Beleidsplan aanname leerlingen m.b.t. Leerlinggebonden financiering: Het aangeven wat een school kan is misschien gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wat een school kan is van vele factoren afhankelijk. Geld is natuurlijk een belangrijke factor en een van het eerste dat bij mensen in gedachten springt, maar eigenlijk is nog belangrijker wat de school wil. Wat is de visie van een school over de opvang van kinderen die iets meer nodig hebben dan anderen? In allerlei literatuur en door de nieuwe wetgeving is voor scholen in elk geval het minimum bepaald. Er is geen school die zijn poorten voor alle leerlingen met problemen zonder meer kan sluiten. Het minimum vertaalt zich in de oriëntatie op hulpverlening. Deze oriëntatie is in het kader van WSNS ontwikkeld. De oriëntatie bepaalt dat de scholen tot een bepaald niveau zelf in staat zijn om leerlingen op te vangen en vervolgens de leerlingen door kunnen schakelen naar plaatsen waar de juiste zorg voor handen is. Het streven voor veel scholen is echter de oriëntatieafstemming. Hierin wordt ernaar gestreefd om zoveel mogelijk leerlingen binnen het basisonderwijs op te vangen met behulp van extra ondersteuning. In het volgende stappenplan wordt duidelijk gemaakt langs welke lijnen een school moet denken om een kader voor zichzelf te scheppen. Visie Bestuur Stichting Basisonderwijs Gooi en Eemland: De scholen, ressorterend onder het bestuur Stichting Basisonderwijs Gooi- en Eemland staan open voor integratie van een gehandicapt kind en stellen zich ten doel deze kinderen zo optimaal mogelijk te begeleiden. Schoolgids: Op onze school worden bij een aanmelding van 1. een leerling met een positieve beslissing van een commissie voor de indicatiestelling ( ook wel een leerling met een rugzak genoemd); 2. een leerling met een positieve beschikking van de Permanente Commissie Leerlingenzorg ( PCL)van het samenwerkingsverband WSNS; 3. of een leerling die wordt teruggeplaatst van een speciale school;aan de hand van de onderwerpen die hierna in een schema zijn opgenomen de onderwijskundige vragen van het kind doorgenomen. Vervolgens wordt aan de hand van deze onderwijskundige vragen bezien of de school in staat is de onderwijskundige antwoorden te bieden. Centraal in die beantwoording staat het belang van het kind en de mogelijkheden van de school om het ontwikkelingsproces van het kind te ondersteunen. De school zal bij die beantwoording gebruik maken van de ondersteuning van bijvoorbeeld een school aangesloten bij een Regionaal Expertise Centrum en/ of van de mogelijkheden die het samenwerkingsverband WSNS biedt. Bij het besluit ( uiteindelijk zal het bevoegd gezag van onze school dit besluit nemen) tot toelating of weigering zal er altijd sprake zijn van een teambesluit. We gaan er immers van uit dat - bij toelating de leerling de gehele basisschool periode op onze school welkom zal zijn * ( zie fase 8. Evaluatie). Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 1
Stroommodel Beleidsvorming binnen het Basisonderwijs voor het geven van onderwijs aan leerlingen met specifieke moeilijkheden. Deze opzet dient gezien te worden als een model waarlangs een school (team, directie, bestuur en MR) tot een nadere positiebepaling op schoolniveau kan komen. Dit ook gerelateerd aan het feit dat binnen de schoolgids en het schoolplan hierover beleid geformeerd dient te zijn. Stap 1 Inventarisatie van de huidige situatie Middels een sterkte -zwakte analyse onder andere gerelateerd aan 1. Pedagogisch klimaat Geborgenheid Veiligheid Bevorderen van zelfstandigheid/verantwoordelijkheid Pedagogisch differentiëren Acceptatie 2. Didactisch klimaat Leerstofaanbod Adaptief onderwijs Leerdoelen Werkwijzen Organisatie 3. Leerlingenzorg Leerlingvolgsysteem Potentieel aan middelen Inzet van middelen 4. Professionalisering Aantal leerkrachten dat ingezet kan worden Kennis - en vaardigheidsniveau Nascholingsplanning Interne communicatie Externe communicatie 5. Ondersteuning Contacten met de schoolbegeleidingsdienst Samenwerkingsverband Contact met 2/3 scholen 6. Contacten met ouders Communicatieniveau met ouder(s)/verzorger(s) Ouderraad medezeggenschapsraad 7. Gebouwelijke en materiële omstandigheden Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 2
