Muntendam, september 2005 Geachte collegae, De NVvP organiseert op 17 en 18 november 2005 haar najaarscongres. Het wordt een echt paro-congres, met onderwerpen die voor het gehele behandelteam interessant zullen zijn. Onder het motto: Aanvullende parodontale therapie, waarheid of fictie? zullen tijdens het hoofdcongres een serie van behandeltechnieken en hulpmiddelen kritisch door ervaren wetenschappers onder de loep worden genomen. De eventuele meerwaarde van ultrasoon, laser, mondspoelmiddelen, lokale antibiotica en systemische antibiotica zal worden belicht. Niet alleen de theorie, maar ook het wetenschappelijke bewijs voor de voorspelbare werking van een bepaalde behandelstrategie zijn van enorme betekenis voor de parodontale zorgverlening van onze patiënten. Wat hebben we echt nodig voor een goede systematische parodontale therapie? Tijdens het najaarscongres wordt ook een parallelcongres geboden. Het hoofd- en parallelcongres beginnen gezamenlijk in het Beatrix Theater na de koffiepauze begint in zaal 717 het parallelcongres - en recallbehandeling van patiënten met implantaten. Doordat steeds meer wordt geïmplanteerd, neemt het aantal patiënten dat een specifieke recall-ondersteuning nodig heeft toe. Een praktijkconcept zal worden voorgesteld, dat voor iedereen die met de nazorg van parodontologie en implantaat patiënten te maken heeft, als voorbeeld kan dienen. Tijdens het ochtendprogramma zal de theorie van het ontstaan van de pathologische biofilm, als oorzaak en gevolg worden behandeld. De middagsessie zal zich met een gestructureerd recallconcept bezighouden. s Middags na de theepauze volgen alle deelnemers in het Beatrix Theater een presentatie door de winnaar van de Braun Oral B onderzoeksprijs en de Hans Rodenburg Lezing over systemische antibiotica bij parodontale therapie. Op de avond voor het hoofdcongres vindt, evenals vorig jaar, de tweede Oral-B preconference workshop plaats. Het aantal inschrijvingen was in 2004 zo groot, dat enige tientallen die zich wel hadden aangemeld niet meer konden worden geplaatst. De veiligheid en effectiviteit van elektrisch poetsen zal op wetenschappelijke manier worden behandeld. De communicatie met de patiënt over de eventuele meerwaarde van elektrisch poetsen, het beantwoorden van vragen en het doelmatig advies geven, zijn de topthema s van deze avond. Op tijd inschrijven en 17 en 18 november noteren in uw agenda! Namens het bestuur van de NVvP Maren E. de Wit Voorzitter & Dr. Erik Meijer Congrescoördinator 1
DONDERDAGAVOND 17 NOVEMBER 2005 IN ZAAL 215 DE PRECONFERENCE WORKSHOP Veiligheid en effectiviteit van elektrisch poetsen 17.30 uur Registratie en aperitief 1e verdieping 18.00 uur Buffet in de Johan Friso Foyer 19.00 uur Periodontal therapy using behavior change approaches DR. CHRISTOPH A. RAMSEIER 20.15 uur Koffiepauze 20.45 uur Veiligheid en effectiviteit van elektrisch poetsen DR. FRIDUS VAN DER WEIJDEN 22.00 uur afsluiting en borrel Programma Aan deelname aan de Preconference workshop kunnen 2 registratiepunten worden ontleend (Commissie Kwaliteitsregistratie NVM). VRIJDAG 18 NOVEMBER 2005 IN HET BEATRIX THEATER HOOFDCONGRES Aanvullende parodontale therapie, waarheid of fictie? 8.15 uur Registratie en koffie in de Maurits Foyer 8.45 uur ALV in het Beatrix Theater Het eerste deel van het ochtendprogramma vindt plaats samen met het Parallelcongres 9.10 uur Opening MW. MAREN DE WIT Moderator 9.15 uur Use of lasers in periodontital therapy DR. ANTON SCULEAN 10.00 uur Koffiepauze DR. JOHAN VAN DIJK 10.45 uur De stille kracht van ultrasoon DR. FRIDUS VAN DER WEIJDEN 11.45 uur, welke en wanneer? PROF. DR. ARIE JAN VAN WINKELHOFF 12.15 uur Lunchpauze 13.45 uur Local antibiotics in periodontology DR. LISA HEITZ MAYFIELD 14.30 uur Subgingival debridement with the Vector-system DR. ANDREAS BRAUN 15.15 uur Theepauze VRIJDAG 18 NOVEMBER 2005 IN HET BEATRIX THEATER PARALLELCONGRES - en recallbehandeling van patiënten met implantaten 8.15 uur Registratie en koffie in de Maurits Foyer 8.45 uur ALV in het Beatrix Theater Het eerste onderdeel van het ochtendprogramma vindt plaats samen met het Hoofdcongres 9.10 uur Opening MW. MAREN DE WIT Moderator DR. JOHAN VAN DIJK 9.15 uur Use of lasers in periodontal therapy DR. ANTON SCULEAN 10.00 uur Koffiepauze Het Parallelcongres wordt voortgezet in Zaal 717 10.45 uur Opening door de moderator