Trainingsgids MBO Welzijn Focus op vakmanschap Deskundigheidsbevordering van docenten over actuele (ped)agogische ontwikkelingen Trainingen & lespakketten binnen kinderopvang en jeugdbeleid
Aanbod trainingen en lespakketten Wilt u meer weten? Klik op de training of de button Baby s in de kinderopvang * 6 Basisvaardigheden coaching 7 Eigen kracht 8 Ontwikkelingen binnen de MBO sector volgen elkaar in razend tempo op. Bijna jaarlijks verschijnen er nieuwe kwalificatiedossiers die om wijzigingen in uw onderwijsaanbod vragen. Om nog maar te zwijgen over de veranderingen in de wijze waarop het onderwijs dient te worden aangeboden. Als MBO Welzijn wilt u zich blijven profileren en vindt u het van groot belang de actuele ontwikkelingen binnen de beroepssector nauwgezet te volgen en te implementeren in uw onderwijsaanbod. Jongens, meisjes, het is echt anders! 9 Motorische ontwikkeling van kinderen (0-12 jaar) * 10 Natuur in de kinderopvang * 11 (Non)verbaal communiceren met kinderen 12 Ouders horen erbij * 13 Omgaan met lastig gedrag: Knap lastig! * 14 Pedagogisch kader 0-4 jaar * 15 Pedagogisch kader 4-13 jaar * 16 Aanbod trainingen en lespakketten Spectrum & Anno Nu kunnen u hierbij ondersteunen. Wij volgen de ontwikkelingen in de branche nauwlettend en verwerken deze in een aanbod voor MBO Welzijn. Wij bieden u kortdurende trainingen aan, van één dagdeel, die gebaseerd zijn op de actuele ontwikkelingen in de branche. Door deel te nemen aan een training houdt u zichzelf hiervan op de hoogte en leert u deze bovendien te integreren in uw huidige lesaanbod. Naast de trainingen bieden wij u op een aantal onderwerpen lespakketten aan. Een lespakket bestaat uit een docenten- en studentenhandleiding voor 8 lessen. Door middel van een train-de-trainer instructiebijeenkomst wordt ondersteuning geboden bij de invoering van het lespakket. Docenten binnen het MBO krijgen zo de kans, met een minimale investering, de actuele ontwikkelingen in de branche aan te bieden aan studenten. Wij kunnen onze trainingen ook aanbieden aan studenten. Onze trainers zijn in het bezit van een lesbevoegdheid, waardoor deze trainingen als onderwijstijd gerekend kunnen worden. Kinderen en seksualiteit * 17 Signaleren en handelen bij vermoedens van kindermishandeling en de invoering van de Wet meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling * 18 Welzijn Nieuwe Stijl en de Kanteling 19 Zintuiglijke ontwikkeling * 20 * Ook lespakket 2 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 3
Praktische informatie keuzegids ROC s Onze klanten Opzet train-de-trainer & lespakketten Prijzen schooljaar 2012-2013 Meer informatie Docenten MBO Welzijn opleidingen - niveau 3, 4 Richtingen: Sociaal cultureel werk, Welzijn, Maatschappelijke zorg, Jeugdzorg, Onderwijs assistenten, Pedagogisch werk. Opzet trainingen In een kortdurende training van één dagdeel krijgt u zowel inhoudelijke informatie als inzicht in actuele ontwikkelingen en thema s binnen het beroepsveld. Belangrijk daarbij is de betekenis voor de student in zijn beroepspraktijkvorming en latere beroepsuitoefening. Doel is deskundigheidsbevordering van docenten over actuele en (ped)agogische ontwikkelingen binnen kinderopvang/onderwijs jeugdzorg/ jeugdbeleid. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken en tegelijk voldoende kwaliteit te houden, bieden wij onze trainingen aan voor groepen van miximaal 20 docenten. De opzet van onze training heeft steeds eenzelfde karakter. Wij bieden u (achtergrond)informatie over het gekozen onderwerp waarna wij praktisch aan het werk gaan. U krijgt handvatten om de informatie te integreren in uw dagelijkse lespraktijk. De trainingen sluiten aan bij verschillende leerstijlen en de leervragen van de deelnemers. Onze trainers zijn gericht op het leveren van maatwerk. Bij een aantal onderwerpen (zie sterretjes bij trainingsaanbod) is het mogelijk