Toekomstvisie voor de horeca van de gemeente Zwolle 2012-2017. 2011-R-104/1024 10 juli 2012

Toekomstvisie voor de horeca van de gemeente Zwolle 2012-2017 2011-R-104/1024 10 juli 2012

Voorwoord Voorwoord Deze horecavisie is opgesteld door Van Spronsen & Partners horeca-advies in opdracht van de gemeente Zwolle en in nauwe samenwerking met Koninklijk Horeca Nederland. Van Spronsen & Partners is een ISO 9001:2000 gecertificeerd adviesbureau en is reeds 25 jaar als specialist actief binnen de horeca- en leisurebranche. Het ontwikkelen van horecavisies en - beleid behoort hierbij tot de kerntaken van het bedrijf. Aan ons bureau is eind 2011 opdracht verleend tot het opstellen van de horecavisie voor Zwolle. De ruimtelijk economische visie gaat in op de kansen, ontwikkelingsmogelijkheden, beperkingen en bedreigingen voor de horeca in de stad Zwolle. Voor de totstandkoming van dit document bedanken wij de leden van de projectgroep en de vele deelnemers aan de expertmeetings. Vanwege het interactieve proces, waarbij vele meningen gehoord zijn, is dit document op dynamische wijze tot stand gekomen. Hierbij hebben voortschrijdende inzichten geleid tot een actueel en zo breed mogelijk gedragen eindproduct. Van Spronsen & Partners horeca-advies Warmond, 25 juni 2012

Inhoudsopgave Voorwoord Leeswijzer pagina 1 Inleiding pagina 2 Samenvatting pagina 3 1. Benchmark pagina 4 2. Huidig horeca-aanbod pagina 18 3. Consumentenvraag pagina 44 4. Confrontatiematrix pagina 47 5. SWOT-analyse pagina 50 6. Visie pagina 53 2012 Van Spronsen & Partners horeca-advies. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder uitdrukkelijke toestemming van de rechthebbenden VSP-Groep te Warmond en de gemeente Zwolle niets uit deze uitgave worden vermenigvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. Van Spronsen en Partners te Warmond, Herenweg 83, 2361 EJ Warmond, Telefoon: 071-5418867, Fax: 071-5418869, Email: info@spronsen.com, Website: www.spronsen.com.

1 Leeswijzer Leeswijzer In het eerste hoofdstuk is een benchmark opgenomen. Zwolle wordt hier vergeleken met Amersfoort en Deventer, twee steden die qua inwoneraantal en ligging (in de omgeving van Zwolle) vergelijkbaar zijn. Daarnaast wordt een vergelijking gemaakt met twee ambitiesteden, Haarlem en Den Bosch. Tevens worden diverse learnings vermeld van horeca-ontwikkelingen en beleid in andere steden in binnen- en buitenland In hoofdstuk 6 is de visie uitgewerkt, per vastgesteld deelgebied. Tevens wordt hier per segment aangegeven wat de uitbreidingspotentie is en waar dit moet plaatsvinden en wordt een visie op de mogelijke verbeteringen van het horecanetwerk gegeven. Er is een apart bijlagenboek opgenomen, met onder andere de uitwerkingen van de belangrijkste trends & ontwikkelingen, horecaaanbod analyse en overzichten van de leden van de projectgroep en deelnemers van de expertmeetings. Hoofdstuk 2 vermeldt de meest relevante trends en ontwikkelingen voor de horeca en consumentenmarkt, noemt voorbeelden van hedendaagse ontwikkelingen ten aanzien van mengvormen (horeca bij cultuur, retail etc.). Het tweede hoofdstuk beschrijft de analyse van het huidige horecaaanbod in Zwolle en betreft zowel een kwantitatieve als kwalitatieve beoordeling van de bedrijven. In hoofdstuk 3 zijn voor de belangrijkste doelgroepen van de horeca de kritische succesfactoren, wensen en behoeften uiteengezet. Dit is van belang om in de visie een heldere richting te bepalen, zodat een optimale afstemming tussen vraag en aanbod wordt gerealiseerd. In hoofdstuk 4 vindt een confrontatie plaats tussen vraag en aanbod. Voor de doelgroepen die voor Zwolle van belang zijn, wordt kort en bondig uiteengezet wat de belangrijkste uitkomsten zijn. Deze geven richting aan de visie en het nog op te stellen richtinggevende beleidskader. Hoofdstuk 5 gaat in op de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen voor de horeca in de stad. Deze swot-analyse is het resultaat van het fysieke bezoek aan alle horecabedrijven door Van Spronsen & Partners en de uitkomsten van de diverse expertmeetings.

2 Inleiding Inleiding In het najaar van 2011 heeft de gemeente Zwolle aangegeven behoefte te hebben aan een visie op de horeca in haar stad voor de periode 2012-2017. Kader visie De genoemde toekomstvisie dient op basis van gegrond onderzoek en een interactief proces te worden opgesteld. Hierbij dient de visie de economische situatie vanuit alle belanghebbenden binnen de gemeente waar mogelijk te verbeteren en een kwaliteitsimpuls mogelijk te maken en te waarborgen. Het onderzoek zal de trends & ontwikkelingen binnen de horeca en leisurebranche in kaart brengen. De romp van de studie bestaat uit het kwantitatief en kwalitatief segmenteren van de verschillende horecagebieden en kanszones, het in kaart brengen van het huidige aanbod van de markt en het benoemen van de mogelijkheden na confrontatie. De toekomstvisie dient compact en to-the-point te worden opgesteld. Werkwijze Van Spronsen & Partners heeft eerst intensief de hele stad bezocht en het horeca-aanbod in Zwolle geanalyseerd. Op deze wijze heeft het bureau invulling gegeven aan haar eigen beleving van dit aanbod. De projectgroep was samen met Van Spronsen & Partners verantwoordelijk voor de uitvoering van het plan van aanpak en bewaakte de voortgang van het traject. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de leden van de projectgroep met bijbehorende discipline. Expertmeetings Voor het verkrijgen van een goed eindproduct was input vanuit verschillende doelgroepen die van belang zijn voor de horeca van essentieel belang. Daarom vervulde binnen het gevolgde traject een aantal expertmeetings een belangrijke rol. Bij deze meetings zijn afgevaardigden van diverse belanghebbende partijen in overleg met gemeente en KHN uitgenodigd. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen consumenten (bijvoorbeeld senioren, studenten, direct omwonenden van de centra) en professionals (o.a. brouwerijen, horecamakelaars, horeca-ondernemers). Tenslotte is de deelnemers voorafgaande aan de expertmeetings een inspiratieboekje toegestuurd, waarin diverse trends en ontwikkelingen waren uitgewerkt. Er is gekozen voor een integrale en interactieve aanpak om een zo breed mogelijk draagvlak te creëren. Van deze aanpak hebben de volgende initiatieven deel uitgemaakt: Projectgroep De projectgroep heeft een brede samenstelling gekend, waarbij zowel de gemeente als Koninklijk Horeca Nederland vertegenwoordigd was. Hiermee werd de integrale aanpak van het project gewaarborgd.

