Werkplan Scala Centrum voor de Kunsten Scala De Wolden Scala Nieuwe Stijl
INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK PAGINANUMMER 1. De gemeente De Wolden en het voorstel van Scala 2 2. Uitgangspunten 4 3. Missie, visie en bedrijfscultuur 6 4. Markt, trends en ontwikkelingen 8 5. Inhoud Scala Nieuwe Stijl 8 6. Financieel perspectief 10 7. Personeel 11 8. Vervolg 12 1
1. De gemeente De Wolden en het voorstel van Scala 1.1 Vooraf Hierbij het werkplan voor de gemeente De Wolden. De werkplannen zijn uitwerkingen per gemeente van ons Masterplan. Daar verwijzen we bij deze nadrukkelijk naar. Ook verwijzen we naar de algemene uitgangspunten in het Masterplan. In dit werkplan werken we concreet uit: wat doen we voor De Wolden (Hoogeveen en Meppel), welke bezuiniging kunnen we realiseren en welk bereik gaan we halen. We mikken op concrete prestatie-afspraken en leggen een meerjarenbegroting voor. In de periode tot aan 2015 werken we hier naar toe, en zijn tegelijk doende met de afbouw. 1.2 Relatie met de gemeente De Wolden De gemeente De Wolden heeft zowel een subsidierelatie met Scala Meppel als Scala Hoogeveen. Op termijn willen we er graag naar toe om via 1 stichting activiteiten in de Wolden te ontplooien. Uw ambtelijke organisatie juicht dit toe. De Wolden heeft in de afgelopen jaren een uitgesproken ambitie gehad op het terrein van de cultuureducatie. En die ambitie is niet verdwenen! Maar zoals verschillende andere gemeenten heeft ook De Wolden aangekondigd van Scala Centrum voor de Kunsten een andere type bedrijfsvoering te verwachten en bovendien op de bijdragen aan Scala te moeten bezuinigen. Dit past in een trend, niet alleen van bezuinigingen, maar ook van een heroriëntatie op verantwoordelijkheden van de lokale overheid. Hiermee samenhangend bezinnen culturele instellingen zich op mogelijkheden tot méér ondernemerschap en een grotere eigen bijdrage van deelnemers. Het college van de gemeente De Wolden stelde eind 2011 bij de begrotingsbehandelig concreet voor per 2014 100.000,- te gaan bezuinigen op Scala. De gemeenteraad van De Wolden heeft via een motie het college opgedragen om in samenwerking met Scala overeenstemming te zoeken over de in te vullen bezuinigingen. Daarbij is het uitgangspunt dat Scala blijft voortbestaan, maar om te vormen tot Scala nieuwe stijl. In deze notitie gaan wij nadrukkelijk in op de ontstane situatie in de gemeente De Wolden, zonder daarbij de samenhang met de omliggende gemeenten uit het oog te verliezen. 1.3 De opgave Op grond van bovenstaande zijn we in gesprek gegaan met de gemeente De Wolden over een nieuwe toekomst. De door de Raad aangenomen motie wordt daarbij betrokken. Afspraken zijn: Het drastisch terugbrengen van de huisvestingskosten van Scala Het omvormen van Scala tot Scala Nieuwe Stijl. Scala, gaat bij voorkeur op locatie, laagdrempelig en vraaggericht muziekonderwijs geven. Behoud van het HaFaBra-onderwijs. Dit plan in de eerste helft van 2012 gereed te hebben. 1.4 Koers Scala Centrum voor de Kunsten bereidt zich voor op een nieuwe situatie waarin: met minder gemeentelijke subsidie wordt gewerkt; cultureel ondernemerschap een grotere rol speelt; dienstverlening aan het onderwijs de centrale functie wordt; de organisatie met een veel kleinere vaste kern werkt en daardoor flexibeler is. 2
1.5 Voortgang transitie Zoals al eerder aangegeven zijn we met de gemeente in gesprek over de te realiseren bezuiniging en de hoogte van deze bezuiniging. Inmiddels is Scala (Hoogeveen en Meppel) al begonnen met de verdere ombuiging van de organisatie. We hebben tot nu toe de volgende maatregelen genomen: Per seizoen 2012-2013 invoeren van de nieuwe werkwijze aan de hand van onze programmalijnen. Forse vermindering van de personele bezetting door meer te werken met zzp'ers. Afstoten volwassen aanbod en keuzes maken in het aanbod. Verlagen van de kosten door verdere verhoging van productiviteit en efficiency. Verlagen van de decentrale huisvestingskosten. 