Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie

Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie Aanvullende regionale analyse RAPPORT Brussel, 9 februari 2000 1

D/2000/4665/4 Gedrukt door Goekint Graphics 2

INHOUD 1. Inleiding 9 2. Beschrijvend deel 11 2.1 Aantal milieubedrijven, milieuomzet en milieuwerkgelegenheid 11 2.2 Analyse per compartiment 13 2.3 Bedrijfsgrootte 13 2.4 Rechtsvorm en oprichtingsperiode 14 2.5 Specialisatie- en diversificatiegraad 14 2.6 Rendabiliteit en toegevoegde waarde 15 2.7 Groeiperspectieven 15 3. Cijfermatig deel 16 3.1 Gegevens per provincie 16 3.1.1 Kerngegevens 16 3.1.2 Aantal milieubedrijven 16 3.1.3 Milieuomzet 19 3.1.4 Milieuwerkgelegenheid 22 3.1.5 Bedrijfsgrootte 24 3.1.6 Rechtsvorm 26 3.1.7 Oprichtingsdatum 27 3.1.8 Specialisatiegraad 28 3.1.9 Diversificatiegraad 29 3.1.10 Rendabiliteit 31 3.1.11 Arbeidsintensiteit 35 3.1.12 Toegevoegde waarde 36 3.1.13 Groeiperspectieven 38 3.2 Gegevens per arrondissement 40 3.2.1 Kerngegevens 40 3.2.2 Aantal milieubedrijven 41 3.2.3 Milieuomzet 44 3.2.4 Milieuwerkgelegenheid 46 3.2.5 Bedrijfsgrootte 49 3.2.6 Rechtsvorm 56 3.2.7 Oprichtingsdatum 57 3.2.8 Specialisatiegraad 61 3.2.9 Diversificatiegraad 64 3.3 Gegevens per gemeente 67 3.3.1 Kerngegevens 67 3.3.2 Aantal milieubedrijven 74 3.3.3 Milieuomzet 96 3.3.4 Milieuwerkgelegenheid 106 3.3.5 Bedrijfsgrootte 114 3.3.6 Rechtsvorm 120 3

4

LIJST VAN FIGUREN,TABELLEN EN KAARTEN TABELLEN Tabel 1: Opgenomen kengetallen 9 Tabel 2: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per provincie) 16 Tabel 3: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) 17 Tabel 4: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in het totaal aantal milieubedrijven 18 en in de totale werkgelegenheid (per provincie) Tabel 5: Milieuomzet per compartiment (per provincie) 19 Tabel 6: Vergelijking spreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (per provincie) 20 Tabel 7: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) 21 Tabel 8: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) 23 Tabel 9: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) 24 Tabel 10: Verdeling aantal milieubedrijven en milieuomzet tussen KMO s en grote ondernemingen 25 (per provincie) Tabel 11: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) 26 Tabel 12: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) 27 Tabel 13: Specialisatie (per provincie) 28 Tabel 14: Diversificatiegraad (per provincie) 29 Tabel 15: Dekkingsgraad van de gegevens over het resultaat van milieubedrijven (per provincie) 31 Tabel 16: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (per provincie) 31 Tabel 17: Dekkingsgraad gegevens rendabiliteitsratio s (per provincie) 33 Tabel 18: Arbeidsintensiteit (per provincie) 35 Tabel 19: Beschikbaarheid van gegevens over de toegevoegde waarde (per provincie) 36 Tabel 20: Gemiddelde toegevoegde waarde per bedrijf (per provincie) 36 Tabel 21: Som van de toegevoegde waarden (per provincie) 36 Tabel 22: Perspectieven milieuomzet per compartiment (per provincie) 38 Tabel 23: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid 40 (per arrondissement) Tabel 24: Aantal milieubedrijven per compartiment (per arrondissement) 42 Tabel 25: Aandeel aantal milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en 43 totale werkgelegenheid (per arrondissement) Tabel 26: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) 45 Tabel 27: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) 47 Tabel 28: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) 49 Tabel 29: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven 51 (per arrondissement) 5

Tabel 30: Milieuomzet per compartiment, per bedrijfsgrootte (per arrondissement) 53 Tabel 31: Rechtsvorm (per arrondissement) 56 Tabel 32: Oprichtingsperiode (per arrondissement) 57 Tabel 33: Categorieën in de ouderdomsindex 59 Tabel 34: Ouderdomsindexen van de Vlaamse milieusector (per arrondissement) 59 Tabel 35: Specialisatiegraad (per arrondissement) 61 Tabel 36: Specialisatie-index (per arrondissement) 62 Tabel 37: Categorieën in de specialisatie-index 63 Tabel 38: Diversificatiegraad (per arrondissement) 64 Tabel 39: Diversificatie-index (per arrondissement) 65 Tabel 40: Categorieën in de diversificatie-index 66 Tabel 41: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per gemeente) 67 Tabel 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) 75 Tabel 43: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en totale 86 werkgelegenheid (per gemeente) Tabel 44: Milieuomzet en gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) 97 Tabel 45: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) 107 Tabel 46: Bedrijfsgrootte (grote onderneming versus KMO) (per gemeente) 114 Tabel 47: Rechtsvorm (per gemeente) 120 FIGUREN Figuur 1: Aandeel verlieslatende milieubedrijven t.o.v. het totaal (per provincie) 32 Figuur 2: Netto verkoopmarge voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) 34 Figuur 3: Netto rendabiliteit eigen vermogen voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) 34 Figuur 4: Aandeel van de provincies en de arrondissementen in het aantal milieubedrijven 41 6

KAARTEN Kaart 1: Aandeel van elke provincie (%) in het aantal milieubedrijven, de milieuomzet en 11 de milieuwerkgelegenheid Kaart 2: Kerngegevens milieusector per compartiment (per provincie) 13 Kaart 3: Verdeling van het aantal bedrijven en de bedrijfsomzet naar bedrijfsgrootte (per provincie) 14 Kaart 4: Aantal milieubedrijven (per provincie) 16 Kaart 5: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) 17 Kaart 6: Aandeel milieubedrijven in bedrijvenbestand (per provincie) 18 Kaart 7: Totale milieuomzet in duizenden BEF (per provincie) 19 Kaart 8: Milieuomzet per compartiment (per provincie) 20 Kaart 9: Vergelijkingspreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde 21 tegen marktprijzen (per provincie) Kaart 10: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) 22 Kaart 11: Milieuwerkgelegenheid (per provincie) 22 Kaart 12: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) 23 Kaart 13: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per provincie) 24 Kaart 14: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) 25 Kaart 15: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) 26 Kaart 16: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) 27 Kaart 17: Specialisatie (per provincie) 28 Kaart 18: Specialisatie-index (per provincie) 29 Kaart 19: Diversificatiegraad (per provincie) 30 Kaart 20: Diversificatie-index (per provincie) 30 Kaart 21: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (1997) (per provincie) 32 Kaart 22: Arbeidsintensiteit (per provincie) 35 Kaart 23: Gemiddelde toegevoegde waarde en indicatie som toegevoegde waarde (per provincie) 37 Kaart 24: Groeiperspectieven totale omzet milieusector (per provincie) 39 Kaart 25: Aantal milieubedrijven (per arrondissement) 41 Kaart 26: Aantal bedrijven per compartiment (per arrondissement) 43 Kaart 27: Aandeel milieubedrijven in het totaal aantal milieubedrijven (per arrondissement) 44 Kaart 28: Milieuomzet in mio BEF (per arrondissement) 44 Kaart 29: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) 46 Kaart 30: Aantal milieuwerknemers (per arrondissement) 46 Kaart 31: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) 48 Kaart 32: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per arrondissement) 48 Kaart 33: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) 50 Kaart 34: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven en in 52 de milieuomzet (in duiz. BEF) (per arrondissement) Kaart 35: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per arrondissement) 57 Kaart 36: Aantal milieubedrijven per oprichtingsperiode (per arrondissement) 58 Kaart 37: Ouderdomsindex (per arrondissement) 60 Kaart 38: Specialisatiegraad (aantal bedrijven per specialisatiecategorie) (per arrondissement) 62 Kaart 39: Specialisatie-index (per arrondissement) 63 Kaart 40: Diversificatiegraad (per arrondissement) 65 Kaart 41: Diversificatie-index (per arrondissement) 66 Kaart 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) 74 Kaart 43: Aantal milieubedrijven per compartiment (per gemeente) 85 7

Kaart 44: Aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand (per gemeente) 96 Kaart 45: Milieuomzet (per gemeente) 96 Kaart 46: Gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) 105 Kaart 47: Milieuomzet per compartiment (per gemeente) 105 Kaart 48: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) 106 Kaart 49: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per gemeente) 113 Kaart 50: Aandeel milieuwerkgelegenheid in totale werkgelegenheid 113 Kaart 51: Bedrijfsgrootte van de milieubedrijven (aantal milieubedrijven) (per gemeente) 118 Kaart 52: Gemiddeld aantal milieuwerknemers per milieubedrijf (per gemeente) 119 Kaart 53: Aandeel NV s in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) 127 Kaart 54: Aandeel zelfstandigen in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) 127 8

1 Inleiding Op 15 september 1999 publiceerde de SERV het rapport "Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie". Met dit rapport schetste de SERV een globaal beeld van de belangrijkste kenmerken, problemen en uitdagingen van de Vlaamse milieusector. De bevindingen in dit rapport waren gebaseerd op een analyse van de internationale literatuur over de milieumarkt en de milieu-industrie en op een inventarisatie en bevraging van de Vlaamse milieusector. Met uitzondering van enkele beknopte gegevens over de lokalisatie van milieubedrijven, werd geen regionale analyse van deze sector in de studie opgenomen. Vanuit verschillende hoeken (provincies, GOM s, e.d.) is de behoefte gebleken aan een bijkomende regionale analyse, die de kengetallen van de Vlaamse milieusector zou weergeven voor een specifieke regio. Om deze reden werd het initiatief genomen om het SERV-rapport van 15 september 1999 aan te vullen met een regionale analyse (provincie, arrondissement, gemeente). Deze aanvullende regionale analyse vormde de basis voor het voorliggende rapport, dat bestaat uit twee delen. In een eerste beschrijvend gedeelte (2.) worden de belangrijkste bevindingen uit de provinciale analyse besproken. In een tweede, meer cijfermatig deel (3.) worden een aantal kengetallen van de Vlaamse milieusector achtereenvolgens opgesplitst naar de Vlaamse provincies (3.1), arrondissementen (3.2) en gemeenten (3.3). Een lijst van opgenomen kengetallen is opgenomen in Tabel 1. Tabel 1: Opgenomen kengetallen 1 KENGETALLEN BESCHRIJVEND DEEL CIJFERMATIG DEEL Provincies Provincie Arrondissement Gemeente Omvang van de X X X X milieusector Bedrijfsgrootte X X X X Rechtsvorm X X X X Oprichtingsdatum X X X Specialisatiegraad X X X Diversificatiegraad X X X Rendabiliteit X X Arbeidsintensiteit X X Toegevoegde waarde X X Groeiperspectieven X X 1 Een aantal kengetallen die in het rapport Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie aan bod kwamen en die gebaseerd waren op extrapolaties en/of schattingen, zullen in dit rapport niet uitgesplitst kunnen worden naar de Vlaamse provincies. Het gaat hier o.a. over de verdeling van de publieke versus private omzet en over de afzet naar de verschillende exportgebieden. 9

De voor dit rapport gebruikte methodologie komt grotendeels overeen met de methodologie die gebruikt werd bij de opmaak van het basisrapport over de Vlaamse milieu-industrie en die in detail beschreven is in de bijlagen van dat rapport. Waar de methodologie wijzigde t.o.v. dit basisrapport wordt dit in het cijfermatig deel beschreven. 10

2 Beschrijvend deel 2.1 Aantal milieubedrijven, milieuomzet en milieuwerkgelegenheid In Vlaanderen zijn er naar schatting 3.289 milieubedrijven. Bijna één op drie van de Vlaamse milieubedrijven is in de provincie Antwerpen gevestigd (Kaart 1). Daarmee herbergt deze provincie het grootste gedeelte van de Vlaamse milieusector. West-Vlaanderen en Oost- Vlaanderen tellen respectievelijk 22% en 21% van de milieubedrijven. Vlaams- Brabant en Limburg zijn tenslotte tezamen goed voor een kwart van het aantal Vlaamse milieubedrijven. Deze verdeling van milieubedrijven over de Vlaamse provincies komt in zeer grote mate overeen met de verdeling van alle Vlaamse bedrijven over de provincies 2. Kaart 1: Aandeel van elke provincie (%) in het aantal milieubedrijven, de milieuomzet en de milieuwerkgelegenheid 3 Aandeel van de provincie 40 29 37 40 22 20 21 21 18 19 Aantal milieubedrijven Milieuomzet Milieuwerkgelegenheid 14 10 11 11 10 9 2 In de provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant is het aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand iets omvangrijker dan gemiddeld; in de provincies Limburg en West-Vlaanderen is dit aandeel een weinig kleiner. (cfr. Tabel 4 blz. 18) 3 De aandelen van de bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen moeten bij deze van de Vlaamse provincies worden opgeteld om tot 100% te sommeren. 11

De omzet van de Vlaamse milieusector in 1997 werd geschat op ongeveer 180 miljard BEF. De provincie Antwerpen realiseert met bijna 30% van de milieubedrijven bijna 40% van deze milieuomzet, nl. ongeveer 66 miljard BEF. De milieujaaromzet in de provincies West-Vlaanderen en Oost- Vlaanderen bedraagt ongeveer 20% van de Vlaamse milieuomzet en situeert zich tussen 35 en 40 miljard BEF. De provincies Vlaams-Brabant en Limburg zijn elk goed voor ongeveer 18 miljard BEF (10%) van de Vlaamse milieuomzet 4. Ongeveer 4,5 miljard BEF (2,5%) van de Vlaamse milieuomzet wordt tenslotte gerealiseerd in milieubedrijven waarvan de hoofdzetel zich buiten Vlaanderen bevindt. In de gehele milieusector zijn in Vlaanderen naar schatting 25.493 mensen werkzaam. Ongeveer 40% van deze milieuwerkgelegenheid (ongeveer 10.000 arbeidsplaatsen) situeert zich in de provincie Antwerpen. De provincies West- Vlaanderen en Oost-Vlaanderen vertegenwoordigen elk ongeveer een kleine 20% van de milieuwerkgelegenheid (ongeveer 4.500 arbeidsplaatsen). Het aandeel van de provincies Vlaams-Brabant en Limburg in het aantal milieuwerknemers schommelt rond 10% (ongeveer 2.500 arbeidsplaatsen). Tenslotte is 3% van de werknemers in de milieusector tewerkgesteld bij een onderneming waarvan de hoofdzetel zich buiten Vlaanderen bevindt. Men kan dus concluderen dat de provincie Antwerpen het grootste is zowel in aantal milieubedrijven, in de gerealiseerde milieuomzet als in de milieuwerkgelegenheid. De provincies Oost- en West- Vlaanderen realiseren voor de drie kengetallen elk ongeveer de helft van de waarden van de provincie Antwerpen. In de provincies Limburg en Vlaams-Brabant situeren de kengetallen zich ongeveer op een vierde van deze van de provincie Antwerpen. Uit Kaart 2 kan eveneens informatie over de gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf worden afgeleid. De Antwerpse milieubedrijven realiseren namelijk tezamen aanzienlijk meer milieuomzet dan hun aantal zou doen vermoeden 5. Hun gemiddelde milieuomzet per bedrijf is dus groot. Ook in Oost-Vlaanderen is het aandeel in de milieuomzet groter dan het aantal bedrijven laat verwachten. De milieubedrijven uit Vlaams-Brabant zijn wat de gemiddelde milieuomzet betreft over het algemeen het kleinst. Indien een milieusector in een provincie meer werkgelegenheid verschaft in vergelijking met haar omzet, spreekt men van een arbeidsintensieve milieusector. De milieubedrijven in de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant zijn duidelijk arbeidsintensiever dan het gemiddelde van de Vlaamse milieusector 6. De milieusector in de provincies West- Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en in mindere mate de provincie Limburg zijn daarentegen minder arbeidsintensief. Wanneer een provincie tenslotte een groter aandeel in de milieuwerkgelegenheid realiseert dan haar aandeel in het aantal milieubedrijven 7, kan men hieruit afleiden dat de gemiddelde bedrijfsgrootte (uitgedrukt in het aantal werknemers per bedrijf) in deze provincie vrij groot is. Dit is enkel het geval voor de provincie Antwerpen (cfr. infra). 4 De spreiding van de milieuomzet over de Vlaamse provincies is vrij gelijklopend met deze van andere economische activiteiten. Indien men de Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (1997) als referentiekader neemt, kan men vaststellen dat de verdeling over de provincies in grote mate gelijk loopt met deze van de milieuomzet. Enkel een kleine oververtegenwoordiging in de provincie Antwerpen en een kleine ondervertegenwoordiging in de provincies Limburg en Vlaams-Brabant vallen op. (cfr. Tabel 6 blz. 20) 5 Het groene staafje (milieuomzet) overstijgt het rode staafje (aantal milieubedrijven). 6 Het blauwe staafje (milieuwerkgelegenheid) uit Kaart 1 is in deze provincies groter dan het groene staafje (milieuomzet). 7 Het blauwe staafje (milieuwerkgelegenheid) uit Kaart 1 is hoger dan het rode staafje (aantal milieubedrijven). 12

2.2 Analyse per compartiment De verdeling van de milieubedrijven over de verschillende compartimenten is in de Vlaamse provincies grotendeels gelijklopend (Kaart 2). Toch kunnen een aantal beperkte regionale verschillen worden opgemerkt. Het aandeel van het afvalcompartiment in de (provinciale) milieusector is het grootst in de provincies Oost- en West-Vlaanderen (ongeveer 45%). In de provincie Antwerpen is daarentegen slechts één op drie milieubedrijven een afvalbedrijf. Het aandeel water-, bodem-, lucht-, geluid-, consulting en andere bedrijven in het milieubedrijvenbestand van de Vlaamse provincies is het grootst in de provincies Antwerpen (en Vlaams- Brabant). De provincie Limburg en in mindere mate ook de provincie West-Vlaanderen behoren tenslotte tot de provincies met het hoogste aandeel van recyclagebedrijven in hun provinciaal milieubedrijvenbestand. Een grotendeels analoge verdeling over de compartimenten kan worden vastgesteld bij de verdeling van de milieuomzet en de milieuwerkgelegenheid over de compartimenten. 2.3 Bedrijfsgrootte Uit het SERV-rapport van 15 september 1999 over de Vlaamse milieu-industrie bleek dat ruim 90% van het aantal milieubedrijven in Vlaanderen kleine en middelgrote ondernemingen 8 zijn. Op provinciaal vlak schommelt het aandeel van de KMO s in aantal milieubedrijven tussen 88% voor de provincie Antwerpen en 94% voor de provincie West- Vlaanderen. De provincie Antwerpen heeft dus het grootste aandeel grote ondernemingen (Kaart 3). Bijna 40% van de grote milieubedrijven zijn trouwens gesitueerd in Antwerpen. Kaart 2: Kerngegevens milieusector per compartiment (per provincie) AANTAL BEDRIJVEN MILIEUOMZET MILIEUWERKGELEGENHEID Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 8 KMO s worden gedefinieerd als ondernemingen met minder dan 50 werknemers. 13

Kaart 3: Verdeling van het aantal bedrijven en de bedrijfsomzet naar bedrijfsgrootte (per provincie) 9 OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG AANTAL BEDRIJVEN 950 475 95 OMZET 67 000 000 33 500 000 6 700 000 Grote ondernemingen KMO s Grote ondernemingen KMO s Hoewel slechts 10% van de Vlaamse milieubedrijven grote bedrijven zijn, zijn deze bedrijven globaal goed voor 46% van de omzet van de sector. Terwijl in de meeste provincies het aandeel van deze grote ondernemingen in de milieuomzet slechts schommelt tussen 35% en 43%, bedraagt dit percentage in de provincie Antwerpen bijna 60%. 2.4 Rechtsvorm en oprichtingsperiode Het aandeel NV s in de milieusector bedraagt 42%. Zelfstandigen en BVBA vertegenwoordigen elk ongeveer een kwart van de milieubedrijven. De verdeling verschilt tussen de provincies in die zin dat de provincie Antwerpen relatief meer NV s telt en relatief minder zelfstandigen en BVBA s. Omgekeerd kennen de provincies Oost-Vlaanderen en West- Vlaanderen relatief meer zelfstandigen en BVBA s en relatief minder NV s. Deze vaststellingen kaderen in de hierboven beschreven trends. De Vlaamse milieusector is bovendien een sector van jonge bedrijven. 40% van de Vlaamse milieubedrijven is opgericht na 1990; 60% na 1985. De leeftijdsstructuur van de milieubedrijven is in de Vlaamse provincies grotendeels gelijklopend, al valt op dat de Limburgse milieusector iets jonger is dan het gemiddelde. 2.5 Specialisatie- en diversificatiegraad Ruim de helft van alle bedrijven actief in de milieusector is exclusief in deze sec- 9 De milieuomzet wordt uitgedrukt in duizenden BEF. De grootte van de bollen staat in verhouding tot het aantal milieubedrijven, resp. de omzet. 14

tor actief. De specialisatiegraad is het hoogst in de provincie West-Vlaanderen en het laagst in de provincie Antwerpen en Vlaams-Brabant. Dit is niet verwonderlijk aangezien de provincie Antwerpen bijvoorbeeld veel grote bedrijven telt, die meestal milieuactiviteiten als nevenactiviteiten verrichten zodat het aandeel van de milieuomzet in de totale omzet voor deze bedrijven kleiner is dan gemiddeld. De diversificatiegraad in de Vlaamse milieusector is vrij laag. Bijna 75% van alle milieubedrijven zijn slechts actief in één compartiment. De diversificatiegraad van de milieusector varieert slechts in zeer beperkte mate over de Vlaamse provincies. 2.6 Rendabiliteit en toegevoegde waarde Het percentage verlieslatende milieubedrijven was gedurende de laatste vijf jaar gemiddeld het laagst in de provincies Limburg en West-Vlaanderen. Voor de provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en voor de bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen lag dit percentage hoger dan het gemiddelde van de sector. Andere rendabiliteitsratio s die in het cijfermatig deel zijn opgenomen bevestigen dit beeld. De gemiddelde toegevoegde waarde per bedrijf was daarentegen het grootst in de provincie Antwerpen en het kleinst in de provincies Limburg en Vlaams-Brabant. 2.7 Groeiperspectieven Op basis van enquêteresultaten kan men stellen dat de Vlaamse milieusector haar toekomst globaal gezien positief inschat. De milieubedrijven in de verschillende Vlaamse provincies verwachten bovendien in grote mate een gelijke evolutie van hun omzet in de toekomst. Kleine verschillen vallen echter op. Het hoogste percentage negatieve groeiverwachtingen vindt men in de provincies Oost-Vlaanderen en Limburg. Oost-Vlaanderen is tevens de provincie met relatief het minst positieve groeiverwachtingen, terwijl de provincie Limburg, tezamen met de provincie Antwerpen en Vlaams- Brabant behoort tot de provincies met de meeste positieve groeiverwachtingen. Van de bedrijven die een sterke daling van hun omzet in de komende twaalf maanden verwachten, is er 41% in Oost- Vlaanderen gevestigd, terwijl de Oost- Vlaamse bedrijven globaal slechts 20% uitmaken van het totaal aantal milieubedrijven in Vlaanderen. Bij de milieubedrijven die een matige daling verwachten, valt het relatief grote aandeel van de West-Vlaamse bedrijven op. In het cijfermatig deel hierna worden deze kengetallen en resultaten verder geanalyseerd per provincie (deel 3.1 vanaf blz. 16), per arrondissement (deel 3.2 vanaf blz. 40) en per gemeente (deel 3.3 vanaf blz. 67). 15

3 Cijfermatig deel 3.1 Gegevens per provincie 3.1.1 Kerngegevens Tabel 2: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per provincie) BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal % In duizenden % Aantal % bedrijven BEF werknemers Antwerpen 944 28,70% 66.250.388 36,82% 10.170 39,90% Limburg 372 11,31% 17.087.823 9,50% 2.373 9,31% Oost-Vlaanderen 694 21,10% 38.465.474 21,38% 4.794 18,80% Vlaams-Brabant 467 14,20% 18.216.001 10,12% 2.879 11,29% West-Vlaanderen 718 21,83% 35.429.613 19,69% 4.524 17,75% Hoofdzetel buiten 94 2,86% 4.469.262 2,48% 752 2,95% Vlaanderen Totaal 3.289 100,00% 179.918.562 100,00% 25.493 100,00% 3.1.2 Aantal milieubedrijven Kaart 4: Aantal milieubedrijven (per provincie) 944 ANTWERPEN 718 694 WEST-VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN 467 VLAAMS- BRABANT 372 LIMBURG 16

Tabel 3: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal 10 Vlaams-Brabant 239 129 57 58 33 75 28 76 467 Antwerpen 478 275 123 114 58 130 57 192 944 Limburg 190 71 41 31 16 36 14 126 372 West-Vlaanderen 453 144 65 56 32 69 21 177 718 Oost-Vlaanderen 442 161 75 64 25 74 29 123 694 Hoofdzetel buiten 63 28 11 7 5 10 8 13 94 Vlaanderen Totaal 1.865 808 372 330 169 394 157 707 3.289 Kaart 5: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) 11 Aantal milieubedrijven per compartiment 1 500 750 150 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 10 Dit totaal is niet de som van de vorige kolommen aangezien bedrijven in meer dan één compartiment actief kunnen zijn. 11 De grootte van de bollen is iets groter dan het aantal milieubedrijven per provincie aangezien bedrijven in meerdere compartimenten kunnen voorkomen en dus dubbeltellingen kunnen genereren. 17

Tabel 4: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in het totaal aantal milieubedrijven en in de totale werkgelegenheid (per provincie) 12 Aantal milieu- Milieu werk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieubedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in totaal werkgelegenheid aantal bedrijven in totale werk- (%) gelegenheid (%) Antwerpen 943 10.150 36.112 563.540 2,61 1,80 Limburg 375 2.398 15.828 234.241 2,37 1,02 Oost-Vlaanderen 753 4.966 27.636 388.943 2,72 1,28 Vlaams-Brabant 466 2.898 17.358 283.697 2,68 1,02 West-Vlaanderen 718 4.507 28.318 348.686 2,54 1,29 Totaal 3.255 25.493 125.252 1.819.107 2,60 1,37 Kaart 6: Aandeel milieubedrijven in bedrijvenbestand (per provincie) 13 ANTWERPEN WEST- VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand 2,7 tot 2,8% (1) 2,6 tot 2,7% (2) 2,5 tot 2,6% (1) 2,3 tot 2,4% (1) 12 Bron: RSZ en VDAB (cijfers voor 1997). Aangezien in de cijfers over het aantal milieubedrijven en de milieuwerkgelegenheid zelfstandigen worden opgenomen en aangezien dit bij de cijfers over het totale bedrijvenbestand en de totale werkgelegenheid niet het geval is, gelden de berekende cijfers eerder relatief en indicatief dan absoluut. 13 Het cijfer tussen haakjes in de legende duidt op het aantal provincies dat in deze categorie valt. 18