een compleet lespakket af te nemen. Een lespakket bestaat uit een docenten- en studentenhandleiding voor 8 lessen van anderhalf uur per les, waarin zowel achtergrondinformatie als praktische werkvormen zijn opgenomen. In een train-de-trainer instructiebijeenkomst wordt inhoudelijke informatie gegeven over het onderwerp en praktisch geoefend met werkvormen uit de docentenhandleidingen behorend bij de lespakketten. Doel is ondersteuning en toerusting bij de uitvoering van de lespakketten. Het maximum aantal deelnemers bij de trainde-trainer instructie is 8. In-company De trainingen en instructiebijeenkomsten die in deze keuzegids vermeld staan, zijn in-company. Dit betekent dat deze bestemd zijn voor een groep docenten verbonden aan één ROC-organisatie en zoveel mogelijk in aansluiting op de werkpraktijk. Data en plaats worden in overleg met opdrachtgever vastgesteld. In een telefonisch of persoonlijk intakegesprek worden wensen en mogelijkheden op elkaar afgestemd. De kosten van een training zijn 695,- (inclusief btw). Maximum aantal deelnemers is 20. De kosten van een train-de-trainer zijn gekoppeld aan de kosten van een lespakket: 695,- voor de train-de-trainer en 3.000,- voor een lespakket. Totale kosten 3.695,- (inclusief btw). Maximum aantal deelnemers voor de train-de-trainer is 8. Wij kunnen onze trainingen ook aanbieden aan studenten. Omdat onze trainers in het bezit zijn van een lesbevoegdheid, kunnen deze trainingen als onderwijstijd gerekend worden. De kosten voor een dergelijke training zijn op aanvraag. Kennismakingsgesprek Heeft u buiten ons aanbod nog andere wensen op het terrein van deskundigheidsbevordering? Neem dan contact met ons op. We zijn altijd bereid om het aanbod en uw wensen te bespreken. Een dergelijk gesprek is gratis en uiteraard vrijblijvend. Aanmelding Aanmelden kan alleen via www.spectrumgelderland.nl en dient uiterlijk een maand van tevoren binnen te zijn. Voor meer informatie over het aanbod kunt u contact opnemen met Anno Nu of Spectrum CMO Gelderland. Inhoudelijk Judith Kuiten-Markink, adviseur/trainer Anno Nu T (06) 222 00 690 E j.kuiten@anno-nu.info Thécla Brouwer, adviseur/trainer Spectrum CMO Gelderland T (026) 384 63 19 E t.brouwer@spectrum-gelderland.nl Organisatie Marjan Wellink, coördinator Trainingen Spectrum CMO Gelderland T (026) 384 62 32 E m.wellink@spectrum-gelderland.nl 4 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 5
Baby s in de kinderopvang Basisvaardigheden coaching Wat zijn de effecten van de kinderopvang op (jonge) baby s? Uit recent onderzoek (2010) is gebleken dat het stresshormoon cortisol bij jonge baby s (0 tot 6 maanden) verhoogt is gedurende de tijd dat het kind in de kinderopvang verblijft. De mate van responsieve sensitiviteit van de pedagogisch medewerkers draagt positief bij aan het verlagen van het stressniveau. Deze training gaat in op de aspecten in het handelen van pedagogisch medewerkers die belangrijk zijn voor een goede ondersteuning van baby s, zoals: emotionele ondersteuning, interpreteren van lichaamstaal, respect voor hun autonomie en vertellen wat er gebeurt. Inspiratiebronnen voor onze benadering zijn: Emmi Pickler, Aletha Solter, de 4 pedagogische basisdoelen van Marianne Riksen -Walraven, het Pedagogisch Kader Kinderopvang. Informatie over de effecten van kinderopvang op (jonge) baby s. Informatie over het werken met baby s in groepen en een aantal belangrijke thema s zoals inrichting ruimte,(spel)materiaal, dagindeling en activiteiten, ouders en kindbesprekingen. Hoe herkennen we contactsignalen van baby s en kunnen we hiernaar handelen? Bewustwording van de noodzaak van het uiten van emoties van baby s en het effect van het gedrag van de pedagogisch medewerker daarbij. Docenten hebben als studieloopbaanbegeleider een taak in het begeleiden van studenten gedurende zijn hele schoolloopbaan. Deze rol is complex. Een