zien #2 juli 2015 Petra droomt van dolfijnen Andy praat aan de keukentafel Joke zet cliënten centraal Christ regelt hobbykamer Miriam en Elma zitten op één lijn Wim en de Kracht van Eenvoud
Inhoud 4 Cello vandaag 5 De droom van Petra s-hertogenbosch 6 Binnenkijken bij de Goeikamer Boxtel 8 Projecten VVC: Hobbykamer en kleurrijker logeeropvang Liempde/ s-hertogenbosch 9 De maker en zijn werk, Ronald Vught 10 Paarden op de Binckhorst Rosmalen 12 Onmisbaar: vrijwilliger Ger Rosmalen 13 Dementietafel met mimakkers 15 Social label en Allure Berlicum 14 De Kracht van Eenvoud 16 Colourful Children 17 Om de liefde, column Theo Sikking 18 Op koers? Door Toine van der Pol 19 Aan de keukentafel 20 Samen naar de omslag 24 Wat wil de cliënt? Naar een nieuw ondersteuningsplan 26 Elma en Miriam over mimakkers Fiep en Isabel 28 Kim, Chris & de Wet arbeid & zorg 29 Samen vernieuwen Haaren/Rosmalen 30 Cello vandaag, puzzel, colofon 32 Strip & kleintjes 10 6 #2 juli 2015 Zaltbommel Kerkdriel Ammerzoden Haarsteeg Rosmalen Nuland Vlijmen 12 s-hertogenbosch Berlicum Vught Den Dungen Helvoirt Sint Michielsgestel Haaren Boxtel Liempde Oirschot Best Vinkel 29 8
Een fijne zomer! Mooie ontwikkelingen lopen er soms tussendoor Het maken van een CelloZien is altijd een plezierig avontuur. Het begint met geanimeerde bijeenkomsten van de redactieraad. Collega s uit alle hoeken van de organisatie geven dan de nodige suggesties, vaak vanuit hun professionele achtergrond. Wij hopen op die manier een goede afspiegeling te geven van wat er bij Cello speelt. In de periode daarna hoor je soms van ontwikkelingen, waarvan je zelf vindt dat de lezer daar kennis van moet kunnen nemen. In dit nummer bijvoorbeeld: aandacht aan de vernieuwing van het ondersteuningsplan, in de vorm van een interview met clustermanager Joke Loonen en met Ada van Wingerde, vertegenwoordiger van Bram. En extra aandacht voor het thema samen naar de omslag. Maar liefst vier pagina s ruimden wij in, om te laten zien welke verschillende stappen er gezet worden om naar een andere manier van zorgverlening en betrokkenheid te komen. En dan nog zijn het maar een paar voorbeelden van wat er bij Cello rondom dit thema overal gebeurt. Intussen wordt er voor de medewerkers gewerkt aan een digitaal platform, waarop al hun goede praktijkvoorbeelden en ideeën kunnen worden gedeeld. Zodat wat in Vlijmen goed werkt, ook in Best kan worden ingezet. Daarnaast vind je in deze editie ook de vertrouwde en gewaardeerde rubrieken terug. De droom van Petra bijvoorbeeld, die best wel eens zou willen zwemmen met dolfijnen. Op Curaçao. Het artikel over paarden op De Binckhorst is ook zo n goed voorbeeld. Of het mooie, door Cello ondersteunde, project in Namakkal in Zuid-India. Op de een of andere manier denk ik bij deze onderwerpen toch ook aan het thema vakantie. Voor veel lezers van het CelloZien nu heel actueel! Misschien al geweest, net als ik? Of zo n heerlijke periode nog voor de boeg? In dat geval ga ik ervan uit dat dit gevarieerde CelloZien in de koffer of reistas gestopt wordt.. Een heel fijne zomer! Namens de redactie, Désirée van der Valk 3
Cello vandaag nieuws Benjamin Kerkhofs ging de lucht in Partners in veiligheid In maart ondertekenden Frans Heeres, politiechef Oost-Brabant, Frank Merkx, operationeel specialist politie Oost-Brabant, en Frank van Beers, bestuurder van Cello, een convenant. Met dit convenant bevestigen de politie en Cello de noodzaak tot samenwerking en elkaar informeren. Bij zowel Cello als de politie was er behoefte aan bruikbare werkafspraken, ter voorkoming en bestrijding van gedrag dat de openbare orde verstoort. Met dit convenant is daartoe een eerste stap gezet. In de praktijk biedt dit ook houvast voor die momenten waarop wijkagenten en clustermanagers met elkaar in contact treden. Nostalgie: Haarendael letterlijk in vogelvlucht De tijdelijke verhuur van de woonruimten van Haarendael is in handen gegeven van Interveste. Op hun website staat een prachtig filmpje van Haarendael. Door een drone gefilmd. Ga voor een stukje nostalgie naar de website www.interveste.nl convenant cadeau Ik ben tuinman bij Zin in Vught. Twee keer per jaar komen tuinmannen de bomen snoeien zodat er bij harde wind geen grote takken naar beneden kunnen komen, zo ook op mijn verjaardag! Ze doen dat met een hoogwerker en ik had gevraagd of ik mee naar boven kon. Met een van hen ben ik in een bakje naar 38 meter omhoog gegaan. Ik heb heel wat foto s gemaakt, net als mijn begeleider, vanaf de grond. Ik kon heel ver kijken en de Sint Jan in Den Bosch, de Petrusbasiliek in Boxtel en de kerktoren in Haaren zien. Het was de bedoeling dat we redelijk snel naar beneden gingen, maar de diesel was bijna op. Dus er ging van alles piepen. We gingen heel langzaam naar beneden, toen heeft een van de tuinmannen ons naar beneden gehaald, uiteindelijk stond ik met beide voeten op de grond. Ik was ook niet bang toen het apparaat niet deed wat wij wilden. Ondanks dat, een geslaagd verjaardagscadeau. Nieuwbouw in Boxtel Woonstichting Sint Joseph bereidt de bouw voor van het project Cronenborg aan het Zusterspad in Boxtel. In dit complex komen 44 woningen, waarvan 27 studio s voor Cello-cliënten bestemd zijn. In het vierde kwartaal van dit jaar is de bouw gepland. De vermoedelijke opleverdatum is eind 2016. 4 nieuwbouw
De droom van Petra Petra droomt van dolfijnen Als Petra van den Anker (27) naar bed gaat, pakt ze een van haar dolfijnknuffels. Ik ben dol op dolfijnen, het zijn mijn lievelingsdieren. Al vanaf dat ik een klein kind was. Ze zorgen ervoor dat ik rustig word. Ze begrijpen mensen zo goed. En ik word vrolijk van hun koppies. Dat gebeurt ook als ik ze in het dolfinarium in Harderwijk zie. En tegen mijn dolfijnknuffels thuis vertel ik alles wat me dwars zit. Mijn slaapkamer hangt vol foto s, stickers, geborduurde kussens. Van dolfijnen. Daarom droomt ze ervan om ze te trainen of met ze te zwemmen. Het maakt niet uit of dat in Harderwijk is, of in Curaçao; ik doe niet moeilijk. 5
Binnenkijken bij Eén van de lokalen van dagcentrum De Werf doet dienst als Goeikamer. Een Goeikamer is van oorsprong de mooiste kamer van een boerderij. Judith van Bakel ging er eens kijken. Frans van den Dungen heeft een tijd bij de broeders gewoond, vertelt hij. Hij moest er samen met de andere jongens op zolder slapen. Frans vond de broeders maar streng. Het was fijn toen hij naar de Baroniestraat verhuisde en er zijn eigen kamer kreeg. Als we het even later over voetbal krijgen en ik vraag van wie hij fan is, straalt hij van oor tot oor: PSV natuurlijk! De Goeikamer 6 Els Donders houdt wel van wat kattenkwaad. Els is van de grapjes, wordt er gezegd. Ze houdt ons vandaag allemaal een beetje voor de gek, want op elke vraag die gesteld wordt, antwoordt ze met veelzeggende pretoogjes: Ik weet het niet. Maar als ze iets echt graag wil, dan weet ze het wel te vertellen hoor, komt daar als reactie van enkele anderen achteraan.
