INSCHRIJVEN IN EEN SCHOOL: DE AANMELDINGSPROCEDURE Hoe een aanmeldingsprocedure optimaal doen werken voor alle ouders? Februari 2013
2 de aanmeldingsprocedure
1. Inleiding Het inschrijvingsdecreet van 25 november 2011 dat van kracht ging op 1 september 2012, maakt het mogelijk om de inschrijvingen in een school te regelen door middel van een aanmeldingsprocedure. Aanmelden en inschrijven zijn twee verschillende zaken. Aanmelden betekent een intentie geven om in te schrijven, inschrijven betekent dat die intentie effectief gerealiseerd is. In ons onderwijssysteem is de procedure van aanmelden alvorens in te schrijven vrij nieuw en niet algemeen bekend. Onbekend maakt onbemind. Onbekendheid laat ook verwarring, onduidelijkheid en misverstanden toe. Zoals: Aanmelden is dé oplossing voor het capaciteitsprobleem: dit klopt niet! Aanmelden is een manier om in te schrijven in een school. Een capaciteitsprobleem is de context waarbinnen de inschrijving zich afspeelt. Het zijn twee verschillende zaken. Een capaciteitsprobleem kan een aanleiding zijn om tot een aanmeldingsprocedure over te gaan maar zal het probleem niet oplossen. Aanmelden is een complexe procedure: dat hoeft niet! Een aanmeldingsprocedure is zo complex als je zelf wil. Hoe een aanmeldingsprocedure zal verlopen is afhankelijk van de lokale context en van de keuzes die gemaakt worden. De verschillende fiches in het dossier geven hier meer inzicht in. Aanmelden is alleen voor grote steden: dat hoeft niet! Aanmelden kan in elke school, waar dan ook gelegen. De lokale context zal bepalen of zo n procedure gewenst is. Door een aanmeldingssysteem uit te werken is het mogelijk om zaken die soms moeilijk liggen, zoals het bepalen van een ordeningscriterium, te objectiveren. In dit dossier behandelen we alleen de aanmeldingsprocedure en de verschillende beslissingspunten die belangrijk zijn om die procedure te realiseren. Daarnaast zijn er nog een aantal andere items die in het actuele inschrijvingsdecreet een belangrijke plaats innemen. De dubbele contingentering bijvoorbeeld, en het jargon dat gebruikt wordt om de verschillende soorten van inschrijvingen te omschrijven. Summiere uitleg daarover is te vinden op: http://www.kruispuntmi.be/thema.aspx?id=44. Op www.inschrijvingsrecht.be vind je alle recente informatie vanuit de overheid. Het is eveneens belangrijk om een onderscheid te maken tussen het ordeningscriterium (rangschikt de aangemelde leerlingen volgens vooraf afgesproken criteria bijvoorbeeld: de afstand van de school tot het adres waarop de leerling woont) en de voorrangsgroepen (sommige leerlingen, zoals broers en zussen van een ingeschreven leerling hebben voorrang op andere leerlingen). De voorrangsgroepen zijn decretaal bepaald. De regels voor het basisonderwijs zijn anders dan deze voor het secundair onderwijs. Ook binnen en buiten een LOP gebied kan de aanpak verschillen. De aanmeldingsprocedure 3
Dit dossier geeft aan iedereen die met deze procedure in aanraking zal komen, meer inzicht in de verschillende stappen en beslissingspunten die bij de uitwerking van zo n procedure worden gezet. Bij elke stap worden vragen geformuleerd die een beslissing die genomen wordt ondersteunen. Het dossier is het eindproduct van de studiedag LOP en GOK actueel, georganiseerd door het Kruispunt Migratie-Integratie op 29.11.2012. Werkten mee: Alle deelnemers aan de studiedag LOP en GOK actueel Blommaert Sylke, onthaalbureau stad Antwerpen De Meerleer Sara, LOP deskundige De Smedt Hilde, Foyer vzw Laget Rachel, Kruispunt Migratie-Integratie vzw Verbist Dirk, de8vzw 4 de aanmeldingsprocedure
