Het preventieve gezondheidsbeleid in lokale besturen in kaart gebracht.

Transcriptie

1 i.s.m. Het preventieve gezondheidsbeleid in lokale besturen in kaart gebracht. Lien Van Oyen & Werner De Wael Gezondheidsconferentie 16 december VIGeZ vzw, 2016,

2 Inhoud Indicatorenbevraging: kader? wat? Resultaten algemeen deel Resultaten thema deel Beleidsaanbevelingen

3 Indicatorenmeting: kader? Wat?

4 Kader?

5 groeimeter

6 gezondheidsmatrix

7 271 Gezonde Gemeenten van 308 Vlaamse gemeenten

8 Wat is de indicatorenmeting? Voeren lokale besturen een kwaliteitsvol gezondheidsbeleid? Driejaarlijkse monitoring: Bij gemeenten en OCMW s Onderdelen 1 algemeen deel: thema-overschrijdend 8 thema delen: Gezondheid & milieu, voeding, beweging, sedentair gedrag, tabak, alcohol & drugs (i.s.m. VAD), mentaal welbevinden, valpreventie

9 Wat werd bevraagd? Algemeen (succescomponenten) Lange termijnvisie Communicatie Bestuurskracht Intersectorale samenwerking Burgerparticipatie Voor de thema-delen (strategieën): Informeren & sensibiliseren Aanbod Reglementering Zorg en begeleiding

10 Respons? 156 van de 308 Vlaamse gemeenten vulden indicatorenbevraging in (=51%) daalde tot 36% 128 van de 308 Vlaamse OCMW s vulden indicatorenbevraging in (=42%) daalde tot 24% Foutenmarge: 7,4% voor gemeenten en 10% voor OCMW s

11 Resultaten algemeen deel

12 Lange termijnvisie bij gemeenten % lokale besturen die gezondheid opneemt in de meerjarenplanning: Gemeenten 27% 77% OCMW s 46% 77% Populaire gezondheidsthema s: beweging, gezondheid & milieu, evenwichtige voeding en mentaal welbevinden Alle gemeenten houden binnen minstens 1 beleidsdomein rekening met gezondheid (domeinen die het sinds 2013 beter doen: wonen en huisvesting, mobiliteit, leefmilieu en ruimtelijke ordening)

13 Bestuurskracht Budget dat gespendeerd wordt aan gezondheid (gemeenten) Centrumsteden (N=10) Niet-centrumsteden (N=109) 2,8 12,8 51,4 11,9 7,3 1,8 0,9 11,0 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% euro euro euro euro euro euro > euro Weet niet

14 Bestuurskracht % lokale besturen die een ambtelijke coördinator heeft voor gezondheid: Gemeenten 60% 72% OCMW s 23% 52%

15 Bestuurskracht 140 Geschat aantal uren/week voor coördinatie gezondheid (binnen een gemeentebestuur) Gemiddelde: 15u Mediaan: 7u Gemiddelde (centrumstad): 35,67u Gemiddelde (niet-centrumstad): 12,21u 0

16 Intersectorale samenwerking % lokale besturen met actieve werkgroepen rond gezondheid: Gemeenten 67% 88% OCMW s 48% 71% Wie neemt deel (gemeenten)? Schepenen, Logo, OCMWdiensten, sportambtenaar, vertegenwoordigers uit doelgroep, We neemt deel (OCMW s)? Logo, maatschappelijk werker, OCMW-voorzitter

17 Burgerparticipatie Meest populaire kanalen waar burger terecht kan met feedback, reacties en/of ideeën (gemeenten): adres deelname aan doelgroepraad loket, facebook telefonische permanentie

18 Burgerparticipatie Wordt er rekening gehouden met feedback, reacties en ideeën? gemeenten 0; 5; 0% 5% 15; 13% 7; 6% 40; 36% 45; 40%

19 Communicatie Wie wordt geïnformeerd? algemene bevolking % van gemeenten % van OCMW s ouderen cliënten van het OCMW Mensen in armoede

