Overzicht analyse- en evaluatie-instrumenten Onderstaand overzicht toont welke instrumenten de school kan gebruiken om haar beginsituatie in kaart te brengen en/of beleid te evalueren. Voeding Beweging Kieskeurig online analyse-instrument Checklist voedings- en drankenaanbod op school Checklist Sport beweegt je school Evaluatiefiche Fitte school Gezondheidsbeleid in het algemeen Zelfevaluatie gezondheidsbeleid voor scholen Feedbackinstrument indicatoren Gezondheidsmatrix Smartschool
Zelfevaluatie gezondheidsbeleid op school Voorwaarden? Werkwijze Verloop Zelfevaluatie-instrument VIGeZ Online vragenlijst, maar ook mogelijkheid om vragenlijst te printen. Een handleiding is voorzien. http://evaluatie.gezondeschool.be Je kan het instrument gebruiken om de beginsituatie van de school in kaart te brengen. Of als de school al enige tijd bezig is, om het gezondheidsbeleid van de school te evalueren. Dit instrument toont wat personeelsleden ervaren als sterke en minder sterke punten in de gezondheids- en preventiewerking op school. De zaken waarvoor ze actie nodig vinden. Meteen geven de resultaten aanwijzingen voor verbetermogelijkheden. Zowel voor het eigenlijke schoolbeleid en de interventies, als voor de processen die hiervoor plaatsvinden. Het instrument kan op elk moment in het schooljaar worden afgenomen en is zeer flexibel (bv. je kunt pauzeren). Geen Het gebruik van het zelfevaluatie-instrument is ingebouwd in een breder zelfevaluatieproces. Vooraf kijk je met een beperkte groep (bv. werkgroep 1 gezondheidsbeleid) of je wil deelnemen aan de fullscan of de quickscan (zie verder). En of je alle vragen uit de bevraging al dan niet wil behouden. Het is belangrijk dat een voldoende brede groep (directie, leerkrachten, onderhoudspersoneel, ) de vragenlijst invult, dan pas kan de school de resultaten gebruiken als een selectie voor prioritaire werkpunten. Een bespreking van de resultaten met het schoolteam is een noodzakelijke stap in het proces van zelfevaluatie. Ook een dialoog 1 In dit document werd gekozen om te spreken over een werkgroep, maar dit kan evengoed een ander orgaan zijn binnen de school waar het voedings- en bewegingsbeleid aan bod komt.
over de resultaten, en de selectie van prioriteiten samen met leerlingen en ouders is zeker wenselijk. Daarnaast is het belangrijk dat de school de uitkomst van deze zelfevaluatie naast de eigen schooldocumenten (pedagogisch project, schoolwerkplan, jaarplanning, ) en beschikbare evaluatiegegevens (doorlichtingsverslag, evaluaties van projecten, ) legt. Fullscan: 1h30 (110 vragen) Quick scan: 30 minuten (30 vragen) Voordelen Keuze uit een fullscan en een quickscan. Keuze uit minder of meer uitgebreide communicatie en inspraak van ouders en leerlingen. Diepgaande bevraging en sterke participatie van het schoolteam. Uitgebreide analyse laat toe dat je gedetailleerde doelstellingen kan opstellen. Mogelijkheid om vragenlijst op maat van de school te maken. Nadelen Als de school kiest voor de fullscan, dan brengt dit een grote workload met zich mee. Communicatie en inspraak van ouders en leerlingen gebeurt niet via een apart bevragingsinstrument, maar bouwt voort op de analyse van de perceptie van het personeel.