3 Samenvatting Samenvatting Onderstaand worden per hoofdstuk de belangrijkste conclusies en aanbevelingen uiteengezet: Benchmark -Zwolle trekt relatief veel dagtoeristen. Het winkelaanbod gerelateerd aan dagtoerisme is relatief beperkt. -De restaurantsector en de fastservicesector zijn in Zwolle onderontwikkeld, bieden ruimte voor uitbreiding en hebben prioriteit qua ontwikkeling. -Qua hotelsector en de drankensector scoort Zwolle boven de vergelijkbare steden maar nog ruim onder de ambitiesteden. Aanbod: -Zwolle kent een ouderwets traditionele restaurantmarkt met een sterke vertegenwoordiging van Nederlands-Frans en Chinees- Indische keukenrichtingen. -Gezien toekomstige ontwikkelingen van het Van der Valk hotel zal Zwolle vanaf medio 2013 een relatief hoge hotelkamerdichtheid hebben. -Winkelondersteunende horeca is beperkt vertegenwoordigd. -Uitgaansondersteunende horeca (ontnuchteringszaken) is slecht vertegenwoordigd. -Het ontbreekt aan moderne healthy concepten in de fastservice sector. Vraag -De verwachting is dat de omvang van de lokale markt de komende 5 jaar met 5,6% zal toenemen. -Voor de vraag vanuit het dagtoerisme gaan we uit van 3,5 miljoen bezoeken -De verwachting is dat over vijf jaar er ruim 11 miljoen horecabezoeken plaats vinden. Visie -Op basis van de segmentatie van de horecabezoeken naar sector en de hiermee gepaarde bestedingen is een kader gesteld voor het uitbreidingspotentieel. -Het totale uitbreidingpotentieel bedraagt circa 3.000m2 verkoopoppervlakte (5.000m2 BVO) -Dit komt neer op circa 10-11 bedrijven in de restaurantsector, 11-12 in de fastservicesector (beide sectoren richting niveau van vergelijkbare steden) en 2-3 bedrijven in de drankensector. -In het hoofdstuk van de visie is aangegeven waar deze uitbreidingen met name kunnen plaats vinden. -Additioneel op de uitbreidingspotentie is gesteld dat er altijd ruimte is voor zogenaamde pareltjes, bedrijven die vanuit een sterk concept/ondernemer een hoge koopmoeitebereidheid hebben en een groot dele van de vraag van buiten de stad trekt. De belangrijkste actielijnen in de visie zijn: -Grote Markt - Huiskamer van de stad. -Melkmarkt - Mainstream horecacluster. -Nieuwe Markt - Diner plein voor bovenkant middensegment. -Bethlehemkerkplein Doelbezoek avondhoreca. -Grote Kerkplein Verlengde van mainstream horecagebied. -Voorstraat - Concentratie van avond- en nachthoreca voor jongeren. -Jufferenwal - Aantrekkelijke verbinding met centrum (Melkmarkt). Op termijn terugdringen van drankensector en ontnuchteringzaken en verplaatsen naar de Voorstraat. - Winkelgebied: Uitsluitend winkelondersteunende horeca. -Winkelgebied: Differentiatie binnen het segment daghoreca. -Cultuurzone: Versterken culturele signatuur.

4 1. Benchmark Vergelijking met vergelijkbare steden en ambitiesteden Learnings uit binnen- en buitenland Openingstijden Dichtheid Terrasbeleid Consumenten en arbeid

5 Benchmark: De Steden Zwolle De gemeente Zwolle telt circa 120.000 inwoners. De grootste plaats in de gemeente is de stad Zwolle, de overige 18 plaatsen in de gemeente zijn zeer kleinschalig. Zwolle is te bereiken via de A28 en heeft ook een treinstation. De spoorwegen van en naar Zwolle worden in 2012 uitgebreid met een aansluiting van en naar Lelystad. Zwolle heeft een regionale functie op het gebied van winkel-, horeca- en recreatieaanbod. Vergelijkbare gemeenten In deze benchmark wordt een vergelijking getrokken tussen de gemeente Zwolle en twee andere gemeenten die op basis van ligging, inwonersaantal en regiofunctie vergelijkbaar zijn. Het betreft hier de gemeenten Amersfoort en Deventer. Ambitie gemeenten Zwolle heeft de ambitie om een vaste positie te veroveren in de top van meest gastvrije binnensteden. Daarom is voor deze benchmark niet alleen gekeken naar steden die in de huidige situatie vergelijkbaar zijn, maar tevens naar steden die de titel Meest Gastvrije Stad reeds hebben bemachtigd. Het betreft de steden Haarlem (winnaar 2009) en s-hertogenbosch (winnaar 2010 en 2011). In deze benchmark wordt duidelijk waar de verschillen zitten tussen deze steden en Zwolle.

6 Benchmark: Consumenten Consumenten Ambitiesteden hebben circa 25.000 inwoners meer. Het aantal inwoners is de afgelopen 5 jaar relatief sterk gestegen met 5%. De prognose in Zwolle laat de komende vijf jaar een relatief sterke toename zien. In de omliggende gemeenten (binnen 30 autominuten) wonen circa 418.000 mensen, dit aantal blijft de komende 5 tot 10 jaar vrijwel gelijk. Relatief veel jongeren (15-29 jaar) en weinig ouderen (zowel 50-64 jaar als 65 jaar en ouder). Net als ambitiesteden relatief veel éénpersoonshuishoudens, waarbinnen in Zwolle relatief veel tussen 20 en 30 jaar. Meerpersoonshuishoudens (gezinnen) zijn hierdoor relatief ondervertegenwoordigd. Relatief weinig mensen binnen de hoogste inkomensklasse. Gemiddeld besteedbaar inkomen is relatief laag. Consumentgegevens Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Inwoners Inwoneraantal 120.355 122.665 145.728 16.655.799 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 5,0% 4,1% 3,1% 1,8% Prognose komende 5 jaar 8,0% 5,4% 5,8% 2,1% Leeftijdsverdeling 0 tot en met 14 jaar 19% 20% 17% 17% 15 tot en met 29 jaar 21% 18% 18% 18% 30 tot en met 49 jaar 30% 31% 31% 28% 50 tot en met 64 jaar 17% 18% 20% 20% 65 jaar en ouder 13% 13% 15% 16% Huishoudsamenstelling Eénpersoonshuishoudens 40% 37% 42% 37% Tweepersoonshuishoudens 28% 27% 27% 29% Meerpersoonshuishoudens 32% 36% 31% 34% Inkomen Laagste klasse 20% 19% 18% 20% Een na laagste klasse 20% 19% 20% 20% Middelste klasse 22% 22% 21% 20% Een na hoogste klasse 21% 21% 21% 20% Hoogste klasse 18% 20% 20% 20% Gemiddeld besteedbaar inkomen 19.100 20.050 20.450 20.000 Bron: CBS 2011 Zwolle is een groeiende stad met een bovengemiddelde groei in aantal inwoners. De horecamarkt dient rekening te houden met relatief veel jongeren.