DR. SCHELTE FOKKEMA 10.50 uur The biofilm, cause and consequences DR. LISA HEITZ MAYFIELD 12.15 uur Vragen en discussie 12.30 uur Lunchpauze 13.45 uur en recallbehandeling van patiënten met DICK BARENDREGT, MSC, & implantaten. Een praktijkconcept MIRANDA BELDER, MONDHYGIËNIST 15.15 uur Theepauze Het laatste onderdeel vindt plaats samen met het Parallelcongres 15.50 uur Uitreiking NVvP-Oral B-onderzoeksprijs 16.05 uur Hans Rodenburg lezing: in de parodontologie 16.50 uur Discussie 17.00 uur Uitslag verloting, afsluiting en borrel DR. EDWIN WINKEL Dit laatste onderdeel vindt weer plaats samen met het Hoofdcongres in het Beatrix Theater 15.50 uur Uitreiking en presentatie NVvP-Oral B -onderzoeksprijs 16.05 uur Hans Rodenburg Lezing: in de parodontologie DR. EDWIN WINKEL 16.50 uur Discussie 17.00 uur Uitslag verloting, afsluiting en borrel Aan deelname aan het Hoofdcongres kunnen 5 registratiepunten worden ontleend (Commissie Kwaliteitsregistratie NVM). Aan deelname aan het Parallelcongres kunnen 5 registratiepunten worden ontleend (Commissie Kwaliteitsregistratie NVM). 2 3
Sprekers Dr. Christoph A. Ramseier Dr. Fridus van der Weijden Periodontal therapy using behavior change approaches While the aim of periodontal therapy is to regain periodontal health, the objective of supportive periodontal therapy is the continued preservation of gingival and periodontal stability obtained as a result of the periodontal treatment. Proper selfperformed mechanical plaque removal and compliance with needs related-recall visits are a critical component of successful prevention and therapy. On the other hand, poor motivation regarding oral health or non-compliance with maintenance protocols negatively influence periodontal stability. The influence of tobacco on oral health has been the subject of numerous scientific studies worldwide over the past few years. Thus it has been well established, that the use of tobacco products has a detrimental effect on the periodontal tissues and the oral mucosa. This issue has given the dental team a whole new task to tackle. As the dental team is in regular contact with their patients for a number of years, it is quite reasonable for tobacco use cessation to be incorporated in the list of tasks in the clinicians daily practice. Similar to poor oral hygiene and tobacco use, the consequences of malnutrition on oral and periodontal health being the increase of decay or periodontal attachment loss have been reported in the literature. All the consequences mentioned above follow a chronic false behavior which is a wrong habit applied over a long period of time. Successful therapy of these diseases and prevention of oral health need sustained behavior change in addition to professional dental therapy. The dental team should be educated and trained with the knowledge and skills necessary to be able to promote and maintain predictable behavior change in relation to instruction of oral hygiene practices, tobacco cessation and dietary counseling. Behavior change models, such as motivational interviewing (MI) shows to be predictably successful. Motivational Interviewing has been defined as, A client-centered, directive method for enhancing intrinsic motivation to change by exploring and resolving ambivalence (Miller & Rollnick, 2002). The use of MI for oral hygiene training, tobacco use cessation or nutrition counseling should therefore be introduced into the dental profession. Veiligheid en effectiviteit van elektrisch poetsen* De laatste jaren is een aantal elektrische tandenborstels ontwikkeld. Klinisch onderzoek heeft laten zien dat de elektrische borstels met ronde heen en weer draaiende kopjes effectiever zijn dan gewone tandenborstels. Er zal een kort overzicht worden gegeven van het onderzoek dat ACTA naar poetseffectiviteit is verricht. Daarnaast is er een aantal studies uitgevoerd om mogelijke schade op het tandvlees van elektrisch poetsen te onderzoeken. De verschillende oorzaken van poetstrauma zullen worden besproken. De onderzoeksresultaten hebben laten zien dat het optreden van lichte beschadigingen aan het tandvlees gering is en dit niet verschilt van handmatig poetsen. Kortom elektrisch poetsen blijkt veilig en effectief. Dr. Fridus G.A. van der Weijden studeerde in 1984 af als tandarts aan de Rijksuniversiteit van Utrecht. Hij is onder meer werkzaam