Toepassing Programmawet Fiscale & Sociale notificaties na overlijden januari 2013
Agenda Basis Toepassing wet Toepassing wet bij Belfius Vraag/antwoord 2
Basis Programmawet van 29 maart 2012 (art 157-163) fiscale 22 juni 2012 (art 20 tot 22 en 35) - sociale Beide van toepassing vanaf 01/07/2012 Fiscale/sociale notificatie na overlijden Notaris of ontvanger van de registratierechten is verplicht na te gaan of er fiscale en sociale schulden zijn; Niet enkel bij de overledene, maar ook bij de erfgenamen Attest/akte van erfopvolging moet clausule bevatten ivm kennisgeving van fiscale/sociale schulden = basis voor vrijgave tegoeden Doel van de wet Betere inning van de fiscale en sociale schuldvorderingen Bevriezing van de tegoeden Sancties Aansprakelijkheid voor de bank ten belope van het vrijgegeven bedrag voor zowel de fiscale schulden als de sociale schulden 3
Toepassing wet Uitvoerbaarheid? Publicatie FAQ door Ministerie van Financiën Werkwijze Tegoeden blijven geblokkeerd, geen betaling toegelaten tot akte/attest van erfopvolging is afgeleverd èn de fiscale/sociale schulden zijn vereffend. Niettemin blijft het mogelijk om op vraag van de notaris of erfgenamen tegoeden vrij te maken: Betalingen overeenkomstig art 19, 1, 2 en 3 van de hypotheekwet: begrafeniskosten & kosten verbonden aan de laatste ziekte gedurende één jaar; Bedrag van max 5.000 euro in kader van art 1240 ter BW (langstlevende echtg) Kosten waarvan sprake in de FAQ: kosten betreffende de laatste woonplaats van de overledene: facturen voor levering van water, elektriciteit, stookolie, gas, brandverzekering, huur met een vervaldag binnen de volgende termijn: de laatste 3 maanden vóór het overlijden en de eerste 6 maanden na het overlijden 4
Toepassing wet Praktijk FAQ biedt geen oplossing voor oa: Enkele nog uitzonderlijke begrafeniskosten die niet vallen onder het toepassingsgebied van art.19: bv rouwkledij, namissen, Vergoedingen voor 3 vereffenaars zoals voorlopig bewindvoerders Kosten/vergoedingen die niet zijn opgenomen in de FAQ van het Ministerie van Financiën Reparatiewet van 01/01/2013 Vermindert de verantwoordelijkheid van de bank bij vrijgave van tegoeden uit de nalatenschap. De bank is niet meer verantwoordelijk voor het geheel van de fiscale schulden zoals in de programmawet voorzien, maar enkel ten belope van het vrijgegeven bedrag. Overleg Werkgroep Febelfin Overleg met Kabinet, Registratie, Fiscus, Federatie van Notarissen, Sectorbesprekingen (oa RVT s, balie, horeca, ) 5
Toepassing wet bij Belfius Betaling van facturen Begrafeniskosten: Enkel de kosten cfr FAQ zijn toegestaan Facturen tgv begrafenisondernemening ok Kosten laatste ziekte: Alle kosten verbonden aan de laatste ziekte gedurende het laatste jaar (12 maanden) voor het overlijden, zoals dokterskosten, kiné, labo, apotheek, ambulance, ) Mutualiteit: nok Kosten verbonden aan laatste verblijf Huur laatste woonplaats In geval van verblijf in RVT, ok voor kost vergoeding kamer in RVT De bank beschikt niet over een detail van de factuur Geen akkoord voor kosten die niet zijn opgenomen in de FAQ zoals leefgeld, kapperskosten, OCMW-tussenkomsten, 6
Toepassing wet bij Belfius Mandaat Mandaat vervalt bij overlijden = wettelijk Probleem van administratieve verwerking van betalingen/facturen voor OCMW s Mogelijkheden Tijdelijk behoud van de toegang via Belfiusweb voor administratieve afhandeling van het dossier Ingevoerde betalingen/facturen blijven mogelijk mits validatie door afdeling Nalatenschappen Tegelijk met het invoeren van de betaling, ook een kopie van de factuur inscannen en via mail versturen naar BO-Pay-Nalatenschappen@belfius.be Probleem kosten afwijkend van FAQ: Erfgenamen zijn vaak niet gekend of verzaken: geen attest/akte van erfopvolging Enkel erfgenamen zijn gemachtigd een attest van erfopvolging op te vragen bij de Registratie (of via notaris); Kosten voor aanstelling curator onbeheerde nalatenschap vaak niet in verhouding tot te recupereren bedrag; Geen akte/attest van erfopvolging = geen uitbetaling => patstelling 7
Toepassing wet bij Belfius Mogelijke oplossingen Soepele werkwijze voorgesteld door Belfius tgv de reparatiewet van 1 januari 2013 Mogelijkheid voor conventie-overeenkomst tussen Belfius en Ocmw (model beschikbaar in doccenter sociale producten ) Op aanvraag van het OCMW, de kosten afwijkend van de FAQ uit te keren aan het OCMW; Indien nadien de fiscus de vrijgegeven tegoeden wil recupereren (fiscale of sociale schulden), recuperatie van het vrijgegeven bedrag op eerste verzoek; Uitbreiding van de FAQ Beslissingsbevoegdheid Ministerie van Financiën 8