belangrijke basiscompetentie hierbij is het coachen van de student. Coachend begeleiden is vooral gericht op bewustwording van handelwijze en denkpatronen en richt zich op het ontwikkelen van competenties en vaardigheden op basis van gelijkwaardigheid. In deze training wordt zowel informatief als praktisch aandacht besteed aan de basisvaardigheden bij het coachend begeleiden van studenten (een langer traject is op aanvraag mogelijk). Thécla Brouwer Adviseur/trainer bij Spectrum CMO Gelderland Inhoud training Informatie over basisvaardigheden bij coaching. De verschillende stijlen van coaching, o.a. oplossingsgericht coachen. Uitwisselen van ervaringen en zelfreflectie. Oefenen van communicatieve- en coachingsvaardigheden. Motiveren en omgaan met weerstanden. Maximum aantal deelnemers: 15. Judith Kuiten-Markink Pedagogisch adviseur/trainer Anno Nu 6 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 7
Eigen kracht Jongens/meisjes: het is echt anders Ouders en jongeren staan niet alleen in de opvoeding. Het werkt heel goed als ze hun familie, buren en vrienden betrekken. Bij het oplossen van kleine en grote problemen kan deze pedagogische civil society een grote rol spelen. Waarbij niet de problemen centraal staan maar de kracht van eigen initiatief en de ondersteuning van het netwerk hierbij. Organisaties, professionals en vrijwilligers erkennen dit steeds meer en heroriënteren zich op hun werkwijze. De vraag van de burger staat centraal en niet het aanbod van de professional of organisatie. Welke attitude, kennis en vaardigheden vraagt dit van beroepskrachten? Hoe mobiliseer je de eigen kracht van ouders, jongeren en kinderen en hun omgeving? Welk beroep doet dit op je eigen competenties? Informatie over methodieken die eigen kracht van jeugdige, familie en netwerk versterkt,zoals: Samen Starten, Home Start, Signs of Safety, Eigen kracht centrale, Familie Netwerkberaad. De kracht van empowerment en toepassingsmogelijkheden. Informatie en oefenen met motiverende gespreksvoering, oplossings- en doelgericht werken. Oefenen van vraaggesprekken. Jongens ontwikkelen zich anders dan meisjes. Het is belangrijk om de verschillen te (h)erkennen en daar ruimte aan te geven. Jongens krijgen steeds vaker een stempel opgedrukt. Jongens die graag buiten spelen, drukker zijn dan anderen, fysiek bezig willen zijn en kattenkwaad uithalen, worden tegenwoordig niet meer gezien als jongens met typisch jongensgedrag, maar door hulpverleners en instanties onderzocht op mogelijke gedragsstoornissen. Hoe ontwikkelt een jongen zich en hoe onderscheidt zich dit van meisjes? Theoretische onderbouwing in het verschil in ontwikkeling van jongens en meisjes. Welke verschillen tussen jongens en meisjes worden ervaren in het werkveld? Wat is de reden van de verschillen tussen jongens en meisjes? Welke consequenties heeft dit voor alle ontwikkelingsgebieden? Wat hebben jongens en meisjes nodig om te kunnen ontwikkelen, en ook om tot een eigen identiteit te komen? Welke spelen en activiteiten bieden jongens en meisjes de beste mogelijkheden om zich te ontwikkelen? Hoe bied je deze activiteiten aan in de leeftijdscategorie tussen de 0 en 12 jaar? Elise Roelofse en Thecla Brouwer Adviseurs/trainers bij Spectrum CMO Gelderland Hanneke Poot - van der Windt www.sirenevoorkinderen.nl bij Spectrum CMO Gelderland 8 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 9
