Stroommodel Beleidsvorming binnen het Basisonderwijs wat betreft het geven van onderwijs aan leerlingen met specifieke moeilijkheden.

Transcriptie

1 Stappenplan 1 Het aangeven wat een school kan is misschien gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wat een school kan is van vele factoren afhankelijk. Geld is natuurlijk een belangrijke factor en één van de eerste die bij mensen in gedachten springt, maar eigenlijk is nog belangrijker wat de school wil. Wat is de visie van een school over de opvang van kinderen die iets meer nodig hebben dan anderen. In allerlei literatuur en door de nieuwe wetgeving is voor scholen in elk geval het minimum bepaald. Er is geen enkele school die zijn poorten voor alle leerlingen met problemen zonder meer kan sluiten. Het minimum vertaalt zich in de oriëntatie op hulpverlening. Deze oriëntatie is in het kader van WSNS ontwikkeld. De oriëntatie bepaalt dat scholen tot een bepaald niveau zelf in staat zijn om leerlingen op te vangen en vervolgens de leerlingen door kunnen schakelen naar plaatsen waar de zorg wel voorhanden is. Het streven voor veel scholen is echter de oriëntatie afstemming. Hierin wordt gestreefd om zoveel mogelijk leerlingen binnen het basisonderwijs op te vangen met hulp van externe ondersteuning. In het volgende stappenplan wordt duidelijk gemaakt langs welke lijnen een school moet denken om een kader voor zichzelf te scheppen. Stroommodel Beleidsvorming binnen het Basisonderwijs wat betreft het geven van onderwijs aan leerlingen met specifieke moeilijkheden. Deze opzet dient gezien te worden als een format waarlangs een school (team, directie, bestuur en MR) tot een nadere positiebepaling op schoolniveau kan komen. Dit ook gerelateerd aan het feit dat binnen de schoolgids en het schoolplan hierover beleid geformuleerd dient te zijn. 1 Samengesteld door Liesbeth de Jong, Henk Keesenberg, en Frans Thomassen 1

2 Stap 1: Inventarisatie van de huidige situatie Middels een sterkte-zwakte analyse onder andere gerelateerd aan 1. Pedagogisch klimaat: Geborgenheid Veiligheid Bevorderen van zelfstandigheid/verantwoordelijkheid Pedagogisch differentiëren Acceptatie 2. Didactisch klimaat: Leerstofaanbod Adaptief onderwijs Leerdoelen Werkwijzen Organisatie 3. Leerlingenzorg: Leerlingvolgsysteem Potentieel aan middelen Inzet van middelen 4. Professionalisering: Aantal leerkrachten dat ingezet kan worden Kennis- en vaardigheidsniveau Nascholingsplanning Interne communicatie Externe communicatie 5. Ondersteuning: Contacten met schoolbegeleidingsdienst Samenwerkingsverband Contact met 2/3-scholen 6. Contacten met ouders: Communicatieniveau met ouder(s)/verzorger(s) Ouderraad Medezeggenschapsraad 7. Gebouwelijke- en materiële omstandigheden Stap 2: Visie ontwikkeling: Huidige ontwikkeling afgezet tegen van de door de school gewenste ontwikkeling. De meeste scholen hebben nu een vorm van hulpverlening, waarbij verwijzing naar het speciaal onderwijs nog centraal staat. De meeste scholen streven echter naar een vorm van afstemming, waarbij hulp in de basisschool wordt gegeven. De ontwikkeling van de ene naar de andere oriëntatie is de ontwikkeling van een visie. 2

3 Stap 3: Huidige mogelijkheden en huidige onmogelijkheden + - pedagogisch didactisch leerlingenzorg professionalisering ondersteuning contacten met ouders gebouwelijk/materieel visie pedagogisch didactisch leerlingenzorg professionalisering ondersteuning contacten met ouders gebouwelijk/materieel visie Stap 4: Zoeken naar externe bronnen en mogelijkheden Inventarisatie van wat je nog kunt krijgen bij of via andere instanties dan de eigen school: - Personeel Als er een Rugzak beschikbaar is, hoe zetten we die dan in? Welke Ambulante Begeleiding kan worden ingeroepen? Is er extra inzet mogelijk vanuit het Samenwerkingsverband WSNS (bv. bovenschoolse IB er)? Is er extra inzet mogelijk vanuit de SBD? Wat kunnen de ouders leveren (denk aan een persoonsgebonden budget)? - Huisvesting Welke aanpassingen zijn nog mogelijk aan het gebouw? Is er nog ruimte in het budget van de gemeente? Kan er via andere bronnen dan AWBZ of verzekering nog aanvulling worden gegeven? Is het mogelijk om bij de 2/3 scholen of sbo-scholen aanpassingen te lenen? - Materieel Is het mogelijk om bij andere scholen materiaal te halen? Is er een orthotheek bij de SBD? Kan een 2/3 school of een sbo materialen uitlenen? Stap 5: Beleid vaststellen Beleid vaststellen door bestuur nadat er een draagvlak gevonden is zowel binnen het team als binnen de MR. 3