Vraag/antwoord Obv jullie input Vraag: Gemeenschappelijke rekening man en vrouw. 1 van de 2 komt te overlijden. Blokkering rekening ook voor facturen van langstlevende. Dient hier ook een attest voor aangevraagd te worden door de familie. Andere mogelijkheid? Wettelijke basis: blokkeren van rekeningen overledene en echtgenoot Mogelijkheid vrije rekening cfr art 1240 ter (max 5.000 euro) Vraag: Spaarrekeningen eigen gelden :andere facturen dan de uitzonderingen die betaald mogen worden. Lange wachttijd opvraging attest. Aanmaningen van bedrijven Aansprakelijkheid bij vrijgave zonder attest/akte van erfopvolging Uitbreiding van de FAQ Mogelijkheid overeenkomst Belfius & OCMW s (nà reparatiewet) 9
Vraag/antwoord Obv jullie input Vraag: Wat met OCMW tussenkomsten in het verblijf. Nu inhouding op eventueel saldo. Hoe kunnen we nu terugvorderen? Steeds familie inschakelen of mogen we factuur voorleggen aan BELFIUS / OCMW s nemen soms jarenlang verblijfskosten ten laste. Zij verzamelen de inkomsten op een syst-i rekening en nemen het maandelijks tekort voor hun rekening. Ook na het overlijden komen daar nog gelden op. Mutualiteit, teruggave belastingen, overlijdensvergoeding, enz Dat kan aardig oplopen. Hoe geraakt het OMCW daar nu nog aan? Vaak loopt het tekort (verblijfskosten min inkomsten) in de tienduizenden EURO s. Het maakt niet uit of er geen erfgenamen zijn (of nietmeewerkende erfgenamen wat nog erger is). Het OCMW staat voor die saldo s dank zij die nieuwe wetgeving in de kou denk ik. Behoren niet tot de bevoorrechte kosten As is: na attest/akte erfopvolging To be: nà reparatiewet obv overeenkomst OCMW-Belfius Vraag: Maand na overlijden is te kort. Onze facturen vertrekken pas de 20ste van de maand volgend op. Mandaat vervalt bij overlijden, extra maand voor administratieve afhandeling Mogelijkheid 4-ogenprincipe: verlenging mandaat overeenkomst OCMW-Belfius 10
Vraag/antwoord Obv jullie input Vraag: Overlijden van residenten zonder erfgenamen of verre erfgenamen. Kan vrijgave via procedure aanstelling curator onbeheerde nalatenschap? / aanvraag attest van erfopvolging Dit moet worden aangevraagd door een erfgenaam. Wij leveren dergelijke attesten enkel af aan een erfgenaam. Trouwboekje is nodig. Indien ongehuwd dan het trouwboekje van de ouders. Indien na onderzoek geen erfgenaam wordt gevonden zal de ontvanger van domeinen optreden om de erfenis te aanvaarden. Dan kan het OCMW zijn passief inbrengen bij de alsdan aangestelde curator. PS: ook notarissen zouden dit attest enkel afleveren aan erfgenamen. Enkel erfgenamen kunnen attest van erfopvolging vragen Aanstelling curator onbeheerde nalatenschap Vraag: Blijkbaar betaalt de bank geen begrafeniskosten meer terug aan het OCMW, enkel aan de begrafenisondernemer zelf. Als dit zo zou zijn is dit totaal onwerkbaar voor een OCMW om nog begrafeniskosten laste te nemen. Zelfs de kleinste achterafse recuperatie door het OCMW is dan onmogelijk geworden. Begrafeniskosten zijn bevoorrechte kosten Organisatorische opvolging en vrijgave tegoeden aan partijen cfr bevoorrechte kosten Reeds uitgevoerde betalingen moeten recupereerbaar zijn mits bewijs van betaling 11
Vraag/antwoord Obv jullie input Vraag: Het is ons opgevallen dat er vaak geen eenduidigheid is, soms spreken ze elkaar of zichzelf tegen. Bijvoorbeeld als het gaat over het betalen van begrafenisfacturen. De afspraak is dat ze deze facturen betalen aan de begrafenisondernemer zelf. Wij sturen de facturen dus rechtstreeks door aan Belfius. Vaak krijgen we dan een brief terug met de melding dat ze dit niet kunnen betalen omdat ze geen attest van erfopvolging hebben. Dit gebeurt soms ook voor de terugbetaling van verblijfskosten. Na telefonisch contact lukt het vaak wel om alles toch in orde te krijgen. FAQ opgesteld nà invoegetreding wet quid interpretatie art 19 Bevoorrechte kosten zijn betaalbaar zonder attest/akte van erfopvolging De basis voor validatie is onvoldoende, vaak enkel een gestructureerde mededeling Visualisatie van de factuur maakt het duidelijker Vraag: We zouden willen vragen aan Belfius, zodra ze de begrafenisfacturen betaald hebben, om ons op de hoogte te stellen. Dan kunnen wij de nalatenschap bij ons verder afwerken. Wij hebben geen enkele weet of Belfius de facturen al dan niet betaald heeft. Betalen is de norm, bij weigering wordt via mail het betrokken OCMW geïnformeerd. 12
Vraag/antwoord Obv jullie input Vraag: Indien mogelijk, zou Belfius, zodra ze ons onze kosten hebben overgemaakt, een document kunnen bezorgen van de saldi van de rekeningen? Dit maakt het voor ons makkelijker om de correcte informatie over te maken aan de erfgenamen. Nu moeten we hiervoor steeds bellen. Papyrus contract via Belfiusweb: RU blijven beschikbaar in menu Reporting RU via post: duplicaat RU mogelijk tot 15 maanden in verleden (cash@belfius.be) 13