Maarsveld Kijk op de wijk Mei 2014
Wijkvisies A-Z Het doel van de wijkvisie Maarsveld is te komen tot een beeld van de wijk over tien jaar. Het wijkvisietraject bestaat uit vier onderdelen: Kijk op de wijk Wijkvisie Programma Projectenagenda Niet alle onderdelen hoeven doorlopen te worden. Op basis van een Kijk op de wijk, bepalen wij of wij een integrale wijkvisie maken. Soms constateren we dat het niet nodig is. Een programma en projectenagenda volstaan dan. Het kan ook zijn dat een Kijk op de wijk volstaat. 1. Kijk op de wijk De kijk op de wijk is het uitgangspunt voor de wijkvisie. Het beschrijft de huidige situatie van de wijk. 2. Visie De visie vloeit voort uit de Kijk op de Wijk en beschrijft hoe de wijk er over tien jaar uit zou kunnen zien. 3. Programma Het programma beschrijft welke opgaven er zijn om de visie te realiseren. Bijvoorbeeld het verbeteren van de kwaliteit en kwantiteit van de woningvoorraad of aanpassingen in de openbare ruimte. 4. Projecten agenda In de projectenagenda staat welke acties/projecten wanneer gedaan worden. Verschillende organisaties kunnen projecteigenaar zijn. Elk jaar wordt een nieuwe projectenagenda voor het komende jaar opgesteld. Integrale wijkevaluatie Bij een integrale wijkevaluatie wordt de voortgang van de uitvoering van projecten besproken en kunnen nieuwe situaties ingebracht worden. Dit kan aanleiding zijn voor nieuwe projecten of voor bijstelling van visie en/of programma. Gebruikte bronnen Wijkplan Een tweede jeugd voor Maarsveld maart 1997 Gesprekken met organisaties april juni 2013 Collegebezoek Maarsveld 18-04-2013 Wijkvisie Maarsveld, Lefier juni 2013 Notitie integrale wijkevaluatie Maarsveld 10-10-2013 Integrale wijkevaluatie 31-10-2013 Quickscan Maarsveld, CMO maart 2014
Aanleiding en proces In 1997 is het wijkplan Een tweede jeugd voor Maarsveld vastgesteld. In het wijkplan waren doelstellingen opgenomen over bijvoorbeeld de kwaliteit van de woningvoorraad en de openbare ruimte en over de sociale samenhang in de wijk. Het was de basis voor de herstructurering die eind 2005 is afgerond. Op 31 oktober 2013 hebben wij in Maarsveld een integrale wijkevaluatie gehouden. Uitgangspunt waren de doelstellingen van Een tweede jeugd voor Maarsveld. Met Welstad, Lefier, wijkraad en gemeente hebben wij aan de hand van een aantal stellingen de beelden die de verschillende organisaties van de wijk hebben, gedeeld. In de voorbereiding van de integrale wijkevaluatie zijn ook Zorggroep Meander en de Brede school Ter Maarsen betrokken geweest. Centraal stonden de vragen: hebben wij de verschillende doelstellingen gerealiseerd? Zo ja, heeft dit het gewenste effect gehad? Zo nee, waarom niet en is dat erg? Welke ontwikkelingen spelen er nu in Maarsveld die in het wijkplan niet voorzien waren? Behoeven ze een integrale aanpak? Op basis van de integrale wijkevaluatie hebben wij de Kijk op de Wijk Maarsveld gemaakt. Vervolg Op grond van deze Kijk op de wijk en de presentatie daarvan tijdens de wijkmarkt op 10 april 2014, hebben de betrokken organisaties afgesproken dat er geen wijkvisie Maarsveld hoeft te komen. Met name ontwikkelingen in het sociale domein (veranderingen en bezuinigingen in de WMO en de AWBZ, de nieuwe participatiewet, etc.) geven aanleiding om met elkaar een programma en een projectenagenda op te stellen. Daar gaan wij nu mee aan de slag.
