoordig met de tegenstrijdigheid dat het makkelijker én moeilijker is dan ooit om buitengewoon effectief te zijn. De mogelijkheden zijn uitgebreider dan voorheen. Tegelijk hebben we steeds meer te maken hebben met: - Hogere verwachtingen om meer te doen en toenemende complexiteit van het werk - Voortdurende afleiding - Moeite om de hele dag scherp te blijven De 5 Choices Essentials kunnen u hierbij helpen. Dit programma is ontwikkeld in samenwerking met prominente breinwetenschappers. Vergroot meetbaar uw effectiviteit en behaal buitengewone resultaten. Leer en ervaar het met deze training. Werken met meer plezier, focus en energie Buitengewoon effectief door de 5 choices is een proces dat personen, teams en organisaties opvallend effectiever maakt. De toename is duidelijk meetbaar. U leert uw tijd, aandacht en energie waardevol te besteden, door betere keuzes te maken. Na het 5 Choices traject werkt u met meer plezier, focus en energie, gericht op buitengewone resultaten. De 5 fundamentele keuzes: 1. DOE WAT BELANGRIJK IS: urgente zaken voorrang geven, belemmert de ruimte voor belangrijke zaken 2. GA VOOR BUITENGEWOON: neem geen genoegen met gewoon 3. PLAN DE BIG ROCKS: sorteer geen grind 4. BEHEERS JE TECHNOLOGIE: laat die jou niet beheersen 5. VERSTERK JE VITALITEIT: voorkom een burn-out Wereldwijd verzorgen trainers van FranklinCovey baanbrekende principes over timemanagement en effectiviteit. CPS Onderwijsontwikkeling en advies is de officiële en exclusieve Nederlandse partner van FranklinCovey voor het onderwijs. Onze trainers kennen niet alleen de bijzonderheden van de 5 choices, maar ook de 7 habits volgens Covey. Dat combineren zij met uitgebreide kennis van het Nederlandse onderwijs. Wat leert u? - Meetbare toename van uw persoonlijke effectiviteit en productiviteit - U bent meer in staat de juiste en meest waardevolle keuzes te maken - Betere concentratie op belangrijke zaken - Meer rust doordat u elke dag uw berichten-inbox op orde heeft - U krijgt meer energie Duur teamscholing Teamscholing via 1 hele dag en 1 middag Team CPS 16

18 Teamscholing 14: Van werkdruk naar werkplezier Het mooiste vak van de wereld is werken in het basisonderwijs. De interactie met kinderen, met ouders en collega s is geweldig. Het sinterklaasfeest, het schrijven van rapporten en de tien gesprekken, alles heeft zijn charme. En toch wordt het werken in het onderwijs ervaren als zwaar. Er is geen beroepsgroep waar de uitval zo hoog is en elk schooljaar stoppen mensen met werken in het onderwijs. Vaak stoppen deze mensen gedesillusioneerd. Toch kan het anders. Er zijn collega s die fluitend naar hun werk gaan en die tot het einde van hun loopbaan met plezier werken. Wat doen deze mensen? De vraag die centraal staat in deze teamscholing/ workshop: hoe blijf je effectief, enthousiast en gepassioneerd werken in het onderwijs. Kortom hoe blijf je werkplezier behouden. Tijdens de bijeenkomst behandelen we theorie die direct in de praktijk gebracht kan worden. Verwacht geen therapeutische bijeenkomst. Maar verwacht wel eerlijkheid. Het kan er zeer praktisch aan toe gaan. Onderwerpen als mailen, vergaderingen en feedback geven komen aan de orde. Als vanzelf mogen mensen ervaringen vertellen en zal er gereflecteerd worden. Schuld wordt er niet gelegd alleen oplossingen. We gaan aan de slag met plannen, werkplezier, werkdruk, je manier van denken en communiceren. Het gedachtegoed van Stephen Covey, Ben Tiggelaar, Marshall Rosenberg en Byron Katie komen aan de orde. Dit wordt geïllustreerd met verhalen en filmpjes. Belangrijk is dat de manier van denken zal veranderen. Er worden vele boekentips gegeven waar leerkrachten mee verder kunnen. Na deze workshop hebt u handvaten gekregen zodat het werk leuker wordt. - Het team krijgt handvaten om goed te leren plannen - Het team leert om anders te kunnen denken (meerdere invalshoeken) - Het team krijgt praktische onderwijstips Duur teamscholing Teamscholing via 2 á 3 uur Team Semko 17

19 Teamscholing 15: Visie en missie training Het doel van het traject is het gezamenlijk ontwikkelen van een visie. Na afronding van de activiteiten ligt er een door alle medewerkers ontwikkeld samenhangend stuk, waarover mensen zich hebben uitgesproken en waarvoor ze met zijn allen willen gaan. Verder zijn er een aantal uitspraken gedaan over prioriteiten waar men op korte en middenlange termijn concreet aan de slag wil gaan. Op de inleidende studiedag komen aan de orde: verkennen van de begrippen, de lerende school, werken met voorwerpen (metaforen), verkennen van centrale waarden, op zoek naar persoonlijke visie. Tijdens de teambijeenkomsten zijn de onderwerpen: - Mijn beelden van de ideale school: werken met placemats - Van individuele visie naar gezamenlijke visie - Naar buiten kijken : Welke ontwikkelingen hebben welke gevolgen voor onze visie? - Dialoog in kleine en grote groepen - Bespreken van het concept en aanvullen - Uitspreken over prioriteiten voor de komende periode op basis van de visie; werken met de matrix van Daniel Kim in het team Duur teamscholing Teamscholing via Team Jan Jutten 18

20 Teamscholing 16: Visiegenerator, verantwoord en duurzaam ontwikkelen Alle neuzen dezelfde kant op. Het klinkt zo makkelijk, maar de praktijk is vaak weerbarstiger. Met behulp van onze visiegenerator helpen wij u om met uw team een gedragen onderwijskundige visie vorm te geven voor de school. Zo ontstaat er duidelijkheid en richting om de school op een verantwoorde en duurzame manier verder te ontwikkelen. De visiegenerator kenmerkt zich doordat er praktisch en effectief te werk wordt gegaan. Teamleden vullen een online survey in met diverse stellingen over onderwijs. De uitkomsten van de survey worden door Klassewijzer gepresenteerd tijdens twee teambijeenkomsten. Deze werkwijze maakt dat de stem van iedereen gehoord wordt en dat de bijeenkomst effectief en opbrengstgericht is. Duur teamscholing Teamscholing via Team Klassewijzer 19

21 Teamscholing 17: Vorming van het IKC Wat is een IKC? Een IKC is een ver doorontwikkelde brede school waarin basisonderwijs, kinderopvang en peuterspeelzaal inhoudelijk en organisatorisch samenwerken. Zij werken dagelijks in het primaire proces aan de ontwikkeling van kinderen van 0-12 jaar. Op basis van behoeften kan de samenwerking zich uitbreiden met vrijetijdsvoorzieningen, zorg instellingen en cultuurpartners. Een IKC is het antwoord op maatschappelijke veranderingen, waarin we versnippering in de dag van het kind willen tegengaan en met alle partners de hele dag samenwerken aan de ontwikkeling van het kind tussen 0 en 12 jaar. De volgende zaken komen aan de orde: - Eén missie en visie - Doorgaande lijn van 0-12 jaar - Breed aanbod - De hele dag, het hele jaar open - Eén organisatie met één team - Communicatie naar ouders - Samenwerking met zorgpartners Het traject kan op meerdere manieren aangevlogen worden. Het proces bestaat uit een aantal vaste onderdelen (Wat is een IKC, Waarom een IKC, Wettelijke kaders, Visie en Missie, Bouwstenen). Het programma is maatwerk. Om uw wensen en onze mogelijkheden op elkaar af te stemmen, is een intakegesprek noodzakelijk. Duur teamscholing Teamscholing via Team Klassewijzer 20

22 Teamscholing 18: Waarderende oudergesprekken Hoe mobiliseer je dan de krachten en energie binnen de school om het beste uit de organisatie, de medewerkers en de leerlingen te halen? Die vraag wordt beantwoord in deze workshop, waarin de principes en aanpak van Waarderende Onderzoeken (Appreciative Inquiry) centraal staan. Het gaat over de kunst en kunde van het vragen stellen over het potentieel van een organisatie, team of individu met de bedoeling deze volledig tot zijn recht te laten komen. Door het onderzoeken van het beste dat er is, word je bewust bekwaam en ontstaat een realistisch geloof in het kunnen bereiken van excellentie. Dromen worden waar door te doen wat je kan. Er komt een continu verbeterproces op gang waarin iedereen energiek bijdraagt naar diens beste vermogen. Tegelijkertijd zit de schoolleider achter het stuur want diens vragen richten de aandacht. Die verbindt ieders kracht aan het doel van de organisatie. Deelnemers zijn vaak verrast over de effecten van het waarderend interview. Je voert nooit zo n gesprek met elkaar, maar eigenlijk zou je dat veel vaker moeten doen! Want in een positieve sfeer creëer je de gelegenheid om te ontdekken wat wel werkt om progressie te boeken. De concrete toepassing ervan wordt dan ook zeer gewaardeerd. Dat gesprek met die collega ga ik morgen heel anders aanpakken. Met één andere vraag blijk je al zoveel meer te kunnen bereiken. Na deze workshop: - Ken je de principes van Waarderend Onderzoeken. Je weet waarom het werkt - Heb je de verrassende kracht van het waarderend interview ervaren - Ken je een aantal concrete toepassingen waarmee jouw school kan schitteren Duur teamscholing Teamscholing via Team Drive@school 21

23 Teamscholing 19: Bouwen aan een talentvolle basisschool Iedereen heeft talenten. Het herkennen van talenten is geen vanzelfsprekendheid. Eén kenmerk van talent is dat het moeiteloos gaat. Dat maakt dat je zelf je talenten niet snel opmerkt. Voor jezelf lijkt het iets gewoons. Talent bestaat enkel als iemand het ziet. Het is in die relatie dat talent ontstaat en zich ontwikkelt. Een speurtocht naar ieders talenten en interesses. Daarbij maken we gebruik van o.a. de Talententoolbox Ik kies voor mijn talent, ideeën van Meervoudige Intelligentie en Talentenkracht. Zo kunnen we een implementatieprogramma bieden voor de gehele basisschool, zodat iedereen één gezamenlijke, waarderende taal gaat spreken als het gaat om talent en talentontwikkeling. Duur teamscholing Teamscholing via Team Klassewijzer Teamscholing 20: Verdiepingscursus Leerlijnen Jonge Kind De verdiepingsbijeenkomst wordt op maat geleverd. Dit betekent dat de inhoud wordt aangepast aan de uitgangspunten en beginsituatie van de school. Hierbij is ruimschoots aandacht voor school specifieke vraagstukken. Voorbeelden van onderwerpen zijn: - Handelingsgericht werken op leerlingniveau met behulp van sublesgroepen. - Differentiëren binnen het groepsaanbod en registreren van extra (zorg)aanbod. - Leerlijnenpakket bewerken: mogelijkheden voor het aanpassen van de doelen in beheer. - Rapportage van de leerlijnen voor groepsbespreking en/of rapportage naar ouders. - Eigen vraagstukken van de school. Duur teamscholing Teamscholing via 1 bijeenkomst Team Suzanne Heikamp Suzanne Heikamp 22

24 Teamscholing 21: Studiedag sociale veiligheid Tijdens de studiedag krijgen docenten inzicht in succesfactoren voor het verbeteren van de sociale veiligheid en leren zij over groepsvorming en groepsprocessen. Ook leren ze hoe ze die kennis kunnen inzetten bij het tegengaan van pesten. Er wordt gewerkt aan een visie op het aanpakken van pesten en het bevorderen van positieve groepsvorming en aan hoe je dat in de praktijk doet. Daarbij is er aandacht voor: - Kennis, achtergronden en mechanismen bij groepsvorming en belangrijke succesfactoren voor het verbeteren van de sociale veiligheid. - Interactieve werkvormen om inzicht te krijgen in groepsprocessen en te oefenen met oplossingsgericht werken. Alle werkvormen zijn geschikt om in de klas toe te passen. - Uitwisselen van ervaringen, ideeën en werkvormen. Concreet komt dit er op neer dat er tijdens het ochtendprogramma: - Aandacht wordt besteed aan groepsprocessen, groepsdruk, pesten en rollen bij pesten. - Wordt ingegaan op de ontwikkeling van probleemgedrag in de adolescentie en het belang van leeftijdsgenoten daarbij. - Wordt ingezoomd op pestgedrag en de rol van groepsdruk en rolmodellen daarbij. In de middag worden: - De verschillende fasen van groepsdynamiek uitgelegd en wordt inzicht gegeven in het flexibel inzetten hiervan in de dagelijkse praktijk. - Worden ervaringen en werkvormen uitgewisseld. - Is er ruimte voor het bespreken van casussen - Worden er veel praktische tools aangereikt om in de praktijk mee aan de slag te gaan. Duur teamscholing Teamscholing via 1 dag Team Kennis en expertisecentrum 23

25 Teamscholing 22: Training monitor sociale veiligheid Vanuit de Wet sociale zekerheid zijn scholen verplicht de sociale veiligheid onder leerlingen te monitoren middels een door de Onderwijsinspectie goedgekeurd instrument. Dat monitoren levert enorm veel informatie en data op. Maar, wat kan je met die informatie? Hoe kan je met deze informatie nu echt het verschil maken in de klas? Welke acties ga je inzetten op basis van de monitoringsuitkomsten? Dergelijke vragen staan centraal in deze cursus. Deelnemers worden kort meegenomen in de wettelijke achtergronden van het meten van de sociale veiligheid op school. Welke wet ligt hieraan ten grondslag en wat betekent dit concreet voor de school. Na een kort moment van reflectie op de eigen klas, gaan we in op de situatie in uw eigen klas. Iedere deelnemer gaat zijn of haar eigen klassenrapport analyseren. Samen bekijken we waar actie nodig is en welke acties dit kunnen zijn. Zo gaat iedereen naar huis met een actieplan naar aanleiding van de afgenomen vragenlijst. Bij een teamtraining zal aan het eind van de training in ieder geval duidelijk zijn wie waarvoor verantwoordelijk is en welke route de gegevens van een dergelijke meting afleggen binnen de school. Ook zal besproken worden hoe jullie dit als team kunnen oppakken bij een volgende meting. Zo kan je zoveel mogelijk uit deze vragenlijsten halen en helpt het afnemen hiervan echt om de sociale veiligheid op school te verbeteren en beleid op dit gebied vorm te geven. Duur teamscholing Teamscholing via 3 uur Team Kennis en expertisecentrum 24