geweest als docent bij de opleiding voor Mondhygiëne te Utrecht en als volontair bij de vakgroep Parodontologie van het ACTA. In 1987 startte hij als tandarts-parodontoloog en in 1989 werd de praktijk voor parodontologie te Utrecht opgericht. In datzelfde jaar werd zijn volontairschap bij het ACTA omgezet in een vaste aanstelling. Van der Weijden heeft veel onderzoek verricht op het gebied van de mondverzorging en de parodontale therapie en in april 1993 promoveerde hij. Momenteel is hij voor 6/10 als wetenschappelijk medewerker aan het ACTA verbonden en werkt twee dagen als tandarts-parodontoloog in de eerder genoemde praktijk. Daarnaast is hij regelmatig docent bij postacademische cursussen. Na zijn tandheelkunde studie absolveerde dr. Christoph A. Ramseier het Graduate Program in Periodontology and Implant Dentistry aan de universiteit van Bern in Zwitserland en werd specialist voor parodontologie (SSO). De invloeden van tabak en tabaksrook op de parodontale weefsels en de gevolgen van het roken voor de parodontale therapie hebben zijn bijzondere belangstelling. Dr. Ramseier publiceerde veel wetenschappelijke artikelen en houdt zich ook intensief bezig met het ontwikkelen van studie- en nascholingsprogramma s (e-learn strategies). In 2002 kreeg hij de onderscheiding teacher of the year van de universiteit Bern. Dr. Ramseier is visiting professor aan de University of Michigan, School of Dentistry en assistent professor aan de afdeling voor parodontologie en prothetiek van de Universiteit van Bern. www.christophramseier.ch 4 * Deze lezing van Van der Weijden is voor een groot deel een herhaling van zijn presentatie die hij tijdens de preconference workshop in november 2004 heeft gehouden. 5
Dr. Anton Sculean Dr. Fridus van der Weijden Use of lasers in periodontal therapy The primary goal of periodontal therapy is the mechanical removal of supra- and subgingival bacterial deposits and disruption of the oral biofilm. In addition to conventional treatment modalities (mechanical and chemical), the use of lasers has been increasingly proposed for scaling and root planing and detoxification of the contaminated root surfaces. Results from basic studies have indicated that the use of various types of lasers may have a potential for calculus removal and root surface decontamination. The aim of the present lecture is to review and critically evaluate, based on the currently available evidence, the use of various types of lasers for treatment of periodontal infection. Dr. Anton Sculean got his dental education at the Semmelweis University of Budapest, Hungary. After postgraduate training at the departments of periodontology, University of Münster, Germany and at the Royal Dental College, Aarhus, Denmark. He became a specialist for periodontology. 1997 M.Sc in periodontology, Royal Dental College Aarhus, Denmark. In 2001 Ph.D, University of Saarland, Homburg, Germany. Title of his thesis Healing of infrabony periodontal defects following treatment with guided tissue regenaration or enamel matrix proteins. 2001 till 2004 he was associate professor at the Department of Periodontology University of Homburg and Mainz, Germany. From 2004 he is the head of department of periodontology and director of the graduate program in periodontology, University Medical Center Nijmegen. Dr. Sculean became several research awards and published more then 70 scientific publications. De stille kracht van ultrasoon De werking en effectiviteit van het ultrasoon reinigen zullen worden aangegeven op basis van wetenschappelijke studies. Tevens zullen de indicatiegebieden worden aangegeven waar de ultrasone instrumentatie hetbeste tot haar recht kan komen. Door middel van video demonstraties zal de deelnemer een beeld krijgen van de praktische toepassing van het ultrasone reinigingsapparaat. Dr. Fridus G.A. van der Weijden studeerde in 1984 af als tandarts aan de Rijksuniversiteit van Utrecht. Hij is onder meer werkzaam geweest als docent bij de opleiding voor Mondhygiëne te Utrecht en als volontair bij de vakgroep Parodontologie van het ACTA. In 1987 startte hij als tandarts-parodontoloog en in 1989 werd de praktijk voor parodontologie te Utrecht opgericht. In datzelfde jaar werd zijn volontairschap bij het ACTA omgezet in een vaste aanstelling. Van der Weijden heeft veel onderzoek verricht op het gebied van de mondverzorging en de parodontale therapie en in april 1993 promoveerde hij. Momenteel is hij voor 6/10 als wetenschappelijk medewerker aan het ACTA verbonden en werkt twee dagen als tandarts-parodontoloog in de eerder genoemde praktijk. Daarnaast is hij regelmatig docent bij postacademische cursussen. 6 7
