Buntinx Training & Consultancy Boekpresentatie De professional en de manager in dialoog Mark Vervuurt St. Michielsgestel 20 januari 2010 www.buntinx.org
De contextuele professional W.H.E. Buntinx
Mission impossible?
Context Beleidsvisie Wetgeving (1990: 3-2010: 13+) Bekostigingsystematiek en marktwerking Sociaal ecologisch paradigma Beperkingen = multidimensioneel probleem Verhouding professional / cliënt
Effect op zorgorganisatie Organisatieveranderingen (fusie, alliantie, deconcentratie, kanteling, ketenzorg) logica? Boedelscheiding tussen beleid en uitvoering Zwaartepunt verschoven van primaire naar secundaire proces (WWR, 2004) Zorgdoelen in termen van declareerbare activiteiten (ZZP) Managers worden verondersteld aan te sturen ( afstand - beheersing ) Sturing gebeurt niet op cliëntuitkomsten maar op organisatieoutput (professionals aan het tijdschrijven ) Management als professie en niet als taak Product-logica in plaats van logica van dienstverlening
manager dialoog Organisatie professional dialoog interface cliënt Cliëntsysteem
Interface tussen organisatie en cliëntsysteem Ondersteuningsorganisatie Unit Cliënt netwerk Begeleiders Cliënt (vb: woongroep - team) (vb: familie, vrienden, kennissen, collega s) Service encounter interactie-zone Zorg is dienstverlening
Het schip van Vervuurt Verhouding manager professional als communicatieprobleem Basis dialoog: waarden (voor-waarden) Functie dialoog: realiseren visie (waar gaan we naar toe?) Instrument dialoog: taal professionele modellen zoals ICF en AAIDD
ICF model (WHO 2001) gezondheidstoestand aandoeningen, ziekten stoornissen beperkingen handicaps - participatiepro blemen belemmeringen persoonlijke factoren
model verstandelijke beperkingen (AAIDD - 2010) I. Verstandelijke mogelijkheden II. Adaptief gedrag III. Gezondheid & Etiologie Ondersteuning Functioneren IV. Participatie, Interactie & Sociale rollen V. Context Omgeving & Persoonlijke factoren
Professionele modellen zoals ICF en AAIDD helpen het probleem (van de cliënt) te verstaan weten wat er mis is leidt nog niet tot weten wat nodig is naast model van het menselijk functioneren ook model van ondersteuning ondersteuningsmodel vraagt om inkadering in breder geheel (mentaal model) ondersteuningsmodel vraagt om geëigende organisatie (soort schip?) Mentaal Model = planmatige voorstelling van alle elementen die nodig zijn om het zorgproces te organiseren, uit te voeren en tot resultaten te komen omvat omschrijvingen, modellen, methoden en relaties gemeenschappelijke context van professional èn manager kaart die navigeren mogelijk maakt (tool: Program Logic Modeling)
Program Logic Model Hulpbronnen Impact ICF AAIDD Wensen Indicatie Behoeften (SIS) Strategie Actie Monitoring Evaluatie (onderst. procesmodel) Resultaten Output Kwaliteit van bestaan Social return on Investment Probleem? Behoefte? Ondersteuning! Output? Uitkomst?
Het schip van Vervuurt? Het zorginstituut? Micro-units = Cellen structuur (Eckart)? Ketenzorg?
wat vergroot kans op succesvolle dialoog? Laat professional en manager binnen dezelfde mentale context functioneren (mentaal model van de organisatie) Let op: de context van de professional is primair niet de organisatie maar de cliëntcontext. De organisatie is ondersteunend, nooit leidend Bevorder overzichtelijke organisatorische context voor professional en manager (micro-units) Omschrijf doelen en uitkomsten in termen van cliënt kwaliteit van bestaan termen Maak professional mee verantwoordelijk voor beheersmatige aspecten (micro-unit) Managers sturen niet aan maar faciliteren (= mogelijk maken = vergemakkelijken) cliëntuitkomsten
Het stratemaker vraagstuk van Mark Vervuurt opgelost Organisatie van professionele ondersteuning: overbruggen van de kloof tussen een problematisch en een goed bestaan van de cliënt Een brug tussen what is en what can be (Thompson et al., 2009)
Literatuur Buntinx W.H.E., & Gennep, Th.G. van (red) (2007). Professionaliteit in de zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen. Antwerpen/Apeldoorn: Garant (ISBN 978-90-411-2135-3) Buntinx, W. (2008). The logic of relations and the logic of management. Journal of Intellectual Disability Research, 52 (7), 558-597 Reinders J.S. & Stegenga, M. (2006). Professionals in de gekantelde organisatie. Kritische kanttekeningen vanuit ethisch perspectief. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen, 32 (2), 67-81. Schalock, R.L., Borthwick-Duffy S.A., Bradley, V.J., Buntinx, W.H.E., Coulter, D.L., Craig, E.M., Gomez, S.C., Lachapelle, Y., Luckasson, R., Reeve, A., Shogren, K.A., Snell, M.E., Spreat, S., Tassé, M.J., Thompson, J.R., Verdugo-Alonso, M.A., Wehmeyer, M.L., & Yeager, M.H. (2010). Intellectual Disability: Definition, Classification, and Systems of Supports (Eleventh edition).washington, D.C.: AAIDD. Thompson, J.R., Bradley, V., Buntinx, W.H.E., Schalock, R.L., Shogren, K.A., Snell, M., & Wehmeyer M.L. (2009). Conceptualizing Supports and the Support Needs of People with Intellectual Disabilities. Intellectual and Developmental Disabilities. 47 (2), 135 146. Vervuurt, M. (2009). De professional en de manager in dialoog. Zelfbewust samenwerken in zorg en hulpverlening. Barneveld: Uitgeverij Nelissen Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (2004). Bewijzen van goede dienstverlening. Amsterdam: Amsterdam University Press. Wintzen, E. (20073). Eckart s notes. Rotterdam: Lemniscaat
Buntinx Training & Consultancy BTC@Buntinx.org www.buntinx.org Postbus 1684 6201 BR MAASTRICHT Buntinx W.H.E., & Gennep, Th.G. van (red) (2007). Professionaliteit in de zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen. Antwerpen/Apeldoorn: Garant (ISBN 978-90-411-2135-3) Buntinx Training & Consultancy 2010