VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : M.M. Kool AB CATEGORIE : B-STUK (Beleidsstuk) VERGADERING D.D. : 26 november 2013 NUMMER : WS/WRM/CR/JEs/7985 OPSTELLER : ing. J. Esenkbrink, 0522-276829 FUNCTIE : Programma coördinator VERGADERING MT D.D. : 21 oktober 2013 (7944) VERGADERING DB D.D. : 5 november 2013 (7958) OPGESTELD D.D. : 8 november 2013 ONDERWERP Actualisatie Meerjaren Water-op-maatprogrammering 2014-2018. SAMENVATTING In het Meerjaren Water-op-maatprogramma (WOM) zijn watersysteemprojecten opgenomen ter uitvoering van het Waterbeheerplan 2010-2015, gericht op het realiseren van de gestelde doelen binnen de drie beleidsthema s Waterbeheer voor de 21 e eeuw; de Europese Kaderrichtlijn Water en het Gewenste Grond en Oppervlaktewater Regime. Afgesproken is om het programma elk jaar te actualiseren op basis van de meest recente interne en externe ontwikkelingen. Voor in totaal 52 project(initiatieven) is daarmee nu bepaald welke koers wordt uitgezet. Vanuit de financiële invalshoek kan worden geconcludeerd dat de geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering past binnen het financiële kader voor de WOM-projecten 2008 tot 2018 en de Meerjarenbegroting (perspectiefnota 2013). ADVIES 1. Vaststellen van de geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering 2014-2018. (versie 1.6 oktober 2013). Dat betekent concreet: a. uitgaan van de in het WBP* 2010-2015 geformuleerde doelen voor WB21*, GGOR* en KRW*; b. krediet inplannen voor de uitvoering van 13 Water-op-maatprojecten in 2014 tot 2018; c. nieuw opstarten of doorgaan met het voorbereidend onderzoek van 13 Water-op-maatprojecten; d. voortzetten van de 12 Water-op-maatprojecten waarvoor reeds krediet is verleend; e. het afronden, on-hold zetten of niet opnemen van 14 Water-op-maatprojecten; f. bovenstaande mede afhankelijk maken van financiële middelen bij derden. 2. Constateren dat met deze werkwijze ieder jaar, in het licht van de ontwikkelingen van kapitaallasten, tot verdere fasering kan worden gekomen. 3. De wijze waarop de capaciteit in menskracht wordt ingevuld, nader concretiseren en uitwerken. 4. Instemmen met de geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering 2014-2018. (versie 1.6 oktober 2013). BESTUURLIJKE AANDACHTSPUNTEN EN EFFECT VOOR REEST EN WIEDEN a. Wij zijn van mening dat de projecten in het geactualiseerde programma optimaal bijdragen aan het realiseren van onze doelen. b. Dit besluit geeft de organisatie en onze partners duidelijkheid over het voortzetten of afronden van lopende projecten en het opstarten van nieuwe projecten. c. We verwachten dat de uitvoering van het programma mogelijk is binnen de begrotingspost WOM uitvoeren Water-op-maatprogramma van 5,5 miljoen per jaar met inbegrip van verwachte externe cofinanciering. fws
Pagina 2 van 6 TIJDPAD In de periode 2014 t/m 2018 wordt uitvoering gegeven aan dit programma. Tijdens deze uitvoeringsperiode wordt aan het Algemeen Bestuur per project ter besluitvorming voorgelegd: - de uitgewerkte projectvoorstellen; - de daarbij behorende financieringsvoorstellen; - de watergebiedsplannen. Uiteraard hebben projecten in de daadwerkelijke voorbereiding en uitvoering een langere doorwerking (ook na 2018) op benodigde uren in menskracht en capaciteit. INTEGRAAL OVERLEG EN COMMUNICATIE Met de geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering 2014-2018 wordt zowel intern als extern actief gecommuniceerd. FINANCIËN Bij de begroting 2008 heeft het Algemeen Bestuur de intentie uitgesproken om gedurende tien jaar een bedrag van 5.500.000,00/jaar (bruto, dus incl. medefinanciering) te begroten voor uitvoering van WOM-projecten; netto is uitgegaan van 4.300.000,00/jaar. Dit noemen we het financiële kader voor WOM-projecten 2008 tot 2018. In onderstaande tabel staat de financiële status van de geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering 2014 2018 Krediet voor uitvoering Verzameltabel: status uitvoeringskredieten WOM-projecten 2008 tot 2018 Periode Bruto Co-Fin Netto Verleend krediet 2008 t/m 2013 28.122.895 6.515.750 21.607.145 Benodigd krediet 2014 tot 2018 23.515.000 493.560 23.021.440 Totaal 51.637.895 7.009.310 44.628.585 Bovenstaande tabel laat het volgende zien: - Het totaalbedrag aan verleende bruto kredieten bedraagt tot dusver 28.122.895,00; dat is ruim 51% van het financiële kader WOM-projecten 2008 tot 2018. - In de periode 2014 tot 2018 staat voor een totaalbedrag van bruto 23.515.000,00 aan uitvoeringskredietvoorstellen ingepland (43% van het financiële kader WOM-projecten 2008 tot 2018). Welke projecten dit zijn, staat weergegeven in bijlage 1: Financiële planning met betrekking tot de uitvoering. - Het totaal aan verleende en ingeplande (bruto) kredieten bedraagt 51.637.895,00 (94% financiële kader WOM-projecten 2008 tot 2018). - Het totaal aan verwachte co-financiering wordt op dit moment geschat op 7.009.310,00 wat resulteert in een totaal verwachte netto programma investering van 44.628.585,00. De conclusie is dat de geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering past binnen het financiële kader voor de WOM-projecten 2008 tot 2018 en de Meerjarenbegroting (perspectiefnota 2013). OPENBAARHEID Gezien de samenhang van dit programma met andere projecten en de daarbij behorende samenwerking zullen wij onze partners bekend maken met de inhoud van ons geactualiseerde Water-op-maatprogramma 2014-2018.