Begeleider Jeanne Dijkman, één van de drijvende krachten achter dit project, ontvangt me. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is, zit ik als vreemdeling twee minuten later te midden van stralende senioren en hun enthousiaste begeleiders (behalve Jeanne nog een vrijwilligster en een stagiaire). In de Goeikamer heerst een gezellige, gemoedelijke sfeer: er staan meubels van toen, er hangt een ouderwetse klok. De kachel brandt en op de schouw staat een ouderwetse naaimachine. Er wordt volop gepraat. Over het feest van vorige week, hoe het afgelopen weekend is geweest en wat er vanmiddag op het programma staat. Clustermanager Maria Bekkers vertelt me dat de Goeikamer is bedoeld voor oudere cliënten die geen dagbesteding meer hebben, maar thuis soms eenzaam zijn. Er zijn tien senioren die naar de Goeikamer gaan, drie dagen in de week. Het samen zijn, gezellig praten over vroeger en nu, wat extra aandacht: ik zie aan hun gezichten dat het de deelnemers goed doet. Bep van den Brand zegt dat ze vandaag graag wil borduren, maar dan moeten we nog wel de rand een keer omstikken met de naaimachine. Naaien deed ze vroeger ook, toen ze bij de Witte Zusters heeft gewoond en gewerkt. Ze moest er afwassen en kamers schoonmaken, maar ook lakens en slopen verstellen. Even later hoor ik dat ze in Boxtel geboren is. Ik was zó klein, ik paste in een sigarenkistje. Mijn moeder zei toen: t Is zo n klein ding, maakt er maar geen tentoonstelling van. Niets moet, maar er mag van alles. Wil je alleen aanschuiven en een kop koffie drinken, dan is dat ook goed. Terwijl wij met elkaar praten, heeft Peter Banning een boek gepakt en is gaan lezen. Lambert van der Staak vertelt dat hij vroeger thuis de koeien moest voeren en melken ( Met de hand hè! ). Hij heeft vandaag zin om met speciaal zand in de weer te gaan, waarvan hij mooie figuren kneedt. Er zijn spelletjes en puzzels, er kan muziek geluisterd worden (Frans Bauer en Jan Smit zijn favoriet), en er wordt ook wel eens appelmoes gemaakt. 77
Goede mensen, goede doelen Onthulling van Atelier het Drieske Wens krijgt vriend De kinderen en begeleiders van logeeropvang t Baken in Den Bosch hadden een wens. Namelijk dat de logeerkamers zouden worden opgeleukt, bijvoorbeeld met muurschilderingen. Deze wens is door Vrienden van Cello (VVC) opgepakt. Ambassadrice Laura de Vaan, wereldkampioen handcycling, en haar man Rik Schuurmans hebben met veel enthousiasme het benodigde geld verkregen via VVC en via de Speelgoed Beurs, een activiteit van de Vincentiusvereniging s-hertogenbosch. Onder het motto als je iets doet, moet je het goed doen heeft Rik Schuurmans zelf nog alle logeerkamers opnieuw gewit. Daar kwamen ook de helpende handen van het Koning Willem I College bij: elf studenten hebben in het kader van Community Week alle deuren voorzien van een frisse kleur. Dat hebben ze met veel energie en gevoel voor detail gedaan. Eind mei werd het project in aanwezig heid van alle betrokkenen feestelijk opgeleverd. 8 Rommelschuur wordt hobbyruimte dankzij Vrienden van Cello en vrijwillige inzet De bewoners van de Cello woningen aan Den Dries in Liempde kregen door de recente verbouwingen van hun huis, een prachtige grotere slaapkamer. Die extra ruimte ging wel ten koste van een van de huiskamers. Waardoor ze hun puzzels, schilderijen of borduurwerk iedere dag moesten opruimen, als het avondeten klaar was. Eén van de familieleden, Christ van Eekelen, nam het initiatief om de rommelschuur achter hun woningen, te verbouwen tot een prachtige hobbyruimte. Hij maakte een begroting en vroeg en kreeg van Vrienden van Cello een financiële bijdrage van 1 2.500,-. Want het project past precies binnen de doelstelling van deze stichting: het veraangenamen van het leven van cliënten van Cello. Van Eekelen ging aan de slag om het project uit te werken, samen met andere enthousiaste Van rommelhok naar atelier Vrienden van Cello zet zich in om wensen van speciale mensen te laten uitkomen. Vrienden van Cello legt de verbinding tussen wens en werkelijkheid. Ze werft sponsors, fondsen, zoekt maatschappelijke partners, zet projecten op en begeleidt initiatieven voor cliënten van Cello. Meer informatie vind je op de website www.vriendenvancello.nl Een trotse Christ van Eekelen met enkele vrijwilligers vrijwilligers. En gaandeweg ontmoette hij diverse sponsoren. Diverse leveranciers en professionals leverden gratis producten of diensten. Waardoor een kwart van het bedrag van VVC niet uitgegeven hoefde te worden en weer kan worden besteed aan andere mooie projecten. In mei werd deze hobbyruimte officieel geopend. Tijdens de officiële opening werd ook de naam bekend gemaakt: Atelier het Drieske. Het mooie is, aldus Van Eekelen, dat er nu ook al belangstelling uit de wijk is, om gebruik te maken van deze ruimte. De buurtvereniging wil er graag activiteiten ontplooien, zoals paaseieren schilderen. En tijdens hun wandelavond, komen de senioren van het nabij gelegen woonzorgcentrum De Vlaswiek graag een kop koffie drinken. Als dat geen participatie is! En als ook de cliëntenraad zijn vergaderingen gaat houden, is het multifunctionele karakter meer dan duidelijk.
