Een stand van zaken van ICT in België in 2012 Brussel, 20 november 2012 De FOD Economie geeft elk jaar een globale barometer van de informatie- en telecommunicatiemaatschappij uit. Dit persbericht geeft meer inzicht in de editie van 2012. Waarom een barometer van de informatiemaatschappij? Context De informatie- en communicatietechnologieën (ICT) nemen steeds meer plaats in in ons dagelijks leven. De grote meerderheid van de Belgen kan niet meer zonder gsm om te communiceren. Bijna altijd en overal zie je wel iemand in de weer met een dergelijk toestel, en deze tendens wordt alsmaar groter met de bliksemsnelle opkomst van smartphones en tablets. Zich bewust zijnde van de mogelijkheden voor de Europese economie, maar ook van de uit de weg te ruimen belemmeringen, stelde de Europese Commissie in 2010 een Digitale Strategie voor Europa voor ( Digital Agenda for Europe ). Dit ambitieus plan omvat 101 acties die opgedeeld zijn in acht actiedomeinen. Het behelst eveneens een aantal essentiële prestatiedoelstellingen. In deze context heeft de FOD Economie, door bemiddeling van de AD Telecommunicatie en Informatiemaatschappij, het initiatief genomen om een algemene barometer van de Telecommunicatie- en Informatiemaatschappij te publiceren. Inhoud en doelstellingen De barometer deelt een reeks indicatoren op in acht rubrieken: gezinnen, ondernemingen, e-government, veiligheid, competenties(e-skills), telecommunicatie en infrastructuur, ICTsector, internationale vergelijking. Men gaat voor de meeste indicatoren kijken naar de positie van België binnen de Europese Unie, en indien mogelijk wordt er gewag gemaakt van het niveau van ons land ten opzichte van de doelstellingen die de Commissie in 2010 vastlegde. De rubriek internationale vergelijking reikt verder dan ons continent, en geeft de rangschikking weer van ons land binnen de OESO-zone.
Barometer 2012 Ziehier de voornaamste bevindingen, alsook de meest opvallende resultaten voor elk van de acht rubrieken van de editie 2012. Voornaamste bevindingen Hoewel het niveau van uitrusting en het aantal internetverbindingen van de gezinnen en Belgische ondernemingen uitstekend zijn, beperkt het gebruik zich tot eenvoudige handelingen en positioneren we ons rond het Europese gemiddelde. Deze vaststelling wordt op een zekere manier bevestigd door de infrastructuur, die niet enkel beschikbaar maar ook vrij efficiënt is. Het gebruik van geavanceerde technologieën, zoals mobiel internet, ligt echter een stuk lager dan het Europese gemiddelde, ondanks een aanzienlijke penetratiegraad van mobiel internet in België. Zowel de particulieren als de ondernemingen gebruiken de door de overheden aangeboden online diensten hoe langer hoe meer. Om aan de steeds hogere verwachtingen van het publiek te beantwoorden, moeten deze diensten wel beter overeenkomen met de noden en wensen van de burgers en de ondernemingen. Kort samengevat is België een gunstig gebied voor de ontwikkelingen van de informatiemaatschappij. Het is aan de actoren om deze gelegenheden om te zetten in verwezenlijkingen, waarvan de sociaaleconomische impact cruciaal is voor een land als het onze. Gezinnen Met zeven gezinnen op tien die over een internetverbinding beschikken, waarvan bijna drie vierde breedbandverbindingen zijn, behoort België tot één van de best verbonden landen in Europa! Voor wat de uitrusting betreft, is de laptop het favoriete apparaat (72%) van de Belgen om zich op het internet aan te sluiten, gevolgd door de desktop (60%). Tablets en andere mobiele uitrusting zijn deze slechts aanwezig in één gezin op vier. Elektronische handel overtuigt steeds meer internetgebruikers. In 2011 deed 43% van de Belgen online aankopen, dat is 5% meer dan het voorgaande jaar (2010). Hierbij dient opgemerkt te worden dat België wat dit criterium betreft in de buurt komt van de doelstelling van de Digital Agenda for Europe (DAE), met name het bereiken van 50% tegen 2015. 78% van de Belgen (tegenover 69% van de Europeanen) vertrouwt het internet om activiteiten zoals bankverrichtingen of online aankopen uit te voeren, 41% van de
particulieren staat nog angstig tegenover elektronische betalingen. Overigens verklaart 42% van de internetgebruikers niet op de hoogte te zijn van hun rechten als cyberconsumenten. Betreffende veiligheid, gelooft 77% van de Belgische surfers dat het risico om slachtoffer te worden van cybercriminaliteit gedurende het afgelopen jaar gestegen is, en 61% van hen meent dat ze niet voldoende geïnformeerd zijn over de risico s die ze op internet lopen. Ondernemingen Vrijwel alle Belgische ondernemingen (97%) gebruiken computers en hebben een internetaansluiting (96%). Meer dan één onderneming op twee verstuurde of ontving al informatie in een formaat dat automatische behandeling toelaat. Hoewel 40% van de ondernemingen elektronische facturen ontvangt, verstuurt slechts 10% van hen ook elektronische facturen. Drie vierde van de Belgische ondernemingen beschikken over een website, wat 7% meer is dan het Europese gemiddelde. Niettemin bezit 3% van de grote ondernemingen en 24% van de kleine ondernemingen nog geen eigen website. Met 14% van de websites die online bestellingen of boekingen aanbieden, bevindt België zich licht onder het Europese gemiddelde. Elektronische handel blijft in de eerste plaats lokaal. 