26 Teamscholing 23: Ouderbetrokkenheid De school kan niet zonder ouders, en ouders kunnen niet zonder de school. Toch is het niet helemaal gemakkelijk om ouders te betrekken bij de school, laat staan om op één lijn te zitten met ouders over de pedagogische visie van de school. In deze training gaan we op een praktische manier aan de slag met het betrekken van ouders bij het creëren van een fijne schoolomgeving. Wat moet je doen als leerkracht en als team, en wat kan je beter niet doen? Wat is jullie visie op het betrekken van ouders bij de school en hoe draag je deze visie uit? Welke activiteiten kan je inzetten om ouders bij de school te betrekken? In het eerste dagdeel is met name aandacht voor: - De visie op ouderbetrokkenheid en de visie van de school op een zijn van een fijne school. Hoe draagt de school deze visie uit? - Voor lastig gedrag van ouders en hoe je hier het beste mee om kan gaan. - De toolkit. Deze wordt kort geïntroduceerd en indien er sprake is van een teamtraining wordt een ouderavond voorbereid aan de hand van de toolkit. Tijdens het tweede dagdeel wordt: - Teruggekeken op de georganiseerde activiteit of ouderavond. Hoe is dit verlopen? Wat waren de succesfactoren? Hoe heeft de school haar visie uitgedragen? Deze succesfactoren wordt tijdens de training verder uitgediept. - Nader bekeken wat de huidige situatie op school is en wat de gewenste situatie is. Samen met andere deelnemers kijken we hoe de school bij de gewenste situatie kan komen. Om deze gewenste situatie te bereiken zullen activiteiten nodig zijn. - Een activiteitenkalender gemaakt waarmee ouders op een positieve manier betrokken worden bij de school. Zo ontstaat aan het eind van deze training een stappenplan voor het gehele schooljaar waarin concreet staat aangegeven welke activiteiten worden ondernomen om de ouders te betrekken bij het creëren van een fijne school. Duur teamscholing Teamscholing via 2 dagdelen Team Kennis en expertisecentrum 25

27 Lezingen 26

28 Lezing 1: De ICT Inspiratiebar Het one-size-fitss-all onderwijsmodel is aan het verdwijnen. Docenten zoeken naar manieren om recht te doen aan de verschillen in leertempo, niveau en talenten van hun leerlingen. Technologie kan hen op prachtige manieren helpen om de gewenste differentiatie in hun onderwijs te realiseren. Sander van Acht laat u zien hoe ze uw onderwijs in zowel kleine als grote mate verder kunnen verbeteren. In een Inspiratie-reis neemt hij u mee langs de beste ICT-toepassingen van dit moment. Spreker Sander van Acht begon zijn loopbaan bij Beeld en Geluid op het Mediapark. Hier ontwikkelde hij vele trainingen voor docenten hoe zij via media en technologie leerlingen de 21 st century skills konden aanleren. Om docenten nog beter te helpen richtte hij in 2010 Spons op; een online platform waarop iedereen via leerpaden zelf kennis kan delen. Het platform won diverse Europese awards en wordt dagelijks door vele docenten, leerlingen en trainers gebruikt. Naast Spons richtte Sander het bedrijf Edutrainers op, wat docenten via online video s helpt om in hun eigen tempo ICT-vaardig te worden. De impact van technologie op jouw onderwijs zelf ervaren? Spreker Sander van Acht en Dieter Möckelman verzorgen de Onderwijs & ICT Inspiratiebar. Een sessie waarbij deelnemers in ca. 1 tot 2 uur de laatste ontwikkelingen in onderwijs & ict land zelf ervaren. Duur lezing Aantal deelnemers Lezing via 1 a 2 uur Alle medewerkers Athenas 27

29 Lezing 2: Jaap Bressers Spreker Jaap Bressers is een veelzijdige spreker met een enorme drive! Zijn doel: alles uit het leven halen. Kansen zien, niet alleen voor jezelf leven, maar rekening houden met de maatschappij als geheel. De manier waarop Jaap in het leven staat en zijn lezingen over wilskracht, doorzettingsvermogen, talent, ondernemerschap en duurzaamheid zijn een inspiratie voor velen. Op 21 jarige leeftijd kwam Jaap door een duikongeval in een rolstoel terecht. Een erg ingrijpende gebeurtenis en een spannende periode voor Jaap. Terugkijkend kan Jaap zeggen dat hij uiteindelijk sterker uit de strijd is gekomen. Jaap gebruikt zijn ervaringen uit deze tijd om anderen te inspireren. Door de professionele kennis die Jaap heeft als spreker geeft hij als cabaretier u net iets meer dan alleen een grote lach. Jaap heeft naar een goede grap ok een boodschap te vertellen. Jaap inspireert mensen met zijn persoonlijke verhalen. Deze linkt hij aan uitdagingen in het bedrijfsleven. Een verhaal vol inspiratie en bruikbare praktijkvoorbeelden. Boek: Waar een wiel is, is een weg Het boek Waar een wiel is, is een weg werd het best verkochte managementboek Een boek waarin 27 persoonlijke, korte verhalen zijn gebundeld. Elk verhaal heeft zijn eigen boodschap, samen vormen de verhalen Jaaps levensverhaal. Het boek kenmerkt zich door herkenbare, makkelijk leesbare stukken vol humor en inspiratie. In het boek moedigt Jaap aan om je eigen toegevoegde waarde te ontdekken en die van anderen. Dit gaat om simpele dingen waar je vandaag mee kan beginnen, maar ook lange termijn veranderingen. Het boek bevat geen grafieken of moeilijke termen en bevat verhalen die bruikbaar zijn voor een brede doelgroep. Duur lezing Aantal deelnemers Lezing via Alle medewerkers Athenas 28

30 Lezing 3: De aanpak bij autisme! Van probleem naar oplossing Colette de Bruin is een ware tolk voor mensen met autisme. Tijdens haar lezingen weet zij als geen ander onder woorden te brengen wat iemand die samenhang mist nodig heeft, en vertaalt zij dit direct naar toepasbare handvatten. Aan de hand van videofragmenten leer je autisme begrijpen en ermee om te gaan. Met haar inspirerende verhaal heeft ze al veel opvoeders en professionals op weg geholpen. De lezing De aanpak bij autisme sluit aan bij het nieuw boek van Colette de Bruin. Tijdens de lezing krijg je inzicht in de oorzaak van autisme, waardoor je het begrijpt en de bewezen aanpak van Geef me de 5 kunt toepassen. Colette de Bruin neemt je mee op reis door het brein van iemand met autisme, je kunt daarna met haar praktische oplossingen en tips direct aan de slag. Duur lezing 2,5 uur Alle medewerkers Aantal deelnemers Lezing via Geef me de 5 29

31 Lezing 4: Meidenvenijn Het subtiele spel van aantrekken en afstoten waar meisjes zo goed in zijn, compleet met steken onder water en honingzoet gedrag. Meidenvenijn lijkt misschien onschuldig, maar het brengt schade toe, soms een heel meisjesleven lang. Daarom is het belangrijk om meidenvenijn niet de sfeer in de groep te laten vergiftigen. Wat doet u met meidenvenijn in uw groep? Deze lezing neemt u mee naar de wereld van meisjesmeisjes. U maakt kennis met koninginnen, hofdames en mikpunten die allemaal een les te leren hebben. Die les kunt u hen geven. U krijgt heldere informatie die u vervolgens toepast op praktijksituaties om grip te krijgen op meidenvenijn. Resultaat Na de workshop weet u wat venijnige meisjes doen en waarom. U heeft tips in handen waarmee u direct aan de slag kunt in uw eigen groep. Duur lezing Aantal deelnemers Lezing via 3 uur Directie, IB en leerkrachten Anke Visser 30

32 Workshops 31

33 Workshop 1: Introductietraining Wetenschap en Techniek Deze training is bedoeld voor leerkrachten die met Wetenschap en Techniek in de klas willen starten en graag handreikingen krijgen hoe ze dat kunnen aanpakken. NEMO biedt een training van één dagdeel rondom het thema verjaardag. Uitgangspunt hierbij is dat er bij elke verjaardag in de klas een (klein) proefje met de klas wordt gedaan. In het eerste deel voeren de leerkrachten een aantal voorbeeldproeven uit. In het tweede deel kijken we met de leerkrachten hoe we deze proeven kunnen verdiepen. Duur workshop 3 uur Leerkrachten Aantal deelnemers 25 Workshop via Nemo Science Museum 32

34 Workshop 2: Begrijpend lezen anders Ervaar jij ook dat dat uurtje per week eigenlijk onvoldoende is? Zou jij eigenlijk anders met begrijpend lezen willen omgaan en heb je behoefte aan concrete en praktische inzichten waar je wat mee kan en dat aansluit bij alle materialen en methodes die je op school hebt? Je leert: - Hoe je anders kan omgaan met Begrijpend Lezen in de klas - Dat je met een kwartier per dag meer bereikt dan met 1,5 uur per week - Hoe je dat voor elkaar krijgt - Hoe je leerlingen weer met plezier werken aan Begrijpend Lezen - Dat beter technisch lezen er niet altijd voor zorgt dat Begrijpend Lezen ook beter gaat en wat je dus beter wel kan doen Hierdoor gaan je leerlingen Begrijpend Lezen weer leuk vinden en zal je zien dat hun resultaten gaan stijgen. Duur workshop Leerkrachten Aantal deelnemers 25 Workshop via Onderwijstechnieken 33

35 Workshop 3: Proefjes voor in de klas Proefjes doen tijdens de lessen natuur en techniek. Hartstikke leuk, maar hoe pak je dat aan? Deze workshop biedt een oplossing: Mooie proefjes met eenvoudige materialen, zonder al te veel voorbereiding: Een heteluchtballon maak je van een vuilniszak en een föhn, en met een rode kool kun je een fantastische scheikunde-proefjes doen. Tijdens de workshop ga je zelf aan de slag met proefjes die gemakkelijk zijn uit te voeren met je klas, van groep 3 tot en met groep 8. Voor materiaal en werkbladen wordt gezorgd. De werkbladen zijn gratis te downloaden op de website. Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 2,5 uur Leerkrachten Slimme handen 34

36 Workshop 4: Eenvoudige muziektechnologie voor in de klas (introductie) Workshop 5: Leerlijn muziek Er is de laatste tijd veel aandacht voor muziek op de basisschool. De overheid heeft Meer muziek in de klas in het leven geroepen. Deze stichting moet er voor zorgen dat alle kinderen op de basisschool met muziekles in aanraking komen. Niet iedere docent is even muzikaal onderlegt. Muziektechnologie is een handig hulpmiddel bij het geven van muziekles op de basisschool, zeker voor de minder muzikale docent. Mei 030 biedt trainingen aan voor basisschooldocenten in het gebruik van technologie in de muziekles. Hieronder enkele voorbeelden: - Eenvoudige muziektechnologie voor in de klas (introducie) In deze workshop van 3 uur gaat het docententeam praktisch aan de slag met twee eenvoudige muziek apps op de ipad. Ze maken kennis met de mogelijkheden die deze technologie biedt en aan het eind van de workshop wordt er gezamenlijk nagedacht hoe deze technologie morgen al ingezet kan worden in de klas. - Leerlijn muziek Mei 030 biedt ook langere trajecten aan waarbij een leerlijn muziek wordt opgezet. Daarbij ligt de focus op het inzet van technologie. Het leuke is dat er vanuit de technologie makkelijk verbindingen te leggen zijn naar andere vakgebieden. Een docent kan bijvoorbeeld een rap begeleiding maken en de kinderen een rap laten schrijven. Maar ook kan hij bijvoorbeeld de tafel van vier laten rappen. Hier is zelfs een competitie van te maken door het tempo van de muziek op te voeren. Hoe snel kan jij een tafel rappen? Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via Minimaal 3 uur Leerkrachten Mei030 35

37 Workshop 6: Mediatraining voor het onderwijs De (sociale) media zijn volop in beweging. Daarop snel anticiperen is van groot belang. Niet alleen richting de traditionele media, maar ook via de sociale media. De regie krijgen en houden geeft vertrouwen niet alleen naar journalisten maar ook naar uw klanten, de bevolking, de overheid en de eigen medewerkers. RB Communicatie biedt op verschillende niveaus mediatrainingen aan om u voor te bereiden op een succesvol mediaoptreden. Daarmee krijgt u vertrouwen en zelfvertrouwen om actief met de juiste voorbereiding de regie te krijgen en te behouden. RB Communicatie is uniek omdat wordt gewerkt met specialisten uit de zakenwereld en ervaren journalisten. Trainingen, coaching en advies omvatten daarmee het hele spectrum van bedrijfsleven en media. De methode De mediatraining van RB Communicatie zijn vooral praktisch. Voldoende theorie om handvatten en vertrouwen te krijgen. Het gaat vooral om oefenen en trainen. U gaat direct zelf aan de slag met cases op maat gemaakt, realistisch en uit de praktijk. Geen rollenspellen maar er worden echte interviews gehouden, die levensecht zijn. Als dat nodig is op het scherpst van de snede. In één dag leert u krachtige, korte en kernachtige boodschappen formuleren. U krijgt regie over het interview. Geleerd wordt dat een goede voorbereiding de sleutel is voor een geslaagd en vertrouwd media-optreden. Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 1 dag Clusterdirecteuren en schoolcoördinatoren RB Communicatie 36

38 Workshop 7: Stichting leerkracht informatiebijeenkomst Stel je voor.. - Dat jij samen met je collega s iedere dag de school een beetje beter maakt? - Dat leerlingen en studenten meer leerplezier hebben? - Dat docenten minder werkdruk ervaren en meer plezier in het werk hebben? - Dat je een cultuur op school hebt waarin iedereen van en met elkaar leert. Dat doe je met leerkracht Wat maakt de leerkracht-aanpak uniek? - LeerKRACHT vertelt je niet wát je moet doen, dat bepaal je als school zelf Wij helpen je met hoe je samen het onderwijs op school versterkt - LeerKRACHT is gebaseerd op een aanpak die bewezen werkt In onderwijssystemen met nog beter onderwijs dan in Nederland en in bedrijven die hoge kwaliteit leveren - LeerKRACHT is geen training of een project, het is een traject We zetten je daarbij op de rails maar je bepaalt zelf met je team de richting - LeerKRACHT biedt een goed doordacht programma Met heel concrete handvatten om een cultuur elke dag samen een beetje beter te creëren Wat doet leerkracht? - LeerKRACHT bouwt vanaf dag één vaardigheden op in de school Zodat jullie de aanpak zelf uit kunnen voeren en verder ontwikkelen. Wij maken ons zo overbodig. - LeerKRACHT organiseert uitwisselingen met andere scholen Om problemen op te lossen, ervaringen te delen en successen te vieren - LeerKRACHT laat scholen kennismaken met Nederlandse topbedrijven Zoals Albert Heijn, Philips en Bol.com, die bedrijven werken met een verbetercultuur (LEAN of Agile-Scrum) en zij willen met jullie hun ervaringen delen - LeerKRACHT is een goede doelen stichting Wij doen dit voor de leerling, met vertrouwen in leraren en streven naar duurzame versterking van ons onderwijs - LeerKRACHT biedt professionele ondersteuning, maar houdt de kosten zo laag mogelijk Wij zijn een groep van gepassioneerde experts uit het bedrijfsleven en het onderwijs die zonder winstoogmerk met scholen samenwerkt. 37

