Tips & toeslagen
Marjan Langbroek TIPS & toeslagen
2 e, geheel herziene druk, november 2013 2013 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen Consumentenbond Auteur: Marjan Langbroek Eindredactie: Georgie Dom Grafische verzorging: PUUR Publishers/Maartje Vermeer Foto omslag: PUUR Publishers/Janita Sassen ISBN 978 90 5951 2481 nur 793 Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende op het auteursrecht c.q. de uitgever van deze uitgave, door de rechthebbende(n) gemachtigd namens hem op te treden, niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. De uitgever is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor kopiëren, als bedoeld in artikel 17 lid 2, Auteurswet 1912 en in het KB van 20 juni 1974 (Stb. 351) ex artikel 16B Auteurswet 1912, te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden. Hoewel de gegevens in dit boek met grote zorgvuldigheid zijn bijeengebracht, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele (zet) fouten of onvolledigheden. De uitgever heeft ernaar gestreefd de rechten van derden zo goed mogelijk te regelen; degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich tot de uitgever wenden.
Inhoud Inleiding 9 A Toeslagen 11 01 Welke toeslagen zijn er? 12 02 De grenzen voor toeslagen 14 2.1 Huurtoeslag 16 2.1a Huurtoeslag voor alleenstaanden 16 2.1b Huurtoeslag voor samenwoners 16 2.2 Zorgtoeslag 18 2.2a Zorgtoeslag voor alleenstaanden 18 2.2b Zorgtoeslag voor samenwonenden 19 2.3 Kinderopvangtoeslag 20 2.4 Kindgebonden budget 21 03 Toeslagpartner 22 3.1 Gehuwden en geregistreerde partners 23 3.2 Samenwonenden 25 3.2a Samengesteld gezin 26 3.2b Toeslagpartner omdat u vorig jaar fiscaal partner was 27 3.3 Gezamenlijke huishouding 28 3.4 Deel van het jaar toeslagpartner 28 3.5 Medebewoner en huurtoeslag 29 3.6 Onderhuurders 29 04 Inkomenstoets 30 4.1 Toetsingsinkomen van toeslagpartner en medebewoners 33 4.2 Toetsingsinkomen bij deeljaar partner-/medebewonerschap 33 4.3 Toetsingsinkomen in jaar van overlijden 34 05 Vermogenstoets 36 5.1 Uitgezonderd vermogen 38 5.2 Vermogenstoets voor toeslagpartners/medebewoners 39 5.3 Vermogenstoets in cijfers 40 Inhoud 5
06 Toeslagen in detail 41 6.1 Huurtoeslag 42 6.1a Rekenhuur 42 6.1b Nederlandse nationaliteit of verblijfsvergunning 42 6.1c Echtgenoot woont op ander adres 42 6.1d Soort woning 43 6.1e Hoogte van de huur 44 6.1f Hogere rekenhuur 44 6.1g Verzorgingsbehoefte binnen huishouden 45 6.1h Bijzonder vermogen 46 6.1i Bijzonder inkomen 46 6.1j Langdurig verblijf buitenshuis 47 6.1k Co-ouders 47 6.1l Betaling regelrecht aan verhuurder 48 6.2 Zorgtoeslag 48 6.2a Vermogenstoets 49 6.2b Bijzondere situaties 49 6.2c Internationale situaties 50 6.3 Kinderopvangtoeslag 52 6.3a Opbouw kinderopvangtoeslag 53 6.3b Soorten kinderopvang 53 6.3c Betaling kinderopvangtoeslag 55 6.3d Aantal uren kinderopvang bij werk 55 6.3e Aantal uren kinderopvang bij re-integratietraject, verplichte inburgeringscursus of studie 58 6.3f Werken 60 6.3g Jonger dan 18, bijstand en studie 60 6.3h Studeren 60 6.3i U volgt een re-integratietraject of een verplichte inburgeringscursus via UWV of de gemeente 61 6.3j Bijzondere situaties 62 6.3k Internationale situaties 65 6.3l Aanvragen 67 6.4 Kindgebonden budget 68 6.4a Nederlandse nationaliteit of geldige verblijfsvergunning 68 6.4b Vermogenstoets 68 6.4c Pleegkind 69 6.4d Opbouw van kindgebonden budget 69 6.4e Bijzondere situaties 70 6.4f Duur kindgebonden budget 72 07 Wijzigingen in uw omstandig heden 73 7.1 Berekenen toeslagen in jaar van wijziging 74 6 tips & toeslagen
