Bijlage 1 Raadsvoorstel 76-2012



Vergelijkbare documenten
De kunst van samen vernieuwen

CKV Festival CKV festival 2012

Zwolle ontmoet. Een kunstroute als plek voor ontmoeting. Ontmoeting met. de persoonlijke karakter van Zwolle en haar binnenstad vol

Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad als beleving

Actieplan. Industrieel Erfgoed Toerisme 2007 en 2008

Mening van het digitaal Burgerpanel Oss over: Kunst en Cultuur. Gemeente Oss. December 2013

Samenvatting Verzelfstandigingsplan Op 1 januari 2016 verzelfstandigt het Museum Jan Cunen. Zo luidt althans de planning. Verzelfstandiging van musea

Bijlage Specifieke toetsingscriteria per doelstelling

Hoe ontwikkel ik. Lezing van Ineke Strouken op 19 maart in Nieuwegein. Geachte dames en heren, Volkscultuur

sponsordossier ithaka 25

Centrumperspectief. Concept. De hoofdlijnen - concept Juli 2016

Essay Dordtologie. Een sportevenement specifiek voor Dordrecht. Angela Verkerk Sportbedrijf Dordrecht 23 april 2012

FORMAT TUSSENRAPPORTAGE CULTUURARRANGEMENT DEEL A: VERANTWOORDING GEMEENTE: Dalfsen JAAR: 2014

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING EINDHOVEN/BRABANT 2018

Binnenstadsvisie Eindhoven

levendige voorziening in Naam Leidsche auteur Rijn Centrum Utrecht

Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties

Culturele Hoofdstad Kansen voor SWF

DE MELKFABRIEK ONZE MISSIE IN 10 PRINCIPES

Wordt vervolgd. Een reis van verwondering, humor en transformatie

Strekt ter vervanging. Bijlage bij begroting. Plan van aanpak lokale invulling Floriade.

D E G R A A N S I L O

Alleen organisaties met een culturele doelstelling en zonder winstoogmerk kunnen een aanvraag indienen.

Van glasfusion tot streetdance in Deventer. Wiebren Buma over de Leeuwenkuil, Lowlands, sexy blokfluitles en Deventer als culturele stad.

centree een cultuurplein wordt wakker gekust

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 10 november 2015 Agenda nr: 3 Onderwerp: Het nieuwe Museum. Aan de gemeenteraad,

Versterken binnenstad Het aanbieden van een bibliotheekvoorziening

MUZEHOF REGIO ZUTPHEN/LOCHEM

Het versterken van de culturele identiteit en leefbaarheid van de Liemers, met als dragers cultuur, erfgoed en kunst.

Over doorgaande leerlijnen en talentontwikkeling binnen kunst en cultuur Bureau BABEL, 's-hertogenbosch

voor audiovisueel erfgoed

Zeeland bouwt een.

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT

conceptnota ithaka 25

Het Mobiel Erfgoed Plein

VRAGEN THEMA WELKE PLEKKEN MAG IK NIET MISSEN?

Grize Lok. Het Goud van Oud zit in de aders van onze herinneringen

Van Forum tot Universum. Visie op kunst en cultuur in Leidschendam-Voorburg

Programma Zelfbouw Rotterdam

Projectplan. Werktitel: Winterevent Door : Stichting Puur Brabants Datum : Augustus ! Pagina 1

NAGELE. programmaboekje

GEZOCHT: CULTURELE ONDERNEMER VOOR EXPLOITATIE DAVO PUBLIEKSRUIMTEN

SAMENVATTING KWALITEITSHANDBOEK WERVEN AAN DE GRACHT

creatieve oplossing voor tijdelijke leegstand

Cultuuragenda Tilburg

Samenvatting Projectplan Victoriepark.

De gereserveerde 15 miljoen euro voor Maastricht Culturele Hoofdstad wordt over de hele provincie ingezet voor culturele doeleinden.

Portefeuillehouder: P. Broeksma Behandelend ambtenaar J.Samplonius, (t.a.v. J.Samplonius)

HERWAARDEER AMBACHT, KOM TOT GROEI

Bij de samenstelling van het programma wordt ernaar gestreefd om met het totaalprogramma een zo breed mogelijk publiek te bereiken.

Aarnout Rolloos, voorzitter

Collegevoorstel. Onderwerp. Samenvatting. Voorstel Reg. nr.: Afdeling: Maatschappelijke Ontwikkeling

Interview Jeroen Achterberg ; nieuwsbrief SCEE. Pagina 1

Waar verleden en heden elkaar ontmoeten

Cultureel Perspectief in Rijswijk

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID

Hierbij informeren wij u over de stand van zaken met betrekking tot de transitie van het Noordelijk Scheepvaartmuseum naar een historisch museum.

