Herstel estuariene dynamiek in gecompartimenteerde wateren

Vergelijkbare documenten
Innovatieve zoetzoutscheiding. Krammersluizen. Resultaten Pilot Krammerjachtensluis. Kees-Jan Meeuse, omgevingsmanager

Vismigratie Zuidwestelijke Delta

Volkerak-Zoommeer, zoetwaterbekken onder druk.

Herstel van estuariene dynamiek in de zuidwestelijke Delta; management samenvatting

Statencommissie REW 1 februari KRW maatregelen rijkswateren

Rijksstructuurvisie Grevelingen/Volkerak-Zoommeer. Workshops Bestuurlijke Beslisinformatie. Bijlage: Effecten van alternatieven per vraagstuk

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar.

artikel 105, eerste lid, J artikel 143, tweede lid Provinciewet;

Watersportondernemers Deltagebied. Rowena van der Maat, 28 mei 2010 Bruinisse

Zoet-zout. Duurzaam beheer van de grote wateren met zoet-zoutovergangen: welke kennis is beschikbaar én noodzakelijk?

Kennisontwikkeling zoet-zoutgradiënt Volkerak-Zoommeer gericht op ecologische kwaliteit

Deelsessie Goeree-Overflakkee

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

ĩ Aan de gemeenteraadsfractie van de VVD T.a.v. mevrouw R. Govers - Gabriels P/a de griffie Postbus AA Bergen op Zoom

5 minuten versie voor Provinciale Staten

De ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee. Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ

Getijdencentrale. Brouwersdam. Deltatechnologie impuls voor regionale economie

VNSC Onderzoeksprogramma

dagelijkse besturen van de provincies, waterschappen en gemeenten in de Zuidwestelijke Delta en leden van de Adviesgroep

Ontwerp-Rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

De toekomst van de Zuidwestelijke Delta. Veilig, veerkrachtig en vitaal

Toelichting Milieueffectrapport Waterkwaliteit Volkerak-Zoommeer (ontwerp-mer)

Hierna volgend artikel is afkomstig uit:

5 minuten versie voor Provinciale Staten

VAN BELANG STICHTING DE LEVENDE DELTA VOOR ELKE ZEEUW. STICHTING DE LEVENDE DELTA VAN BELANG VOOR ELKE ZEEUW 1

paspoort markiezaatsmeer / binnenschelde

Noord-Zuidrelaties Rijn-Maasmonding. Onderdeel van de Systeemanalyse Rijn-Maasmonding

PBL-Notitie. Ontwikkelingsvarianten voor de Zuidwestelijke Delta

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

Realisering van Streefbeeld Grevelingen, Krammer-Volkerak en Zoommeer?

paspoort Veerse meer

Wageningen IMARES Op de natuur kun je bouwen

- Notitie van de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta, t.b.v. regionale consultatieronde feb-mrt 2013

Balanceren tussen zoet en zout

o 2 Legenda grevelingen uitbreiden schelpdiervisserij met mosselteelt water hoge dijken / diepe geulen verruigde zoete vegetatie op oevers en eilanden

f(?fti "* 1^ Onderwerp: Doorstroming D6nS Etten-Leur, oktober 2QQSj ;- *-^f^

Op weg naar het uitvoeringsprogramma ZWDelta En een lange termijn agenda. de gehele Delta, heel de Delta

Elzenveld, Antwerpen

Grevelingenmeer van Stagnant naar Beperkt Getij

De Biesbosch gelegen tussen de verstedelijkte Randstad en de Brabantse Stedenrij.

RELATIE MET ANDERE PROJECTEN (RW / HITM/216)

Onderzoeksgebied milieueffectrapportage bij Rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

Dynamiek terug in de Delta

Waterkwaliteit Volkerak-Zoommeer

Ontwerp-MER Waterkwaliteit Volkerak-Zoommeer

Veilig Veerkrachtig Vitaal

Rijksstructuurvisie. Grevelingen/Volkerak-Zoommeer. Workshops Bestuurlijke Beslisinformatie. Bouwstenen voor de Nota Reikwijdte en Detailniveau

