HET BELGISCH LAAGACTIEF EN KORTLEVEND AFVAL: THUIS IN DESSEL? Een geïntegreerd bergingsproject met een technisch en een maatschappelijk luik KIEZEN VOOR EEN DUURZAME OPLOSSING BELEID EN COMMUNICATIE november 2004
2
Inhoud DEEL 1 BELEID... 4 1 Studie- en overleggroep laagactief afval - Dessel: algemeen... 5 1.1 OPDRACHT 5 1.2 SAMENSTELLING 7 1.3 WERKING 8 2 Algemene Vergadering... 9 2.1 OPDRACHT 9 2.2 SAMENSTELLING 10 2.3 WERKING 12 3 Raad van Beheer...13 3.1 OPDRACHT 13 3.2 SAMENSTELLING 14 3.3 WERKING 15 4 Stafvergadering...17 4.1 OPDRACHT 17 4.2 SAMENSTELLING 18 4.3 WERKING 19 DEEL II COMMUNICATIE... 20 1 Communicatie-initiatieven naar de lokale bevolking... 21 1.1 COMMUNICATIE-OPDRACHT VAN STOLA 21 1.2 DE VERSCHILLENDE STOLA-INITIATIEVEN 22 2 Internationale contacten... 26 DEEL III BIJLAGEN... 27 Bijlage 1 Invulling Algemene Vergadering... 28 Bijlage 2 Invulling Raad van Beheer... 30 Bijlage 3 Invulling stafvergadering... 31 3
DEEL I BELEID 4
1 STudie- en Overleggroep Laagactief Afval-Dessel: algemeen 1.1 Opdracht Op 16/01/1998 beslist de ministerraad dat NIRAS (de Nationale Instelling voor Radioactief Afval en verrijkte Splijtstoffen) haar werkwijze in verband met het lange-termijn-beheer van het laagradioactief en kortlevend afval moet herzien. NIRAS krijgt de opdracht om nieuwe methodes te ontwikkelen die het mogelijk moeten maken om een bergingsproject op lokaal niveau te integreren. Het onderzoek moet bovendien toegespitst worden op de gemeenten met nucleaire activiteiten (Doel, Fleurus, Farciennes, Mol, Dessel en Tihange) en op gemeenten die belangstelling tonen. Naar aanleiding van deze regeringsbeslissing stelt NIRAS een nieuw werkprogramma op, gebaseerd op een nieuwe methodologie die in samenwerking met de Universiteit Antwerpen (UA) en de Fondation Universitaire Luxembourgeoise (FUL) uitgewerkt is. Dit werkprogramma is er niet enkel op gericht de nationale doelstelling te realiseren, maar tevens een waardevolle bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de streek waar het project wordt ingeplant. Aangezien men een positieve balans maar kan garanderen als de lokale leefgemeenschap vanaf het begin meewerkt aan het project, richt NIRAS, samen met de representatieve lokale actoren, ter plaatse 'lokale partnerschappen' op. Deze moeten een bergingsproject uitwerken dat beantwoordt aan de plaatselijke behoeften en wensen. De gemeenteraad van Dessel engageert zich op 08/07/1999 als eerste gemeente in het werkprogramma van NIRAS. Op 30 september 1999 wordt het lokale partnerschap tussen de gemeente Dessel en NIRAS opgericht. De vzw krijgt de naam STOLA-Dessel, STudie- en Overleggroep Laagactief Afval. De opdracht van STOLA-Dessel is het uitwerken van een bergingsproject, waarin zowel een technisch luik (bergingsconcepten, veiligheidsvereisten, vereisten inzake het milieu en de gezondheid) als een maatschappelijk luik (maatschappelijke meerwaarden) geïntegreerd zijn. Zowel de technische mogelijkheden als de maatschappelijke aanvaardbaarheid van een bergingsinstallatie in Dessel moeten aldus bestudeerd worden. 5
De opdracht van de vzw wordt in de statuten gespecifieerd (artikel 3): "Het doel van de vereniging is studies uit te voeren met betrekking tot de berging van laagactief en kortlevend afval, teneinde te komen tot een geïntegreerd projectvoorstel, dat kan worden voorgelegd aan de regering. De vereniging zal met het oog daarop fungeren als draaischijf voor de diepgaande verkenning van de site, van de gemeente en in voorkomend geval van de ruimere regio. Dit gebeurt door studies uit te voeren op zowel het vlak van veiligheid, als op technisch, algemeen ecologisch, socio-economisch, socio-cultureel vlak en op het vlak van de ruimtelijke ordening. De vereniging heeft tevens tot doel te fungeren als forum voor gestructureerde projectnegotiatie en lokaal overleg. De