Aandacht voor regeldruk in verkiezingsprogrammas van de G31

Aandacht voor regeldruk in verkiezingsprogrammas van de G31 Onderzoek naar de aandacht voor regeldruk en gemeentelijke in de verkiezingsprogrammas voor gemeenteraadsverkiezingen binnen de G31

Aandacht voor regeldruk in verkiezingsprogrammas van de G31 Onderzoek naar de aandacht voor regeldruk en gemeentelijke in de verkiezingsprogrammas voor gemeenteraadsverkiezingen binnen de G31 Versie 1.0 Nieuwegein, 1 februari 2010 drs.ing. P.M.H.H.Bex drs. A.C.P. Piet drs. D. Marinkovi SIRA Consulting is inhoudelijk verantwoordelijk voor deze rapportage. De in deze rapportage opgenomen teksten en onderzoekresultaten mogen uitsluitend worden gebruikt als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken mits de bron duidelijk wordt vermeld. Vermenigvuldigen en/of openbaarmaking in welke vorm ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van SIRA Consulting. SIRA Consulting aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten en/of andere onvolkomenheden. SIRA Consulting Pagina 2

Inhoudsopgave Samenvatting 5 1 Inleiding 7 2 Uitgangspunten en werkwijze 8 2.1 Uitgangspunten 8 2.2 Beoordelingscriteria 9 2.3 Werkwijze beoordeling 9 3 Vergelijking per gemeente 10 3.1 Inleiding 10 3.2 Top 3 gemeenten met de meeste aandacht voor regeldruk 11 3.3 Gemeenten met weinig aandacht voor regeldruk 12 4 Vergelijking per partij 13 4.1 Inleiding 13 4.2 Top 3 landelijke politieke partijen 13 4.3 Top 3 Lokale Politieke Partijen 15 5 Resultaten per gemeente 17 5.1 Gemeente Alkmaar 17 5.2 Gemeente Almelo 19 5.3 Gemeente Amersfoort 21 5.4 Gemeente Amsterdam 23 5.5 Gemeente Arnhem 25 5.6 Gemeente Breda 27 5.7 Gemeente Den Bosch 29 5.8 Gemeente Den Haag 31 5.9 Gemeente Deventer 34 5.10 Gemeente Dordrecht 36 5.11 Gemeente Eindhoven 37 5.12 Gemeente Emmen 39 5.13 Gemeente Enschede 41 5.14 Gemeente Groningen 43 5.15 Gemeente Haarlem 45 5.16 Gemeente Heerlen 47 5.17 Gemeente Helmond 49 5.18 Gemeente Hengelo 51 5.19 Gemeente Leeuwarden 53 5.20 Gemeente Leiden 55 5.21 Gemeente Lelystad 57 5.22 Gemeente Maastricht 59 SIRA Consulting Pagina 3

5.23 Gemeente Nijmegen 61 5.24 Gemeente Rotterdam 63 5.25 Gemeente Schiedam 65 5.26 Gemeente Sittard-Geleen 67 5.27 Gemeente Tilburg 69 5.28 Gemeente Utrecht 71 5.29 Gemeente Venlo 73 5.30 Gemeente Zaanstad 75 5.31 Gemeente Zwolle 78 Bijlage I. Toelichting werkwijze en beoordeling verkiezingsprogrammas 81 Bijlage II. Individuele beoordelingen verkiezingsprogrammas per gemeente 82 Bijlage III. Totaaloverzicht met scores per gemeente en per politieke partij 83 SIRA Consulting Pagina 4

