Graag maken we u attent op onze website Hier kunt u nog meer informatie vinden over de cursussen en de organisatie.

Vergelijkbare documenten
Graag maken we u attent op onze website Hier kunt u nog meer informatie vinden over de cursussen en de organisatie.

Graag maken we u attent op onze website Hier kunt u nog meer informatie vinden over de cursussen en de organisatie.

Graag maken we u attent op onze website Hier kunt u nog meer informatie vinden over de cursussen en de organisatie.

Informatie MEERWAARDE

Cursusaanbod

Heeft u opmerkingen of suggesties? Wij horen het graag, bel of mail ons.

Hatha Yoga Door middel van ademhalingsoefeningen, statische poses - Asana's genaamd- en een heerlijke eindontspanning leer je je lichaam weer te voele

Cursus- en activiteitenoverzicht Welzijn De Meierij

Cursus- en activiteitenoverzicht Welzijn De Meierij

Op woensdag 9 januari start de winter naaicursus van uur.

Tai Chi, Mindfulness en Qigong

Tai Chi, Mindfulness en Qigong

Yogastudio Westland organiseert alweer voor de 5 e keer een speciaal yoga-zomerprogramma voor iedereen.

programma. Voor leden en niet-leden

Laat ik, voordat ik over taiji (Tai Chi) begin, eerst over mezelf vertellen. Mijn naam is Jos


OOH Beweegt. Programma 2018/2019. Een fitte werknemer is een blije werknemer

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

In Zuid-oost Drenthe diverse cursussen en workshops gegeven. Er zijn ook inloopmiddagen.

Cursus - en activiteitenoverzicht Samen doen! Doe je ook mee?

NIEUWSBRIEF YOGA-TOUCH MAART 2019

DOEN!!! Ontmoet & Beweeg

Dansexpressie. Je wordt uitgenodigd om jezelf in beweging te ontdekken en jezelf uit te drukken door dans en beweging.

High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen

Nieuwsbrief Yoga-Touch

jaarcursussen GC t Blikveld

Yogastudio Westland organiseert alweer voor de 6 e keer een speciaal yoga-zomerprogramma.

Nieuwe cursussen. Ons aanbod in dit voorjaar 2016:

Nieuwsbrief. Centrum voor BewustZijn

OOH Beweegt. Programma 2017/2018. Een fitte werknemer is een blije werknemer

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014

Fietsclub De Kersecorftrappers. Vrije Tafeltennis

* Meivakantie dinsdag 1 mei t/m zondag 13 mei 2018 * De maanden maart en april DIVINE LIGHT HEALING voor 35,00!!

Zondag 27 januari YOGA NIDRA Sessie 19.30u 20.45u (SUZANNE) Vrijdag 1 februari DIVINE LIGHT Cursus 19.30u 21.15u

Fietsclub De Kersecorftrappers. Vrije Tafeltennis. Vrije oefening Tai Chi

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

1. Sport na school voor groep 1 en Keenter Kidsclub voor groep 2 t/m Spelen met Taal voor groep 3. (max. 35 kinderen)

Nieuwsbrief Eclectica augustus 2018

SeniorWeb. augustus t/m december aan de Vliet

Computercursussen. Ons aanbod dit najaar 2015:

OP YOGA FESTIVAL TERSCHELLING

allemaal digitaal! Cursusaanbod voor computer, tablet, e-reader en smartphone januari t/m juli jaar aan de Vliet

Eerst even voorstellen.

cursuskalender 2019/2020 WELKE CURSUS GA JIJ DOEN? Veenendaal

Workshops 4 + Najaar 2017 Aan deze activiteiten zijn kosten verbonden

Vrije activiteiten Breicafé Vrij tekenen en schilderen

De automatische piloot

Ons aanbod in dit Najaar 2017:

NIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN

Nieuw seizoen, nieuwe cursussen!

Lokaal De VUZ 2019 in vogelvlucht!

Meer Bewegen voor Ouderen Activiteiten. Ook voor u!

SEPTEMBER Activiteit Wanneer Voor Wie Waar Kosten Aanmelding/contactpersoon

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

Zoals gebruikelijk presenteert Cultura aan het einde van het cursusseizoen met trots de resultaten van de cursisten van Cultura.

Het Dansende dierenbos

Tai Chi. Algemeen. Balans tussen lichaam en geest.

Sessie 3. De adem als anker

NIEUW op ISUtrecht i.s.m. BSO Anne Frank

Programma Computer Cursussen

Vrijwilligers Bedankt! Keuze uit 10 inspirerende activiteiten!

De Heksenketel EXPRESS

Beginnen met mediteren

Cursusaanbod Goretti. Locatie: Wilhelminapark 54 Tilburg

trajecten De aanmelding sluit op Maandag 17 november! AANMELDINGSBLAD top trajecten top Beste leerlingen van de 1 e en de 2 e klas,

Beste ouder(s)/verzorger(s),

Cursussen: Creativiteit en Vaardigheden

Persmap Wereld Taiji en Qigong dag 2014

JAARCURSUSSEN 15/16. Pipe Smet. GC t Blikveld

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

Computercursussen en workshops. Cursusoverzicht voorjaar 2012

FNV Scholing- & IT Werkgroep Kantooradres: Nieuwe Fellenoord KB Eindhoven Postadres: p/a Gentiaanweg CB Eindhoven Mob.

Zondag 7 oktober Verbindingsmiddag voor jongeren (Roby Schaap) 14.00u 15.30u

SPORT ACTIEF. De hele week lang Voor alle leeftijden Voor iedereen toegankelijk Plezier gegarandeerd Houd je in beweging Verzorgt je conditie

OP PAD MET MARIA MAGDALENA naar ZELFLIEFDE ZIELSVERBINDING MANIFESTATIE

Studiegids Foto, audio en video CVO LBC Sint-Niklaas schooljaar

Het vormt de basis om de andere oefenprogramma s te kunnen volgen.

In deze folder vindt u een overzicht van de cursusaanbod van Coherente, de welzijnsstichting in de gemeente Ouder-Amstel.

Om het doorgaan van een cursus te garanderen is een minimum van 8 inschrijvingen vereist. Wacht dus niet te lang met inschrijven.

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8

Sanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb

Locatie cursussen FNV Scholing

Computerlessen voorjaar 2014

Bewegen voor Senioren

cursussen & workshops ONTDEK HET NIEUWE AANBOD

Werkblad. LES 9: Ouders. GROEP 1-2. Bijlage 1. Rood actief inspannen/ sporten. Oranje middelmatig inspannen.

Wekelijkse Work Out!

Workshops Verwendag Borstcentrum. 3 november 2018

Achtergrondinformatie Tips... 91

Opleiding Integrale Massage en Ontspanningsmassage

Graag presenteren wij u de activiteiten van het najaar 2017, die woensdag 6 september van start zullen gaan.

Flamenco I. Kleuteratelier 5-6 jaar

trajecten De aanmelding sluit op Maandag 17 november! AANMELDINGSBLAD top trajecten top Beste leerlingen van de 3 e klas,

Overzicht cursussen en lezingen Centrum OLM

Inhoudsopgave Voorwoord 11 Nieuwsbrief 11 Introductie Visual Steps 12 Wat heeft u nodig? 13 Uw voorkennis 13 Hoe werkt u met dit boek?

Onderstaande cursussen en workshops starten nog in het cursusseizoen

Schatkamer in de wijk! Periode 2

Computer- en tabletcursussen

Nieuwsbrief.