2. Beslissingspunten Het uitwerken van een aanmeldingsprocedure is een proces waar best voldoende tijd wordt voor uitgetrokken. De procedure heeft immers een grote impact op de manier waarop kinderen en jongeren een plaats verwerven in een school. Het heeft eveneens een grote impact op de weg die ouders moeten afleggen om een plaats effectief te verzilveren. Om dit te bereiken zijn er verschillende elementen, de beslissingspunten, waarvan de effecten moeten afgewogen worden én die daarna in afspraken moeten worden gegoten. Deze beslissingspunten zijn schematisch 1 samengebracht. Elk beslissingspunt wordt daarna in een fiche in detail beschreven. Wanneer deze procedure in een Lokaal Overlegplatform (LOP) wordt uitgewerkt, zijn alle partners in het LOP betrokken partij. De fiches in dit dossier zijn handvatten om dit beslissingsproces zo goed mogelijk te ondersteunen. Aandachtspunten: Cruciaal is de communicatie rond het systeem dat werd uitgedokterd. Wat je ook kiest en doet: de werkbaarheid ervan, net zoals het resultaat, staat of valt met een goede communicatie. Het blijft belangrijk om de lokale noden als vertrekpunt te nemen. Tips: Leer uit de ervaring van Lokale Overlegplatforms (LOP s) die gedurende meerdere jaren konden experimenteren met deze procedure zoals Gent, Antwerpen, Brussel, Lokeren. Zoek contact met andere intermediairs die de voorbije jaren ervaring opdeden in LOP s. Zoek inspiratie bij en vraag reflectie van experten die door hun ervaring de voorbije jaren een zicht kregen op de gevolgen van de keuzes die door het LOP werden gemaakt. 1 Op basis van een werkdocument van Sara De Meerleer, LOP deskundige. De aanmeldingsprocedure 5
Fig. 1 Schematisch overzicht van de beslissingspunten 8. evaluatie (analyse) en opvolging 1. aanmelden of inschrijven 2. wie welke scholen 7.disfuncties klachten aanmelden 3. periodes 6. communicatie bekendmaking ondersteuning 5. 4. middel/instrument om aan te melden ordeningscriteria 6 de aanmeldingsprocedure
Fiche 1: aanmelden of inschrijven Centrale vraag: waarom wel of niet kiezen voor een aanmeldingsprocedure? Voordelen: het kan eenvoudiger zijn voor zowel scholen als ouders die een plaats willen verwerven voor hun kind in een school naar keuze; willekeur wordt uitgesloten; het voorkomt (bewuste of onbewuste) selectiecriteria door scholen t.a.v. minder gewenste leerlingen; het vergroot een eerlijke en transparante verdeling van de vrije plaatsen; het kan een impuls zijn om naar meer sociale mix te evolueren; de best geïnformeerde ouder kan worden geneutraliseerd; de snelste ouder wordt geneutraliseerd; dat is niet automatisch zo, het hangt af van de ordeningscriteria. In het secundair onderwijs speelt de chronologie wel een rol. Dat betekent dat de snelste ouder het eerst een plaats verwerft. er vormen zich geen fysieke wachtrijen aan de school; capaciteitsproblemen kunnen snel gedetecteerd worden; een school moet de ouders zelf niet waarschuwen wanneer er geen plaats meer is: het beperkt de ontgoocheling van ouders en het beperkt het werk voor de school; er is meer tijd voor het inschrijven zelf: dat gebeurt op afspraak; het nieuwe statuut: de uitgestelde inschrijving, is een manier om toch nog ingeschreven te geraken wanneer er plaats is in het andere contingent dan dat waarvoor werd aangemeld. Belangrijk is om tijdens de uitwerking van de procedure telkens stil te staan bij de vraag of de voordelen zoals hierboven beschreven, voor elke ouder gelden. De diversiteit binnen de oudergroep is immers groot. Kan het leiden tot misverstanden? verwarring: aanmelden is niet hetzelfde als inschrijven; een proces dat vroeger uit één stap bestond, bestaat nu uit twee stappen. Ouders denken soms bij berichtgeving dat ze een toegangsticket hebben na de aanmelding, dat ze niets meer moeten doen en dat alles in orde is. Dat is niet zo! zorg voor goede informatie en klare taal (zie fiche communicatie) zorg voor opvolging tijdens de hele procedure verwarring: is er plaats of is er geen plaats? zorg voor een duidelijke omschrijving van de procedure (zie fiche communicatie) De aanmeldingsprocedure 7
8 de aanmeldingsprocedure
