Onderzoek in de Brusselse bouwsector wie, wat, waarom en hoe? ir. Johan Van Dessel, Afdelingshoofd Duurzame Ontwikkeling en Renovatie ir. Johan Vyncke, Directeur Onderzoek & Innovatie 1
DE BOUW : Sleutelsector in de Belgische economie 4,8% van het BBP, ¼ van het industrieel BBP 72.000 ondernemingen, 242.000 werknemers 192.000 loontrekkenden en 50.000 zelfstandigen = 7,3% werkgelegenheid in de privé sector een sector met een hoog integratiegehalte: 11,4% Economische heropleving: vermindering van BTW-tarieven van 21% naar 6% op nieuwbouw 14:32:25 00:00:01 De bouwsector als katalisator voor de hele economie Quand la Construction va, tout va! Setting the Scene 2
Lisbon Doelstelling «meest performante op Kennis gebaseerde Economie in 2010» Objectif Lisbonne: «économie de la connaissance la plus compétitive et la plus dynamique du monde d ici 2010» Barcelona Doelstelling 3% BNP Objectif Barcelone: 3% PBN KENNIS CONNAISSANCE Onderzoek Recherche Technologietransfert Transfert de Technologie Sociaal / Social Economisch / Economique Milieu / Environnemental Innovatie Innovation DURF AUDACE DUURZAME ONTWIKKELING DEVELOPPEMENT DURABLE 14:32:25 Brussels, 26.11.2008 COM(2008) 800 COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN COUNCIL A European Economic Recovery Plan 00:00:01 9. Developing clean technologies for cars and construction. To support innovation in manufacturing, in particular in the construction industry and the automobile sector which have recently seen demand plummet as a result of the crisis and which also face significant challenges in the transition to the green economy, the Commission proposes to launch 3 major partnerships between the public and private sectors: In the construction sector, a 'European energy-efficient buildings' initiative, to promote green technologies and the development of energy-efficient systems and materials in new and renovated buildings with a view to reducing radically their energy consumption and CO2 emissions (5). The initiative should have an important regulatory and standardisation component and would involve a procurement network of regional and local authorities. The estimated envelope for this partnership is 1bn. The initiative would be backed by specific actions proposed under actions 5 and 6 on infrastructure and energy-efficiency; Bruxelles, le 26 novembre 2008 La Commission lance un ambitieux plan de relance pour la croissance et l emploi, pour stimuler la demande et rétablir la confiance dans l économie européenne (5) Buildings currently account for 40% of energy consumption. Setting the Scene 3
Our ambitions are clear: the 20-20-20 target http://ec.europa.eu/environment/climat/climate_action.htm The EU climate and energy package In March 2007 the EU s leaders endorsed an integrated approach to climate and energy policy that aims to combat climate change and increase the EU s energy security while strengthening its competitiveness. They committed Europe to transforming itself into a highly energy-efficient, low carbon economy. To kick-start this process, the EU Heads of State and Government set a series of demanding climate and energy targets to be met by 2020. These are: * A reduction in EU greenhouse gas emissions of at least 20% below 1990 levels * 20% of EU energy consumption to come from renewable resources * A 20% reduction in primary energy use compared with projected levels, to be achieved by improving energy efficiency.. The Roadmap for Energy and Low Carbon Economy Objectives - 88 91% - 20 30% The EPBD recast Directive 2010/31/EU : New buildings built from 2021 onwards will have to be nearly zero-energy buildings. 4
RENO 2020 Méthodologie d insertion des nouvelles technologies dans la rénovation durable du logement wallon Where Belgium could be in 2030: 1. Improving the energy efficiency of the existing building stock (31/61) 2. Raising the energy efficiency standards for new buildings (5/61) 3. Improving the energy efficiency of lighting, appliances and electronics (4 + 4/61) 4. Installing more efficient HVACs and water heating systems (12/61) 5. Instilling behavioural changes (5/61) Belgian Building Research Institute http://www.bbri.be 5
42% energy 48% urban 18% employment 25% waste 90% indoor 42% CO 2 14:31:40 00:00:21 Problemsolving Mobility in the Future Renovation The Site of the Future Virtual Site Facility Management Visualisation Buildings of the Future Market Pull Technology Push 6
NEW (ECOLOGICAL) MATERIALS PATHOLOGY VIRTUAL CONSTRUCTION (FACILITY) MANAGEMENT NEW TECHNIQUES Gaming e Society 00:11:51 B2B SECURITY / HEALTH ACCESSIBILITY ACOUSTICAL COMFORT THERMAL COMFORT GPS on Site Control VISUAL COMFORT SUSTAINABLE CONSTRUCTION RENOVATION / RECYCLING Climate Change B2C Integration Demand pull 14:32:29 00:00:01 Research Arena Industry Arena User Arena Research questions Societal needs S&T development Innovation Socio-economic development Enabling technologies Applications Supply push 7