Stichting SeniorWeb Stiphout. Cursusprogramma voorjaar Start in de week van 18 januari

Transcriptie:

Voorwoord We zijn trots u het nieuwe cursusboekje van De Opstap voor het seizoen 2018-2019 te presenteren. Dit jaar hebben wij een bijzonder ruim en gevarieerd aanbod cursussen van hoge kwaliteit tegen een redelijke prijs op verschillende locaties bij u in de buurt. Onze bekwame en enthousiaste docenten, de toegewijde medewerksters van het secretariaat en het bestuur staan hier borg voor. Uit de jaarlijkse cursistenenquête is gebleken hoe groot de waardering is voor de docenten, de cursussen en De Opstap als organisatie. Het inspireert ons op zoek te gaan naar verdere verbetering en nieuwe uitdagingen. Graag maken we u attent op onze website www.deopstap-nijmegen.nl. Hier kunt u nog meer informatie vinden over de cursussen en de organisatie. Wij hopen van harte u te mogen begroeten als één van onze cursisten en wensen u veel plezier bij De Opstap. Het bestuur en het secretariaat Vakantierooster Zomervakantie t/m 19 augustus 2018 Herfstvakantie 15 oktober 2018 t/m 21 oktober 2018 Kerstvakantie 24 december 2018 t/m 6 januari 2019 Carnavalsvakantie 4 maart 2019 t/m 10 maart 2019 Voorjaarsvakantie 29 april 2019 t/m 5 mei 2019 Zomervakantie vanaf 8 juli 2019 1

Inhoudsopgave Cursussen Pagina Gratis open lessen tijdens de Open Dag 7 Bewegen Dans: Argentijnse tango beginners/argentijns tango gevorderden 8 Chinese Waaierdans 9 Dans je vrij, alleen voor vrouwen 9 Oriëntaalse buikdans, alleen voor vrouwen / Kennismaking buikdans 10 Sacred dance, Meditation des Tanzes 10 Yoga: Dao Yin yoga 11 Do-in yoga 11 Dynamische-/Poweryoga 11 Dynamische Hatha yoga 12 Hatha yoga Flow 12 Hatha yoga 13 Integrale yoga 13 Meditatieve yoga 14 Rustige yoga 14 Yin yoga 15 Yoga 15 Meer: Chi Gong 16 Hardlopen in de achterhoede 16 Intensieve Qigong Baduan Jin 17 Taijiquan (Tai Chi), beginners 17 Taijiquan (Tai Chi), gevorderden 18 Nordic Walking 18 Wandelbootcamp 19 Overzicht cursussen Bewegen 19 Computer Adobe Indesign 20 Adobe photoshop 20 Google analytics 21 Digitaal fotoboek maken 22 Veiligheid en Onderhoud Windows Computers 23 Windows 10, basiscursus 23 Windows 10, vervolgcursus 24 2

Overzicht cursussen Computer 24 Creativiteit Fotografie: Fotografie en fotobewerking, niveau 1 25 Fotografie en fotobewerking, niveau 2 25 Kleding en naaien: Een kast vol kleren 26 Maak je eigen kleding 26 Maak je eigen rok en/of jurk 27 Tekenen en schilderen: Abstract tekenen en schilderen 27 Arabische patronen tekenen en schilderen 28 Basistechnieken tekenen naar de waarneming 28 Basistechnieken schilderen met acryl 29 Chakra tekenen 29 Henna Painting 30 Mix and Match: collages met verschillende materialen en technieken 30 Tekenen en schilderen, open atelier 31 Tekenen en schilderen, ontdekkingsreis 31 Tekenen en schilderen 2 32 Van figuratief naar abstract 32 Meer: Beelden en schalen van papier-maché 33 Beeldjes maken van draad en papier 33 Bloemschikken, Special Seasons 34 Haakgroep, haken voor iedereen 35 Mozaïek, basistechnieken 35 Overzicht cursussen creativiteit 36 Intuïtieve/persoonlijke ontwikkeling Intuïtieve ontwikkeling: Chi Neng Qigong, beginners 37 Dromen en bewustzijn 37 De natuur: een bron van heling 38 EFT (Emotional Freedom Techniques) 38 Energetische meditatie 39 Holistic Pulsing (Bewegende massage) 39 Jin Shin Jyutsu 40 Mandala tekenen 40 Numerologie, magie van de getallen 41 3

Sjamanistische belevingen 41 Tarot 42 Voetreflexzone massage 42 Ouders/Verzorgers Je kind als spiegel 43 Kennismaking babygebaren 43 Oudercursus babygebaren 44 Persoonlijke ontwikkeling: Beter eten, gezond gewicht 44 De 12 archetypen, welk type ben jij? 45 Fit blijven met kruiden 45 In beweging met haptonomie 46 Interculturele communicatie 46 Keuze is reuze 47 Leven met misverstanden - communicatieproblematieken 47 Meer liefde in je leven 48 Mindfulness 48 Opruimen kun je leren 49 Schaken voor beginners en half-gevorderden 49 Stemvorming 50 voor ontspannen 50 Zelfverdediging en weerbaarheid voor vrouwen 51 Overzicht cursussen ontwikkeling 52 Kennis, Kunst en Cultuur Filosofie : Inleiding westerse filosofie 53 Filosofische thema s 1 53 Filosofische thema s 2 54 Oosterse filosofie 54 Koken: Internationaal koken 55 Kunstgeschiedenis: Kunstgeschiedenis, Griekse en Romeinse oudheid 55 Kunstgeschiedenis, niveau 3 56 Kunstgeschiedenis, Vrouwelijke kunstenaars door de eeuwen heen 56 Muziek Accordeon, half gevorderden en gevorderden 57 Gitaarles, beginners en half-gevorderden 58 Percussie, beginners en gevorderden 59 4

Natuurkunde: Kern van de natuurkunde 59 Nederlandse natuurkundige van wereldformaat 60 Politiek Politiek in tv-series macht, democratie, populisme, wat zie je daarvan terug? 60 Schrijven en vertellen Schrijf je eigen levensverhaal 61 Wie schrijft die blijft, niveau 1 61 Wie schrijft die blijft, niveau 2 62 Theater/Toneel Improvisatietheater/theatersport 63 Theater in Woord en Gebaar 63 Overzicht cursussen Kennis, kunst en cultuur 64 Taal Arabisch: Arabisch, niveau 1 / Arabisch, niveau 2 65 Chinees: Chinees, niveau 1 65 Chinees, niveau 2 / Chinees, niveau 3 66 Duits: Duits, conversatie 67 Duits, vakantiecursus 67 Engels: Engels, conversatie vanaf niveau 2 68 Engels, conversatie niveau 3 68 Engels, niveau 1, versneld 69 Engels, niveau 1 B 69 Engels, niveau 2 70 Engels, niveau 3 A 70 Engels, niveau 3 B 71 Engels, niveau 4 71 Engels, niveau 5 72 Frans: Frans, conversatie 72 Frans, niveau 1 / Frans, niveau 1 B 73 Frans, niveau 2A / Frans, niveau 2B 74 Frans, niveau 2C 75 Frans, niveau 3 75 5

Indonesisch: Indonesisch, niveau 1 / Indonesisch, niveau 2 76 Indonesisch, conversatie 77 Italiaans: Italiaans, niveau 1 77 Italiaans, niveau 2 / Italiaans, niveau 3 78 Italiaans, niveau 4 79 Japans: Japans, niveau 1 / Japans, niveau 2 79 Nederlands: Nederlands als vreemde taal, niveau 2 (Lent) 80 Portugees: Portugees, niveau 1 / Portugees niveau 2 80 Portugees, niveau 3 81 Spaans: Spaans, conversatie vanaf niveau 4 81 Spaans, conversatie voor gevorderden 81 Spaans, niveau 1 82 Spaans, niveau 1, versneld 82 Spaans, niveau 2, versneld 83 Spaans, niveau 3 83 Spaans, niveau 4 84 Spaans, niveau 6 84 Turks: Turks, niveau 1 85 Overzicht cursussen taal 85 Verkorte weergave inschrijfprocedure en betalingsvoorwaarden 86 Privacyverklaring 86 Inschrijfformulier 87 Uw notities 88 6