7.2 Gezin of huishouden 76 7.2a Samenwonen of trouwen 76 7.2b Uit elkaar gaan of scheiden 77 7.2c Huisgenoot erbij 79 7.2d Huisgenoot gaat weg 79 7.2e Echt- of huisgenoot overleden 80 7.3 Werk, inkomen of vermogen 82 7.3a Inkomen verandert 82 7.3b Vermogen verandert 82 7.3c Beginnen met werken 82 7.3d Stoppen met werken 83 7.3e Militair worden 83 7.3f Geen militair meer 84 7.4 Kinderen 84 7.4a Kinderen krijgen 84 7.4b Kind naar kinderopvang 84 7.4c Kinderopvang stopt of wijzigt 84 7.4d Gaan volgen van een traject naar werk, studie of inburgeringscursus 85 7.4e Stoppen met een traject naar werk, studie of inburgeringscursus 85 7.5 Wonen 85 7.5a Verhuizen 85 7.5b Verhuizen naar het buitenland 86 7.5c Verhuizen naar Nederland 86 7.5d Huur verandert 86 7.5e Onderhuurder krijgen 87 7.5f Geen onderhuurder meer 87 7.5g Langer dan een jaar buitenshuis wonen 87 7.5h Iemand in huis is gehandicapt 89 7.5i Duurdere woning wegens groot huishouden 90 7.5j Gedetineerd 90 7.5k Niet meer gedetineerd 91 7.6 Zorgverzekering en zorg 92 7.6a Ik heb een zorgverzekering afgesloten 92 7.6b Ik heb geen zorgverzekering meer 92 7.6c Ik ben gemoedsbezwaard 92 7.6d Ik ben niet meer gemoedsbezwaard 93 7.6e Iemand wordt thuis verzorgd 93 7.6f Iemand in mijn huishouden gaat naar een verpleeghuis 93 08 Aanvragen, stopzetten, wijzigen 94 8.1 Aanvragen 95 8.2 Toeslag in deel van het jaar 96 8.3 Voorschot 96 Inhoud 7
8.4 Wijzigingen op het voorschot 97 8.4a Voorschot was te hoog 97 8.4b Voorschot was te laag 98 8.4c Stopzetten of opschorten voorschot 98 8.5 Definitieve berekening 99 8.6 Terugbetaling/verrekening 100 8.6a Terugbetaling 100 8.6b Verrekening 101 8.7 Herziening toeslagen 102 8.8 Rentevergoeding/-betaling 103 8.9 Bezwaar en beroep 103 8.10 Boete 105 B Belastingtips 106 09 Aftrekposten in box 1 108 9.1 Pensioentekort? 109 9.2 Speel Sinterklaas 110 9.3 Betaal ziektekosten vooruit 111 9.4 Betaal hypotheekrente vooruit 112 10 Tips om uw vermogen in box 3 te verlagen 113 10.1 Zo veel mogelijk uitgeven 114 10.2 Contanten opnemen 115 10.3 Omzetten in vrijgesteld vermogen 115 10.4 Betaal belastingaanslagen voor het jaareinde 116 10.5 Wel of geen voorlopige aanslag of teruggave aanvragen 116 10.6 Schulden en spaarrekening 117 10.7 Openstaande rekeningen 117 10.8 Betaal niet-aftrekbare lijfrentepremies 118 10.9 Terugbetalen te veel ontvangen toeslagen 119 11 De eigen woning 120 11.1 Verbouwen eigen woning 121 11.2 Verhuizen rond de jaarwisseling 121 11.3 Verhuizen van de ene naar de andere eigen woning 122 11.4 Aflossen kleine hypotheek 123 12 Schenkingsplan 125 Bijlages 129 Adressen 136 Register 138 8 tips & toeslagen
Inleiding Het motto van dit boek is: Krijg waar je fiscaal recht op hebt. De Consumentenbond helpt u daar graag bij. Mensen hebben er vaak geen idee van hoeveel geld ze mislopen. De Belastingdienst publiceert allerlei informatie over fiscale voordelen op zijn website, maar dan moet u wel weten dat u daar moet kijken. Wij hopen u met deze uitgave op weg te helpen, zodat u de voordelen krijgt waar u recht op heeft. Het boek bestaat uit twee delen. Deel A (hoofdstuk 1 tot en met 8) gaat over toeslagen waar burgers recht op kunnen hebben. Het kan geen kwaad om regelmatig, vooral bij wijziging van uw omstandigheden, te controleren of u recht op bepaalde toeslagen heeft. Dat kunt u doen op www.toeslagen.nl. Omdat het recht op toeslagen afhankelijk is van uw inkomen en in bijna alle gevallen ook van uw vermogen, vindt u in deel B (hoofdstuk 9 tot en met 12) allerlei belastingtips. Het is altijd leuk om de fiscus te slim af te zijn, uiteraard binnen de grenzen van de wet. Helaas denken de meeste mensen alleen in de aangiftetijd aan hun belastingen. Dan is het in veel gevallen te laat om nog iets te doen aan het verminderen van de belastingdruk. Het doen van aangifte legt alleen maar vast wat er in het afgelopen jaar is gebeurd. De beste tijd om aandacht te besteden aan uw financiële en fiscale