GEMAAKT IN NIJMEGEN MADE IN NIJMEGEN. stichting industrieel erfgoed nijmegen en omgeving

Omgevingswet Historische interieurs Erfgoed digitaal Stedelijke opgaven en regionale samenwerking Archeologisch en bouwhistorisch depot Erfgoed

466 LEEGKERK Groningen

Eigenwijs Werken en Wonen Een groep beeldende kunstenaars, vormgevers en aanverwante zielen vindt elkaar in ideeen m.b.t. een door hen als ideaal

Uitvoeringsprogramma Kunst en Cultuur Velsen

Cacaofabriek: SCH. Presentatie aan commissie Omgeving op 20-01

expositievoorwaarden Willem 2 VA. APRIL 2016 KUNSTENCLUSTER WILLEM II FABRIEK

Educatieve programma s Voortgezet onderwijs

Schouwburg de Kampanje Den Helder

Ook Coevorden. Een overkoepelend platform voor Project Datum Versie Status. Opzet platform Ook Coevorden 2 april

DE SPOORZONE IN TILBURG: IN DE VOETSPOREN VAN DE KONING EN KONINGIN

Lichtkunst in de Piushaven

Jaarbeurs van de toekomst

De Nieuwe Ooster Handboek Beleidsvisie Kunst (april 2016) 1 Inleiding

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

Rotterdam Inside Out: Wij Rotterdammers houden van onze stad en hebben er wat over te vertellen.

Centrum Beeldende Kunst Dordrecht

Nieuw-Mathenesse Stedelijk, Modern en Gastvrij

WIJ WENSEN U FIJNE FEESTDAGEN EN EEN JAAR VOL SCHOONHEID! Marina Laméris Roel van Norel

Deze samenwerkingen worden ook buiten Alkmaar aangegaan. Ons uiteindelijke doel is:

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen

Centrum Zeist. Stedenbouwkundige verkenning. April 2019

Musea en VVV. Welkom Opening door Mart Wijnen (wethouder) natuur

Dit is de Lindenberg. Onze filosofie. Geniet van talent. Strategisch Meerjarenplan

Binnenstad Den Haag. Beste Binnenstad van Nederland

JAARPLAN KRIMPENER KUNSTWAARD

VERHALEN VOOR IEDEREEN

ANBI gegevens DAF museum

Kunstschool Boxtel. Inleiding

Actieplan maakt uitbouw Bijloke tot volwaardige kunstensite concreet

Stadsagenda Vlaardingen

AANPAK BINNENSTAD SCHIEDAM

Portfolio 2014 / 2015 CKV Voor klas 3

HET VERHAAL VAN DE TOTEMPAAL

TStichting Marketing Haagse Binnenstad

Presentatie gemeenteraad 6 september Janelle Moerman

Masterplan Grote Markt en omgeving

Visiedocument. Educohof Podium voor duurzame leefomgeving. Presentatie versie

HERONTWIKKELING MOLENWAL

BELEIDSPLAN

Presentatie Regionale bijeenkomst Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK) in Parkstad

logoocw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag 12 september 2006 OWB/AI-2006/12668

Werkplan Centrum XL 2015/2016

Transcriptie:

Bijlage 1 Raadsvoorstel 76-2012 Channeling Culture, cultuur gekanaliseerd Het kanaal door de binnenstad van Helmond is een belangrijk fysiek gegeven waarvan de stad de komende jaren de potentie wil gaan uitbuiten. Waar het kanaal vroeger slechts voor industriële doeleinden aanwezig was, en vervolgens vooral gezien werd als element dat de stad fysiek verdeeld, wordt nu ingestoken op de mogelijkheden die het kanaal biedt voor zowel cultuur, toerisme als stedelijke ontwikkeling. Daarnaast liggen er bijzondere erfgoed locaties aan het kanaal (het kasteel en het nog in Helmond aanwezige industriële erfgoed in de textielsector). De komende jaren wil Helmond deze kanaalzone ontwikkelen als potentieel en uniek gegeven binnen de stad, een identiteit die omgebogen wordt naar kansen. Een rode draad die zorgt voor inspiratie en ontwikkeling op cultureel gebied, juist door de bijzondere eigenschappen die het bezit. De kanaalzone gaat fungeren als belangrijke focus en aanjager van de culturele ontwikkeling binnen de stad. Het project bestaat uit 2 lijnen die in de jaren naar 2018 een rode draad zullen vormen voor de culturele ontwikkeling en initiatieven in Helmond en die het volwaardig deelnemen aan 2018Brabant zullen ondersteunen. 1. Het kanaal als podium 2. Het kanaal als rode draad door verleden-heden-toekomst Hieronder vallen de volgende hoofdstukken: 1. Kanaal als podium Quadrant, van Rob Moonen, (audiovisuele Opera) Verbreding/ inhoudelijk richten diverse evenementen Food-event Fysieke aanpassingen Aanlichten Bereikbaarheid 2. Kanaal als rode draad door verleden-heden-toekomst Ontwikkelen museale functies Industrieel Erfgoed Erfgoed SIEH Cacao-fabriek Fysieke aanpassingen Exposities Museum Door deze 2 lijnen heen zal voortdurend aandacht besteed worden aan educatie en jeugd, én aan innovatie -meer in het bijzonder de ontwikkelingen op het gebied van Automotive daarbinnen-. Op de volgende pagina s volgt een uitwerking naar projecten en in de tijd. Planning projecten in 2013 en verder Het kanaal als Podium 2013 Quadrant, de ouverture van Rob Moonen Ontwikkelen (gerichte onderdelen van): o Artimond o Foodevent Drijvend Podium i.s.m. middenstand en ROC Opmaat Cacaofabriek Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 1

2014-2018 Verdere uitwerking Quadrant Aansluiten/ontwikkelen overige (eventueel nieuwe) evenementen o Impact o Kasteeltuinconcerten o Jazz in Catstown Ontsluiten kanaal voor de pleziervaart dmv aanpassing bruggen Het kanaal als rode draad door verleden-heden-toekomst 2013 Expositie Museum, Ponte Nuovo of Nei Breug* (werktitel) Heritage festival Opening Sluis 7 Start SIEH Aanlichten kanaalzone 2014-2018 Opening Cacaofabriek en bijkomende evenementen Doorontwikkeling Aanlichtproject (aansluiten GLOW) Ontsluiten bestaand en werkend industrieel erfgoed Ontwikkelen museum Food Industry ism EDAH-museum Koppeling met innovatie/automotive: BK-project vervoer op het water Hierna volgt een korte toelichting van de projecten die voor 2013 uitgewerkt zijn. Niet alle hierna genoemde projecten zijn in het kader van de opmaat ingediend voor een gezamenlijke subsidie, maar worden wel genoemd omdat ze voor het totaalplan van belang zijn. In de begroting zijn opgenomen: - Quadrant - Artimond - Foodevent - Drijvend podium - Cacaofabriek - Expositie Museum Het kanaal als Podium (2013) Quadrant, de ouverture, van Rob Moonen Het centrum van helmond is verdeeld door fysieke barrières van kanaal en traverse in 4 kwadranten. Overwin de fysieke en sociale barrières in overdrachtelijke zin door te focussen op wat de stad heeft groot gemaakt : de factor arbeid Voorstel: Samen met de componisten Jeroen Strijbos en Rob van Rijswijk wil Rob Moonen de factor arbeid in heden en verleden van de stad Helmond onderzoeken. Dit gebeurt door het verzamelen en verwerken van archiefmateriaal, het filmen en interviewen van arbeiders uit alle delen van de stad, jong en oud. Onder hen bevinden zich ook een aantal bekende Helmondse kunstenaars- Theo Kuijpers, Arie Berkulin e.a.-die als ontwerper bij Vlisco gewerkt hebben. De verschillende mentaliteiten en de sociale gelaagdheid die door de bouw van fysieke barrières kanaal en traverse zijn ontstaan worden in beeld gebracht voor zover ze traceerbaar zijn. Het artistiek erfgoed (zoals bijv. het oeuvre van de componisten Matthijs Vermeulen en Alphons Stallaert, de bijzondere architectuur en beeldende kunst) en het industrieel erfgoed worden herverwerkt en aan elkaar gekoppeld door het maken van een audio-visuele opera. Er zal samenwerking gezocht worden met de vele koren, harmonies en fanfares die de gemeente rijk is. Daarnaast wordt een beroep gedaan op het bedrijfsleven dat een lange geschiedenis heeft in de stad Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 2