Prof. dr. Arie Jan van Winkelhoff Dr. Lisa J.A. Heitz Mayfield B.D.S. (Adel), M.D.Sc. (Lund), Dr. Odont. (Lund), welke en wanneer zijn in de hedendaagse praktijk niet meer weg te denken. Veelal wordt verwacht dat een middel de tandplaquevorming vermindert en daarmee gingivitis reduceert of voorkomt. De effectiviteit van een aantal spoelmiddelen zal worden besproken, met name die van chloorhexidine. Er zal worden ingegaan op de toepassingen van chloorhexidine bij de behandeling en preventie van diverse orale aandoeningen met een nadruk op parodontale infecties. Prof. dr. Arie Jan van Winkelhoff studeerde medische microbiologie aan de Rijks Universiteit van Utrecht en de Universiteit van Gainesville Florida, USA. In 1986 promoveerde hij op de Vrije Universiteit op een proefschrift Black-pigmented Bacteroides in human oral infections. Hij bleef verbonden aan de vakgroep Orale Microbiologie waar hij in 1990 werd aangesteld als universitair hoofd docent. Sinds 2004 is hij als hoogleraar verbonden aan de Afdeling Parodontologie en leidt hij de sectie Orale Microbiologie van ACTA. Hij richt zijn onderzoek met name op de ontwikkeling van de klinische bacteriologie bij diagnose en behandeling van parodontale infecties en het toepassen van antimicrobiële middelen. In het huidig onderzoek staat de relatie tussen de microbiologische component en genetische factoren van de patiënt met parodontitis eveneens centraal. Tevens wordt er onderzoek verricht aan microbiologische en genetische factoren van peri-implantaire infecties. Van Winkelhoff is (co)auteur van meer dan 150 wetenschappelijke publicaties, hij is editor van het boek Antibiotics and Antimicrobial Use in Dental Practice. Hij is lid van de editorial board van zes internationale wetenschappelijke tandheelkundige tijdschriften en is hij wetenschappelijk adviseur van Natuur en Techniek. Sinds 2001 is hij visiting professor in de Parodontologie op het Eastmen Dental Hospital in Londen. Hoofdcongres: Local antibiotics in periodontology Role of local antibiotics in Periodontology and Implantology. Treatment strategies incorporating local antibiotics for the management of periodontal and periimplant diseases have received considerable attention in recent years. This presentation focuses on the rationale for the use of local antibiotics and the evidence available for the effectiveness of current local delivery devices. Included in the presentation will be: identification of patients who may benefit from the use of adjunctive local antibiotics and practical guidelines for their delivery. Parallelcongres: The biofilm, cause and consequences Role of the biofilm in the development of mucositis and periimplantitis (cause and consequences). This presentation will cover the nature of biofilms associated with implants in health and disease. The similarities and differences in microflora found around implants and teeth in partially edentulous patients and the issue of recolonisation will be addressed. The influence of implant design, surface and implant placement on the periimplant environment and microflora will be discussed. A maintenance strategy for patients who have received implants to replace teeth lost due to periodontal disease will be presented. Dr Lisa Heitz Mayfield has published widely in the field of Periodontology and is a member of the editorial boards for both Clinical Oral Implants Research and the Journal of Clinical Periodontology. In 2003, she returned to Australia after 10 years working in Sweden and Switzerland. In 1996 she completed a Masters degree in Periodontology, and defended her Doctor of Odontology thesis Regeneration in Periodontal and Endosseous Implant Treatment in 1998, at Lund University, Sweden. Concurrently she attended the Brånemark Osseointegration Centre, Centre for Oral Health Sciences, Malmö, Sweden, where she was awarded a Brånemark Scholarship, and subsequently a certificate of excellence in Clinical Oral Implantology. Following a year in Berne as the first ITI scholar Dr Heitz-Mayfield joined the team as