Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Deel 5 Medische Consumptie IPH/EPI REPORTS nr 2002-22
Afdeling Epidemiologie Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel Tel : 02/642.57.94 e-mail : his@iph.fgov.be http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/ index4.htm Leuvenseweg 44 1000 Brussel Onderzoeksteam : Jamila Buziarsist Stefaan Demarest Lydia Gisle Jean Tafforeau Johan Van der Heyden Herman Van Oyen Met de medewerking van : Pieter-Jan Miermans Francis Sartor Logistieke steun : Monique Schoonenburg Véronique Verhocht Nationaal Instituut voor de Statistiek : IPH/EPI REPORTS Nr 2002-22 Depotnummer: D/2002/2505/40
Inhoudstafel Gezondheidsenquête, België, 2001 DEEL 1 : Introductie... 8 Doel en opzet van de Gezondheidsenquête 2001 I. Inhoud van de bevraging... 8 II. Samenstelling van de steekproef... 11 III. Actoren... 18 IV. Veldwerkorganisatie... 19 V. Netwerk enquêteurs... 21 VI. Kwaliteitsbewaking...25 VII. Participatiegraad...29 VIII. Wegingsfactoren...34 IX. Tabellen...35 X. Studiepopulatie...40 DEEL 2 : 1. Gezondheidstoestand...45 1.1. Subjectieve gezondheid... 47 1.2. Lichamelijke gezondheid... 81 1.2.1. Chronische aandoeningen... 81 1.2.2. Acute aandoeningen... 237 1.3. Mentale gezondheid... 305 1.4. Beperkingen en Participatieproblemen...419 DEEL 3 : 2. Leefstijl...623 2.1. Lichamelijke activiteit... 625 2.2. Voeding... 697 2.2.1. Voedingsstatus... 697 2.2.2. Voedingsgewoonten... 765 2.3. Gebruik van alcohol... 875 2.4. Tabaksgebruik... 949 2.5. Gebruik van illegale drugs...1035 2.6. Gezondheid en seksualiteit...1079 Blz.
Gezondheidsenquête, België, 2001 Inhoudstafel DEEL 4 : Blz. 3. Preventie... 1129 3.1. Vaccinatie bij volwassenen... 1131 3.2. Cardiovasculaire preventie... 1199 3.3. Vroegtijdige opsporing van diabetes... 1281 3.4. Vroegtijdige opsporing van borstkanker... 1321 3.5. Vroegtijdige opsporing van baarmoederhalskanker... 1377 DEEL 5 : 4. Medische consumptie... 1403 4.1. Contacten met zorgverstrekkers... 1405 4.1.1. Contacten met de huisarts... 1405 4.1.2. Contacten met de specialist... 1529 4.1.3. Contacten met de spoedgevallendienst... 1623 4.1.4. Contatcten met de tandarts... 1673 4.1.5. Contacten met paramedische zorgverstrekkers... 1727 4.2. Opname in het ziekenhuis... 1767 4.3. Gebruik van geneesmiddelen... 1853 4.4. Patiëntentevredenheid... 1987 4.5. Niet-conventionele geneeswijzen... 2083 DEEL 6 : 5. Gezondheid en samenleving... 2149 5.1. Toegankelijkheid van gezondheidszorgen... 2151 5.2. Socio-economische verschillen in gezondheid...2197 5.3. Gezondheid en omgeving... 2203 5.4. Ongevallen, verkeersveiligheid en geweld... 2243 5.5. Sociale gezondheid... 2349 5.6. Sociale en preventieve diensten...2419
Gezondheidsenquête, België, 2001 4.4. Patiëntentevredenheid
Gezondheidsenquête, België, 2001 Dit onderzoek wordt uitgevoerd op initiatief van : M. AELVOET Minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu J. CHABERT Minister van Openbare Werken, Vervoer, Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest T. DETIENNE Minister van Sociale Aangelegenheden en Gezondheid van het Waals Gewest D. GOSUIN Minister van Leefmilieu en Waterbeleid, Natuurbehoud, Openbare Netheid en Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest N. MARECHAL Minister van Jeugdhulp en Gezondheid van de Franse Gemeenschap H. NIESSEN Minister van Jeugd en Gezin, Monumenten en Landschappen, Gezondheid en Sociale Zaken van de Duitstalige Gemeenschap F. VANDENBROUCKE Minister van Sociale Zaken en Pensioenen M. VOGELS Minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen van de Vlaamse Gemeenschap.
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid 4.4. Patiëntentevredenheid Gezondheidstoestand Leefstijl Contacten met Zorgverstrekkers Opname in het Ziekenhuis Preventie Gebruik van Geneesmiddelen Medische Consumptie Gezondheid en Samenleving Patiëntentevredenheid Niet-Conventionele Geneeswijzen I. Samenvatting De uitkomst van de zorgverlening hangt in grote mate af van patiëntfactoren, patiëntgedrag en patiëntengetrouwheid. Patiëntentevredenheid is dan ook een cruciaal aspect van de kwaliteit van de zorg. Patiënten hebben dikwijls andere verwachtingen, wensen en prioriteiten dan zorgverleners. Voor de organisatie van een doelmatige zorg is het belangrijk om zich daar rekenschap van te geven. Een gezondheidsenquête geeft een beeld van patiëntentevredenheid in een algemene populatie en laat toe de zorgverlening bij verschillende hulpverleners met elkaar te vergelijken. In de gezondheidsenquête wordt gepeild naar 5 specifieke aspecten van patiëntentevredenheid bij de huisarts en de specialist. Elk item behoort tot een verschillend domein: 1. luisteren naar de patiënt (relatie en communicatie); 2. snel verlichten van klachten (technische aspect van de zorg); 3. informatie geven over ziekte of klacht (patiëntenvoorlichting en informatie); 4. informatie geven i.v.m. verwijzing of opname (organisatie en continuïteit van de zorg); 5. wachttijd in de wachtkamer (beschikbaarheid en toegankelijkheid van zorg). Verder wordt ook een algemene vraag gesteld over patiëntentevredenheid bij opname in het ziekenhuis. De grote meerderheid van de bevolking is tevreden over de zorgverlening bij de huisarts en bij de specialist. Ongeveer de helft van de bevolking is zelfs zeer tevreden over de onderzochte aspecten van de zorg. Het item dat het slechts scoort is de wachttijd in de wachtkamer: ongeveer de helft van de bevolking is niet echt tevreden hierover. De tevredenheid over de zorg neemt toe met de leeftijd en is ook geassocieerd aan het opleidingsniveau: hoger opgeleiden staan in regel meer kritisch t.o.v. verleende zorg. In het Vlaams Gewest ligt de patiëntentevredenheid iets lager dan in het Waals Gewest. In het Brussels Gewest liggen de cijfers meestal ergens tussenin. 1987