39 Waarom is stichting leerkracht in het leven geroepen? Wij zetten leraren en docenten op een voetstuk. Niet om hen te bewonderen, maar omdat we enorm hoge verwachtingen van ze hebben. Omdat elke leerling en student een geweldige leraar verdient. Maar wat zien we in de praktijk: - Leerlingen die enorme goede leraren hebben, maar zich ook vervelen op school - Docenten die met veel passie werken, maar zuchten onder de werkdruk - Schoolleiders met veel ideeën, die worden overladen met alles wat moet Dit gaat ten koste van werkplezier van leraren en schoolleiders. Het doet afbreuk aan betrokkenheid en kansen voor leerlingen en studenten. Dat hoeft niet. Er is een oplossing voor al deze problemen die bovendien bewezen werkt. Dat is dat je op school elke dag samen een beetje beter wordt. Daar helpen wij scholen mee. Wat maak je mee op zo n informatiebijeenkomst? - Bordsessie We doen een leerkracht-bordsessie. Dat is een korte sessie waarbij we het leerkrachtverbeterbord toelichten. - Het leerkracht-verhaal We leggen kort uit hoe stichting leerkracht is ontstaan en wat de basis is van onze aanpak - Zelf aan de slag In de workshops ervaar je hoe de leerkracht-methodiek werkt. Bijvoorbeeld over efficiënt werken, het betrekken van leerlingen met het bord in de klas of regie nemen over het werk met verbeterborden - Impact op je eigen school Je denkt samen met deelnemers na over wat leerkracht voor jullie leerlingen, docenten, team en school kan betekenen - Volgende stappen Je krijgt informatie over de mogelijke vervolgstappen Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 1,5 uur Leerkrachten, IB, Schoolcoördinatoren en Clusterdirecteuren Stichting leerkracht 38

40 Workshop 8: De handpop als pedagogisch hulpmiddel In deze 3,5 uur durende workshop leert u de basisbeginselen van het interactief werken met handpoppen. Het interactief werken met een handpop is niet te vergelijken met de zgn. poppenkastspelen waarbij het verhaal de inhoud vormt. Dat wat wij u tijdens deze workshop willen leren heeft niets met de poppenkast van doen. Maar alles met het creëren van een geloofwaardig wezentje wat actief onderdeel is van uw dagelijkse praktijk; een karaktertje met een eigen persoonlijkheid, een eigen belevingswereld, een eigen geschiedenis, eigen plannetjes en eigen behoeften. Een wezentje dat aansluit bij de kinderen waar u mee werkt en wat niets liever doet dan met die kinderen in gesprek gaan en hen op een speelse manier leerinhouden of vraagstukken aanbieden. Tijdens deze workshop gaan we het medium handpop nader beschouwen en ontdekken aan welke voorwaarden de pop moet voldoen om door kinderen als geloofwaardig en veilig te worden ervaren. We gaan aan de slag met het vormen van een laagdrempelig en communicatief karakter wat alle mogelijke onderwerpen aan kan kaarten, een karaktertje waar kinderen zich in kunnen herkennen, waar ze zichzelf bij kunnen zijn en zichzelf bij durven uiten. De pop neemt uw rol niet over, maar zal een aanvulling gaan worden op uw eigen handelen en daar een rol binnen krijgen. U zult tijdens deze workshop ervaren dat het interactief werken met een handpop veel meer een kwestie is van inspringen op situaties dan van techniek. Techniek blijkt geen voorwaarde om een geloofwaardige handpop te creëren, enthousiasme wel. Om deel te kunnen nemen aan deze workshop is het niet nodig dat u ervaring heeft met het spelen met poppen. Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 3,5 uur Leerkrachten en onderwijsassistenten Handpop.nl 39

41 Workshop 9: Werken met Nieuwsbegrip met nieuwkomers Op veel scholen wordt met enthousiasme met Nieuwbegrip gewerkt aan begrijpend lezen. Maar is Nieuwsbegrip ook te gebruiken in het onderwijs aan nieuwkomers? En hoe dan? In deze cursus komen de ins en outs van Nieuwsbegrip en goed begrijpend leesonderwijs aan nieuwkomers aan de orde. Inhoud - Begrijpend lezen: didactiek en werkvormen - Woordenschat en begrijpend lezen - Nieuwsbegrip Brons en Zilver - Hoe en op welk moment is Nieuwsbegrip inzetbaar in het onderwijs aan nieuwkomers? Resultaat - U weet wat de belangrijke vaardigheden zijn bij begrijpend lezen. - U kent de verschillen tussen nieuwkomers en Nederlandse kinderen met betrekking tot deze vaardigheden. - U heeft kennisgemaakt met de beschikbare materialen (Brons en Zilver). - U kent de meerwaarde van Nieuwsbegrip Zilver ten opzichte van Nieuwbegrip Brons. - U weet hoe u woordenschat kunt stimuleren met Nieuwsbegrip - U heeft inzicht in de lesopbouw en leerlijn. U kunt de lesopbouw naar eigen inzicht en mogelijkheden aanpassen voor uw klas. - Om goed aan te sluiten bij de behoeften en vaardigheden van nieuwkomers, kunt u keuzes maken in het aanbod van Nieuwsbegrip. Duur workshop 3 uur Leerkrachten die werken met anderstalige leerlingen Aantal deelnemers Minimaal 8, maximaal 18 Workshop via CED groep 40

42 Workshop 10: Werken met Nieuwsbegrip en woordenschat in het bo Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen onbekende woorden tegen. Zij moeten zich die onbekende woorden eigen zien te maken. Nieuwsbegrip helpt daarbij. In deze cursus leert u hoe u de verschillende Nieuwsbegriplessen kunt inzetten bij het leren van woorden en bij het achterhalen van woordbetekenissen. Na een korte uitleg over het proces van woordenschatverwerving, gaan we in op de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. U krijgt te zien hoe u met de actuele woorden uit de Nieuwsbegriplessen een stevige impuls geeft aan uw woordenschatonderwijs. Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we onder andere in op de volgende vragen: - Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij Nieuwsbegrip en Woordenschat? - Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp op het stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij het lezen van teksten? Resultaat - U bent zich bewust van de rol van woordenschat binnen begrijpend lezen U kent de relatie tussen woordenschat en begrijpend lezen U bent bekend met de basisprincipes van woordenschatverwerving U kent de begrippen Mattheüseffect en dekkingspercentage U weet hoe leerlingen hun woordenschat uitbreiden - U weet hoe u met Nieuwsbegrip (Brons en Zilver) werkt aan woordenschatuitbreiding U weet wanneer u Nieuwsbegrip kunt inzetten voor woordenschatuitbreiding U kunt een woordenschattoets samenstellen op U kunt Nieuwsbegrip als bron voor woordenschatuitbreiding gebruiken - U weet hoe de stappen van de Viertakt van Verhallen terugkomen binnen Nieuwsbegrip - U kunt woordenafleidstrategieën aanleren (o.a. door modelen) Duur workshop 3 uur Leerkrachten Aantal deelnemers Minimaal 8, maximaal 18 Workshop via CED groep 41

43 Workshop 11: Aan de slag met Newswise in het bo Nieuwsbegrip, een programma dat meer dan 6000 Nederlandse scholen gebruiken, heeft een Engelstalig zusje: Newswise. Met Newswise werkt u bij het vak Engels aan begrijpend lezen en woordenschat. Daarbij wordt gebruik gemaakt van actuele onderwerpen die voor jongeren interessant zijn. Elke twee weken biedt Newswise authentieke nieuwsteksten aan op niveau 1A, A2 en B1 van het Europees Referentiekader (ERK). Bij elke tekst horen opdrachten die zijn gericht op het werken met vijf evidencebased leesstrategieën. Newswise is bedoeld voor leerlingen in de bovenbouw van het (tweetalig) basisonderwijs, voortgezet onderwijs, mbo en speciaal onderwijs. Werkt u sinds kort met Newswise of gaat u ermee starten? Met deze cursus haalt u alles uit het programma wat erin zit. - Goed onderwijs in begrijpend lezen: didactiek en werkvormen - Aansluiting van Newswise op de referentieniveaus - Newswise; haal eruit wat erin zit - Differentiëren met Newswise Resultaat - U heeft kennis van de ontwikkeling van begrijpend lezen - U heeft kennis van de didactische uitgangspunten bij begrijpend leesonderwijs - U kunt modelen (hardop denkend voordoen) - U heeft kennis van Newswise (o.a. doelen en leerlijn) - U kent de lesopbouw van Newswise en kunt keuzes maken tussen verschillende onderdelen - U kent de materialen van Newswise en weet hoe u ze gebruikt - U weet hoe u in de klas kunt differentiëren met Newswise Duur workshop 3 uur Leerkrachten Aantal deelnemers Minimaal 8, maximaal 25 Workshop via CED groep 42

44 Workshop 12: Omgaan met een AED In een basiscursus van ongeveer 4 uur komt aan bod: - Hoe je een hartstilstand herkent en wat je dan als eerste doet - Hoe je moet reanimeren en in elk tempo - Hoe je een AED aansluit en bedient Samen met andere cursisten oefen je alle reanimatiestappen op oefenpoppen en maak je gebrui van een oefen-aed. Na afloop van de cursus ontvang je een certificaat. Wie mag een reanimatiecursus volgen? Er zijn geen toelatingseisen voor het volgen van een reanimatiecursus. Het is wel belangrijk dat je voldoende uithoudingsvermogen hebt, omdat reanimeren wel inspannend is. Reanimeren is niet moeilijk. Iedereen vanaf 14 jaar kan het leren en is hier lichamelijk en mentaal toe in staat. Reanimatie App Maak na de reanimatieles gebruik van onze Reanimatie App om je kennis op peil te houden. Via deze app ontvang je ook een reminder als jouw certificaat bijna verlopen is. Ook blijf je op de hoogte van de nieuwste inzichten en leer je reanimeren volgens de laatste richtlijnen. Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 4 uur Alle medewerkers Hartstichting 43

45 Workshop 13: Ruimte in regels Papieren rompslomp of kan het anders? Een succesvol praktijkverhaal! Uit recent onderzoek blijkt dat het op veel scholen niet altijd duidelijk is waar regels precies vandaan komen en lijken er misverstanden te bestaan over welke regels er wel en niet verplicht zijn. Onnodige regels en bureaucratie komen voort uit onvoldoende perspectief van de eindgebruiker en onvoldoende zicht op de praktijk. Ergens in de beleidsvorming, organisatiestructuur of organisatiecultuur gaat dus iets mis. Dit heeft als gevolg dat eindgebruikers, in dit geval leraren, last hebben van een te grote regel- en werkdruk. Dat is jammer. Niemand is immers leraar geworden om een groot deel van de dag lijstjes en formulieren in te vullen. Waarom is het zo moeilijk om iets te veranderen aan deze regeldruk op scholen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat leraren zich meer kunnen richten op wat ze het liefste doen: onderwijs verzorgen? We gaan samen bekijken welke (administratieve) taken er op jouw school zijn. leg je het allemaal vast en wat gebeurt er mee? Opbrengsten Je krijgt inzicht in de regels betreffende de administratie die van jou wordt verwacht. Je weet welke toetsen verplicht zijn en wat belangrijk is bij schriftelijke verslaglegging. Ook leer je kritisch kijken naar de vragen die gesteld worden door externe instanties, bijvoorbeeld als het gaat om dossiers die je aan moet leveren. Doelgroep Deze workshop is vooral bedoeld voor leraren die af willen van alle overbodige administratie, zodat ze meer tijd kunnen besteden aan de werkelijke inhoud van hun werk: les geven aan kinderen. Daarom is de workshop ook heel zinvol voor schoolleiders en IB ers. Voor het loslaten van zinloze regels en protocollen is het immers noodzakelijk dat ook zij op de hoogte zijn van de nieuwste inzichten op dit gebied. Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 1 dagdeel Leerkrachten, IB, schoolcoördinatoren en clusterdirecteuren Onderwijs maak je samen 44

46 Workshop 14: Diverse ontdeklabs 14 A. Onderzoekend en ontwerpend leren Met onderzoekend en ontwerpend leren stimuleer je nieuwsgierigheid, kritisch denken en probleemoplossend vermogen bij je leerlingen. Dit zijn belangrijke vaardigheden voor de toekomst. In het Ontdeklab maak je kennis met diverse (technologische) tools die je kunt inzetten bij onderzoekend en ontwerpend leren. Ook ontdek je wat hierbij belangrijke leerkrachtvaardigheden zijn. 14 B. App-safari Kom ontdekken welke apps educatief kunnen worden ingezet! Deze avond maak je kennis met allerlei appas die kunnen worden ingezet in het onderwijs. 14 C. Computational thinking en programmeren Computational thinking is het logisch en gestructureerd oplossen van problemen. Programmeren is hierbij een middel, maar biedt ook ruimte voor creativiteit van kinderen. Met de huidige technologie kunnen leerlingen zelf games, animaties of apps maken. Je maakt kennis met diverse programmeertools, zoals Scratch, Micro:Bit en Crumble. 14 D. Werken met het green screen In het Ontdeklab maak je kennis met het green screen: een bijzondere manier om films te maken. Daarna ga je praktisch aan de slag met het maken van een eigen kennisclip of scène, bijvoorbeeld voor de eigen groep 8-musical. Duur workshop Aantal deelnemers Meer informatie via Workshop via 2 uur Leerkrachten Matrixonderwijscentrum 45

47 Workshop 15: Ruimtevaart in de klas Speciaal voor leerkrachten uit het primair onderwijs organiseert het Wetenschapsknooppunt Noord- Nederland in samenwerking met ESERO ook dit jaar de training 'Ruimtevaart in de klas'. Dit jaar staan satellieten centraal. Met verschillende inspirerende activiteiten laat de trainer ervaren wat je in de klas kunt doen om leerlingen enthousiast te maken voor wetenschap en techniek. Vragen als 'Hoe ziet een satelliet?' en 'Hoe kun je navigeren met GPS?' komen aan bod. De middag is praktijkgericht: aan het eind van de middag kun je direct aan de slag met ruimtevaart in je klas! Duur workshop Aantal deelnemers Workshop via 1 dagdeel Leerkrachten Douwe van der Tuin Workshop 16: Mindmappen in de klas Een van de mogelijkheden om kinderen samenhangen te leren zien, is het maken van mindmaps. Bovendien sluit het maken van mindmaps aan bij hetgeen we weten over de werking van onze hersenen. In deze workshop leren de deelnemers hoe je met kinderen een mindmap kunt maken en in welke situaties en activiteiten je dit geweldige hulpmiddel kunt toepassen. Er is zowel aandacht voor het handmatig maken van mindmaps als voor het gebruik maken van de computer software imindmap. Duur teamscholing Teamscholing via Team Jan Jutten 46