Fiche 2: aanmelden voor wie? Voor welke scholen? Centrale vraag 1: Voor welke scholen in een gebied moet aangemeld worden? Het eerste gevoel zegt: voor alle scholen. - omdat dit duidelijker is voor de ouders; - omdat het meer kansen biedt aan iedereen; - alle scholen moeten streven naar een sociale mix en maken daarvoor best gebruik van dit instrument. Het is sterk aanbevolen om hier genuanceerd te denken: zoek een antwoord op volgende vragen: 1. wegen de voordelen van aanmelden door voor elke school? 2. zijn er elementen die ervoor pleiten om niet voor alle scholen een aanmeldingssysteem te gebruiken? Bijvoorbeeld: een school waar geen capaciteitsprobleem is, moet die met een aanmeldingsprocedure werken? Waarom wel? Waarom niet? 3. is de schoolkeuze die de ouders nu maken een gegronde keuze? Wordt die behouden bij een aanmeldingsprocedure? hoe kunnen we ervoor zorgen dat ouders kennis maken met het pedagogisch project van scholen en op die manier de juiste school kiezen voor hun kind? hoe kunnen we de schoolkeuze maximaliseren? is een aanmeldingsprocedure daarvoor de meest geschikte tool? een kind kan nooit een school toegewezen krijgen waarvoor het niet kiest. Een voorbeeld uit de praktijk: in een stad kiest men sterk voor een systeem van algemeenheid, bijvoorbeeld: alle basisscholen stappen mee in het systeem. Waarom? In het kader van gelijke (onderwijs)kansen is het op dit moment het meest productief omdat het moment van aanmelden voor elke ouder en in elke school gelijk is. De aanmeldingsprocedure 9
Centrale vraag 2: voor welke groepen van leerlingen moet aangemeld worden? 1. is het nodig voor instappers? Waarom? 2. is het nodig voor de overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar? Waarom? 3. zijn er meer kleuters dan plaatsen in het eerste leerjaar? 4. zijn er wachtlijsten? Om hier een antwoord op te zoeken is het best om de lokale situatie goed te bestuderen. Verlies bij alle afwegingen het uitgangspunt van een aanmeldingssysteem niet uit het oog: een eerlijke en transparante verdeling van beschikbare vrije plaatsen. 10 de aanmeldingsprocedure
Fiche 3: periodes Centrale vraag: hoe lang moet/mag een aanmeldingsperiode idealiter duren? Afwegingen i.v.m. de duur van de periode: 1. de periode moet lang genoeg zijn zodat alle ouders voldoende kansen krijgen om er gebruik van te maken; 2. de periode mag niet té lang duren zodat ouders niet te lang in onzekerheid zitten; 3. de periode mag niet té lang duren zodat er voldoende tijd overblijft om in te schrijven vooraleer de vrije inschrijvingsperiode aanvangt; 4. de periode mag niet té lang duren zodat er nog voldoende tijd overblijft voor het zoeken naar een school tijdens de vrije inschrijvingsperiode; 5. is het wenselijk dat alle scholen binnen het LOP of binnen een regio dezelfde periodes hanteren? 6. de periode begint en eindigt op momenten die haalbaar én logisch zijn voor ouders, scholen en voor de technische verwerking. Afwegingen i.v.m. de organisatie van de periode 1. voorzien we voldoende tijd om de procedure voor te bereiden op alle niveaus? de praktische kant de communicatie erover Bijvoorbeeld : Is het beter om er 2 jaar de tijd te nemen om goed na te denken over de procedure en om er een goed communicatieplan over op te stellen? Doen we alles in de juiste volgorde: nadenken informeren uitvoeren? 2. welke periodes zijn herkenbaar: periodes die samenhangen met schoolvakanties zijn herkenbaar voor scholen, ouders en voor het beleid. zijn de periodes gelijklopend met andere LOP s of andere gebieden? Bijvoorbeeld: van september tot kerstvakantie: na de kerstvakantie tot voor krokus: tot twee weken na krokus: tot aan de pasvakantie: na de paasvakantie: communicatie naar ouders aanmelden verwerking en toewijzing inschrijven na de toewijzing start van de vrije inschrijvingen het decreet geeft enkel aan wanneer periodes ten vroegste kunnen beginnen en hoe lang een periode ten minste moet zijn. De aanmeldingsprocedure 11
12 de aanmeldingsprocedure