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Voor het item "snel verlichten van klachten" zien we duidelijke associatie tussen de patiëntentevredenheid en de gezondheidstoestand van de patiënt. Een recent contact met de huisarts of specialist is daarentegen geen determinant van een hogere patiëntentevredenheid. Voor de items luisteren naar de patiënt, snel verlichten van klachten, informatie geven over ziekte of klacht, en informatie geven i.v.m. verwijzing of opname noteren we een hogere patiëntentevredenheid bij de huisarts dan bij de specialist. Voor het item wachttijd in de wachtkamer scoort de specialist beter. Voor het item snel verlichten van de klachten ligt de patiëntentevredenheid in het Vlaams Gewest hoger bij de huisarts, maar noteren we in het Waals Gewest een hogere tevredenheid bij de specialist. In het Brussels Gewest is er geen verschil in patiëntentevredenheid tussen de huisarts en de specialist, en dit voor geen enkel van de 5 onderzochte items. Bij 63% van de opnames in het ziekenhuis is de patiënt zeer tevreden over de verleende zorg en in 27% tamelijk tevreden. Er worden geen verschillen genoteerd naargelang de leeftijd, het geslacht, het opleidingsniveau, de urbanisatiegraad of de regio. Conclusies De resultaten van de Gezondheidsenquête komen in grote mate overeen met wat in de literatuur teruggevonden wordt en betekenen een belangrijke meerwaarde: ze weerspiegelen hoe een totale bevolking de gezondheidszorgvoorzieningen evalueert (wat in vele onderzoeken naar patiëntentevredenheid niet het geval is); ze maken een internationale vergelijking van gezondheidszorgsystemen mogelijk; ze kunnen als standaard dienen om de resultaten van studies bij specifieke praktijken, patiëntengroepen,... te interpreteren. In België is de grote meerderheid van de bevolking tevreden over de zorgverlening van de huisarts en de specialist. Het is belangrijk om vast te stellen dat mensen meer tevreden zijn over de dienstverlening van de huisarts dan over deze van de specialist. Vandaar ook het belang van de huidige ontwikkelingen i.v.m. de opwaardering van de huisartsgeneeskunde. De wachttijd in de wachtkamer scoort relatief slecht. Studies hebben echter aangetoond dat dit item door de patiënt als minder belangrijk ervaren wordt (1). De patiëntentevredenheid neemt toe met de leeftijd. Verschillende factoren kunnen hier een rol spelen. Misschien worden ouderen iets meer gerespecteerd of zijn het net de ouderen die meer respect tonen voor het medisch korps? Of liggen de verwachtingen van ouderen lager dan bij jongeren (b.v. omdat ze niet op de hoogte zijn van de moderne ontwikkelingen in de geneeskunde)? Of misschien staan oudere personen dichter bij de huisarts dan de jongeren, en zijn ze daardoor milder in hun beoordeling van de zorg. De enquête toont aan dat personen die uit een hoger socio-economisch milieu komen iets minder tevreden zijn. Wellicht staan deze personen kritischer tegenover de verleende zorg. Op te merken valt dat dit punt in de literatuur enigszins controversieel is. 1988
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid II. Inleiding Patiëntentevredenheid is een cruciaal aspect van de kwaliteit van de zorg. Het ultieme criterium daarbij is in welke mate de zorg tegemoetkomt aan de (subjectieve en objectieve) noden van de patiënt. Het is tenslotte vooral de patiënt die kan bepalen of de toegediende zorg er toe bijdroeg om zijn/haar gezondheidstoestand of levenskwaliteit te verbeteren. Niet alleen de uitkomst in termen van gezondheidswinst of beantwoorde noden is belangrijk, maar ook de manier waarop de zorg wordt toegediend: de toegankelijkheid van de zorg, de organisatie van de diensten, de attitude van de gezondheidswerkers, de voorlichting van de patiënt en de manier waarop de communicatie tussen hulpverlener en patiënt verloopt. Zowel beleidsmensen als zorgverstrekkers zijn zich steeds meer bewust van de centrale rol van de patiënt bij het bepalen van optimale zorg en kwaliteitsbevordering. De betrokkenheid van de patiënt speelt niet enkel een rol vanuit een ethisch perspectief. Patiënten zijn heel wat beter geïnformeerd dan voorheen en vormen dan ook een waardevolle partner in discussies over de optimale aanpak van hun aandoening. Patiënten hebben dikwijls andere verwachtingen, wensen en prioriteiten dan de zorgverleners. Voor de organisatie van een doelmatige zorg is het belangrijk om zich daar rekenschap van te geven. Bovendien is het ook voor een groot stuk de patiënt die de uitkomst van de zorgverlening bepaalt. Of de verleende zorg leidt tot een optimale uitkomst hangt in grote mate af van patiëntfactoren, patiëntgedrag en patiëntengetrouwheid. Algemeen aanvaardt men dat de verschillende aspecten van de zorgverlening onafhankelijk van elkaar een bijdrage leveren tot de globale patiëntentevredenheid. In de literatuur worden doorgaans 5 grote domeinen van patiëntentevredenheid gedefinieerd: relatie en communicatie, technische aspecten van de zorg, patiëntenvoorlichting en informatie, de organisatie en de continuïteit van de zorg en de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de zorg. (2) Het verzamelen van informatie i.v.m. patiëntentevredenheid is zinvol omwille van drie belangrijke redenen (3) : Op die manier wordt een beschrijving gegeven van de zorg vanuit het standpunt van de patiënt. Uitgaande van de klassieke conceptuele benadering van kwaliteit door Donabedian (4) (waarin onderscheid gemaakt wordt tussen de structuur, het proces en de uitkomst van de zorg) kan patiëntentevredenheid beschouwd worden als een maat voor het proces van de zorg. Op die manier kunnen probleemgebieden geïdentificeerd en oplossingen voorgesteld worden. De belangrijkste functie van onderzoek naar patiëntentevredenheid is de evaluatie van de zorg. De Health for All strategie van de WGO benadrukt dat lidstaten inspanningen moeten doen om de kwaliteit van de gezondheidsvoorzieningen te verzekeren (5). Daarvoor moeten methoden en procedures ontwikkeld worden om op een systematische manier de kwaliteit van de zorgverlening aan patiënten te monitoren en dit zowel vanuit het standpunt van de zorgverleners als van de zorggebruikers. Klinische, economische, ethische en sociale factoren moeten daarbij in rekening gebracht worden. De validiteit en het nut van patiëntentevredenheid als maat voor het meten van de kwaliteit van zorg is reeds uitvoerig becommentarieerd (6). Het is duidelijk dat dit instrument slechts één van de methoden is om kwaliteit te beoordelen, naast andere, zoals o.a. professionele kwaliteit (7), kwaliteit van het effect (impact op de gezondheidstoestand, genezingsproces), economische effectiviteit, enz. 1989
