VLIR- Seminar 28 mei 2013
Tweeledige focus (1) Upgrading Curriculum uitbreiding/ aanpassing van logopedische opleidingsonderdelen cruciaal t.a.v. betere hulpverlening binnen Surinaamse maatschappij m.n. leesontwikkeling &-stoornissen, meertaligheid en gehoor (2) Logopedie-protocol Voorzien van (2a) maatschappelijke én (2b) wetenschappelijke dienstverlening op vlak van logopedie Inspelen op maatschappelijke nood Creëren van breed draagvlak Streven naar duurzaamheid
Partners Hoger onderwijs : IOL & TM Werkveld/sociale actoren: MOB, SUCET, SPCOS, Overheidsinstanties: MINOV Andere: VVOB, Unicef Suriname (synergie) Begunstigden Surinaamse kinderen en volwassenen met primaire dan wel secundaire logopedische problemen (lezen, schrijven, spraak, taal, gehoor) Werkveld/sociale actoren (stichtingen, maar ook scholen)
(1) Ondersteuning Curriculum (Her-) schrijven curriculum voor de vakken Lezen (nw.)/ Meertaligheid (nw.)/ Gehoor: Gezamenlijke uitwerking tussen experten TM en docenten IOL (via staff exchange, opbouw lokale capaciteit, ) Opleiden van 2 4e jrs. studenten tot juniordocenten: 4 maanden training binnen opleiding van Thomas More Antwerpen, Opleiding Logopedie & Audiologie
(2a) Maatschappelijke DV Ultieme doel: komen tot solide samenwerking waarbij de opleiding en het werkveld maar ook het werkveld onderling elkaar verstérken! Hoe: Uitwerken protocol logopedische hulpverlening waarin rol én samenwerking van opleiding en werkveld geconcretiseerd wordt Realisaties van M-DV binnen eigenlijke project WS Lezen: dec 13 WS Meertaligheid: dec 13 & maart 14 WS Gehoor: maart 14
Vb. Samenwerking SUCET en IOL Logopedie: Wshop TAAL IN BLOKJES
(2a) Wetenschappelijke DV Ultieme doel: komen tot solide (wetenschappelijke) samenwerking waarbij de opleiding en het werkveld maar ook het werkveld onderling elkaar verstérken in het upgraden van logopedie in Suriname Hoe: Uitwerking protocol: Via klankbordgroepen worden jaarlijks een aantal praktijkvragen vanuit logopedische veld geformuleerd Opleiding zet deze vragen om in wetenschappelijke onderzoeksvraag; Studenten kiezen een van de afstudeerprojecten en werken dus vanuit de opleiding samen met het werkveld Gedeelde verantwoordelijkheid in adequaat uitvoeren van onderzoek
Rol van VLIR tav IOL Huidige ZI Facilitator om urgente nood van bij de basis (= in de opleiding) aan te pakken Rol van IOL tav VLIR Toekomstige landenstrategie Opleiding Logopedie als belangrijke partner op vlak van public health -ontwikkeling Algemeen: aangepaste logopedische zorgverlening in Suriname Urgent: expertise op vlak van ontwikkelingsproblemen m.n. leerstoornissen, (meer)ta(a)l(igheid)problemen twee domeinen die cruciaal zijn t.a.v. schoolsucces en latere kansen op de arbeidsmarkt.
Percentages 70% Percentages studenten met leesproblemen in de préexamenklas van MBO- school 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 3A 3B 3C 3D 3E 3F 3G Totaal klassen
Citering Prof. Ori Breng je Human Resource op peil
Citering vz ADEK- Bestuur: Dr. Ir. R. Sidin Kernthema II: Transformatie naar professionele resultaatgerichte organisatie
Wetenschappelijk onderzochte oorzaken bij lezen: Geen eenduidig leesinstructie-onderwijs Onvoldoende ondersteuning voor kinderen die leesmoeilijkheden ondervinden Gebrek aan deskundigheid bij leerkrachten om echte leesproblemen te onderkennen; gebrek aan deskundigheid bij hulpverleners om leesproblematiek aan te pakken; Onvoldoende aandacht voor differentiatie tussen technisch lezen en begrijpend lezen; Beiden worden beïnvloed door taalkennis van het Surinaamse meertalige kind, MAAR: Technisch lezen verloopt meer onafhankelijk van taal dan begrijpend lezen Vandaar: nood aandacht tav woordenschatontwikkeling als onderdeel van voortgezette leesontwikkeling
Van de Grift (2008) De leesvaardigheid heeft effect op het salaris dat men later verdient.
IV. Leesstrategieën aanleren III. Voortgezet lezen om Begrijpend te lezen II. Aanvankelijk lezen m.b.v. Technisch lezen I. voorbereidend lezen auditieve leesvoorwaarden visuele leesvoorwaarden taalvaardigheden d. auditieve discriminatie b. auditieve synthese visueel geheugen, analyse & discriminatie meertaligheid woordenschat in de leestaal c. auditief a.auditieve geheugen analyse
Nationaal probleem aansluiten op de Landenstrategie De impact is al heel groot: Hypothesen Diagnose na het basisonderwijs is gebaseerd op leesniveau en niet op intelligentieniveau Diagnose naar Speciaal Onderwijs is gebaseerd op leesniveau en niet op intelligentieniveau
Wetenschappelijk onderzoek: enkele constateringen Prof. K. Vernooy (2009): Technisch lezen heeft niets te maken met intelligentie of achtergrond van leerlingen De meeste leesproblemen zijn het gevolg van kwaliteitsproblemen - en dan in het bijzonder op het gebied van instructie - in het leesonderwijs (Lyon, 2004, Strickland e.a., 2003, Hamilton & Glascoe, 2006) en Vernooy, 2006)
Kwaliteitsproblemen bij lezen worden volgens verschillende onderzoekers veroorzaakt door: het ontbreken van doelgericht leesonderwijs, onvoldoende expliciete instructie, het werken met slechte methoden, leesmethoden die niet volledig behandeld worden, onvoldoende tijd die aan lezen besteed wordt, zwakke lezers die niet meer tijd wordt gegeven en geen of ineffectieve differentiatie (bijv. niveaulezen, onvoldoende herhaling, het inzetten van werkbladen). ontbreken van een goede taal-/leesdeskundigheid en klassenmanagement bij leraren en docenten om te kunnen omgaan met verschillen in de leesontwikkeling van leerlingen. Veel voorkomende kwaliteitsproblemen zijn het onvoldoende tijd aan lezen besteden en het ontbreken van een goede leesdeskundigheid van leraren en docenten.