3.1.3 Milieuomzet Kaart 7: Totale milieuomzet in duizenden BEF (per provincie) 66 250 388 35 429 613 38 465 474 17 087 823 18 215 001 Tabel 5: Milieuomzet per compartiment (per provincie) (in duiz. BEF) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen 20.939.049 12.590.871 6.240.455 2.751.824 1.624.812 1.679.470 1.249.870 19.174.038 66.250.388 Limburg 6.794.510 1.409.322 619.043 460.656 1.176.896 360.328 188.331 6.078.737 17.087.823 Oost-Vlaanderen 18.124.451 4.125.367 1.121.605 1.862.864 127.276 508.494 451.160 12.144.258 38.465.474 Vlaams-Brabant 7.475.054 4.474.689 749.397 1.084.911 303.211 644.017 199.302 3.285.420 18.216.001 West-Vlaanderen 15.935.562 2.947.142 540.756 1.490.303 416.015 500.154 300.081 13.299.600 35.429.613 Hoofdzetel buiten 2.275.721 766.392 37.501 46.382 20.458 332.054 399.021 591.733 4.469.262 Vlaanderen Totaal 71.544.348 26.313.783 9.308.757 7.696.939 3.668.669 4.024.517 2.787.765 54.573.784 179.918.562 19

Kaart 8: Milieuomzet per compartiment (per provincie ) 14 Milieuomzet per compartiment (in duiz. BEF) 67 000 000 33 500 000 6 700 000 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Tabel 6: Vergelijking spreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (per provincie) 1997 Omzet Bruto Toegevoegde Milieuomzet (in duiz. Waarde tegen marktprijs BEF.) per mio BTW BEF.) per mio BTW in werkelijke prijzen per provincie per provincie A (in %) B (in %) A/B (in duiz. BEF) (in mio) Antwerpen 66.250.388 37,76% 1.710.170 35,27% 3.873.907 Limburg 17.087.823 9,74% 587.987 12,13% 2.906.157 Oost-Vlaanderen 38.465.474 21,92% 976.080 20,13% 3.940.812 Vlaams-Brabant 18.216.001 10,38% 672.888 13,88% 2.707.137 West-Vlaanderen 35.429.613 20,19% 902.208 18,60% 3.926.989 Totaal 175.449.299 100,00% 4.849.333 100,00% 3.618.009 14 De grootte van de bollen staat in verhouding tot de omvang van de totale milieuomzet van elke provincie. 20

Kaart 9: Vergelijkingspreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (per provincie) OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN LIMBURG VLAAMS-BRABANT Milieuomzet in duiz. BEF per mio BTW 39 tot 40 38 tot 39 29 tot 30 27 tot 28 Tabel 7: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) Gemiddelde milieuomzet in duizenden BEF Antwerpen 70.180 Limburg 45.935 Oost-Vlaanderen 55.426 Vlaams-Brabant 39.006 West-Vlaanderen 49.345 Hoofdzetel buiten Vlaanderen 47.545 Totaal 54.703 21

Kaart 10: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN LIMBURG VLAAMS-BRABANT Gemiddelde milieuomzet per bedrijf 70 tot 80 mio (1) 50 tot 60 mio (1) 40 tot 50 mio (2) 30 tot 40 mio (1) 3.1.4 Milieuwerkgelegenheid Kaart 11: Milieuwerkgelegenheid (per provincie) 10 170 2 372 4 524 4 793 2 879 22

Tabel 8: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) (Aantal werknemers) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen 2.900 2.537 1.288 435 165 472 255 2.118 10.170 Limburg 787 290 109 80 106 116 63 823 2.373 Oost-Vlaanderen 2.432 778 236 331 11 145 96 765 4.794 Vlaams-Brabant 1.178 760 157 156 41 164 53 370 2.879 West-Vlaanderen 2.091 600 110 227 45 152 96 1.202 4.524 Hoofdzetel buiten 297 127 9 10 4 140 111 54 752 Vlaanderen Totaal 9.686 5.092 1.908 1.238 372 1.190 674 5.333 25.493 Kaart 12: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) Milieuwerkgelegenheid per compartiment 11 000 5 500 1 100 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 23

Kaart 13: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per provincie) 15 OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid 1,75 tot 2 % (1) 1,25 tot 1,5 % (2) 1 tot 1,25% (2) 3.1.5 Bedrijfsgrootte Tabel 9: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) Aantal werknemers Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen < 5 520 209 453 292 449 54 1.977 5 tot 10 119 51 78 56 95 8 407 10 tot 20 99 45 62 44 57 13 320 20 tot 50 95 39 45 38 76 7 300 50 tot 100 36 13 26 22 20 0 117 100 tot 200 32 7 14 9 14 3 79 200 tot 500 22 6 12 4 4 4 52 500 tot 1000 12 0 2 1 1 2 18 > 1000 9 2 2 1 2 3 19 Totaal 944 372 694 467 718 94 3.289 15 Cijfers m.b.t. deze kaart zijn opgenomen in Tabel 4 blz. 18. De cijfers tussen haakjes in de legende van de kaart duiden op het aantal provincies in deze categorie. 24

Kaart 14: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) Aantal bedrijven naar bedrijfsgrootte Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers 950 475 95 < 5 5 tot 10 10 tot 20 20 tot 50 50 tot 100 100 tot 200 200 tot 500 500 tot 1000 > 1000 Tabel 10: Verdeling aantal milieubedrijven en milieuomzet tussen KMO s en grote ondernemingen (per provincie) AANTAL BEDRIJVEN OMZET Grote KMO s Totaal Grote KMO's Totaal onder- ondernemingen nemingen Antwerpen 111 833 944 38.235.695 28.014.693 66.250.388 Limburg 28 344 372 6.484.646 10.603.177 17.087.823 Oost-Vlaanderen 56 638 694 16.697.915 21.767.559 38.465.474 Vlaams-Brabant 37 430 467 7.426.554 10.789.447 18.216.001 West-Vlaanderen 41 677 718 12.265.997 23.163.616 35.429.613 Hoofdzetel buiten 12 82 94 1.941.010 2.528.253 4.469.262 Vlaanderen Totaal 285 3.004 3.289 83.051.816 96.866.745 179.918.562 25

3.1.6 Rechtsvorm Tabel 11: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen NV 469 176 256 194 258 43 1.396 BVBA 254 80 181 116 180 18 829 Zelfstandige 132 88 202 114 235 25 796 VZW 41 13 15 16 12 2 99 CV 16 5 17 14 16 5 73 Overheidsinstelling 25 6 19 8 13 1 72 Andere 7 4 4 5 4 0 24 Totaal 944 372 694 467 718 94 3.289 Kaart 15: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) Aantal milieubedrijven per rechtsvorm 950 475 95 NV BVBA Zelfstandige VZW CV Overheidsinstelling Andere 26

3.1.7 Oprichtingsdatum Tabel 12: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) Oprichtingsdatum Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen vóór 1955 41 3 19 14 16 2 95 1955 tot 1975 121 25 64 49 92 10 361 1975 tot 1985 135 37 85 59 99 12 427 1985 tot 1990 141 81 97 62 96 13 490 1990 tot 1995 195 71 132 93 103 15 609 vanaf 1995 102 41 50 43 58 14 308 N 16 735 258 447 320 464 66 2.290 Dekkingspercentage 77,86% 69,35% 64,41% 68,52% 64,62% 70,21% 69,63% Kaart 16: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) Oprichtingsperiode (Aantal bedrijven per periode) 740 370 74 vóór 1955 1955 tot 1975 1975 tot 1985 1985 tot 1990 1990 tot 1995 vanaf 1995 16 N duidt op het aantal milieubedrijven waarvoor gegevens over de oprichtingsdatum beschikbaar zijn. 27

3.1.8 Specialisatiegraad Tabel 13: Specialisatie (per provincie) Aandeel milieuomzet Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal in de totale omzet Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen < 10% 91 19 38 30 33 12 223 10 tot 25% 167 55 92 74 82 12 482 25 tot 50% 213 90 154 118 147 14 736 50 tot 75% 18 6 17 8 12 0 61 75 tot 90% 14 7 10 9 12 2 54 90 tot 100% 8 5 3 4 4 1 25 100% 433 190 380 224 428 53 1.708 Totaal 944 372 694 467 718 94 3.289 Kaart 17: Specialisatie (per provincie) Aandeel milieuomzet in totale omzet 950 475 95 < 10% 10 tot 25% 25 tot 50% 50 tot 75% 75 tot 90% 90 tot 100% 100% 28

Kaart 18: Specialisatie-index 17 (per provincie) 4.53919 5.24513 5.01441 4.71306 4.8871 Specialisatie-index Zeer hoog Hoog Gemiddeld Laag Zeer laag 3.1.9 Diversificatiegraad Tabel 14: Diversificatiegraad (per provincie) Aantal comparti- Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal menten waarin Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten het bedrijf actief is Vlaanderen 1 665 272 512 338 544 67 2.398 2 162 75 115 78 115 17 562 3 68 12 38 26 29 3 176 4 26 6 17 8 10 3 70 5 11 1 5 11 9 2 39 6 9 4 5 6 7 1 32 7 3 2 2 0 3 1 11 8 0 0 0 0 1 0 1 Totaal 944 372 694 467 718 94 3.289 17 Deze specialisatie-index wordt berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke specialisatiecategorie (<10%, 10 tot 25%,...) met een bepaalde wegingsfactor (voor de specialisatiecategorie < 10% bedraagt deze 1, voor 10 tot 25% 2, enz.). Voor de provincie Antwerpen bekomt men aldus bijvoorbeeld: ((91/944)*1)+((167/944)*2)+((213/944)*3)+((18/944)*4)+((14/944)*5)+((8/944)*6+((433/944)*7). De gemiddelde specialisatie-index van de Vlaamse milieusector bedraagt 4.87. Ten opzichte van dit gemiddelde werden de volgende categorieën geïdentificeerd: 4.5-4.6: zeer laag; 4.7-4.8: laag; 4.8-4.9: gemiddeld; 5-5.1: hoog; 5.2-5.3: zeer hoog. 29

Kaart 19: Diversificatiegraad (per provincie) Diversificatiegraad van milieubedrijven Aantal compartimenten waarin actief 950 475 95 1 2 3 4 5 6 7 8 Kaart 20: Diversificatie-index 18 (per provincie) 1.51165 1.41643 1.43084 1.41129 1.48822 Diversificatie-index Zeer hoog (1) Hoog (1) Gemiddeld (0) Laag (1) Zeer laag (2) 18 Deze diversificatie-index wordt berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke diversificatiecategorie (bedrijven actief in 1 compartiment, bedrijven actief in 2 compartimenten,...) met een bepaalde wegingsfactor (voor de diversificatiecategorie actief in 1 compartiment bedraagt deze 1, voor actief in 2 compartimenten 2, enz.). Voor de provincie Antwerpen bekomt men aldus bijvoorbeeld: ((665/944)*1)+((162/944)*2)+((68/944)*3)+((26/944)*4)+((11/944)*5)+((9/944)*6+((3/944)*7). De gemiddelde diversificatie-index van de Vlaamse milieusector bedraagt 1.46. Ten opzichte van dit gemiddelde werden de volgende categorieën geïdentificeerd: 1.41-1.43: zeer laag; 1.43-1.46: laag; 1.46-1.47: gemiddeld; 1.47-1.50: hoog; 1.50-1.52: zeer hoog. De cijfers tussen haakjes in de legende duiden op het aantal provincies dat in deze categorie valt. 30

3.1.10 Rendabiliteit Tabel 15: Dekkingsgraad van de gegevens over het resultaat van milieubedrijven (per provincie) 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen N 19 499 547 572 608 540 Dekkingsgraad 52,86% 57,94% 60,59% 64,41% 57,20% Limburg N 179 191 205 219 192 Dekkingsgraad 48,12% 51,34% 55,11% 58,87% 51,61% Oost-Vlaanderen N 327 353 375 393 356 Dekkingsgraad 47,12% 50,86% 54,03% 56,63% 51,30% Vlaams-Brabant N 216 237 254 271 219 Dekkingsgraad 46,25% 50,75% 54,39% 58,03% 46,90% West-Vlaanderen N 340 355 371 395 345 Dekkingsgraad 47,35% 49,44% 51,67% 55,01% 48,05% Hoofdzetel buiten N 42 47 50 56 49 Vlaanderen Dekkingsgraad 44,68% 50,00% 53,19% 59,57% 52,13% Totaal N 1.603 1.730 1.827 1.942 1.701 Dekkingsgraad 48,74% 52,60% 55,55% 59,05% 51,72% Tabel 16: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (per provincie) 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen N (verlieslatend) 20 181 179 173 200 157 N 21 499 547 572 608 540 Aandeel verlieslatende 33,52% 26,70% 30,24% 31,05% 26,56% bedrijven Limburg N (verlieslatend) 60 51 62 68 51 N 179 191 205 219 192 Aandeel verlieslatende 48,12% 51,34% 55,11% 58,87% 51,61% bedrijven Oost-Vlaanderen N (verlieslatend) 106 106 122 138 108 N 327 353 375 393 356 Aandeel verlieslatende 32,42% 30,03% 32,53% 35,11% 30,34% bedrijven Vlaams-Brabant N (verlieslatend) 84 79 94 96 59 N 216 237 254 271 219 Aandeel verlieslatende 38,89% 33,33% 37,01% 35,42% 26,94% bedrijven West-Vlaanderen N (verlieslatend) 87 80 92 122 86 N 340 355 371 395 345 Aandeel verlieslatende 25,59% 22,54% 24,80% 30,89% 24,93% bedrijven Hoofdzetel buiten N (verlieslatend) 19 16 13 19 13 Vlaanderen N 42 47 50 56 49 Aandeel verlieslatende 45,24% 34,04% 26,00% 33,93% 26,53% bedrijven Totaal N (verlieslatend) 537 511 556 643 474 N 1.603 1.730 1.827 1.942 1.701 Aandeel verlies- 33,50% 29,54% 30,43% 33,11% 27,87% latende bedrijven 19 N is het aantal bedrijven waarvoor gegevens over het resultaat beschikbaar zijn. 20 N(verlieslatende bedrijven) is het aantal verlieslatende bedrijven in een bepaald jaar. 21 N is het aantal bedrijven waarvoor gegevens over het resultaat beschikbaar zijn. 31

Kaart 21: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (1997) (per provincie) WEST- VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN ANTWERPEN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Aandeel verlieslatende milieubedrijven 30 tot 31% (1) 25 tot 27% (2) 28 tot 30% (1) 24 tot 25% (1) 27 tot 28% (gemiddelde milieusector) (0) Figuur 1: Aandeel verlieslatende milieubedrijven t.o.v. het totaal (per provincie) 50 % 45 % 40 % 35 % 30 % 25 % 20 % 15 % 10 % 5 % 0 % 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen TOTAAL 32

Tabel 17: Dekkingsgraad gegevens rendabiliteitsratio s (per provincie) Netto verkoopmarge voor belastingen 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen N 314 322 336 354 319 Dekkingsgraad 33,26% 34,11% 35,59% 37,50% 33,79% Limburg N 92 92 99 100 75 Dekkingsgraad 24,73% 24,73% 26,61% 26,88% 20,16% Oost-Vlaanderen N 207 219 217 239 218 Dekkingsgraad 29,83% 31,56% 31,27% 34,44% 31,41% Vlaams-Brabant N 132 144 151 164 131 Dekkingsgraad 28,27% 30,84% 32,33% 35,12% 28,05% West-Vlaanderen N 173 168 169 182 148 Dekkingsgraad 24,09% 23,40% 23,54% 25,35% 20,61% Hoofdzetel buiten N 29 32 31 36 28 Vlaanderen Dekkingsgraad 30,85% 34,04% 32,98% 38,30% 29,79% Totaal N 947 977 1.003 1.075 919 Dekkingsgraad 28,79% 29,71% 30,50% 32,68% 27,94% Netto rendabiliteit eigen vermogen voor belastingen 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen N 499 544 566 597 537 Dekkingsgraad 52,86% 57,63% 59,96% 63,24% 56,89% Limburg N 177 189 204 217 191 Dekkingsgraad 47,58% 50,81% 54,84% 58,33% 51,34% Oost-Vlaanderen N 328 351 373 391 356 Dekkingsgraad 47,26% 50,58% 53,75% 56,34% 51,30% Vlaams-Brabant N 215 238 253 270 218 Dekkingsgraad 46,04% 50,96% 54,18% 57,82% 46,68% West-Vlaanderen N 340 356 367 395 341 Dekkingsgraad 47,35% 49,58% 51,11% 55,01% 47,49% Hoofdzetel buiten N 41 46 49 54 48 Vlaanderen Dekkingsgraad 43,62% 48,94% 52,13% 57,45% 51,06% Totaal N 1.600 1.724 1.812 1.924 1.691 Dekkingsgraad 48,65% 52,42% 55,09% 58,50% 51,41% 33

Figuur 2: Netto verkoopmarge voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) 5 Netto verkoopmarge vóór belastingen 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen TOTAAL 0 1993 1994 1995 1996 1997 Figuur 3: Netto rendabiliteit eigen vermogen voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) Netto rendabiliteit eigen vermogen vóór belastingen 25 20 15 10 5 0 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen TOTAAL 34

3.1.11 Arbeidsintensiteit Tabel 18: Arbeidsintensiteit (per provincie) Omzet Werkgelegenheid Arbeidsintensiteit 22 (in duiz. BEF) (aantal werknemers) (omzet in duiz. BEF per werknemer) A B A/B Antwerpen 66.250.388 10.170 6.514 Limburg 17.087.823 2.373 7.201 Oost-Vlaanderen 38.465.474 4.794 8.024 Vlaams-Brabant 18.216.001 2.879 6.326 West-Vlaanderen 35.429.613 4.524 7.831 Hoofdzetel buiten Vlaanderen 4.469.262 752 5.941 Totaal 179.918.562 25.493 7.058 Kaart 22: Arbeidsintensiteit (per provincie) ANTWERPEN WEST- VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Omzet in duiz. BEF per werknemer 8 000 tot 8 500 7 500 tot 8 000 7 000 tot 7 500 6 500 tot 7 000 6 000 tot 6 500 22 Bij een hoge omzet in duizenden BEF per werknemer spreekt men van een lage arbeidsintensiteit. 35

3.1.12 Toegevoegde waarde Tabel 19: Beschikbaarheid van gegevens over de toegevoegde waarde (per provincie) 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen N 23 499 548 572 608 540 Dekkingspercentage 24 52,86% 58,05% 60,59% 64,41% 57,20% Limburg N 179 192 206 219 192 Dekkingspercentage 48,12% 51,61% 55,38% 58,87% 51,61% Oost-Vlaanderen N 329 354 374 393 356 Dekkingspercentage 47,41% 51,01% 53,89% 56,63% 51,30% Vlaams-Brabant N 216 236 253 271 220 Dekkingspercentage 46,25% 50,54% 54,18% 58,03% 47,11% West-Vlaanderen N 340 355 371 394 344 Dekkingspercentage 47,35% 49,44% 51,67% 54,87% 47,91% Hoofdzetel buiten N 42 47 50 56 49 Vlaanderen Dekkingspercentage 44,68% 50,00% 53,19% 59,57% 52,13% Totaal N 1.605 1.732 1.826 1.941 1.701 Dekkingspercentage 48,80% 52,66% 55,52% 59,01% 51,72% Tabel 20: Gemiddelde toegevoegde waarde per bedrijf (per provincie) (in duizenden BEF) 1993 1994 1995 1996 1997 Gemiddelde 25 Antwerpen 28.063 31.258 32.570 32.071 38.470 32.486 Limburg 14.407 14.332 16.993 18.472 17.080 16.256 Oost-Vlaanderen 23.737 23.573 25.019 22.926 25.813 24.214 Vlaams-Brabant 15.168 14.723 14.744 14.160 19.543 15.668 West-Vlaanderen 18.123 19.520 20.628 18.922 22.060 19.850 Hoofdzetel buiten 22.216 21.613 21.611 20.975 23.646 22.012 Vlaanderen Totaal 21.659 22.891 24.069 23.195 27.213 23.805 Tabel 21: Som van de toegevoegde waarden (per provincie) 26 (in duizenden BEF) 1993 1994 1995 1996 1997 Antwerpen 14.003.335 17.129.484 18.629.769 19.499.092 20.773.742 Limburg 2.578.772 2.751.652 3.500.461 4.045.266 3.279.395 Oost-Vlaanderen 7.809.440 8.344.990 9.357.026 9.009.723 9.189.515 Vlaams-Brabant 3.276.200 3.474.705 3.730.177 3.837.390 4.299.496 West-Vlaanderen 6.161.671 6.929.767 7.652.845 7.455.325 7.588.485 Hoofdzetel buiten 933.051 1.015.797 1.080.547 1.174.615 1.158.632 Vlaanderen Totaal 34.762.468 39.646.395 43.950.826 45.021.411 46.289.265 23 N is het aantal bedrijven waarvoor gegevens over de toegevoegde waarde beschikbaar zijn. 24 Het dekkingspercentage wordt bekomen door N te delen door het aantal bedrijven per provincie (in 1997). 25 Dit gemiddelde is een ongewogen gemiddelde, bekomen door de gemiddelden in de vijf jaren samen te tellen en te delen door 5. 26 Ongewogen gegevens. Deze cijfers zijn trouwens vertekend omdat enkel voor grote bedrijven dergelijke gegevens beschikbaar zijn. Deze cijfers weerspiegelen dus vooral de aanwezigheid van grote bedrijven. 36

Kaart 23: Gemiddelde toegevoegde waarde (1997) en indicatie som toegevoegde waarde (per provincie) Som toegevoegde waarde Gem. toegevoegde waarde per bedrijf (in duiz. BEF) 35 000 tot 40 000 (1) 30 000 tot 35 000 (0) 25 000 tot 30 000 (1) 20 000 tot 25 000 (1) 15 000 tot 20 000 (2) 37

3.1.13 Groeiperspectieven Tabel 22: Perspectieven milieuomzet per compartiment (per provincie) 27 Milieu- Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage omzet ANTWERPEN Sterke daling 5 2 1 Matige daling 7 7 3 1 2 2 1 2 Ongewijzigd 64 35 26 22 25 22 1 5 7 Matige stijging 61 24 31 14 15 9 2 1 7 Sterke stijging 107 32 41 33 9 4 13 2 12 Totaal 244 100 101 70 51 37 18 8 28 LIMBURG Sterke daling 5 1 2 1 1 3 Matige daling 3 2 1 1 1 1 1 Ongewijzigd 16 4 7 7 3 5 7 Matige stijging 25 12 9 5 2 1 1 1 7 Sterke stijging 36 14 10 11 6 2 2 8 Totaal 85 33 29 25 12 10 3 2 25 OOST-VLAANDEREN Sterke daling 11 7 3 1 1 1 2 Matige daling 7 5 3 Ongewijzigd 45 33 16 11 9 8 1 1 9 Matige stijging 34 18 19 12 8 3 3 1 1 Sterke stijging 61 32 27 19 14 3 3 1 2 Totaal 158 95 65 43 32 15 7 3 17 VLAAMS-BRABANT Sterke daling 2 1 1 Matige daling 3 1 1 1 1 1 Ongewijzigd 30 13 13 8 11 13 2 2 2 Matige stijging 38 16 16 7 8 6 4 4 Sterke stijging 48 18 21 14 6 3 5 2 3 Totaal 121 48 51 31 25 23 11 4 11 WEST-VLAANDEREN Sterke daling 4 5 1 Matige daling 10 9 2 1 4 Ongewijzigd 49 33 17 15 11 11 3 2 7 Matige stijging 44 19 25 13 13 4 3 3 9 Sterke stijging 61 20 19 14 9 6 8 1 12 Totaal 168 86 63 43 33 22 14 6 32 27 Deze gegevens zijn gebaseerd op vertrouwelijke enquêteresultaten, die slechts in geaggregeerde vorm worden weergegeven. Wegens het beperkt aantal milieubedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen worden de resultaten voor deze categorie niet weergegeven. 38

Kaart 24: Groeiperspectieven totale omzet milieusector (per provincie) Groeiperspectieven van milieubedrijven 250 125 25 Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging 39

3.2 Gegevens per arrondissement 3.2.1 Kerngegevens Tabel 23: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per arrondissement) NIScode Arrondissement BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 11 ANTWERPEN 573 17,60% 32.541.069 18,38% 5.347 21,46% 12 MECHELEN 158 4,85% 14.522.812 8,20% 1.930 7,75% 13 TURNHOUT 212 6,51% 19.097.388 10,78% 2.872 11,53% 23 HALLE-VILVOORDE 268 8,23% 11.754.994 6,64% 1.965 7,89% 24 LEUVEN 198 6,08% 6.667.502 3,77% 933 3,75% 31 BRUGGE 125 3,84% 4.680.461 2,64% 885 3,55% 32 DIKSMUIDE 62 1,90% 1.544.354 0,87% 219 0,88% 33 IEPER 68 2,09% 2.370.791 1,34% 233 0,93% 34 KORTRIJK 200 6,14% 12.556.057 7,09% 1.363 5,47% 35 OOSTENDE 68 2,09% 3.574.407 2,02% 324 1,30% 36 ROESELARE 93 2,86% 6.293.828 3,55% 877 3,52% 37 TIELT 82 2,52% 3.596.595 2,03% 476 1,91% 38 VEURNE 20 0,61% 687.494 0,39% 130 0,52% 41 AALST 114 3,50% 4.224.075 2,39% 677 2,72% 42 DENDERMONDE 103 3,16% 6.350.173 3,59% 853 3,42% 43 EEKLO 42 1,29% 1.543.681 0,87% 230 0,92% 44 GENT 310 9,52% 14.531.076 8,21% 1.990 7,99% 45 OUDENAARDE 48 1,47% 1.377.926 0,78% 125 0,50% 46 SINT-NIKLAAS 136 4,18% 11.952.202 6,75% 1.090 4,38% 71 HASSELT 212 6,51% 9.324.438 5,27% 1.237 4,96% 72 MAASEIK 87 2,67% 5.441.944 3,07% 740 2,97% 73 TONGEREN 76 2,33% 2.443.644 1,38% 421 1,69% Subtotaal 3.255 100,00% 177.076.910 100,00% 24.919 100,00% Hoofdzetel buiten 34 2.841.652 574 Vlaanderen 28 Totaal 3.289 179.918.562 25.493 28 Wegens hierboven vermelde redenen worden de kerngegevens van bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen niet weergegeven. 40