82% van de transactiewebsites ontvangen namelijk online bestellingen van klanten uit België, 40% van een ander EU-land en 17% van de rest van de wereld. Globaal genomen is ongeveer 5% van de omzet van de ondernemingen te danken aan e-commerce. Om aan de DAE-doelstellingen te voldoen, moet een derde van de Europese kmo s tegen 2015 online verkoopsmogelijkheden aanbieden. E-government Het gebruik van de elektronische identiteitskaart (e-id) is nog niet ingebakken bij de burgers: 43% van de Belgen verklaart zijn e-id nog nooit elektronisch gebruikt te hebben, en slecht een kwart van de gezinnen bezit een e-id-lezer. Ondanks dit alles treedt een meerderheid van de burgers op het internet elektronisch in contact met de overheidsdiensten: meer dan 6 surfers op 10 hadden al contact met de overheid via internet. Samengevat heeft het raadplegen van informatie het meeste succes met 39%, tegenover 26% voor het terugzenden van ingevulde formulieren via internet. Hiermee wordt ook aan een criterium van de DAE voldaan, aangezien meer dan 25% van de bevolking deze functie gebruikt. De door de overheden aangeboden online diensten kunnen ook de Belgische ondernemingen bekoren: 84 % van hen maakt er gebruik van om informatie te verkrijgen.
De kleinere ondernemingen doen echter opvallend minder vaak een beroep op deze diensten. Dit enthousiasme komt rechtstreeks tot uiting in de statistieken van de transactiediensten. Zo kende Tax-On-Web een stijging van 212% in 5 jaar. Voorts werd in 2011 72% van de inschrijvingen van voertuigen via internet uitgevoerd. Niettemin is België op internationaal niveau naar de 24 e plaats gezakt in de rangschikking van de Government s online service index 2012. Deze slechte prestatie is te wijten aan verschillende factoren. Zo zijn overheidsdiensten nog steeds te weinig klantgericht, wat betekent dat de ontwikkelde toepassingen niet voldoende aangepast zijn aan de noden van de gebruikers. Telecommunicatie en infrastructuur Op het vlak van de telecommunicatie-infrastructuur is België bijzonder goed uitgerust. In januari 2012 bedroeg de penetratiegraad voor vaste breedband in België namelijk 32,4 lijnen per 100 inwoners, tegen 27,7 lijnen voor het Europese gemiddelde. 30% van de vaste breedbandverbindingen bieden een snelheid van 30 Mbps of meer aan, wat België bij de best presterende EU-landen plaatst. Op dezelfde wijze is 98% van de Belgische bevolking en 92% van het Belgisch grondgebied gedekt door de mobiele 3G+-netwerken, tegen een gemiddelde dekking van 89,9% in de EU-landen. In 2011 bereikte het aantal actieve abonnees voor mobiel internet 12,5 miljoen (+3,2% ten opzichte van 2010) in België, wat overeenkomt met een penetratiegraad van 115%. Daarentegen maakte begin 2012 amper 19% van de Belgische bevolking ook effectief gebruik van mobiel internet (+6,1% ten opzichte van juli 2011). Het Europese gemiddelde ligt daar met 43% gebruikers ver boven. Gezamenlijke aanbiedingen (vaste en/of mobiele telefonie, internet, digitale tv) kennen een steeds groter succes. In 2011 abonneerde 49% van de gezinnen zich op een dergelijke pack, het jaar voordien was dit slechts 40%. ICT-sector De ICT-sector geeft een genuanceerd beeld weer. Enerzijds stijgt het aantal ondernemingen, anderzijds daalt de omzet. Er dient echter opgemerkt te worden dat de ondernemingen die zich rond de internetsector bewegen (bv. e-marketing) niet noodzakelijk voortkomen uit de ICT-sector zelf.
Internationale vergelijking (OESO-zone) 82% van de Belgische gezinnen is uitgerust met één of meerdere computers, en 77% van hen heeft een internetaansluiting. Deze resultaten komen overeen met het OESO-gemiddelde. De hoge penetratiegraad (32,4 lijnen per 100 inwoners) van vaste breedband levert België de 12 e plaats binnen de OESO-rangschikking op. Daarentegen bengelt België aan het staartje van de rangschikking (30 e plaats) voor mobiel internet met 19 abonnees per 100 inwoners. De internationale bandbreedte van België bedraagt 128 Kbps per internetgebruiker, waarmee België tot de 10 beste inter-connecties van de OESO-zone behoort. Voor meer informatie: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Chantal DE PAUW - Woordvoerder Adres: City Atrium, Vooruitgangstraat 50, 1210 Brussel Tel: 02 277 76 64 gsm: 0476 45 75 95 E-mail: chantal.depauw@economie.fgov.be Website: http://economie.fgov.be