1 e re organisatie: forse vermindering van de personele bezetting. Afvloeiingsregelingen getroffen met medewerkers gedekt uit het weerstandsvermogen. Verhogen van de inkomsten uit les- en cursusgelden. o Scala Hoogeveen De ontwikkelingen met Scala Hoogeveen gaan sneller dan we met het reorganisatieproject kunnen bijbenen. Met name de ontwikkeling van de financiële positie van Scala Hoogeveen in relatie tot de mate van realisatie van de (nieuwe) productbegroting tot nu toe, dwingen ons tot een bijstelling van het tempo van de reorganisatie bij Scala Hoogeveen. Door tegenvallende aanmeldingen in de gemeente Hoogeveen, uitputting van het weerstandsvermogen, daardoor onvoldoende dekking van het Sociaal Plan, negatieve financiële uitgangspositie, nieuwe bezuinigingen gemeente Hoogeveen en concrete bewegingen in de markt is het nu noodzaak om de re organisatie nog sneller door te voeren. Maw de liquiditeitspositie van Scala Hoogeveen is ronduit slecht. Hierdoor komt het bestaansrecht van Scala Hoogeveen onder druk te staan. We hebben dit signaal afgegeven bij de gemeente Hoogeveen en de gemeente De Wolden en gevraagd om op korte termijn incidenteel financieel bij te springen, om het bestaansrecht van Scala te kunnen waarborgen. Met deze financiële injectie kan Scala de beoogde transitie naar een flexibele organisatie versneld doorvoeren. In de nieuwe situatie willen we de organisatie Hoogeveen onder brengen bij stichting Scala Centrum voor de Kunsten Meppel eo. We constateren ook dat we qua planning en bezetting met leerlingen in de gemeente De Wolden in de pas lopen. o Scala Meppel De ontwikkelingen bij Scala Meppel zijn een stuk gunstiger. De leerlingaantallen lopen in de pas met de productbegroting, het weerstandsvermogen is op orde en de liquiditeitspositie is gunstiger. Al concluderend kunnen we stellen dat we het tempo van de ingezette re organisatie niet hoeven bij te stellen. De finale dekking van de geschatte frictiekosten is onderwerp van discussie met de omliggende gemeenten. Tegen de gemeente Steenwijkerland en de gemeente Staphorst lopen proefprocedures. De gemeente Meppel heeft aangegeven om een deel van de lopende subsidie 2014 en 2015 te reserveren voor dekking van de frictiekosten. Risico in Meppel is de huisvesting de Plataan. Het lopende huurcontract is nog niet open gebroken. Hierover zijn we in gesprek met de gemeente Meppel en de stichting de Plataan. 3
2. Uitgangspunten De door de gemeente De Wolden gestelde kaders hebben we als volgt vertaald in specifieke uitgangspunten voor het Werkplan. Voor de algemene uitgangspunten verwijzen we naar het Masterplan. De uitgangspunten lichten we hierna kort toe. 1. Relatie met het Cultuur Educatie Netwerk (CEN) Scala zet in op een stevige samenwerking, verbinding en verankering binnen het Cultuur Educatie Netwerk. Er is veelvuldig contact met de cultuurcoaches. Scala wil graag samen met het CEN inzetten op een volwaardige doorgaande leerlijn. Scala wil de samenwerking binnen het netwerk uitbreiden en verstevigen. De bedoeling is dat de binnenschoolse lessenseries zijn geïntegreerd in het schoolcurriculum en de ontwikkeling ondersteunen van culturele loopbanen van kinderen. Koppeling met de kerndoelen in het onderwijs is een pre. Ook willen we een verbinding maken met vakken zoals wereldoriëntatie, maatschappijoriëntatie en de geloofsovertuiging van een school. Kwaliteit is ons motto. 2. Relatie met Brede Scholen Netwerk Naast een structurele samenwerking met het CEN is het van belang ook een belangrijke rol te vervullen in het Brede Scholen Netwerk. Concreet werken de coördinator Brede School, coördinator Naschoolse activiteiten en het Combi team samen met Scala(naast vele anderen) aan een mooi aanbod na schooltijd in de vorm van dagarrangementen en de verlengde schooldag (culturele Thuishonk). Dit past ook binnen de visie van Scala. 3. Hafabra Voor de leden van de muziekverenigingen in De Wolden verzorgt Scala de speciale HaFaBraopleiding (instrumentale Harmonie Fanfare Brassbandopleiding). De opleiding biedt een stevige basis voor het spelen bij een muziekvereniging. Elke twee jaar kunnen de leerlingen een rijkserkend speel- en theorie-examen afleggen. Na het afleggen van dit examen volgens de landelijke normen, ontvangt de leerling een certificaat. Met deze opleiding zorgt Scala voor veel nieuwe aanwas voor de muziekverenigingen. Scala verzorgt ook de theorielessen voorafgaande aan de speelexamens. 4. Uitbreiding van het kennismakings- en oriëntatie aanbod primair onderwijs en de eerste scholing in de dorpen Uitbreiding van het kennismaking- en oriëntatieaanbod, eerste scholing op decentrale locaties. Verdere toelichting wordt gegeven in paragraaf 5.1 van het Werkplan, waarin programmalijn 1, het Basisaanbod, Kennismaking, oriëntatie en eerste scholing is uitgewerkt. Programmalijn 1 is een geïntegreerd aanbod met het aanbod vanuit het Cultuur Educatie Netwerk. Maw bij programmalijn 1 is een goede samenwerking en afstemming met het Cultuur Educatie Netwerk van belang. Met de opzet van programmalijn 1 bereiken we alle leerlingen in het primair onderwijs van de gemeente De Wolden. 