In een traject naar 2018 worden eerst een libretto en ouverture die in 2013 getoond als opmaat naar een uit 4 delen opgebouwde opera. De delen verwijzen naar de verschillende kwadranten die door kanaal en traverse zijn ontstaan. De uitvoering zelf vindt in de openbare ruimte plaats, waarbij muziek gekoppeld wordt aan groot beeld projectie op of aan openbare gebouwen, vanzelfsprekend in de directe nabijheid van de kruising van het kanaal met de traverse. Libretto en Ouverture: In het Libretto worden de grenzen van het project beschreven, de techniek, de locatie, de participanten, de regieaanwijzingen, de partituur en het inhoudelijke verhaal. De Ouverture zal een op zich staand geheel zijn dat een smaakmaker voor de latere Opera moet gaan worden. In de Ouverture worden de 4 kwadranten kort in beeld gebracht. Het materiaal wordt betrokken via het Regionaal Historisch Informatie Centrum Eindhoven, de Filmclub stichting Industrieel Erfgoed Stichting Industrieel Erfgoed Helmond, het Overlegorgaan Helmondse Muziekgezelschappen, het Gemeentemuseum, de Stadshistoricus Giel van Hooff, het Edah-museum, het bedrijfsleven zoals o.a. Nedschroef, Raymakers en Vlisco, de verschillende harmonieën en fanfares, de brandweer, circus Herman Renz, draaiorgel museum e.v.a. Verder wordt onderzocht in hoeverre actieve participatie van muziekkorpsen deel van de voorstelling uit kan maken. De locatie van de uitvoering van de Ouverture is op het kruispunt van traverse en kanaal. Er zal gekeken worden naar de mogelijkheden om het publiek zo goed als mogelijk onder te brengen op 2 tribunes aan weerszijde van het kanaal. De traverse zelf dient als afdak en als drager van 2 waterschermen. Deze schermen ontstaan door water uit het kanaal (liefst met 2 oude Begeman pompen) omhoog te pompen en te vernevelen via 2 lange huizen. De schermen zorgen ervoor dat de speelplek semitransparant afgekaderd wordt. Ze worden gebruikt om het beeldmateriaal op te projecteren. Een geluidsinstallatie voorzien van surround speakers zorgt ervoor dat de muziek in al haar verscheidenheid gekoppeld kan worden aan de kwadranten waarop ze geënt is Artimond: Artimond is een jaarlijks terugkerend, gratis toegankelijk, laagdrempelig publieksfestival, geheel gerund door vrijwilligers. Al 45 jaar speelt het festival zich af in het laatste weekend van mei. De beeldende kunstmarkt (met kunstenaars uit de regio en uit de rest van Nederland) en een programma van (inter)nationale straattheateracts zijn de belangrijkste pijlers. Hiermee brengt Artimond alleen al op de zondag van het festival zo n 30.000 toeschouwers vanuit de hele regio op de been. Met het oog op huidige ontwikkelingen in de kunsten en uit de wens om steviger in te zetten op inhoud en verdieping en het bevorderen van het culturele klimaat in stad en regio wil Artimond nieuwe wegen verkennen. Richting 2018 denkt Artimond uit te kunnen groeien tot een 10-daags festival met een aantrekkelijke, artistiek inhoudelijk prikkelende programmering met landelijke uitstraling op het gebied van kunsten van de straat. Het festival krijgt vooral vorm in de openbare ruimte, op pleinen, in parken, rondom het kanaal, op straat...! In zeven jaren groeit Artimond van een laagdrempelig naar een gelaagd kunstenaanbod met een accent op cross-over tussen hoge kunst en nieuwe kunst van louter programmerend festival tot initiator, katalysator en presentator van een passief en consumptief publiek naar een dialoog met de stad en zijn bewoners, de maatschappij... naar het idee om niet het grootste kunst-op-straat-festival te worden maar het kunst-op-straatfestival met de grootste impact op zijn bezoekers naar samenwerkingen, verbindingen, uitwisselingen op lokaal, regionaal, nationaal en internationaal niveau van de kasteeltuin naar stadscentrum, spoorzone, kanaalzone, wijken en bijzondere locaties rondom van 2 naar 10 dagen De activiteiten van Artimond concentreren zich vanouds rondom het Helmondse kasteel, met de laatste jaren een uitbreiding naar Boscotondo aan de andere kant van het kanaal. Het overbruggen van het kanaal, of beter gezegd de publieksstroom ook naar de niet-kasteeloever leiden, blijkt daarbij een hele opgave. Het kanaal is van oudsher een scheidende factor geweest in de stad. Je kwam of van de ene of van de andere kant van het kanaal. Dat gegeven vertelde al bijna meer over wie je was en waar je bij hoorde dan je zelf kon vertellen. Die tijden zijn voorbij. In een gezonde, nieuwsgierige en Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 3