Motorische ontwikkeling van kinderen (0-12 jaar) Natuur in de kinderopvang Bewegen is de basis van alles wat een kind leert. Het is een speerpunt in het landelijk gezondheidbeleid. Niet voor niets, want meer dan de helft van de kinderen tussen de 4 en 18 jaar beweegt onvoldoende. Onlangs is wetenschappelijk aangetoond dat bewegen de basis vormt voor de cognitieve ontwikkeling. Het is van belang dat een kind de fasen in de motorische ontwikkeling goed doorloopt, omdat hier de basis wordt gelegd voor zijn verdere ontwikkeling. Hoe ziet de kwaliteit van bewegen eruit, en waarom is deze zo belangrijk? Hoe ziet de motorische ontwikkeling eruit? Wat zijn de voorwaarden voor kinderen om zich motorisch te ontwikkelen? Welke activiteiten kun je aanbieden om de motorische ontwikkeling te ondersteunen? Op welke wijze kun je dagelijkse handelingen en materialen gebruiken om de motorische ontwikkeling te ondersteunen? Onderkennen van blokkades of achterstand en weten hoe te handelen. Inrichting binnen- en buitenruimten om kinderen zo optimaal mogelijk te ondersteunen. Hanneke Poot-van der Windt www.sirenevoorkinderen.nl bij Spectrum CMO Gelderland Slecht weer bestaat niet, alleen de verkeerde jas! Landelijk krijgt natuurbeleving een steeds prominentere plek in de kinderopvang. Buitenspel en bewegen draagt bij aan de verbetering van de kinderopvang en is een steeds belangrijker item in pedagogische visies. Diverse kindercentra onderscheiden zich al door zich te profileren als Natuur Kindercentrum. Het gaat lang niet altijd om kindercentra in buitengebieden. Het stimuleren van natuurbeleving en het binnenhalen van de natuur behoort ook tot de mogelijkheden van de reguliere kinderopvang. Regionaal is er behoefte aan pedagogisch medewerkers die in hun opleiding met het thema in aanraking zijn gekomen en een visie en werkwijze hebben ontwikkeld op natuurbeleving. Dit vraagt van pedagogisch medewerkers dat zij kinderen die aan hun zorg worden toevertrouwd, kunnen stimuleren tot spel in een natuurlijke omgeving en/of met natuurlijke materialen. Pedagogische visie op natuurbeleving in kindercentra. Informatie over hoe natuurbeleving integraal vormgegeven kan worden. Stimuleren van andere attitude/beroepshouding bij beroepskrachten; Kennis over de 6 interactievaardigheden van de pedagogisch medewerker: sensitieve responsiviteit, respect voor de autonomie, structuur en grenzen stellen, praten en uitleggen, ontwikkelingsstimulering en het begeleiden van interacties. Handvatten om natuurbeleving te integreren in lessen, opdrachten en beoordelingen. Judith Kuiten-Markink Pedagogisch adviseur/ trainer Anno Nu 10 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 11
(Non verbaal) communiceren met jonge kinderen Ouders horen erbij Jonge kinderen (0-4 jaar) hebben ons veel te vertellen. 90 tot 100% van de communicatie is bij jonge kinderen non-verbaal. Hoe kunnen wij hun lichaamstaal en gedrag zo vertalen dat wij hun boodschap begrijpen en er adequaat op in kunnen gaan? En hoe kunnen kinderen onze boodschappen vertalen en begrijpen? Welke voorwaarden hebben zij daarvoor nodig? Waarom is de motorische ontwikkeling zo belangrijk voor het leren spreken van jonge kinderen. Hoe verloopt de ontwikkeling van ritme en waarom is deze zo belangrijk? Wat laten kinderen ons zien (gedrag en lichaamstaal) en welke boodschap ligt hieraan ten grondslag? Voorwaarden voor kinderen om te luisteren en hoe kunnen wij die aanbieden. Voorwaarden voor kinderen om ons iets duidelijk te maken. Hanneke Poot-van der Windt www.sirenevoorkinderen.nl bij Spectrum CMO Gelderland Ouderbetrokkenheid en een goede afstemming tussen de thuissituatie, de kinderopvang en het primair onderwijs is van groot belang voor een goede ontwikkeling en schoolloopbaan van het kind. Het verbinden van de verschillende leefwerelden en het opbouwen van een goed contact is belangrijk. Maar partners in de opvoeding word je niet zomaar. Dit vraagt om visie ten aanzien van de positie en rol van ouders in de (voor)schoolse voorziening, in beleid en activiteiten én dit vraagt om houding: het kunnen opbouwen van een vertrouwensrelatie en communicatieve vaardigheden. Thécla Brouwer Adviseur/trainer bij Spectrum CMO Gelderland Visie op de positie en rol van ouders + benaderingswijze van ouders: als consument, belanghebbende, vrijwilliger en als opvoeder. Bewustwording van vaardigheden die van belang zijn bij het ontwikkelen van een beroepshouding in de omgang met ouders. De cirkel vertrouwensrelatie (Marianne Riksen-Walraven) als basismodel voor houding pedagogisch medewerker/leerkracht. Basisprincipes communicatie Investeren in succesvol communiceren met ouders, de kracht en invulling van informele en formele gespreksvoering. 12 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 13