7 Benchmark: Zakelijk en toeristisch Zakelijk en toeristisch Het aandeel werkzame personen ligt relatief laag. Het aantal bedrijven ligt lager dan in de vergelijkbare steden en een stuk lager dan in de ambitiesteden. De bedrijvigheid van de stad (aantal bedrijven per 10.000 inwoners) is relatief laag. De stad telt relatief veel arbeidsplaatsen. In Zwolle bevinden zich relatief veel grootschalige bedrijven (bedrijven met meer dan 50 werknemers). Groot- en tussenhandel en zakelijke dienstverlening zijn voor horeca de meest belangrijke branches. Het aandeel zakelijke dienstverlening binnen de totale bedrijvigheid is in Zwolle laag. Zwolle telt relatief veel dagtoeristische bezoeken. 43% van de bezoeken is afkomstig uit de provincie Overijssel, 57% uit de overige provincies. Zakelijk en toeristisch Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Werzame personen Werkzame personen 54.600 56.950 68.950 7.391.000 Aandeel binnen bevolking 45% 46% 47% 44% Bedrijven, omvang en branche Aantal bedrijven 6.236 6.709 9.225 1.007.278 Aantal arbeidsplaatsen 85.499 59.198 81.716 9.198.000 Bedrijven per 10.000 inwoners 52 55 63 60 Bedrijven < 50 medewerkers 98,2% 98,5% 98,9% 99,0% Bedrijven > 50 medewerkers 1,8% 1,5% 1,1% 1,0% Aandeel groot en tussenhandel 26% 24% 24% 25% Aandeel zakelijke dienstverlening 34% 39% 37% 31% Toerisme Dagtoerisme 3.408.000 2.243.500 3.381.500 95.769.000 Retail Winkels m² centrum 67.000 58.839 95.677 x m² per 10.000 inwoners 5.567 4.797 6.565 x m² per 10.000 dagtoeristen 197 262 283 x Bron: KvK 2011, CBS 2011, NBTC 2010 en koopstromenonderzoeken 2010. De oppervlakte van de winkels in het centrum ligt relatief hoog ten opzichte van vergelijkbare steden, maar relatief laag ten opzichte van ambitiesteden. Zwolle kent een lage bedrijvigheid en een hoog aantal arbeidsplaatsen. Er bevinden zich relatief veel grootschalige bedrijven, wat aantrekkelijk is voor horeca. Zwolle trekt relatief veel dagtoeristen. Het winkelaanbod gerelateerd aan dagtoerisme is relatief beperkt.

8 Benchmark: Horecadichtheid Horecadichtheid per sector Het aantal hotelkamers ligt circa 100 lager dan in de ambitiesteden. De restaurantsector heeft relatief laag aantal bedrijven waarmee de stad een relatief lage restaurantdichtheid heeft. De restaurantsector biedt theoretisch ruimte voor uitbreiding van het aanbod. Qua drankensector bestaat een licht hogere dichtheid dan vergelijkbare steden. In vergelijking met ambitie steden telt de drankensector fors minder bedrijven en bestaat een lagere dichtheid. De fastservicesector is onderontwikkeld met een sterke ondervertegenwoordiging van aantal bedrijven, waarmee de stad een lage dichtheid heeft. De fastservicesector biedt ruimte voor uitbreiding van het aanbod. De restaurantsector en de fastservicesector zijn in Zwolle onderontwikkeld, bieden ruimte voor uitbreiding en hebben prioriteit qua ontwikkeling. Hotelsector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Aantal hotels 9 8 9 2.192 Aantal hotelkamers 438 402 534 94.927 Dichtheid per 10.000 inwoners 36 33 37 57 Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 51 68 65 103 Dichtheid per 10.000 dagtoeristen 1,3 1,8 1,6 9,9 Restaurantsector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Aantal bedrijven 64 79 124 10.947 Dichtheid per 10.000 inwoners 5,3 6,4 8,5 6,6 Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 7,5 13,3 15,2 11,9 Dichtheid per 10.000 dagtoeristen 0,19 0,35 0,37 1,14 Drankensector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Aantal bedrijven 108 96 162 17.079 Dichtheid per 10.000 inwoners 9,0 7,8 11,1 10,3 Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 12,6 16,2 19,8 18,6 Dichtheid per 10.000 dagtoeristen 0,32 0,43 0,48 1,78 Fastservicesector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Aantal bedrijven 62 78 118 10.237 Dichtheid per 10.000 inwoners 5,2 6,3 8,1 6,1 Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 7,3 13,1 14,4 11,1 Dichtheid per 10.000 dagtoeristen 0,18 0,35 0,35 1,07 Bron: Bedrijfschap horeca en catering 2011 Qua hotelsector en de drankensector scoort Zwolle boven de vergelijkbare steden maar nog ruim onder de ambitiesteden.

9 Benchmark: Horecaconcentratiegebieden Diversiteit van subsectoren van horeca (bedrijfstypes) Positioneringsmatrix Voornaamste horecaconcentratiegebied Niveau + Zwolle: Grote Markt en Melkmarkt Amersfoort: Hof XXXen Krommestraat Eenzijdig Divers Niveau - Deventer: Brink Alkmaar: Waagplein en Mient Zwolle Amersfoort Deventer Alkmaar Haarlem Gouda Den Bosch Conclusie Ten opzichte van vergelijkbare steden kent Zwolle binnen het voornaamste horecaconcentratiegebied een divers aanbod van bedrijfstypes. (hotel-, restaurant-, dranken-, en fastfoodsector gemêleerd aanwezig) Bij ambitiesteden is de horeca in het voornaamste horecaconcentratiegebied een hoger niveau. In Den Bosch is het aanbod in het voornaamste concentratiegebied eenzijdig, met voornamelijk restaurants. Haarlem: Grote Markt Gouda: Markt en Nieuwe Markt Den Bosch: Rondom de Putstraat

10 Benchmark: Horecaconcentratiegebieden Diversiteit binnen de sectoren (keukenrichtingen, cafétypes, etc.) Positioneringsmatrix Voornaamste horecaconcentratiegebied Niveau + Zwolle: Grote Markt en Melkmarkt Amersfoort: Hof XXXen Krommestraat Eenzijdig Matrix Divers Niveau - Deventer: Brink Alkmaar: Waagplein en Mient Zwolle Amersfoort Deventer Alkmaar Haarlem Gouda Den Bosch Conclusie Ten opzichte van vergelijkbare steden kent Zwolle binnen het voornaamste horecaconcentratiegebied een relatief eenzijdig aanbod van diverse bedrijfstypes binnen de subsectoren (diversiteit van keukenrichtingen binnen restaurantsector of diversiteit van cafétypes binnen de drankensector). Het niveau is vergelijkbaar. Bij ambitiesteden heeft horeca in het voornaamste horecaconcentratiegebied een hoger niveau. Bij Haarlem is het aanbod relatief eenzijdig met voornamelijk restaurants, in Den Bosch is de diversiteit van bedrijven hoger ( met name door een hoge diversiteit van keukenrichtingen). Haarlem: Grote Markt Den Bosch: Rondom de Putstraat Gouda: Markt en Nieuwe Markt

11 Benchmark: Beleid Openingstijden Zwolle Sluitingstijden maximaal 04.00 uur. 4-tal bedrijven hebben ontheffing tot 05.00 uur. Voorstel voor vrije sluitingstijden ingediend, moet nog in de raad worden besproken Benchmarksteden Geen van de steden uit de benchmark heeft vrije sluitingstijden. Uitsluitend Amersfoort kent latere sluitingstijden van 05:00 uur. Amersfoort heeft verlengde openingstijden voor ontnuchteringzaken Overige steden Leiden heeft vrije sluitingstijden in combinatie met een venstertijd (02.00 uur). De venstertijd geldt niet voor ontnuchteringszaken (shoarmazaken en snackbars) waar geen alcohol verkocht mag worden. Groningen heeft vrije sluitingstijden zonder venstertijd. In Rotterdam wordt gewerkt met Verlaatjes, en kunnen ondernemers 10x per jaar per sms of website verlate sluitingstijden aanvragen. Mengvormen Zwolle Geen specifiek beleid voor mengfuncties. Benchmarksteden In Haarlem en Den Bosch is tevens geen beleid voor mengfuncties. Amersfoort en Deventer hebben beleid voor mengfuncties in combinatie met retail. Beleid beperkt zich tot maximum oppervlakte (respectievelijk 10% en 15%). Overige steden Aspecten als openingstijden, eigen entree, verstrekking van alcoholhoudende dranken (drank- en horecavergunning) en mogelijkheden voor terras zijn in sommige steden gereguleerd.