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 De belangrijkste argumenten voor het meten van patiëntentevredenheid zijn de volgende: (8) 1-Variatie in patiëntentevredenheid weerspiegelt wel degelijk een variatie in de kwaliteit van de geleverde diensten. 2-Tevredenheid is een belangrijke component van de kwaliteit van het leven. 3-Het zijn de patiënten die het resultaat van een behandeling ondervinden. 4-Patiënten zijn meer en meer op de hoogte, zelfbewust, kritisch, in staat tot het vellen van een eigen oordeel, enz. 5-De patiënt zelf is best geplaatst om een oordeel te vellen over zijn/haar sociale relaties. 6-Ook in een commerciële setting is het ultieme kwaliteitscriterium de tevredenheid van de klant over het product dat werd aangeschaft. 7-In een democratische maatschappij is het meten van de tevredenheid van patiënten een middel om tot meer betrokkenheid van de burger, meer respect voor de individuele integriteit en meer zelfbeschikking te komen. Bij de interpretatie van informatie over patiëntentevredenheid moet rekening gehouden worden met een aantal belangrijke punten. Tevredenheid kan nooit uitgedrukt worden als absoluut percentage. Het is steeds nodig om te vergelijken, b.v. tussen groepen patiënten, of tussen verschillende aspecten van de zorgverlening. De mate van tevredenheid is steeds het gevolg van een interactie tussen drie factoren: de verwachtingen van de patiënt de objectieve behoeften van de patiënt de eigenlijke zorgverlening naar de patiënt toe. Onderzoek heeft uitgewezen dat ontevredenheid enkel tot uiting komt indien zich extreem negatieve voorvallen voordeden.(9) Een positief antwoord in een tevredenheidssurvey moet dus eigenlijk niet geïnterpreteerd worden als dat de zorg goed was, wel dat zich niets uiterst slecht heeft voorgedaan. Een module over patiëntentevredenheid in een gezondheidsenquête heeft een aantal nadelen en voordelen t.o.v. specifieke surveys voor het meten van patiëntentevredenheid. Nadelen zijn dat de bevraging niet aansluit op het gebruik van de gezondheidsvoorzieningen, zodat een belangrijk herinneringseffect kan optreden, en de noodzaak om het aantal vragen te beperken. Toch zijn er ook een aantal belangrijke voordelen: 1-Een gezondheidsenquête geeft een meer algemeen beeld omdat ze zich niet beperkt tot een specifieke patiëntenpopulatie. 2-Een gezondheidsenquête biedt de mogelijkheid om de patiëntentevredenheid te meten bij verschillende soorten hulpverleners en deze met elkaar te vergelijken. 3-Daar waar gebruik gemaakt wordt van instrumenten die ook in andere landen gebruikt worden zijn internationale vergelijkingen mogelijk. 4-Ook hier is één van de belangrijkste pluspunten van de gezondheidsenquête dat indicatoren i.v.m. patiëntentevredenheid kunnen worden nagegaan in functie van een aantal belangrijke potentiële determinanten: achtergrondkenmerken van de patiënt, gezondheidstoestand, 1990
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Een eerste doelstelling van deze module is het meten van patiëntentevredenheid bij de huisarts en de geneesheer-specialist en dit voor elk van de vijf domeinen die in de literatuur beschreven worden: relatie en communicatie, technische aspecten van de zorg, patiëntenvoorlichting en informatie, de organisatie en de continuïteit van de zorg en de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de zorg. Voor elk van deze domeinen werd een parameter geselecteerd die kan beschouwd als een goede schatter voor patiëntentevredenheid in het betreffende domein. In tweede instantie is het de bedoeling om een idee te krijgen over de patiëntentevredenheid in het ziekenhuis. III. Vragen De vraagstelling die gebruikt worden voor het meten van patiëntentevredenheid bij de huisarts en de specialist is een verkorte versie van het EUROPEP-instrument. (10) (11) Dit instrument, dat gebruikt wordt in de huisartsgeneeskunde en gevalideerd werd in verschillende landen (waaronder België) (1), (12) bestaat uit 23 vragen. Toch staat iedere vraag ook op zichzelf 1. Uit in studie uitgevoerd in België bij meer dan 1000 patiënten(12) bleek het percentage patiënten dat aangaf in hoge mate tevreden te zijn van de verleende zorgen zeer gelijkaardig te zijn voor elk van de items die tot een zelfde domein behoren. Daarom wordt voor elk domein slechts één item bevraagd, en wel datgene het zowel voor de huisarts als voor de specialist relevant is. De bevraging gebeurt enkel voor personen die het afgelopen jaar een contact hadden met de huisarts, respectievelijk de specialist. Zo niet speelt het herinneringseffect ongetwijfeld een te grote rol. De vraag i.v.m. de specialist heeft betrekking op de specialist die het laatst geraadpleegd werd. Daarbij wordt ook gevraagd naar het soort specialist. De vraag voor het meten van de tevredenheid van patiënten in het ziekenhuis is overgenomen van het WGOinstrument. Vragen in de schriftelijke vragenlijst (personen van 15 jaar en ouder): PS01. PS02 Heeft u in de afgelopen 12 maanden voor uzelf een huisarts gecontacteerd?.als u terugkijkt naar de afgelopen 12 maanden, wat vindt u dan van uw huisarts als het gaat om.naar u te luisteren?.het snel verlichten van uw klachten?.u te vertellen wat u wilde weten over uw klacht?.u voor te bereiden op wat u kunt verwachten van de specialist of het ziekenhuis?.de wachttijd in de wachtkamer? (aangeven van cijfer op schaal gaande van 1.slecht tot 5.uitstekend) PS03 PS04..Heeft u tijdens de afgelopen 12 maanden voor uzelf een geneesheer-specialist gecontacteerd? Welk soort specialist heeft u het laatst gecontacteerd? 1 Persoonlijke communicatie met Michel Wensing, Werkgroep Onderzoek in de Kwaliteit (WOK), Universiteit Nijmegen, co-ordinator van het EUROPEP project 1991