vereniging heeft tevens als doel de communicatie met en de informatie naar de lokale bevolking met betrekking tot de door NIRAS uitgevoerde studies en de activiteiten van de vereniging zelf te verzekeren." Het doel van STOLA is dus het uitvoeren van studies om tot een geïntegreerd projectvoorstel te komen dat kan steunen op een ruim maatschappelijk draagvlak. De vzw dient als draaischijf voor studiewerk, op basis waarvan een gefundeerd bergingsproject uitgewerkt kan worden, waarin zowel het technische luik als het maatschappelijke luik geïntegreerd zijn. Dit alles gebeurt in een klimaat van overleg met de leden en voortdurende informatie van en communicatie met de (lokale) omgeving. Het bergingsproject dat binnen de vzw uitgewerkt wordt, wordt uiteindelijk door de Desselse gemeenteraad besproken. Het is de gemeenteraad die beslist of de gemeente Dessel zich bij de federale regering kandidaat stelt voor een bergingssite voor laagradioactief en kortlevend afval op haar grondgebied. 6
1.2 Samenstelling STOLA-Dessel is de weerspiegeling van de Desselse gemeenschap door de vertegenwoordiging van drie groepen van lokale actoren. In eerste instantie zijn er de politieke actoren. Andere partners zijn belanghebbende plaatselijke verenigingen. Het betreft hier in de eerste plaats de maatschappelijke actoren, zowel uit sociaal-culturele als uit milieuhoek. Daarnaast zijn ook de lokale economische actoren vertegenwoordigd: middenstand, syndicale organisaties en grote bedrijven (waaronder de plaatselijke nucleaire exploitanten). Dit maatschappelijke draagvlak wordt in de werkgroepen nog verruimd, aangezien daar ook individuele inwoners uit de gemeente hun inbreng kunnen hebben. Al deze lokale actoren werken als vrijwilligers mee aan de ontwikkeling van het bergingsproject. Naast de lokale actoren, is ook NIRAS partner binnen de vzw.vanuit haar wettelijke opdracht om de veilige berging van laagradioactief en kortlevend afval te realiseren, blijft NIRAS de eindverantwoordelijke voor het bergingsproject en is als zodanig een onontbeerlijke partner. NIRAS-specialisten ondersteunen STOLA-Dessel met hun technische expertise en ervaring. 7
1.3 Werking De vzw STOLA-Dessel steunt voor haar werking op vier organen: de Algemene Vergadering, de Raad van Beheer, twee stafmedewerkers en vier werkgroepen. De Algemene Vergadering, waarin afgevaardigden van alle partners zetelen, vertegenwoordigt het partnerschap en legt verantwoording af. Ze bepaalt het algemene beleid van het partnerschap, controleert de werking ervan en zorgt ervoor dat de doelstellingen worden bereikt. De Raad van Beheer vormt een evenwichtige vertegenwoordiging van de verschillende partners en is belast met het dagelijkse beheer van het partnerschap. De twee stafmedewerkers staan ter beschikking van de verschillende organen van het partnerschap en coördineren de activiteiten. Zij staan in voor de administratie en de organisatie, de wetenschappelijke redactie en de informatie naar de bevolking toe. De werkgroepen tenslotte vormen de ruggengraat van het partnerschap. Zij hebben als voornaamste doel de verschillende aspecten van het finale project in detail te (laten) bestuderen en voorstellen te formuleren met betrekking tot het geïntegreerde project. Zij geven het projectvoorstel concreet vorm, stellen mogelijke opties voor en bespreken ze, wegen voor- en nadelen af en winnen het advies in van deskundigen. De vier werkgroepen zijn "Inplanting en Inrichting", "Milieu en Gezondheid", "Veiligheid" en "Lokale Ontwikkeling". Het werk van de lokale partnerschappen wordt volledig door NIRAS gefinancierd, tot de volgende bedragen: - een jaarlijks werkingsbudget van 247.893 euro of 10 miljoen BEF waaruit geput wordt voor de logistieke kosten, de weddenlast van de twee stafmedewerkers en de werkingskosten van het partnerschap; - een eenmalig budget van 74.368 euro of 3 miljoen BEF voor het socio-economische meetprogramma (de kosten van het technische meetprogramma worden rechtstreeks door NIRAS gedragen); - een eenmalig budget van 74.368 euro of 3 miljoen BEF voor het uitwerken van het ontwerp; - de kosten van de bergingstechnische studies worden door NIRAS gedragen omdat deze binnen haar takenpakket vallen. 8