12 Benchmark: Beleid Terrasbeleid Zwolle Sluitingstijden van terrassen is momenteel 01.00 uur. Geen onderscheid week/weekend of zomer/winter. In juli en augustus in weekend tot 01.30 uur. Geen beleid eenduidigheid uitstraling. Benchmarksteden Overige steden sluitingstijd tevens 01.00, behalve Den Bosch met een standaard sluitingstijd van 02.00 uur. Deventer dwingt ondernemers per gebied gezamenlijk een keuze te maken inzake afstemming van terrasmeubilair, keuze parasols en windschermen. Overige steden Maastricht heeft stringente regulering van terrassenbeleid met keiharde eisen voor stoelen, parasols, kleurgebruik, etc. Dit wordt ook gehandhaafd. Hiermee wordt uniforme uitstraling gewaarborgd. Overig beleid Zwolle Maastricht In Rotterdam verleent gemeente bij overname tijdelijke vergunning zodat versneld geëxploiteerd kan worden (ipv 8 weken op vergunning te wachten). Tevens wordt hier het verlaatje toegepast, waarbij men eenvoudig een aantal keer per jaar ontheffing van de sluitingstijden kan aanvragen. Diverse steden hebben convenant veilig uitgaan, tussen politie, gemeente, OM, en horecaondernemers om veiligheid te bevorderen. Diverse steden hebben een collectieve horecaontzegging om overlastgevers uit alle horeca te weren. In Haarlem hanteren ze een gele en rode kaarten beleid voor ondernemers bij overtredingen van horecabeleid.

13 Benchmark: Learnings stads- en gebiedsontwikkeling Mosae Gusto - Maastricht Katendrecht -Rotterdam Locatie buiten Traffic: locatie uit het zicht, onder de grond Kan alleen als er een bovenregionaal niveau wordt geboden. Horeca in stedelijke ontwikkeling bij parkeergarage Horeca bij een parkeergarage is een slechte impulslocatie. Wereldwijde trend Van verwaarloosde puinhoop tot hotspot Gemeente draagt bij aan investeringen in her-ontwikkeling en planvorming. Partijen worden uitgekocht, subsidies worden verstrekt en goede ondernemers (pioniers) worden getriggerd. Erasmusbrug Rotterdam Pop-up concepten creëren extra vraag Tijdelijke hotspots zorgen voor schaarste. Concepten worden zo een hype. Mogelijkheden om hierin te variëren (wisseling van concepten) en dit vanuit de gemeente te stimuleren. Horeca voor sociale veiligheid omgeving Niet elke vrije plek is een horecalocatie

14 Benchmark: Learnings stads- en gebiedsontwikkeling Yoyoghurt -Leiden Stadsplein -Amstelveen De wet van de remmende voorsprong Innovatie brengt altijd risico`s met zich mee. Yoyoghurtin Leiden is in 2009 failliet gegaan, terwijl Frozz geopend in 2010 beter loopt. Maastricht, Heerlen, Geleen, Scheveningen, Nijmegen Duidelijke keuzes maken bij pleinontwikkeling Plein is alleen een bruisend stadshart bij evenementen. Merendeel van de dagen is het een sfeerloos geheel.. Arena Boulevard - Amsterdam Wees kritisch bij bepalen gewenste horecaconcepten Formule Applebee s mislukt in Nederand. Keten was te Amerikaans voor Nederland. Combinatie van functies versterkt aantrekkingskracht Sport, werken en uitgaan op één plek. In ruim tien jaar tijd uitgegroeid tot tweede stadscentrum. GETZ, de Music Dome en woningen moeten de Arena Boulevard compleet maken.

15 Benchmark: Learnings stads- en gebiedsontwikkeling New York NYC Plaza Program Het Plein Den Haag Sociale functie openbare ruimte verbeterd buurten Rustige straten worden omgetoverd tot drukke, sociale pleinen, zodat alle New Yorkers op 10 min afstand openbare ruimte hebben. Guggenheim - Bilbao Uniformiteit impuls voor uitstraling Uniformiteit in bedrijfstypen en openingstijden geeft congruent geheel. Ook parasols en stoelen in 1 stijl aangepast voor een samenhangende uitstraling. Stratumseind -Eindhoven Nieuwe aantrekkingskracht genereert toerisme Toerisme in Bilbao nam in tien jaar tijd toe met bijna 150%. Monocultuur in verkeerd segment Grote drukte, 220 meter lang, circa 55 horecazaken, 30.000 bezoekers per weekend. Drankmisbruik en drukte is groot, waardoor veel geweldsincidenten: imago verslechterd.

16 Benchmark: Learnings stads- en gebiedsontwikkeling Foodloop Restaurant - Europa-Park Duitsland EtalArte -Roermond Technologische ontwikkeling vervangt mens-factor Het eten en drinken wordt via een achtbaan aan gasten bezorgd, bestellingen via een computerscherm. Geen bediening meer nodig en unieke ervaring. Leegstaande etalages opgevuld met kunst In Roermond kunnen kunstenaars hun werk tonen in leegstaande etalages, hierdoor is de gemeente gelijk af van de zwarte gaten. Kruisherenhotel -Maastricht Avenue Culinaire Den Haag Historische panden met modern design brengen unieke beleving Bijzondere historische panden worden ingericht als moderne design locaties. Authentieke elementen en historie in combinatie met design zorgen voor een unieke beleving Alleen een uithangbord is niet voldoende Aan één van de mooiste grachten van Den Haag is de Avenue Culinaire te vinden. Een reeks restaurants en cafés die ieder een uniek en internationaal aanbod brengen. Voer door over de linie. Alleen een naam aan hangen werkt averechts.

17 Benchmark: Learnings stads- en gebiedsontwikkeling Sterconcentratie San Sebastian Sterrenconcentratie zorgt voor internationaal toerisme San Sebastian in het noorden van Spanje, heeft de grootste Michelinsterren-dichtheid ter wereld. Hier bevinden zich in totaal 7 restaurants met 14 sterren. Dit zorgt voor een enorme toeristische aantrekkingskracht.

18 2. Huidig horeca-aanbod Branchering Concentratiegebieden Horecanetwerk Looproutes Kwalitatief Kwantitatief Positionering

19 Horeca-aanbod: Kwantitatieve analyse Hotelsector Zwolle heeft met Het Spinhuis (Librije s Hotel) als enige stad van de benchmarksteden een vijf-sterren hotel. De verdeling van hotelkamers naar luxeniveau is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde. Ambitiesteden kennen een fors hoger aandeel 4 ster kamers binnen het totaalaanbod. Het aantal B&B s blijft achter bij de vergelijkbare- en ambitiesteden. Binnen de agglomeratie (Zwolle inclusief aangrenzende gemeenten is het hotelkameraanbod relatief beperkt Zwolle heeft de afgelopen 5 jaar een zeer sterke ontwikkeling doorgemaakt in de hotelsector: Hotel Pillows met 47 kamers in 2007; Het Spinhuis met 19 kamers in 2011; Hamshire Hotel Lumen met 125 kamers in 2011. Momenteel wordt gebouwd aan een nieuw Van der Valk Hotel in Zwolle, met 185 kamers een groot restaurant en uitgebreide congresfaciliteiten. De planning is dat het hotel medio 2013 geopend wordt. Hotelsector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Aantal en ontwikkeling Aantal hotels 9 8 9 2.192 Aantal hotelkamers 438 402 534 94.927 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 79% 68% 6% 11% Kamers pensions en B&B 11 31 41 13.588 Totaal kameraantal 449 433 575 108.515 Aantal kamers agglomeratie 994 1.493 1.288 x Verdeling naar luxeniveau Aandeel 1 ster kamers 0% 1% 1% 3% Aandeel 2 ster kamers 3% 4% 8% 7% Aandeel 3 ster kamers 37% 49% 14% 34% Aandeel 4 ster kamers 56% 46% 78% 51% Aandeel 5 ster kamers 5% 0% 0% 5% Bron: Bedrijfschap horeca en catering 2011 Door recente ontwikkelingen is het aantal hotelkamers op een redelijk niveau komen te liggen. Gezien toekomstige ontwikkelingen van het Van der Valk hotel zal Zwolle vanaf medio 2013 een relatief hoge hotelkamerdichtheid hebben.