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 PS05.Als u terugkijkt naar de afgelopen 12 maanden, wat vindt u dan van deze specialist als het gaat om.naar u te luisteren?.het snel verlichten van uw klachten?.u te vertellen wat u wilde weten over uw klacht?.u voor te bereiden op wat u kunt verwachten van de specialist of het ziekenhuis?.de wachttijd in de wachtkamer? (aangeven van cijfer op schaal gaande van 1.slecht tot 5.uitstekend) Vraag in de mondelinge vragenlijst (voor alle personen en per vermelde ziekenhuisopname) HO09. Alles bij elkaar genomen, was u tevreden of ontevreden over de aan u verleende zorg? IV. Indicatoren Aantal personen (in %) tevreden over de zorgverlening door de huisarts. Tevredenheid wordt gedefinieerd als een score 4 of 5 op een tevredenheidschaal gaande van 1 (slecht) tot 5 (uitstekend). De indicator wordt voorgesteld voor elk van de 5 items die worden bevraagd: Luisteren naar de patiënt (domein: relatie en communicatie) Snel verlichten van klachten (domein: technische aspecten van de zorg) Informatie geven over ziekte of klacht (domein: patiëntenvoorlichting en informatie) Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname (domein: organisatie en continuïteit van de zorg) Wachttijd in de wachtkamer (domein: beschikbaarheid en toegankelijkheid van de zorg) Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden over de zorgverlening door de huisarts. In hoge mate tevreden wordt gedefinieerd als een score 5 op een tevredenheidschaal gaande van 1 (slecht) tot 5 (uitstekend). De indicator wordt voorgesteld voor elk van de 5 items die worden bevraagd (zie hierboven). Aantal personen (in %) tevreden over de zorgverlening door de specialist Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden over de zorgverlening door de specialist Verdeling van de opnames in het ziekenhuis (in %) naargelang de tevredenheid over de verleende zorg (4 categorieën: zeer tevreden, tamelijk tevreden, tamelijk ontevreden, zeer ontevreden) 1992
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid V. Resultaten V.1. België V.1.1. Tevredenheid over zorgverlening door de huisarts (PS02_1, PS02_2) De meerderheid van de personen die in het afgelopen jaar een contact had met de huisarts is tevreden over de zorgverlening door de huisarts. In Tabel 4.4.1.1 worden de percentages weergegeven voor de 5 verschillende items die in de gezondheidsenquête aan bod komen. Tabel 4.4.1.1 : Aantal personen (in %) tevreden en in hoge mate tevreden over de zorgverlening door de huisarts, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item % tevreden * % in hoge mate tevreden ** Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * score 4 of 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 ** score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 83,4 76,9 83,3 79,0 49,1 57,4 43,4 55,4 52,1 27,6 Uit deze cijfers blijkt dat de huisarts goed scoort voor de eerste 4 items, maar dat slechts de helft van de patiënten tevreden is over de wachttijd in de wachtkamer. Voor de eerste indicator (percentage tevreden personen = score 4 of 5) vinden we geen belangrijke verschillen in functie van leeftijd, geslacht, opleiding, urbanisatiegraad en regio. Voor het percentage personen dat in hoge mate tevreden is (= score 5) vinden we wel enkele verschillen (Tabel 4.4.1.7 tot Tabel 4.4.1.11). We observeren geen significante verschillen tussen mannen en vrouwen, behalve voor wat betreft het geven van informatie i.v.m. een verwijzing of opname, waar na correctie voor leeftijd de tevredenheid bij vrouwen groter is dan bij mannen. Leeftijd is wel een determinant van patiëntentevredenheid. Zoals blijkt uit Figuur 4.4.1.1 stijgt de tevredenheid in functie van de leeftijd. Hoe lager het opleidingsniveau, hoe hoger het percentage personen dat aangeeft in hoge mate tevreden te zijn over de zorgverlening door de huisarts. Na correctie voor leeftijd en geslacht is deze associatie significant voor elk van de 5 onderzochte items. Verschillen naargelang de urbanisatiegraad worden niet waargenomen. In het Waals Gewest vinden we voor elk van de eerste 4 items een significant hoger percentage personen dat in hoge mate tevreden is over de huisarts dan in het Vlaams en Brussels Gewest. Enkel voor de wachttijd in de wachtkamer zijn er geen verschillen tussen de regio s. Een goede gezondheidstoestand gaat, althans voor sommige items, samen met een hoger percentage personen dat aangeeft in hoge mate tevreden te zijn van de zorgverlening door de huisarts. (Tabel 4.4.1.2) 1993
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.2 : Associatie tussen een hoge mate van tevredenheid voor de zorgverlening door de huisarts en een goede gezondheidstoestand, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item Odds ratio (+ 95% BI) * Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * na correctie voor leeftijd en geslacht n.s 1,5 (1,2-1,8) 1,3 (1,1-1,5) n.s. n.s. De patiëntentevredenheid is niet hoger bij patiënten die een recent contact met de huisarts (contact in de afgelopen 2 weken) rapporteren. Dit blijft zo als we corrigeren voor leeftijd en geslacht. 1994
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Figuur 4.4.1.1 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2001. 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + Mannen 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 Vrouwen 1995