3.2.2 Aantal milieubedrijven Kaart 25: Aantal milieubedrijven (per arrondissement) 20 62 68 68 125 82 93 200 42 310 48 136 103 114 268 573 158 198 212 212 87 76 Figuur 4: Aandeel van de provincies en de arrondissementen in het aantal milieubedrijven TIELT 2,5% IEPER 2,1% ROESELARE 2,8% BRUGGE 3,8% West-Vlaanderen : 22% OOSTENDE 2,1% DIKSMUIDE 1,9% VEURNE 0,6% BRUSSEL 0,6% REST 0,4% Hoofdzetel buiten Vlaanderen : 3% ANTWERPEN 17,4% Antwerpen : 29% Vlaams-Brabant : 14% KORTRIJK 6,1% LEUVEN 6,0% HALLE-VILVOORDE 8,1% EEKLO 1,3% OUDENAARDE 1,5% ST.-NIKLAAS DENDERMONDE 4,1% 3,1% AALST 3,5% MAASEIK 2,6% TONGEREN 2,3% GENT 9,4% Oost-Vlaanderen : : 21% TURNHOUT 6,4% MECHELEN 4,8% HASSELT 6,4% Limburg : 11% 41

Tabel 24: Aantal milieubedrijven per compartiment (per arrondissement) NIS- Arrondissement Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Code ANTWERPEN 11 ANTWERPEN 279 176 69 78 43 80 38 106 573 12 MECHELEN 78 44 27 17 10 28 9 36 158 13 TURNHOUT 122 53 26 19 5 22 11 49 212 LIMBURG 71 HASSELT 102 41 31 24 11 25 9 65 212 72 MAASEIK 48 16 3 2 3 5 2 39 87 73 TONGEREN 42 15 8 5 2 6 3 22 76 OOST-VLAANDEREN 41 AALST 86 19 7 5 1 7 3 16 114 42 DENDERMONDE 55 22 7 8 4 9 2 25 103 43 EEKLO 28 12 5 4 2 3 3 8 42 44 GENT 189 77 45 31 13 44 19 52 310 45 OUDENAARDE 35 11 1 3 0 2 0 6 48 46 SINT-NIKLAAS 90 34 15 15 7 12 5 27 136 VLAAMS-BRABANT 23 HALLE-VILVOORDE 140 77 30 27 15 32 17 43 268 24 LEUVEN 98 52 27 31 18 43 11 34 198 WEST-VLAANDEREN 31 BRUGGE 77 30 18 9 7 20 5 22 12 32 DIKSMUIDE 44 7 2 1 0 2 2 15 62 33 IEPER 52 15 5 1 1 3 1 17 68 34 KORTRIJK 103 42 17 20 15 21 7 60 200 35 OOSTENDE 51 10 3 6 2 7 3 11 68 36 ROESELARE 63 20 14 11 5 10 3 24 93 37 TIELT 50 16 5 8 2 6 0 22 82 38 VEURNE 13 4 1 0 0 0 0 5 20 HOOFDZETEL BUITEN VLAANDEREN 51 ATH 1 0 0 0 0 0 0 0 1 52 CHARLEROI 1 1 1 0 0 1 0 1 1 53 MONS 2 0 0 0 0 0 0 1 2 54 MOUSCRON 1 0 0 1 0 1 0 0 1 62 LIEGE 1 2 1 1 1 0 0 0 3 63 VERVIERS 1 1 0 0 0 0 0 0 1 92 NAMUR 2 1 0 0 0 1 1 1 3 21 BRUSSEL 11 10 4 3 2 4 2 0 21 25 NIVELLES 0 0 0 0 0 0 1 0 1 Totaal 1.865 808 372 330 169 394 157 707 3.289 42

Kaart 26: Aantal bedrijven per compartiment (per arrondissement) Aantal bedrijven per compartiment 870 435 87 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Tabel 25: Aandeel aantal milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en totale werkgelegenheid (per arrondissement) 29 Arrondissement Aantal Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieumilieubedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegentotaal aantal heid in totale bedrijven (%) werkgelegenheid (%) 11 ANTWERPEN 573 5.347 22.078 351.089 2,60 1,52 12 MECHELEN 158 1.930 6.163 90.532 2,56 2,13 13 TURNHOUT 212 2.872 7.871 121.919 2,69 2,36 23 HALLE-VILVOORDE 268 1.965 9.989 167.615 2,68 1,17 24 LEUVEN 198 933 7.369 116.082 2,69 0,80 31 BRUGGE 125 885 7.077 87.045 1,77 1,02 32 DIKSMUIDE 62 219 1.092 10.035 5,68 2,18 33 IEPER 68 233 2.228 28.276 3,05 0,82 34 KORTRIJK 200 1.363 7.181 99.475 2,79 1,37 35 OOSTENDE 68 324 3.529 34.583 1,93 0,94 36 ROESELARE 93 877 3.706 49.744 2,51 1,76 37 TIELT 82 476 2.107 26.133 3,89 1,82 38 VEURNE 20 130 1.398 13.395 1,43 0,97 41 AALST 114 677 4.510 58.833 2,53 1,15 42 DENDERMONDE 103 853 3.487 41.376 2,95 2,06 43 EEKLO 42 230 1.575 17.935 2,67 1,28 44 GENT 310 1.990 11.168 179.817 2,78 1,11 45 OUDENAARDE 48 125 2.100 30.017 2,29 0,42 46 SINT-NIKLAAS 136 1.090 4.796 60.965 2,84 1,79 71 HASSELT 212 1.237 8.134 138.546 2,61 0.89 72 MAASEIK 87 740 4.064 56.379 2,14 1,31 73 TONGEREN 76 421 3.630 39.316 2,09 1,07 Totaal 30 3.289 25.493 155.276 2.428.277 2,12 1,05 29 Bron: RSZ en VDAB 30 Bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in het totaal verrekend. 43

Kaart 27: Aandeel milieubedrijven in het totaal aantal milieubedrijven (per arrondissement) Aandeel milieubedrijven in het totaal aantal bedrijven 5,5 tot 6 % (1) 3,5 tot 4 % (1) 3 tot 3,5 % (1) 2,5 tot 3 % (13) 2 tot 2,5 % (3) 1,5 tot 2 % (2) 1 tot 1,5 % (1) 3.2.3 Milieuomzet Kaart 28: Milieuomzet in mio BEF (per arrondissement) 3 574 4 680 687 1 544 6 294 3 597 2 371 12 556 1 544 32 541 11 952 14 531 6 350 14 523 1 378 4 224 11 755 6 668 19 097 5 442 9 324 2 444 44

Tabel 26: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) (in duiz. BEF) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN 9.971.497 7.657.677 4.201.458 1.652.587 619.585 907.731 706.314 6.824.219 32.541.069 12 MECHELEN 3.548.425 2.268.889 732.710 609.970 991.118 602.669 344.758 5.424.273 14.522.812 13 TURNHOUT 7.442.812 2.560.467 1.295.181 489.266 14.110 169.069 206.651 6.919.833 19.097.388 Limburg 11 HASSELT 3.318.333 757.636 566.340 390.733 1.088.458 255.176 163.679 2.784.084 9.324.438 72 MAASEIK 2.170.358 502.243 v.g. 31 v.g. v.g. 25.910 v.g. 2.610.275 5.441.944 73 TONGEREN 1.316.963 249.397 57.302 42.215 v.g. 79.243 v.g. 684.378 2.443.644 Oost-Vlaanderen 41 AALST 2.335.719 708.276 23.089 53.396 v.g. 34.184 v.g. 992.631 4.224.075 42 DENDER- 3.364.997 438.637 49.878 249.091 v.g. 68.699 v.g. 2.086.080 6.350.173 MONDE 43 EEKLO 733.931 181.744 133.473 v.g. v.g. v.g. v.g. 389.120 1.543.681 44 GENT 6.016.110 2.246.532 565.314 981.943 68.654 292.562 285.395 4.074.565 14.531.076 45 OUDENAARDE 769.544 85.733 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 509.830 1.377.926 46 SINT-NIKLAAS 5.695.102 726.555 365.487 549.643 31.710 112.918 30.283 4.440.505 11.952.202 Vlaams-Brabant 23 HALLE- 5.374.158 2.591.708 537.207 646.626 119.031 287.557 131.508 2.067.199 11.754.994 VILVOORDE 24 LEUVEN 2.144.161 1.882.982 212.190 438.285 184.180 356.460 67.794 1.381.450 6.667.502 West-Vlaanderen 31 BRUGGE 2.963.436 427.234 117.008 65.652 37.095 165.038 129.354 775.645 4.680.461 32 DIKSMUIDE 423.074 320.799 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 676.176 1.544.354 33 IEPER 1.707.045 236.999 12.002 v.g. v.g. v.g. v.g. 407.630 2.370.791 34 KORTRIJK 3.689.672 413.811 168.935 707.833 279.940 82.989 86.693 7.126.184 12.556.057 35 OOSTENDE 1.076.754 370.714 v.g. 58.339 v.g. 85.471 v.g. 1.947.009 3.574.407 36 ROESELARE 3.924.585 636.706 115.389 337.350 16.371 78.371 v.g. 1.146.473 6.293.828 37 TIELT 1.652.297 303.977 57.957 273.187 v.g. 76.647 v.g. 1.157.966 3.596.595 38 VEURNE 375.248 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 60.343 687.494 TOTAAL 32 71.544.348 26.313.783 9.308.757 7.696.939 3.668.669 4.024.517 2.787.765 54.573.784 179.918.562 31 V.g.: vertrouwelijke gegevens - voor categorieën met minder dan vijf milieubedrijven worden geen gegevens over de milieuomzet verstrekt. 32 Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 45

Kaart 29: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) Milieuomzet (in duiz. BEF) 33 000 000 16 500 000 3 300 000 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 3.2.4 Milieuwerkgelegenheid Kaart 30: Aantal milieuwerknemers (per arrondissement) 3 574 4 680 687 1 544 6 294 3 597 2 371 12 556 1 544 32 541 11 952 14 531 6 350 14 523 1 378 4 224 11 755 6 668 19 097 5 442 9 324 2 444 46

Tabel 27: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN 1.388 1.610 901 291 58 307 120 673 5.347 12 MECHELEN 422 361 177 69 104 119 100 578 1.930 13 TURNHOUT 1.093 545 207 75 2 46 37 866 2.872 Limburg 71 HASSELT 312 156 99 70 98 94 58 350 1.237 72 MAASEIK 274 101 v.g. v.g. v.g. 7 v.g. 343 740 73 TONGEREN 203 54 10 7 v.g. 14 v.g. 130 421 Oost-Vlaanderen 41 AALST 357 145 6 8 v.g. 11 v.g. 140 677 42 DENDER- 467 91 11 39 v.g. 27 v.g. 211 853 MONDE 43 EEKLO 100 30 30 v.g. v.g. v.g. v.g. 44 230 44 GENT 870 390 119 211 5 68 71 256 1.990 45 OUDENAARDE 93 15 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 14 125 46 SINT-NIKLAAS 637 141 72 67 3 35 9 126 1.090 Vlaams-Brabant 23 HALLE- 900 492 108 89 11 78 40 246 1.965 VILVOORDE 24 LEUVEN 281 267 49 67 30 86 14 139 933 West-Vlaanderen 31 BRUGGE 561 115 23 11 7 43 44 81 885 32 DIKSMUIDE 53 70 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 73 219 33 IEPER 119 50 3 v.g. v.g. v.g. v.g. 59 233 34 KORTRIJK 491 85 29 106 29 23 23 576 1.363 35 OOSTENDE 126 69 v.g. 8 v.g. 26 v.g. 90 324 36 ROESELARE 490 93 30 52 2 22 18 170 877 37 TIELT 178 57 12 44 v.g. 35 v.g. 144 476 38 VEURNE 54 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 10 130 Totaal 33 9.686 5.092 1.908 1.238 372 1.190 674 5.333 25.493 33 Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 47

Kaart 31: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) Aantal milieuwerknemers per compartiment 5 400 2 700 5 40 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Kaart 32: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per arrondissement) 34 Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid 2 tot 2,5% (4) 1,5 tot 2 % (4) 1 tot 1,5% (8) 0,5 tot 1 % (5) 0 tot 0,5% (1) 34 Deze kaart heeft betrekking op de cijfers uit Tabel 25 op blz. 43. 48

3.2.5 Bedrijfsgrootte Tabel 28: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Aantal werknemers per bedrijf Arrondissement < 5 5 tot 10 10 tot 20 20 tot 50 50 tot 100 tot 200 tot 500 tot > 1000 Totaal 100 200 500 1000 Antwerpen 11 ANTWERPEN 303 87 57 57 26 19 13 5 6 573 12 MECHELEN 93 17 20 14 3 4 2 3 2 158 13 TURNHOUT 123 16 22 23 7 9 7 4 1 212 Limburg 71 HASSELT 116 33 24 25 5 4 3 2 212 72 MAASEIK 45 11 13 9 6 1 2 87 73 TONGEREN 50 7 8 6 2 2 1 76 Oost-Vlaanderen 41 AALST 89 14 4 3 2 2 114 42 DENDERMONDE 65 10 11 6 6 3 1 1 103 43 EEKLO 28 2 5 5 1 1 42 44 GENT 213 28 25 23 6 6 8 1 310 45 OUDENAARDE 32 8 5 1 1 1 48 46 SINT-NIKLAAS 71 19 17 12 12 2 2 1 136 Vlaams-Brabant 23 HALLE- 155 29 30 31 15 5 2 1 268 VILVOORDE 24 LEUVEN 135 27 14 8 7 4 2 1 198 Oost-Vlaanderen 31 BRUGGE 73 16 17 12 2 3 1 1 125 32 DIKSMUIDE 45 6 5 5 1 62 33 IEPER 47 8 4 7 2 68 34 KORTRIJK 129 24 14 19 6 5 1 1 1 200 35 OOSTENDE 42 13 3 6 2 1 1 68 36 ROESELARE 52 15 5 11 6 3 1 93 37 TIELT 50 9 9 11 1 2 82 38 VEURNE 12 4 4 20 Totaal 35 1.977 407 320 300 117 79 52 18 19 3.289 35 Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 49

Kaart 33: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) Aantal bedrijven naar bedrijfsgrootte Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers < 5 5 tot 10 580 10 tot 20 20 tot 50 290 50 tot 100 100 tot 200 58 200 tot 500 500 tot 1000 > 1000 50

Tabel 29: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven (per arrondissement) (Aantal bedrijven) KMO Grote Totaal onderneming Antwerpen 11 ANTWERPEN 504 69 573 12 MECHELEN 144 14 158 13 TURNHOUT 184 28 212 Limburg 71 HASSELT 198 14 212 72 MAASEIK 78 9 87 73 TONGEREN 71 5 76 Oost-Vlaanderen 41 AALST 110 4 114 42 DENDERMONDE 92 11 103 43 EEKLO 40 2 42 44 GENT 289 21 310 45 OUDENAARDE 46 2 48 46 SINT-NIKLAAS 119 17 136 Vlaams-Brabant 23 HALLE-VILVOORDE 245 23 268 24 LEUVEN 184 14 198 West-Vlaanderen 31 BRUGGE 118 7 125 32 DIKSMUIDE 61 1 62 33 IEPER 66 2 68 34 KORTRIJK 186 14 200 35 OOSTENDE 64 4 68 36 ROESELARE 83 10 93 37 TIELT 79 3 82 38 VEURNE 20 0 20 Totaal 36 3.004 285 3.289 36 Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 51

Kaart 34: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven en in de milieuomzet (in duiz. BEF) (per arrondissement) Milieuomzet 33 000 000 16 500 000 3 300 000 Grote ondernemingen KMO s Aantal milieubedrijven 580 290 58 Grote ondernemingen KMO s 52

Tabel 30: Milieuomzet per compartiment, per bedrijfsgrootte (per arrondissement) Bedrijfsgrootte Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal ANTWERPEN 11 ANTWERPEN Grote onderneming 3.183.271 5.716.164 3.339.376 834.931 159.974 181.298 1.190 2.072.391 15.488.593 KMO 6.788.227 1.941.513 862.083 817.656 459.611 726.433 705.124 4.751.828 17.052.476 Totaal 9.971.497 7.657.677 4.201.458 1.652.587 619.585 907.731 706.314 6.824.219 32.541.069 12 MECHELEN Grote onderneming 1.809.364 1.390.627 324.049 449.962 347.657 422.771 302.171 3.965.674 9.012.275 KMO 1.739.061 878.261 408.661 160.008 643.461 179.898 42.588 1.458.599 5.510.537 Totaal 3.548.425 2.268.889 732.710 609.970 991.118 602.669 344.758 5.424.273 14.522.812 13 TURNHOUT Grote onderneming 4.474.406 2.101.443 1.039.903 288.160 0 38.351 2.019 5.790.545 13.734.827 KMO 2.968.406 459.024 255.278 201.106 14.110 130.718 204.632 1.129.288 5.362.562 Totaal 7.442.812 2.560.467 1.295.181 489.266 14.110 169.069 206.651 6.919.833 19.097.388 LIMBURG 71 HASSELT Grote onderneming 241.101 266.572 69.765 106.757 1.028.830 49.741 110.000 355.869 2.228.635 KMO 3.077.233 491.064 496.576 283.976 59.628 205.435 53.679 2.428.215 7.095.803 Totaal 3.318.333 757.636 566.340 390.733 1.088.458 255.176 163.679 2.784.084 9.324.438 72 MAASEIK Grote onderneming 1.611.455 228.238 v.g. v.g. v.g. 0 v.g. 1.324.037 3.254.993 KMO 558.903 274.005 v.g. v.g. v.g. 25.910 v.g. 1.286.238 2.186.951 Totaal 2.170.358 502.243 v.g. v.g. v.g. 25.910 v.g. 2.610.275 5.441.944 73 TONGEREN Grote onderneming 588.867 177.060 21.591 21.591 v.g. 0 v.g. 191.908 1.001.018 KMO 728.096 72.336 35.711 20.624 v.g. 79.243 v.g. 492.469 1.442.626 Totaal 1.316.963 249.397 57.302 42.215 v.g. 79.243 v.g. 684.378 2.443.644 OOST-VLAANDEREN 41 AALST Grote onderneming 1.503.184 532.956 0 0 v.g. 0 v.g. 699.440 2.735.581 KMO 832.534 175.319 23.089 53.396 v.g. 34.184 v.g. 293.191 1.488.495 Totaal 2.335.719 708.276 23.089 53.396 v.g. 34.184 v.g. 992.631 4.224.075 42 DENDERMONDE Grote onderneming 2.042.321 230.494 0 230.003 v.g. 42.693 v.g. 706.868 3.252.380 KMO 1.322.676 208.143 49.878 19.088 v.g. 26.006 v.g. 1.379.212 3.097.793 Totaal 3.364.997 438.637 49.878 249.091 v.g. 68.699 v.g. 2.086.080 6.350.173 43 EEKLO Grote onderneming 16.476 14.466 13.605 v.g. v.g. v.g. v.g. 0 96.740 KMO 717.454 167.278 119.868 v.g. v.g. v.g. v.g. 389.120 1.446.940 Totaal 733.931 181.744 133.473 v.g. v.g. v.g. v.g. 389.120 1.543.681 44 GENT Grote onderneming 3.105.280 1.041.452 201.764 817.344 38.717 1.243 1.243 471.636 5.678.679 KMO 2.910.831 1.205.080 363.550 164.599 29.937 291.319 284.152 3.602.929 8.852.396 Totaal 6.016.110 2.246.532 565.314 981.943 68.654 292.562 285.395 4.074.565 14.531.076 53

Vervolg tabel 30 Bedrijfsgrootte Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Vervolg OOST-VLAANDEREN 45 OUDENAARDE Grote onderneming 247.380 0 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 0 247.380 KMO 522.165 85.733 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 509.830 1.130.546 Totaal 769.544 85.733 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 509.830 1.377.926 46 SINT-NIKLAAS Grote onderneming 3.265.369 249.837 261.485 495.954 16.630 10.167 0 399.229 4.698.672 KMO 2.429.733 476.718 104.002 53.688 15.079 102.750 30.283 4.041.276 7.253.530 Totaal 5.695.102 726.555 365.487 549.643 31.710 112.918 30.283 4.440.505 11.952.202 VLAAMS-BRABANT 23 HALLE- Grote onderneming 2.150.515 1.252.020 273.654 178.303 39.625 140.514 16.807 577.938 4.629.375 VILVOORDE KMO 3.223.644 1.339.688 263.554 468.323 79.407 147.043 114.701 1.489.261 7.125.619 Totaal 5.374.158 2.591.708 537.207 646.626 119.031 287.557 131.508 2.067.199 11.754.994 24 LEUVEN Grote onderneming 925.989 1.261.533 131.775 309.826 7.473 54.425 3.137 103.020 2.797.179 KMO 1.218.172 621.448 80.415 128.459 176.707 302.036 64.657 1.278.430 3.870.323 Totaal 2.144.161 1.882.982 212.190 438.285 184.180 356.460 67.794 1.381.450 6.667.502 WEST-VLAANDEREN 31 BRUGGE Grote onderneming 1.282.063 167.260 0 0 0 4.260 89.105 0 1.542.688 KMO 1.681.373 259.974 117.008 65.652 37.095 160.777 40.248 775.645 3.137.773 Totaal 2.963.436 427.234 117.008 65.652 37.095 165.038 129.354 775.645 4.680.461 32 DIKSMUIDE Grote onderneming 0 0 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 0 31.833 KMO 423.074 320.799 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 676.176 1.512.521 Totaal 423.074 320.799 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 676.176 1.544.354 33 IEPER Grote onderneming 142.292 0 0 v.g. v.g. v.g. v.g. 0 142.292 KMO 1.564.753 236.999 12.002 v.g. v.g. v.g. v.g. 407.630 2.228.499 Totaal 1.707.045 236.999 12.002 v.g. v.g. v.g. v.g. 407.630 2.370.791 34 KORTRIJK Grote onderneming 1.292.726 218.170 0 413.565 96.283 0 18.373 3.005.477 5.044.595 KMO 2.396.946 195.641 168.935 294.268 183.657 82.989 68.320 4.120.707 7.511.462 Totaal 3.689.672 413.811 168.935 707.833 279.940 82.989 86.693 7.126.184 12.556.057 35 OOSTENDE Grote onderneming 141.403 246.942 v.g. 0 v.g. 20.689 v.g. 920.832 1.329.866 KMO 935.351 123.771 v.g. 58.339 v.g. 64.782 v.g. 1.026.177 2.244.541 Totaal 1.076.754 370.714 v.g. 58.339 v.g. 85.471 v.g. 1.947.009 3.574.407 54

Bedrijfsgrootte Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Vervolg WEST-VLAANDEREN 36 ROESELARE Grote onderneming 2.067.815 534.406 18.866 42.420 0 11.366 v.g. 638.154 3.313.027 KMO 1.856.770 102.300 96.523 294.930 16.371 67.005 v.g. 508.318 2.980.801 Totaal 3.924.585 636.706 115.389 337.350 16.371 78.371 v.g. 1.146.473 6.293.828 37 TIELT Grote onderneming 747.913 56.899 0 28.442 v.g. 0 v.g. 0 861.695 KMO 904.384 247.078 57.957 244.745 v.g. 76.647 v.g. 1.157.966 2.734.899 Totaal 1.652.297 303.977 57.957 273.187 v.g. 76.647 v.g. 1.157.966 3.596.595 38 VEURNE Grote onderneming 0 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 0 0 KMO 375.248 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 60.343 687.494 Totaal 375.248 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 60.343 687.494 Totaal 37 Grote onderneming 31.834.649 15.994.955 5.695.833 4.254.028 1.845.929 1.257.511 945.893 21.223.020 83.051.816 KMO 39.709.699 10.318.828 3.612.924 3.442.911 1.822.739 2.767.006 1.841.872 33.350.765 96.866.745 Totaal 71.544.348 26.313.783 9.308.757 7.696.939 3.668.669 4.024.517 2.787.765 54.573.784 179.918.562 37 Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 55

3.2.6 Rechtsvorm Tabel 31: Rechtsvorm (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Rechtsvorm Arrondissement NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal ANTWERPEN 11 ANTWERPEN 290 157 61 12 29 19 5 573 12 MECHELEN 73 40 32 2 7 3 1 158 13 TURNHOUT 106 57 38 2 5 3 1 212 LIMBURG 71 HASSELT 103 43 45 3 10 4 4 212 72 MAASEIK 46 16 23 1 1 87 73 TONGEREN 29 21 21 2 2 1 76 OOST-VLAANDEREN 41 AALST 31 28 50 3 2 114 42 DENDERMONDE 37 33 26 5 2 103 43 EEKLO 11 9 17 2 2 1 42 44 GENT 108 81 89 8 9 11 4 310 45 OUDENAARDE 14 13 18 3 48 46 SINT-NIKLAAS 73 30 26 1 3 3 136 VLAAMS-BRABANT 23 HALLE-VILVOORDE 117 70 59 7 5 6 4 268 24 LEUVEN 76 47 54 7 11 2 1 198 WEST-VLAANDEREN 31 BRUGGE 47 23 45 1 4 4 1 125 32 DIKSMUIDE 14 8 40 62 33 IEPER 14 20 33 1 68 34 KORTRIJK 87 57 46 5 2 1 2 200 35 OOSTENDE 15 24 18 2 4 4 1 68 36 ROESELARE 40 23 22 4 1 3 93 37 TIELT 33 19 26 4 82 38 VEURNE 6 6 7 1 20 Totaal 38 1.396 829 796 73 99 72 24 3.289 38 Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen 56