48 Cursussen 47

49 Cursus 1: Basiscursus Leerlijnen jonge kind Jonge kinderen leren wanneer ze spelen. Ze ontwikkelen zich daarbij in de volle breedte op vele verschillende gebieden. Als leerkracht wil je in de klas graag aansluiten op deze spontane ontwikkeling. Dit scholingstraject is erop gericht om de ontwikkeling van kleuters (4-7 jaar) in de klas te volgen om vervolgens het onderwijs met behulp van deze informatie te kunnen plannen door gebruik te maken van de Leerlijnen jonge kind in ParnasSys. Je krijgt begeleiding bij het optimaal gebruiken van de mogelijkheden van het systeem om kwalitatief goed onderwijs te realiseren. Tijdens de eerste bijeenkomst wordt de module Leerlijnen Jonge Kind gepresenteerd. We verkennen de inhoud van de leerlijnen voor de vijf leergebieden. Daarnaast maken we een start met het invullen in ParnasSys, zodat de techniek bekend is. De volgende onderwerpen komen aan bod: - Verkennen van de inhoud voor de vijf leergebieden; taal, rekenen, motoriek, spel, sociaalemotionele ontwikkeling. - Gebruik maken van beheersingsniveaus (binnen een combinatiegroep 1/2). - Mogelijkheden op leerling-en groepsniveau. - Werken met de leerlijnen in ParnasSys: leerlingen koppelen en doelen afvinken. Tijdens de tweede bijeenkomst gaan we dieper in op het werken met de leerlijnen jonge kind. We leren hoe je goed kunt observeren, registreren en analyseren, maar ook hoe je je aanbod vorm kunt geven en kunt beschrijven in ParnasSys. Onderwerpen die aan bod kunnen komen: - Handelingsgericht werken met de Leerlijnen Jonge Kind op groepsniveau. - Werken met een themaplan; een beredeneerd leerstofaanbod door middel van doelgerichte activiteiten passend bij het thema/anker. - Overzichten ophalen uit ParnasSys: groepsoverzichten en leerlingprofielen printen. Duur cursus 2 bijeenkomsten van 2 uur Leerkrachten groep 1 en 2 Aantal deelnemers Suzanne Heikamp Cursus via Suzanne Heikamp 48

50 Cursus 2: Effectief gedrag met de zes rollen van de leraar Bent u zich bewust van de relatie tussen uw gedrag en dat van uw leerlingen? - Het gedrag van uw leerlingen wordt mede door u bepaald en andersom - Uw gedrag is te vertalen naar zes basisrollen: gastheer, presentator, didacticus, pedagoog, afsluiter en leercoach - Leraren die deze rollen goed beheersen beïnvloeden op een positieve manier het gedrag van leerlingen, het leerproces en de leerlingresultaten Goed contact, persoonlijke presentatie, en uw vak verstaan Leraren zijn succesvoller als ze goed contact kunnen maken met hun leerlingen, een persoonlijke presentatie hebben en hun vak verstaan. Door analyse van dat gedrag blijkt dat de leraar in zijn lessen zes verschillende rollen vervult: - Gastheer - Presentator - Didacticus - Pedagoog - Afsluiter - Leercoach Elke rol hoort bij een bepaalde fase van de les en kent specifiek gedrag en overtuigingen. Tijdens de training maakt u zich de rollen en het bijbehorende gedrag eigen en krijgt u zicht op het effect. De training wordt op een interactieve manier aangeboden. U leert door te doen. Theorie wordt afgewisseld met beeldfragmenten waarin het gedrag getoond wordt. U gaat het toepassen en ontvangt feedback op uw verrichtingen. Na elke cursusdag kan u het geleerde gelijk toepassen. Wat leert u? Na afloop van de training: - Bent u zich (weer) bewust van de basale vaardigheden - Kunt u effectieve vaardigheden toepassen - Bent u zich bewust van uw kwaliteiten - Weet u hoe u het gedrag van leerlingen positief kunt beïnvloeden Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 dagen Leerkrachten CPS 49

51 Cursus 3: Gesprekkencyclus voor clusterdirecteuren en schoolcoördinatoren Motiverende en resultaatgerichte gesprekken voeren: hoe doe ik dat? Correcte en doelgerichte uitvoering van de gesprekscyclus draagt bij aan de kwaliteit van uw onderwijsaanbod. Uw teamleden weten beter wat hun sterke punten zijn, kunnen werken aan verbeterpunten en weten hoe zij een bijdrage kunnen leveren aan het school/teamplan. Met deze tweedaagse training weet u vanuit de juiste houding de juiste snaar te raken. Gesprekspraktijk U werkt aan de verdere ontwikkeling van uw kennis en vaardigheden, waarbij alle relevante onderwerpen uit de gesprekspraktijk de revue. De nadruk ligt op gesprekstechnieken die met ervaren HR-acteurs worden geoefend. U krijgt onder meer inzicht in de rollen en posities van de deelnemers, leert feedback te geven en anderen te laten reflecteren. Door te doen en te ervaren, vergroot u niet alleen de effectiviteit van uw gesprekstechniek, maar ook van uw eigen gedrag. U gaat naar huis met bagage die direct in uw eigen school van pas komt. Thema s die we behandelen zijn onder meer: - Nieuwe vormen van gespreksvoering en uw visie daarop - De verschillende rollen en posities van deelnemers - Feedback geven - Uw gesprekspartners laten reflecteren - Ontwikkeling van Persoonlijk (Ontwikkelings) Plan ondersteunen - Concrete doelen leren stellen U ervaart in de training wat de invloed is van uw eigen houding tijdens gesprekken en wat de doelen van de verschillende gesprekken zijn. Er ligt veel nadruk op uw leidinggevende HR-rol. Tussen de trainingsdagen in oefent u gespreksvaardigheden. Wat leert u? Als u (mede) uitvoering geeft aan de gesprekscyclus, geeft deze training u de juiste bagage om de inhoud en effectiviteit te verbeteren. Dat geldt voor start- en voortgangsgesprekken en voor evaluatie-, functionerings- en beoordelingsgesprekken. Wat er allemaal bij komt kijken? Deze training geeft antwoord op actuele vragen. - Hoe leer ik mijn gesprekspartner reflecteren op de effectiviteit van zijn eigen gedrag? - Hoe laat ik anderen zelf doelen stellen en een Persoonlijk (Ontwikkelings) Plan formuleren? - Hoe zet ik de gesprekscyclus zo effectief mogelijk in? - Wat is de betekenis van de gesprekscyclus in het integraal personeelsbeleid? Duur cursus 2 dagen Clusterdirecteuren en schoolcoördinatoren Aantal deelnemers Maximaal 18 Cursus via CPS 50

52 Cursus 4: Onderwijsassistent gedragscompetent Wilt u meer inzicht in het gedrag van kinderen en in de invloed van uw eigen gedrag? Dan is deze cursus echt een aanrader! De cursus gaat eerst in op de normaal verlopende ontwikkeling van kinderen. Vervolgens komt een aantal veel voorkomende werkhoudings-en gedragsproblemen aan de orde: - Faalangst - Motivatieproblemen - Brutaal en opstandig gedrag De cursus is concreet van opzet met een beperkte hoeveelheid theorie. Tijdens de bijeenkomsten wordt tijd ingeruimd voor vragen uit de eigen dagelijkse praktijk. Het gaat om het eigen handelen. Resultaat - U heeft globale kennis verworden over de genoemde gedragsproblemen. - U heeft geleerd te reflecteren op uw eigen handelen en kent de invloed daarvan op het gedrag van de kinderen. - U heeft een start gemaakt met het verder ontwikkelen van de interpersoonlijke en pedagogische competenties die u nodig heeft om met genoemde gedragsproblemen om te gaan. - U heeft een plan gemaakt om te werken aan uw eigen tekorten en om uw pedagogisch handelen te optimaliseren. Duur cursus 3 bijeenkomsten van 3 uur Onderwijsassistenten Aantal deelnemers Minimaal 9, Maximaal 16 Cursus via CED groep 51

53 Cursus 5: De overgang van groep 1 naar groep 2 naar groep 3 De tijd dat kleuters in groep 1 en 2 doorbrengen kan sterk verschillen. Kleuters die in mei jarig zijn, zitten doorgaans twee jaar in groep 1/2. Kinderen die in het najaar jarig zijn (najaarskinderen) kunnen ofwel bijna 3 jaar ofwel slechts anderhalf jaar in de kleutergroep zitten. Een immens verschil met gevolgen voor de verdere schoolloopbaan. De inspectie geeft aan dat kinderen het primair onderwijs in beginsel in acht jaar doorlopen. In deze periode mag het ontwikkelingsproces en het welbevinden van kinderen niet verstoord worden. Verlenging van de kleuterbouw mag dus geen zittenblijven inhouden, maar moet een voortgang zijn van wat een kind al kan. De keuze voor verkorting of verlenging heeft vooral te maken met het wel of niet bevorderen van de doorgaande ontwikkeling van kinderen. De voortgang in ontwikkeling is bepalend, niet de kalenderleeftijd. Het kind moet de kans krijgen om te starten met het leerproces. Waar gaat de cursus over? - Het belang van preventief handelen, vroegtijdige signalering en interventies op leerbehoeftes van jonge kinderen - Praktijkvoorbeelden van protocollen (raamwerk) - De invloed van de overgang van groep 1 naar 2 op latere overgang van 2 naar 3 - Criteria voor de afweging verlengen of verkorten van de kleuterperiode - Verlenging van de kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar een voortgang van wat een kind al kan: inzetten van de voorschotbenadering en overig passend aanbod - Risicosignalering rekenen en lezen, sociaal-emotionele ontwikkeling en werkhouding - Signaleringstoetsen zoals de toets risicokleuters uit het nieuwe (landelijke) protocol dyslexie - Overleg met ouders en verantwoordelijkheden op schoolniveau - Aanbod voor najaarskleuters bij verlenging en verkorting van de kleuterperiode - Consequenties van differentiatie in groep 3: de doorgaande lijn met de voorschotbenadering in groep 3 Resultaat - U kunt, samen met uw collega s, een doordacht protocol opstellen voor de overgang 1, 2 en 3 (inclusief handelwijze bij najaarskinderen). - U heeft zicht op de preventiemaatregelen om kinderen een doorgaande lijn aan te bieden Duur cursus 2 bijeenkomsten, dag 1 6 uur en dag 2 2,5 uur Leerkrachten groep 1 t/m 3 Aantal deelnemers Minimaal 8, Maximaal 18 Cursus via CED groep 52

54 Cursus 6: Basistraining Skill s (5 t/m 8) We vinden het allemaal belangrijk dat we onze kinderen opvoeden tot kritische burgers en probleemoplossers, die goed kunnen samenwerken en ook nog betrokken zijn bij de wereld om hen heen. De manier waarop we deze zogenoemde vaardigheden van 21 e eeuw vertalen, valt dikwijls buiten de belevingswereld van leerlingen. De vraag is dus: hoe kunnen we de leerlingen duidelijk maken wat we van hen verwachten? Skillis heeft de complexe vaardigheden van de 21 e eeuw teruggebracht naar vier kernwaarden: denkkracht, perspectief nemen, zelfregulering en samenwerken. De vier kernvaardigheden zijn voor leerlingen uitgewerkt in verschillende rollen: Sterke denken, Doe-het-zelver, Open kijker en Teamspeler. Voor leerkrachten zijn ze geconcretiseerd in leerinhoud, doelstellingen en activiteiten waaraan u met de leerlingen kunt werken. In deze cursus maakt u kennis met de vier kernvaardigheden van Skillis. U leert hoe u er in de groep mee aan de slag kunt gaan. - Kernvaardighedenmodel, waarbij we onder andere inzoomen op een cultuur van leren en denken en Growht en Fixed mindset - Vijf gouden regels: planning zichtbaar maken, werken met doelen, modelen van gewenst gedrag, leerlingen uitdagen en feedback geven - Werkvormen voor iedere dag in de klas - Aan de slag in de groep: van simpele tot ingrijpende interventies Resultaat - U bent bekend met het kernvaardighedenmodel. - U kent de betekenis van de begrippen Growht en Fixed mindset en kan uw lesgeven hiermee verrijken. - U kent een aantal praktische activiteiten en werkvormen om te werken aan de 21 e eeuwse vaardigheden. - U kunt met de leerlingen werken aan de vier kernvaardigheden. Duur cursus 3 bijeenkomsten van 3 uur Leerkrachten groep 5 t/m 8 Aantal deelnemers Minimaal 10, Maximaal 16 Cursus via CED groep 53

55 Cursus 7: Zelfregulerend leren als basis Hoe kunnen we leerlingen in de 21 eeuw meer verantwoordelijkheid geven, meer initiatief laten nemen en eigenaar laten zijn van hun eigen leerproces? Zelfregulerend leren is de sleutel! Zelfregulering is een van 21eeuwse vaardigheden en is het middelpunt van deze training. Zelfregulatie heeft te maken met zelfstandig handelen, verantwoordelijkheid en initiatief nemen. Het is een voorwaarde voor schools functioneren. Leerlingen die hun gedrag kunnen reguleren, voelen zich meer eigenaar van hun eigen leerproces en zullen meer gemotiveerd zijn om te leren. Om zelfregulatie te stimuleren is het nodig dat kinderen zicht hebben op hun taakgerichte gedrag, de eigen doelen en hun capaciteiten. Het gaat bij zelfregulerend leren om een samenspel van cognitieve, metacognitieve en motivationele processen die een leerling inzet en reguleert om zijn eigen leerdoelen te bereiken. Het is een actief en constructief proces waarin een leerling doelstellingen leert te bepalen, zelf initiatief neem en verantwoordelijkheid leert te nemen voor zijn eigen leerproces (Zimmerman, 2002) Ze stellen doelen voor zichzelf en evalueren tijdens en na afloop hoe ze de taak hebben gemaakt en of hun doelen zij behaald (Castelijns, Seger & Struyven, 2011 De rol van de leraar bij zelfregulatie Het proces van zelfregulatie komt niet vanzelf op gang. De leraar is cruciaal in het stimuleren en begeleiden van de leerlingen. Zelfregulatie wordt flink bevordert wanneer de leerkracht in staat is om de juiste feedback te geven. Door samen met kinderen te evalueren, worden de kinderen zich bewust van de leerdoelen en beoordelingscriteria. Dit zorgt ervoor dat ze inzicht krijgen in de leerstrategieën. Feedback op het niveau van zelfregulering is alleen effectief als het leerlingen overtuigt dat meer aandacht en inspanning tot het gewenste resultaat zal leiden. Daarnaast is het van belang dat de leraar een actieve rol aan leerlingen geeft bij de planning, uitvoering en evaluatie van hun eigen leerproces. Autonomie en initiatief zijn daarbij de sleutelwoorden! Van theorie naar praktijk Hoe vertaal je bovenstaande van theorie naar de klas? In de training zelfregulering als basis ervaar je zelf wat zelfregulatie is, leer je hoe je leerlingen meer verantwoordelijk kunt maken voor hun eigen leerproces, krijg je inzicht in de rol van de leraar en wordt het belang van motivatie in dit proces benadrukt. Daarnaast leer je de metacognitie van de leerling aan te spreken en ontdek je wat zelfreguleren leren met executieve functies te maken heeft. Tot slot kijken we ook naar de invloed van feedback. Je gaat naar huis met inspiratie voor zelfregulatie! Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 2 dagdelen Leerkrachten, IB Onderwijs maak je samen 54

56 Cursus 8: Help, ik heb ook betere rekenaars In iedere klas zitten leerlingen die rekenen makkelijk vinden en de methoden vaak saai. Het valt niet altijd mee om deze leerlingen uit te dagen en een passen rekenaanbod te bieden. Weet je bijvoorbeeld dat er drie verschillende type sterke rekenaars zijn? Met ieder een eigen manier van leren en dus ook eigen onderwijsbehoeften? In deze training gaan we daar uitgebreid op in. Hoe kan je deze drie type herkennen? Welke leerling is in potentie een goede rekenaar, maar het komt er niet uit? Hoe kun je deze leerlingen echt uitdagen tijdens je gehele rekenles. Wat o.a. aan de orde komt is de goede vragen stellen (ook tijdens instructies), kritisch denken, executieve functies en feedback. Wat vraagt het uitdagen van de betere rekenaar van jou als leerkracht, intern begeleider of rekenspecialist? Wat betekent dit voor je collega s en het rekenonderwijs op jullie school? Nu kan ik mijn sterke rekenaars tijdens de instructie ook uitdagen door een goede vraag te stellen. Opbrengsten Je bent op de hoogte van de kennis en vaardigheden die nodig zijn om een goede rekenaar in zijn klas te herkennen en te begeleiden. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 bijeenkomsten van elk een dagdeel Leerkrachten, IB, rekencoördinator Onderwijs maak je samen 55