20 Scores succescomponenten gemeenten OCMW s Lange termijnvisie (op 10) 4,2* 3,7* Bestuurskracht (op 10) 4,3* 3,0* Intersectorale samenwerking (op 10) 3,2* 2,1* Burgerparticipatie (op 10) 6,2 4,9 Communicatie (op 10) 2,6* 2,1* TOTAALscore (op 100) 42,7* 31,9*

21 Totaalscore algemeen deel

22 Resultaten thema-delen

23 Totaalscore thema s (op 100) gemeenten OCMW s Voeding 13,2* 10,9 Beweging 38,5* 24,4 Sedentair gedrag 12,4* 7,9* Tabak 18,2 16,0 Alcohol & drugs 16,6* 51,3

24 Voeding gemeenten OCMW s Informeren & sensibiliseren (op 10) 2,1 2,0 Reglementering (op 10) 0,2 0,14 Aanbod (op 10) 1,42 0,8 TOTAALscore (op 100) 13,2* 10,9

25 Voeding Sensibilisatie naar mensen in armoede Gemeenten 46% 60% OCMW s 36% 71%

26 Beweging gemeenten OCMW s Informeren & sensibiliseren (op 10) 4,2* 2,8 Reglementering (op 10) 1,5* 0,7 Aanbod (op 10) 4,9* 3,2 TOTAALscore (op 100) 38,5* 24,4

27 Beweging Sensibilisatie naar mensen in armoede Gemeenten 33% 50% OCMW s 20% 52%

28 Beweging Initiatieven om beweging extra te stimuleren: Volkstuintjes gericht op tuinieren Aanmoedigen van trapgebruik in gebouwen van gemeentelijke diensten % 44% 22% 31% Speelweefsel 7% 14% Veilige en goede fietsstallingen 19% 27% Verkeersvrij centrum 3% 10%

29 Sedentair gedrag gemeenten OCMW s Informeren & sensibiliseren (op 10) 1,6 1,0 Reglementering (op 10) 0,0 0,1 Aanbod (op 10) 1,5* 1,0* TOTAALscore (op 100) 12,4* 7,0*

30 Sedentair gedrag Wie wordt geïnformeerd en gesensibiliseerd? gemeenten (n = 27) OCMW s (n = 22) Ouderen 78% 86% Mensen in armoede 41% 32% OCMW-cliënten 37% 77% OCMW-residenten - 41% Werkende bevolking 30% 14% Kinderen (3-12 jaar) 30% 18% Jongeren (13-18 jaar) 30% 0%

31 Tabak gemeenten OCMW s Informeren & sensibiliseren (op 10) 1,0 0,7 Reglementering (op 10) 3,7* 3,4 Aanbod (op 10) 1,0 1,0 TOTAALscore (op 100) 18,1 16,0

32 Tabak Meest gesensibiliseerd naar de algemene bevolking gemeenten OCMW s Tabakspreventie 70% 45% rookstop 49% 34% Passief roken 40% 22% tabakswetgeving 13% 4% Meer initiatieven nodig rond tabak naar mensen in armoede

33 Alcohol & drugs gemeenten OCMW s Informeren & sensibiliseren (op 10) 2,3* 4,6 Reglementering (op 10) 2,7* 2,4 Structurele maatregelen (op 10) Zorg & begeleiding (op 10) 0,7* - 1,10* 6,8 TOTAALscore (op 100) 16,6* 51,3

34 Alcohol & drugs Heeft het OCMW regels omtrent alcohol en drugs voor cliënten of residenten? gemeenten (n = 27) Ja, voor alcohol 35% Ja, voor illegale drugs 30% Neen 45% Weet niet 20%

35 Beleidsaanbevelingen

36 Beleidsaanbevelingen IJveren voor meer budget en capaciteit (bestuurskracht vergroten), want heeft groot effect op het gezondheidsbeleid Focus op niet-centrumsteden, met de bedoeling de kloof te dichten De aandacht voor kwetsbare groepen zoals mensen in armoede verder uitbouwen Meer aandacht voor strategieën aanbod, reglementering en zorg & begeleiding

37 Meer info Volledig rapport indicatorenmeting:

38 Bedankt voor jullie aandacht! Vragen?