toekomstgerichte samenleving is iedereen met elkaar in gesprek. In de kunst van de straat zien wij als kern de kunst van de ontmoeting. De overkoepelende gedachte van het festival is dan ook die van de dialoog. Dialoog vanuit maatschappelijke tegenstellingen jong-oud, oud-nieuw, arm-rijk, binnenstad-buitenwijk, werkzaam-werkloos, lokaal-internationaal, allochtoon-autochtoon, denkersdoeners, enz... en ook de dialoog binnen de kunsten zelf: tussen hoge en nieuwe kunst. Voordat het festival de uitdaging aangaat om vanuit de dialooggedachte verder uit te breiden over de stad, lijkt het een vanzelfsprekende noodzakelijkheid om eerst de verbinding tussen die twee kanaaloevers eens stevig te onderstrepen. Met behulp van verschillende kunstvormen zetten we in 2013 graag een programmering neer met een fors accent op de verbindende potentie van het kanaal. Dit doen we o.a. met stevige theater-, dans- en community art projecten op beide kanaaloevers of overbruggend, en met het onderhanden nemen van het concept kunstmarkt door een (inter)nationaal opererende kunstenares gespecialiseerd in veranderingsprocessen. Het project Verhaal in het Kanaal wordt hier onderdeel van. Verhaal in het kanaal: Belangrijkste speerpunt voor kunst-en theaterfestival Artimond is Verbinden. Het verbinden van oud en nieuw, jong en oud, autochtoon en allochtoon, kunst met een kleine k en kunst met een grote K, enzovoort. Daarnaast wil Artimond vanaf 2013 het huidige speelterrein rond het Kasteel en Boscotondo verbinden met de omliggende gebieden. Hieronder bevinden zich de spoorzone, de binnenstad -met bijvoorbeeld het Lambertushof- en verschillende professionele podia. Dit verbinden van plaatsen kan op verschillende manieren. Eén manier is het betrekken van het kanaal in het speelterrein van het festival. Dit kanaal loopt van Maastricht tot Den Bosch, maar wordt in Helmond omgeleid. Hierdoor is een gedeelte van het kanaal in Helmond niet voor scheepsvaart geschikt. Toch blijft het water verbindend en altijd aanwezig in de stad. Door deze aanwezigheid wordt het kanaal steeds minder als iets bijzonders gezien. Door middel van een openbare expositie van drijvende kunstwerken in het kanaal, krijgt het water weer de aandacht die het verdiend. Het verbinden van mensen; jong en oud, professioneel kunstenaar of amateur kan door het samen werken naar één einddoel. In dit geval een of meerdere kunstwerken die tijdens Artimond in het water worden tentoongesteld. Foodevent Door verschillende stedelijke initiatiefnemers worden diverse foodgerelateerde evenementen en activiteiten georganiseerd op en rondom het kanaal. Ideeen variëren van thema-avonden rondom de Brabantse keuken tot multiculturele pop-up restaurants en van rondleidingen bij foodbedrijven tot workshops fooddesign. Cross-overs zullen centraal staan: tussen food en verschillende kunstdisciplines (denk aan fotografie en design, maar ook theater en beeldende kunst), tussen food en verschillende groepen mensen (stad en platteland, maar ook verschillende landen van herkomst) en tussen voedsel en voedselbereiding (hospitality industrie, agrofood, procestechnologie, conservering, verpakking, distributie). Innovatieve ontwikkelingen op het gebied van Food, waar Helmond in excelleert, zullen zo op een vernieuwende en prikkelende manier voor het voetlicht gebracht worden. Drijvend Podium i.s.m. middenstand en ROC De stichting Jong Ondernemend Onderwijs Helmond beoogt de belangstelling van jonge mensen in techniek en beta te verhogen door in samenwerking met gemeente- bedrijfsleven-onderwijs in Helmond innovatieve projecten te faciliteren die in de onderwijsdriehoek Technasium (AVO), ROC (MBO) en Vakcollege Helmond (vmbo-beoepsgericht) worden uitgewerkt. Het bedrijfsleven in Helmond en omstreken wordt benaderd om het product te realiseren, waarbij de gemeente zorg draagt voor de PR en facilitering in de meest brede zin van het woord. In het kader daarvan is men op de scholen het project Muziek op het water gestart. Daarbij hebben leerlingen meerdere ontwerpen gemaakt voor een podium dat op het water kan drijven en dat flexibel is in te zetten. Het ontwerp waterlelie is inmiddels gekozen tot uitvoerbaar project. Het podium kan ingezet worden bij diverse initiatieven op en rond het kanaal. Cacaofabriek In de aanloop naar de opening van de nieuw hotspot Cacaofabriek (eind 2013) is het de bedoeling om met een goed artistiek inhoudelijk programma en sterk onderbouwend businessplan te komen voor verdere groei richting 2018. Dit programma moet gedragen worden door een organisatie die Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 4