Feedbackinstrument indicatoren Feedbackinstrument indicatoren VIGeZ Online feedback op basis van deelname aan indicatorenbevraging http://www.gezondeschool.be/gezondheidsenquete/ Het instrument kan gebruikt worden om te zien hoe ver je als school staat op vlak van bepaalde thema s binnen het gezondheidsbeleid (bv. voeding en beweging). De school kan per thema haar scores zien op een overzichtspagina. Vervolgens kan ze per item de verschillende vragen overlopen en bekijken waar er mogelijke aandachtspunten zijn. Dit gebeurt door een kleurcode. Het instrument laat ook toe de resultaten te vergelijken met de gemiddelde score van alle scholen, scholen met eenzelfde onderwijstype, onderwijsniveau of leerlingenaantal. Van zodra de resultaten van de indicatorenbevraging bekend zijn kan je ze raadplegen. Voorwaarde? De school moet deelgenomen hebben aan de indicatorenbevraging. Elke drie jaar organiseert het VIGeZ in samenwerking met de Logo's een grootschalige bevraging die peilt naar het gezondheidsbeleid van scholen. De drie thema's die bevraagd worden zijn tabak, voeding en beweging. Bij de oproep voor deelname aan de indicatorenbevraging (driejaarlijks) dien je als school deel te nemen. Van zodra de resultaten verwerkt zijn, kan de school haar eigen resultaten raadplegen. Voordelen Nadelen Invullen indicatorenbevraging. Mogelijkheid om resultaten te vergelijken met andere scholen in Vlaanderen. De school kan na haar deelname niet onmiddellijk gebruik maken van het feedbackinstrument. De school krijgt pas toegang van zodra het VIGeZ de resultaten verwerkt heeft (= +/- 1 jaar na het invullen van de vragenlijst).
Kieskeurig online analyse-instrument Kieskeurig online analyse-instrument VIGeZ Online vragenlijst (Tailoring) http://www.gezondeschool.be/kieskeurig/ Je wil als school werken rond een voedingsbeleid en meer specifiek wil je het aanbod van dranken en tussendoortjes op school aanpakken. Met het online analyse-instrument kan je de situatie in jouw school analyseren en krijg je advies voor eventuele actiepunten. Als je de vragenlijst voor alle onderdelen en aspecten van de schoolwerking invult, krijg je een eerste globaal advies met sterke punten en mogelijke aandachtspunten voor de school. Voorwaarde? Voordelen Nadelen Het advies bestaat uit 3 delen: een stand van zaken op basis van wat je ingevuld hebt een advies met suggesties ter aanpassing voor de 3 luiken: het aanbod op school, educatie en het schoolbeleid aandachtspunten Het instrument kan op elk moment in het schooljaar gebruikt worden. Het instrument meerdere keren invullen laat toe dat de school een beeld krijgt van de vooruitgang die ze in haar dranken- en tussendoortjesbeleid boekt. Geen Het is belangrijk dat een voldoende brede groep (bv. werkgroep gezondheidsbeleid) de vragenlijst invult, dan pas kan de school de resultaten gebruiken als een selectie voor prioritaire werkpunten. 45 minuten (of 15 minuten per deur) Snel Advies op maat Advies kan je online opvragen onmiddellijk na het invullen van de vragenlijst. Enkel voor dranken en tussendoortjes Gedetailleerde vraagstelling
Checklist voedings- en drankenaanbod op school Voorwaarden? Voordelen Nadelen Checklist voedings- en drankenaanbod op school Een uitgave van de Koning Boudewijnstichting Auteur: Olaf Moens (VIGeZ) Coauteur: Erika Vanhauwaert (VIGeZ) Papieren Checklist Bijlage van de Praktijkgids voor de uitbouw van een evenwichtig voedingsen drankenaanbod op school. Met de checklist ga je na in hoeverre de school met de verschillende aspecten van een evenwichtig voedings- en drankenaanbod rekening houdt. De school krijgt zicht op de huidige situatie van het voedings- en drankenaanbod op school. Meteen krijgt ze ook een zicht op mogelijke verbeterpunten. De checklist kan op elk moment in het schooljaar worden ingevuld. Geen Het is belangrijk dat een voldoende brede groep (bv. werkgroep gezondheidsbeleid) de vragenlijst invult, dan pas kan de school de resultaten gebruiken als een selectie voor prioritaire werkpunten. 30 minuten De school kan zelf selecteren welke delen van de checklist ze wil invullen (bv. visie op schoolcatering, productie van schoolmaaltijden, het eetzaalgebeuren, ) Geen advies op maat Geen mogelijkheid om checklist elektronisch in te vullen.
