Deel 3 - Instructie Veilig Werken Document: Revisie: Datum: Instructie Veilig Werken Roertunnel en tunnel Swalmen bijlage 7.3 G 1 maart 2011 Afgegeven aan:
Inhoudsopgave Omvang complex... 3 Algemene veiligheidsregels... 3 Kwalificatie personeel... 3 Rechten en plichten uit de Arbowet (Artikel 12)... 3 Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM s)... 3 Materieel... 4 Roken, medicijnen, alcohol en verdovende middelen... 4 Orde en netheid... 4 Parkeren... 4 Fotografie, film en publiciteit... 4 Ge-/verbruik veiligheidsmiddelen... 4 Werkvergunningen... 4 Werkvergunning Besloten ruimten en hoogspanningsruimtes... 5 Entreevergunningen Meldplicht... 5 Bedienen installatiedelen... 5 Meldingsplicht ongevallen, bijna-ongevallen, schades en gevaarlijke situaties... 5 Bezoekers en rondleidingen... 6 Specifieke veiligheidsregels... 6 Werken op of langs wegen... 6 Toeritten, dienst- en afvoerwegen... 6 Grondwerken op de tunnelbuis en rond de toeritten... 8 Werken op hoogte... 8 Middentunnelkanaal... 8 Toegang tot gebouwen op het complex... 8 Ontruiming en vluchtroutes... 9 Ontruiming algemeen... 9 Waarschuwingsinstallatie... 9 Brandmeldinstallatie... 9 Sanctiebeleid... 10 Kaart locatie Tunnel Swalmen... 11 Verzamelplaats Dienstengebouw Tunnel Swalmen... 12 Kaart locatie Roertunnel... 14 Verzamelplaats Roertunnel Dienstengebouw Noord... 15 Verzamelplaats Roertunnel Dienstengebouw Midden... 16 Verzamelplaats Roertunnel Dienstengebouw Zuid... 17 Digitaal werkvergunningensysteem... 18 Formulieren: Formulieren: Ongevallenmelding deel 2... 20 Bijna-ongevallen en gevaarlijke situaties Derden... 21 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 2 van 22
Omvang complex Het Tunnel Swalmen en Roertunnel complex omvat: De A73 vanaf Waterloo tot Linne; Tunneltoeritten Noord en Zuid van zowel Tunnel Swalmen als Roertunnel; Tunnelbuizen Rechts en Links met de vluchtwegvoorzieningen, het middentunnelkanaal en (midden)pompkelders; Gebouwen: Dienstengebouw Roertunnel Noord, Midden en Zuid + Dienstengebouw Tunnel Swalmen. Algemene veiligheidsregels Kwalificatie personeel Leidinggevend personeel dient de Nederlandse taal in woord en geschrift te beheersen. De voertaal is Nederlands. Alleen personeel met een aantoonbaar geldig VOL-certificaat mogen als leidinggevende op het complex Roertunnel en Tunnel Swalmen actief zijn. Het overige personeel dient aantoonbaar in het bezit te zijn van een geldig VCA-certificaat. Personeel wat werkt in of aan de elektrische installatie(s) dienen een schriftelijke aanwijzing te hebben van de installatieverantwoordelijke. Rechten en plichten uit de Arbowet (Artikel 12) Wanneer je een gevaar tijdens werkzaamheden signaleert heb je de plicht dit direct te melden bij de werkvergunninghouder. Ook heb je het recht om, bij het signaleren van (mogelijke) gevaarlijke situaties, het werk per direct stil te leggen. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM s) Wanneer werkzaamheden (uitgezonderd kantoorwerkzaamheden) voor RWS Dienst Limburg worden uitgevoerd, moeten de volgende standaard PBM s worden gedragen: Gesloten veiligheidsschoenen (Type S3 (stalen neus en stalen zool)); Gesloten kleding met minimaal korte mouwen en lange broekspijpen. Eventueel aangevuld met o.a.: RWS EN-471 retroreflecterend veiligheidsjas of vest, kleur: Oranje; Gehoorbescherming (vanaf 80 db(a) gewenst en > 85 db(a) verplicht!); Veiligheidsbril (met zijkappen) of stofbril (bij o.a. stoffende, verspanende, spattende werkzaamheden); Veiligheidshelm (bij hijswerkzaamheden, bij werken boven elkaar); Botspetje / -cap; Gelaatscherm; Adembescherming; 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 3 van 22