57 Cursus 9: Specialist begrijpend lezen en woordenschat Hoe zorgen we op school voor een doorgaande lijn bij begrijpend lezen en woordenschat? En hoe maak ik het aanbod hierin passend, voor leerlingen, in tijd en in activiteiten die aanspreken en er toe doen? Verbeter je begrijpend leesonderwijs door de didactiek van het hardop denkend lezen te gebruiken samen met een activerend basisaanbod. Verbeter je woordenschatonderwijs door je bewust te worden van een effectieve woordkeuze, de drie woordgroepen en een bijpassende didaktiek. Hoe leer je leerlingen een tekst te beleven waardoor ze deze beter begrijpen? Welke lees- en denkstrategieën en welke vaardigheden zijn voor de leerling het meest efficiënt om in te zetten bij het komen tot begrip van een tekst? Hoe zorg je ervoor dat je investering in begrijpend lezen in de groep daadwerkelijk merkbaar wordt in denkgedrag bij leerlingen, ook bij andere vakken, en in toetsresultaten? De woordmuur is in alle klassen zichtbaar. Kinderen herinneren mij er zelfs aan om deze te gebruiken. Twee modules In de module Begrijpend lezen leer je de uitgangspunten van het hardop denkend lezen. Je ziet voorbeelden en je ervaart deze didactiek zelf. Je kent de leerdoelen voor begrijpend lezen en weet hoe je het basisaanbod van begrijpend lezen zo kunt inrichten dat het gevarieerd en betekenisvol is voor kinderen. Je gaat zelf aan de slag met verschillende werkvormen bij verschillende tekstsoorten. We besteden aandacht aan de voorbeeldrol van de leerkracht ( modelen ) en het volgen van de ontwikkeling bij kinderen. Niet alleen produktgericht ( heb je alle vragen goed? ), maar vooral ook procesgericht ( hoe denk jij? ). In de training bespreken we hoe je zowel zwakkere als betere lezers en denkers voldoende kunt bieden. Ook is er aandacht voor het belang van begrijpend luisteren in groep 1 tot groep 4 en de overgang van begrijpend luisteren naar begrijpend lezen. In de module Woordenschat leer je welke aspecten binnen het woordenschatonderwijs fundamenteel zijn om aandacht aan te besteden. We bespreken het verschil tussen impliciete en expliciete aandacht voor woorden en je krijgt een veelheid aan voorbeelden hoe je hier in je dagelijks lesgeven invulling aan kunt geven. We delen informatie over de criteria voor een effectieve woordkeuze voor jouw groep. Je leert over de verschillende woordgroepen en de meest efficiënte woorddidactiek bij deze woordgroepen. We zetten in op het leren toepassen van lesactiviteiten en de integratie van woordenschataanpak in methodes en dagelijkse activiteiten en een afgestemde talige leeromgeving (o.a. woordmuur). Alles met als doel om het actief woordgebruik door leerlingen te verbeteren. Je kunt je inschrijven voor de volledige training Specialist Begrijpend Lezen en Woordenschat. Je volgt dan de training van 3 dagen 56

58 Opbrengsten Module Hardopdenkend leren lezen : - Je kent de uitgangspunten van het hardopdenkend lezen en weet hoe je dit bij teksten en in een variatie aan werkvormen kunt inzetten. - Je kunt het model-leren toepassen. - Je kunt leerlingen gericht denkvaardigheden aanleren die breed toepasbaar zijn in andere vakken. - Je weet hoe je een kwalitatieve analyse kunt maken bij begrijpend lezen en hoe je dit kunt vertalen naar een gedifferentieerd aanbod in je groep. - Je kent de doorgaande lijn van begrijpend luisteren naar begrijpend lezen en weet wat belangrijk is in de overgangsfase naar begrijpend lezen. - Je brengt de actiepunten voor jouw school in beeld. Module Woordenschat : - Je kent de uitgangspunten van effectief woordenschatonderwijs. - Je weet het verschil tussen impliciete en expliciete aandacht voor woorden en weet hoe je dit in je dagelijks onderwijs vorm kunt geven. - Je kunt woorden selecteren op woordengroep en weet de juiste didactiek en werkvormen in te zetten bij de woorden. - Je weet hoe je woordgebruik bij leerlingen kunt stimuleren en volgen. - Je brengt actiepunten voor jouw school in beeld. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 dagen Leerkrachten, IB, onderwijsassistenten Onderwijs maak je samen 57

59 Cursus 10: Kijk eens wat ik kan ; werken met een portfolio Een portfolio kan veel betekenen voor een kleuter zelf en voor de leerkracht. Een portfolio is een verzameling van werkstukken, bijvoorbeeld tekeningen, foto s van de bouw-en constructieresultaten, gemaakte werktekeningen etc. De kleuter selecteert zelf welk werk hij in het portfolio wil bewaren. Het kind kan laten zien wie hij of zij is door te tonen waar hij trots op is. Daarmee komen de specifieke kwaliteiten en capaciteiten van een kind letterlijk in beeld. Voor de leerkracht is een portfolio een middel om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het kind en deze ontwikkeling te volgen. Het is een manier om op concrete resultaten te reflecteren en samen met het kind nieuwe doelen en plannen te formuleren. De verzameling is een waardevol onderdeel van een kindvolgsysteem en biedt een uitgangspunt voor reflectie en evaluatie. Deze representatieve werkjes geven belangrijke gespreksstof voor kinderen individueel, samen met andere kinderen en met de leerkracht. In deze workshop gaan we in op de selectie, samenstelling, reflectie en interactie van het werken met portfolio s met kleuters. Waar gaat de cursus over? - Definiëring van een portfolio - Meerwaarde portfolio - Relatie met observaties en toetsen - Praktische voorbeelden - Individuele verkenning eigen situatie Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via Eén dag of twee dagdelen Leerkrachten onderbouw Bureau Meesterschap 58

60 Cursus 11: Kindertekeningen, een schat aan informatie Hebben de kinderen in jouw klas lekker getekend vandaag? Waarom mochten ze tekenen? Om even iets voor zichzelf te doen? Of was het een verwerking van een andere les, of misschien we een tekenles waarin nieuwe technieken zijn aangeleerd? Waar we ons niet altijd bewust van zijn, is dat de tekening van een kind een schat aan informatie geeft over het kind zelf. Want, een kind is wat hij tekent. Wil jij als leerkracht de kindertekentaal beter verstaan? Deze cursus kan jou helpen om uit een tekening te halen wat een kind of een klas nodig heeft. Na deze cursus kijk je anders naar tekeningen. Je bent in staat een creatief en krachtig observatie-en communicatiemiddel in te zetten wat een positieve invloed heeft op het welbevinden van het kind en de sfeer in de groep. Inhoud bijeenkomsten: Bijeenkomst 1: Energetisch tekenen Krassen mag! Het belang van energetische tekenoefeningen die bevrijdend werken en het kind leert zijn ruimte in te nemen. Bijeenkomst 2: Vormtekenen Is jouw klas in vorm? En hoe blijft deze in vorm? In deze les leer je de kinderen die via de tekentaal grenzen stellen en laat je hun zelfvertrouwen groeien. Bijeenkomst 3: Huizen De huistekening is een bron aan informatie in de tekentaal. Het leert ons veel over de maker ervan. Wat kunnen we er aan aflezen en welke vragen stellen we aan de tekenaar? Bijeenkomst 4: Kleur Hoe maak ik een kleurrijke klas? De kleurrijke klas heeft namelijk veel mogelijkheden. Zo n klas heeft de tools om emoties op creatieve wijze te uiten. Ook vandaag krijg je inspirerende lesideeën. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 4 bijeenkomsten van 3 uur Alle medewerkers Bureau Meesterschap 59

61 Cursus 12: Krachtige gesprekken voeren Leer op een open, creatieve manier gesprekken te voeren, zodat doelen sneller worden gehaald en conflicten op een goede manier worden opgelost. Je hebt inzicht in de mechanismen die er zijn in interactie en communicatie met leerlingen, ouders en collega s. Dit maakt dat er een open, creatieve manier met elkaar wordt omgegaan, doelen sneller worden gehaald en conflicten op een goede manier worden opgelost. Als leerkracht ben je de hele dag bezig met interactieprocessen. Verschillende mechanismen beïnvloeden de communicatie en interactie met leerlingen, collega s en ouders. In deze cursus staat het model van de Axenroos centraal. Dit model gaat ervan uit, dat spontaan gedrag actie en reactie uitlokt. Door inzicht te krijgen in deze mechanismen kun je invloed uitoefenen op de communicatie en interactie met de leerlingen, ouders en collega s. Hierdoor kun je constructiever samenwerken. Aan de hand van casussen uit de eigen praktijk gaan we na welke stijl in bepaalde situaties effectief is. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via Leerkrachten, IB, Onderwijsassistenten Marnix onderwijscentrum 60

62 Cursus 13: Kunstkleuters Kleuters experimenteren met Polok, Matisse, Mondriaan, Appel en Corneille. Je krijgt nieuwe ideeën voor mooie verbeeldende lessen, voor de onderbouw, die de creativiteitsontwikkeling stimuleren. Het gaat bij kleuter(beeldend)onderwijs over verkennen, experimenteren, ontdekken, (be)grijpen, onderzoeken, bewonderen, verwonderen. Begrippen die voorwaardelijk zijn voor leren. Belangrijk hierbij is dat leerlingen er ook plezier aan beleven. De bijeenkomsten beginnen met een theoretisch kader, waarna je zelf aan de slag gaat. Aan de hand van kunstwerken die passen bij verbeeldende lessen in de kleuterfase ervaar je wat verbeelden met je doet. Zo kom je tot mooie verbeeldende lessen, die gericht zijn op verkennen, experimenteren, ontdekken, (be)grijpen, onderzoeken, bewonderen, verwonderen. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 2 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten onderbouw Marnix Onderwijscentrum 61

63 Cursus 14: Leren door doen: HOT s stimuleren door OOL Leer onderzoekend en ontwerpend leren (OOL) vorm te geven en toe te passen in je eigen groep/school. Deze didactische aanpak past binnen het werken vanuit de 21 ste eeuwse vaardigheden. Onderzoekend en ontwerpend leren (OOL) zijn didactische aanpakken die een beroep doen op de hogere orde denkvaardigheden (HOT). Kinderen leren kritische denken, analyseren, redeneren en problemen oplossen. Door volgens de fasen van OOL te werken, ontwikkelen leerlingen ook andere 21 ste eeuwse vaardigheden zoals samenwerken, verantwoordelijkheid te nemen, creativiteit, communiceren en informatie zoeken met behulp van ICT. De cursus bestaat uit drie middagen gericht op onderzoekend en ontwerpend leren, waarbij je zelf leert door te doen. De fasen van zowel de onderzoeks- als de ontwerpcyclus worden doorlopen en de verschillen en overeenkomsten tussen deze cyclus worden toegelicht. Naar aanleiding van de eerste bijeenkomst start je een project op in de eigen groep/school dat in de vervolgbijeenkomsten verder wordt ingevuld. Daarbij leer je hoe je vanuit het werken met de kerndoelen de methode kunt versterken en/of loslaten, ondersteunt door de didactische aanpak van OOL. In deze cursus wordt gewerkt met de materialen van School aan Zet en de BLOOM-tool. Opbrengst Je bent in staat om een project vorm te geven vanuit de cyclus onderzoekend en/of ontwerpend leren (OOL). Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 bijeenkomsten van 3 uur Leerkrachten Marnix Onderwijscentrum 62

64 Cursus 15: Losser van de rekenmethode voor sterker onderwijs Leer op een verantwoorde wijze de rekenmethode meer los te laten. Krijg zicht op de algemene leerlijnen rekenen en ontwikkel inspirerende lessen vanuit de cruciale leerdoelen van de eigen rekenmethode. Als leerkracht wil je het beste uit de kinderen in je klas halen. Daarvoor is het soms nodig de rekenmethode losser te hanteren. Hoe je dat verantwoord kunt doen, leer je in deze cursus. Startend vanuit de algemene leerlijnen, ga je op zoek naar de cruciale leerdoelen voor de eigen klas. Op basis van de opgedane inzichten bereid je vervolgens een aantal lessen voor waarin je de rekenmethode meer loslaat maar die wel passend zijn binnen de leerlijn(en) van de rekenmethode. Met de in de cursus geleerde werkwijze kun je de rekenmethode volgen waar het kan en aanpassen of loslaten waar nodig of gewenst is. Het volgende komt aan bod: - Algemene leerlijnen koppelen aan de eigen rekenmethode - Cruciale leerdoelen binnen rekenmethoden leren benoemen - Een aantal lessen ontwerpen gebaseerd op de cruciale leerdoelen - Van elkaar leren door het presenteren van producten die gedurende de cursus zijn ontworpen Opbrengst: Je weet hoe je de rekenmethode op een verantwoorde en onderbouwde wijze meer los kunt laten en in plaats daarvan inspirerende lesmateriaal kunt inzetten. Zo kun je nog beter aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de kinderen in je klas. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 4 bijeenkomsten van 3 uur Leerkrachten Marnix Onderwijscentrum 63

65 Cursus 16: Versterk de projectles Meet-en meetkunderesultaten omhoog door doelgerichte vormgeving van de projectlessen. Meten en meetkunde worden in de methode weggezet in de projectlessen. Veel leerlingen hebben moeite om de leerdoelen van de projectlessen te behalen. Zij vallen bijvoorbeeld telkens uit op het metriek stelsel, blijven formules en definities als oppervlakte, omtrek en inhoud door elkaar halen of blijven moeite hebben met klokkijken. In deze cursus ontwerp je betekenisvolle doe-activiteiten voor de onderwerpen die in jouw klas als lastig worden ervaren. Met deze activiteiten help je jouw leerlingen hun inzicht in deze onderwerpen te vergroten. Onderwerpen die aan de orde komen: - Welke leerdoelen zijn cruciaal binnen de domeinen meten en meetkunde? - Didactische principes bij het aanbieden van deze twee domeinen - Hoe maak je de lessen betekenisvol en vergroot je het inzicht van de leerlingen? - Waar lopen kinderen tegenaan, wat vinden zij lastig? Resultaat: Je geeft projectlessen doelgericht vorm zodat de meet-en meetkunderesultaten van alle leerlingen omhoog gaan. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 bijeenkomsten van 2 uur Leerkrachten Marnix Onderwijscentrum 64

