Voor informatie over MST-LVB: MST-LVB Supervisor MST@prismanet.nl 06-23 95 63 91 Meer info? 0800-2357747 www.prismanet.nl
Prisma MST-LVB Multi Systeem Therapie Licht Verstandelijk Beperkt
Prisma heeft een heldere visie: daar hulp bieden waar die het meest en dringend nodig is. Hier vallen ook de gezinnen onder die te kampen hebben met een zoon of dochter met een lichte verstandelijke beperking en antisociale gedragsproblemen. MST Multi Systeem Therapie (MST) is een intensieve vorm van behandeling voor jongeren van 12 tot 18 jaar met ernstig antisociaal gedrag, die vanwege hun ernstig grensoverschrijdend gedrag (dreigen) uit huis geplaatst (te) worden in bijvoorbeeld een besloten of gesloten opname plek of een justitiële jeugdinrichting. De MST-behandeling dient als alternatief voor een derge- lijke (dreigende) uithuisplaatsing. Het doel is dan ook het voorkomen van een (her)uithuisplaatsing. MST is een therapie aan huis die zich richt op verschillende levensgebieden van de jongere, zoals thuis, school, vrienden en vrije tijd. De MST-therapeut komt maximaal 5 maanden meerdere malen per week bij de ouders/verzorgers thuis. Het centrale uitgangspunt van MST is dat het antisociaal gedrag van de jongere meerdere oorzaken tegelijk heeft: kenmerken van de jongere zelf, het gezin, de vriendengroep, de school en de buurt. De aanpak van het antisociale gedrag bestaat uit het verminderen van de risicofactoren en het versterken van de beschermende factoren in alle leefsystemen waarin de jongere verkeert. MST is een unieke therapie die zich op alle levensgebieden richt 2
Je kunt de MST-therapeut of een collega 24 uur per dag bereiken. Omdat het therapie aan huis is, kunnen we heel precies in kaart brengen wat er allemaal speelt en hoe iedereen mee kan doen en een taak kan krijgen bij de noodzakelijke verandering. De therapeuten proberen in de eerste plaats een plan te maken met de ouders en hen te helpen dit met de hulp van anderen uit te voeren. Er worden concrete afspraken met elkaar gemaakt (behandeldoelen) en de aandacht richt zich op de ouders en op sleutelfiguren uit de omgeving van de jongere. Met de jongere zelf is een minder intensief en direct contact. Daarom is de motivatie van de jongere niet zo belangrijk als die van zijn ouders en andere direct betrokkenen. Internationaal wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat door MST de recidive van ernstige delicten door de jongere vermindert, het functioneren van het gezin verbetert en het aantal uithuisplaatsingen daalt. Lees meer over MST op de website van MST Nederland: www.multisysteemtherapie.nl. MST-LVB Vaak vallen jongeren die antisociaal gedrag vertonen en een verstandelijke beperking hebben tussen wal en schip. Wij zijn er van overtuigd dat er extra vaardigheden en een specifieke aanpak nodig is voor deze doelgroep in vergelijking met normaal begaafden. Prisma wil deze doelgroep graag bedienen door MST in te zetten voor jongeren met een IQ tussen de 50 en 85. In samenwerking met De Viersprong wordt deze aanpak getoetst op werkzaamheid door middel van wetenschappelijk onderzoek. Ook wordt zo bekeken wat er aan de reguliere MST aangepast moet worden om zo n goed mogelijke resultaten te behalen. Vooralsnog biedt Prisma de reguliere MST en past onze aanpak binnen de MST principes. Medewerkers De behandeling wordt uitgevoerd door een speciaal opgeleide MST-therapeut. Om de kwaliteit van de behandeling te waarborgen ontvangt hij wekelijks in teamverband (van maximaal 4 therapeuten) supervisie van hun supervisor en consultatie (van een consultant van MST Nederland) over de casuïstiek. Daarnaast is er sprake van een zeer intensieve intervisie. Indien nodig kan de therapeut een beroep doen op aanvullende expertise binnen Prisma (GZ-psycholoog, AVG, psychiater). 3
Werkwijze De MST-therapeut stelt samen met ouders, jongere, gezinsvoogd of reclassering, een behandelplan op, met duidelijke doelen en meetbare uitkomsten. Het is de verantwoordelijkheid van de therapeut om betrokkenen te motiveren voor de behandeling. Vervolgens brengt de therapeut samen met de gezinsleden en andere betrokken personen in kaart welke factoren in de verschillende systemen de probleemgedragingen van de jongere stimuleren of juist afremmen. Samen met de gezinsleden en andere betrokkenen ontwikkelt de therapeut interventies gericht op specifieke problemen. De interventies worden toegepast en de resultaten gemeten. Eventuele belemmeringen voor succes worden opnieuw geanalyseerd en de interventies worden aangepast. Zo ontstaat een systematische cyclus van probleemanalyse en probleemaanpak die helpt om door de bomen het bos te blijven zien. De therapeut neemt in principe niets over: we gaan uit van de krachten van het gezin. Zij zijn degene die met hun zoon/dochter om moeten gaan en hulpverleners komen en gaan. Het netwerk van het gezin wordt dan ook intensief betrokken. Kwaliteitsnormen & 9 principes De interventies zijn gebaseerd op een heel scala aan methodieken: gezinstherapie, echtpaartherapie, oudertraining, individuele therapie met een ouder, ontwikkelen van steunend netwerk voor ouders, individuele therapie met de jongere, vaardigheidstraining met de jongere, organiseren van een psychisch consult, assessment en behandeling van middelengebruik, assessment van vrienden en vrije tijd van de jongere en het ontwikkelen van pro-sociale alternatieven, consulteren van leraren of werkgevers, coördineren van activiteiten tussen gezin, school, justitie en andere instellingen. MST tracht zoveel mogelijk gebruik te maken van evidence based interventies zoals die zijn ontwikkeld in de (cognitieve) gedragstherapie en de strategische en structurele gezinstherapie. Alle interventies moeten voldoen aan de volgende negen principes: 1 Het belangrijkste doel van assessment is inzicht te krijgen in de samenhang (de fit ) tussen de bepaalde problemen en hun bredere systemische context, bijvoorbeeld familie, school, vrije tijd, vrienden en voetbalclub. 