Pagina 3 van 6 BIJLAGEN Bijlage 1 : Financiële planning met betrekking tot de uitvoering. Bijlage 2 : Planning voorbereidend onderzoek. Bijlage 3 : Overzicht voortzetting projecten met reeds verleend uitvoeringskrediet. Bijlage 4 : Projecten die worden afgerond, on-hold gezet of niet worden opgenomen. BESLUIT Dagelijks Bestuur, mr. A.K. Schuttinga, Secretaris-directeur M.M. Kool, Dijkgraaf * GGOR : Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime KRW : Kaderrichtlijn Water WB21 : Waterbeheer 21 e eeuw WBP : Waterbeheerplan WOM : Water-op-maat
Pagina 4 van 6 TOELICHTING In het Meerjaren Water-op-maatprogramma zijn watersysteem-projecten opgenomen ter uitvoering van het Waterbeheerplan 2010-2015, gericht op het realiseren van de gestelde doelen binnen de drie beleidsthema s Waterbeheer voor de 21 e eeuw; de Europese Kaderrichtlijn Water en het Gewenste- Grond en Oppervlaktewater Regime. Naast prioritering van de projecten is het WOM-programma van belang om de uitvoering van projecten te faciliteren. Het geeft de organisatie richting bij de inzet van geld en capaciteit en het is een belangrijk document in de communicatie met onze partners. Daarnaast vormt het de basis voor het uitvoeringsplan grondzaken. Scope actualisatie 2013 Aan het begin van deze actualiseringsronde 2013 is vastgesteld wat de scope is. Met andere woorden, naar welke doelstellingen en bijbehorende projecten en initiatieven moet worden gekeken? De volgende scope is vooraf vastgesteld : Figuur : Scope actualisatieronde 2013 In bovenstaand figuur is te zien dat de doelen en ambitie van het huidige WBP 2010-2015 het overkoepelend uitgangspunt is. Dat wil tegelijkertijd zeggen dat mogelijk vernieuwde beleidsinzichten nu niet zijn meegenomen maar een plek krijgen in het nieuwe WBP 2016-2021 en het daaruit voortvloeiende uitvoeringsprogramma versie 2.0. De volgende onderdelen en aspecten zijn betrokken: 1. De WOM-projecten die in de investeringsplanning stonden (1), zijn tijdens deze actualisatieronde opnieuw tegen het licht gehouden wat betreft haalbaarheid, doelbereik, fasering en benodigde investering. 2. Daarnaast is de lijst van on-hold projecten (2) beoordeeld. Het betreft grotendeels projecten van derden waar we nu niet actief in participeren en alleen de ontwikkelingen volgen. Als de ontwikkelingen maken dat het voor het waterschap interessant is om actief te participeren, nemen we het betreffende project op in de lijst van actieve projecten en plannen we deze in voor voorbereidend onderzoek of uitvoering. In deze actualisatieronde zijn alle nieuwe ontwikkelingen besproken en beoordeeld op de betekenis hiervan op het WOM-programma.
