Eindrapport Inloophuisconferentie Hoop vanuit de marge jubileumconferentie voor het 25-jarig bestaan van Inloophuis De Ruimte te Almere 1 november 2014 Datum: 27 december 2014 namens het bestuur van Stichting Inloophuis De Ruimte 1/12
Aanleiding voor de conferentie Inloophuis De Ruimte opende voor het eerst haar deuren eind december 1988. Veel mensen hebben meegewerkt aan de ontwikkeling van het inloophuis en er mede voor gezorgd dat het inloophuis haar huidige vorm heeft gekregen. Dat betreft alle mensen die vanaf het eerste moment inhoudelijk meedachten; initiators, bestuursleden, werkers en niet te vergeten een hele stoet vrijwilligers en bezoekers. De aanzet tot het ontstaan van het inloophuis De Ruimte is gedaan door de Doopsgezinde Zending en 25 jaar lang heeft zij tot op heden een belangrijke financiële bijdrage gegeven. Daarnaast dacht de DZ ook mee, zeker op cruciale momenten. De missie van het inloophuis werd uiteindelijk als volgt onder woorden gebracht: Vanuit kerkelijke betrokkenheid present zijn in de Stedenwijk en een bijdrage leveren aan de verbetering van de leefbaarheid voor buurtgenoten en de andere inwoners van Almere. Dit geldt nog steeds. Deze missie kreeg o.a. vorm door het openstelling van het inloophuis als huiskamer voor iedereen die er behoefte aan heeft anderen te ontmoeten. Met behulp van vrijwilligers wordt passende gelegenheid gecreëerd voor iedereen die mee wil doen. Daarbij wordt speciaal aandacht besteed aan kwetsbare mensen, integratie en wederkerigheid. Steeds is geprobeerd betrokken onderdeel te zijn van de buurt en aan te sluiten bij de ontwikkelingen in de omgeving van het inloophuis en de stad Almere. Conferentie In de loop der jaren zijn specifieke kennis en inzichten opgebouwd over de invulling van het werk. Inloophuis 'De Ruimte' bevindt zich op het snijvlak van kerk en maatschappij waar invulling gegeven wordt aan ontmoeten, hulpverlening en gastvrijheid. Dat is geen gemakkelijke positie, maar wel een unieke. De inhoudelijke ontwikkeling van deze manier van werken willen wij delen met anderen, omdat we dankbaar zijn voor de ondersteuning die we in de loop der jaren ontvingen en daarnaast omdat deze vruchtbaar is voor de samenleving in al haar facetten. Die waarde en die betekenis wilden wij graag zichtbaar maken door deze kennis en inzichten te delen met elkaar door middel van de conferentie hoop vanuit de marge. Deze conferentie stelde ons in de gelegenheid om onze kennis en ervaring te delen met professionals en vrijwilligers uit kerk, hulpverlening, zorg en welzijnswerk, en om ons te bezinnen op onze weg in de toekomst. Om de lijnen van kerk en maatschappij beide aan bod te laten komen op de conferentie wilden we twee sprekers uitnodigen waarvan we verwachtten dat ze in staat zouden zijn beide doelgroepen aan te spreken en het bijzondere was dat deze zeer bezette mensen de conferentie belangrijk vonden en meteen toezegden te komen. Deze sprekers waren: 2/12