De maker en zijn werk Ik werk het liefst voor klanten die ik ken, zegt Ronald Smits (51). Als hij s morgens bij zijn woning in de Zesde Donk wordt opgehaald, heeft hij altijd zin om naar zijn werk te gaan. Vier dagen in de week gaat hij naar Vught en op woensdag heeft hij vrij. Ik werk de meeste tijd op de Printservice. En doe ook werk voor de Dienstgroep. En sinds kort werk ik ook bij de overburen. Bij het bedrijf Lumidee. Mijn begeleider werkt me daar in. Zijn werk bij de Printservice doet hij het liefst. Inpakwerk, zoals het Cellozien. Of andere mailings, bijvoorbeeld die van de Gedenkplaats Haaren of van het Opleidingscentrum Cello. Op de Printservice hangt een planbord, waar de opdrachten hangen. Daar kunnen wij uit kiezen. Met picto s wat er allemaal moet gebeuren, en door wie. Soms vergeet de begeleiding wat en dat verbeter ik dan. Want ik ken al die stappen wel uit mijn hoofd. Wij hebben veel apparatuur. Ik kan ermee lamineren of kopiëren met een pasje. Verder breng ik de post rond of lever ik opdrachten af. Het is leuk om met de klanten te praten. Theo Sikking praat altijd met me. Een paar uur per week werk ik bij de Dienstengroep. Dan breng ik met een kar de schone kopjes naar de pantry s. Wat je daar af en toe aan puinhoop ziet! Maar de vuile kopjes doen de anderen. Voor dat werk moet ik een paarse blouse en een zwart schort aan. In mei zijn we met zijn allen naar de Efteling geweest, vorig jaar naar de Beekse Bergen. Ik geloof dat ik de tocht langs de wilde dieren in de safaribus toch wel het leukste vond. En kort voor de kerst gaan wij lunchen. Aan de overkant bij Groote Cingels. Een goede klant sponsort die lunch. Aardig! Vorig jaar was die lunch nog gezelliger omdat Fred en Heidi muziek maakten. Trompet en piano. Zo mooi. Zij werken ook op het bestuursbureau. Op het bestuursbureau vind ik iedereen leuk. Wij horen er echt bij. 9
Ik zie jou genieten Outdoor Helvoirt Sinds een paar jaar doen de ruiters van de manege mee aan paardensport evenement Outdoor Helvoirt. Noteert de editie 2015 vast in de agenda: 20 tot en met 23 augustus 2015. Ook dan zijn de prestaties van de Binckhorstruiters te bewonderen. Voor meer informatie, raadpleeg de website: www.outdoorhelvoirt.nl Bewegen, voelen, ruiken en horen: paardrijden bij Cello Bij Manege De Binckhorst kunnen mensen met een beperking leren paardrijden. De lespaarden zijn Tinkers, een koudbloedig paardenras, met een rustig karakter en stabiel gedrag. En in de lessen wordt met maximaal drie ruiters gereden. De lesinhoud wordt afgestemd op hun behoeften en mogelijkheden. Er lessen 50 ruiters bij de manege. Paardrijden is voor iedereen prettig, maar misschien nog wel meer voor deze bijzondere 10 ruiters. Het brengt ze veel. Om te beginnen lichaamsbeweging en lekker buiten zijn. Ook rolstoelgebonden mensen kunnen paardrijden en profiteren van het bewogen worden! Of neem mensen met grote onrust, die helemaal kalmeren op de rug van een paard. Het contact met het dier is een belevenis op zich. Paardrijden biedt hun de mogelijkheid te ontdekken wat ze wél kunnen, waardoor hun gevoel van eigenwaarde sterk verbetert. Paardrijden en alles wat daarmee samenhangt, is belangrijk: de warmte van het dier, het aaien, borstelen bewegen, voelen, ruiken en horen, het hoort er allemaal bij. Paardrijden is, kortom, een bijzondere belevenis.
Oude kleding levert (ook) geld op voor manege De Binckhorst Onder de wervende kreet: het Leger kan de kleren krijgen, organiseert het Leger des Heils een inzamelingsactie van gebruikte kleding, schoenen en textiel. Een actie, waarvan het mes aan twee kanten snijdt. Niet alleen levert het geld op voor het sympathieke werk van het Leger, maar ook manege De Binckhorst profiteert ervan, omdat het Leger een klein bedrag per opgehaalde kilo kleding betaalt. De manege wil paardrijden bereikbaar en betaalbaar houden en is constant op zoek naar sponsormogelijkheden. Er moeten speciale voorzieningen zijn, zoals een opstapperron met lift of aangepaste zadels en stijgbeugels en het aantal paarden uitbreiden, zodat er meer ruiters les kunnen krijgen. Een extra weide en materiaal om die weide op orde te houden, hangen daarmee samen. Zaak dus, om zoveel mogelijk gebruikte kleding, schoenen en textiel mee te nemen naar De Binckhorst, Groote Cingels of Wijngaert. Daar staan grote kartonnen dozen, waarin dat materiaal gedeponeerd kan worden. En op locatie De Binckhorst in Rosmalen is op de milieustraat (bij de technische dienst), een kledingcontainer geplaatst. Help je mee? Met jouw bijdrage help je mee paardrijden voor de ruiters (cliënten van Cello) en de manege in stand te houden. Waar inleveren? In Rosmalen De Binckhorst, manege, receptie café De Boulevard kledingcontainer milieustraat (bij magazijn/td) In Vught Groote Cingels, hal boerderij (Cingel 1) modekamer, wasserij Bestuursbureau in de hal In Haaren entree Klaver 2 hal Klaver 4 Dank! Team en vrijwilligers Manege De Binckhorst Waterleidingstraat 2 5244 PE Rosmalen Tel. 088-345 17 83 manegebr@cello-zorg.nl www.manegedebinckhorst.nl Huifbedrijden Bezoekers aan De Binckhorst zien regelmatig de huifbedwagens over het terrein rijden: een stalen constructie waarin twee getrainde paarden lopen. Ook hier zijn het de vrijwilliger die de gebruikers, mensen met een ernstig meervoudige beperking, de gelegenheid bieden door paardrijden lichaamsbeweging en ontspanning te beleven. Over de ruggen van de paarden is een zeil gespannen waarop een deelnemer aan het huifbedrijden ligt. De huifbedwagen wordt rondgereden. Door de loopbeweging van de dieren en hun warmte. wordt het lichaam van de gebruiker op natuurlijke wijze gemasseerd. Het therapeutische doel van het huifbedrijden is verminderen van klachten en beperkingen door gebruik te maken van de beweging van de twee paarden. Boven de gebruiker bevindt zich een huif, van zeildoek gemaakt, ter bescherming van de gebruiker tegen licht en zon. Achter de paarden bevindt zich de bok voor de huifbedrijder. Meer informatie: www.huifbed-meierij.nl 11
Onmisbaar Vrijwilligers: door hun belangeloze inzet een waardevolle schakel in het streven cliënten van Cello bijzondere momenten aan te bieden. En het voor hen mogelijk te maken actief mee te doen. Vrijwilligers: waardevol, onmisbaar. Manege De Binckhorst kan niet zonder de inzet van vrijwilligers. Gelukkig zijn er heel veel: allemaal actieve mensen, die er tijd en energie in steken. Daarmee maken ze het mensen met een beperking mogelijk, deze prachtige sport te beoefenen. Een van de mensen op wie de manege altijd kan rekenen is Ger Spierings. Het bezig zijn voor mijn medemens met haar of zijn beperking past mij als een warme jas in wintertijd 12 Ger Spierings Vrijwilliger zijn bij Cello betekent voor mij elke keer als ik dienst heb, dat ik met veel voldoening een avond op een woning of op de manege werk. Het is elke keer weer een soort vakantiedag! Het bezig zijn voor mijn medemens met haar of zijn beperking past mij als een warme jas in wintertijd en als een koel T-shirt in de zomer. Daar ik een echte paardenliefhebber ben, is mijn werk op de manege De Binckhorst een cadeau! Te mogen werken met de paarden is op zichzelf al heel bijzonder. Veel bewoners van De Binckhorst kennen mij als Papa Ger, jaren geleden door mijn zoon Gert Jan bedacht. Hij woonde in 2013 al 29 jaar op De Binckhorst maar is spijtig genoeg in dat jaar overleden. Vrijwilliger zijn bij Cello is een voorrecht!