5. Doorlopende leerlijn naar vervolgopleidingen In aansluiting op de eerste scholing vervolgopleidingen op decentrale locaties en de centrale Scala de Heidevlinder. Verdere toelichting wordt gegeven in paragraaf 5.1 van het Werkplan, waarin programmalijn 2, Scholing en verdieping tot 18 jaar is uitgewerkt. 6. Substantieel lagere subsidie Bij het opstellen van deze notitie is rekening gehouden met een substantieel lagere subsidie van de gemeente De Wolden. De verhouding eigen inkomsten t.o.v. gemeentelijke subsidie is gewijzigd. Voor het verbeteren van het bedrijfseconomisch resultaat zullen de komende jaren productiviteitsverhogende en efficiency maatregelen worden doorgevoerd. 4
Producten die onvoldoende rendabel zijn, gaan we afstoten. Verder willen we de bijdrage vanuit de gemeente aan de huisvestingskosten in de Plataan te Meppel tegen het licht houden. Deze willen we terugbrengen van 25.000,- naar 10.000,-. Het bedrag wat resteert is de bijdrage van de Wolden in de overhead van de huur (administratie en directie). We zijn in dit vraagstuk afhankelijk van de gemeente Meppel en de keuze die uiteindelijk wordt gemaakt. In februari vindt politieke besluitvorming plaats in de gemeenteraad van Meppel over Scala. Wanneer we de criteria vanuit de motie op een acceptabele en verantwoorde manier overeind houden, komen we uit op een structurele korting op de exploitatiesubsidie van 100.000,-, ingaande per 2014. 7. Centrale huisvesting in De Heidevlinder Scala blijft gebruik maken van de centrale plek in de Heidevlinder (Zuidwolde). Als centrale "uitvalsbasis", les- en cursuslocatie en ontmoetingsplaats. 8. Netwerkfunctie en ondersteuning amateurkunst Scala wil de culturele infrastructuur voor De Wolden versterken door de samenwerking en ondersteuning met amateurverenigingen (zie programmalijn 4). De netwerkfunctie wordt verder praktisch vorm gegeven door het inrichten van een digitaal loket. 9. Lokale krachten bundelen Scala gaat de komende jaren de samenwerking met de Openbare Bibliotheek, het Cultuur Educatie Netwerk, Brede Scholen Netwerk, Stichting Welzijn en het Cultureel Platform versterken en uitbreiden. 10. Cultuureducatie met kwaliteit Vanaf schooljaar 2012-2013 is er een nieuw programma Cultuureducatie met kwaliteit in het leven geroepen. De nieuwe regeling heeft als doel de kwaliteit van het cultuuronderwijs en de educatie door culturele instellingen te versterken door duurzame en intensieve samenwerking tussen het lokale onderwijs en de culturele sector. De samenwerking dient gestoeld te zijn op een onderwijskundige visie en door de ontwikkeling van het kind centraal te stellen. Daarbij staat een doorgaande leerlijn centraal in plaats van kort aanbodgerichte kennismakingen. Met deze regeling zijn er extra middelen beschikbaar voor de scholen. Samen met de gemeente de Wolden, de beide netwerken en de provinciale stuurgroep zijn we actief om tot een stevige aanvraag te komen die past bij de culturele ambities van de gemeente De Wolden. Via de poorten van de netwerken kan de vraag vanuit het onderwijs ontwikkeld worden. De vraag kan vervolgens uitgezet worden in het lokaal aanbod in De Wolden. Of daartoe speciaal ontwikkeld worden. 5
3. Missie, visie en bedrijfscultuur Scala 3.1 Missie Scala is in de gemeenten en regio s van haar werkgebied dé netwerkspeler voor cultuureducatie en amateurkunst. Scala heeft cursusaanbod voor het onderwijs, ontwikkelt kunstzinnig talent en biedt werkplaats en training aan voor talentontwikkeling. Kort gezegd: Scala is in de nabije toekomst dé belangrijkste speler op de regionale markt van kunst en cultuur. Daarbij zien wij ons als een netwerkspeler van formaat en als een veelzijdig aanbieder van cultuuronderwijs. 