Gratis open lessen tijdens de Open Dag Zaal: 12.30-13.00 Energetische meditatie 1.1 12.30-13.00 Sjamanistische belevingen 2.3 12.30-13.00 Schaken 2.4 12.30-13.00 Leven met misverstanden - communicatie 2.5 12.30-13.00 Veiligheid en onderhoud Windows computers 3.1 12.30-13.00 Stemvorming Exposure 12.30-13.00 Wandelbootcamp Gymzaal 13.00-13.30 Theatersport/Improvisatietheater 1.1 13.00-13.30 Je kind als spiegel 2.3 13.00-13.30 Japans 2.4 13.00-13.30 Wie schrijft die blijft, niveau 2 2.5 13.00-13.30 Voetreflexmassage 3.1 13.00-13.30 Percussie Exposure 13.00-13.30 Hardlopen in de achterhoede Gymzaal 13.30-14.00 Intensieve Qigong Baduan Yin 1.1 13.30-14.00 Abstract tekenen en schilderen 2.3 13.30-14.00 Theater in Woord en Gebaar 2.4 13.30-14.00 Fit met kruiden 2.5 13.30-14.00 Sacred Dance 3.1 13.30-14.00 Een kast vol kleren Exposure 13.30-14.00 Tai Chi Gymzaal 14.00-14.30 Zelfverdediging voor vrouwen 1.1 14.00-14.30 Politiek in TV-series 2.3 14.00-14.30 EFT (Emotional Freedom Technique) 2.4 14.00-14.30 Keuze is reuze 2.5 14.00-14.30 Jin Shin Jyutsu 3.1 14.00-14.30 Chi Gong Gymzaal 14.30-15.00 In beweging met haptonomie 1.1 14.30-15.00 Italiaans 1 2.3 14.30-15.00 Wie schrijft die blijft, niveau 1 2.4 14.30-15.00 Nederlandse Natuurkundigen van wereldformaat 2.5 14.30-15.00 Westerse filosofie 3.1 14.30-15.00 Oriëntaalse buikdans Gymzaal 7

Bewegen Dans: Argentijnse tango voor beginners In deze cursus maak je kennis met de Argentijnse Tango. De embrace (in contact met jezelf en de ander), het leiden & volgen (hoe voelt het om met je ogen dicht te dansen terwijl de ander je leidt?), en het improviseren en spelen met geleerde basispassen op de muziek. Je kunt je met én zonder partner inschrijven. Benodigdheden: schoenen met gladde zolen of dansschoenen Wijkcentrum De Klokkentoren, zaal 1 20 september 2018, wekelijks, 12 lessen 24 januari 2019, wekelijks, 12 lessen donderdag van 19.30 tot 20.30 uur 67,- voor 12 lessen van 1 uur Argentijnse tango voor gevorderden In deze cursus gaan we verder met de Argentijnse tango. Heb je de beginnerscursus gedaan of heb je reeds elders een cursus (ongeveer 12 lessen) gevolgd, dan kun je aan deze cursus deelnemen. Benodigdheden: schoenen met gladde zolen of dansschoenen Wijkcentrum De Klokkentoren, zaal 1 20 september 2018, wekelijks, 12 lessen 24 januari 2019, wekelijks, 12 lessen donderdag van 20.45 tot 21.45 uur 67,- voor 12 lessen van 1 uur 8

Chinese Waaierdans De meeste Chinese bewegingsleren en vechtsporten hebben hun eigen waaiervorm en varianten daarop. Deze waaierdans is een combinatie van de bewuste bewegingen van Qigong, elegante dansbewegingen en verschillende waaiertechnieken. De mooie soepele bewegingen variëren van langzaam en beheerst tot dynamisch en intensief. Door deze bewegingen geconcentreerd en met aandacht voor het lichaam uit te voeren, wordt het mogelijk om tot rust te komen. Kledingadvies: makkelijk zittende kleding, schoenen met platte zolen Buurthuis t Oude Weeshuis, gymzaal 14 januari 2019, wekelijks, 12 lessen maandag van 14.15 tot 15.15 uur 67,- voor 12 lessen van 1 uur excl. materiaalkosten. Deze bedragen 10,- voor de waaier en moeten tijdens de eerste aan de docente betaald worden. Dans je vrij, alleen voor vrouwen Centraal in deze cursus staat het plezier hebben of krijgen in dans en beweging. Met aandacht en non-verbaal heeft u een ontmoeting met uzelf, de ander en de groep. Na wat ontspanningsoefeningen dansen we vloeiend, staccato, chaotisch, lyrisch en meditatief op muziek uit alle windstreken. We eindigen elke les met het zingen van een mantra. U krijgt ondersteuning d.m.v. opdrachten. Ervaring is niet nodig. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding en een matje of dekentje Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 18 september 2018, wekelijks, 12 lessen 8 januari 2019, wekelijks, 15 lessen dinsdag van 19.30 tot 21.00 uur 77,- voor 12 lessen van 1 uur 30 minuten 96,- voor 15 lessen van 1 uur 30 minuten Wijkcentrum Daalsehof, zaal 1 20 september 2018, wekelijks, 12 lessen 10 januari 2019, wekelijks, 15 lessen donderdag van 9.45 tot 11.15 uur 77,- voor 12 lessen van 1 uur 30 minuten 96,- voor 15 lessen van 1 uur 30 minuten 9

Oriëntaalse buikdans, alleen voor vrouwen Buikdansen is een eeuwenoude, vrouwelijke manier van bewegen en daagt u uit om uw innerlijke schoonheid serieus te nemen. Deze dansvorm uit zich in verschillende landen met geheel eigen stijlen. In het begin ligt het accent op het aanleren van de basisbewegingen en samen genieten van de dans. Als u de basisbewegingen kent, gaan we verschillende dansen uitproberen. Halverwege het jaar is er een video-/dvdavond. Aan het einde van het seizoen is er een feestelijke presentatie met oriëntaalse snacks e.d. Tussentijdse insteek is, in overleg met de docente, mogelijk. Benodigdheden: kleding waarin u zich mooi voelt en makkelijk beweegt. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 19 september 2018, wekelijks, 26 lessen woensdag van 19.30 tot 20.30 uur 146,- voor 26 lessen van 1 uur Oriëntaalse buikdans, alleen voor vrouwen, kennismaking Wijkcentrum De Ark van Oost, kleine gymzaal 17 november 2018, eenmalig, 1 keer zaterdag van 14.00-16.00 uur 9.50 voor 1 les van 2 uur Sacred dance, Meditation des Tanzes Bij Sacred dance Meditation des Tanzes ligt het accent op beleving van de dans. Het is eigenlijk een vorm van meditatie, maar dan meditatie in beweging. De dansen bestaan uit eenvoudige choreografieën. Deze dansvorm kent veel verschillende dansen, overwegend rustig, eenvoudig en soms heel stil, andere vrolijk en wat sneller. Iedere dans heeft haar eigen passen, haar eigen gebaren én haar eigen muziek: klassieke muziek, wereldmuziek, religieuze muziek, eigentijdse muziek of folklore. We dansen in een kring, maken zo cirkels van verbondenheid en ontdekken /beleven tijdens het dansen de oeroude symbolen als cirkel, kruis, spiraal, ster, lemniscaat en labyrint. De taal van de dans is veel ouder dan onze gesproken taal. Dans is een taal van de ziel, je beweegt en wordt bewogen. Cirkelend ontstaat er kracht en kunnen we ons verbinden met onszelf, met de ander en met de kosmos. Sacred dance kan helend, heel-makend werken. Met deze dansvorm kan iedereen meedoen: wel/niet ervaren, man/vrouw, jong/oud. Wijkcentrum Daalsehof, zaal 1 17 september 2018, wekelijks, 12 lessen 14 januari 2019, wekelijks, 11 lessen maandag van 14.30 tot 16.30 uur 86,- voor 12 lessen van 2 uur resp. 79,- voor 11 lessen van 2 uur 10

Yoga: Dao-Yin yoga Dao Yin is een rustige yogavorm gebaseerd op de traditionele Chinese geneeswijze. Met zachte strekkingen en bewustzijnsoefeningen wordt het lichaam gestimuleerd om meer in balans te komen. Blokkades lossen op en je voelt je ontspannen, met frisse energie. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding Cordium, grote groepsruimte boven 19 september 2018, wekelijks, 25 lessen woensdag van 17.30 tot 18.45 uur 150,- voor 25 lessen van 1 uur 15 minuten Do-In yoga Do-In yoga is een heerlijke en ontspannende combinatie van oefeningen en strekkingen die vergelijkbaar zijn met yoga. Deze oefeningen laten de levensenergie (ki) stromen in het lichaam, waardoor spanningen en stijfheid snel verdwijnen. U wordt leniger en de gewrichten worden soepeler. Ademhalings- en concentratieoefeningen ondersteunen alle bewegingen en reinigen het lichaam. In de lessen wordt er rekening gehouden met wat uw lichaam aankan. De oefeningen zorgen voor een warm en prettig gevoel. Het lichaam herstelt zich en komt weer in balans met de geest. Benodigdheden: matje en makkelijk zittende kleding Voorzieningenhart De Biezantijn, zaal 5 21 september 2018, wekelijks, 12 lessen 18 januari 2019, wekelijks, 20 lessen vrijdag van 10.00 tot 11.00 uur 67,- voor 12 lessen van 1 uur en 112,- voor 20 lessen van 1 uur Dynamische-/ Poweryoga Power Yoga is een creatieve variant en speels uitdagende yogavorm die zowel elementen uit de Ashtanga als de Hatha Yoga bevat. Het maakt je lichaam sterker en je geest alert. Door gebruik te maken van muziek wordt de les extra leuk! Benodigdheden: matje en makkelijk zittende kleding Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 17 september 2018, wekelijks, 25 lessen maandag van 11.15 tot 12.15 uur 141,- voor 25 lessen van 1 uur 11