Samenvatting Op 3 maart 2010 vinden in Nederland de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Dit moment wordt door het Adviescollege Toetsing Administratieve Lasten (Actal) aangegrepen om de politieke partijen van alle gemeenten in Nederland bewust te maken van de gevolgen die hun verkiezingsprogrammas hebben voor de regeldruk. In het onderzoek Aandacht voor regeldruk in de verkiezingsprogrammas van de G31 zijn de verkiezingsprogrammas van 279 gemeentelijke politieke partijen beoordeeld op hun aandacht voor regeldruk. Aandacht voor regeldruk in de verkiezingsprogrammas De beoordeling van de individuele verkiezingsprogrammas laat zien dat bij van de verkiezingsprogrammas duidelijk aandacht is voor het voorkomen en verminderen van regeldruk. Opvallend hierbij is dat in de verkiezingsprogrammas ofwel aandacht is voor regeldruk voor bedrijven ofwel voor burgers. In de meeste verkiezingsprogrammas is de aandacht voor regeldruk beperkt ( behaalt minder dan 4 van het maximaal te behalen punten). Dit wordt enerzijds veroorzaakt doordat geen expliciete aandacht wordt besteed aan het terugdringen, voorkomen en beheersen van de regeldruk. Vaak is er wel aandacht voor regeldruk maar duidelijke maatregelen en kwantitatieve doelstellingen worden in de verkiezingsprogrammas niet concreet gemaakt. De verkiezingsprogrammas die slecht scoren minder dan 2 van het maximaal te behalen punten worden vooral gekenmerkt door verzwarende maatregelen. Wanneer deze worden voorgesteld zonder compenserende maatregelen telt dit zwaar door in de beoordeling. De politieke partij met de meeste aandacht voor regeldruk De politieke partij met de meeste aandacht voor regeldruk is de VVD. Deze scoort zowel als individuele gemeentelijke partij als van de landelijke partijen de hoogste score in de beoordeling. Van de landelijke politieke partijen volgen hierna D66 en CDA. Van de lokale partijen scoort de Liberale Partij Maastricht het hoogst. De partijen die hoog scoren stellen onder ander maatregelen voor als: De administratieve lastendruk neemt met af (VVD, Amsterdam). Een einde maken aan de (bureaucratische) verkokering, een wethouder voor deregulering, een gemeente die zich richt op haar kerntaken zijn voorbeelden van wat D66 hieronder verstaat (D66, Amersfoort). Het introduceren van het Bewijs van Goede Dienst, waarmee het landelijk normenkader voor de gemeentelijke voor Arnhem gaat gelden (CDA, Arnhem). SIRA Consulting Pagina 5

De gemeente met de meeste aandacht voor regeldruk Om te bepalen in welke gemeente het verminderen van regeldruk de meeste aandacht krijgt van de betrokken politieke partijen, is een gemiddelde score berekend. Dit betekent dat per gemeente de scores van alle verkiezingsprogrammas zijn opgeteld en gedeeld door het totaal aantal beoordeelde verkiezingsprogrammas. Bij gemeenten die goed scoren nemen politieke partijen deel aan de gemeenteraadsverkiezingen die in hun verkiezingsprogrammas expliciet aandacht besteden aan regeldruk en komen met concrete voorstellen om de regeldruk te verminderen. De Top 3 gemeenten zijn Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. SIRA Consulting Pagina 6

1 Inleiding Op 3 maart 2010 vinden in Nederland de gemeenteraadsverkiezingen plaats 1. De politieke partijen die zich kandidaat stellen voor die verkiezingen brengen een verkiezingsprogramma uit als onderdeel van een bredere verkiezingscampagne. Dit moment wordt door het Adviescollege Toetsing Administratieve Lasten (Actal) aangegrepen om de politieke partijen van alle gemeenten in Nederland bewust te maken van de gevolgen die hun verkiezingsprogrammas hebben voor de regeldruk. Met de resultaten van dit onderzoek naar de aandacht voor regeldruk in de verkiezingsprogrammas voor de gemeenteraadsverkiezingen, streeft Actal naar vergroting van het regeldruk bewustzijn van de politieke partijen in Nederland. Dit betekent concreet dat het onderzoek inzicht geeft: In de mate waarin in de verkiezingsprogrammas aandacht wordt besteed aan (a) de vermindering van administratieve lasten en regeldruk en (b) beleidsvoornemens die van invloed kunnen zijn op zowel de regeldruk voor bedrijven en burgers. Een kwalitatieve inschatting van de gevolgen van de voorgenomen maatregelen in de verkiezingsprogrammas voor de ontwikkeling van de administratieve lasten en regeldruk (toename, neutraal, afname). Een Top-3 van de best scorende politieke partijen zowel per gemeente als ook voor het overal beeld. 1 Op 18 november 2009 hebben reeds voor 6 gemeenten gemeentelijke herindelingverkiezingen plaatsgevonden, als gevolg van samenvoegingen van gemeenten. SIRA Consulting Pagina 7