2 Therapeutische contacten benadruk- 4
ken het positieve en gebruiken de krachten in de verschillende systemen als hefbomen voor verandering. 3 De interventies versterken verantwoordelijk gedrag van ouders en jongere en verminderen onverantwoordelijk gedrag van gezinsleden. 4 De interventies zijn gericht op het hier en nu, op concrete actie en hebben betrekking op specifieke en helder omschreven problemen. 5 De interventies zijn gericht op gedragsreeksen (interacties) binnen en tussen de diverse systemen. 6 De interventies passen bij het ontwikkelingsniveau en de ontwikkelingsbehoeften van de jongere. 7 De interventies vereisen een voortdurende (dagelijkse of wekelijkse) inspanning van de gezinsleden. 8 De effectiviteit van interventies wordt voortdurend geëvalueerd vanuit verschillende perspectieven en de therapeut neemt verantwoordelijkheid om belemmeringen voor succes weg te nemen. 9 De interventies zijn gericht op generalisatie en handhaving van de ingezette veranderingen door empowering (competentievergroting) van de ouders of verzorgenden om in de behoeften van de gezinsleden in de diverse systemische contexten te kunnen voorzien. Onze ondersteuning sluit aan bij de ontwikkelingsbehoeften van de jongere 5
Wetenschappelijke onderbouwing Om de MST-therapeut direct aan te kunnen sturen op zijn/haar werk samen met de opvoeders, worden opvoeders enkele malen door een onafhankelijk bureau gebeld met vragen over de MST behandeling. Daarnaast vragen we opvoeders en jongeren aan het begin, aan het einde en na de behandeling om enkele vragenlijsten in te vullen en opdrachten te maken om te kunnen volgen of de behandeling effectief is, om deze bij te kunnen stellen en om nieuwe behandelvormen hieraan toe te kunnen voegen. Zo ontstaat er ook zicht op de krachten van het gezin. De gegevens worden geanonimiseerd verwerkt. Aan de hand van wetenschappelijk onderzoek gaan we na of onze methode ook op lange termijn effectief is Aanmeldingsprocedure en criteria Verwijzers melden hun cliënt aan bij de MST-LVB supervisor. Die bekijkt of de cliënt in aanmerking komt voor MST-LVB, volgens de criteria. Ten behoeve van de selectie van jongeren voor een behandeling met MST-LVB worden bij MST-LVB 5 inclusiecriteria (1-5), 4 exclusiecriteria (6-9) en 2 praktische criteria (10 en 11) gehanteerd. Als aan al deze criteria wordt voldaan, komt een jongere in aanmerking voor MST-LVB. 6
Er worden geen nadere eisen gesteld aan bijvoorbeeld de motivatie van de jongere of de vaardigheden van de ouders. 1 Jongeren tussen de 12 en 18 jaar 2 Jongeren die ernstig antisociaal gedrag vertonen De doelgroep van MST omvat jongeren met ernstige, complexe gedragsproblemen al of niet in combinatie met alcohol- of drugsmisbruik, die op grond daarvan met justitie in aanraking komen. Het delictgedrag kan een meer openlijk karakter hebben: pesten, tiranniseren, vechten, beroving, verkrachting; of een meer heimelijk karakter: liegen, stelen, inbraak, brandstichten, aanzetten tot of profiteren van antisociaal gedrag van anderen en fraude. De gedragsproblemen kunnen zich ook uiten in ernstige vormen van oppositioneel gedrag zoals chronisch spijbelen en weglopen van huis. Typerend voor deze gedragsproblemen is dat ze zich op meerdere levensgebieden voordoen, een chronisch karakter hebben en dermate complex zijn dat uithuisplaatsing of plaatsing in een Justitiële Jeugdinrichting dreigt. 3 Een wettelijk kader waarbinnen de behandelingen plaats kunnen vinden 4 Ouder(s) moeten ergens in hun rol als opvoeder versterkt willen worden 5 IQ van de jongere ligt tussen de 50 en 85 Een IQ-test van de jongere van maximaal 12 maanden oud is noodzakelijk. Deze moet afgenomen zijn voor de start van MST. 6 Geen jongeren met een ouder die geen of weinig Nederlands spreekt, waardoor een tolk noodzakelijk is. Aangezien er nog onderzoek gedaan moet worden naar MST-LVB en we zo zuiver mogelijk willen kijken naar de invloed van de verstandelijke beperking, is hiervoor gekozen. Uit nader onderzoek moet blijken of deze exclusiecriteria moet blijven bestaan. 7 Geen jongeren met zedendelicten, zonder enige andere vorm van antisociaal gedrag 8 Geen jongeren met suïcidaal, moordzuchtig of psychotisch gedrag waarvoor crisisinterventie in de vorm van een opname nodig is 9 Geen jongeren met een autismespectrumstoornis 10 De MST behandeling moet praktisch uitvoerbaar zijn 11 Er moet een geldige indicatie behandeling zijn. 7