Dynamische Hatha yoga Deze vorm van yoga werkt aan het soepel houden en maken van het lichaam via de asana s (yogahoudingen). Door het lichaam in beweging te brengen, kunnen we uit ons denken komen en worden we meer geaard. We worden ons bewust van blokkades en beperkingen in ons lichaam en onze ademhaling, waardoor ook innerlijke bewustwording en verandering kunnen ontstaan. De lessen zijn voor iedereen toegankelijk: jong en oud, beginner of gevorderd. Iedereen werkt op zijn/ haar eigen niveau. Er is geen competitie. We verkennen met een open visie en zonder oordeel onze grenzen, die we wellicht kunnen verleggen. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding, warme trui en grote handdoek of dekentje. 2 uur voor de les niet (veel) eten. Wijkcentrum Heseweide, Zaal Pyramide 17 september 2018, wekelijks, 26 lessen maandag van 19.00 tot 20.00 uur maandag van 20.05 tot 21.05 uur 146,- voor 26 lessen van 1 uur Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 18 september 2018, wekelijks, 26 lessen dinsdag van 18.00 tot 19.10 uur dinsdag van 19.20 tot 20.30 uur 153,- voor 26 lessen van 1 uur 10 minuten Hatha yoga Flow Deze vorm van yoga laat een gevarieerd programma zien. Er zijn dynamische en rustige oefeningen, die in een doorgaande flow of in kleine series worden uitgevoerd: oefeningen waarbij het lichaam gerekt en gestrekt wordt, oefeningen van kracht en bewustwording van coördinatie, oefeningen voor het ervaren van rust, ontspanning en balans. Zonder iets te willen bereiken of presteren, geniet je van de fysieke ervaringen, word je bewust van de adem en kom je meer in het hier en nu. Zo ontstaat er een betere balans tussen lichaam en geest. Je oefent op je eigen niveau. Binnen je eigen grenzen en mogelijkheden werk je aan een gezond lichaam en een gezonde geest, aan innerlijke balans. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding, warme trui en grote handdoek of dekentje. 2 uur voor de les niet (veel) eten. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 14 september 2018, wekelijks, 25 lessen vrijdag van 9.30 tot 11.00 uur 160,- voor 25 lessen van 1 uur 30 minuten 12

Hatha yoga Yoga puur voor jezelf. Yoga betekent samenbrengen, verbinden en geeft eenheid binnen lichaam en geest. U leert zich bewust te worden van de verbinding die bestaat tussen de mind, het lichaam en de adem, zodat je helderheid en rust creëert in je hoofd en relaxed aanwezig kunt zijn in je lichaam. De lessen worden opgebouwd rondom een bepaald thema en zijn gebaseerd op lichamelijke oefeningen voornamelijk op die van de Hatha Yoga. De asana s worden afgewisseld met visualisatie-, meditatie-, ademhalings- en concentratieoefeningen. ens de bewegingen word je uitgenodigd om te voelen, zodat je aanwezig blijft. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding, warme trui en grote handdoek of dekentje Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 17 september 2018, wekelijks, 28 lessen maandag van 18.00 tot 19.15 uur 167,- voor 28 lessen van 1 uur 15 minuten Het Cordium, grote groepsruimte 19 september 2018, wekelijks, 28 lessen woensdag van 9.30 tot 10.45 uur 167,- voor 28 lessen van 1 uur 15 minuten Integrale Hatha yoga Integrale Hatha Yoga brengt het bewustzijn van lichaam en geest in balans, door concentratie en ademhaling leer je spanning los te laten. Het naar binnen richten van de aandacht en het ervaren daarvan staat centraal. Wij werken met opwarming, kriya s en asana s (houdingen) en ontspanning. Hierbij hebben wij respect voor ieders eigen mogelijkheden. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 24 september 2018, wekelijks, 25 lessen maandag van 19.30 tot 20.45 uur 156,- voor 25 lessen van 1 uur en 15 minuten 13

Meditatieve yoga Deze yoga is een prestatie-loze yoga die start met een meditatie om vanuit de modus denken en doen naar voelen en zijn te kunnen gaan. Het gaat over leren voelen dat het lichaam zijn/haar eigen wijsheid heeft, Dat kan ontdekt worden wanneer je je opent voor dat wat aanwezig is in je lichaam en contact te maken met het levende leven in je. Dus we gaan niet doen vanuit het hoofd, maar voelend ervaren. Dit is yoga in de oorspronkelijke betekenis van contact maken met de liefdevolle bron die alle leven voedt. In het niet-wetende ervaren is oneindige vrijheid, waarin alles mag zijn en gebeuren. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 1 oktober 2018, wekelijks, 20 lessen maandag van 14.45 tot 15.45 uur 143,- voor 20 lessen van 1 uur Rustige yoga Vriendelijke, rustige yoga voor meer souplesse, kracht, ontspanning, innerlijke rust en balans. Bij deze yogales ligt het tempo wat lager. De oefeningen zijn niet alleen de bekende yogahoudingen, maar zijn vooral kleine oefeningen gericht op voelend en onderzoekend bewegen. De oefeningen worden rustig en bewust uitgevoerd. Door de gerichte aandacht bij het uitvoeren van de oefeningen, kan het denken tot rust komen. Er is veel aandacht voor het losmaken van gewrichten, het strekken en sterker maken van spieren, voor ontspanning, de ademhaling en voor het navoelen van de oefening. De oefeningen zijn afwisselend en gevarieerd, waardoor je steeds weer nieuwe ervaringen opdoet. Lenigheid is niet nodig. Deze rustige Hatha yoga is bijzonder geschikt voor mensen met lichamelijke klachten, ouderen of voor mensen die het graag wat rustig aan willen doen. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 14 september 2018, wekelijks, 25 lessen vrijdag van 11.15 tot 12.15 uur 141,- voor 25 lessen van 1 uur 14

Yin-Yoga Yin-yoga is een rustige vorm van yoga waarbij de asana s (houdingen) drie tot vijf minuten worden aangehouden. Hierdoor wordt het bindweefsel langzaam opgerekt en verbetert de doorbloeding. De asana s werken ook diep door op je energetisch systeem. De meridianen in het lichaam worden ondersteund, waardoor de energie er beter doorheen kan stromen. Dit heeft een positief effect op het totale welzijn. Elke les begint met het opwarmen van de spieren door zachte en bewuste beweging van alle verbindingen in het lichaam. Vervolgens komen de asana s aan bod. De lessen worden afgesloten met een volledig ontspannende liggende houding. Ervaring met yoga is niet nodig. Het dragen van makkelijk zittende kleding wordt aangeraden. Buurthuis t Oude Weeshuis, gymzaal 17 september 2018, wekelijks, 12 lessen 14 januari 2019, wekelijks, 12 lessen maandag van 13.00 tot 14.00 uur 67,- voor 12 lessen van 1 uur Yoga Een yogales bestaat uit lichaamsoefeningen met daarbij aandacht voor de ademhaling. De oefeningen zorgen voor lenigheid, kracht en balans. Het vergt focus en aandacht om deze oefeningen goed uit te voeren. Yoga is met name bedoeld om het lichaam soepel, stabiel en sterk te maken en de geest tot rust te brengen. Dit wordt versterkt doordat een sessie altijd met een ontspanningsoefening wordt afgesloten. Ervaring met yoga is niet nodig, iedereen kan meedoen op zijn of haar niveau. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding en fleecedeken Buurthuis t Oude Weeshuis, gymzaal 17 september 2018, wekelijks, 27 lessen maandag van 9.00 tot 10.00 uur 152,- voor 27 lessen van 1 uur Cordium, grote groepsruimte boven 20 september 2018, wekelijks, 27 lessen donderdag van 9.00 tot 10.00 uur 152,- voor 27 lessen van 1 uur 15