20 Horeca-aanbod: Kwantitatieve analyse Restaurantsector Zoals reeds aangegeven in de benchmark is de restaurantsector onderontwikkeld. Het aantal restaurants is net als in vergelijkbare steden relatief sterk toegenomen, terwijl de ambitiesteden juist een krimp hebben gehad. De afgelopen vijf jaar heeft in Zwolle een nog sterkere toename van restaurantoppervlakte plaats gevonden (uitbreidingen en relatief grootschalig nieuw aanbod). Zwolle heeft relatief veel culinair hoogstaande restaurants. De stad kent relatief weinig Italiaanse en overige Zuid-Europese restaurants. Met name restaurants met een overige buitenlandse keuken hebben de afgelopen vijf jaar een sterke ontwikkeling meegemaakt, het absolute aantal is echter nog beperkt. De restaurantsector is onderontwikkeld. Zwolle kent een ouderwets traditionele restaurantmarkt met een sterke vertegenwoordiging van Nederlands- Frans en Chinees-Indische keukenrichtingen. Ondervertegenwoordiging zit met name in buitenlandse keukenrichtingen Restaurantsector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Omvang en ontwikkeling Aantal bedrijven 64 79 124 10.947 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 10,3% 14,5% -1,6% 1,8% Totale oppervlakte (vvo) 10.712 12.160 16.773 1.785.268 Ontwikkeling vvo afgelopen 5 jaar 30,0% 17,1% 2,4% 4,9% Gemiddelde m² per bedrijf 167 154 135 163 m² per 10.000 inwoners 890 991 1.151 1.072 Culinaire top Aantal sterrenrestaurants 2 0,5 1 102 Totaal aantal sterren 5 0,5 1 122 Dichtheid per 10.000 inwoners 0,42 0,04 0,07 0,07 Lekker top 500 restaurants 8 4 5,5 500 Dichtheid per 10.000 inwoners 0,7 0,3 0,4 0,3 Special Bite (website) 10 7,5 14,5 867 Dichteid per 10.000 inwoners 0,8 0,6 1,0 0,5 Nederlands-Frans 26 26 39,5 5.558 Dichtheid per 10.000 inwoners 2,2 2,1 2,7 3,3 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 4% 13% -18% -3% Italiaans 9 13 17 1.268 Dichtheid per 10.000 inwoners 0,7 1,1 1,2 0,8 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 13% 30% -3% 11% Zuid-Europees 6 9 13 1.135 Dichtheid per 10.000 inwoners 0,5 0,7 0,9 0,7 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 20% -14% 30% 14% Chinees-Indisch 11 11 15 1.990 Dichtheid per 10.000 inwoners 0,9 0,9 1,0 1,2 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 0% 0% -27% -9% Overig Aziatisch 4 7 13 677 Dichtheid per 10.000 inwoners 0,3 0,6 0,9 0,4 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 0% 75% 53% 31% Overig buitenlands 16 18 33 1.979 Dichtheid per 10.000 inwoners 1,3 1,5 2,3 1,2 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 60% 38% 14% 13% Bron: Bedrijfschap horeca en catering 2011

21 Horeca-aanbod: Kwantitatieve analyse Drankensector Het aantal bedrijven en de oppervlakte ligt op een niveau tussen vergelijkbare steden en ambitiesteden in. Zwolle heeft een relatief beperkte krimp meegemaakt van de drankensector. Krimp in de drankensector zit met name in café/barbedrijven. Sinds 2011 staat één bedrijf in Zwolle ingeschreven als discotheek. Dit is in feite geen discotheek (Spatjes 90m², aan de Jufferenwal). Discotheekaanbod in vergelijkbare steden is tevens mager. In ambitiesteden is café-, coffe/kios- en discotheekaanbod een stuk hoger, dit aantal neemt echter ook af over de afgelopen vijf jaar. Qua drankensector scoort Zwolle hoger dan vergelijkbare steden en lager dan ambitiesteden. Het ontbreekt in de stad aan een echte discotheek. De café- en discothekensector staat landelijk onder druk. Drankensector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Drankensector totaal Aantal bedrijven 108 96 162 17.079 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar -2% -7% -7% -6% Totale oppervlakte (vvo) 22.015 21.196 29.635 3.762.637 Ontwikkeling vvo afgelopen 5 jaar 5% 3% -1% 2% Gemiddelde m² per bedrijf 204 221 183 220 m² per 10.000 inwoners 1829 1728 2034 2.259 Café/bar 60 57 104 9.304 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar -12% -11% -8% -9% Aantal per 10.000 inwoners 5,0 4,6 7,1 5,6 Discotheek 1 0,5 2,5 243 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar - -50% -29% -25% Aantal per 10.000 inwoners 0,08 0,04 0,17 0,15 Aantal per 10.000 15-29 jaar 0,40 0,22 0,93 0,80 Coffee/kiosk 10 10 21,5 1.562 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 25% -17% -12% -1% Aantal per 10.000 inwoners 0,8 0,8 1,5 0,9 Horeca sport, recreatie & strand 15 11 20,5 3.715 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 0% 0% 0% -2% Aantal per 10.000 inwoners 1,2 0,9 1,4 2,2 Ontmoetings-/Zalencentrum 22 17,5 13,5 2.255 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 16% 13% 0% 1% Aantal per 10.000 inwoners 1,8 1,4 0,9 1,4 Bron: Bedrijfschap horeca en catering 2011

22 Horeca-aanbod: Kwantitatieve analyse Fastservicesector De fastservicesector in Zwolle is onderontwikkeld. De afgelopen vijf jaar heeft deze sector een bovengemiddelde groei doorgemaakt. Het aantal cafetaria s is fors ondervertegenwoordigd. Het aantal lunchrooms is fors gestegen, maar is gezien het winkelaanbod nog beperkt. Het aantal shoarmazaken is sterk ondervertegenwoordigd. Het aantal fastfoodrestaurants, pannenkoekenrestaurants en ijssalons ligt op een vergelijkbaar niveau als vergelijkbare- en ambitiesteden. Fastservicesector is onderontwikkeld. Winkelondersteunende horeca is beperkt vertegenwoordigd. Uitgaansondersteunende horeca (ontnuchteringszaken) is slecht vertegenwoordigd. Het ontbreekt aan moderne healthy concepten in de fastservice sector. Fastservicesector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland Fastservicesector totaal Aantal bedrijven 62 77,5 118 10237 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 11% 8% 5% 3% Totale oppervlakte (vvo) 4.413 5.043 7.093 687.465 Ontwikkeling vvo afgelopen 5 jaar 17% 16% 11% 7% Gemiddelde m² per bedrijf 71 65 60 67 m² per 10.000 inwoners 367 411 487 413 m² per 10.000 m² winkels 659 857 741 x Cafetaria 26 36,5 47 4.840 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar -4% 3% -4% -4% Dichtheid per 10.000 inwoners 2,2 3,0 3,2 2,9 Lunchroom 20 18 40 2.394 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 43% -5% 14% 9% Dichtheid per 10.000 inwoners 1,7 1,5 2,7 1,4 Aantal per 10.000m² winkels 3,0 3,1 4,2 x Shoarmazaak 4 7 17 1.378 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar -33% 8% 6% 2% Dichtheid per 10.000 inwoners 0,3 0,6 1,2 0,8 Fastfoodrestaurant 5 4 6 368 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 0% 17% 9% 4% Dichtheid per 10.000 inwoners 0,4 0,3 0,4 0,2 Pannenkoekenrestaurant 2 4 1 339 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 200% 75% -33% 6% Dichtheid per 10.000 inwoners 0,2 0,3 0,1 0,2 IJssalon 2 3 4 492 Ontwikkeling afgelopen 5 jaar 0% 50% 33% 27% Dichtheid per 10.000 inwoners 0,2 0,2 0,3 0,3 Bron: Bedrijfschap horeca en catering 2011