Dr. Stuart Murray Williams, theoloog uit Bristol die veel gepubliceerd heeft over kerk-zijn op het grensvlak van kerk en maatschappij. Hij beschreef in zijn toespraak o.a. hoe de kerken een nalatenschap hebben van betrokkenheid bij de samenleving. Naast alle zaken die niet door de beugel kunnen vanuit de kerken is er doorgaans een vorm van dienstbaarheid en creativiteit aanwezig bij het vinden van antwoorden op de noden en daarnaast op mogelijkheden om aan een betere samenleving te werken. De kerken hebben een groot 'geestelijk kapitaal' waardoor kennis en contacten over de plaatselijke samenleving goed ingezet kunnen worden. Ook (h)erkende hij dat samenwerking met andere vrijwilligersorganisaties soms lastig is omdat er sprake kan zijn van achterdocht en onzekerheid. Men is soms bang voor verborgen agenda's en wat de motivatie van de ander is. Prof. dr. Andries Baart, de geestelijk vader van de 'presentietheorie'. De Ruimte' en veel andere inloophuizen werken vanuit een presentiebenadering. Deze manier van werken en kijken vindt meer en meer ingang in de zorg, opbouwwerk en maatschappelijke dienstverlening. Professor Baart omschrijft de presentie als: "Een praktijk waarbij de zorggever zich aandachtig en toegewijd op de ander betrekt, zo leert zien wat er bij die ander op het spel staat - van verlangens tot angst - en die in aansluiting dáárbij gaat begrijpen wat er in de desbetreffende situatie gedaan zou kunnen worden en wie h/zij daarbij voor de ander kan zijn. Wat gedaan kan worden, wordt dan ook gedaan. Een manier van doen, die slechts verwezenlijkt kan worden met gevoel voor subtiliteit, vakmanschap, met praktische wijsheid en liefdevolle trouw" (Utrecht, Lemma, 2005, p. 40). Een andere opmerkelijke uitspraak die prof Baart deed tijdens de conferentie is dat hij zich verzet tegen het alom geldende beeld dat een hulpverlener altijd 'op afstand' moet werken met zijn/haar cliënt. In zijn ogen een verkeerd uitgangspunt. Een hulpverlener moet juist dichtbij komen, dicht bij de cliënt en 'met afstand' het hulpverleningsproces bewaken. In de pauze tussen de twee lezingen was er een optreden van Caroline in 't Veld. Zij zong voor de zaal een aantal liedjes. Bijzonder was daarbij dat zij speciaal voor het 25-jarig bestaan van het inloophuis De Ruimte een lied schreef 'Aan de buitenkant'. De zaal werd gevraagd het refrein mee te zingen dat tot ieders verrassing een canon bleek te zijn. Naast de lezingen vond er op twee momenten een uitwisseling plaats met de zaal en was er door de dag heen een rode draad geweven die mensen in de gelegenheid stelde anderen te ontmoeten. Vooral deze rode draad leverde verrassende ontmoetingen op waar veel positieve reacties op kwamen. 3/12
s Middags waren er workshops rond het thema meedoen in het maatschappelijk veld : Urban Expression Workshop met Stuart Murray Williams, Rachel Jay, en Oeds Blok. Rachel Jay is team leader Urban Expression Birmingham en Oeds Blok coördinator van het Nederlandse netwerk Urban Expression. De workshop ging over urban expression als missionaire gemeenschap, geïnspireerd en vormgegeven vanuit de Anabaptistische waarden, om pioniersteams aan te moedigen en ondersteunen actief te zijn in arme stadsgemeenschappen een Engeland en Nederland. (Het was een Engelstalige workshop) Geven en ontvangen: ware ontmoeting De Workshop werd verzorgd door Jaap Schiere en betrof de volgende vraag en opmerking: 1. Is onze verbinding met de oude (bijbelse) verhalen wel zo anders dan onze verbinding met randfiguren van nu, en zijn we zelf niet meer randfiguren dan we gewoonlijk denken? 