Overige bewegingscursussen: Chi gong Chi gong is een onderdeel van de traditionele Chinese geneeskunde en betekent werken met energie. Het beoefenen van Chi gong brengt je lichaam en geest in balans, het versterkt je immuunsysteem, bouwt je energie op en brengt je in het hier en nu. Chi gong bestaat uit korte eenvoudige bewegingen die vloeiend herhaald worden. Bij het uitvoeren van de oefeningen is er aandacht voor een juiste houding, centrerings- en grondingsoefeningen en een goed voorstellingsvermogen. Cursisten ervaren onder andere vermindering van stress, verlichting van nek- en schouderklachten, vermindering van hooikoorts en een verbeterde weerstand. Chi gong is voor iedereen toegankelijk. Wanneer er fysieke beperkingen zijn kunnen de oefeningen ook zittend uitgevoerd worden. Benodigdheden: makkelijk zittende kleding en schoenen met een platte zool Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.5 20 september 2018, wekelijks, 13 lessen 17 januari 2019, wekelijks, 11 lessen donderdag van 12.00 tot 13.00 uur 73,- voor 13 lessen van 1 uur, resp. 62,- voor 11 lessen Hardlopen in de achterhoede Langzaam leren hardlopen is het moeilijkste wat er is. Hardlopen in het tempo dat bij je past op dit moment. Voorzichtig de basis leggen. Niet je conditie is hierbij het struikelblok maar de belastbaarheid van je lichaam. Je conditie bouw je 3 x zo snel op dan de belastbaarheid van je pezen en gewrichten. Of je nu starter of herstarter bent, met onze aanpak ga je weer met plezier hardlopen. Ook na een blessure willen we allemaal zo snel mogelijk terug zijn op ons niveau. Maar was dat niet het punt waar we de blessure kregen? Leren luisteren naar het fluisteren van je lichaam om zo hard te lopen op jouw tempo zonder je aan te passen aan wat men verwacht. ens te trainingen besteden we ook aandacht aan de core-stability Wijkcentrum De Ark van Oost 14 september 2018, wekelijks (met uitzondering van week 40-42) 8 lessen 8 februari 2019, wekelijks, 8 lessen vrijdag van 10.30 tot 12.00 uur 51,- voor 8 lessen van 1,5 uur. Indien gewenst kan daarnaast voor persoonlijke online begeleiding gekozen worden. Deze bedraagt 10,- en moet aan de docent betaald worden. 16

Intensieve Qigong Baduan Jin (De Acht Kostbaarheden) Qigong is een Chinese bewegingsleer gericht op het laten stromen van energie (Qi) in het lichaam. Baduan Jin is een uit het boeddhisme afkomstige vorm van Qigong die bestaat uit acht stevige oefeningen. Doel van deze oefeningen is o.a. bewustwording van het lichaam, aandacht voor de ademhaling en het opheffen van energieblokkades. Ademhaling, beweging en geestelijke concentratie gaan harmonieus samenwerken, waardoor het mogelijk wordt om diepe rust en ontspanning te ervaren. De les begint met een warming-up door middel van kleine zachte bewegingen. Daarna volgen de Baduan Jin oefeningen. Ten slotte volgt de cooling-down met wederom zachte bewegingen. Ervaring met Qigong is niet nodig en iedereen kan meedoen. Besef wel dat het om stevige oefeningen gaat. Kledingadvies: makkelijk zittende kleding en schoenen met platte zolen Buurthuis t Oude Weeshuis, gymzaal 18 september 2018, wekelijks, 12 lessen 15 januari 2019, wekelijks, 12 lessen dinsdag van 11.15 tot 12.15 uur 67,- voor 12 lessen van 1 uur Taijiquan (Tai Chi), beginners Balans vinden. Je denken tot rust laten komen. In je centrum komen en blijven. Dieper ademen. De levensenergie laten stromen. In een ontspannen en prettige sfeer werken met je lijf. Gericht zijn op ontspanning en zachtheid en van daaruit je kracht voelen ontluiken. Een afwisseling van discipline, concentratie en spel. Een heerlijke manier om tot jezelf te komen en tegelijk weerbaar te worden. Dat alles heeft de Chinese Martiale Bewegingskunst Taijiquan je te bieden. En nog meer! Dat merk je wanneer je ermee bezig bent: Als je er vandaan komt, voel je je beter dan toen je er heen ging. Benodigdheden: gemakkelijk zittende kleding en platte stoffen schoentjes met dunne zooltjes Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 18 september 2018, wekelijks, 25 lessen dinsdag van 9.30 tot 10.45 uur 153,- voor 25 lessen van 1 uur 15 minuten 17

Taijiquan (Tai Chi), gevorderden Mensen, die in eerdere cursussen al de gehele (Yang Stijl) korte vorm van Cheng Man Ching (1902-1975) hebben aangeleerd, kunnen deelnemen aan de cursus Taiji voor gevorderden. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 1.1 18 september 2018, wekelijks, 25 lessen dinsdag van 10.45 tot 12.00 uur 153,- voor 25 lessen van 1 uur 15 minuten Nordic walking Nordic walking is een intensieve manier om uw lichaam te trainen tijdens het lopen. Het is een sport die geschikt is voor iedereen. Een plezierige sport waarbij jong en oud op een gemakkelijke manier kan genieten van een gezonde en actieve levensstijl. Belangrijk is dat u de juiste techniek leert uitvoeren. We vertrekken de 1 e les vanaf wijkcentrum de Ark van Oost, de volgende keren lopen we telkens in een ander natuurgebied. Benodigdheden: goed zittende kleding en gemakkelijke wandelschoenen Wijkcentrum de Ark van Oost, 1 e les vertrekpunt Beginners Data herfsttochten 24 september 2018, 1 oktober 2018, 8 oktober 2018, 22 oktober 2018, 29 oktober 2018 maandag van 10.00 tot 12.00 uur Data lentetochten 13 maart 2019, 20 maart 2019, 27 maart 2019, 3 april 2019, 10 april 2019 woensdag van 10.00 tot 12.00 uur 36,- voor 5 lessen van 2 uur. Huur stokken 1,50 per les Gevorderden Data herfsttochten 26 september 2018, 3 oktober 2018, 10 oktober 2018, 24 oktober 2018, 31 oktober 2018 woensdag van 10.00 tot 12.00 uur Data lentetochten 11 maart 2019, 18 maart 2019, 25 maart 2019, 1 april 2019, 8 april 2019 maandag van 10.00 tot 12.00 uur 36,- voor 5 lessen van 2 uur. Huur stokken 1.50 per les Zomertochten alleen voor gevorderden Data 15 mei 2019, 22 mei 2019, 29 mei 2019, 5 juni 2019, 12 juni 2019 woensdag van 19.00 tot 21.00 uur 36,- voor 5 lessen van 2 uur. Huur stokken 1.50 per les 18

Wandelbootcamp Wandelen in combinatie met krachttraining zorgt voor een betere houding, conditie en meer stabiliteit. Op je eigen niveau de grenzen van het kunnen weer opzoeken. Op een verantwoorde manier bewegen zonder te hard van stapel te lopen. Vóór en tijdens het wandelen geven we tips om in het dagelijks leven ook het plezier in het bewegen te ervaren. We zullen regelmatig stil staan om oefeningen te doen. De trainingen duren, afhankelijk van het schema tussen 1 en 1,5 uur. Wijkcentrum De Ark van Oost 11 september 2018, wekelijks (met uitzondering van week 41/42) 8 lessen 12 maart 2019, wekelijks, 8 lessen dinsdag van 10.30 tot 12.00 uur 51,- voor 8 lessen van 1,5 uur. Indien gewenst kan daarnaast voor persoonlijke online begeleiding gekozen worden. Deze bedraagt 10,- en moet aan de docent betaald worden. Overzicht startdata cursussen Bewegen: Sept Okt Nov Dec Jan Febr Mrt April Mei Tango 20 24 Chinese 14 Waaierdans Dans je vrij 18/20 8/10 Buikdans 19 Kennismaking 17 Buikdans Sacred Dance 17 14 Dao-Yin yoga 19 17 Do-in yoga 21 18 Dyn. Hatha 17/18 Hardlopen 14 8 Hatha Flow 14 Hatha Yoga 17/19 Integrale yoga 24 Meditatieve 1 yoga Rustige yoga 14 Yin-yoga 17 14 Yoga / 17 Poweryoga Chi Gong 20 17 Intensieve Qigong 18 15 Nordic 24/26 13/11 15 Tai Chi 18 Thuis bij jezelf 27 17 Wandelbootc. 11 12 19