66 Cursus 17: Energiek lesgeven Kinderen hebben behoefte aan afwisseling in de lessen; denken en doen, rust en beweging, inspanning en ontspanning. Wat is er mogelijk om rust en concentratie af te wisselen bij leerlingen met actie, om het leerrendement omhoog te krijgen? Tegenwoordig klinkt vanuit neuropsychologische hoek de oproep om lessen gevarieerd te maken. Kinderen blijven langer en beter betrokken bij de inhoud als zij mét elkaar kunnen werken. Door activerende werkvormen in te passen in lessen wordt meer tegemoet gekomen aan de behoefte aan beweging, met elkaar praten, samen te kunnen werken. In de cursus Energiek lesgeven laten we direct toepasbare werkvormen en materialen, die met verschillende doeleinden gebruikt worden, zien. De volgende werkvormen en materialen komen aan bod: - Bewegen om te bewegen: na een tijd rustig werken, heeft een kind behoefte aan enige beweging en actie, zodat zuurstofrijk bloed kan rondstromen en daarna de volgende taak wordt opgepakt. - Werkvormen om op een verrassende manier met je medeleerlingen gedachten, ervaringen en ideeën uit te wisselen: taal en communicatie, onderling contact en begrip worden spelenderwijs geactiveerd. - Werkvormen om voorkennis boven te halen, maar ook om oplossingen onderling uit te wisselen en niet te vergeten, om nieuw kennis te consolideren. Deze werkvormen zijn tussendoor uit te voeren en ze appelleren aan de verschillende leerbehoeften van kinderen. Met weinig inspanning méér ontspanning! Kinderen blijven langer en beter betrokken bij de inhoud als zij mét elkaar kunnen werken. Door activerende werkvormen in te passen in de lessen wordt meer tegemoet gekomen aan de behoefte aan beweging, met elkaar praten, samen te kunnen werken. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via Leerkrachten Timpaan 65

67 Cursus 18: Groeimuur Wil je de leerlingen eigenaar maken van hun leren door ze inzicht te geven in hun leerdoelen? En meer motivatie in de groep door leerlingen te laten zien hoe ze stapje voor stapje vooruit gaan? Wil je dat er in de klas meer gezamenlijkheid ontstaat? Of zoek je een concreet middel om echt in gesprek te gaan met leerlingen? Dan is een groeimuur iets voor jouw groep! Persoonlijke en groepsdoelen In het traditionele onderwijs weet de leerkracht welke doelen er zijn, wat er aan bod komt en beoordeelt het leren en de voortgang. Met een groeimuur worden juist de leerlingen eigenaar: de leerlingen zijn actief betrokken bij het stellen van doelen en het bijhouden van de vorderingen. De muur is vervolgens een concrete aanleiding voor gesprekken met de leerling over waar hij of zij nu staat en hoe ze kunnen toewerken naar hun doel. Je kunt een groeimuur inzetten voor leerdoelen en gedragsdoelen. Een groeimuur is geschikt voor groepsdoelen en persoonlijke doelen. De groeimuur wordt ook wel datamuur genoemd. Timpaan Onderwijs gaat praktisch met je aan de slag om een groeimuur in je eigen groep in te voeren. In 3 werkbijeenkomsten maak je een groeimuur voor jouw groep. In de eerste bijeenkomst maak je kennis met de mogelijkheden van de groeimuur. Ook zie je veel concrete voorbeelden. Daarna kies je of jullie eerst willen inzetten op een persoonlijke groeimuur in de leerlingenportfolio of een groepsmuur. Daarna bouw je stap voor stap de groeimuur voor in je eigen groep op. Onderwerpen zijn bijvoorbeeld: - De voorwaarden van invoering - Hoe je de muur introduceert - Welke vorm je kiest - Het kiezen van geschikte doelen - Hoeveel de leerlingen zelfstandig kunnen doen Je bent veel zelf aan de slag! In de laatste bijeenkomst gaan we in op hoe je goede feedbackgesprekken voert met leerlingen op basis van de groeimuur. Het is ook mogelijk een inspiratiebijeenkomst te volgen of de groeimuur op te nemen in een traject rond formatief evalueren. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 bijeenkomsten Leerkrachten, onderwijsassistenten Timpaan 66

68 Cursus 19: Op ontdekkingsreis in de Wereld van Verschil (DISC gedragsprofiel) Loop je in je werk steeds tegen dezelfde zaken aan. Heb je een allergie voor een bepaalde collega, leerling of ouder en vraag je jezelf af hoe dat komt? Dan is een coaching sessie met behulp van Maps Tell een echte eye opener. Na het invullen van een korte vragenlijst wordt jouw DISC gedragsprofiel letterlijk in kaart gebracht. De namen van de steden, rivieren, bergen en zeeën op de PersonalMap tonen in één oogopslag jouw gedragsstijl, valkuilen en hoe anderen dit ervaren. Een mooi alternatief voor een saai dik rapport. Met jouw persoonlijke landkaart krijg je: - Specifiek inzicht krijgt in je gedragsstijl - Inzicht in hoe anderen jou zien - Leer je wat je valkuilen zijn en hoe daar mee om te gaan - Inzicht in je zelfbeeld - Inzicht in het gedrag van anderen Met deze kaart gaan we tijdens de gesprekken aan de slag en wordt het struikelblok omgezet in begrip en krijg je handvaten om te sturen op gedrag. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 individuele gesprekken Alle medewerkers Coachpraktijk Hartstocht 67

69 Cursus 20: Portfolio midden en bovenbouw Bijeenkomst 1: Wat is portfolioleren? Welke beelden bestaan daar over bij de deelnemers? Verschillen in rapport en portfolio. Werkwijze van portfolioleren en eigenaarschap van kinderen. Inhoudelijke informatie over toetsportfolio, ontwikkelportfolio en presentatieportfolio. Bijeenkomst 2: Portfoliogesprekken voeren met kinderen (leergesprekken), doelen stellen met kinderen, eigenaarschap vergroten. Voorbeelden van portfolio s bekijken, een digitaal portfolio? Voors en tegens bespreken en het inhoudelijk bekijken van een digitaal portfolio. (Verschillende) Bijeenkomst 3: Ouder-kindgesprekken voeren. Hoe organiseer je oudergesprekken rondom portfolioleren? Zit het kind daar bij? Waar wel/niet? Daarnaast tijdens de bijeenkomst visie ontwikkelen voor de eigen schoolpraktijk op basis van de inhoud van de training aan de hand van een visie-ontwikkelmatrix. Duur cursus Aantal deelnemers Cursus via 3 bijeenkomsten van 4 uur Leerkracht middenbouw/bovenbouw Bureau Meesterschap 68

70 Cursus 21: Met sprongen vooruit groep 1 en 2 Met Sprongen Vooruit groep 1&2 beslaat de hele rekenleerlijn voor kleuters. In het Rekenspellenboek wat u bij de basiscursus krijgt, staan meer dan 150 activiteiten beschreven die u met kleuters kunt doen en bij de vervolgcursus nog eens 50. Doet u deze 200 activiteiten conform de rekenkalender, dan voldoet u aan alle doelen en eisen van het SLO. De basiscursus behandelt de rekenleerlijn voor kleuters in ruim honderdvijftig activiteiten op de drie rekendomeinen: tellen-en-rekenen, meten en meetkunde. Bij tellen-en-rekenen horen activiteiten waarmee kleuters de telrij leren opzeggen, werken met telbare hoeveelheden, erbij en eraf kunnen nemen van 1 of 2, splitsingen tot 6 kunnen maken en getalsymbolen kunnen herkennen en deze ordenen en koppelen aan hoeveelheden. Bij meten horen activiteiten waarbij ordenen, vergelijken en afpassen van lengte, inhoud, gewicht, tijd en oppervlakte aan bod komen. Bij meetkunde staan activiteiten centraal die oriënteren, construeren en/of opereren met vormen en figuren tot doel hebben. Duur cursus 4 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 1 en 2 Aantal deelnemers Maximaal 25 Cursus via Menne instituut Cursus 22: Met sprongen vooruit groep 1 en 2 vervolg In de vervolgcursus komen nieuwe activiteiten aan de orde waarbij speciale aandacht is voor de juiste rekeninterventies. Verder leert u tijdens deze cursus doelgerichte rekenactiviteiten te plannen, rekengesprekken te voeren (met een interventiekaart waarmee verbreding en verdieping in het rekenen aangebracht kan worden) en rekenhoeken in te richten. Naast de bestaande activiteiten worden diverse nieuwe spellen, activiteiten (ook voor buiten!) en prentenboeken aangeboden. Ook maakt u kennis met nieuwe rekenmaterialen die direct inzetbaar zijn in de klas. Kortom, u blijft enthousiast! U kunt zich alleen inschrijven voor de vervolgcursus als u de basiscursus heeft gevolgd. Duur cursus 3 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 1 en 2 Aantal deelnemers Maximaal 25 Cursus via Menne instituut 69

71 Cursus 23: Met sprongen vooruit groep 3 en 4 In de basiscursus groep 3&4 krijgt u in vier bijeenkomsten overzicht op de leerlijnen voor het optellen en aftrekken tot 100 en u leert hoe u goede oefenlessen geeft. U krijgt ruim honderdvijftig oefeningen en spellen aangereikt die geplaatst zijn in de leerlijn van de tien oefenonderdelen: tellen, ordenen & lokaliseren, springen naar getallen, aanvullen tot 10, splitsingen en sprong van 10, eigen producties, opereren op de lege getallenlijn, bijna-verdwijnsommen en rekenen op formeel niveau. Duur cursus 4 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 3 en 4 Aantal deelnemers Maximaal 25 Cursus via Menne instituut Cursus 24: Met sprongen vooruit groep 3 en 4 vervolg In de vervolgcursus groep 3&4 van drie bijeenkomsten komt de leerlijn van het vermenigvuldigen en delen aan de orde, geïllustreerd aan de hand van oefeningen en spellen die u direct de volgende dag kunt inzetten. U verdiept zich in het omgaan met contexten, u maakt een didactische kaart en u krijgt extra activiteiten om het oefenen van de basisonderdelen aantrekkelijk te houden. U kunt de vervolgcursus alleen volgen als u eerder cursus groep 3&4 heeft gevolgd. Duur cursus 3 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 3 en 4 Aantal deelnemers Maximaal 25 Cursus via Menne instituur 70

72 Cursus 25: Met sprongen vooruit groep 5 en 6 In deze cursus (4 bijeenkomsten) krijgt u overzicht van de rekenleerlijnen voor het rekenen tot en verder. U leert hoe u goede oefenlessen kunt geven en u krijgt ruim honderd oefeningen en spellen aangereikt die geplaatst zijn in de rekenleerlijn. Deze activiteiten zijn opgedeeld in de zeven oefenonderdelen: leren tellen, ordenen en lokaliseren, springen naar getallen, hoofdrekenen (+ en -), vermenigvuldigen en delen (tafels 0 t/m 10, inverse relatie, tientaltafels en nulregel), schattend rekenen en schriftelijke standaardprocedures (kolomsgewijs en cijferend rekenen). U krijgt oefeningen en spellen die de doelen van deze rekenleerlijn voor groep 5&6 dekken. Op het eind van de cursus beschikt u over tal van oefenactiviteiten die u direct de volgende dag kunt inzetten. Duur cursus 4 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 5 en 6 Aantal deelnemers Maximaal 25 Cursus via Menne instituut Cursus 26: Met sprongen vooruit groep 7 en 8 In deze cursus (4 bijeenkomsten) krijgt u overzicht van de rekenleerlijnen gebroken en gehele getallen. U leert hoe u goede oefenlessen geeft. U krijgt oefeningen aangereikt die een operationalisering zijn van de doelen en de leerlijnen dekken. Ook wordt aangegeven waar de didactiek een aanvulling is op uw reken-wiskundemethode. Net als in de andere cursussen zijn interactieve, klassikale oefenlessen, eigen producties, interventies en omgaan met fouten, belangrijke kenmerken van het oefenen zoals bedoeld. De activiteiten uit de rekenleerlijn zijn opgedeeld in zeven oefenonderdelen: breuken, kommagetallen, procenten en verhoudingen, hoofdrekenen, schattend rekenen en schriftelijke standaardprocedures. U krijgt oefeningen en spellen die de doelen van deze rekenleerlijn voor groep 7&8 dekken. Op het einde van de cursus beschikt u over tal van oefenactiviteiten en coöperatieve oefenvormen die u direct de volgende dag kunt inzetten. Duur cursus 4 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 7 en 8 Aantal deelnemers Maximaal 25 Cursus via Menne instituut 71

73 Cursus 27: Onderzoekend leren onderbouw Tijdens 3 bijeenkomsten van 2 uur leer je samen met andere cursisten over de didactiek van onderzoekend leren gericht op de onderbouw. Je leert hoe je een project onderzoekend leren in de onderbouw kunt vormgeven en welke activiteiten en hulpmiddelen je daarbij kunt inzetten. Daarnaast oefenen we met het begeleiden van leerlingen tijdens onderzoekend leren. Parallel aan de cursus kun je allerlei ideeën uit de cursus uitvoeren in je eigen klas. Zo kun je het geleerde direct toepassen in de praktijk. De ervaringen die je hierbij opdoet worden besproken in de cursus. Na deze cursus ben je in staat om projecten volgens de didactiek van het onderzoekend leren vorm te geven. Dat betekent dat je leerlingen kunt begeleiden bij het zelf opzetten en uitvoeren van hun onderzoek naar aanleiding van hun eigen vragen over het thema van het project. Cursus 28: Onderzoekend leren bovenbouw Tijdens de bijeenkomsten leer je over de didactiek van het onderzoekend leren en krijg je inhoudelijke verdieping over een bepaald thema. We oefenen met verschillende uitdagende onderdelen, zoals het begeleiden van de leerlingen bij het opstellen van een onderzoeksvraag en het opzetten van een onderzoek door leerlingen. Je krijgt informatie over de verschillende concrete hulpmiddelen en activiteiten die het WKRU ontwikkeld heeft en die je direct kunt inzetten in jouw lessen. Daarnaast bespreken we video s uit de klassenpraktijk van eerdere WKRU-projecten. Parallel aan de cursus kun je allerlei ideeën uit de cursus uitvoeren in je eigen klas. Zo kun je het geleerde direct toepassen en bespreken bij de bijeenkomsten. Na deze cursus ben je in staat om projecten volgens de didactiek van het onderzoekend leren vorm te geven. Dat betekent dat je leerlingen kunt begeleiden bij het zelf opzetten en uitvoeren van hun onderzoek naar aanleiding van hun eigen vragen over het thema van het project. Duur cursus 3 bijeenkomsten van 2 uur Leerkrachten groep 1 t/m 4 Aantal deelnemers Cursus via Radboud Universiteit Duur cursus 3 bijeenkomsten van 2,5 uur Leerkrachten groep 5 t/m 8 Aantal deelnemers Cursus via Radboud Universiteit 72