Algemeen Maarsveld ligt ten noorden van de wijken Maarsstee en Maarswold. De wijk wordt aan de noord- en oostzijde begrensd door het Pagedal: een uitgebreid groengebied met sporten recreatiemogelijkheden. Aan de westzijde loopt de Onstwedderweg en aan de zuidzijde wordt de wijk ontsloten door de Atlantislaan. Maarsveld heeft in totaal ruim 3000 bewoners en 1300 woningen. Het is een gevarieerde wijk wat betreft openbare ruimte, woningen en bewoners. Sociaal (mensen) Maarsveld is ten opzichte van de rest van de gemeente Stadskanaal, een kinderrijke buurt. Er wonen relatief veel jonge kinderen (0-14) en volwassenen in de leeftijd 25 t/m 44 jaar. Inwoners van Maarsveld hebben iets minder geld te besteden dan gemiddeld in Stadskanaal. In Maarsveld zijn naar verhouding meer mensen aangewezen op een bijstandsuitkering dan in de rest van de gemeente. Ook het hoge aantal uitkeringen uit het participatiefonds valt op. Wijkbelang Maarsveld bestaat uit al jaren uit dezelfde kleine groep vrijwilligers. Zij zou graag meer willen doen met de signalen die zij krijgt over bijvoorbeeld eenzaamheid in de wijk, maar geeft aan niet goed te weten hoe dat aan te pakken. Bovendien heeft de wijkraad onvoldoende mensen om zich zo breed voor de wijk in te zetten. Wijkbelang Maarsveld concludeert dat de sociale betrokkenheid in de laatste jaren achteruit is gegaan. Voor een deel is dit wellicht te wijten aan de grootte en diversiteit van de wijk en aan de Maarsbroek, die de wijk letterlijk in tweeën snijdt. De conclusie kan ook zijn: gaat het fysiek beter met de wijk, dan neemt de betrokkenheid af. Dankzij de activiteiten van de combinatiefunctionaris en de Brede School zijn de kinderen in de basisschoolleeftijd in beeld. Hoe het met de oudere jeugd in de wijk gaat, is niet zo duidelijk. De wijkraad, de jongerenwerker en de maatschappelijk werker concluderen dat er weinig overlast van jongeren is. Af en toe hangt er een groepje jongeren bij de voetbalkooi aan de Brummelkant rond, maar zij zijn prima aanspreekbaar op hun gedrag. Buurtvereniging De Heidedop organiseert activiteiten voor de jeugd die goed worden bezocht. Er zijn duidelijke signalen van toenemende sociale problematiek in de wijk, vaak gerelateerd aan financiële problemen. Het aantal meldingen bij het maatschappelijk werk stijgt. Er hebben zich in 2012 66 mensen bij het algemeen maatschappelijk werk gemeld. Het aantal problemen op het gebied van financiën, relaties en huisvesting valt op: dat zijn er veel meer dan gemiddeld in de rest van Stadskanaal. De huurachterstanden bij Lefier lopen op: zowel in omvang als in aantal. En ook het aantal mensen dat hun huur via de GKB betaalt neemt toe. Lefier geeft aan dat huurachterstanden zich voornamelijk voordoen in de Renne, de Achterste Kamp en de Drentse Monden
In Maarsveld zijn twintig situaties van woonoverlast bekend bij het Centrum voor jeugd, gezin en veiligheid. Dat is een derde van alle situaties in de gemeente, een hoog aandeel. Wijkbelang Maarsveld geeft aan zich zorgen te maken over de veranderingen in de zorg, waarbij mensen langer zelfstandig blijven wonen en voor hulp op hun eigen netwerk zijn aangewezen. De herstructurering heeft er toe geleid dat er in Maarsveld bewoners van alle leeftijden en in diverse gezinssamenstellingen wonen. Dat maakt het bieden van burenhulp van belang in verband met veranderingen in de zorg gemakkelijker. De conclusie dat met de herstructurering de problemen vóór de voordeur zijn opgelost, maar dat de problemen achter de voordeur toenemen, lijkt terecht. Voor een deel wordt dit veroorzaakt door de economische situatie, waardoor voornamelijk jonge gezinnen met een koopwoning in financiële problemen komen. Sociaal (voorzieningen) Maarsveld kent een aantal voorzieningen, die zich concentreren aan de Lange Raai en de Brummelkant. Aan de Lange Raai bevindt zich een klein winkelcentrum, o.b.s. Neuteboom, kinderopvang, buitenschoolse opvang en een gymlokaal. We voorzien voor de toekomst geen wijzigingen in deze voorzieningenstrook. Aan de Wedde is c.b.s. De Maarsborg gevestigd. Beide scholen in Maarsveld hebben voor de komende de tien jaar voldoende leerlingen om te blijven bestaan. Naar aanleiding van de sloop van het kantoor van Welstad is de gemeente met buurtvereniging De Heidedop, Wijkbelang Maarsveld, Vluchtelingenwerk en het Rode Kruis in gesprek over hun onderkomen aan de Brummelkant 4A en 2. Openbare ruimte en stedebouwkundige opzet Sinds het wijkplan van 1997 is er fysiek het nodige in de wijk gebeurd. De zuidelijke entree van de wijk is verbeterd door de bouw van drie stadsvilla s en de aanleg van een vrij liggend fietspad aan de Lange Raai. De Dwarssplitting is een 30km straat geworden. De huurwoningen in het gebied Praamweg/Klemslootstraat/ Bolsterstraat zijn gesloopt en hiervoor zijn nieuwe woningen gebouwd, zowel huur- als koop. Aan de westkant van de Lange Raai zijn de lange rijen huurwoningen `geknipt` waardoor er meer openheid is ontstaan. Maarsveld wordt bijna letterlijk in tweeën gesneden door de Maarsbroek, deze vormt een duidelijke scheiding tussen het noordelijk en zuidelijk deel van de wijk. Maarsveld beschikt over veel groen, waaronder de brede groenstroken rondom de vijver en het sport- en recreatiegebied Het Pagedal. Net als in Maarswold zijn er in