Computer Adobe InDesign Voor uw vereniging, stichting, bedrijf of opleiding een grafisch mooie flyer, magazine, brochure, tijdschrift, ebook of afstudeeropdracht maken? Dit kan allemaal met Adobe InDesign. ens deze cursus leert u aan de hand van tekst, uitleg en filmpjes te werken met het programma Adobe InDesign. In 10 lessen gaan we stap voor stap door het programma heen en oefent u zelf veel. Aan het einde van de cursus kunt u op een professionele manier: een document opzetten, werken met objecten, tekst toevoegen, werken met verschillende lettertypes/typografie en stijlen, werken met afbeeldingen, een boek maken, tabellen maken,eem bestand omzetten in PDF, interactief maken en gereedmaken voor de drukker of het web. ens de cursus gebruiken we de Nederlandse versie van InDesign zodat alles makkelijk te volgen is. Benodigdheden: Eigen laptop waarop InDesign geïnstalleerd is Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.4 8 februari 2019, wekelijks, 10 lessen vrijdag van 14.00 tot 17.00 uur 92,- voor 10 lessen van 3 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 12,50 en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden Adobe Photoshop Met Photoshop kunnen afbeeldingen worden bewerkt om ze te laten drukken of geschikt te maken voor de website. ens de cursus leert u aan de hand van tekst, uitleg en filmpjes te werken met het programma Adobe Photoshop. In 10 lessen gaan we stap voor stap door het programma heen, oefent u zelf en kunt u op het einde op een professionele manier foto s verbeteren, gedeeltes van afbeeldingen uitknippen en in een andere achtergrond plaatsen, beelden in elkaar over laten gaan en afbeeldingen van tekst voorzien. Kortom, u leert de mooiste grafische beelden maken. ens de cursus gebruiken we de Nederlandse versie van Photoshop, zodat alles makkelijk te volgen is. De software moet zelf worden aangeschaft, indien nodig kan hierbij in de eerste les geholpen worden. Benodigdheden: Eigen laptop waarop Photoshop geïnstalleerd is Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.4 21 september 2018, wekelijks, 10 lessen vrijdag van 14.00 tot 17.00 uur 92,- voor 10 lessen van 3 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 15,- en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden 20

Google Analytics Google Analytics is gratis software van Google om te zien hoe bezoekers zich op uw website gedragen. Met deze informatie kunt u de website verbeteren. U kunt inzicht krijgen in wie uw bezoekers zijn, waar ze vandaan komen, hoe lang ze op uw website blijven, welke informatie zij zoeken, of ze een smartphone of desktop gebruiken en nog veel meer. Maar u kunt Google Analytics ook gebruiken om inzicht te krijgen in hoeveel mensen bijvoorbeeld uw (online) nieuwsbrief lezen. Als u weet waar bezoekers naar zoeken kunt u ook zorgen dat ze de juiste informatie vinden. ens de cursus leert u aan de hand van tekst, uitleg en filmpjes te werken met Google Analytics. In 7 lessen leert u wat Google Analytics is, verschillende weergaven instellen, filters instellen, uw account inrichten, rapporten voor uw doelgroep maken en lezen, campagnes maken en nog veel meer. Benodigdheden: eigen laptop Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.4 7 december 2018, wekelijks, 7 lessen vrijdag van 14.00 tot 16.30 uur 58,- voor 7 lessen van 2 uur 30 minuten, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 10,- en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden. 21

Digitaal fotoboek maken In deze workshop leer je hoe je een fotoboek maakt op de computer. Je werkt op je eigen laptop met jouw foto s, hoe leuk is dat. Een week voor de aanvang van de cursus krijg je een instructiemail toegezonden. Daarin staat ook welk fotoprogramma we gaan gebruiken. We werken met een zeer gebruikersvriendelijk programma. Het leuke is, dat je direct met je eigen foto s gaat werken. Dus maak ruim van te voren al een mapje aan met foto s waarvan je een fotoboek wil maken. Selecteer ze ook op volgorde, je kan later altijd ook nog foto s toevoegen of verwijderen. Enige computervaardigheden zijn wel vereist en je moet met je laptop op Wi-Fi kunnen werken. Na de workshop kun je thuis rustig verder werken aan je fotoboek en als het helemaal klaar is kun je dat ook volgens de aanwijzingen bestellen. Met mijn handboek heb je een fijn naslagwerk voor als je het even niet meer weet. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.4 20 september 2018, eenmalig, 1 les donderdag van 14.00 tot 17.00 uur 29 november 2018, eenmalig, 1 les donderdag van 18.30 tot 21.30 uur 15,- voor 1 les van 3 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 12,50 voor het handboek en moeten tijdens de les aan de docente worden betaald. Wijkcentrum Hatert, zaal S8 14 februari 2019, eenmalig, 1 les donderdag van 9.30 tot 12.30 uur 12 april 2019, eenmalig, 1 les vrijdag van 9.30 tot 12.30 uur 15,- voor 1 les van 3 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 12,50 voor het handboek en moeten tijdens de les aan de docente worden betaald. 22

Veiligheid en Onderhoud Windows computers De cursus bestaat uit twee samenhangende onderdelen, 1: het onderdeel Onderhoud Windows-computers en 2: het onderdeel Veiligheid op internet. In het onderdeel Onderhoud Windows computers (les 1 t/m 4) leert u het maken van een herstelpunt, waarmee u de computer kunt herstellen, het back-uppen van gebruikersbestanden en het maken van een herstelschijf en systeemkopie. Verder wordt er ingegaan op onderhoudsprogramma s voor Windows-versies waarmee u al het onderhoud aan uw computer kunt uitvoeren. In het onderdeel Veiligheid op internet (les 5 en 6) komen aan de orde: Phishing mails, de verschillende soorten malware, hoe je een besmetting door malware kunt herkennen, welke preventiemaatregelen je kunt nemen om besmetting te voorkomen en hoe je een besmetting kunt verhelpen. Benodigdheden: breng uw eigen laptop mee. Voor deze cursus zijn computervaardigheden vereist, het niveau is half gevorderd. Wijkcentrum Hatert, zaal S9 19 september 2018, wekelijks, 6 lessen 16 januari 2019, wekelijks, 6 lessen woensdag van 13.30 tot 15.30 uur 44,- voor 6 lessen van 2 uur Windows 10, basiscursus Heeft u weinig of geen ervaring met het werken met computers? In deze cursus leert u stap voor stap werken met Windows 10, het nieuwste besturingssysteem van Microsoft. U leert het gebruik van de muis, het bureaublad, het startscherm, het werken met teksten, bestanden en mappen, het surfen over internet en het e-mailen. Verder krijgt u een introductie in het gebruik van de apps voor foto s, videofilmpjes en muziek afspelen. Elke les bestaat uit een inleidende tekst, gevolgd door oefeningen. Boek zelf aan te schaffen: Basisboek Windows 10, Visual Steps ISBN 9789059054912. Breng voor deze cursus uw eigen laptop mee. Wijkcentrum Hatert, zaal S9 20 september 2018, wekelijks, 6 lessen 17 januari 2019, wekelijks, 6 lessen donderdag van 12.30 tot 14.30 uur 44,- voor 6 lessen van 2 uur 23