Dementietafel-avond 21 oktober over belevingsgerichte zorg Dementietafel-bijeenkomsten worden georganiseerd voor ouders, broers en zussen, andere familieleden, mantelzorgers en professionele hulpverleners van iemand met een verstandelijke beperking. Jouw kind, familielid, bekende of cliënt wordt ouder en dementeert, of je hebt vermoedens dat dit zo is. Je wilt je verhaal graag delen. Of je wilt graag antwoorden op vragen die gaan over de zorg, ondersteuning en omgang. De Dementietafel is dan een plek waar je elkaar in een ongedwongen en open sfeer kunt ontmoeten en jouw ervaringen kunt delen. We praten met elkaar aan de hand van een thema. Een deskundige vertelt iets over dit thema of we laten bijvoorbeeld een film zien. Vervolgens ga je met elkaar in gesprek. Dit onder het genot van koffie, thee, een hapje en drankje. 21 oktober: thema Belevingsgerichte zorg met medewerking van mimakkers en ervaringsdeskundigen mimakkers zijn medewerkers van Cello die zorgen voor meer levenskwaliteit voor mensen met dementie of met een ernstig verstandelijke beperking. De mimakker gaat in op de impulsen van de cliënt en geeft hierop een speelse en humorvolle reactie. De ervaringsdeskundigen zijn familieleden van een cliënt met dementie. Zij delen hun ervaringen over het verloop van het dementieproces van hun broer en de lastige keuzes waarvoor ze hebben gestaan. Je bent van harte welkom op woensdag 21 oktober a.s. De bijeenkomst start om 19.00 uur en zal duren tot ongeveer 21.30 uur. De locatie: Cingel 10, locatie Groote Cingels in Vught. Graag je deelname doorgeven aan Juliette Torjuul: T (088) 345 12 12 of E jtorjuul@cello-zorg.nl. De dementietafel is een initiatief van het kennisteam Dementie van Cello. 13
Werk van Kees Roozenbrand geselecteerd voor de special award 2015 Kees Roozenbrand werkt bij Allure en deed, samen met andere collega s, mee aan de jaarlijkse landelijke kunstwedstrijd Special Award. Samen met 38 andere kunstwerken, wordt dat van hem opgenomen in de Special Award 2015 kunstcatalogus en gaat het deel uitmaken van de Special Award 2015 Kunst Fiets Routes. In de periode juni tot september kunnen bezoekers van deze route stemmen welke kunstenaar volgens hen de publieksprijs verdient. Daarnaast zal de eindjury in het najaar de kunstwerken bekijken en de Special Award-prijzen toekennen. Helaas was bij het ter perse gaan van dit CelloZien, nog niet bekend hoe de Kunst Fiets Routes precies lopen. Wel bekend is dat Allure in die route is opgenomen. Als je belangstelling hebt, ga dan naar de website van Special Arts en zoek op fiets. www.specialarts.nl Cello & het Social label Eind mei werd in s-hertogenbosch het Werkwarenhuis geopend. Dit bijzondere warenhuis is van de stichting Social label en er worden producten gepresenteerd en verkocht die gemaakt zijn door mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt, en ontworpen zijn door toonaangevende ontwerpers als Piet Hein Eek en Roderick Vos. Social label is een initiatief van Simone Kramer en Petra Jansen. Beiden zijn zeer gemotiveerd om kunst en design in de maatschappij te plaatsen. Maar niet op de gebruikelijke wijze. Het gaat hen vooral om binden en verbinden van verschillende groepen mensen en zo extra betekenis toe te voegen aan kunst/design. Ze werken daarbij intensief samen met kunstenaars, werkplaatsen, overheid en onderwijs. De bedoeling: een kunstenaar maakt het ontwerp dat wordt uitgevoerd en bewerkt 14 door mensen met een beperking. Een voorbeeld hiervan is houten meubilair, ontworpen door Piet Hein Eek en gemaakt door mensen met een beperking. De eindproducten worden verkocht, bijvoorbeeld in het Werkwarenhuis. Ook Cello zal, samen met Reinier van Arkel, keramiek(servies) gaan maken, naar het idee en in samenwerking met een bekend ontwerper. Het mooie is, dat dit werk gepresenteerd wordt tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven: een geweldig podium om onze mensen én hun kwaliteiten zichtbaar te maken. Ook al zullen er misschien geen heel grote hoeveelheden van deze kunst verkocht worden: door de samenwerking van kunstenaars en onze mensen ontstaat de gelijkwaardigheid, die Cello waar mogelijk nastreeft. Dát, samen met de eerder genoemde zichtbaarheid, was voor Cello aanleiding om met het Social label in zee te gaan. Meer informatie over het Social label en het Werkwarenhuis vind je op de website www.sociallabel.nl Het adres van het Werkwarenhuis: Tramkade 26, s-hertogenbosch (voormalig complex De Heus/Koudijs)
2015 De Kracht van Eenvoud: wetenschappelijk bewezen kracht 2015 Stevig vastgemaakt! 2015 ELASTIEKEN SPELEN MET BALLEN SLINGERBAL Ik geef weerstand. Hoe voelt dat? aandacht afstemmen op elkaar tastwaarneming DE KRACHT VAN EENVOUD! Doe je mee? Ik zie dat je reageert op mijn geluid, beweging, aanraking. concentratie DE KRACHT VAN EENVOUD! Het elastiek en ik! Hé, het elastiek veert! Dat voelt spannend. Ik ben een katapult! Wat een concentratie!!!! Gebruik een belletje of ballon, en varieer met de hoogte waarop je deze bevestigt. 2!!! Slingeren kan op veel manieren. Bekijk samen wat het meeste plezier oplevert. Ja, ik doe mee! bewegingservaring alertheid inspanning DE KRACHT VAN EENVOUD! Er kan van alles! SLINGERBAL inspanning concentratie plezier DE KRACHT VAN EENVOUD! Spring-in-, t-veld! Hé! De ballon reageert heel anders dan met een touw! Gaaf! Nu kan ik de ballon hard wegschieten! 4 Met subsidie van ZonMw 1 is de door Cello ontwikkelde methode de Kracht van Eenvoud (KvE) wetenschappelijk getoetst. Het onderzoek richtte zich op de vraag of de methode het doel bereikt: mensen met een ernstig meervoudige beperking (EMB) tot grotere alertheid en beweging te brengen en ze vooral plezier te laten beleven. Verantwoordelijk manager Wim van Veelen vertelt er graag over.!!! Twee mensen stemmen op een heel mooie manier op elkaar af. 1 De methodiek KvE is ontwikkeld door onze bewegingsagogen Astrid Cornelissen en Moniek Romme. Al sinds 2007 is het projectteam bezig de methodiek steeds verder te ontwikkelen en te perfectioneren. Het resultaat is nu vastgesteld in het wetenschappelijk onderzoek en verder uitgewerkt in Beweegkaarten. Wij zijn ervan overtuigd dat onze methodiek een heel grote rol kan spelen in het leven van iemand met EMB. Iedereen kan met KvE werken: familie, begeleiding op de woning, in de klas. Je hebt geen ingewikkelde materialen nodig, want je werkt met producten die je bij wijze