3.2 Visie Scala is actief in een heel groot werkgebied. Kerntaak is het verzorgen van cultuureducatie en het ondersteunen van amateurkunst en cultuurparticipatie. Belangrijkste markt (doelgroep) zijn kinderen en jongeren tot 18 jaar. De voorkeur gaat er naar uit deze doelgroep via het onderwijs (primair en voortgezet) te bereiken. Voor de traditionele markt, individuele lessen aan volwassenen die iets op het gebied van kunst willen leren, wordt geen subsidiebudget meer beschikbaar gesteld. Scala gaat zich primair richten op kinderen en jongeren en waar mogelijk producten die we op basis van kostendekkendheid geëxploiteerd krijgen voor alle doelgroepen. Bij kinderen en jongeren gaat het om de kennismakingsfase in alle kunstdisciplines en op groepslessen theater, beeldende kunst, nieuwe media, dans, hiphop, orkesten, ensembles, multidisciplinaire kunstvormen (bv. musical) en lesvormen die ondersteunend zijn aan het aanbod binnen het netwerk (bv. theorielessen of muziekexamens). In overleg met het basis- en voortgezet onderwijs ontwikkelen we educatieve producten die niet alleen de traditionele kunstdisciplines, maar ook erfgoed, literatuur en media educatie bevatten. Geïntegreerde producten en programma s die zijn gebaseerd op doorlopende leerlijnen en aansluiten bij de leergebieden en kerndoelen van het onderwijs. Producten komen tot stand in nauw overleg met de markt en daarbij wordt vanuit de deskundigheid van Scala geadviseerd. We kiezen voor een integrale aanpak, over de disciplines heen, zowel op het gebied van de kunsten (muziek, hiphop, dans, theater, nieuwe media en beeldend) als de overige cultuur disciplines (erfgoed, literatuur en media educatie). Lesplekken voor de verschillende activiteiten zijn ingericht in scholen voor basis- en/of voortgezet onderwijs, of andere multifunctionele accommodaties. 3.3 Bedrijfscultuur De missie en visie van Scala worden zichtbaar in de bedrijfscultuur. De bedrijfscultuur laat zich in een aantal kernbegrippen omschrijven. De kernbegrippen maken duidelijk hoe wij willen omgaan met elkaar, onze klanten en onze omgeving en zijn richtinggevend voor het personeelsbeleid (werving en selectie, vorming en opleiding en ontwikkelingsgesprekken). Deze kernbegrippen zijn: - Samenspel, kwaliteit en professionaliteit - Netwerkspeler spin in culturele web - Verankering binnen het onderwijs - Doorlopende leerlijn - Talentontwikkeling - Lessen bij/van Scala zijn aantrekkelijk en inspirerend - Passie medewerkers - Interdisciplinair werken - Aanjager en verbinder amateurveld 6
3.4 Scala basisinstelling Scala maakt als basisinstelling deel uit van de lokale en regionale culturele infrastructuur van de gemeenten waarmee Scala een subsidierelatie heeft. Op deze wijze dragen wij bij aan een aantrekkelijk sociaal-cultureel leven, zeker ook in de gemeente De Wolden. Dit doen wij door het verzorgen van een breed kunsteducatief aanbod voor jong en oud. Scala vormt een belangrijke schakel tussen de wereld van de professionele kunsten aan de ene kant en het onderwijs en de amateurkunst aan de andere kant. Om dit mogelijk te maken werkt Scala aan het verstevigen van bestaande en nieuwe samenwerkingsverbanden. Scala zorgt er voor dat inwoners in De Wolden op een heel toegankelijke manier kennis kunnen maken met kunst, zich verder kunnen oriënteren binnen de kunsten en zich als amateur kunstzinnig kunnen scholen en samen actief kunsten kunnen beoefenen. De resultaten van de vele kunsteducatieve inspanningen tonen we aan een breder publiek in De Wolden in de vorm van concerten, voorstellingen, presentaties, tentoonstellingen en door als partner in kunsteducatie deel te nemen aan samenwerkingsprojecten zoals het Cultuur Educatie Netwerk, het Brede Scholen Netwerk en het Cultureel Platform. 3.5 Ontwikkeling Sinds de verzelfstandiging in 2009 heeft Scala een enorme vernieuwing ondergaan op verschillende onderdelen. We zijn een aantrekkelijk en zichtbaar merk geworden, dat van waarde is en waar mensen zich aan willen verbinden. De ingezette veranderingen werpen hun vruchten af. We merken dit aan onze productvernieuwingen met name voor het onderwijs. We zijn een dienstverlenende culturele organisatie die aantrekkelijke vraaggerichte producten biedt, innoveert en nieuwe vormen van leren stimuleert. We hebben allerlei producten en diensten ontwikkeld voor het onderwijs in goed overleg met het Cultuur Educatie Netwerk. Voor de discipline muziek hebben we het lessysteem vernieuwd en gebaseerd op groepslessen en samenspel. De jaarlijkse 6 projectweken zijn belangrijke elementen voor samenspel. We zijn een platform dat ontmoeting en gastvrijheid biedt en de samenwerking zoekt in een groot netwerk. Flexibel en inspelend op de vraag uit de