Fiche 4: middel/instrument van aanmelden Centrale vraag: hoe zorgen we ervoor dat het instrument dat gekozen wordt zo toegankelijk mogelijk is voor alle ouders? Opmerking: Een instrument registreert de aanmeldingen. Het instrument moet toegankelijk zijn zowel voor alle ouders als voor de intermediairs die zorgen voor de ondersteuning van sommige ouders. 1. kunnen er meerdere instrumenten tegelijk worden voorzien? (bijvoorbeeld website + bellen + mailen + op papier) m.a.w. is er vanuit de verschillende instrumenten toegang tot de rangordemotor? Hoe wordt dit dan best georganiseerd? Is het te organiseren? bijkomende afwegingen: is dit communiceerbaar? leidt dit niet tot teveel technische moeilijkheden? Wat kunnen de gevolgen hiervan zijn? 2. wat is meest transparant: één middel voor iedereen, of kunnen kiezen tussen verschillende mogelijkheden? 3. wordt er een opleiding voorzien voor intermediairs? 4. worden de intermediairs erkend als professionele ondersteuners? (door het beleid bijvoorbeeld: krijgen ze daarvoor een mandaat?) 5. kan het middel waarvoor werd gekozen eerst uitgetest worden? 6. hoe kunnen we het best testen op toegankelijkheid: zijn er vertalingen naar voldoende andere talen dan het Nederlands? Is een vertaling voldoende als ondersteuning? is de taal voldoende helder? is er een handleiding voorhanden? is het duidelijk wie de contactpersoon is bij technische problemen (zie fiche 6: communicatie)? kunnen we het systeem zelf eerst testen en bijsturen? bv. is de interface duidelijk genoeg opgesteld? is het instrument zelf gemakkelijk te vinden? bv. call center: waar bellen? bv. elektronisch: waar staan de computers? Hoeveel personen zijn ter ondersteuning aanwezig? 7. is dit betaalbaar? En wie betaalt dat? En houdt dat budget ook rekening met tussentijdse correcties die moeten doorgevoerd worden? De aanmeldingsprocedure 13
14 de aanmeldingsprocedure
Fiche 5: ordeningscriteria Deze criteria ordenen de aangemelde leerlingen. Centrale vraag: dragen de ordeningscriteria die we kiezen bij tot gelijke en faire kansen voor alle ouders om hun kinderen in te schrijven in een school naar keuze? Het inschrijvingsdecreet voorziet een aantal criteria. De combinatie en de toepassing ervan worden lokaal bepaald. - afstand tussen school en domicilie en/of werkadres (basisonderwijs); - chronologie (geen fysieke aanmelding secundair onderwijs); - toeval, in combinatie met een ander criterium; - schoolkeuze van de ouder, in combinatie met een andere criterium; 1. bij elk criterium moet goed overwogen worden: wat zijn de gevolgen ervan voor de ouders? Voor de scholen? 2. weet goed waarom je voor een bepaald criterium kiest! 3. in welke mate zal het criterium afstand meespelen in de toewijzing van een school die de voorkeur geniet omwille van het pedagogische project? De levensbeschouwelijke vrijheid? 4. het is belangrijk om na te gaan hoe de verschillende criteria zich tot elkaar verhouden bijvoorbeeld: 70% domicilie, 30% werkadres, of 70%afstand en 30% toeval. 5. het is belangrijk dat er een aanspreekpunt is dat deskundige uitleg kan geven over de keuzes die gemaakt zijn (zie fiche communicatie) 6. het is belangrijk om op voorhand simulaties te maken die inzicht verschaffen in wat de keuze voor bepaalde ordeningscriteria mee brengt voor de ouder en voor de scholen in bepaalde gebieden (bv een gebied met capaciteitsproblemen). De aanmeldingsprocedure 15
16 de aanmeldingsprocedure
Fiche 6: communicatie/bekendmaking en ondersteuning Centrale vraag: hoe brengen we de juiste informatie correct over naar de ouders, naar de intermediairs en naar de scholen? Opmerkingen: de communicatie is een gedeelde verantwoordelijkheid van al wie rond de LOP tafel zit. Belangrijk is een heldere taakverdeling tussen deze partners; kunnen andere LOP s inspireren wanneer voor de eerste keer een campagne wordt opgezet? Is het een goed idee om ondersteuning te vragen van experten om een goed communicatieplan op te stellen? handig is het wanneer een LOP een gedetailleerd communicatieplan opstelt en dit in een draaiboek giet. Dit draaiboek is toegankelijk voor alle betrokkenen. A. Nadenken over de communicatie kan door verschillende vragen te stellen: WAT gaan we communiceren? NAAR WIE gaan we communiceren? WELKE COMMUNICATIE - DRAGERS gaan we gebruiken? WELKE COMMUNICATIE - KANALEN zetten we in? WANNEER gaan we communiceren? Wat LEGT het DECREET op met betrekking tot communicatie? 