Kaart 35: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per arrondissement) Aantal bedrijven per rechtsvorm 570 285 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere 3.2.7 Oprichtingsdatum Tabel 32: Oprichtingsperiode (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Oprichtingsperiode Arrondissement vóór 1955 tot 1975 tot 1985 tot 1990 tot vanaf Totaal 1955 1975 1985 1990 1995 1995 Antwerpen 11 ANTWERPEN 30 84 88 79 114 56 451 12 MECHELEN 7 18 20 27 29 18 119 13 TURNHOUT 4 20 26 34 52 28 164 Limburg 71 HASSELT 3 12 24 52 39 23 153 72 MAASEIK 8 3 20 21 7 59 73 TONGEREN 5 11 10 11 11 48 Oost-Vlaanderen 41 AALST 2 8 5 11 21 8 55 42 DENDERMONDE 3 11 19 19 15 7 74 43 EEKLO 1 2 9 4 4 4 24 44 GENT 7 25 30 40 62 28 192 45 OUDENAARDE 3 7 8 9 27 46 SINT-NIKLAAS 6 18 21 21 30 11 107 57

Vervolg tabel 32 (Aantal bedrijven) Oprichtingsperiode Arrondissement vóór 1955 tot 1975 tot 1985 tot 1990 tot vanaf Totaal 1955 1975 1985 1990 1995 1995 Vlaams-Brabant 23 HALLE- 11 34 38 32 55 18 188 VILVOORDE 24 LEUVEN 3 15 22 29 38 25 132 West-Vlaanderen 31 BRUGGE 5 20 15 15 13 12 80 32 DIKSMUIDE 8 5 3 4 3 23 33 IEPER 1 4 6 10 9 4 34 34 KORTRIJK 4 18 35 31 34 26 148 35 OOSTENDE 2 7 10 10 8 6 43 36 ROESELARE 2 14 15 15 17 4 67 37 TIELT 2 19 8 10 15 2 56 38 VEURNE 2 4 2 3 1 12 N 39 95 361 427 490 609 308 2.290 Kaart 36: Aantal milieubedrijven per oprichtingsperiode (per arrondissement) Oprichtingsperiode milieubedrijven 460 230 46 vóór 1955 1955 tot 1975 1975 tot 1985 1985 tot 1990 1990 tot 1995 vanaf 1995 39 Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen. N=2290; voor slechts 2290 milieubedrijven zijn gegevens over de oprichtingsperiode beschikbaar. 58

Tabel 33: Categorieën in de ouderdomsindex Ondergrens Bovengrens Benaming ouderdomsindex 3.25 3.5 Ouder dan gemiddeld 3.5 3.75 Iets ouder dan gemiddeld 3.75 4.0 Gemiddeld 40 4.0 4.25 Iets jonger dan gemiddeld 4.25 4.5 Jonger dan gemiddeld Tabel 34: Ouderdomsindexen van de Vlaamse milieusector (per arrondissement) Arrondissementen Ouderdomsindex 11 ANTWERPEN 3.734 12 MECHELEN 3.899 13 TURNHOUT 4.183 23 HALLE-VILVOORDE 3.745 24 LEUVEN 4.205 31 BRUGGE 3.588 32 DIKSMUIDE 3.522 33 IEPER 4.000 34 KORTRIJK 4.020 35 OOSTENDE 3.767 36 ROESELARE 3.642 37 TIELT 3.411 38 VEURNE 3.750 41 AALST 4.182 42 DENDERMONDE 3.716 43 EEKLO 3.833 44 GENT 4.089 45 OUDENAARDE 3.852 46 SINT-NIKLAAS 3.785 71 HASSELT 4.183 72 MAASEIK 4.271 73 TONGEREN 4.250 Totaal 3.909 40 De gemiddelde ouderdomsindex van de Vlaamse milieusector bedraagt 3.909, zie Tabel 34. 59

Kaart 37: Ouderdomsindex (per arrondissement) 41 Ouderdomsindex Jonger dan gemiddeld (2) Iets jonger dan gemiddeld (7) Gemiddeld (6) Iets ouder dan gemiddeld (6) Ouder dan gemiddeld (1) 41 In Kaart 37 wordt de ouderdomsindex per arrondissement weergegeven. Deze wordt bekomen door de som van de producten van de het aandeel bedrijven (%) in elke oprichtingsperiode met een bepaalde factor. Voor de oprichtingsperiode voor 1955 bedraagt deze 1, voor 1955 tot 1975 is deze 2, voor 1975 tot 1985 3, enz. De bekomen sommen variëren voor de Vlaamse milieusector tussen 3.4 en 4.3. Het absolute maximum is 6, nl. indien 100% (1) van de bedrijven zou opgericht zijn na 1995 (6) is het bekomen product 1X6=6. Hoe hoger deze ouderdomsindex is, hoe jonger de milieusector in dat arrondissement. In Tabel 33 worden een aantal categorieën in de ouderdomsindex geïdentificeerd en in Kaart 37 wordt elk arrondissement ondergebracht in een bepaalde categorie. 60

3.2.8 Specialisatiegraad Tabel 35: Specialisatiegraad (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Aandeel milieuomzet in de totale omzet Arrondissement < 10 10 tot 25 tot 50 tot 75 tot 90 tot 100% Totaal 25% 50% 75% 90% 100% Antwerpen 11 ANTWERPEN 61 115 134 9 6 5 243 573 12 MECHELEN 10 17 44 2 3 82 158 13 TURNHOUT 20 36 36 6 5 3 106 212 Limburg 71 HASSELT 11 33 54 4 2 4 104 212 72 MAASEIK 4 12 15 1 4 1 50 87 73 TONGEREN 4 10 21 2 1 38 76 Oost-Vlaanderen 41 AALST 4 7 20 2 3 78 114 42 DENDERMONDE 6 12 20 2 2 1 60 103 43 EEKLO 1 5 6 1 1 28 42 44 GENT 16 49 57 7 2 3 176 310 45 OUDENAARDE 1 4 17 1 1 24 48 46 SINT-NIKLAAS 14 21 38 4 2 57 136 Vlaams-Brabant 23 HALLE- 17 51 66 5 7 3 119 268 VILVOORDE 24 LEUVEN 13 23 52 3 2 1 104 198 West-Vlaanderen 31 BRUGGE 6 17 28 1 2 71 125 32 DIKSMUIDE 1 3 6 1 2 49 62 33 IEPER 4 5 15 1 43 68 34 KORTRIJK 12 25 42 4 3 2 112 200 35 OOSTENDE 2 8 18 2 1 37 68 36 ROESELARE 5 10 19 3 1 55 93 37 TIELT 3 11 14 1 3 1 49 82 38 VEURNE 1 7 12 20 Totaal 42 223 482 736 61 54 25 1.708 3.289 42 Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen. 61

Kaart 38: Specialisatiegraad (aantal bedrijven per specialisatiecategorie) (per arrondissement) Specialisatiegraad Aandeel van de milieuomzet in de totale omzet 580 290 58 100% 90 tot 100% 75 tot 90% 50 tot 75% 25 tot 50% 10 tot 25% < 10% Tabel 36: Specialisatie-index (per arrondissement) Arrondissementen Specialisatie-index 43 11 ANTWERPEN 4.346 12 MECHELEN 4.892 13 TURNHOUT 4.759 23 HALLE-VILVOORDE 4.563 24 LEUVEN 4.904 31 BRUGGE 5.080 32 DIKSMUIDE 6.161 33 IEPER 5.382 34 KORTRIJK 5.075 35 OOSTENDE 5.059 36 ROESELARE 5.204 37 TIELT 5.305 38 VEURNE 5.350 41 AALST 5.675 42 DENDERMONDE 5.184 43 EEKLO 5.571 44 GENT 5.074 45 OUDENAARDE 4.938 46 SINT-NIKLAAS 4.375 71 HASSELT 4.797 72 MAASEIK 5.207 73 TONGEREN 4.816 Totaal 4.869 43 Analoog met de ouderdomsindex wordt de specialisatie-index berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke specialisatiecategorie (100% milieubedrijven, 90 tot 100% milieubedrijven,...) en een bepaalde factor. De specialisatiegraad is hoger, naargelang meer bedrijven 100% milieubedrijven zijn en om deze reden werd aan de 100%-milieubedrijvencategorie de factor 7 toegekend, aan de 90 tot 100%-milieubedrijvencategorie 6, enz. 62

Tabel 37: Categorieën in de specialisatie-index Ondergrens Bovengrens Benaming specialisatie-index 4 4.5 Laag 4.5 5 Matig 5 5.5 Hoog 5.5 6 Zeer hoog 6 6.5 Uiterst hoog Kaart 39: Specialisatie-index (per arrondissement) BRUGGE OOSTENDE VEURNE DIKSMUIDE TIELT ROESELARE IEPER KORTRIJK EEKLO GENT AALST OUDENAARDE SINT-NIKLAAS DENDERMONDE MECHELEN HALLE- VILVOORDE ANTWERPEN TURNHOUT LEUVEN HASSELT MAASEIK TONGEREN Specialisatie-index Uiterst hoog Zeer hoog Hoog Matig Laag 63

3.2.9 Diversificatiegraad Tabel 38: Diversificatiegraad (per arrondissement) Aantal compartimenten waarin het milieubedrijf actief is Aantal bedrijven 1 2 3 4 5 6 7 8 Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN 405 95 40 20 6 5 2 573 12 MECHELEN 104 32 15 3 1 2 1 158 13 TURNHOUT 156 34 13 3 4 2 212 Limburg 71 HASSELT 154 41 8 3 1 4 1 212 72 MAASEIK 63 19 3 2 87 73 TONGEREN 57 16 1 1 1 76 Oost-Vlaanderen 41 AALST 97 9 5 2 1 114 42 DENDERMONDE 82 14 6 1 103 43 EEKLO 31 7 2 1 1 42 44 GENT 219 57 17 7 4 4 2 310 45 OUDENAARDE 40 7 1 48 46 SINT-NIKLAAS 89 31 11 4 1 136 Vlaams-Brabant 23 HALLE- 199 45 14 3 4 3 268 VILVOORDE 24 LEUVEN 137 34 12 5 7 3 198 West-Vlaanderen 31 BRUGGE 89 24 4 3 3 2 125 32 DIKSMUIDE 55 3 4 62 33 IEPER 53 8 5 1 1 68 34 KORTRIJK 152 34 6 2 1 2 2 1 200 35 OOSTENDE 51 15 2 68 36 ROESELARE 59 22 6 2 3 1 93 37 TIELT 69 5 4 2 2 82 38 VEURNE 17 3 20 Totaal 44 2.398 562 176 70 39 32 11 1 3.289 44 Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen. 64

Kaart 40: Diversificatiegraad (per arrondissement) Diversificatie Aantal comp. waarin bedrijven actief zijn 580 290 58 1 2 3 4 5 6 7 8 Tabel 39: Diversificatie-index (per arrondissement) Arrondissementen Diversificatie-index 45 11 ANTWERPEN 1.517 12 MECHELEN 1.576 13 TURNHOUT 1.448 23 HALLE-VILVOORDE 1.422 24 LEUVEN 1.586 31 BRUGGE 1.504 32 DIKSMUIDE 1.177 33 IEPER 1.397 34 KORTRIJK 1.425 35 OOSTENDE 1.368 36 ROESELARE 1.613 37 TIELT 1.329 38 VEURNE 1.150 41 AALST 1.263 42 DENDERMONDE 1.282 43 EEKLO 1.548 44 GENT 1.516 45 OUDENAARDE 1.208 46 SINT-NIKLAAS 1.507 71 HASSELT 1.453 72 MAASEIK 1.356 73 TONGEREN 1.355 Totaal 1.460 45 Analoog met de ouderdomsindex en de specialisatie-index wordt de diversificatie-index berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke diversificatiecategorie (actief in 1 compartiment, actief in 2 compartimenten,...) in het arrondissement en een bepaalde factor. De diversificatie is hoger, naargelang meer bedrijven actief zijn in veel compartimenten en om deze reden werd aan de actief in 8 compartimenten - categorie de factor 8 toegekend, aan de actief in 7 compartimenten -categorie de factor 7, enz. 65

Tabel 40: Categorieën in de diversificatie-index Ondergrens Bovengrens Benaming diversificatie-index 1.1 1.2 Uiterst laag 1.2 1.3 Zeer laag 1.3 1.4 Laag 1.4 1.5 Gemiddeld 1.5 1.6 Hoog 1.6 1.7 Zeer hoog Kaart 41: Diversificatie-index (per arrondissement) BRUGGE EEKLO OOSTENDE VEURNE DIKSMUIDE GENT TIELT ROESE-- LARE IEPER KORTRIJK OUDE- NAARDE ANTWERPEN ST.-NIKLAAS TURHOUT DENDER- MECHELEN MONDE HALLE- VILVOORDE AALST LEUVEN HASSELT MAASEIK TONGEREN Diversificatie-index Zeer hoog Hoog Gemiddeld Laag Zeer laag Uiterst laag 66

3.3 Gegevens per gemeente 3.3.1 Kerngegevens Tabel 41: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per gemeente) 46 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 10000 PROVINCIE ANTWERPEN 11000 Arrondissement Antwerpen 11001 AARTSELAAR 16 0,49% 2.878.622 1,60% 634 2,49% 11002 ANTWERPEN 307 9,33% 17.885.103 9,94% 2.625 10,30% 11004 BOECHOUT 6 0,18% 325.994 0,18% 50 0,19% 11005 BOOM 10 0,30% 169.787 0,09% 26 0,10% 11007 BORSBEEK 6 0,18% 88.352 0,05% 9 0,04% 11008 BRASSCHAAT 11 0,33% 104.436 0,06% 19 0,07% 11009 BRECHT 18 0,55% 457.688 0,25% 99 0,39% 11013 EDEGEM 8 0,24% 114.312 0,06% 39 0,15% 11016 ESSEN 6 0,18% 238.537 0,13% 32 0,13% 11018 HEMIKSEM 8 0,24% 317.876 0,18% 64 0,25% 11021 HOVE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 11022 KALMTHOUT 9 0,27% 423.077 0,24% 80 0,31% 11023 KAPELLEN 10 0,30% 331.537 0,18% 44 0,17% 11024 KONTICH 14 0,43% 487.429 0,27% 77 0,30% 11025 LINT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 11029 MORTSEL 13 0,40% 340.114 0,19% 59 0,23% 11030 NIEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 11035 RANST 10 0,30% 505.501 0,28% 128 0,50% 11037 RUMST 10 0,30% 342.694 0,19% 58 0,23% 11038 SCHELLE 6 0,18% 139.262 0,08% 20 0,08% 11039 SCHILDE 5 0,15% 23.588 0,01% 3 0,01% 11040 SCHOTEN 28 0,85% 1.190.255 0,66% 170 0,67% 11044 STABROEK 7 0,21% 371.958 0,21% 53 0,21% 11050 WIJNEGEM 12 0,36% 1.082.056 0,60% 271 1,06% 11052 WOMMELGEM 6 0,18% 615.560 0,34% 46 0,18% 11053 WUUSTWEZEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 11054 ZANDHOVEN 5 0,15% 55.652 0,03% 8 0,03% 11055 ZOERSEL 9 0,27% 111.591 0,06% 41 0,16% 11056 ZWIJNDRECHT 13 0,40% 3.083.464 1,71% 600 2,35% 11057 MALLE 10 0,30% 500.303 0,28% 52 0,20% 12000 Arrondissement Mechelen 12002 BERLAAR 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 12005 BONHEIDEN 5 0,15% 17.087 0,01% 3 0,01% 12007 BORNEM 8 0,24% 642.817 0,36% 44 0,17% 12009 DUFFEL 5 0,15% 3.855.849 2,14% 351 1,38% 12014 HEIST-OP-DEN- 16 0,49% 2.550.952 1,42% 383 1,50% BERG 46 V.g.: vertrouwelijke gegevens. Gezien het beperkt aantal bedrijven in sommige gemeenten en gezien bij de enquête gegarandeerd werd dat de bevraagde gegevens - waaronder omzetgegevens en tewerkstellingscijfers - niet op individualiseerbare wijze zouden worden voorgesteld, werd er immers voor gekozen deze gegevens niet voor gemeente met minder dan vijf milieubedrijven weer te geven. Op deze manier wordt voor 107 gemeenten (inclusief Brusselse en Waalse gemeenten) bij milieuomzet en milieuwerkgelegenheid v.g. (vertrouwelijke gegevens) vermeld. Deze 107 gemeenten herbergen tezamen slechts 243 milieubedrijven, met een gezamenlijke milieuomzet van bijna 7 miljard en een globale milieuwerkgelegenheid van ongeveer 1 100 eenheden. 67

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 12021 LIER 16 0,49% 1.403.263 0,78% 182 0,72% 12025 MECHELEN 49 1,49% 2.738.018 1,52% 584 2,29% 12026 NIJLEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 12029 PUTTE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 12030 PUURS 11 0,33% 206.976 0,12% 37 0,14% 12034 SINT-AMANDS- 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. BERGEN 12035 SINT-KATELIJNE- 11 0,33% 73.715 0,04% 18 0,07% WAVER 12040 WILLEBROEK 30 0,91% 2.973.146 1,65% 317 1,24% 13000 Arrondissement Turnhout 13001 ARENDONK 9 0,27% 5.015.119 2,79% 390 1,53% 13003 BALEN 8 0,24% 299.298 0,17% 58 0,23% 13004 BEERSE 19 0,58% 2.913.063 1,62% 368 1,44% 13006 DESSEL 11 0,33% 3.425.764 1,90% 544 2,13% 13008 GEEL 18 0,55% 1.564.801 0,87% 172 0,68% 13010 GROBBENDONK 6 0,18% 98.646 0,05% 12 0,05% 13011 HERENTALS 20 0,61% 894.787 0,50% 172 0,68% 13012 HERENTHOUT 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 13013 HERSELT 4 0.12% v.g. v.g. v.g. v.g. 13014 HOOGSTRATEN 14 0,43% 129.472 0,07% 34 0,13% 13016 HULSHOUT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 13017 KASTERLEE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 13019 LILLE 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 13021 MEERHOUT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 13023 MERKSPLAS 7 0,21% 160.088 0,09% 30 0,12% 13025 MOL 23 0,70% 2.112.653 1,17% 684 2,68% 13029 OLEN 8 0,24% 436.961 0,24% 79 0,31% 13031 OUD-TURNHOUT 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 13035 RAVELS 13 0,40% 354.043 0,20% 66 0,26% 13036 RETIE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 13037 RIJKEVORSEL 10 0,30% 223.041 0,12% 41 0,16% 13040 TURNHOUT 12 0,36% 259.326 0,14% 49 0,19% 13044 VORSELAAR 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 13046 VOSSELAAR 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 13049 WESTERLO 6 0,18% 290.433 0.16% 14 0,06% 13053 LAAKDAL 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 21000 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 21002 OUDERGEM 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 21004 BRUSSEL 11 0,33% 853.693 0,47% 179 0,70% 21006 EVERE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 21010 JETTE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 21016 UKKEL 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 21018 SINT-LAMBRECHTS- 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. WOLUWE 21019 SINT-PIETERS- 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. WOLUWE 20001 PROVINCIE VLAAMS-BRABANT 23000 Arrondissement Halle-Vilvoorde 23002 ASSE 7 0,21% 833.878 0,46% 97 0,38% 23003 BEERSEL 18 0,55% 1.986.360 1,10% 295 1,16% 23016 DILBEEK 21 0,64% 589.031 0,33% 116 0,45% 68

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 23023 GALMAARDEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 23024 GOOIK 1 0.03% v.g. v.g. v.g. v.g. 23025 GRIMBERGEN 20 0,61% 663.121 0,37% 96 0,38% 23027 HALLE 6 0,18% 181.162 0,10% 37 0,15% 23033 HOEILAART 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 23038 KAMPENHOUT 7 0,21% 650.600 0,36% 61 0,24% 23039 KAPELLE-OP- 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. DEN-BOS 23044 LIEDEKERKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g, 23045 LONDERZEEL 7 0,21% 259.068 0,14% 29 0,11% 23047 MACHELEN 12 0,36% 348.778 0,19% 88 0,35% 23050 MEISE 7 0,21% 29.570 0,02% 7 0,03% 23052 MERCHTEM 8 0,24% 167.459 0,09% 27 0,11% 23060 OPWIJK 6 0,18% 127.039 0,07% 16 0,06% 23062 OVERIJSE 14 0,43% 516.726 0,29% 113 0,44% 23064 PEPINGEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 23077 SINT-PIETERS- 22 0,67% 256.399 0,14% 43 0,17% LEEUW 23081 STEENOKKERZEEL 5 0,15% 109.253 0,06% 24 0,09% 23086 TERNAT 7 0,21% 94.545 0,05% 14 0,06% 23088 VILVOORDE 19 0,58% 2.266.009 1,26% 411 1,61% 23094 ZAVENTEM 37 1,12% 1.686.095 0,94% 355 1,39% 23096 ZEMST 7 0,21% 240.902 0,13% 19 0,08% 23097 ROOSDAAL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 23099 KRAAINEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 23100 LINKEBEEK 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 23101 SINT-GENESIUS- 7 0,21% 48.425 0,03% 13 0,05% RODE 23102 WEMMEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 23103 WEZEMBEEK- 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. OPPEM 23104 LENNIK 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 24000 Arrondissement Leuven 24001 AARSCHOT 12 0,36% 101.089 0,06% 16 0,06% 24008 BEKKEVOORT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 24009 BERTEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 24011 BIERBEEK 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 24014 BOORTMEERBEEK 9 0,27% 47.898 0,03% 10 0,04% 24016 BOUTERSEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 24020 DIEST 9 0,27% 152.012 0,08% 25 0,10% 24028 GEETBETS 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 24033 HAACHT 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 24038 HERENT 7 0,21% 207.950 0,12% 17 0,07% 24041 HOEGAARDEN 3 0.09% v.g. v.g. v.g. v.g. 24043 HOLSBEEK 4 0.12% v.g. v.g. v.g. v.g. 24048 KEERBERGEN 6 0,18% 57.074 0,03% 8 0,03% 24054 KORTENAKEN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 24055 KORTENBERG 11 0,33% 616.758 0,34% 113 0,44% 24059 LANDEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 24062 LEUVEN 57 1,73% 2.710.329 1,51% 413 1,62% 24066 LUBBEEK 7 0,21% 179.052 0,10% 20 0,08% 24086 OUD-HEVERLEE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 24094 ROTSELAAR 8 0,24% 96.065 0,05% 17 0,07% 24104 TERVUREN 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 69

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 24107 TIENEN 19 0,58% 359 670 0,20% 55 0,22% 24109 TREMELO 8 0,24% 187.974 0,10% 11 0,04% 24130 ZOUTLEEUW 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 24133 LINTER 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 24134 SCHERPENHEUVEL- 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. ZICHEM 24137 GLABBEEK- 5 0,15% 283.009 0,16% 44 0,17% ZUURBEMDE 25105 TUBIZE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 30000 PROVINCIE WEST-VLAANDEREN 31000 Arrondissement Brugge 31003 BEERNEM 5 0,15% 126.019 0,07% 16 0,06% 31004 BLANKENBERGE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 31005 BRUGGE 73 2,22% 3.731.088 2,07% 739 2,90% 31006 DAMME 7 0,21% 30.853 0,02% 6 0,02% 31012 JABBEKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 31022 OOSTKAMP 8 0,24% 94.793 0,05% 22 0,09% 31033 TORHOUT 10 0,30% 201.847 0,11% 27 0,11% 31040 ZEDELGEM 5 0,15% 181.300 0,10% 28 0,11% 31042 ZUIENKERKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 31043 KNOKKE-HEIST 12 0,36% 253.988 0,14% 39 0,15% 32000 Arrondissement Diksmuide 32003 DIKSMUIDE 11 0,33% 618.855 0,34% 101 0,40% 32006 HOUTHULST 27 0,82% 260.978 0,15% 37 0,15% 32010 KOEKELARE 6 0,18% 212.216 0,12% 26 0,10% 32011 KORTEMARK 15 0,46% 394.871 0,22% 42 0,17% 32030 LO-RENINGE 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 33000 Arrondissement Ieper 33011 IEPER 21 0,64% 350.833 0,19% 48 0,19% 33021 POPERINGE 11 0,33% 132.269 0,07% 20 0,08% 33029 WERVIK 12 0,36% 1.345.501 0,75% 102 0,40% 33037 ZONNEBEKE 12 0,36% 459.482 0,26% 47 0,19% 33039 HEUVELLAND 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 33040 LANGEMARK- POELKAPELLE 7 0,21% 48.961 0,03% 8 0,03% 33041 VLETEREN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 34000 Arrondissement Kortrijk 34002 ANZEGEM 5 0,15% 124.332 0,07% 14 0,06% 34003 AVELGEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 34009 DEERLIJK 11 0,33% 1.173.720 0,65% 98 0,38% 34013 HARELBEKE 18 0,55% 3.061.873 1,70% 222 0,87% 34022 KORTRIJK 53 1,61% 999.004 0,56% 110 0,43% 34023 KUURNE 12 0,36% 56.921 0,03% 12 0,05% 34025 LENDELEDE 6 0,18% 185.544 0,10% 29 0,11% 34027 MENEN 17 0,52% 3.756.776 2,09% 391 1,53% 34040 WAREGEM 29 0,88% 1.764.786 0,98% 282 1,10% 34041 WEVELGEM 35 1,06% 1.192.550 0,66% 170 0,67% 34042 ZWEVEGEM 11 0,33% 213.619 0,12% 31 0,12% 35000 Arrondissement Oostende 35002 BREDENE 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 35005 GISTEL 8 0,24% 2.020.694 1,12% 85 0,33% 35006 ICHTEGEM 9 0,27% 511.147 0,28% 78 0,30% 35011 MIDDELKERKE 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 70

