RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek Primair Onderwijs bij het Kolegio Kristu Bon Wardador Plaats : Bonaire BRIN-nummer : 30GK Onderzoeksnummer : 127635 Datum schoolbezoek : 16 november 2012 Rapport vastgesteld te Tilburg op 25 januari 2013
Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Conclusies en afspraken 10 Pagina 3 van 10
1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 16 november 2012 een onderzoek uitgevoerd op het Kolegio Kristu Bon Wardador in Kralendijk (Nikiboko), Bonaire naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De conclusies van dit onderzoek kunnen worden beschouwd als een integrale beoordeling op basis waarvan de scholen en hun besturen kunnen werken aan het consolideren en borgen van bestaande kwaliteit, alsmede gerichte maatregelen kunnen treffen om geconstateerde tekortkomingen op te heffen. De inspectie beoordeelt over een periode van vijf jaar (2011-2016) jaarlijks op alle scholen aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en volgt nauwgezet de verbeteractiviteiten. In 2016 zal de school aan alle aspecten van de basiskwaliteit moeten voldoen. Toezichthistorie Na een kennismakingsbezoek in mei 2011 heeft de inspectie een eerste kwaliteitsonderzoek uitgevoerd in november 2011. Vervolgens zijn in mei 2012 gesprekken gevoerd tussen de scholen en de inspectie over de voortgang van het verbetertraject. In het huidige kwaliteitsonderzoek is de kwaliteit van het onderwijs opnieuw beoordeeld. Ze is vergeleken met de kwaliteit die in 2011 is vastgesteld. Op deze wijze wordt in beeld gebracht in hoeverre de verbeteractiviteiten tot zichtbare resultaten leiden. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het document De Basiskwaliteit van het Primair en Voortgezet Onderwijs in Caribisch Nederland (Inspectie van het Onderwijs, Utrecht, maart 2011). Dit document sluit aan op het Toezichtkader po/vo 2011. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Hoofdstuk 3 geeft de conclusies en afspraken met de school weer. Onderzoeksopzet Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie de kwaliteit van de volgende kwaliteitsdomeinen: Leerstofaanbod, Onderwijstijd, Schoolklimaat, Pedagogischdidactisch handelen, Zorg en begeleiding, Leerprestaties en Kwaliteitszorg. 1 Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: een controle op de aanwezigheid van het schoolplan bij de inspectie; een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in het schoolplan; een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland; 1 Kwaliteitsdomeinen zoals beschreven in De Basiskwaliteit van het Primair en Voortgezet Onderwijs in Caribisch Nederland, Inspectie van het Onderwijs, Utrecht, maart 2011 Pagina 5 van 10
onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn; schoolbezoek, waarbij de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen in de groepen 2B, 3B, 6B en 7A, alsmede in diverse groepen het technisch lezen (groepsdoorbroken); gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van verschillende aspecten waaronder kwaliteitszorg en leerlingenzorg; een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag, na afloop van het schoolbezoek. Pagina 6 van 10
2 Bevindingen In dit hoofdstuk beschrijft de inspectie tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. Per kwaliteitsdomein, met uitzondering van het domein Leerprestaties, wordt beschreven hoe de kwaliteit zich verhoudt tot de Nederlandse inspectienormen. Deze bevindingen worden vooralsnog niet weergegeven in de vorm van een score maar in een beschrijving van de aangetroffen kwaliteit. Voor de leerprestaties geldt een andere benadering. Hiervan geeft de inspectie aan of de school naar haar oordeel bij de meest recente opbrengstmeting door middel van landelijk genormeerde toetsen, voldoende vooruitgang heeft geboekt ten opzicht van de beginsituatie (zoals vastgesteld tijdens het eerste inspectieonderzoek in 2008) en ten opzichte van de vorige toetsafname. Een definitieve inspectienormering voor de leerprestaties in Caribisch Nederland wordt nog ontwikkeld. Algemeen beeld Tijdens het vorige kwaliteitsonderzoek stelde de inspectie