2 Algemene Vergadering 2.1 Opdracht De Algemene Vergadering bepaalt het algemene beleid van de vzw en staat in voor de controle op de werking ervan.tot de bevoegdheden van de Algemene Vergadering behoren het vastleggen van de richtlijnen waarbinnen het geïntegreerde project zal worden ontwikkeld, het vastleggen van de grote thema's die door de werkgroepen worden behandeld, het goedkeuren van het finale project en het voorleggen ervan aan de gemeenteraad. Hiernaast heeft de Algemene Vergadering nog algemene bevoegdheden die verband houden met de werking van de vzw als organisatie 1. 1 De opdracht van de Algemene Vergadering is vastgelegd in de statuten, artikel 9 en in het huishoudelijk reglement, artikel 3.1. 9
2.2 Samenstelling De samenstelling van de Algemene Vergadering geeft een maatschappelijk beeld van de Desselse gemeenschap doordat de drie verschillende lokale actoren vertegenwoordigd zijn: politieke, maatschappelijke en economische actoren. Een eerste belangrijke lokale partner in STOLA-Dessel is de gemeentelijke overheid. Niet de voltallige gemeenteraad (19 personen) zetelt in de Algemene Vergadering, maar een vertegenwoordiging van 11 gemeenteraadsleden die haar samenstelling op evenwichtige wijze weerspiegelt. De samenstelling van de afvaardiging van de gemeenteraad in de Algemene Vergadering is aangepast aan de verschuivingen na de gemeenteraadsverkiezingen van 08/10/2000. Daarnaast hebben alle relevante belanghebbende lokale verenigingen een afvaardiging in de Algemene Vergadering. Het gaat hierbij om verenigingen met een ecologisch, professioneel of sociaal-cultureel belang, met een domicilie in Dessel. De maatschappelijke actoren beschikken over 9 zetels, die verdeeld worden over 7 verschillende verenigingen 2 : vooreerst de milieu-, jeugd-, sport- en cultuurraad die zorgen voor een getrapte vertegenwoordiging van de meest relevante lokale verenigingen en daarnaast de individuele verenigingen met voldoende relevantie en representativiteit, zoals de koepel van Christelijke Werknemersorganisaties (ACW), de Gezinsbond en de Landelijke Beweging. De economische actoren beschikken over 8 zetels, die verdeeld worden over de Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO), de grote lokale ondernemingen (waaronder de drie in Dessel gevestigde nucleaire bedrijven) en de in Dessel actieve syndicale organisaties Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) en het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV). Naast deze lokale actoren is ook NIRAS een effectief lid van de Algemene Vergadering. 2 Voor de milieuraad worden 3 zetels voorzien. 10
Er is één geassocieerd lid met een adviserende en controlerende taak (zonder stemrecht) opgenomen in de Algemene Vergadering: de gemeentesecretaris, wegens zijn functie en zijn deskundigheid (12/1999). De concrete invulling van de 29 zetels van de Algemene Vergadering in bijlage 1. 11
2.3 Werking De eerste bijeenkomst van de Algemene Vergadering vindt plaats op 30/09/1999. In principe komt de Algemene Vergadering tweemaal per jaar bijeen. Deze frequentie wordt opgevoerd als er concretere beslissingen genomen moeten worden. In het totaal vergadert de Algemene Vergadering 13 maal. Het gemiddelde aanwezigheidspercentage bedraagt 76%. Een belangrijk onderdeel van de werking van de Algemene Vergadering is het opvolgen van de vorderingen in de vier werkgroepen. De vier voorzitters informeren de Algemene Vergadering tijdens elke bijeenkomst. De Algemene Vergadering neemt ook kennis van de initiatieven die genomen worden door de Raad van Beheer. Op basis van deze toelichtingen keurt de Algemene Vergadering de gang van zaken goed en geeft haar akkoord voor de verderzetting van de werkzaamheden van de werkgroepen in de ingeslagen richting. De Algemene Vergadering legt de beleidslijnen vast. Zo beslist de Algemene Vergadering eind 2001 bijvoorbeeld over de verlenging van de vzw. 12