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 35013 OOSTENDE 33 1,00% 788.021 0,44% 128 0,50% 35014 OUDENBURG 9 0,27% 139.480 0,08% 19 0,07% 35029 DE HAAN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 36000 Arrondissement Roeselare 36006 HOOGLEDE 8 0,24% 583.608 0,32% 56 0,22% 36007 INGELMUNSTER 1 0,03% v,g. v.g. v.g. v.g. 36008 IZEGEM 24 0,73% 1.169.259 0,65% 184 0,72% 36010 LEDEGEM 5 0,15% 96.795 0,05% 20 0,08% 36011 LICHTERVELDE 10 0,30% 608.929 0,34% 72 0,28% 36012 MOORSLEDE 6 0,18% 31.428 0,02% 7 0,03% 36015 ROESELARE 32 0,97% 3.743.738 2,08% 527 2,07% 36019 STADEN 7 0,21% 43.801 0,02% 9 0,04% 37000 Arrondissement Tielt 37002 DENTERGEM 6 0,18% 30.322 0,02% 6 0,02% 37007 MEULEBEKE 12 0,36% 483.971 0,27% 49 0,19% 37010 OOSTROZEBEKE 7 0,21% 82.051 0,05% 12 0,05% 37011 PITTEM 7 0,21% 227.883 0,13% 34 0,13% 37015 TIELT 21 0,64% 612.544 0,34% 137 0,54% 37017 WIELSBEKE 11 0,33% 1.605.100 0,89% 172 0,67% 37018 WINGENE 10 0,30% 229.193 0,13% 18 0,07% 37020 ARDOOIE 8 0,24% 325.532 0,18% 49 0,19% 38000 Arrondissement Veurne 38002 ALVERINGEM 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 38014 KOKSIJDE 5 0,15% 168.248 0,09% 47 0,18% 38016 NIEUWPOORT 6 0,18% 48.184 0,03% 8 0,03% 38025 VEURNE 7 0,21% 459.918 0,26% 73 0,29% 40000 PROVINCIE OOST-VLAANDEREN 41000 Arrondissement Aalst 41002 AALST 44 1,34% 1.880.810 1,05% 329 1,29% 41011 DENDERLEEUW 8 0,24% 1.599.056 0,89% 237 0,93% 41018 GERAARDSBERGEN 10 0,30% 102.383 0,06% 14 0,06% 41024 HAALTERT 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 41027 HERZELE 6 0,18% 29.898 0,02% 6 0,02% 41034 LEDE 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 41048 NINOVE 18 0,55% 168.568 0,09% 24 0,09% 41063 SINT-LIEVENS- 6 0,18% 261.107 0,15% 35 0,14% HOUTEM 41081 ZOTTEGEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g, 41082 ERPE-MERE 11 0,33% 134.253 0,07% 22 0,09% 42000 Arrondissement Dendermonde 42003 BERLARE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 42004 BUGGENHOUT 5 0,15% 196.727 0,11% 59 0,23% 42006 DENDERMONDE 34 1,03% 2.630.418 1,46% 384 1,51% 42008 HAMME 10 0,30% 731.573 0,41% 60 0,24% 42010 LAARNE 6 0,18% 72.423 0,04% 19 0,07% 42011 LEBBEKE 13 0,40% 940.704 0,52% 56 0,22% 42023 WAASMUNSTER 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 42025 WETTEREN 9 0,27% 183.081 0,10% 35 0,14% 42026 WICHELEN 6 0,18% 409.691 0,23% 100 0,39% 42028 ZELE 14 0,43% 1.164.186 0,65% 137 0,54% 43000 Arrondissement Eeklo 43002 ASSENEDE 5 0,15% 68.778 0,04% 11 0,04% 71

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 43005 EEKLO 10 0,30% 704.800 0,39% 84 0,33% 43007 KAPRIJKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 43010 MALDEGEM 15 0,46% 398.636 0,22% 51 0,20% 43014 SINT-LAUREINS 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 43018 ZELZATE 9 0,27% 359.580 0,20% 79 0,31% 44000 Arrondissement Gent 44001 AALTER 9 0,27% 121.293 0,07% 26 0,10% 44011 DEINZE 18 0,55% 654.357 0,36% 51 0,20% 44012 DE PINTE 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 44013 DESTELBERGEN 11 0,33% 76.536 0,04% 16 0,06% 44019 EVERGEM 16 0,49% 785.497 0,44% 64 0,25% 44020 GAVERE 8 0,24% 116.667 0,06% 24 0,09% 44021 GENT 163 4,96% 10.253.208 5,70% 1.444 5,66% 44029 KNESSELARE 7 0,21% 30.879 0,02% 5 0,02% 44034 LOCHRISTI 7 0,21% 70.342 0,04% 15 0,06% 44036 LOVENDEGEM 5 0,15% 19.756 0,01% 5 0,02% 44040 MELLE 7 0,21% 308.143 0,17% 18 0,07% 44043 MERELBEKE 12 0,36% 304.953 0,17% 48 0,19% 44045 MOERBEKE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 44048 NAZARETH 13 0,40% 267.271 0,15% 49 0,19% 44049 NEVELE 6 0,18% 675.136 0,38% 133 0,52% 44052 OOSTERZELE 6 0,18% 254.558 0,14% 16 0,06% 44064 SINT-MARTENS- 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. LATEM 44072 WAARSCHOOT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 44073 WACHTEBEKE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 44080 ZOMERGEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 44081 ZULTE 8 0,24% 495.112 0,28% 57 0,22% 45000 Arrondissement Oudenaarde 45017 KRUISHOUTEM 10 0,30% 474.728 0,26% 20 0,08% 45035 OUDENAARDE 17 0,52% 448.972 0,25% 49 0,19% 45041 RONSE 7 0,21% 275.303 0,15% 27 0,11% 45057 ZINGEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 45059 BRAKEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 45060 KLUISBERGEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 45061 WORTEGEM- 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g PETEGEM 45063 LIERDE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 45065 ZWALM 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 46000 Arrondissement Sint-Niklaas 46003 BEVEREN 30 0,91% 6.570.752 3,65% 429 1,68% 46013 KRUIBEKE 7 0,21% 161.713 0,09% 31 0,12% 46014 LOKEREN 27 0,82% 901.106 0,50% 200 0,78% 46020 SINT-GILLIS-WAAS 14 0,43% 1.075.466 0,60% 20 0,08% 46021 SINT-NIKLAAS 34 1,03% 1.785.516 0,99% 204 0,80% 46024 STEKENE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 46025 TEMSE 22 0,67% 1.398.789 0,78% 198 0,78% 50000 PROVINCIE HENEGOUWEN 51009 BERNISSART 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 52011 CHARLEROI 1 0.03% v.g. v.g. v.g. v.g. 72

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 53065 QUAREGNON 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 53070 SAINT-GHISLAIN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 54007 MOUSCRON 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 62051 HERSTAL 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 62063 LIEGE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 63023 EUPEN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 70000 PROVINCIE LIMBURG 71000 Arrondissement Hasselt 71002 AS 2 0,06% v,g. v.g. v.g. v.g. 71004 BERINGEN 14 0,43% 620.007 0,34% 127 0,50% 71011 DIEPENBEEK 14 0,43% 1.641.908 0,91% 125 0,49% 71016 GENK 36 1,09% 2.893.746 1,61% 344 1,35% 71017 GINGELOM 5 0,15% 27.860 0,02% 5 0,02% 71020 HALEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 71022 HASSELT 40 1,22% 745.938 0,41% 138 0,54% 71024 HERK-DE-STAD 5 0,15% 122.145 0,07% 24 0,09% 71037 LUMMEN 17 0,52% 830.134 0,46% 132 0,52% 71045 NIEUWERKERKEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 71047 OPGLABBEEK 6 0,18% 107.336 0,06% 15 0,06% 71053 SINT-TRUIDEN 24 0,73% 671.298 0,37% 104 0,41% 71057 TESSENDERLO 11 0,33% 349.430 0,19% 75 0,29% 71066 ZONHOVEN 7 0,21% 78.561 0,04% 12 0,05% 71067 ZUTENDAAL 7 0,21% 405.262 0,23% 27 0,10% 71069 HAM 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 71070 HEUSDEN- 18 0,55% 733.822 0,41% 97 0,38% ZOLDER 72000 Arrondissement Maaseik 72003 BOCHOLT 6 0,18% 181.163 0,10% 53 0,21% 72004 BREE 5 0,15% 50.934 0,03% 6 0,02% 72018 KINROOI 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 72020 LOMMEL 6 0,18% 688.415 0,38% 80 0,31% 72021 MAASEIK 5 0,15% 239.484 0,13% 40 0,16% 72025 NEERPELT 6 0,18% 34.510 0,02% 8 0,03% 72029 OVERPELT 8 0,24% 1.547.205 0,86% 106 0,42% 72030 PEER 7 0,21% 65.583 0,04% 22 0,08% 72037 HAMONT-ACHEL 7 0,21% 157.302 0,09% 21 0,08% 72038 HECHTEL-EKSEL 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 72039 HOUTHALEN- 15 0,46% 1.747.091 0,97% 279 1,10% HELCHTEREN 72040 MEEUWEN- 5 0,15% 318.899 0,18% 50 0,20% GRUITRODE 72041 DILSEN-STOKKEM 12 0,36% 359.060 0,20% 64 0,25% 73000 Arrondissement Tongeren 73001 ALKEN 10 0,30% 228.251 0,13% 42 0,16% 73006 BILZEN 16 0,49% 384.306 0,21% 65 0,25% 73009 BORGLOON 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 73022 HEERS 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g. 73032 HOESELT 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 73040 KORTESSEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 73042 LANAKEN 10 0,30% 180.760 0.10% 19 0.07% 73066 RIEMST 6 0.18% 117.057 0.07% 11 0.04% 73

Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 73083 TONGEREN 12 0,36% 440.695 0,24% 103 0,40% 73098 WELLEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. 73107 MAASMECHELEN 9 0,27% 728.841 0.41% 126 0.49% 90000 PROVINCIE NAMEN 92035 EGHEZEE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 92094 NAMUR 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. 92142 GEMBLOUX 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. Subtotaal 3.046 92,61% 172.973.611 96,14% 24.398 95,70% Gemeenten met minder dan 5 milieubedrijven 243 7,39% 6.944.951 3,86% 1.095 4,30% Totaal 3.289 100,00% 179.918.562 100,00% 25.493 100,00% 3.3.2 Aantal milieubedrijven Kaart 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) Aantal milieubedrijven 200 tot 500 (1) 100 tot 200 (1) 50 tot 100 (3) 25 tot 50 (16) 10 tot 25 (83) 5 tot 10 (98) 0 tot 5 (106) 74

Tabel 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal AALST 41002 34 14 5 3 1 5 3 4 44 AALTER 44001 6 3 1 0 0 1 0 0 9 AARSCHOT 24001 7 2 2 2 1 1 0 4 12 AARTSELAAR 11001 4 9 1 7 2 2 0 2 16 ALKEN 73001 7 3 3 1 0 1 0 1 10 ALVERINGEM 38002 2 0 0 0 0 0 0 0 2 ANTWERPEN 11002 161 106 48 44 27 49 32 38 307 ANZEGEM 34002 3 1 0 0 0 0 0 2 5 ARDOOIE 37020 5 3 0 1 0 0 0 0 8 ARENDONK 13001 7 1 2 0 0 0 0 2 9 AS 71002 0 0 0 0 0 0 0 2 2 ASSE 23002 3 2 0 2 0 0 0 3 7 ASSENEDE 43002 3 3 1 1 2 1 1 0 5 AVELGEM 34003 3 0 0 0 0 0 0 0 3 BALEN 13003 5 4 4 2 0 1 0 0 8 BEERNEM 31003 2 1 1 0 0 0 0 2 5 BEERSE 13004 11 2 2 0 0 1 2 8 19 BEERSEL 23003 14 4 1 0 0 1 1 2 18 BEKKEVOORT 24008 2 0 0 0 0 0 0 1 2 BERINGEN 71004 6 1 3 1 0 0 0 7 14 BERLAAR 12002 3 0 0 0 0 0 0 1 3 BERLARE 42003 1 1 0 0 0 0 0 0 2 BERNISSART 51009 1 0 0 0 0 0 0 0 1 BERTEM 24009 1 1 2 0 0 1 0 1 4 BEVEREN 46003 23 5 4 3 0 3 2 10 30 BIERBEEK 24011 3 0 0 0 0 0 0 0 3 BILZEN 73006 7 5 2 1 1 2 3 5 16 BLANKENBERGE 31004 1 0 0 0 0 0 0 0 1 BOCHOLT 72003 4 1 0 0 0 1 0 5 6 BOECHOUT 11004 3 1 0 1 0 1 0 1 6 47 NIS-code per gemeente 75

Vervolg tabel 42 Gemeente in (alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal BONHEIDEN 12005 2 2 1 0 0 0 0 1 5 BOOM 11005 3 6 2 1 1 1 1 2 10 BOORTMEERBEEK 24014 2 3 2 3 1 2 0 2 9 BORGLOON 73009 1 1 1 0 0 0 0 1 3 BORNEM 12007 3 3 2 0 3 1 0 1 8 BORSBEEK 11007 3 0 0 1 1 1 0 2 6 BOUTERSEM 24016 2 2 0 0 0 0 0 1 3 BRAKEL 45059 2 1 0 0 0 0 0 1 3 BRASSCHAAT 11008 3 2 2 0 0 2 0 2 11 BRECHT 11009 10 0 0 0 1 4 1 4 18 BREDENE 35002 3 1 1 1 1 1 0 2 4 BREE 72004 3 0 0 0 0 0 0 2 5 BRUGGE 31005 43 21 10 7 7 14 4 15 73 BRUSSEL 21004 6 5 2 2 1 2 2 0 11 BUGGENHOUT 42004 1 2 0 1 0 0 0 3 5 CHARLEROI 52011 1 1 1 0 0 1 0 1 1 DAMME 31006 5 1 1 0 0 1 0 0 7 DE HAAN 35029 1 0 0 0 0 0 0 0 1 DE PINTE 44012 2 1 0 0 0 0 0 0 3 DEERLIJK 34009 3 2 0 1 0 2 0 5 11 DEINZE 44011 15 3 1 1 0 3 1 2 18 DENDERLEEUW 41011 5 1 0 0 0 0 0 3 8 DENDERMONDE 42006 18 7 4 4 4 3 1 6 34 DENTERGEM 37002 5 0 0 0 0 0 0 1 6 DESSEL 13006 5 4 5 0 0 1 0 3 11 DESTELBERGEN 44013 7 4 2 0 0 0 0 1 11 DIEPENBEEK 71011 9 2 2 0 0 2 1 4 14 DIEST 24020 4 1 0 0 0 4 0 2 9 DIKSMUIDE 32003 6 2 0 1 0 0 2 3 11 DILBEEK 23016 12 5 0 0 2 2 2 2 21 76

DILSEN-STOKKEM 72041 6 2 1 0 0 1 0 7 12 DUFFEL 12009 4 1 0 0 0 1 0 2 5 EDEGEM 11013 2 1 1 2 0 2 0 1 8 EEKLO 43005 5 2 0 1 0 0 1 5 10 EGHEZEE 92035 0 0 0 0 0 0 0 1 1 ERPE-MERE 41082 8 2 0 1 0 0 0 1 11 ESSEN 11016 6 2 1 1 1 1 0 1 6 EUPEN 63023 1 1 0 0 0 0 0 0 1 EVERE 21006 1 0 0 0 0 0 0 0 1 EVERGEM 44019 10 4 2 1 0 2 1 4 16 GALMAARDEN 23023 1 2 0 0 0 0 0 0 3 GAVERE 44020 4 1 0 0 0 1 1 3 8 GEEL 13008 10 6 1 1 0 3 3 3 18 GEETBETS 24028 1 0 0 0 0 0 0 1 2 GEMBLOUX 92142 1 0 0 0 0 0 0 0 1 GENK 71016 17 4 4 6 4 4 1 16 36 GENT 44021 91 43 28 26 11 28 16 30 163 GERAARDSBERGEN 41018 7 0 0 1 0 0 0 2 10 GINGELOM 71017 5 0 0 0 0 0 0 0 5 GISTEL 35005 6 2 0 0 0 0 0 3 8 GLABBEEK-ZUURBEMDE 24137 5 1 1 0 1 1 0 2 5 GOOIK 23024 1 0 0 0 0 0 0 0 1 GRIMBERGEN 23025 8 7 2 1 0 2 0 9 20 GROBBENDONK 13010 5 1 0 0 0 1 1 0 6 HAACHT 24033 3 2 1 0 0 1 0 0 4 HAALTERT 41024 3 0 0 0 0 0 0 0 3 HALEN 71020 1 0 0 0 0 0 0 1 2 HALLE 23027 3 3 0 0 0 0 0 0 6 HAM 71069 0 1 0 0 0 0 0 0 1 HAMME 42008 6 1 1 0 0 2 0 1 10 HAMONT-ACHEL 72037 2 2 0 2 1 2 2 2 7 HARELBEKE 34013 9 3 1 2 0 0 0 8 18 HASSELT 71022 14 11 8 5 3 13 4 7 40 77

Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal HECHTEL-EKSEL 72038 0 1 0 0 0 0 0 1 2 HEERS 73022 0 1 0 0 0 0 0 1 2 HEIST-OP-DEN-BERG 12014 7 5 2 3 1 6 1 4 16 HEMIKSEM 11018 3 5 1 2 1 1 0 3 8 HERENT 24038 2 4 0 1 0 1 0 2 7 HERENTALS 13011 8 8 1 2 0 0 0 5 20 HERENTHOUT 13012 2 1 0 0 0 0 0 0 3 HERK-DE-STAD 71024 1 2 0 1 0 0 0 1 5 HERSELT 13013 1 2 1 0 0 1 0 1 4 HERSTAL 62051 0 1 0 0 0 0 0 0 1 HERZELE 41027 5 0 2 0 0 0 0 1 6 HEUSDEN-ZOLDER 71070 10 3 1 1 2 1 1 10 18 HEUVELLAND 33039 2 0 0 0 0 0 0 0 2 HOEGAARDEN 24041 1 1 0 0 0 0 0 1 3 HOEILAART 23033 2 0 1 0 0 1 0 0 3 HOESELT 73032 1 0 0 0 1 0 0 1 1 HOLSBEEK 24043 1 1 1 0 1 0 1 0 4 HOOGLEDE 36006 8 1 0 1 1 0 0 0 8 HOOGSTRATEN 13014 8 3 0 1 1 0 1 2 14 HOUTHALEN-HELCHTEREN 72039 7 2 0 0 1 0 0 8 15 HOUTHULST 32006 23 1 1 0 0 0 0 4 27 HOVE 11021 1 1 0 1 0 0 1 0 2 HULSHOUT 13016 1 1 0 0 0 0 0 0 2 ICHTEGEM 35006 9 1 0 1 0 0 0 0 9 IEPER 33011 13 6 3 1 0 3 1 5 21 INGELMUNSTER 36007 1 0 0 0 0 1 0 1 1 IZEGEM 36008 16 3 3 3 0 2 1 7 24 JABBEKE 31012 2 0 0 0 0 0 0 0 2 JETTE 21010 0 1 0 0 0 0 0 0 1 KALMTHOUT 11022 1 2 1 0 0 1 2 2 9 78

KAMPENHOUT 23038 4 2 0 0 0 0 0 2 7 KAPELLEN 11023 4 1 1 1 1 1 0 3 10 KAPELLE-OP-DEN-BOS 23039 0 1 0 0 1 0 0 0 1 KAPRIJKE 43007 1 1 0 0 0 0 0 0 2 KASTERLEE 13017 2 0 0 0 0 0 0 0 2 KEERBERGEN 24048 2 0 1 1 0 2 0 1 6 KINROOI 72018 3 1 0 0 0 0 0 1 3 KLUISBERGEN 45060 3 0 0 0 0 0 0 0 3 KNESSELARE 44029 7 0 0 0 0 0 0 0 7 KNOKKE-HEIST 31043 8 2 2 0 0 2 1 2 12 KOEKELARE 32010 5 1 0 0 0 0 0 2 6 KOKSIJDE 38014 2 2 1 0 0 0 0 1 5 KONTICH 11024 6 5 0 2 1 1 0 6 14 KORTEMARK 32011 10 2 1 0 0 1 0 5 15 KORTENAKEN 24054 1 0 0 0 0 0 0 1 1 KORTENBERG 24055 5 6 1 1 1 2 1 1 11 KORTESSEM 73040 3 0 1 0 0 0 0 2 4 KORTRIJK 34022 27 10 7 4 5 11 2 11 53 KRAAINEM 23099 2 0 0 0 1 1 0 0 4 KRUIBEKE 46013 5 2 1 1 0 2 0 0 7 KRUISHOUTEM 45017 6 2 0 1 0 1 0 2 10 KUURNE 34023 3 3 1 1 1 1 0 4 12 LAAKDAL 13053 2 0 0 0 0 0 0 0 2 LAARNE 42010 3 1 0 0 0 0 1 2 6 LANAKEN 73042 6 0 1 1 0 2 0 1 10 LANDEN 24059 1 1 0 0 0 0 0 0 2 LANGEMARK-POELKAPELLE 33040 6 1 0 0 0 0 0 2 7 LEBBEKE 42011 6 0 0 0 0 0 0 9 13 LEDE 41034 2 1 0 0 0 0 0 1 4 LEDEGEM 36010 3 0 1 0 0 1 0 1 5 LENDELEDE 34025 3 1 0 1 1 0 0 2 6 LENNIK 23104 0 1 0 0 0 0 0 2 3 LEUVEN 24062 19 17 10 13 11 21 7 4 57 79

Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal LICHTERVELDE 36011 4 1 1 1 1 0 1 7 10 LIEDEKERKE 23044 1 1 0 0 0 0 0 0 2 LIEGE 62063 1 1 1 1 1 0 0 0 2 LIER 12021 9 3 3 3 0 2 1 3 16 LIERDE 45063 0 2 0 0 0 0 0 0 2 LILLE 13019 1 1 0 2 0 2 1 0 3 LINKEBEEK 23100 2 1 1 1 1 0 1 0 2 LINT 11025 1 2 1 1 0 0 0 0 2 LINTER 24133 1 0 0 0 0 0 0 0 1 LOCHRISTI 44034 7 0 0 0 0 0 0 0 7 LOKEREN 46014 17 10 5 6 5 4 1 1 27 LOMMEL 72020 2 1 0 0 0 0 0 4 6 LONDERZEEL 23045 5 0 0 0 0 0 0 3 7 LO-RENINGE 32030 0 1 0 0 0 1 0 1 3 LOVENDEGEM 44036 3 2 1 0 0 0 0 0 5 LUBBEEK 24066 5 2 2 1 1 0 0 2 7 LUMMEN 71037 7 4 1 4 0 1 0 5 17 MAASEIK 72021 1 1 1 0 0 0 0 2 5 MAASMECHELEN 73107 5 1 0 0 0 0 0 5 9 MACHELEN 23047 4 3 0 4 1 3 2 2 12 MALDEGEM 43010 12 2 1 0 0 0 1 3 15 MALLE 11057 6 0 0 0 1 1 0 3 10 MECHELEN 12025 22 17 9 7 3 8 6 6 49 MEERHOUT 13021 0 2 0 1 0 0 0 0 2 MEEUWEN-GRUITRODE 72040 4 1 0 0 1 0 0 1 5 MEISE 23050 4 1 0 1 0 0 0 1 7 MELLE 44040 3 2 0 1 0 2 0 2 7 MENEN 34027 9 1 0 1 0 0 0 8 17 MERCHTEM 23052 6 1 0 1 0 0 0 1 8 MERELBEKE 44043 9 2 2 0 1 1 0 2 12 80

MERKSPLAS 13023 3 0 0 0 0 0 0 4 7 MEULEBEKE 37007 5 2 0 1 2 0 0 5 12 MIDDELKERKE 35011 3 0 1 0 0 0 0 0 4 MOERBEKE 44045 1 0 0 0 0 0 0 0 1 MOL 13025 18 3 3 2 0 4 2 10 23 MOORSLEDE 36012 5 0 0 1 0 1 0 1 6 MORTSEL 11029 6 0 2 3 0 3 0 1 13 MOUSCRON 54007 1 0 0 1 0 1 0 0 1 NAMUR 92094 1 1 0 0 0 1 1 0 1 NAZARETH 44048 7 7 5 2 0 1 0 1 13 NEERPELT 72025 3 2 0 0 0 1 0 0 6 NEVELE 44049 3 3 1 0 0 1 0 1 6 NIEL 11030 2 1 0 1 0 0 0 1 3 NIEUWERKERKEN 71045 2 1 0 0 0 0 0 0 3 NIEUWPOORT 38016 4 1 0 0 0 0 0 2 6 NIJLEN 12026 0 1 1 0 0 1 0 0 2 NINOVE 41048 14 1 0 0 0 2 0 1 18 OLEN 13029 4 4 1 4 0 2 0 0 8 OOSTENDE 35013 21 6 1 4 1 5 3 4 33 OOSTERZELE 44052 5 0 1 0 0 2 0 1 6 OOSTKAMP 31022 5 2 1 2 0 2 0 0 8 OOSTROZEBEKE 37010 4 2 0 0 0 0 0 1 7 OPGLABBEEK 71047 3 0 1 1 0 0 0 3 6 OPWIJK 23060 4 1 0 1 0 0 0 2 6 OUDENAARDE 45035 14 3 0 1 0 0 0 1 17 OUDENBURG 35014 8 0 0 0 0 1 0 2 9 OUDERGEM 21002 1 1 0 0 0 1 0 0 2 OUD-HEVERLEE 24086 1 0 0 1 0 0 0 0 2 OUD-TURNHOUT 13031 2 1 1 0 0 0 0 1 3 OVERIJSE 23062 7 6 4 3 3 2 0 0 14 OVERPELT 72029 6 2 1 0 0 0 0 3 8 PEER 72030 7 0 0 0 0 0 0 3 7 PEPINGEN 23064 2 0 0 0 0 0 0 0 2 81

Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal PITTEM 37011 7 1 1 0 0 1 0 1 7 POPERINGE 33021 11 2 1 0 0 0 0 1 11 PUTTE 12029 1 0 0 0 0 0 0 0 1 PUURS 12030 7 2 3 1 1 2 1 1 11 QUAREGNON 53065 1 0 0 0 0 0 0 1 1 RANST 11035 4 3 0 2 1 1 0 3 10 RAVELS 13035 5 3 1 0 0 1 0 3 13 RETIE 13036 0 0 0 0 0 0 0 1 1 RIEMST 73066 3 0 0 1 0 0 0 2 6 RIJKEVORSEL 13037 8 3 2 1 1 1 0 2 10 ROESELARE 36015 21 13 9 5 3 5 1 7 32 RONSE 45041 6 1 0 0 0 0 0 1 7 ROOSDAAL 23097 1 2 0 0 0 0 1 0 3 ROTSELAAR 24094 6 3 0 3 0 0 0 0 8 RUMST 11037 4 2 0 0 0 1 0 5 10 SAINT-GHISLAIN 53070 1 0 0 0 0 0 0 0 1 SCHELLE 11038 4 0 0 0 0 0 0 2 6 SCHERPENHEUVEL-ZICHEM 24134 1 2 0 1 0 0 1 1 4 SCHILDE 11039 2 3 0 0 1 0 0 1 5 SCHOTEN 11040 12 8 2 3 4 2 0 9 28 SINT-AMANDS 12034 1 0 0 0 0 0 0 0 1 SINT-GENESIUS-RODE 23101 4 4 1 1 0 2 2 0 7 SINT-GILLIS-WAAS 46020 13 1 1 0 0 0 0 5 14 SINT-KATELIJNE-WAVER 12035 3 5 3 1 1 1 0 2 11 SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE 21018 2 1 1 0 0 0 0 0 3 SINT-LAUREINS 43014 1 0 0 0 0 0 0 0 1 SINT-LIEVENS-HOUTEM 41063 4 0 0 0 0 0 0 2 6 SINT-MARTENS-LATEM 44064 2 1 0 0 0 1 0 0 4 SINT-NIKLAAS 46021 17 9 1 2 2 2 2 6 34 SINT-PIETERS-LEEUW 23077 17 2 3 1 1 3 2 2 22 82