vast dat het Kolegio Kristu Bon Wardador zich goed ontwikkelde en zij beoordeelde toen alle kwaliteitsaspecten, op Opbrengsten en Zorg en begeleiding na, als voldoende. Daarnaast constateerde zij dat op alle kwaliteitsaspecten verder verbetering mogelijk en ook wenselijk was. Tijdens het huidige kwaliteitsonderzoek constateert de inspectie dat op de meeste aspecten de kwaliteit verder is toegenomen. De school blijft zich dus ontwikkelen. De inspectie is dan ook optimistisch over de mogelijkheden van de school om, uiterlijk in 2016, basiskwaliteit te kunnen realiseren. Hieronder volgt een toelichting per kwaliteitsdomein. Toelichting Leerstofaanbod De leerstof voor Nederlandse taal en rekenen-wiskunde omvat alle kerndoelen. Doorgaande lijnen zijn gerealiseerd voor Nederlandse taal, Papiamentu en rekenen-wiskunde. Aan het einde van de basisschool is een deel van de leerlingen nog niet toegekomen aan de leerstof van groep 8 voor Nederlandse taal en rekenen, waardoor niet alle leerlingen alle kerndoelen krijgen aangeboden. De achterstanden nemen af en in de nabije toekomst mag worden verwacht dat de meerderheid van de leerlingen de leerstof tot en met het niveau van groep 8 krijgt aangeboden. Voor Papiamentu wordt in de hoogste klassen de methode uit het voortgezet onderwijs gebruikt en dat levert volgens de betrokken leraar en de directie geen niveauproblemen op. Onderwijstijd Dankzij de kwaliteit van het klassenmanagement wordt de onderwijstijd efficiënt besteed en gaat er weinig tijd verloren tussen lessen en bij wisseling van lesonderdelen. Ook het dagelijks halfuur niveaulezen verloopt efficiënt en de tijd wordt volop benut. Pagina 7 van 10
Schoolklimaat De sfeer in en rond de school is prettig. De omgang tussen leraren en leerlingen is duidelijk, ontspannen en respectvol. De structuur die de school biedt aan de leerlingen zorgt voor een veilige en voorspelbare leeromgeving. De betrokkenheid van het personeel en de leerlingen bij de school is in orde: zij doen enthousiast mee aan de gemeenschappelijke weekopeningen en sluitingen. Incidenten doen zich weinig voor. De school heeft tot dusverre ook niet de urgentie ondervonden om zelf een veiligheidsbeleid vast te leggen. Voor het waarborgen van de veiligheid op school is inmiddels echter een convenant Een Veilige School ondertekend waaraan ook de andere scholen op het eiland en verschillende lokale overheidsdiensten deelnemen. Daarmee heeft de school alsnog een beleid voor het voorkomen en afwikkelen van incidenten op het gebeid van fysieke en sociale veiligheid. Pedagogisch-didactisch handelen In november 2011 beoordeelde de inspectie het aspect Pedagogischdidactisch handelen al als voldoende. Ze stelt nu vast dat op dit gebied de school verder aan kwaliteit wint. Het klassenmanagement is in alle geobserveerde groepen van een goede kwaliteit en zorgt voor opbrengstgerichte lessen. Overal heerst een rustige werksfeer en is de betrokkenheid van de leerlingen zonder meer voldoende. In tegenstelling tot het vorige onderzoek constateert de inspectie nu dat de leraren toekomen aan differentiatie in verband met de niveauverschillen tussen de leerlingen. Sinds kort gebruiken de leraren voor rekenen-wiskunde groepsplannen waarmee op voorhand de instructies en de verwerkingsmomenten worden afgestemd op de verschillende niveaus binnen de groep. In de ene groep verloopt dit soepeler en gemakkelijker dan in de andere maar differentiatie is in alle groepen zichtbaar. Op onderdelen zijn er nog wel verbeterpunten. Zo behoort binnen goed pedagogisch-didactisch handelen het geven van feedback aan de leerlingen (zowel op hun resultaten als hun leerproces) tot de vaste routines. Op dit punt kan de school nog aan kwaliteit winnen. Niettemin is het inspectieoordeel over het Pedagogisch-didactisch handelen zonder meer positief. Zorg en begeleiding Het Kolegio Kristu Bon Waradador werkt gestaag aan de ontwikkeling van de leerlingenzorg. De intern begeleider heeft overzicht in de problematiek en heeft een duidelijk coördinerende rol binnen het team van de school. Wat betreft de tweedelijnszorg is er vooruitgang zichtbaar. Voor het onderzoeken en begeleiden