Behandelend ambtenaar: S. Hofstra Beleidsveldbeheerder: A. Meuleman Portefeuillehouder: H. Hieltjes Ambtenaar aanwezig bij het DT:

IMARES Wageningen UR. Ecologische begrippen:

Samenhang in de Zuidwestelijke Delta/ voorlopige bevindingen

Intentieovereenkomst Alliantie Oosterschelde

Nota van Beantwoording Notitie Reikwijdte en Detailniveau Rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak- Zoommeer

De Delta in Zicht. Een integrale visie op de Deltawateren

Natuurherstel in de Westerschelde:

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water

IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies)

Samenvatting. Is er flinke afbreuk aan natuur/biodiversiteit.

Kenmerk ZKS Doorkiesnummer +31 (0)

Conclusies uit de Verkenning grote wateren, samenvatting van de regionale analyses in de factsheets

ONTWERPBESLUIT TOT WIJZIGING VAN HET PEILBESLUIT VOLKERAK-ZOOMMEER Datum:

Bemanning paraat voor Water Rijk

Verkenning oplossingsrichtingen. Volkerak-Zoommeer

paspoort Grevelingenmeer

Ontwerp-rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

Informatiebulletin. Nota van Antwoord klaar. Slechte waterkwaliteit Volkerak-Zoommeer

paspoort Volkerak-Zoommeer

Deltaprogramma Zuidwestelijke Delta. Bijlage A6. Deltaprogramma 2014

Ambities verzilveren in Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

Samenhang in de Zuidwestelijke Delta: Integrale beschouwing en kwantificering van estuariene dynamiek

Energietransitie industrie en havens

Zeespiegelstijging in deltagebieden. Nascholing NLT module

Informatiebijeenkomst Getij Grevelingen 11 oktober Getij Grevelingen. Waarom herstel beperkt getij

Delft, 14 juni Bas de Jong. Slim watermanagement

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Bestuursovereenkomst Ontwikkeling Grevelingen/ Volkerak Zoommeer

Milieueffectrapport bij de Rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

Volkerak-Zoommeer. Data-analyse Blauwalgen en Quagga mosselen

Effecten van een zout Volkerak-Zoommeer op de Ooster- en de Westerschelde

bkden. We zljn benieuwd naar uw gedachten hierover, Daarom legpanwe u het ûntwarp voor en aaan we lanas bil betrokken overheden.

Middelburg, 24 maart DIV C

Natura 2000 gebied Markiezaat

5 minuten versie voor Provinciale Staten

Werk aan de grote wateren

Maak Oosterwold, van ambitie onderweg naar de uitdagende maar weerbarstige praktijk. Sander Berkhout

RSG DE BORGEN. Anders varen. Informatie voor de leerlingen. Inhoud. 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling

De dynamiek van getij, de inspiratie van samenwerking

Verslag Kennisdag Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA Den Haag

MKBA bij Rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

Delta InZicht: een integrale visie op de Deltawateren

Een grenzeloze samenuierking op de overgang von water en land.

IMARES Wageningen UR. Innovatieve dijkconcepten in de Zuidwestelijke Delta

paspoort westerschelde

Kennis Netwerk Delta Water 1

WOt. Zoet-zoutovergangen in Nederland; stand van zaken en kansen voor de toekomst. Achtergronddocument bij Natuurverkenning 2011.

Ministerie van Verkeer en Waterstaat opq. Quick Scan Beheersvarianten Volkerak-Zoommeer

Deltaverbanden: Waterhuishoudkundige samenhang en interacties in de Zuidwestelijke Delta. September kansen voor synergie

Herstel estuariene natuur en dynamiek in de zuidwestelijke delta

Verslag bijeenkomst kennismanagement NKWK/Deltaprogramma Donderdag 14 december, , NH hotel, Jaarbeursplein 24 te Utrecht

Zoetwatersituatie in de zuidwestelijke Delta

Transcriptie:

Herstel estuariene dynamiek in gecompartimenteerde wateren Inleiding door Arno Nolte (Deltares) Joost Stronkhorst (Hogeschool Zeeland, Deltares) Zoet-zoutplatform

Beginnen vanuit mondiaal beeld http://www.delta-alliance.org/projects/comparative-assessment-of-the-vulnerability-and-resilience-of-deltas