van spreken bij de Gamma kunt kopen of in je schuur hebt. Waarom onderzoek? Aangezien wij deze methodiek gaan aanbieden aan een veel breder publiek, wilden wij graag zo n onderzoek, als aanbeveling. Wij zien zelf dat KvE goed werkt, maar als je dat ook nog wetenschappelijk kunt aantonen, wordt iedere twijfel weggenomen. Via de stichting IZZ zijn wij attent gemaakt op de subsidiemogelijkheden die er zijn om dat onderzoek te financieren. En nu staat het zwart op wit. Fijn! En nu aan de slag, met Beweegkaarten Over de methodiek was al een DOE-map verschenen hoofd, schouders, knie en teen. Daarin stonden de activiteiten duidelijk beschreven. De DOE-map werd ook aangeboden bij de workshops die het opleidingscentrum van Cello over de Kracht van Eenvoud aanbiedt (www.opleidingscentrumcello.nl). Sinds kort is er een nog handiger vertaling op de markt: de Beweegkaart. Uitgegeven door Fysio DE KRACHT VAN EENVOUD! Beweegideeën voor kinderen en volwassenen met EMB* VOLG NU EEN WORKSHOP! Workshop! Door Esther Zweden...... en Moniek Romme! Educatief, die al beweegkaarten voor het basisonderwijs ontwikkelde. Zodat de onderwijzer gedurende de dag zijn leerlingen leuke beweegmomenten kan aanbieden. Deze uitgeverij wilde dat ook doen voor de leerlingen van het speciaal onderwijs en voor mensen met EMB. Proeftuin De eerste kaarten van De Kracht van Eenvoud, de nieuwe serie van De Klas Beweegt! zijn getest met kinderen en volwassen met EMB. Het materiaal, bestaande uit losse beweegkaarten, is enthousiast ontvangen door de begeleiders en leerkrachten van de deelnemende proeftuin-instellingen: Cello en Dichterbij en enkele scholen voor speciaal onderwijs. Elke beweegkaart is een kleine stap van een volledige beweegactiviteit. Alle stappen samen vormen een serie. De eerste twee kaarten gebruikt de begeleider om contact te maken en de activiteit te beginnen. De andere kaarten kunnen in methodische of willekeurige volgorde worden gebruikt. Er worden zo n 10 sets met diverse beweegactiviteiten ontwikkeld. Daarnaast worden er zogenaamde Door De Dag-kaarten gemaakt. Daarin staan tips en suggesties voor beweegactiviteiten waarbij kinderen/volwassenen actief deelnemen aan dagelijks terug kerende activiteiten, bijvoorbeeld tijdens het verzorgen of tijdens het eten. De eerste vijf sets, elk met acht of tien kaarten, zijn intussen op de markt en online te bestellen. www.deklasbeweegt.nl/dekrachtvaneenvoud. De prijs bedraagt 25 euro. Meer informatie over de Kracht van Eenvoud, het onderzoek of de beweegkaarten: Celloinbeweging@cello-zorg.nl wimvanveelen@cello-zorg.nl Op Youtube staat een filmpje over de methodiek KvE. Zoek op Cello, kracht van eenvoud. 1 ZonMw financiert gezondheidsonderzoek én stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis om daarmee de zorg en gezondheid te verbeteren. DOORBRAAKMETHODE Hoe betrekken we ouders en familie bij het dagelijks bewegen? Door Hanne Cools en Barend Voskuilen BEWEGEN, DUURZAAM GEÏMPLEMENTEERD Hoe zorgen we ervoor dat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van de dagelijkse activiteiten? Hoe zorg ik ervoor dat mensen op allerlei verschillende plekken in mijn organisatie bekend zijn met De Klas Beweegt! en er elke dag weer samen plezier aan beleven? 2015!!! Gebruik een elastiek in plaats van een touw. 5 workshop Leer werken met De Kracht van Eenvoud! *Beweegideeën voor kinderen én volwassenen met een ernstige meervoudige beperking (EMB) Hoe maak ik bewegen onderdeel van de werkwijze en visie van onze organisatie en ons gezondheidsbeleid? bewegen: duurzaam geïmplementeerd binnen uw school of organisatie! 15 Wij helpen u graag de juiste vragen te stellen!
Laatste Indiareis naar Colourful Children? Jeroen loopt, voor zichzelf maar ook voor Colourful Children Clustermanager Jeroen Slagers begon eind april een pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Om los te laten, om toe te laten. Hij werd zich bij de voorbereidingen bewust dat lange wandelingen die voor hem een tijdelijke keuze zijn, voor kinderen elders op de wereld een dagelijkse realiteit zijn. Daarom koppelt hij zijn wandeltocht aan een goed doel: Colourful Children. Wat zou het mooi zijn als je deze stichting met een bijdrage van 5 euro zou willen ondersteunen. NL 18 RABO 0120 5366 84. Met de vermelding: Jeroen Slagers, Santiago. Je kunt Jeroen volgen via http://jeroenslagers.waarbenjij.nu In 2011 sloten het Liliane Fonds, stichting Colourful Children en Cello een overeenkomst, om samen een impuls te geven aan een project in Zuid-India. Colourful Children startte in Namakkal een kinderhuis en een school voor kinderen met een beperking. En werkt samen met de Sisters of Sint Anne om scholing en onderdak te geven aan deze kinderen. De kinderen komen uit heel arme gezinnen en hebben geen enkel perspectief. Door het aanleren van de meest elementaire zaken, zoals dagelijkse verzorging, lezen en rekenen, wat vaardigheden als naaien en timmeren, kunnen deze kinderen later een plaats krijgen in de Indiase maatschappij. Cello zond medewerkers in tweetallen uit om gedurende enkele weken kennis en ervaring over te dragen aan de medewerkers van het project. Een unieke ervaring voor deze medewerkers en de medewerkers van het kinderhuis en de school profiteren van de Cello-expertise. Begin 2015 pakten Kitty Kanters en Wilma aan den Toorn hun koffer vol ervaring in. De teachers en zusters hadden verteld heel graag geschoold te worden in het omgaan met probleemgedrag van sommige leerlingen. Of, zoals Kitty en Wilma het liever benoemen: moeilijk verstaanbaar gedrag. Ook het leren 16 samen te zoeken naar oplossingen en kennis te delen was een verzoek. Voorbereiding en training Wilma aan den Toorn is opleidingsfunctionaris. Zij vertelt over de voorbereidingen: In de voorafgaande maanden, spraken wij met collega s die voor ons naar India gingen. Dat gaf ons een goede basis voor het ontwerpen van een passende training. Wij deelden de training op in thema s: verstandelijke beperking, communicatie, sociaal emotionele ontwikkeling, autisme en dubbele diagnose. En die thema s bouwden wij op rond de vragen: Wat is het? Wat zijn de signalen? Wat is de bijpassende begeleidingsstijl?. Daarna moesten wij alles in het Engels vertalen en printen. Werkvormen werden pas op locatie bedacht, om ze zo goed mogelijk bij de praktijk daar te laten aansluiten. Kitty Kanters werkt als coördinator Casemanagement en ging al