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 V.1.2. Tevredenheid over zorgverlening door de specialist (PS05_1, PS05_2) De meerderheid van de bevolking is tevreden over de zorgverlening door de specialist. In Tabel 4.4.1.3 worden de percentages weergegeven voor de 5 verschillende items die in de gezondheidsenquête aan bod komen. Het gaat om patiëntentevredenheid bij personen die het afgelopen jaar een contact hadden bij de specialist. Tabel 4.4.1.3 : Aantal personen (in %) tevreden en in hoge mate tevreden over de zorgverlening door de specialist, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item % tevreden * % in hoge mate tevreden ** Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * score 4 of 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 ** score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 77,1 70,0 78,3 75,5 56,0 52,3 42,5 52,9 48,9 33,3 Bij de specialist blijkt het item wachttijd in wachtkamer beduidend slechter te scoren dan de andere, hoewel het verschil minder frappant is dan bij de huisarts. Zoals het geval was bij de huisarts vinden we voor de eerste indicator (percentage tevreden personen = score 4 of 5) geen belangrijke verschillen in functie van leeftijd, geslacht, opleiding, urbanisatiegraad of regio. Voor de indicator hoge mate van patiëntentevredenheid (score 5) noteren we wel verschillen (Tabel 4.4.1.10 tot Tabel 4.4.1.14), behalve voor het 5 de item (wachttijd in de wachtkamer). De tevredenheid over de zorgverlening van de specialist verschilt niet tussen mannen en vrouwen, maar neemt wel toe met de leeftijd, al is dit minder opmerkelijk dan bij de huisarts. Bij lager opgeleiden is een groter percentage personen zeer tevreden over de zorgverlening van de specialist dan dat dit het geval is bij hoger opgeleiden. Deze socio-economische gradiënt is echter niet significant voor het item verlichten van de klachten. De hoogste percentages personen die in hoge mate tevreden zijn van de zorgverlening door de specialist vinden we enerzijds in Brussel, anderzijds op het platteland. Ook na correctie voor leeftijd en geslacht observeren we een statistische significant verschil met personen die wonen in de andere grote steden of in semi-stedelijke gebieden. In het Vlaams Gewest vinden we een significant lager percentage personen dat in hoge mate tevreden is over de zorgverlening van de huisarts dan in het Brussels en Waals Gewest. Een goede gezondheidstoestand gaat, althans voor sommige items, samen met een hoger percentage personen dat aangeeft in hoge mate tevreden te zijn van de zorgverlening door de specialist. (Tabel 4.4.1.4) 1996
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Figuur 4.4.1.2 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2001. 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + Mannen 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 Vrouwen 1997
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.4 : Associatie tussen een hoge mate van tevredenheid over de zorg verleend door de specialist en een goede gezondheidstoestand, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item Odds ratio (+ 95% BI) * Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * na correctie voor leeftijd en geslacht n.s 1,6 (1,3-1,9) n.s. 1,3 (1,0-1,6) n.s. De patiëntentevredenheid bij de specialist is na correctie voor leeftijd en geslacht niet hoger bij personen die in de afgelopen 2 weken een contact hadden met een specialist dan voor diegenen voor wie dit niet het geval was. V.1.3. Vergelijking patiëntentevredenheid bij huisarts en specialist De resultaten van de gezondheidsenquête laten toe om de patiëntentevredenheid te vergelijken tussen de huisarts en de specialist. Voor alle personen die het afgelopen jaar zowel een contact hadden met de huisarts als met de specialist (3549 in totaal) werd het percentage personen dat tevreden was van de zorgverlening vergeleken aan de hand van een conditionele logistische regressie. De resultaten worden samengevat in Tabel 4.4.1.5. Een odds ratio hoger dan 1 wijst op een hogere tevredenheid bij de huisarts, een odds ratio kleiner dan 1 op een hogere tevredenheid bij de specialist. Tabel 4.4.1.5 : Vergelijking van tevredenheid van de zorgverlening door de huisarts en door de specialist Gezondheidsenquête, België, 2001. Item OR 1 tevreden 2 Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer 1 odds ratio s op basis van condititoneel logistisch regressiemodel 2 score 4 of 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 3 score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 1,3 (1,1-1,5) 1,2 (1,0-1,4) 1,3 (1,1-1,5) 1,3 (1,1-1,5) 0,7 (0,6-0,8) OR 1 in hoge mate tevreden 3 1,3 (1,1-1,4) 0,8 (0,7-0,9) n.s. 1,2 (1,1-1,5) 0,6 (0,5-0,8) Ui t de tabel blijkt dat de tevredenheid in regel hoger is bij de huisarts. Enkel voor de tevredenheid over de wachttijd in de wachtkamer scoort de specialist beduidend beter. V.1.4. Tevredenheid over zorgverlening in het ziekenhuis (HO_1) Van de 1749 opnames in het ziekenhuis die vermeld werden in de gezondheidsenquête bleek in 63% van de gevallen dat de patiënt zeer tevreden was over de verleende zorg. 28% van de patiënten was tamelijk tevreden, 6% tamelijk ontevreden en 4% zeer ontevreden. 1998
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Het percentage opnames waarbij de patiënt aangeeft zeer tevreden te zijn over de verleende zorg varieert niet in functie van leeftijd en geslacht (Figuur 4.4.1.3), noch in functie van het opleidingsniveau, de urbanisatiegraad of de regio. Ook wordt geen verband gevonden tussen de gezondheidstoestand en de tevredenheid over de zorgverlening. Figuur 4.4.1.3 : Aantal opnames in het ziekenhuis (in %) waarbij de patiënt aangeeft zeer tevreden te zijn over de verleende zorg, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2001. Indicator ho09_1 BE 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 % 0-14 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 % 0-14 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + Mannen Vrouwen 1999