23 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden Horecaconcentratiegebieden binnenstad Primair Horeca gebied Voornaamste horecaplein en straat Divers aanbod vanuit verschillende sectoren Hoofdzakelijk middensegment Verpauperde zuidzijde van de Melkmarkt Secundair Horeca gebied Horeca verdeeld over netwerk van pleinen Hoofdzakelijk aanbod van restaurants Tevens secundair winkelgebied Relatief veel leegstand Rondom de Peperbus Cafés aan Voorstraat en Jufferenwal Restaurants aan Kamperstraat en Ossenmarkt Winkelgebied Aanbod winkelondersteunende daghoreca Vrijwel uitsluitend fastservicesector Oude Vismarkt en Gasthuisplein Hoofdzakelijk cafés Gericht op ouder publiek Cultuurzone Ondersteunend voor Fundatie en Odeon

24 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden Primair horeca gebied 32 Niveau Laag Hoog 31 31 27 30 29 28 26 25 24 15 4 16 17 6 7 19 5 18 23 22 Diversiteit Concept Terras Eenzijdig Traditioneel Geen Divers Trendy Allemaal 3 2 21 Uitstraling Restaurants 13 Fastservice 12 Drankensector 7 Hotel 1 Totaal 33 14 12 13 11 1 20 10 9 8 TOP Grote markt, Melkmarkt en Rodetorenplein zijn goede terraslocaties. Aanwezigheid van karakteristieke panden. FLOP Zuidzijde Melkmarkt verpauperde uitstraling. Rommelige uitstraling door slordig gestalde fietsen. Aanbod en niveau Veel aanbod restaurants aan de Melkmarkt, voornamelijk in midden en laag segment. Veel aanbod fastservice aan de Grote Markt, focus op jongeren. Weinig aanbod drankensector, hoofdzakelijk café/bar bedrijven in het lage segment. Grote Markt Melkmarkt

25 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden Secundair horeca gebied Niveau Laag Hoog 3 4 19 23 14 13 25 8 9 7 11 24 21 16 10 12 22 17 1 18 6 20 15 5 2 26 Diversiteit Concept Terras Uitstraling Eenzijdig Traditioneel Geen Divers Trendy Allemaal Restaurants 12 Fastservice 5 Drankensector 9 Hotel 0 Totaal 26 TOP Leuke concepten op zoals Samen en de Proosdij. Geslaagde herinrichting Nieuwe Markt. FLOP Horecapleinen missen echte trekkers. Horeca is verspreid over een groot gebied. Aanbod en niveau Veel aanbod restaurants, voornamelijk in midden en laag segment. Weinig aanbod fastservice, zeer verspreid. Aanbod van cafés van redelijk niveau. Nieuwe Markt / Samen Sassenstraat

26 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden De Cultuurzone Niveau Laag Hoog 2 1 Diversiteit Eenzijdig Divers 3 7 6 Concept Terras Traditioneel Geen Trendy Allemaal 4 5 Uitstraling Restaurants 1 Fastservice 3 Drankensector 1 Hotel 2 Totaal 7 TOP Sterke concepten zoals Bagel & Beans en GooodyFooods. Uitstraling herinrichting Potgietersingel geslaagd. FLOP - Aanbod en niveau Horeca ondersteunend aan cultuur. (Fundatie, Odeon en Fraterhuis). Vooral daghoreca. Twee Bed and Breakfast bedrijven. Potgietersingel / Villa Suikerberg Potgietersingel / Fundatie

27 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden Oude Vismarkt en Gasthuisplein Niveau Laag Hoog Diversiteit Eenzijdig Divers Concept Traditioneel Trendy 16 12 14 1 10 2 3 4 Terras Geen Allemaal 5 6 7 15 13 11 8 9 Uitstraling TOP In potentie aantrekkelijke terraslocatie op het Gasthuisplein. Restaurants 3 Fastservice 4 Drankensector 9 Hotel 0 Totaal 16 FLOP Rommelige uitstraling, geen uniformiteit en overal fietsen. Cafés hebben een gedateerde uitstraling. Aanbod en niveau Groot aanbod in drankensector, veelal in het lage segment. Hoofdzakelijk avondhoreca. Bioscoop ondersteunende horeca (bioscoop zal op termijn verplaatsen). Gasthuisplein Gasthuisplein

28 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden Winkelgebied Niveau Laag Hoog Diversiteit Eenzijdig Divers Concept Traditioneel Trendy 16 15 19 7 6 8 Terras Geen Allemaal 10 14 3 11 12 1 4 13 17 2 18 5 9 Uitstraling TOP Geen verstoring winkelconcentratiegebied door avondhoreca. Sterke concepten zoals het Vliegerhuys en Doppio. Restaurants 3 Fastservice 15 Drankensector 1 Hotel 0 Totaal 19 FLOP Goedkoop ogende snackbars, aanwezigheid graffiti. Aanzicht V&D zeer matige entree van winkelgebied. Aanbod en niveau Winkelondersteunende horeca, veelal fastservice. Horeca van redelijk niveau. Enkele restaurants in zijstraten van de winkelstraat. Diezerstraat / Doppio Spiegelstraat / Nieuwstraat

29 Horeca-aanbod: Concentratiegebieden Rondom de Peperbus 26 29 30 31 8 3 10 9 7 28 4 21 1 2 22 6 14 20 19 18 17 16 15 25 35 34 12 24 5 27 23 11 32 Niveau Diversiteit Concept Terras Laag Hoog Eenzijdig Divers Traditioneel Trendy Geen Allemaal Uitstraling TOP Geconcentreerd aanbod van cafés in de Voorstraat. Enkele sterke concepten zoals Mizu en Het Vliegende Paard. 33 13 FLOP Verpauperd aanzicht Jufferenwal, cafés ver uit elkaar. Restaurants 10 Fastservice 4 Drankensector 20 Hotel 1 Totaal 35 Verpauperd aanzicht Voorstraat door voormalig bankgebouw. Aanbod en niveau Veel aanbod in drankensector, veelal in het lage segment. Redelijk aanbod restaurants, met een aantal van hoog niveau. Concentratie van cafés in de Voorstraat en aan de Jufferenwal. Jufferenwal / Mizu Voorstraat

30 Horeca-aanbod: Buitengebied Buiten de Singel Uitstraling TOP Willemskade: Concentratie van restaurants aan de Willemskade. Stationsgebied: Uitstraling van de stationsweg met Wientjes & Pillows. Geplande herontwikkeling stationsgebied. Assendorp: Unieke concepten zoals Christel s Cupcakes. FLOP Stationsgebied: Weinig aanbod in daghoreca rondom station. Assendorp: Weinig winkelondersteunende horeca. Thomas a Kempisstraat: Weinig winkelondersteunende horeca. Thomas a Kempisstraat Assendorp Stationsgebied Willemskade Horeca in concentratiegebieden Restaurants 8 Fastservice 12 Drankensector 9 Hotel 2 Totaal 31 Aanbod en niveau Veel aanbod in fastservice sector, veelal in het lage segment. Aanbod in drankensector, veelal in het lage segment. Christel s cupcakes Stationsweg / Wientjes