een keer eerder naar Namakkal: In totaal hebben wij 27 mensen in de training gehad. Op zijn Indiaas, dus telkens in verschillende samenstellingen. De een kwam wat later, een ander kwam twee dagen en sommigen gingen tussendoor weg om het eten te maken. Maar hun leergierigheid, inzet en concentratie was enorm. Iedereen was betrokken, bevlogen en betrouwbaar aan het werk: ze kunnen zo bij Cello komen werken! Wilma: Wij hebben gewerkt aan kennis en inzicht, het delen en bespreken van ervaringen, herkenning van gedrag en daar op een juiste manier op inhaken en bewustwording. Wij vroegen de mensen een concreet voornemen te maken, en daarmee zelf praktisch aan de slag te gaan. Sommige leerkrachten boekten in die korte tijd al resultaten; anderen hebben wat meer tijd en support nodig. Maar bij iedereen was beweging te zien. Colourfullunch en vervolg: ga jij ook? Kitty en Wilma waren het laatste duo dat met ondersteuning van Cello naar India reisde. Via Kitty blijft het contact met de zusters in tact om ze vanaf grote afstand van advies te kunnen dienen. Bovendien zet ze zich, samen met Wilma en oud-sectormanager Theo van den Boogaart, in om collega s van Cello warm te maken voor een reis op eigen initiatief. In april werd bijvoorbeeld een Colourful lunch georganiseerd, om de geweldige ervaringen over dit project te delen en de toehoorders te motiveren een bijdrage te leveren aan het project. Zelf naar Colourful Children? Zou jij je ook willen inzetten voor dit bijzondere project? Neem dan eens contact op met Kitty Kanters. kkanters@cello-zorg.nl; 06-549 269 56. Colourful Children www.colourfulchildren.nl Elke gift is welkom op het banknummer 120536684, Colourful Children De giften zijn fiscaal aftrekbaar.
Om de Liefde in het vak gegaan Vorige week vrijdag stak ik het Plein over in t Loo op De Binckhorst en verdween weer om de hoek van de deur van het kantoortje van de begeleiding. Terwijl ik daar wat materialen sorteerde op gebruik voor de ethiekbijeenkomst van die dag, verscheen zo n tachtig centimeter boven de grond met grote verbaasde ogen in het midden, het koppie van Peter om de deur. Vanuit zijn sportieve rolstoel ver voorover gebogen keek hij me nieuwsgierig aan. Ik hurkte tot op dezelfde hoogte en legde mijn handen zachtjes omgekeerd open op zijn knieën. Peter pakte ze op met zijn slanke kinderhandjes en klapten ze tegen elkaar. Zijn ogen glinsterden van plezier. Hij legde mijn handen even terug en herhaalde het applaus, enkele keren met stijgend vrolijk gekraai. Plots was daar een begeleidster, die hem miste. Ze keken elkaar aan, beiden even blij. Als een vader zijn verloren zoon, als een herder het verdwaalde schaap. Peter rolde heel tevreden zijn rolstoel achter haar aan. Zo maar een ontmoeting. In de wereld van Cello, één van zovele die dag. Die middag spraken we met veertig dagbestedingsbegeleiders o.a. over het kwaliteitsbeleid van Cello. Ons kwaliteitsbureau heeft in de afgelopen jaren veel uitstekende formats geproduceerd voor OP s, behandelplannen, controlegesprekken en andere richtlijnen en voorschriften. Alles goed en nuttig, maar de kerstboom is wel overdadig gedecoreerd geraakt. Het ministerie en de maatschappij kunnen heel tevreden zijn. Bij Cello wordt aan alle eisen dik voldaan. De begeleiders wilden echter nog wel wat adviezen kwijt voor een zich ontwikkelend kwaliteitsbeleid. Zij zeiden o.a.: We snappen dat we (nog) meer moeten doen met minder. Dat we moeten gaan van zorgen voor naar zorgen dat. We begrijpen de tijd waarin we leven. Maar dames en heren beleidsmakers, probeer het nog eens van ons uit te bekijken, van binnenuit te zien. Bij ons op de werkvloer ligt het hart van Cello. Cello bestaat voor het werk dat wij daadwerkelijk doen. En onze kwaliteit daarbij wordt telkens en direct bepaald door het tempo, het niveau en de behoefte van de cliënt. Daar willen wij echt betrokken aandacht voor geven. Geef ons toch rust en tijd en om dit met kleine goede stapjes goed doen. Geef ons eenvoudige goede tools en de vrijheid om verantwoordelijk per cliënt op maat te werken. Toen stond een collega op in de grote kring en zei: We moeten de liefde mogen behouden in ons werk. Wij zijn professionals natuurlijk, onze cliënten zijn niet onze kinderen of vrienden. Maar om de liefde zijn we in het vak gegaan en om de liefde houden we het vol. Eerst stille aandacht trok deze opmerking en toen instemmend gemompel alom. We schreven alles op grote flappen neer en stuurde het door naar het bestuursbureau. Vanmorgen Paasviering gehad op het Hopveld. De begeleiders en vrijwilligers waren vroeg uit de veren. Paaskaars, zegenwater, eitjes, zonnebloemzaadjes, het kleine geitje en de blijde boodschap klaargezet. Daar kwamen ze, van alle hoeken van de straat, de rijken en de armen, de blinden en de kreupelen, de vrolijken en de ongelukkigen, paastakken in de hand. Allemaal bij de deur persoonlijk welkom geheten, iedereen apart op persoonlijke maat. Welkom jij en jij en jij. Welkom allemaal. Jij mag er zijn, en jij en jij. Elke ontmoeting aan de deur was er één van de vele liefdevolle van die dag. Op vele plaatsen toveren de vier snaren van de cello dagelijkse een mooie lieve melodie. Die ochtend op het Hopveld hebben we met wel honderd man gezongen en gebeden (lekker gegeten ook!). We hebben stenen voor graven weggerold, met liefde de loftrompet geblazen. Theo Sikking, pastor/geestelijk verzorger 17
Op Column van de raad van bestuur. Dit de hoogte keer een bijdrage van Toine van der Pol. Op koers? Regelmatig ben ik in gesprek met ouders, cliënten en medewerkers en dan wordt mij de vraag gesteld of we op koers liggen. We zijn intussen ruim zes maanden op weg in de nieuwe zorgwerkelijkheid. Wmo, Jeugdwet en Participatiewet maken dat de langdurige zorg ingrijpend verandert. Terecht dus dat de vraag juist nú wordt gesteld. 