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.6 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts: item Luisteren naar de patiënt, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps02 1 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 55,8 55,9 (53,2-58,5) 3090 Vrouw 58,7 58,4 (56,0-60,8) 3663 15-24 49,0 48,9 (44,0-53,9) 760 25-34 51,1 51,0 (46,2-55,8) 1084 35-44 54,1 54,1 (50,0-58,1) 1249 45-54 56,4 56,4 (52,1-60,6) 1120 55-64 60,9 60,9 (56,3-65,4) 974 65-74 67,7 67,6 (62,4-72,4) 931 75+ 68,8 68,5 (61,9-74,4) 635 Geen diploma 61,0 57,3 (38,7-74,1) 124 Lager onderwijs 68,7 64,6 (59,3-69,6) 974 Lager secundair 62,8 61,8 (57,3-66,2) 1256 Hoger secundair 57,0 57,8 (54,3-61,2) 1946 Hoger onderwijs 49,6 51,0 (47,6-54,4) 2256 URBANISATIEGRAAD Brussel 57,6 56,9 (53,7-60,0) 1525 Stedelijk gebied 59,1 58,5 (54,1-62,7) 1124 Semi-stedelijk gebied 55,7 55,6 (52,3-58,8) 2305 Landelijk gebied 58,6 58,6 (55,1-62,1) 1799 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 54,2 53,9 (51,2-56,5) 2395 Brussels Gewest 57,6 56,9 (53,7-60,0) 1525 Waals Gewest 64,5 64,5 (61,2-67,7) 2833 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2000
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Tabel 4.4.1.7 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts: item Snel verlichten van de klachten, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps02 2 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 42,5 42,6 (39,9-45,3) 2969 Vrouw 44,3 43,9 (41,5-46,4) 3499 15-24 38,0 37,9 (33,2-42,9) 763 25-34 38,6 38,5 (33,9-43,3) 1075 35-44 41,1 41,1 (37,1-45,2) 1212 45-54 41,6 41,6 (37,4-45,9) 1073 55-64 46,9 46,9 (42,3-51,6) 900 65-74 51,2 51,2 (46,0-56,3) 854 75+ 53,4 53,3 (46,4-60,0) 591 Geen diploma 47,9 45,3 (29,1-62,6) 120 Lager onderwijs 53,2 50,0 (44,5-55,6) 918 Lager secundair 48,5 47,8 (43,2-52,4) 1208 Hoger secundair 44,1 44,7 (41,3-48,2) 1874 Hoger onderwijs 35,4 36,2 (33,1-39,5) 2159 URBANISATIEGRAAD Brussel 42,5 42,0 (38,8-45,2) 1455 Stedelijk gebied 44,6 44,2 (39,6-48,8) 1079 Semi-stedelijk gebied 41,6 41,5 (38,5-44,5) 2218 Landelijk gebied 45,6 45,6 (41,9-49,3) 1716 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 41,2 41,0 (38,4-43,6) 2300 Brussels Gewest 42,5 42,0 (38,8-45,2) 1455 Waals Gewest 48,8 48,8 (45,4-52,2) 2713 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2001
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.8 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts: item Informatie geven over klacht of ziekte, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps02 3 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 52,7 52,9 (50,2-55,6) 3018 Vrouw 57,6 57,4 (55,0-59,8) 3548 15-24 49,8 49,6 (44,8-54,5) 757 25-34 48,2 48,1 (43,4-52,9) 1085 35-44 54,1 54,1 (50,1-58,1) 1232 45-54 55,2 55,2 (50,7-59,6) 1079 55-64 59,7 59,7 (55,2-64,1) 928 65-74 61,2 61,0 (55,7-66,2) 877 75+ 65,3 64,7 (57,9-71,0) 608 Geen diploma 52,4 49,1 (32,7-65,6) 120 Lager onderwijs 63,9 60,6 (55,2-65,7) 940 Lager secundair 62,3 61,6 (57,3-65,8) 1222 Hoger secundair 55,7 56,3 (52,8-59,8) 1891 Hoger onderwijs 47,7 48,8 (45,4-52,1) 2200 URBANISATIEGRAAD Brussel 54,5 53,9 (50,7-57,0) 1491 Stedelijk gebied 56,7 56,2 (51,8-60,5) 1095 Semi-stedelijk gebied 54,2 54,1 (51,0-57,2) 2247 Landelijk gebied 56,5 56,6 (52,8-60,3) 1733 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 52,9 52,8 (50,1-55,3) 2348 Brussels Gewest 54,5 53,8 (50,7-57,0) 1491 Waals Gewest 61,2 61,2 (57,8-64,5) 2727 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2002
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Tabel 4.4.1.9 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts: item Informatie geven over verwijzing of opname in ziekenhuis, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps02 4 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 50,1 50,2 (47,1-53,3) 2486 Vrouw 53,9 53,3 (50,6-56,0) 2843 15-24 43,1 43,1 (37,4-49,0) 604 25-34 48,6 48,5 (43,0-54,0) 819 35-44 46,1 46,1 (41,3-50,9) 995 45-54 51,9 52,0 (47,1-56,8) 894 55-64 54,8 54,8 (49,6-59,9) 749 65-74 61,9 61,9 (55,8-67,6) 744 75+ 65,2 64,9 (58,2-71,1) 524 Geen diploma 56,5 54,0 (39,6-67,7) 109 Lager onderwijs 60,5 55,8 (49,8-61,6) 806 Lager secundair 59,7 58,9 (54,2-63,5) 1021 Hoger secundair 50,3 51,5 (47,4-55,5) 1561 Hoger onderwijs 44,5 45,6 (41,6-49,6) 1675 URBANISATIEGRAAD Brussel 52,6 51,6 (48,2-55,0) 1275 Stedelijk gebied 51,4 50,6 (45,4-55,8) 863 Semi-stedelijk gebied 50,6 50,1 (46,6-53,7) 1727 Landelijk gebied 54,2 54,3 (50,2-58,4) 1464 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 48,7 48,3 (45,1-51,4) 1587 Brussels Gewest 52,6 51,6 (48,2-55,0) 1275 Waals Gewest 57,8 57,8 (54,2-61,3) 2467 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2003
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.10 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts: item Wachttijd in de wachtkamer, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps02 5 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 27,9 28,2 (25,7-30,7) 2791 Vrouw 27,4 27,5 (25,3-29,8) 3209 15-24 22,8 22,8 (18,7-27,6) 755 25-34 23,5 23,5 (19,3-28,3) 1039 35-44 23,1 23,2 (19,8-26,9) 1180 45-54 27,4 27,4 (23,6-31,5) 1025 55-64 32,2 32,2 (27,9-36,8) 845 65-74 37,5 37,6 (32,6-42,8) 748 75+ 38,9 38,9 (32,2-46,1) 408 Geen diploma 31,2 30,4 (17,0-48,2) 92 Lager onderwijs 36,8 33,1 (28,2-38,4) 765 Lager secundair 33,4 32,6 (28,4-37,2) 1103 Hoger secundair 26,2 27,1 (24,1-30,3) 1775 Hoger onderwijs 22,6 23,7 (20,8-27,0) 2093 URBANISATIEGRAAD Brussel 32,1 31,6 (28,6-34,8) 1368 Stedelijk gebied 29,0 28,9 (24,7-33,5) 979 Semi-stedelijk gebied 26,0 26,2 (23,5-29,1) 2023 Landelijk gebied 27,9 28,3 (24,9-31,9) 1630 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 27,5 27,9 (25,4-30,5) 2139 Brussels Gewest 32,1 31,6 (28,6-34,8) 1368 Waals Gewest 26,5 26,5 (23,5-29,6) 2493 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2004