gezamenlijk de verdere doorontwikkeling van de Cacaofabriek als uitgangspunt heeft en dit als haar belangrijkste missie ziet. Op dit moment wordt de artistieke inhoud van de Cacaofabriek nog bepaald door een aantal losse organisaties. De Stichting Filmhuis Helmond en de Stichting Muziekpromotie Helmond staan weliswaar op het punt (bestuurlijk) te fuseren, maar missen het intrinsieke vermogen om richting 2018 een goede start te maken. Een businessplan zal voor de jaren 2014-2018 inzicht dienen te geven in het artistieke ambitieniveau, in de doelgroepen en marketing, in aanbod en afname (inclusief horeca) en in personeel en organisatie. Ook het inhoudelijke synergierendement uit de samenwerking met andere gebruikers van de Cacaofabriek en andere culturele instellingen zal daarin aandacht moeten krijgen. De gemeente wil de deelnemende partijen van de cacaofabriek daarin faciliteren door de aanstelling van een kwartiermaker en het mogelijk maken van extra initiatieven in de overbrugging naar de definitieve huisvesting. Het kanaal als lijn in de tijd, verleden-heden-toekomst (2013) Expositie Museum, Ponte Nuovo of Nei Breug* (werktitel) Tussen Kasteel en Boscotondohal loopt de Zuid-Willemsvaart. Het aanzien van de kanaalzone is sinds de openstelling van deze waterweg in 1825/1826 sterk veranderd. Wie eind 2013 van het Kasteel naar de Boscotondohal loopt zal deze verandering kunnen zien en ervaren. De brug over dit kanaal krijgt namelijk een overhuizing. Deze bebouwing is geïnspireerd op bruggen die nog steeds in diverse Italiaanse handelssteden zijn te vinden zoals de Rialtobrug te Venetië of de Ponte Vecchio in Florence. In Helmond wordt middels een met eigentijdse architectuur vormgegeven brugopbouw getoond dat de stad een rijk handels- en productieverleden heeft gekend en nog steeds kent. In deze Helmondse Ponte Nuove of Nei Breug*, die loopt van de Kanaaldijk tot ver in de kasteeltuin en die iets breder zal zijn dan de huidige brug en uit twee verdiepingen zal bestaan, worden diverse Kanaalzones uit vroeger tijden letterlijk dwars op de huidige Kanaalzone gezet worden. De wandelaar over de brug kan middels enkele grote ramen zijn blik naar buiten richten op het heden en middels fotovergrotingen en multimedia naast objecten, geluids- en geurfragmenten ervaren hoe het er tot twee eeuwen daarvoor geweest is. Zo mogelijk laten we hier scholieren hun foto shop presentaties zien over het kanaal in 2050. De verhaallijn uit de Ponte Nuovo/Nei Breug en de verbinding tussen Helmond en het water enerzijds en Helmond nu en vroeger anderzijds zal voortgezet worden door een dubbelexpositie in het Gemeentemuseum Helmond. Uitgangspunt is het teruggaan van de hedendaagse stad Helmond naar vroeger. Hierbij wordt de relatie tussen de Zuid-Willemsvaart en voorganger de Aa met de stad als uitgangspunt genomen. Eén expositie in de Boscotondohal laat zien hoe de stad vanaf haar ontstaan aan het begin van de 13 e eeuw, haar voorloper De Haghe en alle nog vroegere bebouwing op het Helmondse grondgebied een relatie hebben met het water. Een multidisciplinaire presentatie waarin bezoekers locaties afpellen van het heden tot de oudste vondsten met de nadruk op de kanaalzone laat ze naar huis gaan met een duidelijk beeld op het netvlies hoe de Helmonder vanaf 2500 tot 500 jaar geleden geleefd en gewerkt heeft en gebruik gemaakt heeft van het water van de Aa en het gebeid daaromheen.. Met het gereedkomen van de inventarisatie van het archeologisch verleden van Helmond, is het de hoogste tijd om dit onderwerp te belichten. Een aantal voor Nederland zeer unieke vondsten, (oa. opgegraven van d Oude Huys) krijgen daarbij alle aandacht waardoor deze opgravingen beter op de kaart gezet worden. Een groot aantal objecten over het ontstaan van de Zuid-Willemsvaart en de gevolgen van deze aanleg voor de stad en haar inwoners zoals het opkomen van industrie of de komst van buitenlanders als de Italiaanse gravers van het kanaal of de Spaanse gastarbeiders, zijn expositie-technisch niet onder te brengen in de ponte nuovo/nei breug. Daarom wordt een presentatie gewijd aan dit onderwerp in het kasteel. Zijn voormalige bewoners de familie Wesselman en gebruikers de gemeenteraad van Helmond en de Helmondse ambtenaren hebben vanuit deze locatie zorg gedragen voor het ontstaan van de Zuid-Willemsvaart en de inrichting van de zone er omheen. Ook zal hier te zien zijn hoe de kanaalzone kunstenaars geïnspireerd hebben. Voor deze presentaties is samenwerking met het Regionaal Historisch Centrum-Eindhoven, de gemeentearcheoloog, SIEH, Helmonds bedrijfsleven, ROC en andere partners noodzakelijk. Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 5