markt. Momenteel bieden we samen met ArtEz een bijscholingstraject aan voor onze docenten ter voorbereiding van hun huidige en toekomstige inzet bij de Scala-activiteiten in het onderwijs. Ons communicatie- en marketingbeleid is gemoderniseerd en we werken klantgericht. Het personeelsbeleid is tegen het licht gehouden en bijgesteld. Om flexibel in te kunnen spelen op de maatschappelijke ontwikkelingen en vragen vanuit de markt werken we meer met ZZP ers. 3.6 Digitaal loket Een belangrijk element van de netwerkfunctie is het opbouwen en in stand houden van een digitaal loket. Een ieder die op zoek is naar wat dan ook op het gebied van kunsteducatie en amateurkunstbeoefening vindt het via het Scala digitaal loket. Niet alleen de eigen Scala producten zijn via dit loket vlot te vinden, het is ook de weg naar informatie over de particuliere aanbieders en de amateurverenigingen. Het aanbod van particuliere aanbieders bestaat niet alleen uit individuele lessen. Er zijn vele particuliere aanbieders (met name op het gebied van muziek) die een breed dienstverleningspakket bieden. Het gaat dan om lessen, cursussen (instrumentaal en vocaal), workshops, instrumentenverhuur en verkoop, verhuur studio, etc. Deze aanbieders geven we onder meer een plek op het digitaal loket. Via het digitaal loket zijn recente producties en exposities te vinden en ben je op de hoogte van al het actuele nieuws op gebied van kunst en cultuur in de regio. Via het digitaal loket en van daaruit de linken naar de eigen websites van aanbieders maakt Scala de culturele infrastructuur zichtbaar. Het Cultureel Platform in De Wolden heeft een website in de lucht, waar de lokale culturele infrastructuur van De Wolden zichtbaar wordt, culturele actoren elkaar kunnen vinden en gevonden kunnen worden, inclusief de culturele agenda. Het digitale loket van Scala vormt een logische verbinding met de website van het Cultureel Platform en is aanvullend. 7
4. Markt, trends en ontwikkelingen Omgeving We constateren dat de vraag vanuit de markt (aspirant leerlingen/cursisten, gemeenten, onderwijs) de laatste jaren niet goed aansluit bij de mogelijkheden van Scala. Met name in het traditionele particuliere aanbod (lessen en cursussen in de vrije tijd) liep de belangstelling al enige jaren terug en werd het verschil tussen vraag en aanbod groter. Als gevolg hiervan kon bestaande capaciteit binnen Scala niet worden benut (geen klantvraag; leegstand bij docenten) en kon de veranderende klantvraag niet worden beantwoord (nieuwe trends). Gelijktijdig werd de vraag vanuit het onderwijs sterker en concreter. Scala had daar op dat moment slechts een beperkt antwoord op; de lessen binnen het cultuurmenu en incidentele projecten. Uit marktonderzoek geïnitieerd door de branchevereniging Kunstconnectie liet zien dat afname van de belangstelling voor het traditionele particuliere aanbod zou gaan doorzetten en dat de behoeften van het onderwijs op het gebied van kunst en cultuur zouden doorgroeien. Deze constatering (onderzoeksresultaat) wordt ondertussen versterkt door een gepubliceerd onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau 1. Het verzilveren van de kansen voor Scala in de onderwijsmarkt is vooral afhankelijk van de mate waarin Scala er in slaagt geen extra belasting te zijn voor het onderwijs, maar een werkelijke meerwaarde te bieden voor de leergebieden van het onderwijs en daarmee voor het behalen van de kerndoelen. Dit sluit naadloos aan bij de visie van Scala. We constateren ook dat de gemeenten geen subsidiegelden meer beschikbaar stellen aan particuliere lessen en cursussen voor volwassenen binnen Scala. In de afgelopen twee jaren zijn structurele en intensieve relaties opgebouwd met veel basisscholen. Daarnaast zijn een groot aantal grotere en kleinere projecten uitgevoerd, zowel in de binnenschoolse- als in de buiten/naschoolse tijd. Scala neemt daarbij altijd de vraag van de school én de culturele omgeving van de school als uitgangspunt. Hierdoor ontstaat een logisch verband waarbinnen partijen elkaar versterken. Door de intensieve en structurele activiteiten in het onderwijs groeit ook de vraag naar vervolgmogelijkheden. Het is van belang dat er een doorgaande (leer)lijn blijft bestaan van het onderwijs (binnen- en naschools) naar de vrije tijd. Het is de inzet van Scala deze aansluiting in de komende jaren goed te organiseren aan de hand van onder meer Het Land van Scala en de nieuwe rijksregeling Cultuureducatie met Kwaliteit. 