SINT-PIETERS-WOLUWE 21019 0 0 1 0 0 1 0 0 1 SINT-TRUIDEN 71053 11 6 6 1 1 2 1 6 24 STABROEK 11044 6 2 0 0 0 0 0 1 7 STADEN 36019 5 2 0 0 0 0 0 0 7 STEENOKKERZEEL 23081 3 0 2 0 0 0 1 0 5 STEKENE 46024 2 0 0 0 0 0 0 0 2 TEMSE 46025 13 7 3 3 0 1 0 5 22 TERNAT 23086 4 1 0 1 1 0 0 0 7 TERVUREN 24104 2 0 0 1 0 1 0 0 4 TESSENDERLO 71057 6 5 5 2 1 2 1 0 11 TIELT 37015 13 7 4 4 0 5 0 5 21 TIENEN 24107 14 2 4 1 1 3 0 4 19 TONGEREN 73083 6 3 0 1 0 1 0 3 12 TORHOUT 31033 6 1 2 0 0 1 0 3 10 TREMELO 24109 5 1 0 2 0 3 1 3 8 TUBIZE 25105 0 0 0 0 0 0 1 0 1 TURNHOUT 13040 6 1 0 1 2 2 1 2 12 UKKEL 21016 1 2 0 1 1 0 0 0 2 VEURNE 38025 5 1 0 0 0 0 0 2 7 VILVOORDE 23088 6 4 6 0 1 6 1 5 1 VLETEREN 33041 2 1 0 0 0 0 0 0 3 VORSELAAR 13044 1 0 0 1 1 0 0 0 2 VOSSELAAR 13046 2 1 0 0 0 0 0 1 4 WAARSCHOOT 44072 1 0 0 0 0 0 0 1 2 WAASMUNSTER 42023 2 1 0 0 0 0 0 1 4 WACHTEBEKE 44073 0 0 0 0 0 0 0 1 1 WAREGEM 34040 15 5 1 2 4 1 1 8 29 WELLEN 73098 3 1 0 0 0 0 0 0 3 WEMMEL 23102 1 1 0 1 0 0 0 0 3 WERVIK 33029 9 4 1 0 1 0 0 6 12 WESTERLO 13049 5 1 2 1 0 2 0 1 6 WETTEREN 42025 5 2 1 1 0 1 0 1 9 WEVELGEM 34041 23 10 5 5 2 4 1 7 35 WEZEMBEEK-OPPEM 23103 1 2 1 0 1 0 0 1 4 WICHELEN 42026 4 3 0 0 0 1 0 0 6 83

Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal WIELSBEKE 37017 3 1 0 2 0 0 0 6 11 WIJNEGEM 11050 7 3 0 0 0 0 1 3 12 WILLEBROEK 12040 16 5 3 2 1 6 0 15 30 WINGENE 37018 8 0 0 0 0 0 0 3 10 WOMMELGEM 11052 3 1 1 1 0 2 0 2 6 WORTEGEM-PETEGEM 45061 2 0 0 0 0 0 0 0 2 TWICHELEN 42026 4 3 0 0 0 1 0 0 6 WUUSTWEZEL 11053 1 0 0 0 0 0 0 3 3 ZANDHOVEN 11054 3 0 0 0 0 0 0 2 5 ZAVENTEM 23094 15 19 8 8 1 8 4 4 37 ZEDELGEM 31040 3 2 1 0 0 0 0 0 5 ZELE 42028 9 4 1 2 0 2 0 2 14 ZELZATE 43018 6 4 3 2 0 2 0 0 9 ZEMST 23096 3 1 0 1 1 1 0 2 7 ZINGEM 45057 2 2 0 1 0 0 0 1 3 ZOERSEL 11055 6 5 0 1 0 1 0 1 9 ZOMERGEM 44080 2 1 0 0 0 0 0 1 3 ZONHOVEN 71066 4 0 0 1 0 0 0 2 7 ZONNEBEKE 33037 9 1 0 0 0 0 0 3 12 ZOTTEGEM 41081 4 0 0 0 0 0 0 1 4 ZOUTLEEUW 24130 1 0 0 0 0 0 0 0 1 ZUIENKERKE 31042 2 0 0 0 0 0 0 0 2 ZULTE 44081 4 0 1 0 1 1 0 2 8 ZUTENDAAL 71067 6 1 0 1 0 0 0 1 7 ZWALM 45065 0 0 1 0 0 1 0 0 1 ZWEVEGEM 34042 5 6 2 3 2 2 3 5 11 ZWIJNDRECHT 11056 2 5 5 3 0 2 0 2 13 Totaal 1.865 808 372 330 169 394 157 707 3.289 84

Kaart 43: Aantal milieubedrijven per compartiment (per gemeente) Aantal bedrijven 510 255 51 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 85

Tabel 43: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en totale werkgelegenheid 48 (per gemeente) NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid ARRONDISSEMENT ANTWERPEN 11001 AARTSELAAR 16 634 428 6.797 3,74 9,33 11002 ANTWERPEN 307 2.625 12.955 235.375 2,37 1,12 11004 BOECHOUT 6 50 256 2.599 2,34 1,91 11005 BOOM 10 26 305 4.828 3,28 0,53 11007 BORSBEEK 6 9 161 1.313 3,73 0,69 11008 BRASSCHAAT 11 19 674 7.392 1,63 0,25 11009 BRECHT 18 99 420 3.325 4,29 2,99 11013 EDEGEM 8 39 297 7.274 2,69 0,54 11016 ESSEN 6 32 288 2.792 2,08 1,15 11018 HEMIKSEM 8 64 142 2.284 5,63 2,81 11021 HOVE 2 v.g. 86 757 2,33 v.g. 11022 KALMTHOUT 9 80 299 2.730 3,01 2,93 11023 KAPELLEN 10 44 490 4. 975 2,04 0,89 11024 KONTICH 14 77 478 7.693 2,93 1,00 11025 LINT 2 v.g. 85 1.232 2,35 v.g. 11029 MORTSEL 13 59 459 9.328 2,83 0,64 11030 NIEL 3 v.g. 110 1.041 2,73 v.g. 11035 RANST 10 128 319 2.426 3,13 5,28 11037 RUMST 10 58 235 2.637 4,26 2,19 11038 SCHELLE 6 20 134 1.633 4,48 1,24 11039 SCHILDE 5 3 418 2.520 1,20 0,11 11040 SCHOTEN 28 170 650 8.652 4,31 1,97 11044 STABROEK 7 53 175 1.709 4,00 3,11 11050 WIJNEGEM 12 271 336 6.147 3,57 4,40 11052 WOMMELGEM 6 46 359 4.970 1,67 0,93 11053 WUUSTWEZEL 3 v.g. 328 2.245 0,91 v.g. 11054 ZANDHOVEN 5 8 235 2.160 2,13 0,37 11055 ZOERSEL 9 41 319 3.209 2,82 1,26 48 Bron: RSZ en VDAB. 86

11056 ZWIJNDRECHT 13 600 266 6.170 4,89 9,72 11057 MALLE 10 52 371 4.876 2,70 1,07 ARRONDISSEMENT MECHELEN 12002 BERLAAR 3 v.g. 162 1.743 1,85 v.g. 12005 BONHEIDEN 5 3 232 2.721 2,16 0,11 12007 BORNEM 8 44 392 6.402 2,04 0,69 12009 DUFFEL 5 351 243 5.312 2,06 6,61 12014 HEIST-OP-DEN-BERG 16 383 720 8.549 2,22 4,48 12021 LIER 16 182 819 13.960 1,95 1,31 12025 MECHELEN 49 584 1.708 31.410 2,87 1,86 12026 NIJLEN 2 v.g. 322 2.642 0,62 v.g. 12029 PUTTE 1 v.g. 314 2.296 0,32 v.g. 12030 PUURS 11 37 326 5.276 3,37 0,69 12034 SINT-AMANDS 1 v.g. 94 715 1,06 v.g. 12035 SINT-KATELIJNE-WAVER 11 18 446 4.342 2,47 0,42 12040 WILLEBROEK 30 317 385 5.164 7,79 6,14 ARRONDISSEMENT TURNHOUT 13001 ARENDONK 9 390 253 3.105 3,56 12,57 13003 BALEN 8 58 303 3.343 2,64 1,73 13004 BEERSE 19 368 294 7.095 6,46 5,19 13006 DESSEL 11 544 167 2.883 6,59 18,87 13008 GEEL 18 172 739 14.119 2,44 1,22 13010 GROBBENDONK 6 12 221 2.818 2,71 0,44 13011 HERENTALS 20 172 640 12.783 3,13 1,35 13012 HERENTHOUT 3 v.g. 141 1.072 2,13 v.g. 13013 HERSELT 4 v.g. 217 1.468 1,84 v.g. 13014 HOOGSTRATEN 14 34 523 6.184 2,68 0,55 13016 HULSHOUT 2 v.g. 135 1.567 1,48 v.g. 13017 KASTERLEE 2 v.g. 298 3.142 0,67 v.g. 13019 LILLE 3 v.g. 224 2.317 1,34 v.g. 13021 MEERHOUT 2 v.g. 116 1.239 1,72 v.g. 13023 MERKSPLAS 7 30 155 1.803 4,52 1,67 87

Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid 23077 SINT-PIETERS-LEEUW 22 43 493 5.594 4,46 0,76 23081 STEENOKKERZEEL 5 24 157 4.524 3,18 0,53 23086 TERNAT 7 14 312 4.795 2,24 0,30 23088 VILVOORDE 19 411 680 18.518 2,79 2,22 23094 ZAVENTEM 37 355 1.232 39.190 3,00 0,91 23096 ZEMST 7 19 227 1.937 3,08 0,99 23097 ROOSDAAL 3 v.g. 140 1.253 2,14 v.g. 23099 KRAAINEM 4 v.g. 164 1.237 2,44 v.g. 23100 LINKEBEEK 2 v.g. 62 1.092 3,23 v.g. 23101 SINT-GENESIUS-RODE 7 13 296 2.181 2,36 0,59 23102 WEMMEL 3 v.g. 295 2.759 1,02 v.g. 23103 WEZEMBEEK-OPPEM 4 v.g. 124 988 3,23 v.g. 23104 LENNIK 3 v.g. 158 1.688 1,90 v.g. ARRONDISSEMENT LEUVEN 24001 AARSCHOT 12 16 542 8.150 2,21 0,20 24008 BEKKEVOORT 2 v.g. 95 799 2,11 v.g. 24009 BERTEM 4 v.g. 129 958 3,10 v.g. 24011 BIERBEEK 3 v.g. 106 1.885 2,83 v.g. 24014 BOORTMEERBEEK 9 10 200 2.018 4,50 0,49 24016 BOUTERSEM 3 v.g. 79 641 3,80 v.g. 24020 DIEST 9 25 514 8.008 1,75 0,32 24028 GEETBETS 2 v.g. 104 794 1,92 v.g. 24033 HAACHT 4 v.g. 206 2.077 1,94 v.g. 24038 HERENT 7 17 263 2.728 2,66 0,61 24041 HOEGAARDEN 3 v.g. 62 474 4,84 v.g. 24043 HOLSBEEK 4 v.g. 115 792 3,48 v.g. 24048 KEERBERGEN 6 8 199 1.577 3,02 0,51 24054 KORTENAKEN 1 v.g. 119 666 0,84 v.g. 24055 KORTENBERG 11 113 229 3.478 4,80 3,24 88

24059 LANDEN 2 v.g. 181 2.080 1,10 v.g. 24062 LEUVEN 57 413 2.075 53.359 2,75 0,77 24066 LUBBEEK 7 20 206 2.103 3,40 0,94 24086 OUD-HEVERLEE 2 v.g. 134 1.715 1,49 v.g. 24094 ROTSELAAR 8 17 200 1.940 4,00 0,86 24104 TERVUREN 4 v.g. 203 2.498 1,97 v.g. 24107 TIENEN 19 55 576 10.860 3,30 0,51 24109 TREMELO 8 11 213 1.597 3,76 0,66 24130 ZOUTLEEUW 1 v.g. 143 1.271 0,70 v.g. 24133 LINTER 1 v.g. 78 528 1,28 v.g. 24134 SCHERPENHEUVEL-ZICHEM 4 v.g. 326 2.583 1,23 v.g. 24137 GLABBEEK-ZUURBEMDE 5 44 72 503 6,94 8,81 25105 TUBIZE 1 v.g. 260 3.421 0,38 v.g. ARRONDISSEMENT BRUGGE 31003 BEERNEM 5 16 259 3 116 1,93 0,53 31004 BLANKENBERGE 1 v.g. 535 3 329 0,19 v.g. 31005 BRUGGE 73 739 3.001 52.220 2,43 1,41 31006 DAMME 7 6 226 1.965 3,10 0,31 31012 JABBEKE 2 v.g. 242 2.042 0,83 v.g. 31022 OOSTKAMP 8 22 421 5.027 1,90 0,44 31033 TORHOUT 10 27 470 5.575 2,13 0,49 31040 ZEDELGEM 5 28 450 5.845 1,11 0,48 31042 ZUIENKERKE 2 v.g. 61 318 3,28 v.g. 31043 KNOKKE-HEIST 12 39 1.412 7.608 0,85 0,51 ARRONDISSEMENT DIKSMUIDE 32003 DIKSMUIDE 11 101 397 3.850 2,77 2,64 32006 HOUTHULST 27 37 152 1.482 17,76 2,52 32010 KOEKELARE 6 26 158 999 3,80 2,63 32011 KORTEMARK 15 42 307 3.005 4,89 1,40 32030 LO-RENINGE 3 v.g. 78 699 3,85 v.g. 89

Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid ARRONDISSEMENT IEPER 33011 IEPER 21 48 878 14.925 2,39 0,32 33021 POPERINGE 11 20 479 4.932 2,30 0,41 33029 WERVIK 12 102 295 3.246 4,07 3,14 33037 ZONNEBEKE 12 47 225 1 807 5,33 2,63 33039 HEUVELLAND 2 v.g. 169 1.478 1,18 v.g. 33040 LANGEMARK-POELKAPELLE 7 8 115 1.501 6,09 0,57 33041 VLETEREN 3 v.g. 67 387 4,48 v.g. ARRONDISSEMENT KORTRIJK 34002 ANZEGEM 5 14 320 3.215 1,56 0,44 34003 AVELGEM 3 v.g. 194 1.699 1,55 v.g. 34009 DEERLIJK 11 98 316 3.721 3,48 2,63 34013 HARELBEKE 18 222 603 7.250 2,99 3,07 34022 KORTRIJK 53 110 2.293 37.025 2,31 0,30 34023 KUURNE 12 12 377 6.452 3,18 0,18 34025 LENDELEDE 6 29 135 1.445 4,44 2,01 34027 MENEN 17 391 712 8.748 2,39 4,47 34040 WAREGEM 29 282 1.086 15.555 2,67 1,81 34041 WEVELGEM 35 170 740 8.494 4,73 2,00 34042 ZWEVEGEM 11 31 405 5.871 2,72 0,53 ARRONDISSEMENT OOSTENDE 35002 BREDENE 4 v.g. 178 1.241 2,25 v.g. 35005 GISTEL 8 85 233 1.879 3,43 4,51 35006 ICHTEGEM 9 78 246 1.415 3,66 5,48 35011 MIDDELKERKE 4 v.g. 488 2.424 0,82 v.g. 35013 OOSTENDE 33 128 1.918 24.218 1,72 0,53 35014 OUDENBURG 9 19 156 1.304 5,77 1,43 35029 DE HAAN 1 v.g. 310 2.102 0,32 v.g. 90

36006 HOOGLEDE 8 56 221 3.446 3,62 1,63 36007 INGELMUNSTER 1 v.g. 288 2.729 0,35 v.g. ARRONDISSEMENT ROESELARE 36008 IZEGEM 24 184 711 9.523 3,38 1,93 36010 LEDEGEM 5 20 226 1.448 2,21 1,38 36011 LICHTERVELDE 10 72 196 1.678 5,10 4,26 36012 MOORSLEDE 6 7 231 1.862 2,60 0,38 36015 ROESELARE 32 527 1.553 25.977 2,06 2,03 36019 STADEN 7 9 280 3.081 2,50 0,29 ARRONDISSEMENT TIELT 37002 DENTERGEM 6 6 168 1.590 3,57 0,39 37007 MEULEBEKE 12 49 226 2.441 5,31 1,99 37010 OOSTROZEBEKE 7 12 196 2.433 3,57 0,51 37011 PITTEM 7 34 212 1.744 3,30 1,93 37015 TIELT 21 137 518 7.668 4,05 1,78 37017 WIELSBEKE 11 172 219 4.935 5,02 3,48 37018 WINGENE 10 18 312 1.958 3,21 0,91 37020 ARDOOIE 8 49 256 3.364 3,13 1,46 ARRONDISSEMENT VEURNE 38002 ALVERINGEM 2 v.g. 95 513 2,11 v.g. 38014 KOKSIJDE 5 47 573 4.158 0,87 1,12 38016 NIEUWPOORT 6 8 347 3.081 1,73 0,27 38025 VEURNE 7 73 383 5.643 1,83 1,30 ARRONDISSEMENT AALST 41002 AALST 44 329 1.625 27.336 2,71 1,20 41011 DENDERLEEUW 8 237 186 2.490 4,30 9,52 41018 GERAARDSBERGEN 10 14 458 5.312 2,18 0,26 41024 HAALTERT 3 v.g. 267 1.743 1,12 v.g. 41027 HERZELE 6 6 225 1.923 2,67 0,33 41034 LEDE 4 v.g. 224 1.879 1,79 v.g. 41048 NINOVE 18 24 663 7.994 2,71 0,30 91

Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid 41063 SINT-LIEVENS-HOUTEM 6 35 149 1.815 4,03 1,92 41081 ZOTTEGEM 4 v.g. 410 5.011 0,98 v.g. 41082 ERPE-MERE 11 22 303 3.330 3,63 0,67 ARRONDISSEMENT DENDERMONDE 42003 BERLARE 2 v.g. 239 1.326 0,84 v.g. 42004 BUGGENHOUT 5 59 208 3.036 2,40 1,94 42006 DENDERMONDE 34 384 832 12.320 4,09 3,12 42008 HAMME 10 60 412 4.261 2,43 1,41 42010 LAARNE 6 19 232 1.432 2,59 1,30 42011 LEBBEKE 13 56 274 2.541 4,74 2,21 42023 WAASMUNSTER 4 v.g. 166 1.264 2,41 v.g. 42025 WETTEREN 9 35 530 7.493 1,70 0,46 42026 WICHELEN 6 100 178 1.601 3,37 6,23 42028 ZELE 14 137 416 6.102 3,37 2,24 ARRONDISSEMENT EEKLO 43002 ASSENEDE 5 11 215 2.805 2,33 0,41 43005 EEKLO 10 84 440 6.714 2,27 1,25 43007 KAPRIJKE 2 v.g. 103 859 1,94 v.g. 43010 MALDEGEM 15 51 518 3.744 2,90 1,37 43014 SINT-LAUREINS 1 v.g. 108 633 0,93 v.g. 43018 ZELZATE 9 79 191 3.180 4,71 2,47 ARRONDISSEMENT GENT 44001 AALTER 9 26 400 5.296 2,25 0,50 44011 DEINZE 18 51 723 9.117 2,49 0,56 44012 DE PINTE 3 v.g. 131 712 2,29 v.g. 44013 DESTELBERGEN 11 16 340 3.141 3,24 0,49 44019 EVERGEM 16 64 467 5.302 3,43 1,21 44020 GAVERE 8 24 224 2.335 3,57 1,01 92

44021 GENT 163 1.444 5.782 127.513 2,82 1,13 44029 KNESSELARE 7 5 147 965 4,76 0,56 44034 LOCHRISTI 7 15 440 2.755 1,59 0,54 44036 LOVENDEGEM 5 5 142 1.392 3,52 0,36 44040 MELLE 7 18 205 2.627 3,41 0,68 44043 MERELBEKE 12 48 424 3.877 2,83 1,24 44045 MOERBEKE 1 v.g. 81 624 1,23 v.g. 44048 NAZARETH 13 49 280 3.541 4,64 1,39 44049 NEVELE 6 133 212 1.544 2,83 8,61 44052 OOSTERZELE 6 16 245 1.723 2,45 0,95 44064 SINT-MARTENS-LATEM 4 v.g. 258 1.350 1,55 v.g. 44072 WAARSCHOOT 2 v.g. 130 1.200 1,54 v.g. 44073 WACHTEBEKE 1 v.g. 89 802 1,12 v.g. 44080 ZOMERGEM 3 v.g. 127 1.112 2,36 v.g. 44081 ZULTE 8 57 321 2.889 2,49 1,96 ARRONDISSEMENT OUDENAARDE 45017 KRUISHOUTEM 10 20 216 2.286 4,63 0,88 45035 OUDENAARDE 17 49 665 12.946 2,56 0,38 45041 RONSE 7 27 470 7.884 1,49 0,35 45057 ZINGEM 3 v.g. 112 737 2,68 v.g. 45059 BRAKEL 3 v.g. 198 1.669 1,52 v.g. 45060 KLUISBERGEN 3 v.g. 111 1.659 2,70 v.g. 45061 WORTEGEM-PETEGEM 2 v.g. 123 1.424 1,63 v.g. 45063 LIERDE 2 v.g. 91 551 2,20 v.g. 45065 ZWALM 1 v.g. 114 861 0,88 v.g. ARRONDISSEMENT SINT-NIKLAAS 46003 BEVEREN 30 429 905 12.814 3,31 3,35 46013 KRUIBEKE 7 31 235 2.183 2,98 1,44 46014 LOKEREN 27 200 763 10.096 3,54 1,98 46020 SINT-GILLIS-WAAS 14 20 292 1.910 4,79 1,03 46021 SINT-NIKLAAS 34 204 1.773 25.958 1,92 0,78 46024 STEKENE 2 v.g. 277 1.928 0,72 v.g. 93

Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid VERVOLG ARRONDISSEMENT SINT-NIKLAAS 46025 TEMSE 22 198 551 6.076 3,99 3,26 PROVINCIE HENEGOUWEN 51009 BERNISSART 1 v.g. 127 1.574 0,79 v.g. 52011 CHARLEROI 1 v.g. 3.591 77.296 0,03 v.g. 53065 QUAREGNON 1 v.g. 199 2.176 0,50 v.g. 53070 SAINT-GHISLAIN 1 v.g. 320 6.450 0,31 v.g. 54007 MOUSCRON 1 v.g. 1.069 15.998 0,09 v.g. 62051 HERSTAL 1 v.g. 688 13.139 0,15 v.g. 62063 LIEGE 2 v.g. 5.094 93.453 0,04 v.g. 63023 EUPEN 1 v.g. 609 8.937 0,16 v.g. ARRONDISSEMENT HASSELT 71002 AS 2 v.g. 97 808 2,06 v.g. 71004 BERINGEN 14 127 597 6.890 2,35 1,84 71011 DIEPENBEEK 14 125 302 3.859 4,64 3,25 71016 GENK 36 344 1.200 35.441 3,00 0,97 71017 GINGELOM 5 5 106 810 4,72 0,62 71020 HALEN 2 v.g. 155 1.986 1,29 v.g. 71022 HASSELT 40 138 2.229 44.711 1,79 0,31 71024 HERK-DE-STAD 5 24 273 2.851 1,83 0,83 71037 LUMMEN 17 132 314 3.550 5,41 3,72 71045 NIEUWERKERKEN 3 v.g. 151 1.220 1,99 v.g. 71047 OPGLABBEEK 6 15 214 2.686 2,80 0,57 71053 SINT-TRUIDEN 24 104 1.079 14.657 2,22 0,71 71057 TESSENDERLO 11 75 328 6.818 3,35 1,09 71066 ZONHOVEN 7 12 351 4.150 1,99 0,30 71067 ZUTENDAAL 7 27 134 1.297 5,22 2,05 71069 HAM 1 v.g. 117 1.531 0,85 v.g. 94

71070 HEUSDEN-ZOLDER 18 97 487 5.281 3,70 1,83 ARRONDISSEMENT MAASEIK 72003 BOCHOLT 6 53 210 1.907 2,86 2,78 72004 BREE 5 6 352 4.960 1,42 0,12 72018 KINROOI 3 v.g. 204 1.654 1,47 v.g. 72020 LOMMEL 6 80 505 8.509 1,19 0,94 72021 MAASEIK 5 40 442 5.149 1,13 0,78 72025 NEERPELT 6 8 267 2.381 2,25 0,33 72029 OVERPELT 8 106 317 6.345 2,52 1,67 72030 PEER 7 22 281 5.311 2,49 0,41 72037 HAMONT-ACHEL 7 21 285 3.573 2,46 0,59 72038 HECHTEL-EKSEL 2 v.g. 195 1.455 1,03 v.g. 72039 HOUTHALEN- HELCHTEREN 15 279 546 9.034 2,75 3,09 72040 MEEUWEN-GRUITRODE 5 50 180 1.752 2,78 2,87 72041 DILSEN-STOKKEM 12 64 280 4.349 4,29 1,46 ARRONDISSEMENT TONGEREN 73001 ALKEN 10 42 291 3.374 3,44 1,24 73006 BILZEN 16 65 549 5.197 2,91 1,24 73009 BORGLOON 3 v.g. 240 2.590 1,25 v.g. 73022 HEERS 2 v.g. 116 807 1,72 v.g. 73032 HOESELT 1 v.g. 195 1.561 0,51 v.g. 73040 KORTESSEM 4 v.g. 134 1.066 2,99 v.g. 73042 LANAKEN 10 19 471 5.651 2,12 0,33 73066 RIEMST 6 11 276 2.158 2,17 0,49 73083 TONGEREN 12 103 664 8.514 1,81 1,21 73098 WELLEN 3 v.g. 151 1.714 1,99 v.g. 73107 MAASMECHELEN 9 126 543 6.684 1,66 1,89 PROVINCIE NAMEN 92035 EGHEZEE 1 v.g. 232 1.465 0,43 v.g. 92094 NAMUR 1 v.g. 2.284 47.086 0,04 v.g. 92142 GEMBLOUX 1 v.g. 405 4.416 0,25 v.g. Totaal 3.289 25.493 155.276 2.428.277 2,12 1,05 95