2 Uitgangspunten en werkwijze 2.1 Uitgangspunten Politieke partijen van de G27 en G4 In het onderzoek zijn de verkiezingsprogrammas van de politieke partijen van de G27 dit is het samenwerkingsverband van 27 grote steden en de 4 grootste steden van Nederland beoordeeld: Alkmaar Almelo Amersfoort Amsterdam Arnhem Breda Den Haag Deventer Dordrecht Eindhoven Emmen Enschede Groningen Haarlem Heerlen Helmond Hengelo Den Bosch Leeuwarden Leiden Lelystad Maastricht Nijmegen Rotterdam Schiedam Sittard-Geleen Tilburg Utrecht Venlo Zaanstad Zwolle Beschikbare verkiezingsprogrammas Het onderzoek gaat uit van de concrete teksten van de verkiezingsprogrammas zoals die beschikbaar waren op 19 januari 2010. De verkiezingsprogrammas van de betrokken politieke partijen zijn achterhaald op drie manieren: Via de gemeentelijke website Via de website www.volgdeverkiezingen.nl Via de website van de politieke partij In totaal zijn er 279 verkiezingsprogrammas beoordeeld van 87 verschillende politieke partijen. Verkiezingsprogrammas of vernieuwde versies van verkiezingsprogrammas die na 19 januari 2010 beschikbaar zijn gekomen of voor die datum niet beschikbaar waren op een van de bovenvermelde websites zijn niet in het onderzoek betrokken. Gemiddeld zijn 9 verkiezingsprogrammas per gemeente beoordeeld en daarmee is voor de meeste gemeenten het merendeel van de verkiezingsprogrammas opgenomen in het onderzoek. Een uitzondering is de gemeente Dordrecht omdat voor deze gemeente slechts 3 verkiezingsprogrammas beschikbaar waren. Voor de Partij voor de Dieren geldt dat deze politieke partij één verkiezingsprogramma heeft waarmee de politieke partij deelneemt in meerdere gemeenten. Voor dit onderzoek is dit verkiezingsprogramma meegenomen in de beoordeling van de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Groningen en Leiden. SIRA Consulting Pagina 8

2.2 Beoordelingscriteria De verkiezingsprogrammas zijn beoordeeld op aspecten van het verminderen van regeldruk en het verbeteren van publieke. Hiervoor zijn in overleg met Actal zeven beoordelingscriteria vastgesteld die in de onderstaande tabel zijn samengevat. Een toelichting op beoordelingscriteria en de werkwijze is opgenomen in bijlage I. Tabel 1. Beoordelingscriteria gemeenteraadsverkiezingsprogrammas Beoordelingscriteria Toelichting 1. Wordt er in het verkiezingsprogramma aandacht besteed aan vermindering van de regeldruk? 2. Wordt er aandacht besteed aan de organisatie van vermindering van de regeldruk of daarvoor? 3. Wordt in het verkiezingsprogramma een standpunt ingenomen over minder belastende bij (de uitvoering van) nieuwe en bestaande gemeentelijke regelgeving? 4. * Worden er in het verkiezingsprogramma concrete voorstellen gedaan voor vermindering van de regeldruk? 5. * Worden er voorstellen gedaan die leiden tot verzwaring van de administratieve lasten en de regeldruk? 6. * Wordt er in het verkiezingsprogramma expliciet aandacht besteed aan verbetering van (de kwaliteit van)? 7. In hoeverre worden de toezichtlasten beïnvloed door de standpunten in het verkiezingsprogramma? * Bij deze beoordelingscriteria is onderscheid gemaakt naar bedrijven en burgers. 2.3 Werkwijze beoordeling De beschikbare verkiezingsprogrammas zijn doorgenomen en beoordeeld op basis van de vooraf vastgestelde criteria. De beoordeling is uitgevoerd door medewerkers van SIRA Consulting die ervaring hebben met regeldruk en de wijze waarop regelgeving, uitvoering en toezicht effect hebben op de (administratieve) lasten van bedrijven en burgers 2. De beoordelingen zijn niet afgestemd met de betreffende politieke partijen. Om deze reden zijn in de beoordelingsformulieren de quotes uit de verkiezingsprogrammas overgenomen. Op deze wijze zijn alle toegekende scores herleidbaar tot de betreffende passages van de verkiezingsprogrammas. De beoordelingen van de verkiezingsprogrammas per gemeente zijn opgenomen in bijlage II. 2 Daarnaast zijn de verkiezingsprogrammas beoordeeld op de effecten van (administratieve) lasten voor professionals en interbestuurlijke lasten. Omdat tijdens de beoordeling bleek dat in de verkiezingsprogrammas nagenoeg bijna geen aandacht werd besteed aan regeldruk voor specifieke groepen, zoals professionals en interbestuurlijke lasten, is ervoor gekozen om deze verder niet op te nemen in de beoordeling en analyse. SIRA Consulting Pagina 9