3 Raad van Beheer 3.1 Opdracht De Raad van Beheer is belast met het dagelijkse beheer van de vzw. De Raad van Beheer houdt toezicht op de vooruitgang van de werkzaamheden van de werkgroepen en neemt beslissingen inzake studies en aanbestedingen. Hiernaast heeft de Raad van Beheer nog algemene bevoegdheden die verband houden met de werking van de vzw als organisatie 3. 3 De opdracht van de Raad van Beheer is vastgelegd in de statuten, artikel 16 en in het huishoudelijk reglement, artikel 4.2. 13
3.2 Samenstelling De Raad van Beheer is samengesteld als een representatieve afvaardiging van de verschillende types van partners die lid zijn van de Algemene Vergadering. Er zijn 3 zetels voorbehouden voor de politieke, 3 voor de maatschappelijke en 2 voor de economische actoren uit Dessel. Er is één beheerder afgevaardigd vanuit NIRAS. De concrete invulling van de 9 zetels van de Raad van Beheer in bijlage 2. 14
3.3 Werking De eerste vergadering van de Raad van Beheer vindt plaats op 26/10/1999. Sindsdien vergadert de Raad van Beheer 48 maal, op maandelijkse basis. Het gemiddelde aanwezigheidspercentage bedraagt 80%. De Raad van Beheer neemt op verschillende tijdstippen in de loop van de werking beslissingen om studies te laten uitvoeren en de opdrachten toe te wijzen. Zo worden volgende studies uitbesteed: onderzoek naar de toestand van het milieu en de gezondheid in Dessel, onderzoek naar de houding van de inwoners van Dessel tegenover STOLA-Dessel en de nucleaire bedrijven, analyse van de technische dossiers van de bergingsconcepten, studie naar de effecten van een bergingssite op de mobiliteit en de verkeersveiligheid in de gemeente Dessel, ontwikkeling van een driedimensionale animatiefilm over de bergingsconcepten. Hiernaast houdt de Raad van Beheer ook toezicht op de vorderingen van de werkgroepen. Daartoe worden de voorzitters van de vier werkgroepen op regelmatige tijdstippen uitgenodigd op bijeenkomsten van de Raad van Beheer om de stand van zaken toe te lichten. In de loop van de werking ziet de Raad van Beheer toe op een aantal initiatieven op het vlak van de communicatie van de werkzaamheden van STOLA naar de ruimere Desselse bevolking toe. Zo worden verscheidene edities van de nieuwsbrief besproken, alsook de inhoud en de vorm van de website. Ook de organisatie van de verscheidene opendeur-momenten wordt opgevolgd door de Raad van Beheer. Ook wat betreft de communicatie op internationaal vlak geeft de Raad van Beheer zijn zegen. Het gaat hierbij om verscheidene presentaties voor een internationaal publiek, in binnen- en buitenland. Naar aanleiding van de resultaten van een onderzoek dat STOLA laat uitvoeren naar de houding van de inwoners van Dessel tegenover de nucleaire bedrijven, beslist de Raad van Beheer midden 2002 om een comité op te richten met de communicatieverantwoordelijken van de verschillende nucleaire bedrijven op Dessels grondgebied en met het Desselse Schepencollege. Dit comité, dat communicatiecoördinatiecomité 15
gedoopt wordt, heeft als doel de communicatie-inspanningen van de verschillende actoren te stimuleren en op elkaar af te stemmen. Eind 2002 roept de Raad van Beheer binnen STOLA een interne communicatiecel in het leven, om over nieuwe ideeën te brainstormen en om materiële hulp te bieden bij concrete initiatieven. Deze communicatiecel neemt vooral de opvolging van de deelname aan de kerstmarkt in december 2002 op zich en de organisatie van de STOLA-dagen in september 2003. Vanaf einde 2002 denkt de Raad van Beheer ook na over de mogelijkheden voor een opvolging in de gemeente Dessel van het dossier in verband met de berging van laagactief afval en van andere nucleaire aangelegenheden in de gemeente. Dit onderwerp bespreekt de Raad van Beheer bovendien op verschillende tijdstippen met het Desselse Schepencollege. 16