Associate Professor and Head of the Oral Microbiology Research Laboratory, at Professor N.P. Lang s Department of Periodontology and Fixed Prosthodontics. There she was involved in clinical practice and clinical research in addition to the undergraduate, post-graduate and international continuing education programs. Dr Heitz Mayfield s research interests include regenerative periodontal therapy, immediate implants and treatment of periimplantitis. In 2002 she received the André Schroeder Research Prize for research in the field of Implant Dentistry. Dr Heitz Mayfield is currently a Senior Research Fellow at the Centre for Rural and Remote Oral Health, The University of Western Australia and works in specialist private practice. 8 9
Dick S. Barendregt, MSc Miranda Belder, mondhygiënist Parallelcongres: en recallbehandeling van implantaatpatiënten. Een praktijkconcept. Ondersteunende zorg van gezonde en parodontaal gecompromitteerde patiënten met tandheelkundige implantaten; een praktijkconcept (anno 2005) bij parodontaal gecompromitteerde patiënten is een fenomeen dat bij iedereen genoegzaam bekend is. Stabiliteit kan bereikt worden door keuze van een passende frequentie op basis van een goede diagnose van de verschillende risico factoren en door een intensieve begeleiding. Echter door een toename in behandeling van patiënten met behulp van tandheelkundige implantaten in zowel gezonde als parodontaal gecompromitteerde patiënten, is ook de ondersteunende therapie in deze categorie van patiënten van groot belang geworden. Het vroegtijdig diagnosticeren en behandelen van ontsteking rond implantaten is essentieel voor behoud en succes van de implantaten. Aan de hand van de beschikbare wetenschappelijke literatuur over dit onderwerp en praktijkvoorbeelden zullen de sprekers u een mogelijkheid voor een praktijkconcept aan de hand doen met vele praktische handvatten. Parallelcongres: en recallbehandeling van implantaatpatiënten. Een praktijkconcept. Ondersteunende zorg van gezonde en parodontaal gecompromitteerde patiënten met tandheelkundige implantaten; een praktijkconcept (anno 2005) Miranda C. Belder heeft haar opleiding tot mondhygiënist gevolgd van 1986-1988 aan de Stichting Opleiding Mondhygiënisten te Utrecht. Zij was van 1988 tot 1993 werkzaam in diverse algemene praktijken in het Gooi. Reeds vanaf 1993 is zij werkzaam in de Kliniek voor Parodontologie te Amsterdam. Tevens is zij vanaf 2004 werkzaam in een vrije vestiging met 5 mondhygiënisten in Alphen a/d Rijn. Na haar afstuderen heeft zij zich in het vakgebied bekwaamd door het volgen van diverse cursussen met name op het gebied van de parodontologie o.a. Parodontale diagnostiek en behandelingsplanning; Initiële parodontale behandeling (Paro B / C). Ook als cursusdocent is zij zeer actief voor collega mondhygiënisten (MH-C), de cursus Parodontologie voor preventieassistenten en de compact clinics Parodontale nazorg in de algemene praktijk. Dick S. Barendregt studeerde in 1988 af als tandarts aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Hij is ondermeer werkzaam geweest als tandarts, luitenant ter zee, bij de Koninklijke Marine en heeft gedurende 3 jaar in diverse algemene praktijken waargenomen. In 1991 startte hij met zijn Post Academische opleiding in de parodontologie aan het ACTA. Deze opleiding rondde hij in 1994 af. Vervolgens startte hij als tandarts-parodontoloog in de kliniek voor Parodontologie Amsterdam en de Praktijk voor Parodontologie Utrecht. In 1996 werd de Kliniek voor Parodontologie Rotterdam opgericht. Collega Barendregt is nog verbonden aan de afdeling parodontologie van het ACTA. Daarnaast is hij betrokken bij verschillende postacademische cursussen. 10 11