18 Maatschappelijke opdracht Cello heeft een heldere opdracht. In steekwoorden: er is minder geld beschikbaar en burgers worden op een andere manier geholpen. We doen een groter beroep op mantelzorgers en vrijwilligers. Professionals houden vaker de handen op de rug en zijn regisseur van zorg geworden, bijvoorbeeld door vrijwilligers of familie in te schakelen: zorgen voor wordt zorgen dat. Cello moet meer cliënten helpen voor hetzelfde geld; de manier waarop mag anders. Als raad van bestuur vinden wij het van groot belang dat Cello de zorg (in de volle breedte, op het terrein en in de wijk) continueert en dat de energie in de cliënten en hun zorgvragen moet worden gestoken. En niet in veranderingen van de organisatiestructuur bijvoorbeeld. Dat is een mooi bestuurlijk uitgangspunt. Maar is de praktijk niet weerbarstiger? Cliënten zitten niet altijd te wachten op minder professionele ondersteuning. De ervaringen die wij nu opdoen met de gemeentelijke keukentafelgesprekken leren, dat die gesprekken kunnen leiden tot andere of zelfs minder zorg. Een situatie waarbij onze medewerkers kanttekeningen zetten: vooral voor kwetsbare cliënten houdt dit risico s in. Bovendien raakt het ook hun eigen werk: minder zorguren betekenen toch ook minder arbeids uren? Moeten onze medewerkers vrezen voor hun baan? Groeiende lokale verwevenheid, geen gedwongen ontslagen Zijn we in staat om aan deze opdracht te voldoen? Voor conclusies is het nu toch nog te vroeg. Wij zien wel dat Cello medewerkers steeds meer betrokken zijn bij allerlei lokale initiatieven waar participatie en anders zorgen centraal staan. En wij zijn blij dat onze prognoses over werkgelegenheid juist blijken te zijn: gedwongen ontslagen zijn niet aan de orde. We kunnen vasthouden aan de uitgestippelde koers en ons positivisme, als we allemaal voldoende flexibiliteit opbrengen om mee te bewegen met de nieuwe vragen en opdrachten die we van de samenleving krijgen. Dat is dus een opdracht vóór en ván ons allen. Als raad van bestuur blijven wij geloven in onze missie: mensen met een veelal verstandelijke beperking ondersteunen, ook in deze nieuwe, wat meer onzekere situatie. Als wij blijven doen waar we goed in zijn, dan kán en wil de samenleving niet om ons heen.
Samen voorbereiden op het keukentafelgesprek Wie krijgt een keukentafelgesprek? Cliënten die zelfstandig wonen (die zelf hun huur, gas, water en licht betalen) of die nog bij hun ouders wonen, vallen sinds 1 januari 2015 onder verantwoordelijkheid van de gemeente. In 2015 krijgen zij hun begeleiding zoals voorheen, want dit is een overgangsjaar. In de loop van dit jaar worden zij uitgenodigd voor een gesprek met de gemeente. Daarin wordt opnieuw gekeken naar de ondersteuning die ze nodig hebben. Onlangs ben ik naar de informatiebijeenkomst Aan de keukentafel geweest, zegt Andy Bakx, lid van de centrale cliëntenraad en broer van Désirée, die in Haaren woont. Ben jij al naar zo n bijeenkomst geweest? Niet? Dan heb je wat gemist! De term keukentafelgesprek hoor ik nu een jaar of twee. Iedereen die nu of straks onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) of de Jeugdwet valt, krijgt zo n gesprek met iemand van de gemeente. Dat kan iemand van het wijkteam zijn of van het Wmo-loket. Sinds 1 januari 2015 is de gemeente namelijk verantwoordelijk voor de zorg voor mensen die zelfstandig wonen en onder de Wmo of Jeugdwet vallen. Door het voeren van een keukentafelgesprek wil de gemeente bepalen of iemand recht heeft op zorg en op welke manier de zorg georganiseerd moet worden. Ook wordt er gekeken naar wat die persoon zelf nog kan. Het is dus een belangrijk gesprek. Maar hoe werkt een keukentafelgesprek eigenlijk? En hoe kun je jezelf erop voorbereiden? Moet een cliënt dat gesprek alleen voeren of mag er ook iemand bij zitten? En is dat de persoonlijk begeleider of een familielid? Stel dat het gesprek niet zo goed loopt en je niet tevreden bent; wat dan? Ik had vragen genoeg. Toen ik hoorde dat er door Cello informatiebijeenkomsten werden georganiseerd heb ik me daarvoor aangemeld. De bijeenkomst was erg verhelderend. Stijn van Kreij, transitiemanager bij Cello, legde uit wat precies de bedoeling is van dit gesprek. Dat de cliënt zelf mag bepalen of er iemand bij komt zitten, en hoe je je erop kunt voorbereiden. Tevens gaf hij ook de aanwezige Cello-medewerkers tips hoe zij zich kunnen voorbereiden. Het leuke was dat er ook een cliënt bij de bijeenkomst was die binnenkort zo n keukentafelgesprek zou hebben. Deze cliënt had natuurlijk ook vragen, samen met zijn persoonlijk begeleider en een familielid. Al onze vragen werden beantwoord door Stijn, die ook nog eens een duidelijke presentatie had gemaakt. Het was een leerzame avond. En ik raad dan ook iedereen aan zich aan te melden voor zo n bijeenkomst. Natuurlijk de cliënten en ouders/ vertegenwoordigers, maar ook persoonlijk begeleiders die hiermee te maken krijgen. Juist zij kunnen ondersteuning bieden. Niet alleen aan de zelfstandige cliënten, maar ook aan de cliënt die de uitnodiging in de lade bij de rekeningen verstopt. Of aan mensen die moeite hebben met de Nederlandse taal. Kom jij ook? 1 september 1 oktober 10 november 3 december Dan worden er namelijk weer informatiebijeenkomsten Aan de keukentafel gehouden. De bijeenkomsten zijn bedoeld voor alle cliënten, hun ouders/familieleden en begeleiders die dit jaar met de gemeente in gesprek gaan. Meer informatie over tijdstip en locatie of doorgeven van deelname: Netty Limbeek, Opleidingscentrum Cello. E nlimbeek@cello-zorg.nl 19
Samen naar De tijd dat een zorgaanbieder de regie over het wel en wee van een cliënt volledig in handen heeft, is voorgoed voorbij. In de huidige maatschappelijke visie zijn het de cliënt en zijn familie die daarin leidend zijn en in eerste instantie zelf oplossingen bedenken, in het eigen gezin, in de familie, in het verdere netwerk. Pas daarna doen ze beroep op een andere partij, zoals een zorgaanbieder als Cello. Dat vergt een ferme omslag in denken. In de afgelopen decennia zijn zorgaanbieders en familie gewend geraakt aan een verhouding, waarin het grootste accent voor de dagelijkse zorg bij de zorgaanbieder lag. Cello is op allerlei manieren bezig de begeleiders en de ouders mee te nemen in deze nieuwe visie. Dat gaat niet zonder meer. Zowel medewerkers als familie zien bezwaren. Oude patronen zijn lastig los te laten. Maar daar waar het gebeurt, en dat is gelukkig veel vaker het geval, heerst optimisme en enthousiasme. En het is eigenlijk ook zo logisch: de familie zoekt in Cello een partner voor de zorg van hun kind, broer of zus. En Cello denkt als partner mee. De omslag van de ouder die vrijwilligerswerk doet, naar de ouder als verantwoordelijk mantelzorger. Met Cello als betrouwbare en deskundige partner, die zelf in een groot netwerk zit en er alles aan doet om dat te verstevigen, om die goede partner te kunnen zijn. In dit artikel belichten wij stappen die Cello in de afgelopen periode zette om die