4 Stafvergadering 4.1 Opdracht Aangezien het project staat of valt met het werk dat in de vier werkgroepen gedaan wordt, acht de Raad van Beheer het belangrijk om van bij de aanvang een optimale afstemming tussen de verschillende werkgroepen te bewerkstelligen. Daarom worden er regelmatige bijeenkomsten belegd met de voorzitters van de werkgroepen, om de coördinatie tussen de werkgroepen te bevorderen. 17
4.2 Samenstelling De stafvergadering is samengesteld uit de vier voorzitters van de werkgroepen, de voorzitters van de Raad van Beheer en van de Algemene Vergadering, de penningmeester (vertegenwoordiger van NIRAS) en de twee stafmedewerkers. De concrete invulling van de stafvergadering in bijlage 3. 18
4.3 Werking De eerste bijeenkomst van de stafvergadering vindt plaats op 03/02/2000. De stafvergadering komt ongeveer driemaandelijks bijeen, naargelang de concrete behoefte. In het totaal vergadert de stafvergadering 18 maal met een gemiddeld aanwezigheidspercentage van 91%. In eerste instantie geeft de stafvergadering de spelers met de meeste verantwoordelijkheid in de vzw de kans om een duidelijk inzicht te krijgen in de opdrachten en de werking van de vier werkgroepen. In een latere fase worden de leden in de stafvergaderingen op de hoogte gehouden van de vorderingen en de vooruitzichten van de verschillende werkgroepen. Ook de taakverdeling tussen de werkgroepen wordt hierbij besproken: zo worden bijvoorbeeld de taken van de drie technische werkgroepen in verband met de veiligheidsaspecten van een bergingsinstallatie duidelijker afgebakend. Zaken die betrekking hebben op alle werkgroepen worden voorgelegd in de stafvergadering: bijvoorbeeld de mogelijkheid om studies te laten uitvoeren of uitstappen te organiseren, ervaringen in verband met feedback van de leden of in verband met het raadplegen van onafhankelijke deskundigen; strategievoorstellen van NIRAS enzovoort. Ten slotte worden ook de aanpak en de vorderingen van het tussentijdse rapport (2002) en het eindrapport (2004) besproken en opgevolgd door de stafvergadering. 19
DEEL II COMMUNICATIE 20
1 Communicatie-initiatieven naar de lokale bevolking 1.1 Communicatie-opdracht van STOLA De doelstelling van STOLA is om de mening van de Desselse gemeenschap te verwoorden. Zijn de inwoners van Dessel bereid een bergingsinstallatie voor laagactief afval in de gemeente te aanvaarden, onder bepaalde voorwaarden? Het overleg binnen STOLA met de belangrijkste lokale actoren en met individuen uit de gemeente moet een antwoord geven op die vraag. Bovenop deze ruime vertegenwoordiging wil STOLA bij zoveel mogelijk Desselaars haar opzet bekendmaken en wil ze haar werk toetsen aan de gehele lokale bevolking. Dit is bovendien een van de opdrachten van de vzw, zoals vastgelegd in artikel 3 van de statuten. Om deze communicatie-opdracht in te vullen doet STOLA gedurende de hele werking inspanningen om de 8.500 Desselaars te informeren over de stand van zaken. Deze informatie gebeurt via verschillende kanalen: de STOLA-nieuwsbrief, het gemeentelijke informatieblad, de STOLA-website en een loket in het centrum van de gemeente. De actieve interesse en de feedback naar STOLA blijft beperkt, ook als er opgeroepen wordt tot kritische vragen of bedenkingen. Daarom wil STOLA de drempel voor de inwoners van Dessel verlagen. Lokale evenementen lijken daartoe de ideale gelegenheid om te communiceren met de Desselaars en om hen ook in een korte enquête te bevragen.tijdens een STOLA-evenement aan het einde van haar werking wil de vzw haar conclusies voorstellen en toetsen aan de lokale bevolking. We kunnen stellen dat, als resultaat van al deze communicatieinspanningen, de naambekendheid van STOLA in Dessel redelijk groot is, hoewel de precieze werking en de doelstellingen vrij onbekend zijn. Dit zijn ook de conclusies van een focusgroepenonderzoek dat STOLA liet uitvoeren bij 73 inwoners van Dessel uit 11 verschillende doelgroepen 4. 