31 Horeca-aanbod: Buitengebied Buitengebieden Uitstraling TOP Veelal winkelondersteunende horeca in winkelcentra De horeca strip in het winkelcentrum Zwolle Zuid. FLOP Weinig onderscheidende horeca. Horeca veelal in het lage segment. Aa-Landen Westenholte Zwolle Zuid Stadshagen Holtenbroek Horeca in buitengebieden Restaurants 4 Fastservice 11 Drankensector 4 Hotel 0 Totaal 19 Aanbod en niveau Veel aanbod in fastservice sector, veelal in het lage segment. Aanbod in restaurant sector veelal Chinees/Aziatisch. Aanbod in drankensector, veelal in het lage segment. Brasserie Jong & oud/ Zwolle Z Déli France / Stadshagen

32 Horeca-aanbod: Positionering Restaurantsector Eenzijdig Positioneringsmatrix Restaurantsector Niveau + Niveau - Divers Rondom de Peperbus Primair horecagebied Secundair horecagebied In het primair- en secundair horeca gebied bevinden zich de hoogste concentratie aan restaurants. Rondom de Peperbus zijn enkele restaurants van een redelijk niveau gevestigd. Primair Horeca gebied Grote diversiteit in aanbod restaurants Laag aanbod in hoger segment Veelal middensegment Secundair Horeca gebied Behoorlijke diversiteit in aanbod restaurants Groot aanbod in middensegment Groot aanbod in laag segment Zeer laag aanbod hoger segment Rondom de Peperbus Redelijke diversiteit in aanbod restaurants Relatief groot aanbod in hoger segment Gemiddeld aanbod in midden/laag segment De cultuurzone, het winkelgebied en de Oude Vismark & Gasthuisplein zijn niet meegenomen in de positionering van restaurantgebieden wegens het relatief lage aantal restaurants in deze gebieden.

33 Horeca-aanbod: Positionering Drankensector Eenzijdig Rondom de Peperbus Secundair horecagebied Positioneringsmatrix Drankensector Niveau + Niveau - Primair horecagebied Oude Vismarkt en Gasthuisplein Rondom de Peperbus bevindt zich de grootste concentratie drankverstrekkende bedrijven, met een voornaamste concentratie in de Voorstraat. Zwolle kent voornamelijk traditionele (bruine) cafés in de drankensector. Divers Primair Horeca gebied Eenzijdig aanbod drankensector Relatief laag niveau Veelal bruine cafés Secundair Horeca gebied Redelijk aanbod in drankensector Redelijk niveau Redelijke diversiteit Aanwezigheid evenementenlocatie Rondom de Peperbus Groot aanbod in drankensector Veelal bruine cafés Aanwezigheid danscafés Oude Vismarkt en Gasthuisplein Redelijk aanbod in drankensector Veelal bruine cafés Relatief veel cafés in laag segment De cultuurzone en het winkelgebied zijn niet meegenomen in de positionering van de drankensectorgebieden wegens het beperkte aantal drankensectorbedrijven binnen deze gebieden.

34 Horeca-aanbod: Positionering Fastservicesector Eenzijdig Positioneringsmatrix Fastservicesector Niveau + Niveau - Rondom de Peperbus Primair horecagebied Cultuurzone Secundair horecagebied Winkelgebied Oude Vismarkt en Gasthuisplein In het winkelgebied bevindt zich de hoogste concentratie fastservicebedrijven, gevolgd door het primair horecagebeid. Divers In het winkelgebied betreft het voornamelijk winkelondersteunende horeca (lunchgelegenheden), aan de Grote Markt bevindt zich voornamelijk veel fastfood en take-away. Primair Horeca gebied Zeer divers aanbod Relatief veel aanbod in fastservice sector Relatief laag niveau Veelal take-away en fastfood Secundair Horeca gebied Relatief eenzijdig aanbod Redelijk niveau Weinig aanbod infastservicesector Rondom de Peperbus Weinig aanbod infastservicesector Laag niveau Veelal fastfood aanbod Winkelgebied Groot aanbod in fastservicesector Relatief veel lunchgelegenheden Redelijk niveau Oude Vismarkt en Gasthuisplein Weinig aanbod in fastservice sector Laag niveau Cultuurzone Relatief hoog niveau Relatief veel lunchgelegenheden Weinig aanbod in fastservice sector

35 Horeca-aanbod: Hotelaanbod 3 16 5 26 4 24 14 19 = 11 25 kamers = 25 50 kamers = 50 100 kamers 10 = > 100 kamers 11 15 20 = B&B < 6 kamers = Groepsacc. 1 9 2 Binnenstad 23 8 21 13 25 18 6 7 27 Zwolle 22 17 In de binnenstad is het hotelaanbod beperkt tot het Hanzehotel (11 kamers) en het Spinhuis (Librije s Hotel met 19 kamers). Aanvullend bevinden zich een aantal B&B en een kleinschalige groepsaccommodatie in het centrum. Aan de rand van de binnenstad bevinden zich een drietal middelgrote hotels. Buitengebied 12

36 Routing: Entrees van de stad Routing naar binnenstad Routing naar de binnenstad leidt altijd via één van de entrees naar één van de horecaconcentratiegebieden. A. Luttekestraat Entree voor bezoekers vanaf het Station. Entree voor cultuurbezoekers. (Fundatie, Odeon, Fraterhuis) Entree voor circa 490 parkeerplekken. Entree voornamelijk bewoners uit Veerallee en Westenholte. B. Sassenstraat Entree voor bezoekers vanaf het Station. Entree voor circa 270 parkeerplekken. Entree voornamelijk voor bewoners Assendorp, Zwolle Zuid, en Hanzeland. Voornamelijk voor fietsers en voetgangers. C. Kamperpoortenbrug Entree voor circa 600 parkeerplekken. Entree Kamperpoort, Veerallee en Stadshagen D. Dijkstraat Entree voor circa 1075 parkeerplekken Entree Diezerpoort, AA-Landen en Holtenbroek. E. Diezerpoort Entree voor circa 750 parkeerplekken Entree Diezerpoort, AA-Landen, Wipstrik, Berkum en Holtenbroek F. Kerkbrugje Entree voor circa 270 parkeerplekken. Uitsluitend entree voor fietsers en voetgangers. Entree Assendorp, Wipstrik, Berkum en Wijthem. 15 6 C 5 A 7 8 14 9 16 D 1 10 17 B 2 18 4 E 3 11 12 13 F 1. Parkeergarage Dijkstraat 135 2. Parkeergarage Noordereiland 690 3. Parkeergarage Diezerpoort 611 4. Parkeergarage Eiland 334 5. Parkeergarage Maagjesbolwerk 488 6. Parkeergarage Emmawijk 204 7. Parkeergarage Westerlaan 280 8. Parkeerterrein Schuttevaerkade 85 9. Parkeerterrein Albert Cuypstraat 35 10. Parkeerterrein De Branie 128 11. Parkeerterrein t Streekien 67 12. Parkeerterrein Vechtstraat 79 13. Parkeerterrein Turfmarkt 270 14. Parkeerterrein Rodetorenplein 37 15. Parkeerterrein Pannekoekendijk 85 16. Parkeerterrein Potgietersingel 81 17. Parkeerterrein Burg. V. Roijensingel 190 18. Parkeerterrein Van Karnebeekstraat 78