2. Leven laat zich kennen in ontmoeting, tussen vroeger en nu, tussen hier en daar, tussen arm en rijk, tussen pleisterplaats en onderweg, tussen professioneel en vrijwillig...! In de workshop reageerden de bezoekers positief op zowel de inhoud als de vorm. Ervaring die Staat Deze workshop werd geleid door Els keet, Ricardo Ramaekers, Martijn Bastiaans en Hand Bree. Stichting Ervaring die Staat is opgericht in 2012 door een unieke samenwerking tussen ex-daklozen en een professional. De workshopleiders hadden veel te vertellen over de eigen achtergrond waarvan een aantal in het verleden dakloos was en verslaafd. Deze ervaringsdeskundigen geven het project stevigheid omdat de hulpverlening dicht bij de mensen gegeven kan worden en zo een hulpverleningsorganisatie is die van bottom up werkt. Men werkt vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid met betrekking tot de inhoud; zowel op het gebied van het beleid als de uitvoering van het werk. De verhalen waren zeer boeiend en lieten zien welke kracht mensen kunnen ontwikkelen door een benadering die past bij de opvattingen van 'hoop vanuit de marge'. Hoop bloeit in een ruimte van veilige communicatie 4/12
door Maarten van der Werf. Geweldloze Communicatie zoals uitgewerkt door Marshall Rosenberg biedt de veiligheid die kwetsbare mensen nodig hebben om bij hun creatieve vermogens te komen. In deze workshop werd naar eigen ervaring gekeken en werden een aantal kleine experimenten gedaan. Workshop Geweldloos Communiceren door Adriënne van den Berg en Thea de Rijk Tijdens de workshop kregen de deelnemers de kans te zien wat de basiscursus van Geweldloos Communiceren inhoudt zoals die in het Inloophuis wordt gegeven. Men maakte kennis met 'de giraf en de jakhals' die model staan voor twee verschillende manieren van communiceren en voor twee kwaliteiten in ieder van ons. Naast de korte theorie werd er ook een oefening gedaan om te ervaren hoe ieders 'jakhals en giraf' er uit ziet en wanneer die 'optreden'. Het krachtteam Stedenwijk De afgelopen 1,5 jaar hebben opbouwwerker Liselore Leijten en maatschappelijk werker Margreet Pieters flink geëxperimenteerd met Welzijn Nieuwe Stijl, de Kanteling en werken als sociaal wijkteam in Stedenwijk. Zij hebben op deze bijeenkomst verteld over hun ervaringen, ontdekkingen, visie, maar ook over de vragen die hen bezighouden te midden van alle veranderingen in het sociale domein. Ruimte voor creativiteit Anjo Steen heeft in deze workshop mensen 'aan het werk gezet' om vorm te geven aan hun inspiratie die werd opgedaan n.a.v de lezingen in de ochtend. Men had alle gelegenheid om te experimenteren met allerlei materialen vormen en kleuren. Er werd hard en geïnspireerd gewerkt! Wandelen in de wijk Onder leiding van Margriet Callenbach en Gustaaf Groefsema konden deelnemers een wandeling maken door een deel van Almere Haven. In dit stadsdeel is kunst en kitsch in een aantrekkelijk geheel samengebracht. Het stadsdeel Almere Haven is het oudste deel van Almere (dat is zo n 35 jaar), maar ademt de sfeer van een veel ouder stadje met grachtenhuisjes en een haventje, waar hier en daar al druk aan wordt gerestaureerd. De wandeling ging langs deze huisjes en de haven en ook langs een aantal muurschilderingen die zijn uitgevoerd door plaatselijke kunstenaars. Aangezien het mooi weer was wandelde er een flinke groep conferentiegangers. 5/12