Windows 10, vervolgcursus Deze cursus, de oude naam was Overstappen naar Windows 10, sluit mooi aan op de Basiscursus in Windows 10 en vormt daarmee een uitbreiding en verdieping van de leerstof. In de basiscursus heeft u geleerd hoe u een tekst kunt schrijven en opslaan, een e-mailtje kunt sturen of iets op internet kunt opzoeken. Ook zijn de begrippen mappen maken, Verkenner en navigeren op de computer bekend. In deze cursus wordt uw basiskennis omtrent het computergebruik uitgebreid. U leert de werkomgeving aan te passen aan uw eigen voorkeuren, er is aandacht voor het werken met Apps en de beveiliging en het onderhoud van de computer. Hierdoor vergroot u de mogelijkheden van het PC-gebruik en ook het plezier waarmee u werkt. Boek zelf aan te schaffen: Snel en makkelijk overstappen naar Windows 10, Visual Steps, ISBN 9789059054813. Breng voor deze cursus uw eigen laptop mee. Wijkcentrum Hatert, zaal S9 19 september 2018, wekelijks, 6 lessen 16 januari 2019, wekelijks, 6 lessen woensdag van 11.00 tot 13.00 uur 44,- voor 6 lessen van 2 uur Overzicht startdata cursussen Computer: Sept Okt Nov Dec Jan Febr Mrt April Mei Adobe Indesign 8 Adobe 21 Photoshop Google analytics 7 Digitaal fotoboek 20 29 14 12 Veiligheid en 19 16 onderhoud Windows 10 20 17 basis Windows 10 vervolg 19 16 24

Fotografie: Creativiteit Fotografie en fotobewerking, niveau 1 ens de cursus werkt u met uw eigen camera. Omdat het natuurlijk om het kijken gaat, is een eenvoudige camera ook prima. Fotograferen leert u door het zelf te doen. U gaat zelf op pad terwijl u wordt begeleid in het zoeken naar fotografisch uit te beelden thema s. Deze cursus is prima geschikt voor de beginnende amateur. Het is een opstap naar een bewuster kijken. U leert hoe u een zelfgemaakte foto het duidelijkst tot uitdrukking kunt brengen. In elke les bespreken we de opdrachten en selectiefoto s van cursisten met als doel het (laten) beoordelen van eigen werk. Het is een goede leermethode. Ook leert u in deze cursus met een fotobewerkingsprogramma te werken. U werkt o.a. met Picasa, een gebruikersvriendelijk en Nederlandstalig programma dat gratis te downloaden is. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.3 27 september 2018, wekelijks, 12 lessen donderdag van 13.30 tot 16.00 uur 99,- voor 12 lessen van 2 uur 30 minuten Fotografie en fotobewerking, niveau 2 Fotografie is kijken en zien, spelen met licht en vorm. Het gericht bewerken om je beeldend doel te bereiken, komt in deze cursus aan de orde. Een belangrijk deel van de tijd wordt gereserveerd voor het werken aan een fotografisch project. Door zelf op pad te gaan met de camera en de gemaakte foto's te bewerken, kunnen diverse beeldaspecten belicht worden. Ook worden de verschillende genres in de fotografie zoals portret- en modefotografie, landschaps- en reportagefotografie onder de loep genomen. Evenals een aantal technische beginselen, zoals diafragma s, sluitertijden, scherpte/diepte, brandpuntsafstanden en het effect van de flits. We gaan samen op pad in ons zoeken naar hoe wij onze verbeelding het mooist op de gevoelige plaat kunnen vastleggen. ens de fotobewerking gaan wij in op de creatieve aspecten van digitale fotobewerking, zoals het toepassen van digitale, fotografische effecten. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.3 17 januari 2019, wekelijks, 12 lessen donderdag van 13.30 tot 16.00 uur 99,- voor 12 lessen van 2 uur 30 minuten 25

Kleding en naaien: Een kast vol kleren en niks om aan te trekken. Wie herkent dit niet? In deze cursus gaan we orde op zaken stellen. We leren op een frisse manier kijken naar wat er al is. We gaan opruimen, zodat er uiteindelijk die kledingstukken overblijven die bij ons passen. De volgende vragen komen aan bod: - Wat draag ik graag, en waarom? Voor welke gelegenheid kleed ik me? - Welke kleuren passen bij mij en welke stijlen passen bij mijn lichaamsbouw en persoonlijkheid? - Welke miskopen kunnen de deur uit en wat ontbreekt er in mijn garderobe? Door antwoorden te zoeken op deze en andere vragen wordt het steeds makkelijker om keuzes te maken. Wijkcentrum Hatert, zaal S6 26 september 2018, wekelijks, 6 lessen 6 februari 2019, wekelijks, 6 lessen woensdag van 10.00 tot 12.00 uur 43,- voor 6 lessen van 2 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 5,- en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden. Maak je eigen kleding Je leert met de naaimachine omgaan en kleding maken of vermaken met als uitgangspunt een bestaand patroon. Techniek en creativiteit worden in de loop van de cursus op verschillende manieren gestimuleerd. Textiel is meer dan alleen kleding, bijvoorbeeld: kussentjes maken, kraamcadeautjes enz. Je leert ook jouw materiaal kennen. Naaimachines zijn aanwezig, maar je wordt aangeraden om jouw eigen machine mee te nemen, omdat iedere machine anders is. Benodigdheden: patroontekenpapier, rijg- en naaimachinegaren, naalden, tornmesje, krijtpotlood, stof- en gewone schaar, spelden, stof en patroon. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.4 19 september 2018, wekelijks, 12 lessen 23 januari 2019, wekelijks, 12 lessen woensdag van 19.00 tot 21.00 uur 86,- voor 12 lessen van 2 uur. Materiaal (patroonpapier, garen enz.) kan indien nodig bij de docente worden gekocht. 26

Maak je eigen rok en/of jurk Met de beginners starten we echt bij het begin en dat kan zelfs de uitleg van de naaimachine zijn. Je kunt een kant-en-klaar patroon meenemen (denk b.v. aan de Knip). Voor de half- en verder gevorderden gaan we aan de slag met het maken van een basispatroon op maat. Daarna leer je al naar gelang je aanleg en zin een of meerdere ontwerpen te maken voor variaties op je basisrok en/of jurk. Dus ga aan de gang, verzamel de mooiste stofjes en laat je inspireren! Van mijn kant komen - daar waar nodig - bijdragen m.b.t. technische en creatieve zaken bij. Benodigdheden: Eigen naaimachine, garen, stoffen, patroonpapier en potlood, grote liniaal, stof- en gewone schaar Wijkcentrum Hatert, zaal B6 17 september 2018, wekelijks, 25 lessen maandag van 19.15 tot 21.15 uur 169,- voor 25 lessen van 2 uur Tekenen en schilderen: Abstract tekenen en schilderen Dit jaar staat het spelen met de grens tussen abstractie en figuratie centraal. Aan de hand van thema s als dier, figuur, landschap, stilleven werk je in acrylverf in vlotte schetsen en grote gebaren aan het weergeven van de basisvormen van het onderwerp. Vervolgens ga je experimenteren met het overdrijven van bepaalde kenmerken en zoek je al doende naar een boeiende en gelaagde invulling van vóóren achtergrond. Om de fantasie te prikkelen werk je behalve met kwasten ook met collage-, stempel-, spat- en druip-technieken. We werken op A2 acrylpapier en A2 tekenpapier. In de beginfase van een opdracht maken we in snelle grote schilderschetsen. Daarna breng je in twee tot drie lessen één of als je snel werkt, meer beelden tot voltooiing. Door samen te kijken naar elkaars schetsen en uitwerkingen doe je nieuwe inspiratie op. Daarnaast leer je kijken naar welke relaties tussen vormen, kleuren en texturen een prettig verloop door het geheel geven. Je krijgt praktische tips en handvaten hoe je jouw composities kunt versterken. Uitgebreide achtergrond-informatie over materialen en technieken krijg je op papier mee om naar behoefte thuis te lezen en te oefenen. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 24 september 2018, wekelijks, 15 lessen maandag van 11.30 tot 14.00 uur 123,- voor 15 lessen van 2 uur 30 minuten, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 75,- en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden. 27