5. Inhoud Scala Nieuwe Stijl 5.1 Programmalijnen De strategische doelstellingen van Scala zijn gebaseerd op drie pijlers: 1. Cultuur op School: binnen- en buitenschoolse cultuureducatie; 2. Talentontwikkeling: uit ieder kind de kunstzinnige mogelijkheden halen die het heeft; 3. Culturele werkplaatsen: plek en begeleiding bieden aan amateurkunstenaars. Op basis van de 3 pijlers Cultuur op School, Talentontwikkeling en Culturele Werkplaats gaan we ons richten op een aantal programmalijnen: Kennismaking, oriëntatie en eerste scholing (basisprogramma). Scholing en verdieping (tot 18 jaar). Kennismaking, scholing en verdieping na 18 jaar (niet in de gemeente De Wolden). Amateurkunst/netwerkfunctie. 1 rapport toekomstverkenning kunstbeoefening 2030, SCP, juni 2010 8
5.2 Werkplan De Wolden Het principe: Scala stelt jaarlijks een Werkplan op. In het Werkplan geeft Scala per gemeente en per cursusjaar de verwachte productie aan. In het Werkplan is de bijdrage per gemeente aangegeven. Het Werkplan is onderwerp van bespreking met de gemeenten. Uiteraard sluit het Werkplan aan op de Productbegroting en op de afspraken die met de gemeenten zijn gemaakt over de subsidiebijdrage. Het geheel wordt vastgelegd in een prestatiecontract. Uitwerking Werkplan De Wolden Programmalijn 1 Kennismaking, oriëntatie en eerste scholing (Basisprogramma) Het Basisprogramma programmalijn 1 is gericht op kennismaking, oriëntatie en de eerste scholing van kinderen en jongeren. Programmalijn 1 beschouwen wij, geïntegreerd in het aanbod via het Cultuur Educatie Netwerk als de basisvoorziening kunsteducatie voor de gemeente De Wolden. Scala heeft een cultuureducatievisie ontwikkeld het land van Scala. Dit programma willen we lokaal vullen en aanbieden aan het onderwijs. De projecten tijdens schooltijd zijn gericht op de kennismaking met de verschillende kunstdisciplines. Na schooltijd kunnen de leerlingen zich verder oriënteren in de ateliers en de jongerenlabs. Het vervolg daarop is het verder ontwikkelen van basisvaardigheden en het samenspelen (ontwikkelen van de talenten) bij Scala. Alle lessenseries, kinderateliers en jongerenlabs gaan we geven op en rond de scholen. In dit programma zitten ook de Hafalessen niveau A en B. We concentreren ons in het basisprogramma op kinderen en jongeren. We willen zoveel mogelijk kinderen en jongeren in aanraking brengen met kunst. Kennismaking en oriëntatie zijn de eerste stappen van een culturele loopbaan. Vanuit het overleg met het Cultuur Educatie Netwerk en het Brede Scholen Netwerk investeren we in de ontwikkeling van programma s voor verschillende onderwijstypen met aandacht voor actieve, receptieve en reflectieve vormen van het aanbod (binnenschools en buitenschools). We willen bijvoorbeeld kinderateliers gaan geven op alle brede scholen in De Wolden. De kinderateliers zijn nieuwe producten toegesneden op de situatie in De Wolden (verlengde schooldag). De inhoudelijke expertise die op de vakgebieden muziek, beeldende kunst, hiphop, dans, nieuwe media en theater beschikbaar is, stelt ons in staat naar aanleiding van zeer uiteenlopende vragen met een passend aanbod te komen. Programmalijn 2 Scholing en verdieping tot 18 jaar Lessen cursussen in alle disciplines in vervolg op de Basisscholing in programmalijn 1. Deze lessen en cursussen voor meer gevorderden worden gegeven op de Scala locatie in de Heidevlinder. Waar dit mogelijk is worden de lessen in schollocaties dichter bij de cursist gegeven. Voor de discipline muziek gaat het om de plusplusstroom, de talentenstroom en instrumentale en vocale ensemblevorming. Voor de hafa-opleiding de C- en de D-stroom. Ook voor de meer gevorderde muziekleerlingen willen we ensembles vormen. Ook voor meer gevorderde cursisten in de overige disciplines dans, theater, beeldend en nieuwe media zijn in programmalijn 2 verschillende cursussen opgenomen. Wij trachten het lesgeld en cursusgeld op het prijsniveau van 2012 te houden. 9