1. 'Wat' gaat het LOP communiceren 1. welke [basis]informatie is absoluut nodig? 2. zijn alle partners het over deze [basis]informatie eens? Dat is nodig om transparant te kunnen communiceren: van uit alle hoeken komt dezelfde boodschap! 3. nadenken over: wat moet een ouder weten en wat wil een ouder weten? 4. moet een ouder alle informatie gelijktijdig krijgen of is dat beter verspreid? Is dat haalbaar? 5. moet er onderscheid gemaakt worden tussen wat de verschillende groepen moeten weten? Bijvoorbeeld: ouders van broers en zussen, moeten die iets anders weten dan ouders die voor de eerste keer moeten inschrijven? En de voorrangsgroepen? Wat is dat dan precies? 6. is het nuttig om naast de inhoudelijke informatie eveneens goed te informeren over de plaatsen/personen die bijkomende uitleg kunnen geven? 7. wat moeten intermediairs weten? De aanmeldingsprocedure 17
8. is het nuttig om een lijst te maken van intermediairs en het soort informatie dat ze al dan niet kunnen verstrekken? Is het nodig om hierin een taakverdeling te maken? (zie verder: punt 4) Bijvoorbeeld: het CLB heeft andere informatie en expertise dan een LOP deskundige, een onthaalbureau of een opvoedingswinkel. Hoe kunnen we de mogelijkheden van elke organisatie scherp stellen, complementair maken en daar duidelijk over informeren? Is dat haalbaar voor elke ouder? Of is het beter om één informatiepunt te voorzien? 9. is het nuttig om een onderscheid te maken tussen informatie over : wat men moet weten over het aanmelden, en over: waar kan men terecht voor ondersteuning om de aanmeldingsprocedure uit te voeren? 10. is de boodschap klaar en duidelijk? (eenvoudig taalgebruik) 11. wordt de informatie verspreid in verschillende talen? 2. 'Naar wie' gaat het LOP communiceren 1. wie moet, naast de ouders, nog op de hoogte zijn? 2. hoe breed gaat het LOP hierin? Kiest het voor een uitgebreid netwerk of voor ankerpunten? 3. is er een infopunt nodig waar alle informatie kan gebundeld worden? 4. wie moet op de hoogte zijn van de manier waarop de ondersteuning georganiseerd worden? 3. 'Welke communicatie-dragers' gaat het LOP gebruiken. 1. vooraf informeren: wie draagt de kosten voor de communicatie? Welke afspraken kunnen hierover gemaakt worden? 2. vooraf: denk goed na vooraleer het LOP een bepaalde drager kiest: is de drager afgestemd op de groep die je wil bereiken? 3. vooraf: is het mogelijk om reeds bestaande dragers, bijvoorbeeld een plaatselijk info blad, te benutten? 4. zoek voor een mix van dragers - er zijn tal van mogelijkheden: infosessies affiches flyers sociale media regionale TV en radio zenders mond aan mond, persoonlijk, via verenigingen, netwerken brochures website reclamebladeren gemeentelijke folders 18 de aanmeldingsprocedure
banners reclamepanelen websites van de overheid. 5. zoek naar een mengeling van passieve ( bijvoorbeeld een banner op een muur) en actieve (bijvoorbeeld een gesproken boodschap) dragers. 4. 'welke communicatiekanalen' zet het LOP in? 1. vooraf: iedereen, elke ouder, moet op de hoogte zijn! In combinatie met de juiste dragers best goed nadenken over de juiste kanalen om de dragers te verspreiden. 2. de keuze van de kanalen en die van de drager hangt samen met de doelgroep die moet worden bereikt. 3. alle mogelijke laagdrempelige plaatsen komen in aanmerking: stel een lijst op van deze plaatsen en van de personen die daarmee verbonden zijn en dus moeten aangesproken worden zoals: scholen en hun participatieorganen kind en gezin kinderopvang de brievenbus van elk gezin opvangcentra verenigingen waar armen het woord nemen zelforganisaties van etnisch culturele minderheden moskeeën onthaalbureaus gemeentelijke diensten ngo s 4. er zijn tal van organisaties die hierbij betrokken zijn: worden zij hierin ondersteund? (zie B) 5. 'wanneer' wordt gecommuniceerd? 1. wanneer start de communicatie best? Te vroeg activeren levert weinig op. Te laat communiceren leidt tot overreactie en stress. 2. is het aangeraden om een passieve communicatie te starten bij het begin van het schooljaar (bv. brochure) en te activeren naarmate de procedure dichterbij komt? De aanmeldingsprocedure 19