van leerlingen met specifieke zorgbehoeften werkt de school samen met het expertisecentrum onderwijszorg (EOZ). Momenteel is naar schatting ongeveer een derde van de leerlingen die de school wil laten onderzoeken, nog niet onderzocht. Voor leerlingen die onderzocht zijn, is een zorglijn vastgelegd en krijgt de school ambulante begeleiding. De eerstelijnszorg, waarbij het EOZ niet direct is betrokken, is nog in ontwikkeling. De uitvoering ervan is nog niet voldoende planmatig, evalueerbaar en overdraagbaar. Het kwaliteitsaspect Zorg en begeleiding krijgt daarom nog niet het oordeel voldoende. De eerstelijnszorg is de basis van de leerlingenzorg en heeft als functie het verhelpen van eenvoudige, oplosbare leerproblemen en achterstanden. Daarnaast heeft het een preventieve functie, namelijk het voorkomen van (te) grote achterstanden die niet meer te repareren zijn binnen de schoolperiode van de leerlingen. Pagina 8 van 10
Voor leerlingen die zo n tijdelijk (en doorgaans dus oplosbaar) probleem ondervinden, wordt de hulp nog niet consequent en planmatig vastgelegd zodanig dat deze ook overdraagbaar is aan andere leraren dan de groepsleraar. Gezien de grootte van de school (zestien groepen, 26 leraren) ligt het ook voor de hand dat niet de intern begeleider maar de groepsleraren zelf de handelingsplannen maken, zoals zij nu ook begonnen zijn met groepsplannen voor hun eigen groep. Leerprestaties De opbrengsten in termen van leerprestaties zijn op deze school stabiel en ze groeien. In verreweg de meeste groepen is bij rekenen-wiskunde de achterstand tot Europees Nederlandse gemiddeldes betrekkelijk klein. De leerlingen halen gemiddeld voldoende leerwinst en een deel van de groepen weet de achterstand met Europees Nederlandse gemiddeldes verder te verkleinen. Aan het eind van de basisschool zitten de leerlingen op of in de buurt van het Europees Nederlands gemiddelde rekenniveau. Bij het technisch lezen (Nederlands) hebben de leerlingen nog een behoorlijke achterstand ten opzichte van de resultaten van Europees Nederlandse leerlingen. Er is echter een opwaartse trend en de school schrijft deze mede toe aan de dagelijkse, groepsdoorbroken leeslessen. Momenteel heeft aan het eind van de basisschool tweederde van de leerlingen AVI-8 of AVI-9 en het leesniveau neemt nog steeds toe. Kwaliteitszorg Het element kwaliteitszorg en ook de voorwaarden voor de kwaliteitszorg die de schoolleiding realiseert, zijn evenals in 2011 naar het oordeel van de inspectie van voldoende kwaliteit. Het systematisch en cyclisch evalueren van het onderwijs in de volle breedte is hier het verbeterpunt. De overige onderdelen, zoals het planmatig werken aan verbetering, het evalueren van de leerresultaten, de borging van procedures, afspraken en gerealiseerde kwaliteit en de verantwoording over de kwaliteit aan betrokkenen zoals ouders en bestuur zijn voldoende. De schoolleiding en het team werken opbrengstgericht en er is een duidelijk kwaliteitsbesef bij alle personeelsleden. Afspraken in het toezichtplan De inspectie stelt vast dat de school de afspraken in het toezichtplan, die golden voor de tweede helft van 2012 is nagekomen. De school heeft volgens plan gewerkt aan haar verbeter- en ontwikkeltraject. De inspectie stelt voor 2013 een nieuw toezichtplan op. Dit gebeurt op basis van het verbeterplan van de school en de bevindingen van dit onderzoek. De afspraken hierin zullen resultaatgericht zijn geformuleerd. De inspectie zal vervolgens tijdens kwaliteitsonderzoeken nagaan of de verbeteracties leiden tot kwaliteitsverbetering. Pagina 9 van 10
3 Conclusies en afspraken Onderwijskwaliteit Op het Kolegio Kristu Bon Wardador is de onderwijskwaliteit op het merendeel van de aspecten van voldoende niveau en de school ontwikkelt zich verder. De niveaus van de leerresultaten kunnen nog verder omhoog en de Zorg en begeleiding (leerlingenzorg) heeft nog een slag te maken wat betreft de planmatigheid in de eerstelijnszorg. De inspectie heeft echter het volle vertrouwen dat de school op deze punten de gewenste kwaliteit zal weten te bereiken. Naleving De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 10 van 10