Het antwoord op de maatschappelijke uitdagingen door de bouwsector vraagt Creativiteit en Innovatie Alles moet steeds sneller, sterker, beter, gezonder, ergonomisch en met meer comfort en veiligheid. Best ook aanpasbaar en onderhoudsvriendelijk en zeker duurzaam, met aandacht voor het milieu, van goede kwaliteit en bovenal economisch om te kunnen overleven in een steeds meer competitieve markt waar efficiëntie een absolute must is. Innovatie? 14:32:29 00:00:01 Succesvol op de markt brengen van een nieuw product, proces of dienst. 8
Product: Condenserende ketels, Isolatiematerialen, 14:32:29 00:00:01 Proces: Zelfverdichtend beton, Soil Mixing, (ook op vlak van organisatie) Dienst: Bouwteam, Onderhoudsdiensten,.. Voorbeelden Innovaties in de Bouw WTCB Contact Nr. 1 / 2005 bouwbedrijf juni 2010 Innovatieve bouwbedrijven gevraagd De bouwsector zit in een dubbele dynamiek. Enerzijds zal zijn impact alleen maar toenemen. Maar anderzijds moeten we met minder middelen meer realiseren. Een antwoord op deze uit dagingen vraagt creativiteit en innovatie. Innovatie is de sleutel.. maar innovatie is meer dan techniek.. 9
bouwbedrijf juni 2010 Innovatieve bouwbedrijven gevraagd De bouwsector zit in een dubbele dynamiek. Enerzijds zal zijn impact alleen maar toenemen. Maar anderzijds moeten we met minder middelen meer realiseren. Een antwoord op deze uit dagingen vraagt creativiteit en innovatie. Innovatie is de sleutel.. maar innovatie is meer dan techniek.. Brussels regeerakkoord 2009 2014 «Investeren in onderzoek en innovatie om van Brussel een kennishoofdstad te maken» Krachtlijnen 1. Binnen de beperkingen van de begroting - de middelen voor het wetenschappelijk onderzoek worden verhoogd om te evolueren naar de aanbevolen Europese normen. 2. Steun verder toegespitsen op de sectoren met een potentieel aan werkgelegenheid, namelijk ICT, levenswetenschappen en milieu 3. Synergieën tussen de universiteiten die zijn gevestigd in Brussel en de ondernemingen die onderzoek verrichten,. overleg tussen de actoren die fundamenteel en de actoren die toegepast onderzoek verrichten 4. Performante middelen - Versterking van Innoviris in zijn organisatie - Incubator Greenbizz voor het onthaal en de begeleiding van nieuwe groene ondernemingen 10
ALLIANCE EMPLOI-ENVIRONNEMENT AXE CONSTRUCTION DURABLE Atelier Recherche et Innovation 1. FICHE-ACTION 35 : Définir et mobiliser les outils permettant la recherche et l innovation pour des projets de petite taille en temps et en coût 2. FICHE-ACTION 36 : Constituer une plateforme de recherche sur la construction durable 3. FICHE-ACTION 37 : Promouvoir la recherche et l innovation sur la rénovation du bâti existant 4. FICHE-ACTION 38 : Promouvoir la recherche et l innovation en matière de matériaux pour la construction durable Incubator GREENBIZZ Est une structure d accueil, d hébergement, d accompagnement et d appui aux porteurs de projets et aux créateurs d entreprises. Appui logistique, financier, technique, administratif, managérial, Cible : éco-construction; économies d énergie dans le bâtiment; éco-produits; autres en lien avec l environnement et l énergie durable 11
Competentiecentrum Duurzaam Bouwen Centre d excellence Construction Durable Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Poincarélaan 79, 1060 Sint Gilles. In samenwerking met: ABE BAO CCB C CBBH DOELSTELLINGEN: Inplanting Compentiecentrum Duurzaam Bouwen, met Twee specifieke dienstverleningen: oguidance TECHNOLOGIQUE Eco bouw Brussels Gewest o Technology Watch Bouwtechnologie en duurzame stedenbouw Twee onderzoekseenheden olabo Duurzame renovatie olabo Gezondheid en binnenmilieu Technologische Dienstverlening Duurzaam Bouwen en Duurzame Ontwikkeling in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Prioritaire thema s: Energie en gebouwen Renovatie en onderhoud van muren en gevels Akoestisch comfort Toegankelijkheid van gebouwen Duurzaam materiaalgebruik Duurzame mobiliteit (in samenwerking met OCW) Innovatieve prospectie Technology watch Missie: Rechtstreekse en multidisciplinaire technische ondersteuning Informatie en collectieve vorming Marktverkenning, informatieverspreiding en innovatiestimulering Doelgroep: Alle Brusselse ondernemingen actief in de bouwsector In samenwerking met de Confederatie Bouw Brussel Hoofdstad Gesubsidieerd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest via InnovIRIS Poincarélaan 79 1060 Brussel info@bbri.be www.wtcb.be\go\td-duurzaambouwen +32 (0)2 529 81 06 +32 (0)2 653 07 29 12
Guidance Technologique ECO-CONSTRUCTION et DEVELOPPEMENT DURABLE en REGION DE BRUXELLES Technology watch Recherche pro active des innovations technologiques tant au niveau des procédés de construction que des matériaux Diffusion de ces informations stratégiques dans le but d influencer le démarrage ou l orientation des activités des entreprises Opportunités de nouveaux marchés Prospection d innovations Études particulières du potentiel d innovations (produits / systèmes / services) au regard des opportunités en terme de marché, tendances dans la société et compétences du secteur de la construction dans la Région de Bruxelles Capitale Ces études auront pour résultat de déceler les opportunités à haute valeur ajoutée pour le secteur de la construction à court et moyen terme En collaboration avec Princess Elisabeth Antarctica First «Zero Emission» scientific station Alain Hubert Dank u 13