Actieplan Sport beweegt je school Sport beweegt je school SVS en BLOSO Digitale evaluatie en monitoring http://www.sportbeweegtjeschool.be De checklist kan gebruikt worden om de actuele situatie van de school in kaart te brengen en prioritaire werkpunten vast te leggen. Op basis van de aangestipte prioritaire werkpunten ontvangt elke school een gepersonaliseerde inspiratiebox met acties, projecten en activiteiten die inspirerend kunnen zijn om het werkpunt te realiseren. Scholen kunnen ieder moment instappen in de actie. Voorwaarden? Je hebt een login en paswoord nodig dat door SVS wordt toegekend. Wanneer je je als school voor het eerst registreert, moet je al je gegevens invullen en bewaren voor je naar je checklist kan. Checklist invullen Vervolgens wordt er gevraagd de prioritaire werkpunten aan te geven voor het komende schooljaar: waar wil de school dit schooljaar aan werken? Voordelen Digitaal Werkinstrument op maat van de school
Gezondheidsmatrix Gezondheidsmatrix VIGeZ Schematische voorstelling van de verschillende werkniveaus en strategieën van een gezondheidsbeleid op school (papieren of elektronische versie). www.gezondeschool.be De gezondheidsmatrix kan door de school gebruikt worden als een ondersteunend instrument om: de beginsituatie van de school in kaart te brengen en meteen ook te toetsen of deze situatie strookt met een kwaliteitsvol voedings- en bewegingsbeleid. een overzicht te maken van acties die (naast hetgeen de school al doet) noodzakelijk zijn voor een kwaliteitsvolle werking rond voeding en beweging. Voorwaarden? Je krijgt een zicht op de huidige situatie van het voedings- en bewegingsbeleid op school. Meteen krijgt ze ook een zicht op mogelijke werkpunten. De gezondheidsmatrix kan op elk moment in het schooljaar worden ingevuld/aangevuld. Geen De gezondheidsmatrix wordt bij voorkeur ingevuld tijdens/door een werkgroep gezondheidsbeleid van de school. Afhankelijk van het aantal initiatieven die al lopen op de school. Voordelen De school ziet onmiddellijk of ze in haar werking rond voeding en beweging rekening houdt met de verschillende werkingsniveaus en de verschillende strategieën. De school kan zelf kiezen voor welk thema ze de gezondheidsmatrix invult. Nadelen Geen advies op maat.
Evaluatiefiche Fitte school : stimuleren van een beleidsmatige aanpak Voorwaarden? Voordelen Nadelen Evaluatiefiche Fitte school SVS-VIGeZ-NICE Elektronische checklist http://www.fitteschool.be/html/evaluaties/evaluaties.html Met de checklist kan je nagaan in hoeverre de school met de verschillende aspecten van een voedings- en bewegingsbeleid rekening houdt. De school krijgt zicht op de huidige situatie van het voedings- en bewegingsbeleid op school. Meteen zijn ook de mogelijke verbeterpunten te zien. De checklist kan gebruikt worden om de beginsituatie van de school in kaart te brengen of als de school al enige tijd bezig is om het voedings-en bewegingsbeleid te evalueren. Geen De checklist wordt bij voorkeur ingevuld door de werkgroep gezondheid (voeding en beweging) van de school. 15 minuten Door het instrument in te vullen bij het in kaart brengen van de beginsituatie, krijgt de school ook een zicht op wat thuishoort in een kwaliteitsvol voedings- en bewegingsbeleid. Geen feedback na versturen.
Smartschool Voorwaarden? Voordelen Smartschool Smartschool Elektronisch leerplatform Afhankelijk van de school Om in kaart te brengen aan welke vakoverschrijdende eindtermen rond voeding en/of beweging er gewerkt wordt op school. Overzicht van rond welke vakoverschrijdende eindtermen rond voeding en/of beweging er gewerkt wordt op school. Overzicht kan je krijgen per vak, per leerkracht, per doelgroep en per vakoverschrijdende eindterm. Het overzicht kan op elk moment in het schooljaar worden opgevraagd. Elke leerkracht stelt bij de start van het schooljaar een jaarplan op. Dit is een belangrijk instrument dat nog te vaak op papier of in Word wordt uitgewerkt. Via de jaarplanmodule in Smartschool verloopt dit veel vlotter. Leerplandoelstellingen, VOET en eindtermen zijn standaard in Smartschool aanwezig. Beheerder van Smartschool vraagt via het systeem een overzicht op. Van zodra je het systeem kent, is de tijdsinvestering miniem. Voor beginnende leerkrachten kan dit iets meer tijd vragen. Snel overzicht van wie wat doet rond voeding en/of beweging in zijn/haar les. Nadelen De school moet een abonnement hebben op smartschool. Vaak worden schoolprojecten, GWP, over het hoofd gezien bij de registratie in dit systeem. Het systeem geeft niet automatisch aan waar er hiaten zitten, dit moet door de werkgroep nog zelf gezocht worden.