Stap 2: Visie ontwikkeling: Huidige ontwikkeling afgezet tegen van de door de school gewenste ontwikkeling. De meeste scholen hebben nu een vorm van hulpverlening, waarbij verwijzing naar het speciaal onderwijs nog centraal staat. De meeste scholen streven echter naar een vorm van afstemming, waarbij hulp in de basisschool wordt gegeven. De ontwikkeling van de ene naar de andere oriëntatie is de ontwikkeling van een visie. Stap 3 Huidige mogelijkheden en huidige onmogelijkheden + - pedagogisch pedagogisch didactisch didactisch leerlingenzorg leerlingenzorg professionalisering professionalisering ondersteuning ondersteuning contacten met ouders contacten met ouders gebouwelijk/materieel gebouwelijk/materieel visie visie Stap 4: Zoeken naar externe bronnen en mogelijkheden Inventarisatie van wat je nog kunt krijgen bij of via anderen instanties dan de eigen school: Personeel Is er aanvullende formatie aan te vragen? Welke Ambulante Begeleiding kan worden ingeroepen? Is er extra inzet mogelijk vanuit het Samenwerkingsverband WSNS (bv. Bovenschoolse IB er)? Is er extra inzet mogelijk vanuit de SBD? Wat kunnen de ouders leveren? Huisvesting Welke aanpassingen zijn nog mogelijk aan het gebouw? Is er nog ruimte in het budget van de gemeente? Kan er via andere bronnen dan AWBZ of verzekering nog aanvulling worden gegeven? Is het mogelijk om bij de 2/3 scholen of sbo-scholen aanpassingen te lenen? Materieel Is het mogelijk om bij andere scholen materiaal te halen? Is er een orthotheek bij de SBD? Kan een 2/3 school of een sbo materiaal uitlenen? Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 3
Stap 5: Beleid vaststellen Beleid vaststellen door bestuur nadat er draagvlak gevonden is zowel binnen het team als binnen de MR. Stap 6: Communicatie Informatie en communicatie met ouders, inspectie. Beleid opnemen in schoolgids en schoolplan. Naar toelating van een leerling. Er is nu zicht op wat de school te bieden heeft en welke mogelijkheden de school heeft om elders hulp in te roepen. Samen met de ouders en personeel is een draagvlak gevonden voor de wijze waarop de school omgaat met de opvang van leerlingen met een specifieke behoefte. Het is een zaak om aan te geven wat de school wel en niet aankan. Geen enkele school is gehouden aan het onmogelijke en sommige scholen kunnen om wat voor reden dan ook minder aan dan andere scholen. Dit moet in het beleid duidelijk naar voren komen. Dat betekent duidelijke taal. Een zinsnede als wij staan open voor alle kinderen is heel mooi maar als het gebouw erg oud is, is het bijvoorbeeld onmogelijk om leerlingen in een rolstoel op te vangen. De school moet dus eerlijk zijn in haar capaciteiten. De afweging wordt namelijk toch wel gemaakt bij de individuele aanmelding van een kind. Ouders zullen bij die aanmelding op datgene afgaan wat de school schrijft in haar schoolgids. De school moet vervolgens doen wat zij beloofd heeft. In de schoolgids moet daarom duidelijk staan wat wel en niet kan. Hoewel natuurlijk nooit alle gevallen beschreven kunnen worden, is een duidelijke omschrijving van wat de school momenteel te bieden heeft wel noodzakelijk. Elk geval is echter anders. In het volgende schema wordt het algemene beleid van de school als basis gebruikt voor de besluitvorming rond Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 4