Arabische patronen tekenen en schilderen Herhalende figuren zie je in Arabische landen en Spanje veel als wanddecoratie. Je kiest zelf je patroon uit van een foto, boek, of internet en gaat dit vanuit de symmetrieassen op een A3-vel met potlood natekenen. Vanuit deze lijnen maak je met potlood en zwarte fineliner het patroon in lijnen of balken, waarna je de tussenliggende figuren gaat inkleuren met kleurpotlood, Posca, Ecoline of Gouacheplakkaatverf. Het eerste patroon dat je tekent heeft een vierkante symmetrie en achtpuntige sterren. Daarna stap je over op zesvoudige symmetrie met zeshoekige en 12-hoekige sterren. Als laatste maak je een patroon met vijfhoekige symmetrie met tien sterren. Je gebruikt een passer en liniaal voor de basislijnen die je later wegstuft. Ook randdecoraties en afwerkingen zoals inlijsting komen aan bod. Reken op twee uur huiswerk per week. Benodigdheden: patroonvoorbeeld, passer en liniaal (30cm), geodriehoek, potloden, puntenslijper en gum, dikke fineliner zwart/blauw, diverse kleurpotloden of verf (ook wit voor correctie). Kleine verfkwastjes, jampotdop (voor verf). kleine 360 gradenboog en 4 stuks A-3 vellen minimaal 135gr. Wijkcentrum Hatert, zaal S8 25 september 2018, wekelijks, 12 lessen 26 februari 2019, wekelijks, 12 lessen dinsdag van 19.30 tot 21.30 uur 86,- voor 12 lessen van 2 uur Basistechnieken tekenen naar de waarneming ens deze cursus van 15 lessen van twee uur krijg je uitdagende klassikale opdrachten. We werken met potlood, gum, houtskool, Siberisch krijt en wit pastelkrijt op verschillende soorten A2 papier. Dit jaar gaan we ons richten op perspectief tekenen, figuur en portret. Je leert op andere manieren kijken en door het werken op grote vellen wordt je uitgenodigd om met meer gemak, ontspanning en lef te gaan tekenen. Het doen en kijken staan centraal in de lessen. Uitgebreide achtergrondinformatie over materialen en technieken krijg je op papier mee om naar wens thuis te lezen en te oefenen. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 24 september 2018, wekelijks, 15 lessen maandag van 14.00 tot 16.00 uur 107,- voor 15 lessen van 2 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 45,- en moeten tijdens de eerste les aan de docent betaald worden. 28

Basistechnieken schilderen met acryl In de cursus schilderen met Acryl krijg je praktische handvaten voor het mengen van kleuren, het wisselen van de vloei van de verf en op welke manieren je kwasten gebruiken kunt. Als uitgangspunt gebruiken wij telkens klassikale opdrachten waar je meerdere lessen op A2 formaat acrylpapier en een keer op doek aan werkt. In het begin leer je hoe je in vlotte grote gebaren een opzet van een schilderij begint en verder uitwerkt. Je ontdekt hoe je door meerdere lagen te gebruiken je schilderij gemakkelijk kunt aanpassen en daardoor vergroot je je lef, plezier en je vertrouwen tijdens het schilderen. Al doende krijg je aanwijzingen waardoor je anders gaat kijken naar je onderwerp en naar hoe je de eigenschappen van acrylverf naar je hand kunt zetten. Doen en kijken staat centraal in de lessen. Uitgebreide achtergrondinformatie over materialen en technieken krijg je op papier mee om naar wens thuis te lezen en te oefenen. Om het leerresultaat te verhogen zijn alle materialen en vele hulpmiddelen al voorbereid. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 24 september 2018, wekelijks, 15 lessen maandag van 9.00 tot 11.30 uur 123,- voor 15 lessen van 2 uur 30 minuten, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 75,- en moeten tijdens de eerste les aan de docent betaald worden. Chakra tekenen Ieder mens heeft 7 hoofdchakra s. Dit zijn draaiende energiewielen. Elk chakra heeft een eigen basispatroon. Tevens heeft elk chakra een eigen getal, een eigen kleur en is verbonden met een specifiek orgaan en de daarbij behorende functies en emoties. In elke les zetten wij het basispatroon op van één chakra. Aan de hand van muzieken een gesproken meditatie/visualisatie kunt u dan uw eigen chakra inkleuren. Deze cursus is een creatieve ontdekkingsreis naar jezelf. Iedereen kan deelnemen, tekenervaring is niet vereist. Benodigheden: tekenpotlood, liniaal, geodriehoek, passer, kleurpotloden, gum en puntenslijper, tekenpapier/blok A3 Wijkcentrum De Ark van Oost, kantoor van de Opstap 18 september 2018, wekelijks, 14 lessen dinsdag van 14.00 tot 16.00 uur 99,- voor 14 lessen van 2 uur excl. materiaalkosten. Deze bedragen 7,50 en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden. 29

Henna Painting Henna als tijdelijke tattoo. Voor een feestje, een bruiloft of zomaar omdat het mooi is. Dit is een van de oudste vormen van versiering, eeuwenlang doorgegeven van moeder op dochter, afkomstig uit India en de Arabische landen. We behandelen verschillende technieken en typische, soms symbolische patronen. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.3 13 oktober 2018, eenmalig, 1 les 30 maart 2019, eenmalig, 1 les zaterdag van 10.00 tot 12.00 uur 12,- voor 1 les van 2 uur, incl. materiaalkosten Mix and Match: Collages maken met verschillende materialen en technieken Vind jij het ook leuk om creatief aan de slag te gaan met verschillende materialen en technieken? In deze cursus kan je jouw creativiteit gebruiken voor het maken van een persoonlijk kunstwerk! We maken gebruik van de combinatie van verschillende technieken (o.a. knippen, plakken, kleuren, krijten en verven) en materialen (o.a. papier, stof, bladeren en foto s), alles is mogelijk! In de cursus werken we met verschillende opdrachten waar we een aantal lessen aan werken. De thema s van de opdrachten zijn bijvoorbeeld portret, landschap, figuren en stilleven. Aan het einde worden ze besproken en gepresenteerd aan de rest van de groep zodat je van elkaars werk kan leren. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 3 oktober 2018, 16 lessen, wekelijks met uitzondering van de maand december woensdag van 15.15 tot 17.15 uur 114,- voor 16 lessen van 2 uur, excl. materiaalkosten. Deze bedragen 25,- en moeten tijdens de eerste les aan de docente betaald worden. 30

Tekenen en schilderen, open atelier In deze groep werkt u vrij. Ieder bedenkt zelf de onderwerpen en kiest het materiaal. Als het nodig is, kunt u hierbij worden geadviseerd. Er worden geen opdrachten gegeven, tenzij er in de groep wordt aangegeven dat daar behoefte aan is. Het werk wordt elke les uitgebreid bekeken en besproken. Wijkcentrum De Ark van Oost, zaal 2.2 21 september 2018, wekelijks, 25 lessen vrijdag van 09.30 tot 11.30 uur 169,- voor 25 lessen van 2 uur Tekenen en schilderen, ontdekkingsreis Deze cursus is bedoeld voor mensen die de eerste stappen al gezet hebben. Wij gaan uit van de waarneming en tekenen/schilderen wat we zien. Als onderwerpen nemen we stillevens, objecten in hun omgeving, foto s of afbeeldingen die je zelf meeneemt, jezelf of een model. Daarbij gebruiken we verschillende technieken en middelen: houtskool, gewassen inkt, pastel, aquarel, acryl- of olieverf. Tevens grasduinen we een beetje door de kunstgeschiedenis: we gaan experimenteren met impressionisme, pointillisme, kubisme, abstractie. Zo ervaar je hoe je op verschillende manieren naar de werkelijkheid kunt kijken, ook al zie je objectief gezien hetzelfde als een ander. Doel: plezier in het tekenen ontwikkelen (het is geen wedstrijd wie de beste is!), van elkaar leren en langzamerhand je eigen voorkeuren en stijl ontdekken. Verder kan ieder die dat wil thuisgemaakt werk meenemen om de mening van anderen te horen, en bespreken we aan het einde van elke les kort het werk dat die bijeenkomst is gemaakt. Het materiaal is zelf aan te schaffen. Benodigdheden voor de eerste les: tekenpapier A3, minimaal 135gr/m2, houtskool/diverse potloden (hb en h) en haarlak om de tekening af te dekken Wijkcentrum De Ark van Oost, kantoor van de Opstap 1 oktober 2018, wekelijks, 8 lessen maandag van 20.00 tot 22.00 uur 57,- voor 8 lessen van 2 uur Wijkcentrum De Ark van Oost, kantoor van de Opstap 4 februari, wekelijks, 10 lessen maandag van 20.00 tot 22.00 uur 72,- voor 10 lessen van 2 uur 31