Organisatie conferentie De voorbereidingen van de conferentie zijn we reeds gestart in het 2013 als voorbereiding op het 25 jarig jubileum. In eerste instantie door de werkers van het inloophuis in samenwerking met het bestuur. De eerste voorbereidingen hebben zich vooral gericht op de contacten met de sprekers en de mogelijke inhoudelijke invulling van de dag. In het voorjaar 2014 is er een organisatiecommissie gevormd bestaande uit het bestuur van het inloophuis, de beide werkers en 2 leden vanuit de kerkeraad van de Doopsgezinde gemeente Almere. Voor de zomer hebben zij zich vooral gericht op de fondsenwerving, en de inhoud van de dag. Vanaf eind september hebben zij wekelijks overleg gevoerd over de voortgang waarbij met name de invulling van de workshops en de logistiek van de dag centraal hebben gestaan. Om een conferentie als deze op 1 november mogelijk te maken is de inzet van veel vrijwilligers van groot belang. De vrijwilligers waren afkomstig uit zowel het inloophuis de Ruimte als uit de Doopsgezinde Gemeente Almere en zij hebben naast het harde werken ook genoten van de onderlinge samenwerking. Als bestuur en medewerkers kijken wij tevreden terug over zoveel inzet van velen die leidden tot deze mooie conferentie. Ten behoeve van de dag was er een draaiboek ontwikkeld dat duidelijk schiep over alle taken die gedaan moesten worden, op welke tijd en door wie. De eerste vrijwilligers waren voor 8 uur in de ochtend aanwezig om alle apparatuur aan te sluiten en alle ruimtes voor de lezingen en workshops in te richten en de keukens te organiseren. De laatste vrijwilligers (sommigen daarvan waren al begonnen om 8 uur) verlieten de kerk na 18.00 uur. Wij kijken op dit punt ook met blijdschap en dankbaarheid terug op al die mensen die de gasten ontvingen en inschreven, voor 140 gasten koffie zetten en schonken, zelfgebakken koekjes presenteerden, de lunch feestelijk aanboden en bij de receptie ook weer zelfgemaakte hapjes uitdeelden. De inzet van al die vrijwilligers (ongeveer 40) liet zien dat 'het samen doen' ook op deze plek van kracht was. Voor een conferentie als deze is er ook veel apparatuur nodig en die konden wij voor een deel lenen, en tegen vriendenprijzen huren en door een fonds dat het geld daarvoor oormerkte konden wij bovendien in de grote zaal een grote beamer en scherm plaatsen en opnames maken van deze dag, zoals de lezingen, het lied dat speciaal voor deze dag was gemaakt en een overzicht van de dag. Veel huishoudelijke materialen zijn ook aan ons uitgeleend ten behoeve van de conferentie door verschillende bevriende organisaties. Te denken valt onder meer aan glaswerk, koelkasten, dienbladen, een een kleine beamer etc. 6/12
Wat ligt er open voor de toekomst De conferentie heeft ertoe geleid dat er ideeën zijn ontwikkeld over hoe we inhoudelijk verder kunnen gaan. Tijdens en na de dag is er met mensen nagedacht over de beste plaats voor inloophuis De Ruimte binnen het sociale domein van Almere. Wij hebben veel complimenten gekregen van andere projecten en (zorg en welzijns-) professionals uit Almere (en daarbuiten) en vanuit verschillende hoeken worden we aangespoord vooral door te gaan op de huidige weg. De verwachting is dat er de komende jaren groeiend behoefte zal zijn aan de gastvrijheid en expertise van De Ruimte. Blijft voor ons als bestuur en medewerkers het probleem over om te zorgen voor een structurele