Stroommodel besluitvorming plaatsing van een leerling met specifieke behoeften binnen het basisonderwijs Uitgangspunten 1. Binnen de school is beleid geformuleerd over het verzorgen van onderwijs aan kinderen met een handicap; 2. Binnen de school is overeenstemming over de te volgen procedure bij aanmelding; inclusief de besluitvorming door de directie (mandaat) dan wel het bestuur op basis van een inhoudelijke beoordeling; 3. Beleid en procedure zijn vastgesteld en weergegeven in het schoolplan en schoolgids. Procedure Fase 1: Aanmelding Aanmelding door de ouders bij de directeur Ib er van de school: Gesprek met de ouders Toelichting visie van de school Toelichting procedure Schriftelijke toestemming van de ouders om informatie bij derden aan te vragen Fase 2: Informatie verzamelen Gegevens opvragen bij bijvoorbeeld: Huidige school Onderwijsbegeleidingsdienst MKD-en, zorginstellingen en dergelijke Zorgcircuit Medisch circuit Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 5
Fase 3: Informatie bestuderen Binnengekomen gegevens worden bestudeerd en besproken door directie, interne leerlingcoördinator en eventueel de PCL/Intern Begeleider). Eventueel kan besloten worden om het kind te observeren binnen zijn huidige school (voorschoolse opvang). Fase 4: Inventarisatie Van het kind wordt het volgende in kaart gebracht: Pedagogisch: Aandachtspunten M.a.w. wat vraagt het kind. Mogelijkheden van de school: Onmogelijkheden van de school Wat kan extern worden gehaald. Mogelijke oplossingen: Didactisch: Kennis en vaardigheden van leerkracht Organisatie: School en klas: Gebouwelijk/ Materieel: Medeleerlingen: Ouders: Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 6
Fase 5: Overwegingen De school onderzoekt op basis van het bovenstaande schema welke mogelijkheden de school zelf heeft en welke ondersteuningsmogelijkheden geboden kunnen worden en door wie. Gebouwelijk (gemeente) OLP (speciaal onderwijs) Aanvullende informatie (circulaire) Vervoer (gemeente) Ondersteuning qua expertise (speciaal onderwijs, de zorginstellingen, e.d.) Iedere keer stellen wij de volgende vragen: o Zorgt dit kind voor verstoring van rust en veiligheid o Interferentie verzorging/ behandeling - onderwijs o Verstoring leerproces voor de andere kinderen o Gebrek aan opnamecapaciteit ( maximum) per groep ( zie bijlage 1) Fase 6: Besluitvorming De betreffende inventarisatie van de hulpvragen van het kind wordt afgezet tegen de visie van de school en de mogelijkheden om een genoegzaam onderwijsaanbod te realiseren. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met de ondersteuningmogelijkheden (zowel materiaal als immaterieel) die geboden kunnen worden. Fase 7: Advies Gesprek met ouders waarbij het besluit van de school wordt besproken: Bij plaatsing: Opstellen van een plan van aanpak met daarbij een overzicht van inzet van middelen, ondersteuning door SO of derden, inzet aanvullende formatie, OLP/gebouwelijke aanpassingen, e.d. Contract voor plaatsing voor een jaar door ouders ondertekend, verlenging na evaluatie ( fase 8) Voorlopige plaatsing: alleen wanneer er sprake is van een observatieperiode als niet onmiddellijk duidelijk is of plaatsing succesvol kan zijn. Bij afwijzing: een inhoudelijke onderbouwing door de school waarom men van mening is dat het kind niet geplaatst kan worden. Deze afwijzing wordt schriftelijk beargumenteerd en aan de ouders en inspectie overhandigd. Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 7
Fase 8 : Evaluatie Jaarlijks wordt bepaald of het kind nog steeds op de juiste plek is in het reguliere onderwijs. Indien gefundeerde redenen zijn ( bijv. het kind vordert niet of nauwelijks of de gedragsproblematiek is niet meer te hanteren ) moet plaatsing in het speciaal onderwijs sterk overwogen worden zijn ( zwaarwegend advies van basisschool) Hiertoe wordt het stroommodel vanaf fase 4 opnieuw doorlopen Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 8