4 Stap 6: Communicatie Informatie en communicatie met ouders, inspectie. Beleid opnemen in schoolgids en schoolplan Naar toelating van een leerling Er is nu enig zicht op wat de school te bieden heeft en welke mogelijkheden de school heeft om elders hulp in te roepen. Samen met ouders en personeel is een draagvlak gevonden voor de wijze waarop de school omgaat met de opvang van leerlingen met een specifieke behoefte. Het is zaak om aan te geven welke procedure een school hanteert bij een verzoek tot toelating. Geen enkele school is gehouden aan het onmogelijke en sommige scholen kunnen om wat voor reden dan ook minder aan dan andere scholen. Dit moet in het beleid duidelijk naar voren komen. De school moet dus eerlijk zijn in haar capaciteiten. Deze afweging wordt expliciet gemaakt bij de individuele aanmelding van een kind. Ouders zullen bij die aanmelding afgaan op datgene wat de school schrijft in haar schoolgids. De school moet vervolgens doen wat zij beloofd heeft. In de schoolgids moet daarom duidelijk staan wat de school bij die individuele afweging hanteert. Elk geval is immers anders. In het volgende schema wordt het algemene beleid van de school als basis gebruikt voor de besluitvorming rond de plaatsing van een leerling. 4

5 Stroommodel Besluitvorming plaatsing van een leerling met specifieke behoeften binnen het basisonderwijs Uitgangspunten: 1. Binnen de school is beleid geformuleerd over het verzorgen van onderwijs aan kinderen met een handicap; 2. Binnen de school is overeenstemming over de te volgen procedure bij aanmelding; inclusief de besluitvorming door de directie (mandaat) dan wel het bestuur op basis van een inhoudelijke beoordeling; 3. Beleid en procedure zijn vastgesteld en weergegeven in het schoolplan en schoolgids. Voorstel procedure: Fase 1: Aanmelding Aanmelding door de ouders bij de directie van de school: Gesprek met de ouders Toelichting visie van de school Toelichting procedure Schriftelijke toestemming van de ouders om informatie bij derden op te vragen Fase 2: Informatie verzamelen Gegevens opvragen bij bijvoorbeeld: Huidige school Onderwijsbegeleidingsdienst MKD-en, zorginstellingen en dergelijke Zorgcircuit Medisch circuit Fase 3: Informatie bestuderen Binnengekomen gegevens worden bestudeerd en besproken door directie, interne leerlingcoördinator en eventueel de PCL/Intern Begeleider). Eventueel kan besloten worden om het kind te observeren binnen zijn huidige school (voorschoolse opvang). 5

6 Fase 4: Inventarisatie Van het kind wordt het volgende in kaart gebracht: Aandachtspunten Met andere woorden: Mogelijkheden van de school: wat vraagt het kind : Onmogelijkheden van de school: Wat kan extern worden gehaald. Mogelijke oplossingen: Pedagogisch: Didactisch: Kennis en vaardigheden van leerkracht: Organisatie: School en klas: Gebouwelijk/ Materieel: Medeleerlingen: Ouders: Fase 5: Overwegingen De school onderzoekt op basis van het bovenstaande schema welke mogelijkheden de school zelf heeft en welke ondersteuningsmogelijkheden geboden kunnen worden en door wie. Gebouwelijk (gemeente) OLP (speciaal onderwijs) Aanvullende formatie (circulaire) Vervoer (gemeente) Ondersteuning qua expertise (speciaal onderwijs, de zorginstellingen, e.d.) 6

7 Fase 6: Besluitvorming De betreffende inventarisatie van de hulpvragen van het kind wordt afgezet tegen van de visie van de school en de mogelijkheden om een genoegzaam onderwijsaanbod te realiseren. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met de ondersteuningsmogelijkheden (zowel materieel als immaterieel) die geboden kunnen worden. Het TEAM besluit. In sommige scholen wordt het besluit beperkt tot bijvoorbeeld de onderbouw en de middenbouw, vanuit de gedachte dat er nog heel wat jaren overheen gaan alvorens de bovenbouw in het geding is en er anders wellicht veel bezwaren door deze bouw worden aangegeven,die bij langdurig verblijf van een leerling vaak genuanceerder komen te liggen. Fase 7: advies Gesprek met de ouders waarbij het besluit van de school wordt besproken: Bij plaatsing: opstellen van een plan van aanpak met daarbij een overzicht van inzet van middelen, ondersteuning door SO of derden, inzet aanvullende formatie, OLP/gebouwelijke aanpassingen, e.d. Voorlopige plaatsing: De WPO kent geen voorlopige of proefplaatsing, dus alleen bij een CvIbesluit tot observatieplaatsing kan er sprake zijn van toelating voor een bepaalde periode. Bij afwijzing: een inhoudelijke onderbouwing door de school waarom men van mening is dat het kind niet geplaatst kan worden. Deze afwijzing (formeel weigering) wordt schriftelijk beargumenteerd en aan ouders overhandigd. Het gaat hierbij om een besluit van het bevoegd gezag! 7