Omgaan met lastig gedrag: knap lastig! Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar De kinderopvang is een plek voor álle kinderen! En van pedagogisch medewerkers wordt verwacht dat ze aan alle kinderen een veilige en uitdagende omgeving kunnen bieden. Soms lopen zij vast, zitten met de handen in het haar, weten niet meer hoe ze het voor een bepaald kind leuk kunnen houden. Of vinden dat een kind de sfeer in de groep te veel bepaalt. Op zo n moment wordt het echt knap lastig! Kinderen met gewoon lastig gedrag en kinderen met speciaal lastig gedrag vragen extra inspanning. Een deel van die extra inspanning is eigenlijk ook wel weer gewoon. Want welk kind is niet af en toe eens lastig? En welke pedagogisch medewerker op de groep heeft niet af en toe een bad hair day en veroorzaakt zelf door dat slechte humeur het lastige gedrag in de groep? Petra Montforts bij Spectrum CMO Gelderland Aan lastig gedrag zitten veel kanten. Er zijn verschillende redenen en oorzaken die vragen om verschillende oplossingen. Voor omgaan met lastig gedrag bestaat niet zomaar een kanten-klaarrecept. Het motto is dan ook: kijk door de ogen van een kind. Als je dit kunt, dan kun je beter inschatten welke behoeften dat kind heeft en daardoor beter aansluiten op het gedrag van het kind. Wat is lastig gedrag? Onderscheid tussen gewoon lastig en speciaal lastig gedrag. De betekenis van lastig gedrag en het effect/ gevolg op het pedagogisch handelen. Handvatten voor ondersteuning en begeleiding van kinderen met lastig gedrag. Pedagogisch medewerkers op kinderdagverblijven en peuterspeelzalen hebben een belangrijke rol in de opvoeding van kinderen. Daar is iedereen het inmiddels over eens. Opvang = opvoeden. Dit vraagt om een pedagogiek die specifiek voor kindercentra ontwikkeld is. Het Landelijk Pedagogenplatform Kinderopvang heeft het initiatief genomen voor het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar (2009). Het kader is door het werkveld kinderopvang landelijk erkend als leidraad. De algemene opvoedingsdoelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (Wkkp) zijn in het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar verder uitgewerkt en geconcretiseerd. Dit maakt het kader ook voor ROC s onmisbaar. De training geeft algemene kennis over de 4 basisopvoedingdoelen (Marianne Riksen-Walraven) en de volledige inhoud van het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. Op een aantal thema s uit het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar zal verdiepend worden ingegaan: Pedagogische doelen en competenties van kinderen. Taal en communicatie. Steunen en stimuleren van spelen en leren. Samen spelen en samenleven. Informatie over de inhoud van het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. Hoe deze te integreren in de dagelijkse onderwijspraktijk. Handvatten om inzichten uit het Pedagogisch kader te integreren in lessen, opdrachten en beoordelingen. Judith Kuiten-Markink Pedagogisch adviseur/trainer Anno Nu 14 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 15