7 december 2015

Herstel estuariene dynamiek: Back to the future (?) Film 1989 2015

Estuariene dynamiek Back to the future www.vliz.be/imisdocs/publications/157959.pdf

www.vliz.be/imisdocs/publications/157959.pdf

6 keer dynamiek Estuaria kenmerken zich door variatie en gradiënten: Haas en Tosserams (2005) 1. Rivier-dynamiek 2. Getij-dynamiek 3. Zout-dynamiek 4. Morfo-dynamiek Baptist et al. (2007) 5. Nutriënten-dynamiek 6. Slib-dynamiek Een fictief estuarium met de ecologische kenmerken in samenhang. Studio Nuijten in opdracht van Programma naar een Rijke Waddenzee, 2011. http://edepot.wur.nl/23523

Gecompartimenteerde wateren in de ZW Delta Initiatieven gerelateerd aan herstel estuariene dynamiek Haringvliet Grevelingenmeer Hollandsch Diep Volkerak-Zoommeer Veerse Meer Binnenschelde Markiezaatsmeer

Haringvliet & Hollandsch DiepI 1. Kier Haringvliet (2018) 2. Natuurherstel Haringvliet Droomfonds (tot en met 2018) Haringvliet Hollandsch Diep nu met initiatieven

Grevelingenmeer 3. Vervolg Ontwerp-Rijksstructuurvisie (in 2016 duidelijkheid over financiële dekking) à Besluit herintroductie getij 4. Ingebruikname Flakkeese spuisluis (renovatie gereed 2016) à Uitwisseling tussen Oosterschelde en Grevelingenmeer nu met initiatieven (met getij)

Volkerak-Zoommeer 5. Vervolg Ontwerp-Rijksstructuurvisie (in 2016 duidelijkheid over financiële dekking) à Besluit zoet of zout Volkerak-Zoommeer 6. Innovatieve zoet-zoutscheiding voor de Krammersluizen (besluit 2016) à Meer zoet water van Hollandsch Diep, door VZM naar Oosterschelde 7. Ontwikkelperspectieven Volkerak-Zoommeer (NGO, start 2016) nu met initiatieven (zout VZM)

Binnenschelde & Markiezaatsmeer 8. Systeemanalyse voor inzicht in kansrijke en structurele maatregelen op korte en lange termijn (loopt, Brabantse Delta) nu met initiatieven?

Veerse Meer 9. Evaluatie peilbesluit (loopt) nu met initiatieven n.v.t.

Samenvattende denklijn voor vandaag à Gecompartimenteerde wateren hebben geen of nauwelijks estuariene dynamiek. Ecologische veerkracht blijft relatief achter bij infrastructuur- en occupatielaag. à Herstel estuariene dynamiek als zoekrichting circa 15 jaar onderweg. Realisatie nog beperkt Baten voor ecologische veerkracht lastig vergelijkbaar te maken met kosten en baten voor andere functies 5 tot 10 initiatieven gerelateerd aan herstel estuariene dynamiek Leren van elkaar à Herstel estuariene dynamiek is gedeeltelijk. (Kennis)vragen: Lange termijn ontwikkeling met gedeeltelijke estuariene dynamiek Wat is optimale gedeeltelijke estuariene dynamiek?

Startpunt werktafel Uitgangspunten 1. Genoemde initiatieven (en andere?) bieden goede mogelijkheden voor kennisopbouw, -uitwisseling en onderwijs over duurzame inrichting en beheer van deltagebieden met gedeeltelijke estuariene dynamiek. 2. Initiatieven krijgen nog meer waarde als compartiment overstijgend (kennis)vragen kunnen worden afgestemd en opgepakt. 3. Verbinden van planstudies met mogelijkheden in het veld. è Samenwerking in een Living Lab Herstel Estuariene Dynamiek Afstemming van (kennis)vragen en onderzoeken (bureau, lab, veld) Welke (kennis)vragen hebben nu prioriteit? Organisatie van samenwerking en uitwisseling Ontsluiten en delen van systeemkennis (heden en verleden) Ondersteund door gedeeld en actueel kennis- en informatiesysteem