Kaart 44: Aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand 49 (per gemeente) Aandeel milieubedrijven in bedrijvenbestand 5 tot 20% (16) 4 tot 5% (32) 3,5 tot 4% (19) 3 tot 3,5% (43) 2,5 tot 3% (39) 2 tot 2,5% (53) 1,5 tot 2% (38) 1 tot 1,5% (28) 0,5 tot 1% (19) 0 tot 0,5% (4) 3.3.3 Milieuomzet Kaart 45: Milieuomzet (per gemeente) 49 Deze aandelen zijn systematisch een OVERschatting aangezien bij de milieubedrijven alle zelfstandigen als bedrijven worden aanzien, terwijl bij de gewone bedrijven zelfstandigen pas als bedrijven worden aanzien als zij ook werknemers in dienst hebben. Gemiddeld bedraagt het aldus gemeten aandeel van de milieubedrijven in het totale bedrijvenbestand iets meer dan 2%. 96

Tabel 44: Milieuomzet en gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) ARRONDISSEMENT ANTWERPEN 11001 AARTSELAAR 16 634 428 6.797 3,74 9.33 11002 ANTWERPEN 307 2.625 12.955 235.375 2,37 1,12 11004 BOECHOUT 6 50 256 2.599 2,34 1,91 11002 ANTWERPEN 17.885.103 307 58.258 1 1 51 11004 BOECHOUT 325.994 6 54.332 104 163 59 11005 BOOM 169.787 10 16.979 143 104 154 11007 BORSBEEK 88.352 6 14.725 175 177 159 11008 BRASSCHAAT 104.436 11 9.494 167 88 180 11009 BRECHT 457.688 18 25.427 83 40 122 11013 EDEGEM 114.312 8 14.289 163 130 161 11016 ESSEN 238.537 6 39.756 124 167 85 11018 HEMIKSEM 317.876 8 39.735 107 125 86 11022 KALMTHOUT 423.077 9 47.009 87 109 72 11023 KAPELLEN 331.537 10 33.154 103 98 104 11024 KONTICH 487.429 14 34.816 78 58 97 11029 MORTSEL 340.114 13 26.163 102 63 120 11035 RANST 505.501 10 50.550 75 94 63 11037 RUMST 342.694 10 34.269 101 97 99 11038 SCHELLE 139.262 6 23.210 152 172 130 11039 SCHILDE 23.588 5 4.718 201 201 198 11040 SCHOTEN 1.190.255 28 42.509 38 19 79 11044 STABROEK 371.958 7 53.137 93 137 60 11050 WIJNEGEM 1.082.056 12 90.171 42 66 29 11052 WOMMELGEM 615.560 6 102.593 68 161 25 11054 ZANDHOVEN 55.652 5 11.130 186 198 174 11055 ZOERSEL 111.591 9 12.399 164 115 165 11056 ZWIJNDRECHT 3.083.464 13 237.190 10 60 5 11057 MALLE 500.303 10 50.030 76 95 64 50 Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven worden in onderstaande tabel opgenomen. De vetgedrukte cijfers duiden op maximale cijfers. 97

Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) ARRONDISSEMENT MECHELEN 12005 BONHEIDEN 17.087 5 3.417 203 203 203 12007 BORNEM 642.817 8 80.352 64 120 35 12009 DUFFEL 3.855.849 5 771.170 5 185 1 12014 HEIST-OP-DEN-BERG 2.550.952 16 159.435 19 46 12 12021 LIER 1.403.263 16 87.704 34 47 30 12025 MECHELEN 2.738.018 49 55.878 16 6 57 12030 PUURS 206.976 11 18.816 132 85 150 12035 SINT-KATELIJNE-WAVER 73.715 11 6.701 179 90 189 12040 WILLEBROEK 2.973.146 30 99.105 12 17 26 ARRONDISSEMENT TURNHOUT 13001 ARENDONK 5.015.119 9 557.235 4 106 2 13003 BALEN 299.298 8 37.412 110 126 90 13004 BEERSE 2.913.063 19 153.319 13 32 13 13006 DESSEL 3.425.764 11 311.433 9 77 3 13008 GEEL 1.564.801 18 86.933 32 37 31 13010 GROBBENDONK 98.646 6 16.441 170 176 157 13011 HERENTALS 894.787 20 44.739 47 30 74 13014 HOOGSTRATEN 129.472 14 9.248 155 59 183 13023 MERKSPLAS 160.088 7 22.870 148 146 133 13025 MOL 2.112.653 23 91.854 21 24 28 13029 OLEN 436.961 8 54.620 86 123 58 13035 RAVELS 354.043 13 27.234 97 62 116 13037 RIJKEVORSEL 223.041 10 22.304 128 101 136 13040 TURNHOUT 259.326 12 21.611 117 73 138 13049 WESTERLO 290.433 6 48.406 111 164 68 98

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 21004 BRUSSEL 853.693 11 77.608 48 80 36 ARRONDISSEMENT HALLE VILVOORDE 23002 ASSE 833.878 7 119.125 49 133 16 23003 BEERSEL 1.986.360 18 110.353 23 36 23 23016 DILBEEK 589.031 21 28.049 71 28 114 23025 GRIMBERGEN 663.121 20 33.156 61 31 103 23027 HALLE 181.162 6 30.194 140 171 109 23038 KAMPENHOUT 650.600 7 92.943 63 134 27 23045 LONDERZEEL 259.068 7 37.010 118 140 91 23047 MACHELEN 348.778 12 29.065 100 71 113 23050 MEISE 29.570 7 4.224 199 158 201 23052 MERCHTEM 167.459 8 20.932 146 128 141 23060 OPWIJK 127.039 6 21.173 156 173 139 23062 OVERIJSE 516.726 14 36.909 73 57 92 23077 SINT-PIETERS-LEEUW 256.399 22 11.655 119 26 172 23081 STEENOKKERZEEL 109.253 5 21.851 165 195 137 23086 TERNAT 94.545 7 13.506 174 148 163 23088 VILVOORDE 2.266.009 19 119.264 20 33 15 23094 ZAVENTEM 1.686.095 37 45.570 28 9 73 23096 ZEMST 240.902 7 34.415 122 141 98 23101 SINT-GENESIUS-RODE 48.425 7 6.918 189 154 188 ARRONDISSEMENT LEUVEN 24001 AARSCHOT 101.089 12 8.424 169 75 184 24014 BOORTMEERBEEK 47.898 9 5.322 191 116 193 24020 DIEST 152.012 9 16.890 150 112 155 24038 HERENT 207.950 7 29.707 131 143 111 24048 KEERBERGEN 57.074 6 9.512 184 179 179 24055 KORTENBERG 616.758 11 56.069 67 82 56 24062 LEUVEN 2.710.329 57 47.550 17 4 70 24066 LUBBEEK 179.052 7 25.579 142 144 121 24094 ROTSELAAR 96.065 8 12.008 172 131 169 99

Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) Vervolg ARRONDISSEMENT LEUVEN 24107 TIENEN 359.670 19 18.930 94 34 148 24109 TREMELO 187.974 8 23.497 135 127 129 24137 GLABEEK - 283.009 5 56.602 112 187 54 ZUURBEMDE ARRONDISSEMENT BRUGGE 31003 BEERNEM 126.019 5 25.204 157 192 124 31005 BRUGGE 3.731.088 73 51.111 8 3 62 31006 DAMME 30.853 7 4.408 196 157 200 31022 OOSTKAMP 94.793 8 11.849 173 132 170 31033 TORHOUT 201.847 10 20.185 133 102 144 31040 ZEDELGEM 181.300 5 36.260 138 190 95 31043 KNOKKE-HEIST 253.988 12 21.166 121 74 140 ARRONDISSEMENT DIKSMUIDE 32003 DIKSMUIDE 618.855 11 56.260 66 81 55 32006 HOUTHULST 260.978 27 9.666 116 21 178 32010 KOEKELARE 212.216 6 35.369 130 168 96 32011 KORTEMARK 394.871 15 26.325 91 52 119 ARRONDISSEMENT IEPER 33011 IEPER 350.833 21 16.706 98 29 156 33021 POPERINGE 132.269 11 12.024 154 87 168 33029 WERVIK 1.345.501 12 112.125 36 65 22 33037 ZONNEBEKE 459.482 12 38.290 82 68 89 33040 LANGEMARK-POELKAPELLE 48.961 7 6.994 188 153 186 ARRONDISSEMENT KORTRIJK 34002 ANZEGEM 124.332 5 24.866 158 193 125 100

34009 DEERLIJK 1.173.720 11 106.702 39 79 24 34013 HARELBEKE 3.061.873 18 170.104 11 35 11 34022 KORTRIJK 999.004 53 18.849 44 5 149 34023 KUURNE 56.921 12 4.743 185 76 197 34025 LENDELEDE 185.544 6 30.924 136 169 107 34027 MENEN 3.756.776 17 220.987 6 42 6 34040 WAREGEM 1.764.786 29 60.855 26 18 50 34041 WEVELGEM 1.192.550 35 34.073 37 11 100 34042 ZWEVEGEM 213.619 11 19.420 129 84 146 ARRONDISSEMENT OOSTENDE 35005 GISTEL 2.020.694 8 252.587 22 117 4 35006 ICHTEGEM 511.147 9 56.794 74 108 53 35013 OOSTENDE 788.021 33 23.879 51 14 128 35014 OUDENBURG 139.480 9 15.498 151 113 158 ARRONDISSEMENT ROESELARE 36006 HOOGLEDE 583.608 8 72.951 72 121 40 36008 IZEGEM 1.169.259 24 48.719 40 22 67 36010 LEDEGEM 96.795 5 19.359 171 196 147 36011 LICHTERVELDE 608.929 10 60.893 70 93 49 36012 MOORSLEDE 31.428 6 5.238 194 182 194 36015 ROESELARE 3.743.738 32 116.992 7 15 18 36019 STADEN 43.801 7 6.257 192 155 190 ARRONDISSEMENT TIELT 37002 DENTERGEM 30.322 6 5.054 197 183 195 37007 MEULEBEKE 483.971 12 40.331 79 67 83 37010 OOSTROZEBEKE 82.051 7 11.722 176 149 171 37011 PITTEM 227.883 7 32.555 127 142 105 37015 TIELT 612.544 21 29.169 69 27 112 37017 WIELSBEKE 1.605.100 11 145.918 30 78 14 37018 WINGENE 229.193 10 22.919 125 99 132 37020 ARDOOIE 325.532 8 40.691 105 124 82 101

Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) ARRONDISSEMENT VEURNE 38014 KOKSIJDE 168.248 5 33.650 145 191 101 38016 NIEUWPOORT 48.184 6 8.031 190 180 185 38025 VEURNE 459.918 7 65.703 81 135 44 ARRONDISSEMENT AALST 41002 AALST 1.880.810 44 42.746 24 7 78 41011 DENDERLEEUW 1.599.056 8 199.882 31 118 8 41018 GERAARDSBERGEN 102.383 10 10.238 168 105 175 41027 HERZELE 29.898 6 4.983 198 184 196 41048 NINOVE 168.568 18 9.365 144 41 182 41063 SINT-LIEVENS-HOUTEM 261.107 6 43.518 115 165 77 41082 ERPE-MERE 134.253 11 12.205 153 86 166 ARRONDISSEMENT DENDERMONDE 42004 BUGGENHOUT 196.727 5 39.345 134 189 87 42006 DENDERMONDE 2.630.418 34 77.365 18 12 37 42008 HAMME 731.573 10 73.157 55 91 39 42010 LAARNE 72.423 6 12.070 180 178 167 42011 LEBBEKE 940.704 13 72.362 45 61 41 42025 WETTEREN 183.081 9 20.342 137 111 143 42026 WICHELEN 409.691 6 68.282 88 162 43 42028 ZELE 1.164.186 14 83.156 41 54 32 ARRONDISSEMENT EEKLO 43002 ASSENEDE 68.778 5 13.756 182 197 162 43005 EEKLO 704.800 10 70.480 57 92 42 43010 MALDEGEM 398.636 15 26.576 90 51 117 43018 ZELZATE 359.580 9 39.953 95 110 84 102

ARRONDISSEMENT GENT 44001 AALTER 121.293 9 13.477 160 114 164 44011 DEINZE 654.357 18 36.353 62 39 94 44013 DESTELBERGEN 76.536 11 6.958 178 89 187 44019 EVERGEM 785.497 16 49.094 52 48 65 44020 GAVERE 116.667 8 14.583 162 129 160 44021 GENT 10.253.208 163 62.903 2 2 47 44029 KNESSELARE 30.879 7 4.411 195 156 199 44034 LOCHRISTI 70.342 7 10.049 181 151 177 44036 LOVENDEGEM 19.756 5 3.951 202 202 202 44040 MELLE 308.143 7 44.020 108 138 76 44043 MERELBEKE 304.953 12 25.413 109 72 123 44048 NAZARETH 267.271 13 20.559 114 64 142 44049 NEVELE 675.136 6 112.523 59 160 21 44052 OOSTERZELE 254.558 6 42.426 120 166 80 44081 ZULTE 495.112 8 61.889 77 122 48 ARRONDISSEMENT OUDENAARDE 45017 KRUISHOUTEM 474.728 10 47.473 80 96 71 45035 OUDENAARDE 448.972 17 26.410 84 44 118 45041 RONSE 275.303 7 39.329 113 139 88 ARRONDISSEMENT SINT-NIKLAAS 46003 BEVEREN 6.570.752 30 219.025 3 16 7 46013 KRUIBEKE 161.713 7 23.102 147 145 131 46014 LOKEREN 901.106 27 33.374 46 20 102 46020 SINT-GILLIS-WAAS 1.075.466 14 76.819 43 55 38 46021 SINT-NIKLAAS 1.785.516 34 52.515 25 13 61 46025 TEMSE 1.398.789 22 63.581 35 25 46 ARRONDISSEMENT HASSELT 71004 BERINGEN 620.007 14 44.286 65 56 75 71011 DIEPENBEEK 1.641.908 14 117.279 29 53 17 71016 GENK 2.893.746 36 80.382 14 10 34 103

Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) 71017 GINGELOM 27.860 5 5.572 200 200 192 71022 HASSELT 745.938 40 18.648 53 8 151 71024 HERK-DE-STAD 122.145 5 24.429 159 194 126 71037 LUMMEN 830.134 17 48.831 50 43 66 71047 OPGLABBEEK 107.336 6 17.889 166 175 153 71053 SINT-TRUIDEN 671.298 24 27.971 60 23 115 71057 TESSENDERLO 349.430 11 31.766 99 83 106 71066 ZONHOVEN 78.561 7 11.223 177 150 173 71067 ZUTENDAAL 405.262 7 57.895 89 136 52 71070 HEUSDEN-ZOLDER 733.822 18 40.768 54 38 81 ARRONDISSEMENT MAASEIK 72003 BOCHOLT 181.163 6 30.194 139 170 108 72004 BREE 50.934 5 10.187 187 199 176 72020 LOMMEL 688.415 6 114.736 58 159 20 72021 MAASEIK 239.484 5 47.897 123 188 69 72025 NEERPELT 34.510 6 5.752 193 181 191 72029 OVERPELT 1.547.205 8 193.401 33 119 9 72030 PEER 65.583 7 9.369 183 152 181 72037 HAMONT-ACHEL 157.302 7 22.472 149 147 135 72039 HOUTHALEN-HELCHTEREN 1.747.091 15 116.473 27 50 19 72040 MEEUWEN-GRUITRODE 318.899 5 63.780 106 186 45 72041 DILSEN-STOKKEM 359.060 12 29.922 96 70 110 ARRONDISSEMENT TONGEREN 73001 ALKEN 228.251 10 22.825 126 100 134 73006 BILZEN 384.306 16 24.019 92 49 127 73042 LANAKEN 180.760 10 18.076 141 103 152 73066 RIEMST 117.057 6 19.510 161 174 145 73083 TONGEREN 440.695 12 36.725 85 69 93 73107 MAASMECHELEN 728.841 9 80.982 56 107 33 Gemeenten met minder dan 6.944.951 243 28.580-5 milieubedrijven Totaal 179.918.562 3.289 54.703 104

Kaart 46: Gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) Gemiddelde milieuomzet (in duizenden BEF) 500 000 tot 1 000 000 (2) 250 000 tot 500 000 (2) 100 000 tot 500 000 (25) 75 000 tot 100 000 (13) 50 000 tot 75 000 (32) 40 000 tot 50 000 (20) 30 000 tot 40 000 (30) 20 000 tot 30 000 (44) 10 000 tot 20 000 (51) 5 000 tot 10 000 (46) 0 tot 5 000 (43) Kaart 47: Milieuomzet per compartiment (per gemeente) 51 Milieuomzet 18 000 000 9 000 000 1 800 000 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 51 De indeling in compartimenten per gemeente genereert heel wat deelsegmenten waarin het aantal bedrijven kleiner is dan 5. Om deze reden wordt de milieuomzet per compartiment en per gemeente niet in tabelvorm weergegeven. 105

3.3.4 Milieuwerkgelegenheid Kaart 48: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) 106

Tabel 45: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector 11001 AARTSELAAR 634 16 40 2,49% 5 5 5 11002 ANTWERPEN 2.625 307 9 10,30% 1 58 1 11004 BOECHOUT 50 6 8 0,19% 98 61 98 11005 BOOM 26 10 3 0,10% 140 151 140 11007 BORSBEEK 9 6 2 0,04% 186 178 186 11008 BRASSCHAAT 19 11 2 0,07% 159 175 159 11009 BRECHT 99 18 6 0,39% 60 87 60 11013 EDEGEM 39 8 5 0,15% 118 96 118 11016 ESSEN 32 6 5 0,13% 127 92 127 11018 HEMIKSEM 64 8 8 0,25% 80 64 80 11022 KALMTHOUT 80 9 9 0,31% 69 49 69 11023 KAPELLEN 44 10 4 0,17% 110 106 110 11024 KONTICH 77 14 6 0,30% 73 89 73 11029 MORTSEL 59 13 5 0,23% 84 103 84 11035 RANST 128 10 13 0,50% 46 25 46 11037 RUMST 58 10 6 0,23% 87 85 87 11038 SCHELLE 20 6 3 0,08% 151 128 151 11039 SCHILDE 3 5 1 0,01% 203 203 203 11040 SCHOTEN 170 28 6 0,67% 38 81 38 11044 STABROEK 53 7 8 0,21% 93 68 93 11050 WIJNEGEM 271 12 23 1,06% 26 10 26 11052 WOMMELGEM 46 6 8 0,18% 108 66 108 11054 ZANDHOVEN 8 5 2 0,03% 191 177 191 11055 ZOERSEL 41 9 5 0,16% 116 104 116 11056 ZWIJNDRECHT 600 13 46 2,35% 6 3 6 11057 MALLE 52 10 5 0,20% 94 94 94 12005 BONHEIDEN 3 5 1 0,01% 202 202 202 12007 BORNEM 44 8 5 0,17% 111 90 111 52 Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven zijn in deze tabel opgenomen. De gemeenten zijn gesorteerd volgens NIS-code. Voor een indeling in arrondissementen en provincies, zie Tabel 41 op blz. 67. 107

Vervolg tabel 45 NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector 12009 DUFFEL 351 5 70 1,38% 19 1 19 12014 HEIST-OP-DEN-BERG 383 16 24 1,50% 16 8 16 12021 LIER 182 16 11 0,72% 33 29 33 12025 MECHELEN 584 49 12 2,29% 7 27 7 12030 PUURS 37 11 3 0,14% 122 130 122 12035 SINT-KATELIJNE-WAVER 18 11 2 0,07% 161 176 161 12040 WILLEBROEK 317 30 11 1,24% 22 32 22 13001 ARENDONK 390 9 43 1,53% 14 4 14 13003 BALEN 58 8 7 0,23% 86 73 86 13004 BEERSE 368 19 19 1,44% 17 13 17 13006 DESSEL 544 11 49 2,13% 8 2 8 13008 GEEL 172 18 10 0,68% 36 41 36 13010 GROBBENDONK 12 6 2 0,05% 179 164 179 13011 HERENTALS 172 20 9 0,68% 35 55 35 13014 HOOGSTRATEN 34 14 2 0,13% 125 154 125 13023 MERKSPLAS 30 7 4 0,12% 130 110 130 13025 MOL 684 23 30 2,68% 4 6 4 13029 OLEN 79 8 10 0,31% 70 37 70 13035 RAVELS 66 13 5 0,26% 77 95 77 13037 RIJKEVORSEL 41 10 4 0,16% 115 113 115 13040 TURNHOUT 49 12 4 0,19% 102 114 102 13049 WESTERLO 14 6 2 0,06% 174 155 174 21004 BRUSSEL 179 11 16 0,70% 34 18 34 23002 ASSE 97 7 14 0,38% 62 22 62 23003 BEERSEL 295 18 16 1,16% 23 17 23 23016 DILBEEK 116 21 6 0,45% 50 88 50 23025 GRIMBERGEN 96 20 5 0,38% 64 99 64 108

23027 HALLE 37 6 6 0,15% 121 79 121 23038 KAMPENHOUT 61 7 9 0,24% 82 53 82 23045 LONDERZEEL 29 7 4 0,11% 132 112 132 23047 MACHELEN 88 12 7 0,35% 65 71 65 23050 MEISE 7 7 1 0,03% 194 198 194 23052 MERCHTEM 27 8 3 0,11% 136 129 136 23060 OPWIJK 16 6 3 0,06% 169 150 169 23062 OVERIJSE 113 14 8 0,44% 51 62 51 23077 SINT-PIETERS-LEEUW 43 22 2 0,17% 112 167 112 23081 STEENOKKERZEEL 24 5 5 0,09% 143 101 143 23086 TERNAT 14 7 2 0,06% 173 163 173 32006 HOUTHULST 37 27 1 0,15% 120 183 120 32010 KOEKELARE 26 6 4 0,10% 139 107 139 32011 KORTEMARK 42 15 3 0,17% 113 145 113 33011 IEPER 48 21 2 0,19% 104 157 104 33021 POPERINGE 20 11 2 0,08% 150 169 150 33029 WERVIK 102 12 8 0,40% 57 59 57 33037 ZONNEBEKE 47 12 4 0,19% 106 120 106 33040 LANGEMARK-POELKAPELLE 8 7 1 0,03% 188 190 188 34002 ANZEGEM 14 5 3 0,06% 175 142 175 34009 DEERLIJK 98 11 9 0,38% 61 48 61 34013 HARELBEKE 222 18 12 0,87% 28 26 28 34022 KORTRIJK 110 53 2 0,43% 53 161 53 34023 KUURNE 12 12 1 0,05% 181 199 181 34025 LENDELEDE 29 6 5 0,11% 131 98 131 34027 MENEN 391 17 23 1,53% 13 9 13 34040 WAREGEM 282 29 10 1,10% 24 39 24 34041 WEVELGEM 170 35 5 0,67% 39 97 39 34042 ZWEVEGEM 31 11 3 0,12% 128 140 128 35005 GISTEL 85 8 11 0,33% 66 31 66 35006 ICHTEGEM 78 9 9 0,30% 72 56 72 35013 OOSTENDE 128 33 4 0,50% 45 122 45 35014 OUDENBURG 19 9 2 0,07% 160 162 160 109

Vervolg tabel 45 NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector 36006 HOOGLEDE 56 8 7 0,22% 89 76 89 36008 IZEGEM 184 24 8 0,72% 32 67 32 36010 LEDEGEM 20 5 4 0,08% 153 118 153 36011 LICHTERVELDE 72 10 7 0,28% 76 74 76 36012 MOORSLEDE 7 6 1 0,03% 193 192 193 36015 ROESELARE 527 32 16 2,07% 9 16 9 36019 STADEN 9 7 1 0,04% 187 189 187 37002 DENTERGEM 6 6 1 0,02% 196 195 196 37007 MEULEBEKE 49 12 4 0,19% 103 115 103 37010 OOSTROZEBEKE 12 7 2 0,05% 180 174 180 37011 PITTEM 34 7 5 0,13% 126 100 126 37015 TIELT 137 21 7 0,54% 41 78 41 37017 WIELSBEKE 172 11 16 0,67% 37 19 37 37018 WINGENE 18 10 2 0,07% 163 172 163 37020 ARDOOIE 49 8 6 0,19% 101 80 101 38014 KOKSIJDE 47 5 9 0,18% 107 43 107 38016 NIEUWPOORT 8 6 1 0,03% 189 182 189 38025 VEURNE 73 7 10 0,29% 75 33 75 41002 AALST 329 44 7 1,29% 21 69 21 41011 DENDERLEEUW 237 8 30 0,93% 27 7 27 41018 GERAARDSBERGEN 14 10 1 0,06% 176 181 176 41027 HERZELE 6 6 1 0,02% 195 194 195 41048 NINOVE 24 18 1 0,09% 142 186 142 41063 SINT-LIEVENS-HOUTEM 35 6 6 0,14% 123 84 123 41082 ERPE-MERE 22 11 2 0,09% 146 165 146 42004 BUGGENHOUT 59 5 12 0,23% 85 28 85 42006 DENDERMONDE 384 34 11 1,51% 15 30 15 110

42008 HAMME 60 10 6 0,24% 83 82 83 42010 LAARNE 19 6 3 0,07% 158 133 158 42011 LEBBEKE 56 13 4 0,22% 90 109 90 42025 WETTEREN 35 9 4 0,14% 124 123 124 42026 WICHELEN 100 6 17 0,39% 59 15 59 42028 ZELE 137 14 10 0,54% 42 38 42 43002 ASSENEDE 11 5 2 0,04% 182 158 182 43005 EEKLO 84 10 8 0,33% 67 60 67 43010 MALDEGEM 51 15 3 0,20% 95 127 95 43018 ZELZATE 79 9 9 0,31% 71 54 71 44001 AALTER 26 9 3 0,10% 138 137 138 44011 DEINZE 51 18 3 0,20% 96 144 96 44013 DESTELBERGEN 16 11 1 0,06% 170 180 170 44019 EVERGEM 64 16 4 0,25% 79 117 79 44020 GAVERE 24 8 3 0,09% 145 136 145 44021 GENT 1.444 163 9 5,66% 2 51 2 44029 KNESSELARE 5 7 1 0,02% 199 201 199 44034 LOCHRISTI 15 7 2 0,06% 172 159 172 44036 LOVENDEGEM 5 5 1 0,02% 200 196 200 44040 MELLE 18 7 3 0,07% 162 152 162 44043 MERELBEKE 48 12 4 0,19% 105 119 105 44048 NAZARETH 49 13 4 0,19% 99 125 99 44049 NEVELE 133 6 22 0,52% 43 11 43 44052 OOSTERZELE 16 6 3 0,06% 167 149 167 44081 ZULTE 57 8 7 0,22% 88 75 88 45017 KRUISHOUTEM 20 10 2 0,08% 152 166 152 45035 OUDENAARDE 49 17 3 0,19% 100 139 100 45041 RONSE 27 7 4 0,11% 134 121 134 46003 BEVEREN 429 30 14 1,68% 10 20 10 46013 KRUIBEKE 31 7 4 0,12% 129 105 129 46014 LOKEREN 200 27 7 0,78% 30 70 30 46020 SINT-GILLIS-WAAS 20 14 1 0,08% 155 179 155 46021 SINT-NIKLAAS 204 34 6 0,80% 29 83 29 46025 TEMSE 198 22 9 0,78% 31 46 31 111