Pedagogisch kader kindercentra 4-13 jaar Kinderen en seksualiteit Pedagogisch medewerkers in de buitenschoolse opvang (bso) hebben een belangrijke rol in het leven van schoolkinderen die gebruik maken van kinderopvang. Deze medewerkers zijn een voorbeeld, vraagbaak en veilige haven na de drukke schooldag. Kinderen beleven op de bso hun vrije tijd, spelen met andere kinderen en doen mee met een gevarieerd aanbod aan activiteiten. Hoe zorgen de pedagogisch medewerkers voor een ontspannen, gevarieerde en uitdagende tijdsbesteding? Bso-tijd is immers tijd waarin kinderen met elkaar maar ook wel eens rustig op zichzelf willen spelen. Het Pedagogisch kader kindercentra 4-13 jaar (2011) biedt een kader waarin alle kenmerken van goede en leuke buitenschoolse opvang aan de orde komen. Het boek is door het werkveld kinderopvang landelijk erkend als leidraad. De algemene opvoedingsdoelen uit de Wet kinderopvang zijn in het Pedagogisch kader kindercentra 4-13 jaar, verder uitgewerkt en geconcretiseerd. Dit maakt het boek ook voor ROC s onmisbaar. Informatie over de inhoud van het Pedagogisch kader kindercentra 4-13 jaar. Hoe deze te integreren in de dagelijkse onderwijspraktijk? Handvatten om inzichten uit het Pedagogisch kader te integreren in lessen, opdrachten en beoordelingen. Handvatten om de samenwerking vorm te geven tussen de bso en samenwerkingspartners zoals de basisschool, het jeugdwelzijnswerk of de sportvereniging. Een peuter die vraagt wat vrijen is. Een achtjarige die wil tongzoenen met de pedagogisch medewerker. In de kinderopvang wordt veel gespeeld. Soms spelen kinderen spelletjes die vragen kunnen oproepen, bijv. als ze doktertje spelen of vadertje en moedertje. Soms heb je die vragen, omdat je niet weet wat past bij een leeftijd of omdat je niet weet hoe hier mee om te gaan. In deze training wordt zowel informatieve als praktische aandacht besteed aan visieontwikkeling als omgang en gespreksvoering met betrekking tot seksualiteit bij kinderen. Judith Kuiten-Markink Pedagogisch adviseur/trainer Anno Nu Informatie over de seksuele ontwikkeling van kinderen van 0 tot 12 jaar. Visieontwikkeling binnen de kinderopvang met betrekking tot seksualiteit. Bewustwording in eigen normen en waarden ten aanzien van seksualiteit en intimiteit. Hoe gesprekken te voeren met kinderen over seksualiteit? Hoe om te gaan met vragen van kinderen over seksualiteit? Judith Kuiten-Markink Pedagogisch adviseur/trainer Anno Nu 16 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 17
Signaleren en handelen bij vermoedens van kindermishandeling & invoering van de Wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Kindermishandeling is een groot maatschappelijk probleem. In Nederland zijn naar schatting minstens 118.000 kinderen per jaar slachtoffer van kindermishandeling/huiselijk geweld. Dat is 3% van alle kinderen en één kind in elke klas of groep. Beroepskrachten zijn een essentiële schakel bij signalering van risicovolle opvoedsituaties. Door vroegtijdig te signaleren en vervolgens te handelen kunnen problemen voorkomen worden en/of minder groot worden. De ROC student wordt opgeleid tot beginnend beroepsbeoefenaar binnen de branche onderwijs, welzijn en maatschappelijke dienstverlening. Zij zijn straks een essentiële schakel bij signalering van risicovolle opvoedingssituaties vanuit hun rol als mede-opvoeder en professionele partner in de opvoeding. Vanuit deze rol is het mogelijk om in een vroeg stadium van betekenis te zijn. Het kan gaan om alledaagse opvoedingsvragen, vragen rond de ontwikkeling maar ook om signalen die op verwaarlozing of mishandeling kunnen duiden. Met de invoering van de Wet meldcode in 2012 wordt van hen verwacht dat zij signalen herkennen en daar een adequaat gevolg aan kunnen geven. De ROC-student valt zelf ook onder de werking van de wet Meldcode. Vanuit deze invalshoek dragen de ROC-opleiding en de individuele docent een verantwoordelijkheid bij het vroegtijdig signaleren bij de student van kindermishandeling en huiselijk geweld en weten zij wie wanneer welke stappen zet. Informatie over kindermishandeling, de omvang, het ontstaan en de gevolgen. De wet Meldcode huiselijk geweld/kindermishandeling en de gevolgen voor het werkveld. Landelijk en gemeentelijk beleid bij de bestrijding van