Pagina 5 van 6 3. Vanuit de recent uitgevoerde herijking WB21 zijn vernieuwde inzichten ontstaan over WB21 knelpunten in het beheergebied, al of niet in combinatie met beheersmatige problematiek en knelpunten in het behalen van de GGOR (3). Knelpunten die voor nu als evident worden beschouwd, zijn meegenomen in deze actualisatie ronde. 4. De discussie tussen Rijk-Provincie en het waterschap rond Natura 2000 en PAS is nog volop gaande. Inzichten die nu al bekend zijn, zijn meegenomen in deze actualisatieronde. Reest en Wieden hanteert het uitgangspunt dat PAS-maatregelen volledig door derden worden betaald. Uitkomst actualisatie 2013 Op de onderdelen Planning voor uitvoering, Planning voorbereidend onderzoek, Voortzetten projecten met reeds verleend krediet en On-hold ziet de projectenlijst van het geactualiseerde Meerjaren Water-op-maatprogrammering 2014-2018 er als volgt uit. Planning voor uitvoering In de periode 2014 t/m 2018 gaan we kredietaanvragen inplannen voor de uitvoering van 13 Water-op-maat projecten. Een overzicht van de betreffende projecten is opgenomen in bijlage 1 : Financiële planning met betrekking tot de uitvoering. Planning voorbereidend onderzoek In de periode 2014 t/m 2018 gaan we nieuw voorbereidend onderzoek opstarten of doorgaan met het voorbereidend onderzoek van 13 Water-op-maatprojecten. Een overzicht van de betreffende projecten is opgenomen in bijlage 2 : Planning voorbereidend onderzoek. Voortzetten projecten met reeds verleend krediet We gaan door met de 12 Water-op-maatprojecten waarvoor reeds uitvoeringskrediet is verleend. Uitzondering is het project Tussengebied in het stroomgebied het Oude Diep. Door gebrek aan financiering door derden is dit project niet haalbaar en wordt voorgesteld om het eerder verleende krediet ( 328.000,00) terug te laten vloeien naar de algemene middelen. Een overzicht van de projecten waarmee we doorgaan is te vinden in bijlage 3 : Overzicht voortzetting projecten met reeds verleend krediet. Afronding, On-hold of niet opnemen We gaan 14 projecten afronden, on-hold zetten of na afweging en met redenen omkleed toch niet opnemen in de programmering. Een overzicht van de betreffende projecten is opgenomen in bijlage 4 : Projecten die worden afgerond, on-hold gezet of niet worden opgenomen. De meest opvallende aanpassingen ten opzichte van 2012 zijn: Aanpassing waterhuishouding voor stadsontwikkeling Nieuwveenselanden (Nijeveen - Kolderveen). Voor dit project is een uitvoeringskrediet voorzien van 4.133.000,00. Dit bedrag was eerder opgenomen onder de begrotingspost Onderhoud watergangen. Binnen de afgesproken financiële kaders uit de perspectiefnota 2013 blijkt het mogelijk om de kredietaanvraag voor het genoemde WOM-project integraal op te nemen in het WOM-programma en in te plannen voor 2015. Systeemherstel en klimaatbuffer Uffelte - Ruinen (GUR).Eerder was voor dit project een kredietaanvraag 8 mln ingepland voor het jaar 2016. Om de investeringslasten te spreiden is er voor gekozen om de investering voor dit project te faseren over de jaren 2016 en 2017. Gebiedsontwikkeling Oude Willem. Voor dit project was een kredietaanvraag ingepland van 700.000,00. Gegeven de huidige ontwikkelingen en verwachte subsidiebijdrage kan dit bedrag worden bijgesteld naar 225.000,00. Gestuurde waterberging in Zuid West Drenthe. In het Drentse deel van ons beheergebied waren in de WOM-programmering zeven locaties voor gestuurde waterberging opgenomen (zes daarvan zijn aangewezen door de provincie Drenthe). Vernieuwde kennis en inzichten uit de herijking WB21 2012 hebben gemaakt dat vier van deze locaties zeker voor de komende 10 tot 15 jaar niet nodig zijn. Er is dan ook voor gekozen om deze WOM-projecten vooreerst uit de WOM-programmering te halen.
Pagina 6 van 6 Gestuurde waterberging in Noordwest-Overijssel. Waterberging in polder Giethoorn blijkt volgens de herijking WB21 2012 niet meer nodig te zijn. Het accent van dit project is verlegd naar alleen nog GGOR. Doelbijdrage Bij de huidige actualisatie is het uitgangspunt gehanteerd dat de beleidsthema s GGOR en WB21 dezelfde zwaarte hebben en beide centraal staan in de uitwerking. Daarnaast wordt de uitvoering van KRW zo mogelijk integraal meegenomen. Dit uitgangspunt is door het Algemeen bestuur tijdens de informele strategische discussie over de WOM-programmering besproken als Kijkrichting 3. Deze kijkrichting gaat uit van het onverkort uitvoeren van de maatregelen die nodig zijn om de beleidsdoelen uit het huidige Waterbeheerplan 2010-2015 te behalen. Figuur 1 : Doelen GGOR, WB21 en KRW Waterbeheerplan 2010-2015 Met de planning van dit geactualiseerde pakket aan WOM-projecten koersen we aan op de integrale realisatie van de in het WBP 2010 2015 geformuleerde WB21, GGOR en KRW doelen rond de periode 2016/2017 (dus na 2015 i.v.m. doorwerking en fysieke afronding van enkele WOM-projecten na 2015. Capaciteit De genoemde activiteiten kosten tijd, geld en vergen menskracht zowel aan opdrachtgevers (OG), opdrachtnemers (ON) en bestuurlijke kant (PFH). We gaan de komende tijd nog nader uitwerken en toetsen hoe de personele bezetting over deze activiteiten gedekt kan worden. Het uitgangspunt hierbij is dat we binnen het begrotingskader blijven van 455.000,00 ten behoeve van de voorbereiding van WOM-projecten.