Specifieke PBM s. PBM s dienen een CE-keurmerk te hebben, deugdelijk en goedgekeurd te zijn. Materieel Materieel (hoogwerkers, steigers, ladders/trappen, elektrisch gereedschap etc.) wat gebruikt wordt binnen het tunnelcomplex dient aantoonbaar goedgekeurd te zijn conform de laatste wettelijke regelgeving en/of normen. Roken, medicijnen, alcohol en verdovende middelen Het gebruik van alcohol en/of verdovende middelen is op het gehele complex verboden. Roken is in de gebouwen, de tunneltoeritten Noord en Zuid, de tunnelbuizen en de middentunnelkanalen niet toegestaan. Wanneer je medicijnen gebruikt, meld dit dan aan je leidinggevende. Orde en netheid Houd je werkplek en het complex in het geheel schoon. Ruim na je werkzaamheden en/of aan het einde van de werkdag je werkplek op. Houd vluchtwegen, nooduitgangen, hydranten, brandblus-aansluitingen etc. vrij van materieel en materialen. Parkeren Parkeren is alleen toegestaan op of in de daar toe aangewezen stroken of vakken. Houd vluchtwegen, nooduitgangen, hydranten en brandblusaansluitingen vrij. Houd ook de dienstwegen buiten de tunnels vrij. Vrijstelling hiervoor wordt middels een werkvergunning verstrekt. Fotografie, film en publiciteit Op het gehele complex is fotograferen en/of filmen alleen toegestaan na toestemming van beheerder RWS. Tevens is het verboden informatie in woord en/of geschrift en/of beeldmateriaal, in welke vorm dan ook, m.b.t. het Roertunnel- en Tunnel Swalmen-complex aan derden te verstrekken. Ge-/verbruik veiligheidsmiddelen Wanneer je veiligheidsmiddelen (EHBO-middelen en blusmiddelen) gebruikt, ben je verplicht het ge-/verbruik te melden bij beheerder RWS /tunneloperator, met vermelding van de locatie en de verbruikte hoeveelheid. Werkvergunningen Voor iedere werkzaamheid op het complex is een werkvergunning vereist. Met de werkvergunning worden risico s verlaagd, werkzaamheden afgestemd en gecommuniceerd tussen belanghebbende, zoals de tunneloperator, de werkverantwoordelijke en de tunnelbeheerder. Voor het betreden van een speciale ruimte als bijv. een hoogspanningsruimte is naast een werkvergunning een sleutel nodig om de ruimte te kunnen betreden. Deze sleutel wordt uitgegeven bij de uitgifte van de werkvergunning en moet bij afmelding van de 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 4 van 22
werkvergunning weer ingeleverd worden. Elke werkvergunning moet bij beëindiging van het werk afgemeld en later ingeleverd worden. Werkzaamheden die uitgezonderd zijn van een werkvergunning betreffen: kantoor-/ schoonmaakwerkzaamheden in niet-installatieruimten, controle (schouw) rondes van een aannemer en beheerder RWS, analyse van een storing door een opdrachtnemer na oproep, werkzaamheden die op last van hulpdiensten of de beheerder moeten worden uitgevoerd ingeval van een calamiteit. Werkvergunning Besloten ruimten en hoogspanningsruimtes In de Roertunnel en Tunnel Swalmen zijn diverse ruimten aangemerkt als besloten ruimte. Voor het betreden van deze ruimten dienen aanvullende (veiligheids-) maatregelen te worden genomen. Als aanvulling op de reguliere werkvergunning dient een werkvergunning besloten ruimten te worden ingediend ter goedkeuring aan de beheerder. Op deze aanvullende werkvergunning staat exact vermeld welke maatregelen