4 Bachus K., Debruyn T. (2002) "Onderzoek naar de houding van de bevolking van Dessel t.a.v. STOLA-Dessel en de nucleaire bedrijven in de regio." HIVA, Leuven. 21
1.2 De verschillende STOLA-initiatieven Van bij de start publiceert STOLA een nieuwsbrief die deur aan deur verdeeld wordt in de gemeente Dessel. Er worden meerdere inspanningen gedaan om de STOLA-nieuwsbrief zo toegankelijk mogelijk te maken. Zo wordt het aantal pagina's teruggebracht van acht tot vier, wordt de technische inhoud beperkt en wordt de frequentie van verschijnen verhoogd (van drie naar vijf nieuwsbrieven per jaar). Doel van deze aanpassingen is dat de Desselaar vaker een nieuwsbrief van STOLA in de bus krijgt, met aantrekkelijke foto's en met een beperkt aantal begrijpbare artikels. Naast alle inwoners van Dessel krijgen ook de naburige gemeentebesturen, de lokale nucleaire bedrijven, het bevoegde ministerie, de leden van de pers en andere geïnteresseerden een kopij van de nieuwsbrief.alle plaatselijke artsen, kinesitherapeuten en tandartsen ontvangen enkele exemplaren van elke editie om in hun wachtzaal ter beschikking van de patiënten te stellen. Ook in de gemeentelijke bibliotheek ligt de nieuwsbrief ter inzage. Van bij de negende uitgave wordt er een nieuwe rubriek toegevoegd: 'het vragenhoekje', waarin telkens een toelichting gegeven wordt bij een specifiek onderwerp. Hieraan is bovendien een prijsvraag verbonden, waarmee de lezers een waardebon kunnen winnen 5. Naast deze nieuwsbrief wordt er elke maand een kort artikel over STOLA gepubliceerd in het gemeentelijke informatieblad, waarvan aangenomen wordt dat het vrij intensief gelezen wordt door de inwoners van Dessel. De thema's die hierbij aangesneden worden, variëren van aankondigingen van STOLA-activiteiten, studies die STOLA laat uitvoeren, oproepen voor vragen of ideeën, tot toelichtingen over de algemene opzet van STOLA en over actuele onderwerpen. Een jaar na haar start stelt STOLA bovendien een website op met informatie over de werking en de stand van zaken. Elke maand telt de website www.stola.be ongeveer 550 bezoekers. Er wordt een rubriek met 'laatste nieuws' voorzien, waaraan regelmatig actuele informatie toegevoegd wordt, met bijpassende foto's. 5 Het aantal ingestuurde antwoorden beperkt zich bij elke prijsvraag tot een vijftiental. 22
Er is ook een loket in de burelen van STOLA, in het centrum van de gemeente, dat op regelmatige tijdstippen geopend is voor publiek. Afgezien van een twintigtal studenten met een vraag naar informatie voor een schooltaak maken er echter weinig externe bezoekers gebruik van het loket. STOLA stelt zich bereid om in een presentatie bijkomende toelichtingen te geven voor organisaties of verenigingen. Alle lokale verenigingen worden aangeschreven om op die manier hun leden te laten informeren over de werking van STOLA tijdens een van hun vergaderingen. Hiernaast geeft STOLA verscheidene presentaties over de opzet en de werking voor verschillende publieken, bijvoorbeeld voor Kontaktgroep Industrie regio Mol (09/2000), voor naburige gemeentebesturen (04/2002), voor SCK CEN reflection group (02/2003), voor de Europese School (06/2003), voor Belgoprocess en voor Isotopolis (12/2003). STOLA-Dessel informeert ook tijdens lokale evenementen. In maart 2001, tijdens het weekend van de drukbezochte jaarmarkt in het centrum van Dessel, organiseert