Dr. Andreas Braun Dr. Edwin G. Winkel Subgingival debridement with the Vector TM -system The Vector TM -system was introduced to the European market for ultrasonic periodontal treatment. The manufacturer claimed the system to be less aggressive than hand instruments concerning removal of root cementum and periodontal soft tissues. Furthermore, the treatment with the Vector TM -system was claimed to be less painful than treatment with conventional systems, as vibrations applied horizontally to the root surface were avoided by a special oscillation pattern. Up to now, only few scientifically controlled studies assessed the properties of the device, evaluating its possible benefits especially for periodontal debridement and supportive periodontal care. The present paper comprises both the actual scientific background and the clinical recommendations for the use of the Vector TM -system during periodontal treatment. The overall capability of the Vector TM treatment to improve clinical parameters and the bacterial load in a similar way as hand instruments could be demonstrated. Treatment time might be longer compared with conventional methods for root surface instrumentation but the efficiency depends on the used insert tip and the adjunctive fluid. Furthermore, it is possible to achieve a lower root substance loss than with hand instruments using the polishing fluid. Pain sensations are reduced compared with conventional methods for periodontal debridement and SEM investigations showed the formation of a granular smear layer, covering the dentinal tubules. Possibly, the occurrence of such a layer may reduce hypersensitivity after ultrasonic subgingival scaling. Knowing the specific characteristics of the Vector TM -system is essential to perform efficient periodontal debridement procedures. Causing less discomfort and pain, it might be possible to increase the patient s compliance during non-surgical periodontal therapy and recall. Dr. Andreas Braun is a graduate of the University of Bonn, Germany. Dr. Braun is associate professor at the department of periodontology, operative and preventive dentistry, University Dental Clinic Bonn (director Prof. Dr. Jepsen). He is an active member of several scientific societies and has a broad field of dental research activities and publications: Ultrasonic periodontal treatment, periodontal regeneration, caries diagnostic, caries treatment, bleaching, pain sensation during dental treatment, oral histology. Hans Rodenburg Lezing: in de parodontologie Hans Rodenburg (1952-1992) was een gedreven docent in de parodontologie. Na zijn afstuderen heeft hij met enorme inzet parodontologie onderwezen aan de Vrije universiteit. Hans was ook altijd een heel actief lid van de NVvP; hij was maar liefst 9 jaar bestuurslid waarvan 6 jaar als voorzitter (1979-1988). Ter nagedachtenis aan Hans is op initiatief van een aantal directe collega s in 1993 de Hans Rodenburg Stichting opgericht. De Hans Rodenburg Stichting heeft ten doel om het parodontologisch onderwijs in Nederland te bevorderen. Dit doet zij enerzijds door het onderwijsmateriaal van wijlen Hans Rodenburg te beheren en ter beschikking te stellen. Anderzijds door het geven van lezingen op het gebied van de parodontologie en implantologie. Uit respect voor onze oud-voorzitter, sponsort de NVvP met genoegen tijdens de Hans Rodenburg lezingen. Deze worden 3-jaarlijks gehouden tijdens een NVvP-congres. De Hans Rodenburg lezingen worden gekenmerkt door hun duidelijk klinisch karakter gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. De NVvP is verheugd met de keuze van de Hans Rodenburg Stichting: deze vierde Hans Rodenburg lezing zal op het huidige congres worden gegeven door dr. E.G. Winkel. Dr. Edwin G. Winkel heeft in 1980 zijn tandartsdiploma behaald aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Sedert 1982 is hij verbonden aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Hij is betrokken geweest bij het post academisch onderwijs en onderzoek, zoals longitudinaal epidemiologisch onderzoek (1987-2002) naar de prevalentie en risicofactoren voor parodontitis in Indonesië. Zijn promotieonderzoek (2000) betrof de ontwikkeling van de klinische microbiologie alsmede de gevolgen van systemische antimicrobiële therapieën bij parodontitis-patiënten (The Use of Systemic Antibiotics in Periodontitis Patients). Hij is medeoprichter (1985) van de Kliniek voor Parodontologie Amsterdam (KvPA). Hier startte hij in 1998 het eerste spreekuur voor halitose. Nationaal en internationaal is hij een veel gevraagd spreker op het gebied van de parodontologie, implantologie en de halitose. Meer dan 40 publicaties in gerefereerde tijdschriften en boeken staan op zijn naam. Hij is redactielid van de Journal de Parodontologie & d Implantologie Orale en het Journal of Clinical Periodontology. Dr. Edwin G. Winkel is tandarts-parodontoloog, erkend door de NVvP en implantoloog, erkend door de Nederlandse Vereniging voor Orale Implantologie (NVOI). 12 13