moeten worden genomen om veilig in deze ruimten te kunnen werken. Bij complexe, niet reguliere bedieningshandelingen in de elektrische installaties (schakelhandelingen) wordt een schakelbrief ingediend naast de werkvergunning. Hierin zijn de handelingen in een stappenplan beschreven. Deze wordt door de aanvrager ter beoordeling ingediend bij de installatieverantwoordelijke (= verstrekker). Deze zal de schakelbrief beoordelen en bij goedkeur accorderen. Entreevergunningen Meldplicht Naast werkvergunningen kunnen entreevergunningen door de beheerder worden verstrekt. Deze entreevergunningen worden alleen aan geselecteerde personen verstrekt welke (dagelijks) toezichthoudende taken uitvoeren. Deze personen melden zich telefonisch of per intercom bij de TOP wanneer zij zich in de gebouwen of toeritten begeven. Bedienen installatiedelen Het is niet toegestaan installatie(onder)delen zonder bevoegdheid (in/uit) te schakelen, installatie-instellingen te wijzigen of te niet te doen. Deze bevoegdheid is vanuit de beheerder gegeven aan specifieke functionarissen of wordt middels een werkvergunning gegeven aan een vergunninghouder. Meldingsplicht ongevallen, bijna-ongevallen, schades en gevaarlijke situaties Wanneer een ongeval plaatsvindt moet dat gemeld worden via het centrale nummer van de TOP, Roertunnel Dienstengebouw Midden: 0475 34 56 40 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 5 van 22
Daarnaast moet men conform de RWS procedure Melding ongevallen, bijna-ongevallen en gevaarlijke situaties alle ongevallen, bijna-ongevallen, schades en gevaarlijke situaties bij melden via de beheerder RWS op de betreffende meldingsformulieren. Deze dienen binnen 24 uur resp. 1 week ingediend te worden. Uiteraard moet er direct op het ongeval gereageerd worden. Bezoekers en rondleidingen Bezoekers aan het complex moeten worden aangemeld bij de beheerder RWS Dienst Limburg. De persoon die de bezoekers ontvangt is verantwoordelijk voor de bezoeker(s). Rondleidingen dienen ruimschoots vooraf bij de beheerder RWS aangevraagd te worden middels een werkvergunning. De deelnemers moeten begeleid worden door de ontvanger. Bezoekers dienen een oranje retroreflecterend vest en stevig, dicht schoeisel te dragen. Bezoekers zijn vrijgesteld van het dragen van veiligheidschoeisel. Specifieke veiligheidsregels Werken op of langs wegen Voor het werken langs de weg gelden de regels van de CROW Richtlijnen voor maatregelen bij werken in uitvoering op autosnelwegen en onderliggend wegennet, Publicatie 96a/b. Daarnaast geldt dat: Minimaal 1 uitvoerende aantoonbaar een cursus/training m.b.t. Veilig werken aan de weg moet hebben gevolgd; Voor het onderhoud op, aan of langs de weg, waarbij een voertuig nodig is, men een vrijstelling bij de wegbeheerder (RWS ), met een werkvergunning, moet aanvragen; Er moet worden voldaan aan de eisen gesteld door DLB ten aanzien van verkeersmaatregelen; Bij het in- en uitrijden van een afzetting men dit rustig moet doen. Maak geen onverwachte manoeuvres en gebruik dan altijd alarmlichten en een zwaailicht (indien aanwezig); Binnen een afzetting het gebruik van alarmlichten en zwaailichten op motorvoertuigen niet toegestaan is; De maximumsnelheid binnen een afzetting 30 km/u is; In en buiten voertuigen het dragen van een RWS veiligheidsvest of jas, kleur: oranje, verplicht is. Wees alert op naderend gevaar! Toeritten, dienst- en afvoerwegen Toegang tot en het verlaten van de dienstwegen of bij gebouwen gaat via slagbomen en/of schuifhekken. De slagbomen/hekken zijn middels een pas 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 6 van 22