kindermishandeling. Wat zijn signalen? Hoe ga je om met persoonlijke dilemma s, normen en grenzen bij vermoedens van zorgelijke opvoed- en opgroeisituaties. Wanneer kom je wel of niet in actie? Het balansmodel, de principes draagkracht, draaglast, beschermende en risicofactoren en het gebruik hiervan bij het inschatten van risicovolle opvoedsituaties. Taken en verantwoordelijkheden. Welzijn Nieuwe Stijl en de Kanteling We willen u als ROC docent op de hoogte brengen van de laatste ontwikkelingen in het welzijnswerk. We verkennen wat welzijn Nieuwe Stijl voor de professie en de opleiding kan betekenen. Het ministerie van VWS heeft samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de werkgeversorganisatie Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening het landelijke programma Welzijn Nieuwe Stijl gelanceerd. Het programma wil stimuleren, inspireren en concrete handreikingen bieden. Daarbij wordt aangesloten bij wat gemeenten en instellingen zelf al aan verbeteringen aan het doorvoeren zijn en de fase waarin dat proces verkeert. Peter van Grunsven Adviseur/trainer bij Spectrum CMO Gelderland Informatie over Welzijn Nieuwe Stijl en de Kanteling en het verschil met de huidige werkwijze. Wat betekenen termen als Erop Af! en Eigen Kracht? Wat betekent vraag- en resultaatgericht werken in de praktijk? Praktijkvoorbeeld: casus over de bevindingen van een welzijnsorganisatie die aan de gang is gegaan met Welzijn Nieuwe Stijl. Wat waren de veranderingen? Discussie en meningsvorming: In kleinere groepen een geleide discussie en inventarisatie over wat dat allemaal kan betekenen voor de professional, de docent, de student en de opleiding. Aan de hand van een korte lijst met competenties in sleutelwoorden. Afsluiting met een korte terugblik op de belangrijkste punten die naar voren zijn gekomen Thécla Brouwer Adviseur/trainer bij Spectrum CMO Gelderland 18 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 19
Zintuiglijke ontwikkeling Colofon 10 tot 20% van de kinderen in onze tijd hebben problemen met het verwerken van de prikkels die zij via de zintuigen binnenkrijgen (sensorische integratieproblemen). Deze prikkels zijn van groot belang om de hersenen te rijpen. Zij geven kinderen informatie over de wereld om hen heen en vormen herinneringen die kinderen kunnen koesteren. Doordat we in een hoog tempo leven, krijgen kinderen tegenwoordig geen tijd om prikkels te verwerken. Hierdoor ontstaan er hiaten in de kennis van kinderen, raken zij overprikkeld, ongeconcentreerd, waardoor ook er vaak gedragsproblemen ontstaan. Hoe ziet de zintuiglijke ontwikkeling eruit? Wat zijn de voorwaarden voor kinderen om zich sensomotorisch te ontwikkelen? Welke activiteiten kun je aanbieden om de zintuiglijke ontwikkeling te ondersteunen? Op welke wijze kun je dagelijkse handelingen en materialen gebruiken om de zintuiglijke ontwikkeling te ondersteunen? Hoe kun je blokkades of achterstand onderkennen en weten wat te doen? Hoe kun je de binnen- en buitenruimten inrichten om kinderen optimaal hierin te ondersteunen? Hoe kun je problemen met de prikkelverwerking signaleren en weten wat te doen? Deze keuzegids is een uitgave van Anno Nu en Spectrum Centrum Maatschappelijke Ontwikkelingen Gelderland. Tekst Judith Kuiten-Markink en Thécla Brouwer Eindredactie Spectrum CMO Gelderland Fotografie Anno Nu en Spectrum CMO Gelderland Met dank aan kinderdagverblijf t Holthuisje, Steenderen Ontwerp en lay-out Spectrum CMO Gelderland April 2012 Er is geen verband tussen afgebeelde personen en de inhoud van deze uitgave. Hanneke Poot-van der Windt www.sirenevoorkinderen.nl bij Spectrum CMO Gelderland Deventerweg 147 7203 AG Zutphen info@anno-nu.info www.anno-nu.info Spectrum CMO Gelderland Postbus 8007 6880 CA Velp (026) 384 62 00 info@spectrum-gelderland.nl www.spectrum-gelderland.nl 20 Keuzegids MBO Welzijn Keuzegids MBO Welzijn 21