B. De ondersteuning 1. nadenken over de organisatie van de ondersteuning van de ouders bij de aanmelding + bij de opvolging ervan tot aan de inschrijving : wat is de beste manier? - centraal? - verspreid over verschillende organisaties? (zie A) 2. Bij elke keuze: die gemaakt wordt: - over hoeveel ondersteuners gaat het? - wie zorgt voor hun opleiding? - waar kunnen zij terecht bij problemen? - hoe komt de informatie terecht bij de ouders die ondersteuning nodig hebben? 20 de aanmeldingsprocedure
Fiche 7: disfuncties en klachten Klachten: Centrale vraag: hoe zorgen we ervoor dat op elke klacht een duidelijk antwoord komt? 1. belangrijk is om een zicht te krijgen op: welke klachten worden zichtbaar? van wie komen de klachten? hoe en waar komen de klachten naar boven? 2. is er goed afgesproken wie de beslissingen neemt wanneer het fout loopt? 3. is het duidelijk gecommuniceerd waar ouders en andere gebruikers terecht kunnen met hun vragen en hun klachten? Is het duidelijk wie moet betrokken worden bij het oplossen en/of toelichten ervan? Is er een uitgewerkte procedure? Is die conform het decreet? 4. kan het LOP preventief werken en klachten voorkomen? door de ervaring van verschillende LOP s, over de verschillende jaren heen te bundelen en te verspreiden: waar zitten de valkuilen/hoe ze voorkomen? door de procedure uit te laten testen door veel verschillende intermediairs en ouders? eventueel door vooraf bevragingen te doen bij verschillende doelgroepen, intermediairs? 5. klachten hebben soms te maken met moeilijkheden die zich in de loop van de procedure voordoen zoals: - niet tijdig een papier of document dat moet voorgelegd worden afhalen - niet weten wat te doen wanneer geen school wordt toegewezen is het LOP zich ervan bewust dat het proces van de aanmelding tot en met de inschrijving een actieve en langdurige opvolging vraagt? misschien is het aangewezen om op de verschillende momenten verschillende infomomenten te verzorgen - over de manier waarop de schoolkeuze gebeurt - over de toewijzing van een school: wat moet er daarna gebeuren - infomoment voor ouders die geen school toegewezen kregen 6. is iedereen ervan overtuigd dat alle soorten klachten aangegrepen kunnen worden om de procedure, de communicatie te verbeteren? Disfuncties: Centrale vraag: hoe disfuncties snel en efficiënt oplossen 1. hoe kan ervoor gezorgd worden dat ouders zo weinig mogelijk last hebben van fouten die zich in het systeem voordoen? 2. wanneer dat niet kan uitgesloten worden: waar kunnen ouders terecht voor een correct antwoord? (zie fiche communicatie) De aanmeldingsprocedure 21
22 de aanmeldingsprocedure
Fiche 8: evaluatie (analyse) en opvolging Centrale vraag: heeft de aanmeldingsprocedure optimaal gewerkt voor alle ouders? Deelvraag: hebben alle afwegingen die werden gemaakt aan de hand van de fiches geleid tot faire en gelijke kansen voor alle ouders? Alle punten en afwegingen die werden gemaakt vragen een evaluatie én een opvolging: een evaluatie leidt tot verbeterpunten of tot consolidatie van wat perfect loopt. Een opvolging zorgt ervoor dat alle afspraken worden nageleefd en uitgevoerd. Best is om tijdens de het behandelen van de verschillende beslissingspunten afspraken te maken over die evaluatie en de opvolging ervan: - wat zal geëvalueerd worden? - geeft het decreet richtlijnen daarover? - wanneer, door wie, op welke manier zal geëvalueerd worden? - wie kan ondersteuning bieden bij de evaluatie? - hoe zal de rapportage verlopen? - wat wordt met de resultaten gedaan? - op welke manier wordt hierover gecommuniceerd? De aanmeldingsprocedure 23