Projecten die samenhangen met het plan maar niet meegenomen zijn in de begroting: Heritage festival In 2010 werd voor het eerst de Helmondse Erfgoed 10-daagse georganiseerd. Onder de noemer Tien dagen Toen stond Helmond tien dagen in het teken van haar industriële verleden. De 10daagse was een groot succes, in die zin dat de verschillende elementen goed bezocht werden en dat een brede samenwerking ontstond tussen erfgoed- en culturele instellingen in Helmond. Duidelijk was dat er in potentie ruimte was voor groei. In 2013 willen we de eerste stap maken in de doorontwikkeling naar een breder concept met een duidelijke verdiepingsslag. Enerzijds zal er een meer duidelijke focus zijn op een gericht thema. Anderzijds zal als rode draad door het gehele festival zijn de verbinding met de ontwikkelingen van nu en de mogelijkheden van de toekomst. Succesvolle bedrijven van nu zijn ooit ontstaan uit een idee. We kunnen de ontwikkelingen van nu niet begrijpen, zonder inzicht in het verleden, terwijl begrip van het nu weer nodig is voor een succesvolle toekomst. Door het proces van transformatie centraal te stellen wordt het evenement breder en kunnen dwarsverbanden worden uitgewerkt naar andere Brabantse steden en dorpen, andere sectoren, etcetera. In Helmond is het kanaal van doorslaggevend belang geweest voor de ontwikkeling van dorp naar stad. Het kanaal heeft het gezicht van Helmond van nu bepaald. Logischerwijs zal ook het heritage festival zich grotendeels rondom het kanaal afspelen. Opening Sluis 7 Enkele jaren geleden was het idee om Sluis 7, die in het noordelijke deel van het kanaal ligt, te vervangen voor een stuw. Voor de uitvoering daarvan was geld beschikbaar gesteld. Verschillende raden van Helmond hebben uiteindelijk aangegeven de mogelijkheden voor het terugbrengen van (recreatie)vaart op deze kanaaltak niet te willen blokkeren. Zij zagen heil in recreatieve vaart in het kanaal en daarom is het plan voor het bouwen van de stuw stopgezet. De gemeente Helmond heeft eind 2009 een strategische verkenning uitgevoerd naar de mogelijkheden voor de ontwikkeling van de kanaalzone van Helmond. Deze verkenning heeft de naam Strategische visie Kanaalzone meegekregen. Hierin staat beschreven dat het kanaal van belang is voor de ontwikkeling van de kanaalzone. In deze visie staat dat gesteld zou kunnen worden, dat het kanaal en het daaraan gerelateerde industriële verleden van Helmond, de stad gemaakt hebben tot wat zij nu is. Een belangrijk deel van de identiteit van Helmond is verweven met het kanaal. In deze visie wordt daarom ook gepleit voor het zo veel mogelijk behouden en herbestemmen van de nog bestaande industriële objecten en artefacten in de directe omgeving van het kanaal. Samen met het kanaal zelf, dat inmiddels ook ruim 180 jaar oud is en bijna op zichzelf een industrieel monument genoemd kan worden, geven deze Helmond een eigen en authentiek gezicht, met verwijzing naar een belangrijke periode in de historie van de stad. Start SIEH: Centrum Industrieel Erfgoed In de kanaalzone zal eind 2012 een dynamisch centrum van en voor de industriële geschiedenis van Helmond worden geopend. Het centrum is gehuisvest in het voormalig kantoorgebouw van J.A. Carp s garenfabrieken aan de Kanaaldijk. Momenteel wordt het huidige centrum verbouwd. Centraal in het gebouw komt het zogenoemde Atrium, zijnde het hart van het gebouw. Daar wordt middels nieuwe multimediatechnieken de historie van Helmond zichtbaar gemaakt en wordt een verbinding gemaakt met het heden en de toekomst, onder andere via een virtueel netwerk. Vanuit het Atrium is het niet alleen mogelijk om verbinding te leggen met het verleden (bijvoorbeeld bedrijfsarchieven), maar ook de huidige industrieën. Het expositiedeel wordt thematisch verweven in het totaal. Daarbij geldt ook hier als uitgangspunt dat verleden, heden en toekomst samen komen. De organisatie Stichting Industrieel Erfgoed Helmond (SIEH) zal in de nieuwe vorm een spilfunctie vervullen voor het Helmondse erfgoed- en culturele veld, bezoekers, onderwijs en bedrijfsleven; kortom een spin in het web voor wat betreft het (industrieel) erfgoed. Een professionaleringsslag maakt onderdeel uit van het totaalplan. Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 6