omslag te bewerkstelligen. Het gaat veel verder dan netwerkversterking door Cello. Het gaat erom dat het netwerk zich versterkt voelt door de samenwerking met Cello. Samen voor de jeugd Ouders willen graag dat hun kind thuis opgroeit, in het eigen gezin. Maar de zorg voor het kind met een beperking is vaak zwaar en trekt een grote wissel op alle gezinsleden. Door de veranderingen in de zorg, verschuift het accent naar samen met mensen uit je directe omgeving zorgen voor goede oplossingen. Dit overvalt ouders vaak. Naast de zorg wordt er van hen verwacht ook mee te denken over de (andere) manier waarop die zorg georganiseerd kan worden. Daarom werd voor ouders en kinderen op 30 mei een inspiratiedag georganiseerd, door de cliëntenraad Jeugd en Cello. De kinderen konden leuke activiteiten ondernemen, terwijl hun ouders met elkaar in gesprek gingen. In allerlei workshops rond het thema van zorgen maken naar oplossingen vinden vonden zij elkaar. De cliëntenraad Jeugd en Cello willen geen oplossingen aandragen, maar ze samen met ouders zoeken. Deze dag is het resultaat van één van de werkgroepen Samen voor de jeugd. Deze werkgroepen bestaan uit medewerkers die met kinderen of jongeren werken en vertegenwoordigers van de cliëntenraad Jeugd. Ze denken na over nieuwe vormen van ondersteuning of de manier waarop die anders georganiseerd wordt. Bijvoorbeeld naschoolse opvang in samenwerking met reguliere kinderopvang. Of in plaats van naschoolse opvang, leuke activiteiten ondernemen: zwemmen bijvoorbeeld. Er is ook winst te boeken door de schotten tussen de verschillende Cello-onderdelen weg te nemen. Samen zorgen dat (De Binckhorst, Rosmalen) 20 Om de samenwerking met mantelzorgers te versterken en hen beter te ondersteunen, startte op de Binckhorst het project Samen zorgen dat. Movisie en Vilans ondersteunden projectleider Rian Verbakel daarbij. Als clustermanager zag zij al jaren geleden dat medewerkers vooral zorgden voor, en dat netwerken versterkt moesten worden. Onder het motto we hebben elkaar hard nodig stuurde ze medewerkers in tweetallen op huisbezoek bij familie van cliënten om de relatie te versterken. Dat gebeurt nog steeds. Medewerkers die moeite hebben om die stap te zetten, wordt een interne communicatietraining aangeboden. De Binckhorst trekt op alle mogelijke manieren de banden met vrijwilligers en mantelzorgers aan. Ook Familienet is geïntroduceerd: een soort Facebook, maar dan besloten en beveiligd. Een groot succes, omdat mantelzorgers van huis uit kunnen volgen wat hun zoon of dochter meemaakt op de groep. Er is ook weerstand. Ouders die zorg een taak van professionals blijven vinden, maar er zijn ook medewerkers met bedenkingen. Vroeger gingen ze nog mee met uitjes en vakanties, of met cliënten kleren kopen. Vanuit het historisch perspectief is die weerstand wel verklaarbaar. Op een gegeven ogenblik is alle zorg geïnstitutionaliseerd en door beroepskrachten overgenomen. Nu moet er weer een middenweg worden gevonden. En dat kost tijd en moeite. De grootste stappen zijn gezet en de goede resultaten van deze cultuuromslag zijn zichtbaar. Er zijn mantelzorgers en vrijwilligers die eens per week met een gitaar komen zingen, of met de hond langskomen. Of in de woning de was komen
de omslag Samen staan voor de zorg (Wijngaert, Haaren) Eenzelfde traject ontwikkelt zich op het ogenblik in Haaren. Daar is Els Mulder de kartrekker. In grote lijnen is de aanpak hetzelfde, zij het dat er in Haaren meer centrale bijeenkomsten plaatsvinden. Uiteraard hebben Els en Rian veel contact met elkaar. In oktober 2014 vond de eerste bijeenkomst met de persoonlijk begeleiders (pb ers) en coördinerend begeleiders (cb ers) plaats, met als thema omdenken. Uit de reactie van de aanwezigen viel op te maken dat het moeilijk is oude patronen los te laten. In november was er een vervolgbijeenkomst met ouders en pb ers begeleiders. De grote opkomst van ouders was het resultaat van het huiswerk van de begeleiders om de uitnodiging zelf te doen. Het bleek een inspirerende gebeurtenis en alle hoofdrolspelers waren op hetzelfde moment en in dezelfde mate op de hoogte. In de tijd daarna zijn de pb ers in gesprek gegaan met de familie van hun cliënt over de manier waarop de familie zijn rol zou willen spelen. In april werd er even bijgepraat! Veel mooie verhalen over huisbezoeken. Over familieleden, die aan de andere kant van de wereld toch betrokken kunnen worden, door ze via webshops kleding en andere spullen te laten bezorgen in Haaren, over herstelde contacten met broers en zussen, over onverwachte reacties van familieleden, over het contact dat in plaats van één keer per jaar veel frequenter is geworden. Maar ook medewerkers die nieuwe uitdagingen vinden in hun veranderende rol binnen de zorg. Veel verschillende, mooie en positieve verhalen en een enkel waarin het tot op heden nog niet gelukt is. De overeenkomst: er is heel goed geluisterd naar familie! Tijdens de themaochtend die op 13 juni werd gehouden, werd dat opnieuw gedaan. Ook toen gingen de hoofdrolspelers verder met elkaar in gesprek over hoe de nieuwe rolverdeling en invulling eruit kan zien. Conclusie tot dusver: Ogen en oren hebben voor de vragen van de bewoners is wat medewerkers iedere dag doen. Ogen en oren hebben voor familie, je open stellen voor de wijze waarop die het contact binnen de woning ervaren, waar zij tegen aan lopen, wat hun wensen zijn over de afstemming van de zorg zodat het een gedeelde verantwoordelijkheid wordt: dat is de kern van Samen staan voor de zorg. vouwen of de maaltijd koken. Er is iemand die graag keyboard speelt, en dat doet hij nu eens in de week op de woning van zijn familielid. En anderen zetten zich in bij activiteiten die door de dienst Vrije tijd worden georganiseerd. Ook op andere terreinen is mantelzorginzet aanzienlijk vergroot. Begeleiders kunnen daardoor op een andere manier werken en hun regisseursrol beter uitvoeren. Bij hen is het vertrouwen in durf de vraag te stellen veel beter ontwikkeld. Beide hoofdrolspelers beseffen dat de rol van de familie een veel groter accent nodig heeft. Niet alleen vanwege een economische of praktische achtergrond: familie is immers de meest constante factor in een mensenleven. Zeker als je een beperking hebt. Hoe goed een begeleider is: in wezen is het een passant. Als de vraag maar wordt gesteld, wil en kan familie, zelfs op grote afstand, een rol vervullen. 21