6. Financieel perspectief 6.1 Sluitende begroting Ook bij de bezuiniging van de gemeente De Wolden moeten we werken met een sluitende exploitatiebegroting. Uitgaande van een evenwicht in de inkomsten en uitgaven zal Scala de subsidievermindering moeten opvangen. Daarvoor zijn de volgende oplossingen: Keuzes maken in het aanbod en waar nodig aanbod afstoten. Verlagen van de kosten door verdere verhoging van productiviteit en efficiency. Verlagen van de huisvestingskosten. Forse vermindering van de personele bezetting. Verhogen van de inkomsten uit les- en cursusgelden. Nieuwe inkomsten uit commerciële activiteiten. 6.2 Besteding van de gemeentelijke subsidie Voor de besteding van de middelen van de gemeente De Wolden maken we de volgende opstelling ter dekking van:: A. Activiteiten B. Organisatiekosten C. Kosten van de Service organisatie D. Kosten van huisvesting Ad A: Bijdrage aan de activiteiten Aan deze kostenplaats gaan we de volgende kostensoorten toerekenen. 1. Directe salariskosten: salaris docent 2. Een opslag voor overige personele lasten zoals reiskosten 3. Specifieke kosten zoals materialen, hulpmiddelen, kosten uitvoeringen, etc. 4. Afschrijvingskosten instrumenten Ad B: Organisatiekosten De kosten die gemoeid zijn met de organisatie en coördinatie van de producten. Deze kosten gaan we via een opslag direct aan de producten doorbelasten. Ad C: Kosten van de service organisatie Aan de kostenplaats service organisatie gaan we de volgende kosten toerekenen: 1. Indirecte salariskosten zoals: a. Directie b. Huishoudelijke dienst c. Administratie d. Publiciteit e. ICT f. Kosten van ontwikkeling van nieuwe producten en werkmethoden Ook deze kosten worden via een opslag aan de producten doorbelast. 10
Ad D: Kosten van huisvesting Aan de kostenplaats huisvesting zijn de volgende kosten toe te rekenen: 1. Directe huisvestingskosten: huur hoofdgebouw Meppel en Hoogeveen, huur dependances (oa Heidevlinder), energiekosten, servicekosten 2. Onderhoudskosten (oa gebouw Hoogeveen, inventaris) 3. Afschrijvingskosten (inventaris) De kosten van de huisvesting van activiteiten kunnen per gemeente grote verschillen vertonen. De gemeente De Wolden betaalt mee aan de huisvestingskosten in de Plataan Meppel en de hoofdvestiging in Hoogeveen. Dit gaan we in de nieuwe situatie tegen het licht houden en we gaan onderzoeken of we in Meppel op de Plataan een besparing in kunnen boeken van 15.000,-. Daarnaast huurt Scala sinds kort ruimte in de nieuwe Brede School de Heidevlinder. Hiermee is Scala heel zichtbaar en herkenbaar in de gemeente. Daarnaast nemen we een bedrag van 10.000 op voor de kosten directie en administratie in de Plataan (overhead) en een bedrag van 10.000,- voor de kosten directie en administratie in het hoofdgebouw in Hoogeveen. 7. Personeel 7.1 Formatieve aanpassingen Veranderingen binnen de personeelsformatie kunnen ondermeer optreden op basis van natuurlijk verloop van personeel, urenverandering, (deeltijd)ontslag, interne verschuivingen en organisatieaanpassingen. Scala is van mening dat bij afvloeiing deze mensen alle, voor Scala mogelijke/haalbare, ondersteuning dienen te krijgen binnen de financiële beperkingen van Scala. We gaan in overleg met de OR en de betrokken vakbonden om een overeenstemming te bereiken over een Nieuw Sociaal Plan. De kunsteducatie is een arbeidsintensieve bedrijfstak. De personele lasten beslaan dan ook veruit het grootste deel van de begroting van Scala. Een forse bezuiniging houdt automatisch in een forse sanering van de huidige formatie. M.a.w. een reorganisatie. In de rechtspositieregeling die Scala volgt zijn de rechten van medewerkers geregeld bij gedwongen afvloeiing door een reorganisatie. Naast de wettelijke WW-uitkeringen hebben medewerkers recht op een bovenwettelijke en in sommige gevallen een nawettelijke uitkering. Een en ander betekent dat bij afvloeiing aanzienlijke lasten voor rekening van Scala kunnen komen. We hebben inmiddels de nodige maatregelen getroffen en afscheid genomen van een aantal medewerkers (reorganisatie 1). Het huidige weerstandsvermogen van Scala Hoogeveen is inmiddels uitgeput. Hiermee komt onze liquiditeit voor Scala Hoogeveen in gevaar. Voor Scala Meppel is de situatie veel positiever. Meer vlees op de botten, minder leegstand, minder bezuinigingen. Zie bijlage B voor de liquiditeitsprognose Scala Hoogeveen en Scala Meppel. Voor Scala Hoogeveen en Scala Meppel doen we incidenteel een beroep op de gemeente De Wolden om frictiekosten en transitiekosten te financieren. Dit budget willen we gebruiken om regelingen te treffen met het docententeam om afscheid van elkaar te nemen. Waarna docenten die in het nieuwe functieprofiel passen, terug kunnen keren als zelfstandig ondernemer (ZZP er). Het doel is om van Scala een flexibele organisatie te maken die snel kan anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen en meer projectmatig kan opereren. 