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Tabel 4.4.1.11 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist: item Luisteren naar de patiënt, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps05 1 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 55,2 54,1 (50,5-57,7) 1621 Vrouw 51,5 51,8 (48,9-54,8) 2534 15-24 48,7 49,0 (41,8-56,2) 378 25-34 43,2 43,6 (37,9-49,4) 703 35-44 45,4 45,7 (40,5-51,0) 753 45-54 51,0 51,3 (45,8-56,7) 767 55-64 59,0 59,1 (53,6-64,3) 593 65-74 67,6 67,7 (61,6-73,2) 580 75+ 64,8 65,1 (57,0-72,3) 381 Geen diploma 51,0 47,3 (27,5-68,0) 72 Lager onderwijs 67,0 61,7 (54,6-68,3) 506 Lager secundair 56,6 54,2 (48,4-59,9) 747 Hoger secundair 53,2 54,4 (50,0-58,7) 1137 Hoger onderwijs 46,7 48,9 (45,1-52,7) 1560 URBANISATIEGRAAD Brussel 55,6 55,3 (51,9-58,6) 1149 Stedelijk gebied 48,8 48,2 (42,6-53,9) 665 Semi-stedelijk gebied 51,2 51,0 (47,0-55,0) 1305 Landelijk gebied 56,6 57,2 (52,9-61,4) 1036 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 48,6 48,5 (45,1-52,0) 1249 Brussels Gewest 55,6 55,3 (51,9-58,7) 1149 Waals Gewest 60,1 60,3 (56,5-64,0) 1757 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2005
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.12 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist: item Snel verlichten van de klachten, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps05 2 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 42,5 42,0 (38,3-45,7) 1484 Vrouw 42,5 42,8 (39,7-45,9) 2221 15-24 45,9 45,8 (38,8-53,0) 359 25-34 34,5 34,3 (29,2-39,9) 629 35-44 37,3 37,3 (32,1-42,7) 680 45-54 41,1 41,1 (35,5-46,8) 686 55-64 48,5 48,5 (42,8-54,3) 520 65-74 51,9 51,9 (45,2-58,5) 501 75+ 45,0 44,9 (35,8-54,3) 330 Geen diploma 41,2 39,2 (19,2-63,6) 70 Lager onderwijs 51,4 48,5 (41,5-55,6) 465 Lager secundair 44,8 43,0 (37,4-48,8) 680 Hoger secundair 44,7 45,4 (40,9-50,0) 1015 Hoger onderwijs 37,1 38,0 (34,2-42,0) 1350 URBANISATIEGRAAD Brussel 46,5 46,2 (42,6-49,9) 1016 Stedelijk gebied 39,7 39,4 (33,9-45,1) 606 Semi-stedelijk gebied 38,2 37,9 (34,0-42,1) 1166 Landelijk gebied 48,3 48,6 (43,9-53,2) 917 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 39,5 39,4 (35,9-43,0) 1105 Brussels Gewest 46,5 46,3 (42,6-50,0) 1016 Waals Gewest 46,7 46,6 (42,5-50,8) 1584 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2006
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Tabel 4.4.1.13 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist: item Informatie geven over klacht of ziekte, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps05 3 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 51,4 50,7 (47,1-54,3) 1578 Vrouw 52,9 53,1 (50,1-56,1) 2391 15-24 50,2 49,9 (43,0-56,9) 375 25-34 45,3 44,9 (39,6-50,3) 675 35-44 45,4 45,2 (39,9-50,7) 718 45-54 50,5 50,3 (44,7-55,8) 731 55-64 60,0 59,9 (54,2-65,3) 562 65-74 61,8 61,7 (55,3-67,8) 553 75+ 60,8 60,5 (52,3-68,2) 355 Geen diploma 50,3 47,8 (27,8-68,5) 72 Lager onderwijs 66,7 62,9 (56,1-69,3) 483 Lager secundair 54,9 53,1 (47,4-58,8) 716 Hoger secundair 54,9 55,6 (51,2-59,9) 1096 Hoger onderwijs 44,8 45,6 (41,8-49,4) 1471 URBANISATIEGRAAD Brussel 54,1 53,5 (50,0-57,0) 1102 Stedelijk gebied 47,1 46,3 (40,9-51,9) 650 Semi-stedelijk gebied 49,5 48,9 (44,9-53,0) 1228 Landelijk gebied 58,2 58,5 (54,1-62,7) 989 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 49,8 49,5 (46,0-53,0) 1176 Brussels Gewest 54,1 53,5 (50,0-57,0) 1102 Waals Gewest 56,3 55,9 (52,0-59,8) 1691 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2007
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.14 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist: item Informatie geven over verwijzing of opname in ziekenhuis, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps05 4 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 48,1 47,5 (43,5-51,6) 1308 Vrouw 49,4 49,6 (46,2-53,0) 1925 15-24 45,8 45,7 (37,9-53,6) 303 25-34 42,4 42,0 (35,8-48,5) 557 35-44 45,0 44,8 (38,8-50,9) 582 45-54 46,0 45,8 (39,6-52,2) 595 55-64 53,9 53,9 (47,2-60,5) 441 65-74 57,2 57,2 (50,1-64,0) 453 75+ 59,5 59,2 (50,0-67,9) 302 Geen diploma 49,8 47,1 (26,9-68,3) 65 Lager onderwijs 59,7 55,6 (47,8-63,1) 411 Lager secundair 52,1 50,6 (44,2-57,0) 609 Hoger secundair 52,0 52,7 (47,9-57,5) 901 Hoger onderwijs 40,6 41,6 (37,2-46,1) 1144 URBANISATIEGRAAD Brussel 51,0 50,5 (46,7-54,2) 961 Stedelijk gebied 46,6 46,3 (39,8-53,0) 512 Semi-stedelijk gebied 42,3 41,6 (37,1-46,3) 957 Landelijk gebied 57,2 57,6 (52,6-62,4) 803 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 44,4 44,2 (39,9-48,5) 779 Brussels Gewest 51,0 50,5 (46,8-54,3) 961 Waals Gewest 54,4 54,2 (49,9-58,5) 1493 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2008
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Tabel 4.4.1.15 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist: item Wachttijd in de wachtkamer, Gezondheidsenquête, België, 2001. ps05 5 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 34,0 33,7 (30,2-37,2) 1521 Vrouw 32,8 33,1 (30,4-35,9) 2409 15-24 32,3 32,3 (26,0-39,4) 379 25-34 29,0 29,1 (24,4-34,3) 688 35-44 32,6 32,6 (27,9-37,8) 735 45-54 30,3 30,3 (25,5-35,7) 743 55-64 36,6 36,6 (31,2-42,5) 546 65-74 39,0 39,1 (33,1-45,4) 519 75+ 38,8 38,9 (31,5-46,9) 320 Geen diploma 32,0 31,3 (14,5-55,0) 63 Lager onderwijs 40,1 38,0 (31,2-45,4) 458 Lager secundair 35,0 34,2 (29,2-39,6) 711 Hoger secundair 34,7 35,2 (31,1-39,5) 1076 Hoger onderwijs 29,4 30,2 (26,7-33,9) 1502 URBANISATIEGRAAD Brussel 33,4 33,3 (30,1-36,7) 1095 Stedelijk gebied 32,9 32,9 (27,8-38,5) 627 Semi-stedelijk gebied 32,6 32,6 (29,0-36,5) 1226 Landelijk gebied 34,3 34,6 (30,5-39,0) 982 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 33,4 33,6 (30,4-36,9) 1183 Brussels Gewest 33,4 33,3 (30,1-36,7) 1095 Waals Gewest 32,9 33,0 (29,2-36,9) 1652 * score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 2009
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Tabel 4.4.1.16 : Aantal opnames in het ziekenhuis (in %) waarbij de patiënt aangeeft zeer tevreden te zijn over de verleende zorg, Gezondheidsenquête, België, 2001. ho09_1 - België Ruw % Gecorrigeerd % (95% BI) N Man 60,6 61,3 (55,5-66,8) 804 Vrouw 64,1 64,3 (57,6-70,4) 945 0-14 63,7 63,8 (50,5-75,3) 185 15-24 75,1 75,0 (60,9-85,3) 136 25-34 65,4 65,2 (54,2-74,9) 176 35-44 54,6 54,7 (40,0-68,6) 211 45-54 58,7 58,7 (49,8-67,1) 282 55-64 58,2 58,3 (47,1-68,6) 236 65-74 63,4 63,4 (52,8-72,9) 273 75+ 64,4 63,8 (49,1-76,4) 250 Geen diploma 69,4 69,6 (47,7-85,2) 36 Lager onderwijs 61,2 60,4 (48,2-71,4) 325 Lager secundair 62,2 63,7 (54,7-71,9) 337 Hoger secundair 62,4 62,7 (54,6-70,1) 518 Hoger onderwijs 64,0 63,8 (56,3-70,6) 488 URBANISATIEGRAAD Brussel 61,3 61,6 (54,9-67,9) 422 Stedelijk gebied 57,7 58,2 (46,5-69,0) 262 Semi-stedelijk gebied 64,7 64,1 (57,6-70,1) 587 Landelijk gebied 62,4 63,9 (55,0-71,8) 478 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 61,6 61,9 (55,8-67,6) 618 Brussels Gewest 61,3 61,7 (55,0-68,0) 422 Waals Gewest 65,0 65,6 (58,0-72,5) 709 2010