Aanlichten kanaalzone De kanaalzone biedt een weerspiegeling van het industriële verleden van Helmond. Onderdeel van het Masterplan Industrieel Erfgoed Toerisme is het profileren, accentueren en karakteriseren van het erfgoed in de kanaalzone. Overdag spreken de gebouwen, het kanaal en de bruggen voor zich. Het behoud van deze (letterlijke en figuurlijke) monumenten is een belangrijk onderdeel van het gemeentelijk beleid. Restauratie, renovatie en herbestemming worden gestimuleerd. Om het erfgoed in al zijn glorie ook na zonsondergang te kunnen accentueren is de ontwikkeling van een lichtscenario een uitgelezen kans. Licht is in de beleving van de omgeving van wezenlijk belang. Licht biedt de mogelijkheid om de perceptie van een gebied te beïnvloeden. Door contouren uit te lichten, volumes te accentueren en te spelen met visuele effecten ontstaat een nieuw beeld van de kanaalzone. De invloed van licht is dermate groot dat de sfeer en het karakter van een gebied totaal kan worden veranderd. Accentuering van het prestigieuze en indrukwekkende van de fabrieksgebouwen wordt gecombineerd met de feeërieke en mysterieuze reflectie van het licht in het water van het kanaal. Dit alles draagt bij aan het versterken van het bewustzijn en de beeldvorming van het industriële verleden van Helmond. Om de artistieke kwaliteit van het plan te waarborgen zal een lichtscenario worden opgesteld door een lichtarchitect. Een team van specialisten op het gebied van cultuur, vormgeving, openbare verlichting, monumentenzorg en stedenbouw zullen daarnaast het plan continue toetsen op praktische haalbaarheid, duurzaamheid, flexibiliteit, creativiteit en bezien in het totaal van stedenbouwkundige ontwikkelingen. Het plan vormt één de Helmondse bouwstenen voor het project BrabantStad Culturele Hoofdstad 2018. Uitgangspunten bij de planontwikkeling zijn creativiteit, flexibiliteit en duurzaamheid. Deze drie elementen komen op innovatieve wijze terug in het licht ontwerp. Door lichtarchitect Har Hollands is een lichtplan opgesteld. Dit lichtplan zal eind 2012 grotendeels zijn afgerond en in 2013 operationeel zijn. Enerzijds zullen panden op klassieke wijze worden aangelicht, waarbij de mooie en soms wat verborgen bijzondere elementen de aandacht krijgen. Daarnaast wordt een aantal panden op bijzondere wijze aangelicht. Helmond staat van oudsher bekend om haar metaal- en textielindustrie. Zo is textielfabrikant Vlisco van oudsher bekend als producent van stoffen voor West- en Centraal Afrika en inmiddels doorontwikkeld tot hét modemerk van een al maar groeiend deel van Afrika. Dutch Wax is een gevestigd begrip. Deze gegevens zijn uitgangspunt voor een spectaculair lichtspel dat op de gevel van zogenaamde 1911-gebouw (rijksmonumenten met typische sheddaken) zal worden geprojecteerd. De typische designs van de Vlisco zullen middels bewegende beelden op de gevels worden geprojecteerd. Verleden en heden komen samen Zo wordt een fabrieksgebouw van Vlisco, rijksmonument het 1911-gebouw, bekend om haar stoffen voor de Afrikaanse markt, aangelicht middels projectoren, waarbij de typerende designs in bewegende beelden op de gevel verschijnen. De projecties worden geregeld vernieuwd. Hoort bij Raadsvoorstel 76-2012 7