Maarsveld verschillende garagepleintjes, pleinen met losse garageboxen, die een haveloze aanblik geven. Vanwege de ontwikkelingen aan de Brummelkant komt een deel van het terrein aan de Brummelkant braak te liggen. Voor dit gebied is op dit moment nog geen invulling. Dit biedt kansen voor de wijk om hier iets mee te doen. Woningen Maarsveld heeft een divers woningaanbod. De verdeling koopen huurwoningen is resp. 46% en 54%. Dat is nagenoeg gelijk aan de verdeling binnen de hele gemeente. Op wijkniveau is er voldoende aanbod als het gaat om het type woning: flats, koop-, vrijstaande-, halfvrijstaande en rijtjeswoningen. Van de in totaal 1300 woningen in Maarsveld worden zo n 500 woningen door woningcorporatie Lefier verhuurt. BCM Woonzorg verhuurt 12 appartementen voor begeleid wonen aan de Veldhorst. In Maarsveld zijn sinds de herstructurering veel rijtjeswoningen door Lefier verkocht. Huizenrijen zijn geknipt en de overgebleven woningen hebben technische verbeteringen ondergaan. De gemeente biedt eveneens aan particuliere woningbezitters de mogelijkheid om een goedkope lening af te sluiten voor maatregelen die de energieprestatie van hun woning verbeteren. Voor energiemaatregelen aan hun woning kunnen particulieren ook gebruik maken van De helpende hand. Dit is een met behulp van de gemeente opgericht consortium van lokale bedrijven. Dit consortium ondersteunt particuliere woningeigenaren bij het bepalen welke maatregelen het meeste effect hebben en kan de maatregelen ook uitvoeren. De verhuur van grondgebonden woningen verloopt goed. Ook de woningen aan de Drentse Monden en de flats aan de Achterste Kamp en De Renne kennen geen leegstand. Op basis van cijfers van de afgelopen jaren over acceptatiegraad en vraag naar deze woningen, verwacht Lefier op termijn wel problemen met de verhuurbaarheid. Van de woningen van Lefier heeft 70% energielabel D, of lager. Er zijn goede mogelijkheden voor verbetering van de energieprestatie van deze woningen. Gemeente en Lefier hebben afspraken gemaakt over de energieprestatie van sociale huurwoningen. Lefier brengt haar bezit in de gemeente Stadskanaal naar gemiddeld tenminste label C.
Maarsveld Sterkten / Zwakten / Kansen / Bedreigingen Sociaal Openbare ruimte Woningen Sterkten Gevarieerde bevolkingssamenstelling Sociale cohesie in buurten en straten Actieve wijkraad Wijkbelang Maarsveld Actieve buurtvereniging De Heidedop Ruim aanbod van voorzieningen in de wijk Aanwezigheid van 2 basisscholen Aanwezigheid van een fysieke ontmoetingsplek voor de wijkraad en wijkbewoners Zwakten Een wijkraad die uit een kleine groep bewoners bestaat Kansen De nieuwe structuur van Wijkbelang Maarsveld, waarbij men gebruik maakt van actieve bewoners die op straat- of buurtniveau zich in willen zetten Een wijkraad die meer wil betekenen voor de wijk, met name op het sociale vlak Organisaties willen zichtbaar zijn in de wijk (spreekuur wijkverpleegkundige en maatschappelijk werker) Activiteiten basisschoolleerlingen m.b.v. combinatiefunctionaris Gevarieerde bevolkingssamenstelling maakt onderlinge hulp van bewoners en aan bewoners makkelijker Bedreigingen Druk op wijkraad en kleine groep vrijwilligers is te groot Afnemende binding van bewoners met hun wijk Toenemende woonoverlast in delen van de wijk Sterkten Een wijk met veel groen en water In directe omgeving zijn er veel recreatiemogelijkheden Goede ontsluitingen van de wijk, met name aan de zuidelijke kant Zwakten Garagepleinen die verloederen Onoverzichtelijke stratenstructuur in het deel achter de Maarsbroek Kansen Invulling braakliggend deel terrein Brummelkant Bedreigingen Gemeentelijke bezuinigingen op groenonderhoud en openbare ruimte Sterkten Gevarieerd woningaanbod voor alle doelgroepen Evenwichtige verdeling koop- en huurwoningen Levensloopbestendige koop- en huurwoningen waardoor ouderen langer thuis kunnen wonen Zwakten Energieprestatie van (sommige) huur- en koopwoningen vraagt op termijn aandacht Kansen Verbetermogelijkheden energieprestatie huur- en koopwoningen Bedreigingen Verhuurbaarheid De Renne, Achterste Kamp en Drentse Monden op termijn onder druk