of op afstand door de TOP te openen en te sluiten. Toegang is via de ter plaatse aanwezig zijnde intercominstallatie aan te vragen bij de TOP. De snelheid voor werkverkeer op de dienstwegen is maximaal 30 km/uur. De afvoerwegen zijn openbare wegen. Houd rekening met weggebruikers. Zorg dat voertuigen die op de dienstwegen staan makkelijk verplaatst kunnen worden voor passage van andere voertuigen. Werken in een afgesloten tunnelbuis Personeel ontvangt voorafgaand aan de tunnelbuisafsluiting een toolbox. Hierin worden de algemene en de specifieke (veiligheids-)regels voor de afsluiting verteld. De presentielijst wordt ingevuld en een daaraan gekoppeld identificatiesysteem wordt gehanteerd. Bij het verlaten van het complex en na het beëindigen van de werkzaamheden dient men zich uit te schrijven bij de daar voor verantwoordelijk persoon. Het opstellen van voertuigen, materiaal en materieel is alleen toegestaan aan de binnenzijde van de tunnelbuizen op rijstrook 1 (zijde van de vluchtdeuren). Hierbij moeten de vluchtdeuren vrijgehouden worden over een lengte van minimaal 20 m. aan weerszijden van de vluchtdeuren. Wanneer werkzaamheden een opstelling aan de andere zijde van de tunnelbuis (op rijstrook 2) vereist, moet dit met de beheerder RWS en/of de verantwoordelijke van de opdrachtnemer overlegd worden. Een vrije doorgang van voertuigen moet gegarandeerd blijven. De maximumsnelheid in de tunnelbuis is 30 km/u. Het langdurig parkeren van voertuigen in de tunnel is niet toegestaan. In en buiten voertuigen is het dragen van een RWS veiligheidsvest of jas, kleur oranje, verplicht. De afgesloten tunnelbuis wordt alleen via de daartoe aangewezen toerit betreden en verlaten. In de regel worden er geen werkzaamheden op het wegdek in de tunnelbuis uitgevoerd zonder dat de betreffende buis geheel is afgesloten. In uitzonderlijke gevallen kan door de beheerder RWS toestemming worden verleend tot het uitvoeren van werkzaamheden op het wegdek onder rood kruis, hiervoor dient de tunnel te worden uitgekegeld. Uitkegelen van de tunnelbuizen gebeurt altijd in een volledig afgesloten tunnelbuis. Inspecties vanuit voertuigen, zonder personeel op de weg, mogen uitgevoerd worden middels een rijdende afzetting conform CROW 96A (met als nulpunt een botsabsorber) onder een rood -kruis. 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 7 van 22
Grondwerken op de tunnelbuis en rond de toeritten Grondwerkzaamheden die op de tunnel en/of rond de tunneltoeritten uitgevoerd dienen te worden, zijn alleen toegestaan met een werkvergunning aangevuld met een TRA en dienen altijd handmatig uitgevoerd worden om schade aan de betonconstructie, kabels en leidingen en/of de folieconstructie te voorkomen. Werken op hoogte Bij werken op hoogte (> 2,5 m), in een verreiker, een hoogwerker etc. is het dragen van een valgordel en aangelijnd zijn verplicht. De gordel en toebehoren dienen een geldige goedkeur te hebben. Het vervoeren van personen over grote afstanden in de werkbak van een verreiker is niet toegestaan. Middentunnelkanaal Werkzaamheden in het middentunnelkanaal moeten per werk(vergunning) door minimaal twee personen uitgevoerd worden. De werkvergunninghouder neemt ieder half uur contact op met de TOP. Een uitzondering hierop vormen de werkzaamheden waar een entree vergunning voor benodigd is (schouwactiviteiten), ook hier dient de betreffende persoon ieder half uur contact op te nemen met de TOP. Bij werkzaamheden in het middentunnelkanaal dient ieder persoon bij zich te dragen: Een GSM waarvan de TOP het nummer kent; Of, in situaties dat er meerdere personen in het middentunnelkanaal aanwezig zijn, een portofoon (minimaal 1 portofoon per groep personen) waarmee onderling contact wordt gegarandeerd. Toegang tot gebouwen op het complex Toegang tot gebouwen op het complex is geregeld d.m.v. uitgifte van (elektronische) sleutels en een code voor de inbraakcentrale. Deze worden op naam of gekoppeld aan een werkvergunning uitgegeven. In de gebouwen zijn veel deuren brandwerend. Het is daarom belangrijk dat deze deuren gesloten zijn. Het is niet toegestaan (brandwerende) deuren open te laten staan (wiggen te plaatsen, deurdrangers onklaar te maken etc.). Het ongecontroleerd in en uit lopen van personen wordt voorkomen door deuren te sluiten en/of af te sluiten. Sluit daarom deuren achter je en laat voor jou onbekende/niet geautoriseerde personen niet toe tot de gebouwen/ruimten. 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 8 van 22
Ontruiming en vluchtroutes Ontruiming algemeen Neem voor aanvang van de werkzaamheden de aangegeven vluchtroutes in je op! Zie blz. 11, 15, 16 en 17 voor de verschillende verzamelplaatsen. Wanneer een ontruiming van een deel van het complex, door bijv. een calamiteit noodzakelijk is, zijn de volgende zaken van belang: Neem persoonlijke bezittingen mee (bijv. jas, autosleutels etc.); Verlaat het gebouw rustig via de dichtstbijzijnde vluchtdeur en loop van de calamiteit af; Begeleid jouw gasten/bezoekers naar de dichtstbijzijnde verzamelplaats; Meld je op de verzamelplaats bij jouw direct leidinggevende of vergunninghouder; De werkvergunninghouder meldt zijn werkvergunning bij de TOP aan, en of hij met zijn mensen compleet is of niet. Wacht op de verzamelplaats op nadere instructies. Volg in alle gevallen de instructies van de BHV ers op. Waarschuwingsinstallatie Hoe word je gewaarschuwd in de gebouwen, het middentunnelkanaal, een technische ruimte of een pompkelder? In de gebouwen, toeritten, de beide middentunnelkanalen, etc. zijn waarschuwingslampen aanwezig. Deze lampen (zie foto) geven de plaatselijke veiligheidstatus weer. De waarschuwingslampen hebben de volgende betekenis: Groen licht:...veilig Rood licht (vast):...incident in dienstengebouw, nabij gelegen pompkelder of deel van het middentunnelkanaal: Staak onderhoud en maak afgekoppelde installaties operationeel. Rood knipperlicht + akoestisch signaal (Puls-toon [T-3])...Ontruimingsalarm: Ga naar de verzamelplaats. Brandmeldinstallatie Een brandmelding wordt geactiveerd door een automatische alarmering of door het indrukken van de handbrandmelder. Hoe word je gealarmeerd in de gebouwen of middentunnelkanaal? Een brandmelding wordt met een slow-whoop en een rood flitslicht aangegeven en dit betekent dat je het gebouw moet ontruimen en je meldt op de verzamelplaats bij de werkvergunninghouder en/of tunneloperator. 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 9 van 22
Sanctiebeleid Het sanctiebeleid houdt in dat wanneer je tweemaal binnen een periode van 3 maanden een schriftelijke waarschuwing hebt ontvangen, je van het complex verwijderd zult worden. Ook is het mogelijk dat direct de toegang ontzegd wordt wanneer je de (veiligheids-) regels met voeten treedt. 1 maart 2011 Rev. G. Pagina 10 van 22