STOLA voor de eerste maal opendeurdagen. Ongeveer 750 bezoekers leren hierbij wat meer over de vereniging en over radioactief afval dankzij de reizende tentoonstelling van NIRAS. De lokale basisscholen worden bij dit evenement betrokken door een teken- en opstelwedstrijd. Tijdens de kerstmarkt van 2002 wordt de lokale bevolking via een gelijkaardig initiatief geïnformeerd. Bij deze gelegenheid krijgen ook de openbare bibliotheek en het federale agentschap dat instaat voor de nucleaire controle (FANC) - dat in september 2001 een Kempense antenne oprichtte in Dessel - de kans om zich voor te stellen. 315 mensen uit Dessel vullen tijdens deze kerstmarkt een enquête in en spreken met vertegenwoordigers van STOLA. De kerstmarktgangers geven zo hun mening over STOLA en over de mogelijke berging: 11% van hen gaat akkoord met de komst van een bergingsinstallatie in Dessel, en nog eens 71% gaat akkoord mits er compensaties aan verbonden worden. In september 2003 organiseert STOLA een evenement om het 23
24 geïntegreerde bergingsproject voor te stellen aan de lokale bevolking en om iedereen ook de kans te bieden hierop te reageren. De bedoeling is om te ontdekken in welke mate de bevolking akkoord kan gaan met de conclusies van STOLA-Dessel over het technisch-wetenschappelijke project voor de berging en over het sociale project. Om het projectvoorstel te presenteren worden onder andere driedimensionale animatiefilms over de bergingsconcepten getoond.voor de randanimatie wordt er samengewerkt met verschillende Desselse verenigingen: van de heemkundige kring, over verschillende dans- en muziekgroepen tot de basisscholen. Door deze STOLA-dagen te organiseren in een nieuwe opslaghal voor radioactief afval op de site van Belgoprocess in Dessel, worden ook mensen aangetrokken met een interesse in een (beperkt) bedrijfsbezoek. Er worden bovendien 668 enquêteformulieren over STOLA ingevuld. Uit de resultaten van deze enquête blijkt dat 86% van de bevraagde Desselaars akkoord (50%) of min of meer akkoord (36%) kan gaan met het projectvoorstel van STOLA en met de hieraan verbonden voorwaarden. In het totaal bezoeken meer dan 1.000 mensen de STOLA-dag. Op de academische zitting die het STOLA-evenement opent, zijn meer dan 200 aanwezigen, onder wie verscheidene prominenten uit de politieke en de nucleaire wereld.tijdens deze academische zitting wordt er een reflectie gegeven over het nut van een initiatief als STOLA-Dessel vanuit de humane invalshoek, alsook de visie van de bevoegde minister van Energie. Op de afsluitende informatie- en debatavond zijn ongeveer 45 personen aanwezig.
STOLA krijgt vanuit de lokale bevolking signalen dat de nucleaire bedrijven in de regio een zeer gesloten politiek voeren en dat er een wens is naar meer informatie over de nucleaire bedrijvigheid of over actuele gebeurtenissen. Door een overlegcomité op te richten met de communicatieverantwoordelijken van de verscheidene Desselse nucleaire bedrijven en met het Schepencollege, wil STOLA de verscheidene actoren stimuleren om meer te communiceren met de plaatselijke bevolking. Door toedoen van dit 'communicatiecoördinatiecomité' wordt een brochure opgesteld met algemene informatie over alle nucleaire bedrijven in de regio, die huis aan huis verdeeld wordt. 25