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid V.2. Vlaams Gewest V.2.1. Tevredenheid over zorgverlening door de huisarts (PS02_1, PS02_2) De meerderheid van de personen in het Vlaams Gewest die in het afgelopen jaar een contact had met de huisarts is tevreden over de zorgverlening door de huisarts. In Tabel 4.4.2.1 worden de percentages weergegeven voor de 5 verschillende items die in de gezondheidsenquête aan bod komen. Tabel 4.4.2.1 : Aantal personen (in %) tevreden en in hoge mate tevreden over de zorgverlening door de huisarts, Vlaams Gewest, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item % tevreden * % in hoge mate tevreden ** Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * score 4 of 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 ** score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 82,7 78,9 84,7 80,4 50,4 56,3 42,9 55,7 51,7 27,6 Uit deze cijfers blijkt dat de huisarts goed scoort voor de eerste 4 items, maar dat slechts de helft van de patiënten tevreden is over de wachttijd in de wachtkamer. Voor de eerste indicator (percentage tevreden personen = score 4 of 5) vinden we geen belangrijke verschillen in functie van leeftijd, geslacht, opleiding, urbanisatiegraad en regio. Het percentage personen dat in hoge mate tevreden is (= score 5) varieert wel in functie van enkele van deze basiskenmerken (Tabel 4.4.2.7 tot Tabel 4.4.2.11). We observeren geen significante verschillen tussen mannen en vrouwen, behalve voor wat betreft het geven van informatie i.v.m. een verwijzing of opname, waar na correctie voor leeftijd de tevredenheid bij vrouwen groter is dan bij mannen. Leeftijd is wel een belangrijke determinant van patiëntentevredenheid. Zoals blijkt uit Figuur 4.4.2.1. stijgt de tevredenheid in functie van de leeftijd. Hoe lager het opleidingsniveau, hoe groter het percentage personen dat aangeeft in hoge mate tevreden te zijn over de zorgverlening door de huisarts. Na correctie voor leeftijd en geslacht is deze associatie significant voor elk van de 5 onderzochte items. Verschillen naargelang de urbanisatiegraad worden niet waargenomen. Een goede gezondheidstoestand gaat samen met een hoger percentage personen dat aangeeft in hoge mate tevreden te zijn over de zorgverlening door de huisarts, maar in het Vlaams Gewest is dit enkel significant voor het 2 de item : Verlichten van de klachten (Tabel 4.4.2.2) 2011
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Figuur 4.4.2.1 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de huisarts, volgens leeftijd en geslacht, Vlaams Gewest, Gezondheidsenquête, België, 2001. 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + Mannen 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + *score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 Vrouwen 2012
Gezondheidsenquête, België, 2001 Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Tabel 4.4.2.2 : Associatie tussen een hoge mate van tevredenheid voor de zorgverlening door de huisarts en een goede gezondheidstoestand, Vlaams Gewest, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item Odds ratio (+ 95% BI) * Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * na correctie voor leeftijd en geslacht n.s 1,5 (1,1-1,9) n.s. n.s. n.s. De patiëntentevredenheid is niet hoger bij patiënten die een recent contact met de huisarts (contact in de afgelopen 2 weken) rapporteren. Dit blijft zo als we corrigeren voor leeftijd en geslacht. V.2.2. Tevredenheid over zorgverlening door de specialist (PS05_1, PS05_2) De meerderheid van de bevolking is tevreden over de zorgverlening door de specialist. In Tabel 4.4.2.3 worden de percentages weergegeven voor de 5 verschillende items die in de gezondheidsenquête aan bod komen. Het gaat om patiëntentevredenheid bij personen die het afgelopen jaar een contact hadden met de specialist. Tabel 4.4.2.3 : Aantal personen (in %) tevreden en in hoge mate tevreden over de zorgverlening door de specialist, Vlaams Gewest, Gezondheidsenquête, België, 2001. Item % tevreden * % in hoge mate tevreden ** Luisteren naar patiënt Snel verlichten van klachten Informatie geven over ziekte of klacht Informatie geven i.v.m. verwijzing of opname Wachttijd in wachtkamer * score 4 of 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 ** score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 75,4 69,0 77,5 72,9 58,8 48,6 39,5 49,8 44,4 33,4 Bij de specialist blijkt het item Wachttijd in wachtkamer beduidend slechter te scoren dan de andere, hoewel het verschil minder frappant is dan bij de huisarts. Zoals het geval was bij de huisarts vinden we voor de eerste indicator (percentage tevreden personen = score 4 of 5) geen belangrijke verschillen in functie van leeftijd, geslacht, opleiding, urbanisatiegraad of regio. Voor de indicator hoge mate van patiëntentevredenheid (score 5) noteren we wel verschillen (Tabel 4.4.2.12 tot Tabel 4.4.2.16), behalve voor het 5 de item (wachttijd in de wachtkamer). 2013
Medische Consumptie : Patiëntenvredenheid Gezondheidsenquête, België, 2001 Figuur 4.4.2.2 : Aantal personen (in %) in hoge mate tevreden* over de zorgverlening van de specialist, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2001. 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + Mannen 80 1.Luisteren naar patiënt 2.Info geven over klacht 3.Info geven over verwijzing 4.Verlichten van klachten 5.Wachttijd in wachtkamer 70 60 50 % 40 30 20 10 0 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 + *score 5 op een tevredenheidschaal van 1 tot 5 Vrouwen 2014