74 Cursus 29: Hoe rijk is tekst Verhalen, belevenissen, ervaringen en fantasieën van kinderen zijn een prachtig uitgangspunt om het onderwijs vorm te geven. Teksten van kinderen staan vol met aanknopingspunten om levendig onderwijs te geven. Er wordt zo betekenis en zin gegeven aan de leefwereld van kinderen. Het verhoogt de betrokkenheid en geeft de kinderen een groot gevoel van eigenwaarde. Het verrijkt hun wereld en jouw onderwijspraktijk. Waar komt het schrijven van (vrije) teksten vandaan? Waar begin je? Wat haal je uit een tekst van een kind? Welke verbindingen zijn er te leggen met de verschillende domeinen in het onderwijs? Op welke wijze past het binnen het gepersonaliseerd leren? Doelstellingen: - Kennis over de achtergrond van schrijven van (vrije) teksten - Het analyseren en bespreken van door kinderen geschreven teksten - Verbindingen leggen vanuit de tekst naar andere domeinen van het onderwijs - Verkennen van de mogelijkheden binnen het gepersonaliseerd leren - Leren inspireren van elkaar Duur teamscholing Teamscholing via 2 bijeenkomsten van 2 uur Leerkrachten Klassewijzer 73

75 Opleidingen 74

76 Opleiding 1: Intern Begeleider De Post-HBO opleiding Intern Begeleider is een gecertificeerde opleiding. In deze opleiding ontmoet u ervaring en deskundigheid in effectief zorgbeleid die getoetst zijn in de praktijk. Veel praktijkvoorbeelden, direct te gebruiken modellen en een duidelijke overzichtelijke zorgstructuur worden aangeboden. Er komt veel bij kijken om Intern Begeleider te zijn: de zorgplicht, de LB-functie, de toename van zorgleerlingen en de vraag naar expertise door ouders en collega s. De LBBO (Landelijke Beroepsgroep voor Begeleiders in Onderwijs) heeft daarvoor een beroepsstandaard voor IB ers ontwikkeld. Begeleiden, onderzoeken, beheren, organiseren, innoveren, samenwerken en zelfreflectie zijn belangrijke elementen uit de beroepsstandaard. Een Post-HBO opleiding kan belangrijk zijn om voor een LB-functie in aanmerking te komen. Hoe kunt u tegemoet komen aan al deze eisen en dat naast het dagelijkse werk? En graag: vandaag geleerd, morgen toepassen in de praktijk! Resultaat: U ontwikkelt doelgericht de noodzakelijke competenties en groeit door in uw persoonlijk functioneren. Ook binnen het team en de organisatie ontwikkelt u zich. U bouwt uw professionaliteit uit en werkt aan uw rol van coach, begeleider en vraagbaak van uw collega s. Daarnaast wordt u deskundig adviseur van de directie. U traint essentiële communicatieve vaardigheden waardoor u eenvoudiger en sneller contact maakt op een professionele manier om de juiste beslissingen te kunnen nemen. U ontvangt een IB-diploma Post-HBO! Hoe werkt het: De Landelijke Beroepsgroep voor Intern Begeleiders, LBib, heeft de werkzaamheden vanuit de beroepsstandaard beschreven. Daarin wordt uitgegaan van de volgende competenties: - Andragogisch competent (competent in het begeleiden van volwassenen) - Methodologisch competent (competent in onderzoek) - Beheersmatig competent (competent in het beheer van middelen en data) - Organisatorisch competent - Innovatief competent (competent in het begeleiden bij vernieuwing) - Competent in het samenwerken met externen - Competent in zelfreflectie en ontwikkeling De opleiding is opgebouwd rondom deze 7 competenties. Elk dagdeel staat er een competentie centraal. Voorafgaand aan de opleiding ontvangt u de beroepsstandaard voor de Intern Begeleider. De deelnemers spiegelen zich vooraf aan de functieomschrijving van de Intern Begeleider. Dit is de start van het portfolio. Tijdens de studie maakt u een portfolio met opdrachten die gekoppeld zijn aan de competenties. Het portfolio wordt in de beoordeling meegenomen. 75

77 12 studiedagen: Het is een tweejarige opleiding. Elk studiejaar heeft 6 studiedagen, verdeeld over het schooljaar. Door de spreiding van de studiedagen kunt u uw dagelijks handelen in de praktijk goed combineren met de studie. Diploma: U ontvangt na het afronden van de opleiding het diploma: Post-HBO Intern Begeleider. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 2 jaar, 12 studiedagen Leerkrachten Bureau meesterschap 76

78 Opleiding 2: Taalcoördinator Kinderen die sterk zijn in taal behalen op school goede resultaten, niet alleen bij taal maar ook bij andere vakken. Wat is een taalcoördinator? Bij het ontwikkelen en uitvoeren van taalbeleid speelt de taalcoördinator een cruciale rol. Wat is een taalcoördinator, wat doet hij precies? Hoe kun je een taalcoördinator worden en hoe kan een taalcoördinator zich een duidelijke positie verwerven in het team? In de eerste plaats is de taalcoördinator iemand die inhoudelijk deskundigheid ontwikkeld heeft op het gebied van taalonderwijs. De taalcoördinator heeft tijdens de training een behoorlijke push gekregen om het vak bij te houden. En ook daarna blijft hij dat doen. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van taal en taaldidactiek vinden hun weg naar conferenties, naar tijdschriften, naar boeken. De taalcoördinator zorgt ervoor dat hij daarvan op de hoogte blijft. Zijn kennis deelt hij met het team. In de tweede plaats is een taalcoördinator een communicator. Hij ziet hoe het team in elkaar zit, wie zin heeft in vernieuwing en wie liever de kat uit de boom kijkt. Hij is enthousiast en kan anderen zijn enthousiasme overbrengen. Hij loopt niet te ver voor de troepen uit, maar geeft impulsen en levert ideeën. Hij organiseert voorbeeldlessen, en regelt dat men bij elkaar in de klas gaat kijken. Hij laat ieder in zijn waarde, maar zet het taalonderwijs wel op de agenda. Kortom: hij heeft vele soorten reacties op zijn repertoire. In de derde plaats zorgt hij ervoor dat alle verbeteringen, alle veranderingen, niet alleen maar korte tijd centraal staan, maar een duurzaam effect hebben. Wat is ingevoerd, wordt bijgehouden, verzorgd, ook in nieuwe periodes waar andere veranderingen centraal komen te staan. Samengevat: de taalcoördinator is een taaldeskundige, bij het vernieuwingsproces fungeert hij als coach voor zijn collega s en neemt hij het initiatief bij het ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van taalbeleid. Resultaat Het aanbod van de training is erop gericht om taalexpert/taalcoördinator binnen de eigen school te worden door middel van training, zelfstudie, intervisie en praktijkopdrachten. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 10 dagdelen, 200 studie belastingsuren Leerkrachten Bureau Meesterschap 77

79 Opleiding 3: Rekencoördinator De opleiding Rekencoördinator is een Post HBO opleiding die tot doel heeft leerkrachten uit de basisschool te scholen voor de raak van rekencoördinator in de eigen school of op bovenschools niveau. Door één van de teamleden deze taak te laten vervullen en de opleiding te laten volgenwordt beoogd het reken-wiskundeonderwijs op de school op een hoger niveau te brengen. Een coördinator rekenen specialiseert zich in het vormgeven van interactief, rijk en uitdagend rekenenwiskundeonderwijs in eigen school. Rekencoördinatoren bewaken en bevorderen de inhoudelijke kwaliteit van het reken-wiskundeonderwijs op hun school. Resultaat De cursisten kunnen als coördinator hun competenties verder ontwikkelen en daarmee een bijdrage leveren aan de eigen ontwikkeling en aan de kwaliteit van het reken-wiskundeonderwijs op hun school. Belangrijk daarbij is betrokkenheid van de schoolleiding. De coördinator rekenen moet tijden de opleiding in de eigen school activiteiten uit kunnen voeren die horen bij de toekomstige taak. De coördinator rekenen verwerft en versterkt competenties in vier competentievelden: gecijferdheid, vakdidactiek, collegiale consultatie, rekenbeleid. Hoe werkt het De opleiding heeft een studiebelasting van 220 uur. Dit is inclusief portfolio en assessments. Iedere cursist werkt met een portfolio, waarin uitwerkingen van de praktijkopdrachten worden bewaard. Het portfolio dient als basis voor de assessments. De studiebelasting is onder te verdelen in: 50 uur contacttijd, 170 uur zelfstudie, portfolio en praktijkopdrachten. De opleiding kan gedurende 8 hele studiedagen in één schooljaar worden gevolgd en afgerond. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 1jaar, 8 dagen Leerkrachten Bureau Meesterschap 78

80 Opleiding 4: Gedragscoördinator Bureau Meesterschap koppelt de zorg over de ontwikkeling van leerlingen aan de zorgen die er zijn rondkom het gedrag van leerlingen. Beide kunnen niet los van elkaar worden gezien. Zorgen over de cognitieve ontwikkeling van leerlingen gaan vaak gepaard met problemen in de sociaal-emotionele ontwikkeling, zichtbaar in het gedrag van de leerling. Ook omgekeerd kan het gedrag van leerlingen de cognitieve ontwikkeling in de weg staan. Vanuit wetenschappelijke studies weten we dat leerkrachten het lastig vinden om goed te kunnen omgaan met (moeilijk) gedrag. Sterker nog, zij voelen zich hierin onbekwaam en incompetent. Dit gegeven heeft een negatieve weerslag op hun handelen waardoor de leerkracht in een vicieuze cirkel terecht kan komen. Werkdruk en werklast nemen toe en er is geen plezier meer in het werken in de groep en met de leerlingen. Hoe werkt het Onze training Gedragscoördinator bestaat uit zes modules en een slotbijeenkomst, de modules behandelen de volgende onderwerpen: - Module 1 Schoolbreed gedragsbeleid Zijn de schoolregels helder en doelmatig? De gedragscoördinator kijkt naar de eigen school en vanuit de aangegeven principes volgt een praktijkopdracht - Module 2 Groepsdynamiek, een goede start, hoe doe je dat? Wat zijn de kenmerken van een positieve groep en hoe krijgen leerkrachten voor elkaar dat een groep een positieve groepsnorm creëert? Immers, een goed begin is het halve werk. - Module 3 Basiscommunicatie Waarom kan de ene leerkracht alles met lastige leerlingen en een andere helemaal niets? Meer dan 80% van de problemen met leerlingen ontstaan vanuit interactieproblemen. Vanuit de theorie van de basiscommunicatie leert de gedragscoördinator via beelden te kijken naar de leerkracht. - Module 4 Gedragsstoornissen Deze module zoemt in op de meest voorkomende gedragsstoornissen zoals AD(H)D, PDD- NOS (ASS-problematiek), ODD, en hechtings-en angststoornissen. Naast kennis leert de gedragscoördinator vaardigheden om met deze specifieke leerlingen te kunnen omgaan en kan zo binnen de school als expert fungeren. - Module 5 Werkhouding en concentratie Steeds meer wordt vanuit het onderwijs gehoord: Leerlingen kunnen nauwelijks nog geconcentreerd werken of er is altijd geroezemoes in de klas. Klopt dit beeld en is het te veranderen? - Module 6 Inclusief en passend onderwijs Kunnen we alle leerlingen, ook de leerlingen met gedragsproblemen, in onze school opvangen en wat zou hiervoor nodig zijn? In elke module is ruimte voor actuele praktijk vanuit de eigen school. Via intervisie kunnen problemen ingebracht worden. 79

81 Resultaat Aan het eind van training kunt u uw eigen schoolbeleid maken samen met de directeur en/of de intern begeleider t.a.v. het omgaan met gedrag. U kunt denken aan schoolbrede regels en afspraken, een verstevigd pedagogisch klimaat en het beter hanteren van moeilijke leerlingen. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 7 bijeenkomsten Leerkrachten, IB-er 2/ Bureau Meesterschap 80

82 Opleiding 5: Leergang leescoach & leesspecialist Taalonderwijs is een speerpunt op iedere school. Een leesspecialist geeft een belangrijke impuls aan het leesonderwijs en draagt bij aan betere resultaten. Een leesspecialist brengt relevante kennis de school in, coacht en enthousiasmeert collega s en zorgt ervoor dat het leesonderwijs hoog op de agenda komt en blijft. Wat steek ik ervan op? U verwerft kennis en ontwikkelt de vaardigheden die u nodig heeft om een succesvolle leesspecialist te zijn en om de opbrengsten van het leesonderwijs binnen uw school te verhogen. Uw aantoonbare en directe toepasbare winst na afronding van de complete leergang: - Inhoudelijke, specialistische kennis over kwalitatief leesonderwijs volgens de laatste inzichten, gekoppeld aan de zes succesfactoren voor effectief leesonderwijs, gericht op technisch lezen, woordenschat en begrijpend lezen. - Vaardigheden om collega-leerkrachten te coachen, te enthousiasmeren en uw kennis met hen te delen. - Vaardigheden om effectief leesonderwijs te coördineren en te borgen (in afstemming met de schoolleiding). Door de invoering van de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen is resultaatverbetering belangrijker dan ooit. Effectief leesonderwijs staat dan ook hoog op de agenda. Maar wat is effectief leesonderwijs precies? En hoe kan ervoor gezorgd worden dat het hele team effectief leesonderwijs gaan aanbieden? Deze leergang leidt u op tot leesspecialist. Deze leergang bestaat uit tien dagen. Deze zijn onderverdeeld in drie modules: een basismodule (4 dagen) en twee verdiepingsmodules (elk 3 dagen). Tijdens de modules werkt u in kleine groepen, onder begeleiding van ervaren trainers. Er is veel ruimte voor eigen inbreng en voor uitwisseling van kennis en ervaring. Tussen de afzonderlijke dagen krijgt u opdrachten mee naar huis, met een belasting van gemiddeld 2 uur, daarnaast is er leeswerk. Welke kennis verwerft u? Tijdens de leergang ontwikkelt u de vaardigheden die nodig zijn om een goede leesspecialist, coach en coördinator te zijn. Tijdens de basismodule komt een aantal essentiële basisvaardigheden aan bod. In de verdiepingsmodule scherpt u deze vaardigheden aan op basis van concrete praktijkoefeningen en verhelderend videomateriaal. U vergroot uw analytisch vermogen en ontwikkelt uw coachings-en coördinatievaardigheden. Hierdoor bent u in staat om uw rol als katalysator binnen uw schoolorganisatie succesvol te vervullen en om met collega s en schoolleiding te werken aan verandering en blijvende verbetering. 81

83 Daarnaast besteden we uitgebreid aandacht aan de diverse activiteiten waarin u als leesspecialist een voortrekkersrol heeft: - Initiëren en uitvoeren van sterkte-zwakteanalyses - Signaleren van hiaten in curriculum - Monitoren en analyseren van resultaten/leeropbrengsten - Bevorderen van een doorgaande leeslijn - Coachen en enthousiasmeren van collega-leerkrachten - Initiëren en begeleiden van kleinschalige scholingsactiviteiten - Coördinatie en samenwerking met de schoolleiding. Studiebelasting Studiebelastingsuren: 90 uur. Per trainingsdag zeven uur voor aanwezigheid en twee uur voorbereidingstijd. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 10 dagen Leerkrachten CPS 82