Bijlage 1.: bij fase 5 - Overwegingen Gegeven de faciliteiten voor de school en de ondersteuning van een REC zal over het algemeen niet eenvoudig geredeneerd kunnen worden dat onze school niet in staat is de vereiste zorg te bieden. Welke overwegingen kunnen in de praktijk nu een rol spelen om een leerling niet toe te laten. 1.Weigering door de ouders om de grondslag te respecteren (alleen bijzonder onderwijs). Het is redelijk om van de ouders te verlangen dat zij de grondslag respecteren. Het is onredelijk van de ouders te eisen dat zij de grondslag onderschrijven. En uiteraard mogen we aan ouders met een kind met een handicap geen andere (laat staan meer) eisen stellen dan aan andere ouders. Dus wie normaal nooit vraagt of men de grondslag respecteert, mag die vraag niet opeens opwerpen als een kind met een handicap wordt aangemeld. 2.Verstoring van rust en veiligheid. Bij ernstige gedragsproblematiek is het niet altijd mogelijk om binnen de reguliere setting een zodanige schaal en mate van structuur te realiseren dat van een adequate leeromgeving sprake is. In veel gevallen zullen gedragsproblemen ook de aanleiding van de aanmelding voor indicatiestelling zijn. Daarmee is dan eigenlijk al duidelijk dat de reguliere setting in zijn mogelijkheden tekortschiet. Uiteraard moet daarbij meegenomen worden dat de basisschool, gegeven de lgf, natuurlijk wel extra middelen ontvangt om een adequate leeromgeving te realiseren. 3.Interferentie verzorging/behandeling onderwijs. De in de reguliere setting vereiste mate van zorg (verzorging) en/of behandeling interfereert zodanig met het onderwijs dat in deze setting eigenlijk noch de zorg en behandeling, noch het onderwijs voldoende tot zijn recht kan komen. Hierbij denk ik aan dubbelgehandicapte kinderen die nu op de Trappenberg zitten en waar een klassenassistente full time aanwezig is. De vraag kan dan gesteld worden of een geïntegreerde setting wel zinvol is ondanks de extra faciliteiten voor de school en de ambulante begeleiding. Van enige interferentie zal al snel sprake zijn, maar het is lastiger om op voorhand al scherp aan te kunnen geven dat er veel interferentie zal zijn. 4.Verstoring van het leerproces voor de andere kinderen. Leerlingen met een handicap vragen (net als andere zorgleerlingen) aandacht van de leerkracht. Dit zou nadelig kunnen uitpakken voor de reguliere leerlingen. Het thema van de aandachtverdeling en de effectieve leertijd geldt ook in een volstrekt reguliere setting. Een zekere mate van interferentie wordt politiek Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 9
maatschappelijk aanvaardbaar geacht; het is immers de wettelijke opdracht aan het basisonderwijs om om te gaan met de verschillen. De vraag is wanneer in redelijkheid teveel van de basisschool wordt gevraagd. Bedenk wel dat de school ook extra gefaciliteerd wordt en verder zal het niet altijd zo zijn dat de leerling met een handicap permanent geïntegreerd in de groep zit. 5.Gebrek aan opnamecapaciteit. Scholen kunnen hun toelatingsbeleid koppelen aan een maximale opnamecapaciteit. Daarin kan de school een grond vinden om toelating te weigeren. Vooralsnog plaatsen wij één leerling per basisschool ressorterend onder het bestuur. ( Wij laten buiten beschouwing het feit dat bijna alle scholen al kinderen met aanvullende formatie hebben, toegekend door het CFI). Conclusie: Met het bovenstaande is duidelijk gemaakt dat het geen eenvoudige zaak zal zijn een geïndiceerde leerling niet tot onze scholen toe te laten, als de ouders dit wensen. Een school is niet tot het onmogelijke verplicht, maar zal een zorgvuldige belangenafweging moeten maken om haar besluit tot weigering te motiveren en aannemelijk moeten maken, waarom de leerling niet kan worden toegelaten. Beleid 2 e Montessorischool, sept. 2005 10