Vervolg tabel 45 NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector 71004 BERINGEN 127 14 9 0,50% 47 45 47 71011 DIEPENBEEK 125 14 9 0,49% 49 47 49 71016 GENK 344 36 10 1,35% 20 42 20 71017 GINGELOM 5 5 1 0,02% 201 197 201 71022 HASSELT 138 40 3 0,54% 40 126 40 71024 HERK-DE-STAD 24 5 5 0,09% 144 102 144 71037 LUMMEN 132 17 8 0,52% 44 65 44 71047 OPGLABBEEK 15 6 3 0,06% 171 153 171 71053 SINT-TRUIDEN 104 24 4 0,41% 55 108 55 71057 TESSENDERLO 75 11 7 0,29% 74 77 74 71066 ZONHOVEN 12 7 2 0,05% 178 171 178 71067 ZUTENDAAL 27 7 4 0, 10% 137 124 137 71070 HEUSDEN-ZOLDER 97 18 5 0,38% 63 91 63 72003 BOCHOLT 53 6 9 0,21% 92 52 92 72004 BREE 6 5 1 0,02% 198 191 198 72020 LOMMEL 80 6 13 0,31% 68 23 68 72021 MAASEIK 40 5 8 0,16% 117 63 117 72025 NEERPELT 8 6 1 0,03% 192 188 192 72029 OVERPELT 106 8 13 0,42% 54 24 54 72030 PEER 22 7 3 0,08% 148 134 148 72037 HAMONT-ACHEL 21 7 3 0,08% 149 135 149 72039 HOUTHALEN-HELCHTEREN 279 15 19 1,10% 25 14 25 72040 MEEUWEN-GRUITRODE 50 5 10 0,20% 97 36 97 72041 DILSEN-STOKKEM 64 12 5 0,25% 81 93 81 73001 ALKEN 42 10 4 0,16% 114 111 114 73006 BILZEN 65 16 4 0,25% 78 116 78 73042 LANAKEN 19 10 2 0,07% 157 168 157 73066 RIEMST 11 6 2 0,04% 183 173 183 73083 TONGEREN 103 12 9 0,40% 56 57 56 73107 MAASMECHELEN 126 9 14 0,49% 48 21 48 Gemeenten met minder 1.095 243 5 4,30% dan 5 milieubedrijven 53 Totaal 25.493 3.289 8 100,00% 53 Net zoals bij de tabellen over de milieuomzet per gemeente (Tabel 44) worden ook hier enkel gegevens opgenomen over de gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven. 112

Kaart 49: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per gemeente) 54 Milieuwerkgelegenheid 2 700 1 350 270 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Kaart 50: Aandeel milieuwerkgelegenheid in totale werkgelegenheid Aandeel milieuwerkgelegenheid in totale werkgelegenheid 10 tot 20% (2) 5 tot 10% (12) 2,5 tot 5% (36) 2 tot 2,5% (10) 1,5 tot 2% (23) 1,25 tot 1,5% (18) 1 tot 1,25% (22) 0,75 tot 1% (26) 0,5 tot 0,75% (39) 0,25 tot 0,5% (55) 0 tot 0,25% (65) 54 De indeling in compartimenten per gemeente genereert heel wat deelsegmenten waarin het aantal bedrijven kleiner is dan 5. Om deze reden wordt de milieuomzet per compartiment en per gemeente niet in tabelvorm weergegeven. 113

3.3.5 Bedrijfsgrootte Tabel 46: Bedrijfsgrootte (grote onderneming versus KMO) (per gemeente) NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen 11001 AARTSELAAR 3 13 16 11002 ANTWERPEN 44 263 307 11004 BOECHOUT 6 6 11005 BOOM 2 8 10 11007 BORSBEEK 6 6 11008 BRASSCHAAT 11 11 11009 BRECHT 18 18 11013 EDEGEM 8 8 11016 ESSEN 1 5 6 11018 HEMIKSEM 1 7 8 11022 KALMTHOUT 1 8 9 11023 KAPELLEN 1 9 10 11024 KONTICH 1 13 14 11029 MORTSEL 1 12 13 11035 RANST 1 9 10 11037 RUMST 1 9 10 11038 SCHELLE 1 5 6 11039 SCHILDE 5 5 11040 SCHOTEN 3 25 28 11044 STABROEK 2 5 7 11050 WIJNEGEM 3 9 12 11052 WOMMELGEM 6 6 11054 ZANDHOVEN 5 5 11055 ZOERSEL 9 9 11056 ZWIJNDRECHT 3 10 13 11057 MALLE 10 10 12005 BONHEIDEN 5 5 12007 BORNEM 8 8 12009 DUFFEL 1 4 5 12014 HEIST-OP-DEN-BERG 1 15 16 12021 LIER 2 14 16 12025 MECHELEN 5 44 49 12030 PUURS 11 11 12035 SINT-KATELIJNE-WAVER 11 11 12040 WILLEBROEK 5 25 30 13001 ARENDONK 1 8 9 13003 BALEN 1 7 8 13004 BEERSE 4 15 19 13006 DESSEL 5 6 11 13008 GEEL 2 16 18 13010 GROBBENDONK 6 6 13011 HERENTALS 3 17 20 13014 HOOGSTRATEN 14 14 55 Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven zijn in deze tabel opgenomen. 114

Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen 13023 MERKSPLAS 7 7 13025 MOL 5 18 23 13029 OLEN 2 6 8 13035 RAVELS 1 12 13 13037 RIJKEVORSEL 1 9 10 13040 TURNHOUT 1 11 12 13049 WESTERLO 6 6 21004 BRUSSEL 5 6 11 23002 ASSE 2 5 7 23003 BEERSEL 2 16 18 23016 DILBEEK 2 19 21 23025 GRIMBERGEN 20 20 23027 HALLE 6 6 23038 KAMPENHOUT 7 7 23045 LONDERZEEL 7 7 23047 MACHELEN 1 11 12 23050 MEISE 7 7 23052 MERCHTEM 1 7 8 23060 OPWIJK 2 4 6 23062 OVERIJSE 2 12 1 23077 SINT-PIETERS-LEEUW 22 22 23081 STEENOKKERZEEL 5 5 23086 TERNAT 7 7 23088 VILVOORDE 4 15 19 23094 ZAVENTEM 4 33 37 23096 ZEMST 7 7 23101 SINT-GENESIUS-RODE 7 7 24001 AARSCHOT 12 12 24014 BOORTMEERBEEK 9 9 24020 DIEST 9 9 24038 HERENT 7 7 24048 KEERBERGEN 6 6 24055 KORTENBERG 3 8 11 24062 LEUVEN 9 48 57 24066 LUBBEEK 7 7 24094 ROTSELAAR 8 8 24107 TIENEN 1 18 19 24109 TREMELO 8 8 24137 GLABBEEK-ZUURBEMDE 5 5 31003 BEERNEM 5 5 31005 BRUGGE 6 67 73 31006 DAMME 7 7 31022 OOSTKAMP 8 8 31033 TORHOUT 10 10 31040 ZEDELGEM 5 5 31043 KNOKKE-HEIST 1 11 12 32003 DIKSMUIDE 1 10 11 32006 HOUTHULST 27 27 32010 KOEKELARE 6 6 32011 KORTEMARK 15 15 33011 IEPER 2 19 21 115

Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen 33021 POPERINGE 11 11 33029 WERVIK 12 12 33037 ZONNEBEKE 12 12 33040 LANGEMARK- 7 7 POELKAPELLE 34002 ANZEGEM 1 4 5 34009 DEERLIJK 1 10 11 34013 HARELBEKE 3 15 18 34022 KORTRIJK 53 53 34023 KUURNE 12 12 34025 LENDELEDE 6 6 34027 MENEN 3 14 17 34040 WAREGEM 3 26 29 34041 WEVELGEM 1 34 35 34042 ZWEVEGEM 2 9 11 35005 GISTEL 1 7 8 35006 ICHTEGEM 1 8 9 35013 OOSTENDE 1 32 33 35014 OUDENBURG 1 8 9 36006 HOOGLEDE 1 7 8 36008 IZEGEM 2 22 24 36010 LEDEGEM 5 5 36011 LICHTERVELDE 1 9 10 36012 MOORSLEDE 6 6 36015 ROESELARE 6 26 32 36019 STADEN 7 7 37002 DENTERGEM 6 6 37007 MEULEBEKE 2 10 12 37010 OOSTROZEBEKE 7 7 37011 PITTEM 7 7 37015 TIELT 21 21 37017 WIELSBEKE 1 10 11 37018 WINGENE 10 10 37020 ARDOOIE 8 8 38014 KOKSIJDE 5 5 38016 NIEUWPOORT 6 6 38025 VEURNE 7 7 41002 AALST 2 42 44 41011 DENDERLEEUW 1 7 8 41018 GERAARDSBERGEN 10 10 41027 HERZELE 6 6 41048 NINOVE 18 18 41063 SINT-LIEVENS- 1 5 6 HOUTEM 41082 ERPE-MERE 11 11 42004 BUGGENHOUT 5 5 42006 DENDERMONDE 4 30 34 42008 HAMME 2 8 10 42010 LAARNE 6 6 42011 LEBBEKE 13 13 42025 WETTEREN 1 8 9 116

Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen 42026 WICHELEN 1 5 6 42028 ZELE 3 11 14 43002 ASSENEDE 5 5 43005 EEKLO 1 9 10 43010 MALDEGEM 15 15 43018 ZELZATE 1 8 9 44001 AALTER 9 9 44011 DEINZE 18 18 44013 DESTELBERGEN 11 11 44019 EVERGEM 16 16 44020 GAVERE 8 8 44021 GENT 18 145 163 44029 KNESSELARE 7 7 44034 LOCHRISTI 7 7 44036 LOVENDEGEM 5 5 44040 MELLE 7 7 44043 MERELBEKE 12 12 44048 NAZARETH 13 13 44049 NEVELE 1 5 6 44052 OOSTERZELE 6 6 44081 ZULTE 1 7 8 45017 KRUISHOUTEM 10 10 45035 OUDENAARDE 1 16 17 45041 RONSE 7 7 46003 BEVEREN 4 26 30 46013 KRUIBEKE 2 5 7 46014 LOKEREN 5 22 27 46020 SINT-GILLIS-WAAS 14 14 46021 SINT-NIKLAAS 2 32 34 46025 TEMSE 4 18 22 71004 BERINGEN 14 14 71011 DIEPENBEEK 14 14 71016 GENK 3 33 36 71017 GINGELOM 5 5 71022 HASSELT 2 38 40 71024 HERK-DE-STAD 5 5 71037 LUMMEN 2 15 17 71047 OPGLABBEEK 6 6 71053 SINT-TRUIDEN 2 22 24 71057 TESSENDERLO 1 10 11 71066 ZONHOVEN 7 7 71067 ZUTENDAAL 7 7 71070 HEUSDEN-ZOLDER 4 14 18 72003 BOCHOLT 6 6 72004 BREE 5 5 72020 LOMMEL 6 6 72021 MAASEIK 5 5 72025 NEERPELT 6 6 72029 OVERPELT 2 6 8 72030 PEER 7 7 72037 HAMONT-ACHEL 1 6 7 117

Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen 72039 HOUTHALEN- 4 11 15 HELCHTEREN 72040 MEEUWEN-GRUITRODE 2 3 5 72041 DILSEN-STOKKEM 12 12 73001 ALKEN 1 9 10 73006 BILZEN 1 15 16 73042 LANAKEN 10 10 73066 RIEMST 6 6 73083 TONGEREN 1 11 12 73107 MAASMECHELEN 1 8 9 Subtotaal 270 2.776 3.046 Gemeenten met minder 15 228 243 dan vijf milieubedrijven Totaal 285 3.004 3.289 Kaart 51: Bedrijfsgrootte van de milieubedrijven (aantal milieubedrijven) (per gemeente) Aantal bedrijven 310 155 31 Grote ondernemingen KMO's 118

Kaart 52: Gemiddeld aantal milieuwerknemers per milieubedrijf (per gemeente) 56 Gem. aantal milieuwerknemers per milieubedrijf 50 tot 75 (1) 25 tot 50 (6) 10 tot 25 (34) 7 tot 10 (43) 5 tot 7 (23) 2 tot 5 (94) 0 tot 2 (107) 56 Deze kaart is gebaseerd op de cijfers in Tabel 45 blz. 107. 119

3.3.6 Rechtsvorm Tabel 47: Rechtsvorm (per gemeente) Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal 11001 AARTSELAAR 11 2 1 1 1 16 11002 ANTWERPEN 166 66 25 7 24 17 2 307 11004 BOECHOUT 2 1 2 1 6 11005 BOOM 6 2 2 10 11007 BORSBEEK 2 2 2 6 11008 BRASSCHAAT 4 5 2 11 11009 BRECHT 6 10 1 1 18 11013 EDEGEM 1 3 2 1 1 8 11016 ESSEN 3 3 6 11018 HEMIKSEM 6 1 1 8 11022 KALMTHOUT 4 4 1 9 11023 KAPELLEN 7 2 1 10 11024 KONTICH 8 4 1 1 14 11029 MORTSEL 6 4 2 1 13 11035 RANST 3 5 2 10 11037 RUMST 8 1 1 10 11038 SCHELLE 2 1 3 6 11039 SCHILDE 1 1 3 5 11040 SCHOTEN 13 13 2 28 11044 STABROEK 3 3 1 7 11050 WIJNEGEM 7 2 1 1 1 12 11052 WOMMELGEM 3 2 1 6 11054 ZANDHOVEN 1 3 1 5 11055 ZOERSEL 2 2 4 1 9 11056 ZWIJNDRECHT 7 3 2 1 13 11057 MALLE 6 4 10 12005 BONHEIDEN 2 3 5 12007 BORNEM 5 1 2 8 12009 DUFFEL 1 2 2 5 12014 HEIST-OP-DEN-BERG 8 4 2 1 1 16 12021 LIER 7 2 4 1 2 16 12025 MECHELEN 25 14 5 1 3 1 49 57 Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven zijn in deze tabel opgenomen. 120

12030 PUURS 4 3 4 11 12035 SINT-KATELIJNE- 1 5 4 1 11 WAVER 12040 WILLEBROEK 22 4 2 1 1 30 13001 ARENDONK 6 1 2 9 13003 BALEN 4 2 2 8 13004 BEERSE 15 2 1 1 19 13006 DESSEL 8 2 1 11 13008 GEEL 8 3 4 2 1 18 13010 GROBBENDONK 2 2 2 6 13011 HERENTALS 11 6 3 20 13014 HOOGSTRATEN 4 7 3 14 13023 MERKSPLAS 4 2 1 7 13025 MOL 16 2 2 1 2 23 13029 OLEN 3 3 1 1 8 13035 RAVELS 7 3 3 13 13037 RIJKEVORSEL 6 3 1 10 13040 TURNHOUT 3 7 1 1 12 13049 WESTERLO 2 1 3 6 21004 BRUSSEL 10 1 11 23002 ASSE 4 1 1 1 7 23003 BEERSEL 11 2 5 18 23016 DILBEEK 9 5 7 21 23025 GRIMBERGEN 10 4 6 20 23027 HALLE 2 1 3 6 23038 KAMPENHOUT 2 3 1 1 7 23045 LONDERZEEL 1 3 1 2 7 23047 MACHELEN 11 1 12 23050 MEISE 3 4 7 23052 MERCHTEM 4 2 2 8 23060 OPWIJK 3 1 2 6 23062 OVERIJSE 7 3 2 1 1 14 23077 SINT-PIETERS- 5 6 8 2 1 22 LEEUW 121

Vervolg tabel 47 Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal 23081 STEENOKKERZEEL 3 2 5 23086 TERNAT 1 3 2 1 7 23088 VILVOORDE 10 5 1 3 19 23094 ZAVENTEM 26 6 1 1 3 37 23096 ZEMST 2 2 2 1 7 23101 SINT-GENESIUS- 2 4 1 7 RODE 24001 AARSCHOT 5 3 4 12 24014 BOORTMEERBEEK 2 3 4 9 24020 DIEST 3 4 2 9 24038 HERENT 3 2 2 7 24048 KEERBERGEN 3 2 1 6 24055 KORTENBERG 7 2 2 11 24062 LEUVEN 24 11 10 1 9 1 1 57 24066 LUBBEEK 3 4 7 24094 ROTSELAAR 3 2 3 8 24107 TIENEN 7 2 6 3 1 19 24109 TREMELO 1 2 5 8 24137 GLABBEEK- ZUURBEMDE 2 2 1 5 31003 BEERNEM 2 1 2 5 31005 BRUGGE 35 12 17 1 4 3 1 73 31006 DAMME 7 7 31022 OOSTKAMP 1 2 5 8 31033 TORHOUT 3 4 2 1 10 31040 ZEDELGEM 2 1 2 5 31043 KNOKKE-HEIST 4 1 7 12 32003 DIKSMUIDE 3 4 4 11 32006 HOUTHULST 2 1 24 27 32010 KOEKELARE 2 4 6 32011 KORTEMARK 5 3 7 15 33011 IEPER 4 12 5 21 122

33021 POPERINGE 3 2 6 11 33029 WERVIK 3 3 6 12 33037 ZONNEBEKE 2 1 8 1 12 33040 LANGEMARK- 1 1 5 7 POELKAPELLE 34002 ANZEGEM 3 2 5 34009 DEERLIJK 4 3 4 11 34013 HARELBEKE 9 7 1 1 18 34022 KORTRIJK 19 16 14 2 2 53 34023 KUURNE 1 6 5 12 34025 LENDELEDE 4 1 1 6 34027 MENEN 8 1 5 1 2 17 34040 WAREGEM 19 6 4 29 34041 WEVELGEM 14 10 9 2 35 34042 ZWEVEGEM 6 4 1 11 35005 GISTEL 1 4 3 8 35006 ICHTEGEM 2 4 3 9 35013 OOSTENDE 8 9 5 2 4 4 1 33 35014 OUDENBURG 3 2 4 9 36006 HOOGLEDE 3 2 3 8 36008 IZEGEM 13 4 5 1 1 24 36010 LEDEGEM 1 1 3 5 36011 LICHTERVELDE 6 2 2 10 36012 MOORSLEDE 2 4 6 36015 ROESELARE 13 12 2 2 1 2 32 36019 STADEN 1 2 3 1 7 37002 DENTERGEM 1 1 4 6 37007 MEULEBEKE 6 3 2 1 12 37010 OOSTROZEBEKE 2 4 1 7 37011 PITTEM 3 2 2 7 37015 TIELT 8 7 6 21 37017 WIELSBEKE 8 1 2 11 37018 WINGENE 3 1 6 10 123

Vervolg tabel 47 Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal 37020 ARDOOIE 2 6 8 38014 KOKSIJDE 2 3 5 38016 NIEUWPOORT 1 1 4 6 38025 VEURNE 3 2 1 1 7 41002 AALST 15 10 15 2 2 44 41011 DENDERLEEUW 3 2 3 8 41018 GERAARDSBERGEN 1 1 8 10 41027 HERZELE 1 2 3 6 41048 NINOVE 2 2 13 1 18 41063 SINT-LIEVENS- 3 3 6 HOUTEM 41082 ERPE-MERE 4 4 3 11 42004 BUGGENHOUT 2 3 5 42006 DENDERMONDE 12 12 7 1 2 34 42008 HAMME 5 1 4 10 42010 LAARNE 1 1 3 1 6 42011 LEBBEKE 4 6 3 13 42025 WETTEREN 3 4 2 9 42026 WICHELEN 1 2 2 1 6 42028 ZELE 9 3 1 1 14 43002 ASSENEDE 1 2 1 1 5 43005 EEKLO 2 3 4 1 10 43010 MALDEGEM 4 1 7 2 1 15 43018 ZELZATE 3 3 3 9 44001 AALTER 3 2 4 9 44011 DEINZE 7 5 5 1 18 44013 DESTELBERGEN 1 2 7 1 11 44019 EVERGEM 6 5 5 16 44020 GAVERE 1 5 2 8 44021 GENT 66 36 35 4 9 9 4 163 44029 KNESSELARE 1 6 7 124

44034 LOCHRISTI 1 1 5 7 44036 LOVENDEGEM 3 2 5 44040 MELLE 2 2 1 2 7 44043 MERELBEKE 6 2 3 1 12 44048 NAZARETH 6 4 2 1 13 44049 NEVELE 4 1 1 6 44052 OOSTERZELE 4 2 6 44081 ZULTE 1 5 2 8 45017 KRUISHOUTEM 4 4 2 10 45035 OUDENAARDE 1 4 9 3 17 45041 RONSE 3 1 3 7 46003 BEVEREN 17 8 4 1 30 46013 KRUIBEKE 5 2 7 46014 LOKEREN 17 4 3 2 1 27 46020 SINT-GILLIS- 4 4 5 1 14 WAAS 46021 SINT-NIKLAAS 18 6 8 1 1 34 46025 TEMSE 11 6 5 22 71004 BERINGEN 9 3 2 14 71011 DIEPENBEEK 5 2 3 1 3 14 71016 GENK 17 8 8 1 2 36 71017 GINGELOM 1 4 5 71022 HASSELT 17 9 4 1 5 1 3 40 71024 HERK-DE-STAD 2 2 1 5 71037 LUMMEN 11 3 2 1 17 71047 OPGLABBEEK 4 1 1 6 71053 SINT-TRUIDEN 13 5 4 1 1 24 71057 TESSENDERLO 6 5 11 71066 ZONHOVEN 1 3 3 7 71067 ZUTENDAAL 3 4 7 71070 HEUSDEN-ZOLDER 10 2 5 1 18 72003 BOCHOLT 6 6 72004 BREE 2 1 2 5 125

Vervolg tabel 47 Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal 72020 LOMMEL 4 1 1 6 72021 MAASEIK 2 1 1 1 5 72025 NEERPELT 3 3 6 72029 OVERPELT 4 4 8 72030 PEER 3 3 1 7 72037 HAMONT-ACHEL 5 2 7 72039 HOUTHALEN- 11 3 1 15 HELCHTEREN 3 2 5 72040 MEEUWEN- GRUITRODE 72041 DILSEN-STOKKEM 5 2 5 12 73001 ALKEN 7 1 1 1 10 73006 BILZEN 2 6 6 1 1 16 73042 LANAKEN 2 3 4 1 10 73066 RIEMST 2 3 1 6 73083 TONGEREN 6 2 4 12 73107 MAASMECHELEN 4 1 3 1 9 Subtotaal 1.324 751 716 65 95 71 24 3.046 Gemeenten met 72 78 80 8 4 1 0 243 minder dan vijf milieubedrijven Totaal 1.396 829 796 73 99 72 24 3.289 126

Kaart 53: Aandeel NV s in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) 58 Aandeel NV's in bedrijvenbestand 100% (9) 90 tot 100% (1) 80 tot 90% (1) 70 tot 80% (11) 60 tot 70% (27) 50 tot 60% (50) 40 tot 50% (35) 30 tot 40% (45) 20 tot 30% (32) 10 tot 20% (22) 0 tot 10% (75) Kaart 54: Aandeel zelfstandigen in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) Aandeel zelfstandigen in bedrijvenbestand 100% (16) 80 tot 90% (4) 70 tot 80% (7) 60 tot 70% (16) 50 tot 60% (33) 40 tot 50% (21) 30 tot 40% (40) 20 tot 30% (53) 10 tot 20% (39) 0 tot 10% (79) 58 De felblauwe kleur duidt er dus op dat in de betrokken gemeente alle milieubedrijven NV s zijn. 127

Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen: Samenstelling Leden Voorgedragen door de representatieve werknemersorganisaties: Clauwaert Annick, Dielen Ilse, Geybels René, Harding Ton, Jonckheere Fernand, Peeters Vital, Slabbinck Lutgard, Verboven Xavier, Vercamst Jan, Wyckmans Ferre Voorgedragen door de representatieve organisaties van de werkgevers, de middenstand en de landbouw: De Pril Wilson, Dillen Marc, Hofkens Frans, Leemans Patricia, Muyters Philippe, Neyt Regine, Offeciers-Van de Wiele Mieke, Peeters Kris, Sauer Dirk, Van Havere Katleen Plaatsvervangende leden Voorgedragen door de representatieve werknemersorganisaties: Callaert Jan, Daemen André, De Baene Jean-Marie, De Batselier Georges, Engelen Hugo, Hamelinck Luc, Reniers Chris, Rosvelds Sandra, Van Sevenant Siska, Vercammen Sandra Voorgedragen door de representatieve organisaties van de werkgevers, de middenstand en de landbouw: Bode Agnes, Bortier Johan, Bosch Claire, Cortens Isabelle, De Moor Jozef, De Roock Chris, Gotzen Rudi, Michiels Michel, Penne Katrien, Vermeylen Eric Dagelijks Bestuur Voorzitter: Peeters Kris (NCMV) Ondervoorzitter: Peeters Vital (ACV) Leden: Muyters Philippe (VEV), Verboven Xavier (ABVV) Wonen de vergaderingen bij met raadgevende stem: Administrateur-generaal SERV: Kerremans Pieter Adjunct-administrateur-generaal SERV: Deman Esther 128

ERRATUM BLZ. 183 6.2.5.3.4 Totaal geselecteerd aantal inwoners voor doelstelling 2-gebieden in Vlaanderen Het totaal aantal inwoners dat in de geselecteerde gebieden woont, bedraagt 490.762. Op het door de Europese Commissie voorgestelde bevolkingscontingent voor Vlaanderen van 493.000 inwoners betekent dit een positief saldo van 2.238 inwoners. 6.2.5.4 De door de Europese Commissie voor België vastgestelde structuurfondregio s Kaart 5 183