situatie is tegen het einde van het jaar. Dan kunnen aftrekposten nog worden geregeld en kan het vermogen nog worden beïnvloed. Dat scheelt niet alleen in de te betalen belasting, maar het kan ook honderden euro s aan toeslagen schelen. Dat neemt niet weg dat de informatie in dit boek ook goed bruikbaar is na begin januari 2014. Het systeem van de toeslagen is in 2014 namelijk min of meer gelijk aan dat in 2013. Wijzigingen per 1 januari 2014 kunt u vinden op onze speciale website: www.consumentenbond.nl/toeslagen. Aan het eind van dit boek vindt u nog enkele nuttige bijlagen: de Bureaukaart van de Belastingdienst met alle nuttige bedragen voor de toeslagen Inleiding 9
! van 2013 op een rij, een schema dat duidelijk maakt of u in 2013 elkaars toeslagpartner bent, een adressenlijst en een register om alles makkelijk terug te vinden. Leeswijzer In dit boek wordt op veel plekken naar websites verwezen. Vaak zijn deze links erg lang en dat is voor u lastig overtypen. Daarom gebruiken wij een alternatieve methode om u naar de juiste pagina te verwijzen. Allereerst vermelden we de hoofdpagina, bijvoorbeeld www.toeslagen. nl. Vervolgens zetten we daarachter tussen haakjes de menukeuzes (die staan vaak links in het scherm) die u achtereenvolgens moet doorlopen om bij de juiste pagina uit te komen. Een voorbeeld: www.toeslagen.nl (Informatie over toeslagen>zorgtoeslag>kan ik zorgtoeslag krijgen?). Op de site van de Sociale Verzekeringsbank (www.svb.nl) is het soms lastig zoeken. Wij verwijzen u daar naar de sitemap (rechts onder de kop), waar de onderwerpen makkelijk te vinden zijn. Toeslagen in 2014 Tegen het einde van 2013 kunt u op www.consumentenbond.nl/toeslagen informatie vinden over de wijzigingen in de toeslagen per 1 januari 2014. 10 tips & toeslagen
A Toeslagen In dit eerste deel kunt u alle informatie vinden die u nodig heeft om uw recht op toeslagen over 2013 te bepalen. U krijgt eerst een heel kort overzicht van de toeslagen die er zijn (hoofdstuk 1), gevolgd door de gegevens die u nodig heeft om te bepalen of u al dan niet binnen de grenzen van de toeslagen valt (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 hebben we het over de begrippen toeslagpartner, relevant voor alle toeslagen, en medebewoner, van belang voor de huurtoeslag. Dit hoofdstuk is niet eenvoudig en zal wat van uw doorzettingsvermogen vergen. Achter in dit boek vindt u een overzichtelijk schema waarmee u kunt bepalen of u een toeslagpartner of medebewoner heeft. Voor uw recht op toeslagen zijn uw inkomen en soms uw vermogen van belang. In hoofdstuk 4 (Inkomenstoets) staat uitgebreid beschreven welk inkomen daarbij meetelt. Hoofdstuk 5 (Vermogenstoets) gaat over het vermogen dat van belang is voor de toeslagen. Voor het jaar 2012 gold dat alleen voor de huurtoeslag, maar vanaf 2013 is dat ook een rol gaan spelen bij de zorgtoeslag en het kindgebonden budget. Vervolgens komen in hoofdstuk 6 de afzonderlijke toeslagen met hun bijzonderheden aan de orde. Dit hoofdstuk hoeft u alleen maar te lezen als u voor de betreffende toeslag in aanmerking komt. Ook als u denkt dat iemand in uw omgeving recht heeft op een toeslag, is dit hoofdstuk interessant. Daarna benaderen we in hoofdstuk 7 de toeslagen van een andere kant. We gaan uit van wijzigingen in uw persoonlijke situatie en geven daarbij aan welk effect deze wijzigingen op uw toeslagen kunnen hebben. Hoofdstuk 8 behandelt de administratieve kant van de toeslagen. Hoe vraagt u een toeslag aan, hoe wijzigt u hem, wat gebeurt er met deze wijzigingen, hoe en wanneer wordt uw toeslag definitief toegekend, hoe maakt u bezwaar en hoe gaat u in beroep. Op elke pagina staat in de voetregel in welk hoofdstuk u zich bevindt, zodat u de weg niet kwijtraakt. A TOESLAGEN 11