samenwerking met doopsgezinde en andere fondsen. Fondsen Daarnaast is het belangrijk om aan te geven dat deze conferentie alleen mogelijk was door de financiële bijdrage van de volgende fondsen: Doopsgezinde Zending, Doopsgezind Wereldwerk, Huisinga-Frietema Stichting Stichting Broederschapshuis Bilthoven Stichting De Blok Stichting Stuw-Kracht-10 En de vrijwillige bijdrages van deelnemers aan deze dag. Financiële verantwoording toelichting Begin 2014 is een begroting opgesteld. De kosten werden voor het grootste deel bepaald voor de huur van een accommodatie en de kosten voor de sprekers. Hiervoor zijn een aantal fondsen benaderd. In mei 2014 hadden we de bevestiging van een aantal fondsen waarmee definitief het besluit hebben kunnen nemen om de conferentie te gaan houden. Wij hebben als organisatie een flink aantal fondsen aangeschreven en waren blij verrast dat bijna alle aangeschreven fondsen op enige wijze wilden bijdragen. Aan de uitgavenkant hebben we ook gemerkt dat een aantal partijen welwillend waren om ons te steunen. Een aantal uitgaven vielen daardoor lager uit dan gepland. Mede hierdoor heeft de organisatie besloten om tegenover de vrijwilligers en de workshopleiders ook een bedankje te regelen in de vorm van een VVV-bon, welke initieel niet waren gepland. Ook hebben wij door de meevallende inkomsten de werkelijk gemaakte kosten in de voorbereiding door de inzet van de medewerkers van De Ruimte in de verantwoording van de conferentie opgenomen. Hieronder volgt de verantwoording van de financiën van de conferentie. Inzage in de administratie (declaraties en facturen) en een nadere toelichting op de financiën is op afspraak mogelijk. Neemt u hiervoor contact op met het bestuur van Inloophuis De Ruimte. 7/12
Financiële Verantwoording Inloophuis Conferentie 1 november Hoop vanuit de marge Aantal bezoekers 135 Omschrijving Inkomsten Wereldwerk 2.000,00 Stichting De Blok 1.500,00 Stuwkracht 10 1.250,00 Doopsgezinde Zending 7.500,00 500,00 Huizinga-Frietema-fonds Bijdrage bezoekers (50%) 1.000,00 Bilthoven (geoormerkt A/V) 1.500,00 15.250,00 Totaal inkomsten Uitgaven per categorie Plan werkelijk Sprekers 1.055,00 1.052,00 Accommodatie&Catering 2.775,00 2.347,07 Workshops 350,00 612,09 Overig 730,00 1.401,05 Kosten Inloophuis 3.621,00 12.420,00 Audio/Video 1.420,00 1.497,05 9.951,00 19.329,26 Totaal Vrijwillige uren aantal uren kosten Aantal uren vrijwilligers 277 0,00 Aantal uren Organisatie 303 0,00 580 0,00 Totaal Bruto Resultaat 4.079,26- Aanvulling algemene middelen De Ruimte (compensatie stafuren Netto Resultaat 4.079,26 0,00 8/12
Declaraties en uitgaven nr omschrijving wie bedrag categorie 1 Declaratie Stuart Murray Stuart 490,00 Sprekers 2 declaratie bakwerk Mirjam 142,52 Accommodatie&Catering 3 decl. giften workshopleiders 316,40 Workshops 3 Declaratie eten 1-11 organisatie 89,69 Accommodatie&Catering 3 Declaratie Laane 26,05 Overig 4 Declaratie lunch Anton 550,23 Accommodatie&Catering 5 Factuur Kennisoverdracht Andries 345,52 Sprekers 6 Declaratie bakwerk Maaike 7 Factuur De Goede Rede 8 Declaratie kilometers Ton 66,50 Overig 8 Declaratie Inkt Ton 45,90 Workshops 9 website hosting Mijndomein Ab 39,00 Overig 10 kantoorartikelen workshops Atte 219,79 Workshops 10 declaratie reiskosten & bloemen Atte 144,11 Overig 11 Factuur Beamer+scherm+video Hans 12 Factuur