37 Culinair aanbod 6 2 8 1 7 5 3 4 Nr. Restaurant Michelin Sterren Lekker Waardering Gault Millau 1 De Librije 3 Plaats 3 19,5 2 Librije's Zusje 2 Plaats 89 16 3 Os en Peper Top 500 13 4 De Keuken van Os en Peper Top 500 14 5 t Pestengasthuys Top 500 13 6 Koperen Kees Top 500 12 7 BaiYok Top 500-8 De Koperen Hoogte Top 500 12

38 Routing: Horecanetwerk in beeld D. Dijkstraat E. Diezerpoort Primair gebied Winkelgebied F. Kerkbrugje C. Maagjesbolwerk Primair gebied Rondom de peperbus Gasthuisplein Goede verbinding Matige verbinding Slechte verbinding Cultuur Secundair gebied Secundair gebied A. Luttekestraat B. Sassenpoort

39 Routing: Horecanetwerk in beeld Avondhoreca naar nachthoreca 1 2 1 Melkmarkt-Jufferenwal Melkmarktstraat 2 3 2 2 Tijlpassage Korte Kamperstraat 1. Vanaf het einde van de Melkmarkt bestaat een natuurlijke loop richting het Maagjesbolwerk en de Jufferenwal. 3 3 2. Verbindingen tussen de Melkmarkt en Voorstraat zijn onaantrekkelijk (Tijlpassage en Melkmarktstraat) of hebben geen aantrekkingskracht in de zichtlijn (Korte Kamperstraat). Verbinding tussen avondhoreca en nachthoreca is hiermee slecht. Grote Markt - Voorstraat Grote Markt - Voorstraat 3. Verbinding tussen Grote Markt en Voorstraat is slecht door slechte zichtlijn. Uitsluitend bezoekers die via de Luttekestraat de stad ingekomen zijn weten de Voorstraat te vinden.

40 Routing: Horecanetwerk in beeld Winkelgebied naar horecagebieden 4 4 5 Diezerstraat-Grote Markt 5 5 4. Verbinding vanuit winkelgebied naar de Grote Markt is in de natuurlijke loop. Zowel de Diezerstraat en de Roggenstraat komen uit op de Grote Markt. 5. Verbindingen tussen het winkelgebied en het Gasthuisplein zijn onaantrekkelijk. Bij het Koningsplein en de Rodehaanstraat ontbreken zichtlijnen, bij Gasthuisstraat en Brouwerstraat ontbreekt visuele aantrekkingskracht om natuurlijke loop te creëren. Koningsplein 5 5 Gasthuisstraat Brouwerstraat Rodehaanstraat

41 Routing: Horecanetwerk in beeld Verbindingen Gasthuisplein 6 7 6 Grote Markt - Vismarkt Nieuwe markt - Vismarkt 7 7 7 Verlengde Goudsteeg Rodeleeuwsteeg 6. De verbinding tussen de Grote Markt en de Vismarkt en het Gasthuisplein is duidelijk en biedt door de winkels aan de Vismarkt en vervolgens horeca aan het Gasthuisplein visuele aantrekkingskracht voor het ontstaan van natuurlijke loop. 7. Verbinding tussen de Vismarkt en de Nieuwe Markt is duidelijk. Terrassen aan de noordkant van de Nieuwe markt creëren hier een aantrekkelijke zichtlijn. Overige verbindingen tussen deze gebieden (Rodeleeuwsteeg en Verlengde Goudsteeg) zijn echter donker een ogen zeer onaantrekkelijk.

42 Routing: Horecanetwerk in beeld Verbindingen Secundair gebied en Cultuur 8 8 10 9 10 Korte Ademhalingssteeg 9 10 Papenstraat 8. Verbinding tussen Grote Markt en Sassenstraat (Korte Ademhalingssteeg) is onduidelijk. Het ontbreekt aan een aantrekkelijk oriëntatiepunt in de zichtlijn. 9. Verbinding tussen de Luttekestraat en het Cultuurgebied zijn duidelijk. De Potgietersingel oogt aantrekkelijk en het terras van grand-café Public bieden een horeca-orientatiepunt voor de verbinding via de Blijmakrt. 10. Verbinding tussen Cultuurzone en Secundair gebied is onduidelijk. Teruglopen naar de Luttekestraat lijkt enige aanknopingspunt. Cultuurzone

43 Horeca-aanbod: Huidige beleid Integraal horecabeleid Zwolle Huidige situatie Zwolle heeft op het gebied van restaurants een aantal parels in huis. Op het gebied van laagdrempelige horeca en fastfoodbedrijven voor de (winkelende) recreatieve consument heeft Zwolle een achterstand. Omdat Zwolle, maar ook de bevolking in de regio, de komende 10 jaar in inwoneraantal groeit, ligt uitbreiding voor de hand. In Zwolle ontbreekt een uitgaanscentrum voor de jeugd. Het overgrote deel van het horeca-aanbod is gesitueerd in de binnenstad. Daarnaast is horeca in de aanloopstraten naar de binnenstad (Thomas à Kempisstraat, Vechtstraat en Assendorperstraat) van belang. Nabij het station bevindt zich een horecacluster Verspreid over de stad is vaak in winkelgebieden horeca-aanbod aanwezig. Beleidsmatige uitgangspunten -Binnenstad als uitgaanscentrum; -Ondersteunende horeca voor winkelend en uitgaand publiek in de binnenstad; -Unieke plekken en historische panden als potentie voor unieke horeca; -Horeca op het cultuurplein bij De Spiegel; -Katwolderplein als uitgaanscentrum met functionele synergie naar de binnenstad; -Voorsterpoort als nieuw uitgaanscentrum; -Oosterenk stadioncomples met specifieke vormen van horeca en uitgaan; -Ondersteunende horecaontwikkelingen elders in Zwolle. Ontwikkelingsprogramma Binnenstad Zwolle Ambities 1 Centrumvoorzieningen: versterking van de economie door in te spelen op de vraag naar en versterking van het aanbod in winkels, horeca, cultuur, leisure, ambulante handel en evenementen. 2 Bereikbaarheid: vergroting van mogelijkheden voor verkeer en vervoer. Voldoende parkeeraccommodaties en fietsenstallingen, verbeteren van de bereikbaarheid van het centrum en het realiseren van routes door het centrum. 3 Openbare ruimte en gebouwen: verdere verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Hierbij gaat het enerzijds om het woon-, werk- en verblijfsklimaat en anderzijds om een verzorgd aanzien van pleinen, parken, straten en panden. Horeca De horeca moet in 2020 een grotere diversiteit kennen terwijl de binnenstedelijke verblijfsaccommodaties in aantal toenemen. Aandachtspunten ten aanzien van het horecabeleid: -De daghoreca krijgt meer vestigingsmogelijkheden buiten horecaconcentratiegebieden. Gedacht wordt aan vestiging van lunchrooms en restaurants verspreid over het kernwinkelgebied, aanloopstraten en entrees. Ook is er ruimte om horeca te mixen of te combineren met winkel- en cultuurfuncties; -Er moeten meer mogelijkheden komen voor winterterrassen; -De mogelijkheden voor uitbreiden naar de eerste etage moeten onderzocht worden; -Onderzoek naar in hoeverre de introductie van cafés met een dansgelegenheid ook buiten het concentratiegebied mogelijk is; -Doel om overige nachthoreca te concentreren om overlast voor bewoners van de binnenstad te beperken; -Het hotel en B&B beleid voldoet en blijft gehandhaafd.