7.2 CAR-UWO Deze regeling is van toepassing op het onderwijzend personeel vallend onder de werkingsfeer van de CAR-UWO. Uitgangspunt in de CAR-UWO is dat voor iedere medewerker vaststaat welk aantal contracturen op jaarbasis gewerkt moet worden. Deze werktijdenregeling voorziet in een uitleg en werkwijze om per cursusjaar in onderling overleg tussen werkgever (hoofd afdeling) en werknemer (docent) het aantal te werken jaaruren vast te leggen in een jaarrooster en afspraken te maken over de invulling van deze jaaruren. De veranderingen de komende jaren vragen om een flexibeler inzet van personeel. De vastgeprikte verhoudingen en voorwaarden uit onze CAO die op ons van toepassing is vormen daarin een belemmering. 11
We moeten ingegeven door de bezuiniging vanuit de gemeenten de arbeidsverhoudingen flexibeler maken en mobiliteit bevorderen. Op korte termijn willen we verder gaan met de flexibele inzet van personele capaciteit en vanaf schooljaar 2013-2014 meer gaan werken met ZZP ers. 7.3 Frictiekosten Er wordt WW-premie afgedragen en bij ontslagen is het UWV de uitkeringsinstantie. Het instituut is wel zelf verantwoordelijk voor de bovenwettelijke en nawettelijke WW. De totale verplichting WW, bovenwettelijke en nawettelijke WW bedraagt bij het geheel opheffen van het instituut Meppel 3.815.000. De component WW bedraagt 1.221.000. De component bovenwettelijke en nawettelijke WW bedraagt 2.594.000. Voor Scala Hoogeveen bedraagt de WW 1.199.000, de bovenwettelijke en nawettelijke WW 2.122.000. Scala Hoogeveen Het betreft op basis van gemiddeld een bedrag ad 1.200.000 aan verplichtingen in de wachtgeldsfeer alleen voor Scala Hoogeveen (Hoogeveen en De Wolden). In Hoogeveen willen we met de bijdrage vanuit de gemeente De Wolden en de gemeente Hoogeveen regelingen treffen met de medewerkers. Deze rechten willen we voor alle medewerkers binnen Scala Hoogeveen gaan afkopen tegen 50% van de nominale waarde bovenwettelijke en nawettelijke WW. Scala Meppel Het betreft op basis van gemiddeld een bedrag ad 860.000 aan verplichtingen in de wachtgeldsfeer alleen voor Scala Meppel. Het aandeel frictiekosten voor de gemeente De Wolden is als volg opgebouwdt: Scala Hoogeveen 135.000,- Scala Meppel 25.000,- Totaal 160.000,- 8. Vervolg Maatwerk per gemeente Iedere gemeente is autonoom in zijn cultuureducatiebeleid. In onze opvatting behoren instellingen zoals Scala daar rekening mee te houden zodat gemeenten verschillende pakketten van diensten in kunnen kopen. Scala behoort zich op te stellen als dienstverlener en de gemeente en de leerlingen zijn de klanten, zodat het organisatiebelang nooit maatwerk in de weg mag staan. We willen op basis van dit voorstel afspraken overeenkomen met de gemeente De Wolden vertaald in een prestatieovereenkomst. Overgangsperiode Het is reëel te veronderstellen dat het aantal leerlingen in het eerste seizoen naar alle waarschijnlijkheid zal dalen. Dat heeft de volgende oorzaken: Nieuwe vormen zoals de kinderateliers en het land van Scala hebben tijd nodig om te wortelen in de gemeente. Het aantal lesweken gaan omlaag en de tarieven gaan omhoog, wat effecten op de vraag zal hebben. Tegen deze achtergrond zullen wij extra inzetten op marketing en communicatie. Naast concrete werving en extra publiciteit zullen wij vormgeven aan klantpanels, waarmee wij de betrokkenheid van belangrijke gebruikersgroepen, zoals de hafasector, per gemeente willen vergroten. 12
Wij vinden het reëel dat Scala in de eerste jaren kans krijgt om de nieuwe werkwijze te implementeren. Om die reden willen wij met de gemeente overeenkomen om de eerste twee jaar niet af te rekenen op de gerealiseerde leerlingenaantallen. Rapportage Scala wil over de voortgang van de prestatie/activiteiten jaarlijks de volgende rapportages bij de gemeente indienen: Voor 1 juni een voorlopige eindrapportage over het voorafgaande seizoen. Voor 1 maart een voorlopige tussentijdse rapportage waarin is aangegeven in hoeverre de prestaties in de eerste helft van het seizoen zijn gerealiseerd en wat de verwachting is voor de tweede helft van het seizoen. De stichting dient uiterlijk op 15 mei van het lopende kalenderjaar een verantwoording bij de gemeente over het voorafgaande boekjaar in. 13