Geluidsapparatuur BB 13 decl. Overnachtingen eng. Gasten 50,00 Sprekers 14 declaratie Lied Caroline 75,00 Sprekers 15 factuur drukwerk Boemerang 151,25 Overig 16 decl. VVVbonnen vrijwilligers IH 713,65 Overig 17 declaratie kantoorartikelen GJ 30,00 Workshops 17 Declaratie autohuur 1 nov GJ 46,81 Overig 17 Decl. Autohuur Bristol GJ 91,48 Sprekers 17 Decl. Maaltijd 30-10 GJ 33,88 Overig 18 Decl. Bakwerk Mirjam 11,88 Accommodatie&Catering 19 evaluatie met etentje organisatie IH 179,80 Overig - GebruikIH 10 vergaderingen IH 450,00 Kosten Inloophuis - Doorbelasting uren MK+GJR IH 11.970,00 Kosten Inloophuis 52,75 Accommodatie&Catering 1.500,00 Accommodatie&Catering 1.247,05 Audio/Video 250,00 Audio/Video Totaal 19.329,26 conferentie categorie Som - bedrag Accommodatie&Catering 2.347,07 Audio/Video 1.497,05 Kosten Inloophuis 12.420,00 Overig 1.401,05 Sprekers 1.052,00 Workshops 612,09 Totaal Resultaat 19.329,26 9/12
Verantwoording uren wie wat aantal toelichting Organisatie (4 personen) allen conferentiedag allen 10 vergaderingen Fondsenwerving Ton extra uren laatste 6 wkn Ton Begroting&voortgang + verantwoording Ton 31-10 audio ophalen +diverse klussen Atte 31-10 boodschappen, voorbereidingen Goede Rede etc, presentatie 30+31-10 voorbereidingen opstellen uitnodigingen voor mail (4x) extra uren laatste 6 wkn Jaap Met Caroline voorbereiden lied, doornemen historie+foto's Jaap 31-10 boodschappenlijstje (beamers ophalen etc) Totaal Bestuur 44 100 24 24 36 8 15 10 8 24 6 4 303 : 4*11 36 16 135 48 24 12 6 277 : 9*4 : 10*4*2,5 : 24 : 6*4 : 12 + 24 :8 : 15 : 4+6 : 4*2 : 6*4 :2+4 :4 Vrijwilligers 1 bakploeg Mirjam, Rita, Maaike, Annechien 2 Anton+Jeanette; plannen en voorbereiden Lunch 3 conferentiedag, gemiddeld 15 vrijwilligers (35 personen) 4 voorbereiding en uitvoering workshops (12 workshopleiders) 5 opstellen website door Ab 6 Opstellen conferentieboekje + diverse ondersteuning Ab 7 Vertalen teksten engels>nederlands door Carolina Totaal Vrijwilligers : 16 : 15*9 : 12*4 : 24 : 12 :6 Staf Totaal Staf 0 6 28 16 32 10 24,5 14 25 28,5 72 10 266 rekentarief staf 45,00 Q4-2013 + Q1-2014: opstellen plan+doel conferentie 1 e gesprek met Stuart Murray in Engeland + voorbereiden 10 vergaderingen uitwerken notulen, contact workshopleiders+sprekers (okt-2014 Oktober 2014: voorbereidingen / contact workshops Conferentiedag MK Q4-2013 + Q1-2014: opstellen plan+doel conferentie MK 1e gesprek met Stuart Murray in Engeland + voorbereiden MK 10 vergaderingen MK uitwerken notulen, contact workshopleiders+sprekers (okt-2014 MK Oktober 2014: opstellen Draaiboek, samenstellen teams etc. MK Conferentiedag Kosten uren staf 11.970,00 10/12
Eerste begroting tbv Fondsenwerving Aantal deelnemers 150 uitgaven Sprekers 1.425,00 Accommodatie&Catering 4.750,00 Workshops 1.250,00 Overig 1.025,00 Kosten Inloophuis 300,00 Audio/Video 0,00 Totaal 8.750,00 Bijlage bij de wervingsbrieven: 11/12
Tot slot Zoals Caroline In 't Veld het op de conferentie omschreef: Het geheim van De Ruimte komt naar voren in het refrein van het conferentielied over het inloophuis: Aan de buitenkant is er niet zo veel te zien, een groepje mensen in een kring een boek of bord misschien... Aan iedereen die op de een of andere wijze heeft bijgedragen, in welke vorm dan ook: Hartelijk bedankt dat u onze conferentie mogelijk heeft gemaakt! 12/12