84 Opleiding 6: Opleiding tot coach, module 1: basisvaardigheden voor coaches Een leven lang leren is belangrijk, ook voor leraren. Interne coaching is zeer geschikt om het ontwikkelingsproces van leraren langdurig te begeleiden. In deze module krijgt u inzicht in uw rol als coach en ontwikkelt u een aantal basale coachingsvaardigheden. Scholen streven naar kwaliteit. Zij willen bijvoorbeeld dat leraren voldoen aan de SBLbekwaamheidseisen en aan andere kwaliteitsstandaarden. Hoe krijgen ze dat voor elkaar? Bijvoorbeeld door de inzet van interne coaches. Interne coaches kunnen een goede rol spelen in de ontwikkeling van leraren. Omdat elke leraar mogelijkheden heeft om zich verder te ontwikkelen, is coaching geschikt voor elke startende, gevorderde en excellente leraren. Wat steek ik ervan op? Na afloop van module 1: - Heeft u inzicht in uw rol als coach: het begeleiden van de gedragsverandering van collega s - Bent u in staat om professionele, resultaatgerichte en gestructureerde coachingsgesprekken te voeren - Bent u in staat om de regie te houden over het coachingsgesprek en traject - Weet u hoe u de gedragsverandering van uw collega kunt begeleiden Praktische benadering Tijdens module 1 krijgt u een zeer beperkte hoeveelheid theorie aangereikt. Het gaat vooral om de praktische toepassing van de theorie. U ontwikkelt u een aantal basale coachingsvaardigheden: - Contact maken - Stoom laten afblazen - Hulpvraag formuleren - Reflecteren - Alternatieven bedenken - Doelen stellen - Omgaan met weerstand - Confronteren met behoud van relatie - Maken van plannen van aanpak Tijdens de training maken we gebruik van veel voorbeelden uit de praktijk van alledag. U kunt ook eigen ervaringen en casussen inbrengen. We werken niet met rollenspellen. In de vierde bijeenkomst maken we wel gebruik van een actrice. In aanvulling op de trainingsbijeenkomsten krijgt u ook een aantal leesopdrachten. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 5 dagen Startende coaches, leraren die collega s willen begeleiden 1-basisvaardigheden-voor-coaches/about CPS 83

85 Opleiding 7: Opleiding tot coach, module 2: verdieping Deze training is een verdieping van de Opleiding tot coach, module 1: basisvaardigheden voor coaches. De opzet is gelijk, de vaardigheden worden in oefensituaties verder aangescherpt. U verlegt met deze training uw grenzen, leert gerichter coachen en reflecteert op uw eigen coachgedrag. De volgende thema s komen aan bod: - De vijf verschillende rollen van de docent analyseren en de daarbij horende competenties. Hierdoor bent u beter in staat om te diagnosticeren, waardoor de begeleiding effectiever wordt. - Bepalen wat nodig is om iemand met belemmerende overtuigingen in beweging te krijgen. - Coachen op overtuigingen en onder de waterlijn. - Een duidelijke visie ontwikkelen op coachen en begeleidingsmodellen voor scholen. - Grip krijgen op de structuur en interventies van een coachgesprek. Wat steek ik ervan op? Na het volgens van de training: - Kunt u gerichter diagnosticeren met behulp van het diagnose-instrument. - Kunt u gerichter coachen doordat u meer grip heeft op de gespreksstructuur. - Kunt u de juiste interventies plegen en gericht adviseren. - Heeft u geleerd om uw eigen grenzen bewust te hanteren, zonder er tegen aan te lopen. In de training krijgt u directe feedback. Hierdoor krijgt u inzicht in uw vorderingen en wordt u zich bewust van uw eigen coachingsstijl en identiteit. Tijdens één van de bijeenkomsten brengt u het geleerde in de praktijk door oefeningen met een actrice. Duur opleiding 5 dagen Ervaren docent of leerkrachtbegeleiders, leerkrachten die module 1 hebben gevolgd Aantal deelnemers 2-verdieping/about Opleiding via CPS 84

86 Opleiding 8: Opleiding tot coach, module 3: allround coach In deze training wordt u opgeleid tot breed inzetbare coach. De training bouwt voort op de eerste twee modules, maar zet meer in op confrontatie met behoud van relatie. De werkwijze is vergelijkbaar met die van de eerdere twee opleidingen voor Interne coach. U leert coachen op competenties en werkt daarbij resultaatgericht. Alle vaardigheden die daarvoor nodig zijn komen opnieuw aan bod, aangevuld met nieuwe, zoals conflicthantering. Onderdeel in deze training is de persoonlijke ontwikkeling van de coach. Een ware uitdaging die tot stand komt door systematische reflectie, feedbackrondes en het werken aan de eigen competentieontwikkeling. In een van de bijeenkomsten wordt de competentieontwikkeling van de coach getoetst in een setting met een actrice. Wat steek ik ervan op? Na het volgen van de training: - Heeft u de kennis en vaardigheden verworven om een professional te worden - Weet u welke interventies u moet plegen en op welk moment - Kunt u ook coachen bij conflicten - Komt u sneller tot de essentie - Werkt u minder vanuit modellen, meer vanuit de onbewuste aansturing - Werkt u krachtiger vanuit uw eigen authenticiteit - Weet u waar de grenzen van het werk van een coach liggen Wij gaan ervan uit dat u het boek Het geheim van een goede coach bezit en op de hoogte bent van de inhoud. Is dat niet het geval? Bestel het boek en lees de inhoud voor de start van deze module\ Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 5 dagen Coaches, leerkrachten die de opleiding tot coach module 2 hebben gevolgd 3-allround-coach/about CPS 85

87 Opleiding 9: OICT-er De rol van de ICT-coördinator wordt steeds belangrijker. Door snelle ontwikkelingen is het belangrijk dat er iemand is die het overzicht houdt, collega s begeleidt en adviseert en meedenkt over de onderwijsontwikkeling in de school. De invloed van ICT is in alle aspecten van het onderwijs terug te vinden en mag eigenlijk niet meer apart gezien worden. Dit betekent dat de ICT-coördinator breed georiënteerd moet zijn met een duidelijke focus. ICT is vaak een deeltaak die door een collega wordt opgepakt die affiniteit heeft met ICT en daar een minimaal aantal uren naast haar/zijn lesgevende taken voor heeft. Naast de nodige brandjes die wekelijks geblust moeten worden valt daar ook het regelmatige contact met een helpdesk onder, onderhoud aan de schoolwebsite en een poging een ICT-plan uit te werken. In 8 dagdelen krijgt de OICT-er in opleiding handvatten om het primaire en secundaire proces op school te koppelen aan ICT-middelen en de daarbij behorende vakvaardigheden. Een opgeleide OICTer heeft brede kennis en adviseert bij de versterking van het leermiddelenbeleid op school. De opleiding is bedoeld voor leerkrachten, leerkrachten met ICT-coördinator taken en management met voortrekkers-taken bij de ICT-implementatie in de school. ICT en onderwijsontwikkeling Hoe kan iemand met minimale uren deze zo zinvol mogelijk inzetten zonder belemmerd te worden door pleisters plakken? Welke handvatten zijn er om zaken te stroomlijnen zodat de ICTcoördinator inhoudelijk met directie en team aan de slag kan met onderwijsontwikkeling? Hoe geeft dit alles het gewenste resultaat? Hoe kan je ICT breder inzetten in het onderwijs op jouw school? Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 8 dagdelen Leerkrachten, ICT-coördinatoren, Management Timpaan 86

88 Opleiding 10: Specialist excellent talent en hoogbegaafdheid Ontwikkel je tot specialist op het gebied van excellentie en (hoog)begaafdheid. De opleiding beperkt zicht niet alleen tot het (hoog)begaafde kind, maar betrekt het onderwerp op de hele school. De ontwikkelingen die je doormaakt vormen daarom niet alleen een meerwaarde voor jezelf, maar ook voor de school, die straks beschikt over een specialist, motivator en inspirator! Tijdens de opleiding leg je onder meer een portfolio aan en bestudeer je achtergrondinformatie en materialen. Je oefent in de praktijk, legt uitwisselingsbezoeken af en voert maatjesoverleg. Tot slot schrijft iedereen zijn of haar eigen interventieaanpak. Dit kan bijvoorbeeld een beleidsplan zijn, een plan voor het opzetten va een plus klas of een plan voor het coachen van een collega bij het maken van een passend aanbod. De leergang is opgebouwd rond vier modules: - Module 1: De eerste stap naar kennis vergroting - Module 2: Praktisch handelen - Module 3: Leren leren en onderpresteren - Module 4: Hoogbegaafd en dan de zorg Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 16 dagen Leerkrachten, Interne Begeleider, Directieleden Cedin 87

89 Opleiding 11: Masteropleiding Talentontwikkeling en Diversiteit Deze tweejarige educatieve Masteropleiding is gericht op het ontwikkelen van uw professionele en persoonlijke competenties op basis van theorie, onderzoek en uw eigen ervaringen in de onderwijspraktijk. U ontwikkelt zich verder op didactisch, pedagogisch en vakinhoudelijk gebied. Zodat u nog beter kunt om gaan met de diversiteit en de complexe omgeving van de moderne schoolklas. Zodat u leert zelf de regie te nemen en de kansen, capaciteiten en interesses van al de leerlingen in uw klas te benutten. Het uitgangspunt van deze master is de natuurlijke nieuwsgierigheid van een leerling naar zichzelf en de wereld. Samen met de leerlingen, uw collega s en de ouders werkt u aan de ontwikkeling van de talenten van iedere leerling. Wat dat talent ook is. U leert te denken in kansen en oplossingen, in plaats van problemen en achterstanden. Beslissingen neemt u bewust. U heeft het lef om af te wijken van een onderwijsmethode als dat beter is voor uw klas. Dat doet u niet zomaar. U leert tijdens deze master om uw werkwijze te onderbouwen met kennis, onderzoek en ervaring. Toelatingseisen: - Een afgeronde hbo-bacheloropleiding of wo-bacheloropleiding op het gebied van educatieve of in een vakgebied dat hieraan is gealerteerd. - Een educatieve werkplek voor minimaal twee werkdagen per week - Deelname aan een intakegesprek. Hiervoor levert u schriftelijk materiaal aan als input. Tijdens dit gesprek stellen we vast of u toegang heeft tot een geschikte werkplek. Ook gaan we na hoe gemotiveerd u bent en of u en de opleiding voldoende bij elkaar passen. Op basis hiervan geven we u een studieadvies op maat. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via Tweejarig (deeltijd) Zie toelatingseisen Hanzehogeschool Groningen 88

90 Opleiding 12: Post HBO opleiding Cultuurbegeleider Bent u een interne cultuurcoördinator (ICC-er) en hebt u behoefte aan meer inhoudelijke kennis op het gebied van cultuuronderwijs? Zou u zelf goed cultuuronderwijs willen verzorgen op uw school of juist uw collega s hierbij begeleiden? In dat geval is de post-hbo-opleiding Cultuurbegeleider iets voor u! Tijdens de opleiding zijn de theoretische onderdelen sterk gekoppeld aan de praktijk op uw eigen school. U schrijft een meesterproef en legt een portfolio aan waarmee u aantoont wat u hebt geleerd en toegepast. Om toegelaten te worden tot deze post-hbo-opleiding dient u de basisopleiding ICC met succes te hebben afgerond. De post-hbo-opleiding Cultuurbegeleider bestaat uit de volgende vijf modules: Module 1: Inhoud en samenhang cultuuronderwijs - Introductie opleiding - Wat is cultuuronderwijs? - Ontwikkeling van creativiteit en reflectievaardigheden - Cultuur als doel en middel - Legitimatie en verankering van cultuureducatie in andere vakken - Kwaliteit van cultuuronderwijs Module 2: Beleid, omgeving en randvoorwaarden - Geld voor cultuur en verantwoording besteding - Doelen en actoren: hoe bereikt u wat u wilt? - Samenwerking en het bereiken van veranderingen in uw school Module 3: Inhoudelijke kennis van kunst-, erfgoed- en media-educatie - Wat kunnen dans, muziek, literatuur, drama, beelden, audiovisueel, media-educatie en erfgoed-educatie bijdragen aan de culturele ontwikkeling van kinderen? Module 4: Ontwikkelen van leerlijnen - Culturele ontwikkeling van leerlingen - Ontwikkelen van leerlijnen, beoordelen en opbrengsten van cultuuronderwijs Module 5: Implementatie en coaching van collega s - Werken aan draagvlak en verankering - Leren ondersteunen van collega s in het goed uitvoeren van cultuureducatie in hun klas. 89

91 Na afloop van de opleiding - Hebt u uitgebreide inhoudelijke kennis op het gebied van cultuuronderwijs verworven - Bent u in staat om een leerlijn te ontwikkelen voor uw school - Kunt u zelf het cultuuronderwijs verzorgen en hebt u geleerd uw collega s op school hierin te begeleiden - Bent u in het bezit van een erkend diploma dat landelijk geregistreerd is Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 1.5 jaar (360 uur) Cultuurcoördinatoren Hanzehogeschool Groningen 90

92 Opleiding 13: Post HBO opleiding Expert Wetenschap & Technologie Hoe wordt je verliefd? Waarom staan paddenstoelen in een kring? Hoe weet je of het gaat vriezen? Hoe werkt een streepjescode? Vragen die kinderen dagelijks stellen en die relevant zijn voor hun ontwikkeling. Het zijn vragen die aansluiten bij wat wij onder wetenschap en technologie (W&T) verstaan. Tijdens de post-hbo opleiding Wetenschap & Technologie leert u hoe u kinderen kunt voorbereiden op een wereld die steeds complexer en meer technologisch wordt. W&T kan aangemerkt worden als een grondhouding gebaseerd op fundamentele menselijke neigingen zoals het willen weten, kritisch zijn, begrijpen, innoveren, bereiken en delen. Dit komt tot uiting in het toepassen van onderzoekend en ontwerpend leren waarmee generieke (21 e -eeuwse) vaardigheden worden aangesproken, zoals creatief en kritisch denken, ondernemen en samenwerken, informatievaardigheden gebruiken, modeleren, reflecteren, schematiseren, omgaan met ICT en hogere orde-denken. Het gaat om het stimuleren van een nieuwsgierige, onderzoekende en probleemoplossende houding. Het is geen vak apart, maar een (vak)overstijgende benadering die weliswaar ook onderdeel uitmaakt van de kerndoelen voor natuur en techniek, maar niet exclusief is voor natuur en techniek. Het is een benadering die bijvoorbeeld ook bij aardrijkskunde, geschiedenis, cultuureducatie en taal en rekenen gebruikt kan worden. In de opleiding staat centraal: - De principes van onderzoekend en ontwerpend leren. - Het initiëren en medevormgeven van schoolbeleid op het gebied van wetenschap en technologie. - Het ondersteunen van collega s bij het toepassen van de principes van onderzoekend en ontwerpend leren in hun dagelijks onderwijs. - Het informeren van collega s over de nieuwste ontwikkelingen, ideeën en materialen. Na afloop van de post-hbo opleiding Wetenschap & Technologie: - Bent u in staat onderzoekend en ontwerpend leren vorm te geven in het basisonderwijs. - Bent u in staat om het verwerven van generieke vakoverstijgende vaardigheden van leerlingen op school vorm te geven. - Kunt u collega s ondersteunen bij het toepassen van de principes van onderzoekend en ontwerpend leren in vakken als natuur en techniek, in aardrijkskunde, geschiedenis, taal, rekenen en cultuur. Duur opleiding Aantal deelnemers Opleiding via 1 jaar, 8 bijeenkomsten Leerkrachten Hanzehogeschool Groningen 91

93 Schoolleidersregister 92