2 Internationale contacten Dankzij de contacten met NIRAS wordt STOLA-Dessel als lokaal partnerschap uitgenodigd om deel te nemen aan verschillende internationale netwerken en symposia rond de maatschappelijke betrokkenheid bij het beheer van radioactief afval. Zo nemen verscheidene afgevaardigden van STOLA-Dessel deel aan het Europese netwerk van gemeenschappen die te maken hebben met nucleair afvalbeheer, 'COWAM' (congressen in Zweden, Frankrijk, Zwitserland en Spanje). Gezien de internationale belangstelling voor de Belgische aanpak om via lokale partnerschappen te komen tot een lange termijn oplossing voor radioactief afval, wordt de opzet en de werking van STOLA meermaals besproken tijdens internationale congressen. Zo geven afgevaardigden van STOLA-Dessel een toelichting op het internationale congres 'Waste Management' in Tucson in de VS (02/2002); voor de Spaanse vereniging van nucleaire gemeenten 'AMAC' in Madrid (10/2002) en voor 'COWAM' in Cordoba (03/2003). STOLA-Dessel heeft bovendien een actieve inbreng in de organisatie van het NEA-congres 'Forum on Stakeholder's Confidence' in Brussel (11/2003). Daarnaast ontvangt STOLA in Dessel een delegatie van geïnteresseerden uit Slovenië en Kroatië (01/2001) en uit Zweden (04/2002). 26
DEEL III BIJLAGEN 27
BIJLAGE 1 Invulling Algemene Vergadering De 29 zetels van de Algemene Vergadering worden bij de oprichting als volgt ingevuld. In de loop van de werking worden 11 plaatsen door nieuwe personen ingevuld: 1 NIRAS: Fred Decamps vanaf 04/2003 vervangen door Jean-Paul Minon 11 POLITIEKE ACTOREN: - 4 CD&V: Jan Lauwers Michel Meeus Jos Mermans Hilda Peeters - 4 D' 82: Nand Gys Armand Melis Jos Mertens Guy Van Gompel - 3 N-VA: Hugo Draulans Fons Dries Kris Van Dijck vanaf 06/2001, na de verkiezingen van 10/2000, als volgt aangepast: - 3 CD&V: Michel Meeus Roel Mermans Hilda Peeters - 3 D' 82: Mark Deckx vanaf 04/2002 vervangen door Piet Peeters Nand Gys Armand Melis - 5 N-VA: Hugo Draulans Fons Dries Erik Gys Maria Van Dael Kris Van Dijck 28
9 MAATSCHAPPELIJKE ACTOREN: - 3 milieuraad: Frans Claes Jef Van Campfort vanaf 06/2001 vervangen door An Van De Velde vanaf 10/2002 vervangen door Paul Bertels Peter Van Geel - 1 jeugdraad: Roel Mermans vanaf 06/2001 vervangen door Tom Thijs - 1 sportraad: Frans Blankert - 1 cultuurraad: Ben Eyckmans vanaf 06/2001 vervangen door Annie Van Rattinghe - 1 Gezinsbond: Karl Ooms - 1 ACW: Frans Dumoulin vanaf 03/2004 vervangen door Jos Mermans - 1 Landelijke Beweging: Jos Dries 8 ECONOMISCHE ACTOREN: - 2 UNIZO: Leo Geboers vanaf 10/2002 vervangen door Peter Peeters Peter Vanhoof - 3 bedrijven: Jef Claes (Belgoprocess) Willem Smet (Smet-Boring) Jérôme Vanroye (Deckx Algemene Ondernemingen) - 3 syndicale organisaties: François Cox (ACV) Theo Nijs (ACV) Jozef Starckx (ABVV) GEASSOCIEERD LID: gemeentesecretaris Joël Blommaerts De heer Michel Meeus wordt verkozen als voorzitter en de heer Hugo Draulans als ondervoorzitter van de Algemene Vergadering. 29
BIJLAGE 2 Invulling Raad van Beheer Op voordracht van de partners in de Algemene Vergadering worden aanvankelijk 9 beheerders aangeduid. In de loop van de werking worden drie plaatsen door nieuwe personen ingevuld: 1 NIRAS: Laurent Wouters 3 POLITIEKE ACTOREN: Hugo Draulans (N-VA) Michel Meeus (CD&V) Jos Mertens (D' 82) vanaf 09/2003 vervangen door Nand Gys (D'82) 3 MAATSCHAPPELIJKE ACTOREN: Elly Aernouts (Gezinsbond) vanaf 12/2001 vervangen door An Van De Velde (Gezinsbond) vanaf 05/2002 vervangen door Frans Blankert (sportraad) Frans Claes (milieuraad) Ben Eyckmans (cultuurraad) vanaf 06/2001 vervangen door Annie Van Rattinghe (cultuurraad) 2 ECONOMISCHE ACTOREN: Jef Claes (bedrijven - Belgoprocess) Francois Cox (ACV) De Raad van Beheer duidt de heer Hugo Draulans aan als voorzitter, de heer Michel Meeus als ondervoorzitter en de heer Laurent Wouters als penningmeester. 30
BIJLAGE 3 Invulling Stafvergadering 4 VOORZITTERS WERKGROEPEN: Marc Blancquaert (werkgroep Milieu en Gezondheid) Joël Blommaerts (werkgroep Veiligheid) Jos Draulans (werkgroep Inplanting en Inrichting) Frans Dumoulin (werkgroep Lokale Ontwikkeling) 3 ANDERE AFGEVAARDIGDEN: Hugo Draulans (voorzitter Raad van Beheer) Michel Meeus (voorzitter Algemene Vergadering) Laurent Wouters (penningmeester) 2 STAFMEDEWERKERS: Katleen Derveaux Antonio Waffelaert 31
STOLA-Dessel - Markt 1c - 2480 Dessel tel. 014 37 34 65 - fax 014 37 34 70 - info@stola.be www.stola.be