3 Vergelijking per gemeente 3.1 Inleiding Om te bepalen in welke gemeente het verminderen van regeldruk de meeste aandacht krijgt van de betrokken politieke partijen, is een gemiddelde score berekend. Dit betekent dat per gemeente de scores van alle verkiezingsprogrammas zijn opgeteld en gedeeld door het totaal aantal beoordeelde verkiezingsprogrammas. Deze gemiddelden zijn met elkaar vergeleken. In tabel 2 is de totaalscore per gemeente weergegeven voor aandacht van regeldruk in de verkiezingsprogrammas. Tabel 2. Totaalscore per gemeente voor aandacht van aspecten van regeldruk in het verkiezingsprogramma Nr. Gemeente Gemiddelde score (in punten, max. 28) Aantal beoordeelde verkiezings Gemiddelde score (in %) 01 Amsterdam 12,4 8 44% 02 Den Haag 10,7 13 38% 03 Rotterdam 10,7 9 38% 04 Hengelo 10,6 9 38% 05 Deventer 10,6 7 38% 06 Emmen 10,6 8 38% 07 Den Bosch 10,2 10 36% 08 Heerlen 10,1 7 36% 09 Amersfoort 9,8 9 35% 10 Nijmegen 9,8 9 35% 11 Arnhem 9,8 9 35% 12 Zwolle 9,7 10 35% 13 Alkmaar 9,6 12 34% 14 Leiden 9,5 9 34% 15 Leeuwarden 9,4 10 34% 16 Utrecht 9,3 11 33% 17 Tilburg 9,2 11 33% 18 Haarlem 9,1 7 32% 19 Breda 9,0 10 32% 20 Enschede 8,9 6 32% 21 Dordrecht 8,7 3 31% 22 Zaanstad 8,7 13 31% 23 Eindhoven 8,6 10 31% 24 Schiedam 8,6 6 31% 25 Maastricht 8,6 8 31% 26 Groningen 8,5 11 31% 27 Almelo 8,2 9 29% 28 Sittard-Geleen 8,2 8 29% 29 Lelystad 8,0 10 28% 30 Venlo 7,8 8 28% 31 Helmond 7,6 8 27% SIRA Consulting Pagina 10

3.2 Top 3 gemeenten met de meeste aandacht voor regeldruk In bijlage III zijn de totaalscores en de scores per beoordelingscriterium van de verkiezingsprogrammas per gemeente weergegeven. In deze bijlage is ook een totaal overzicht weergeven van de scores per politieke partij en gemeente. Bij gemeenten die goed scoren nemen politieke partijen deel aan de gemeenteraadsverkiezingen die in hun verkiezingsprogrammas expliciet aandacht besteden aan regeldruk en komen met concrete voorstellen om de regeldruk te verminderen. In onderstaande tabel zijn de scores van de Top 3 gemeenten weergegeven. Tabel 3. Top 3 gemeenten met veel aandacht voor regeldruk Nr. Gemeente Gemiddelde score (in punten, max. 28) Aantal beoordeelde verkiezings Gemiddelde score (in %) 01 Amsterdam 12,4 8 44% 02 Den Haag 10,7 13 38% 03 Rotterdam 10,7 9 38% In gemeente Amsterdam staat het verminderen van regeldruk het hoogst op de politieke agenda van de partijen die deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Deze gemeente scoort 44% van de maximale score van 28 punten. Deze score wordt vooral gekenmerkt door het verkiezingsprogramma van de VVD die 73% scoort. De tweede plaats wordt ingenomen door gemeente Den Haag met 38% van de maximale score van 28 punten. Ook voor deze gemeente geldt dat de hoogste score wordt gehaald door het verkiezingsprogrammas van de VVD die 63% scoort. De derde plaats wordt ingenomen door gemeente Rotterdam met 38% van de maximale score van 28 punten. Ook voor deze gemeente geldt dat de hoogste score wordt gehaald door het verkiezingsprogrammas van de VVD die 48% scoort. Opvallend is dat de Top 3 gemeenten bestaat uit 3 gemeenten die allen deel uitmaken van de G4. Gemeente Utrecht de vierde gemeente van de G4 staat op plaats 16 en scoort 33% van de maximale score van 28 punten. SIRA Consulting Pagina 11

3.3 Gemeenten met weinig aandacht voor regeldruk In deze paragraaf wordt aangegeven in welke gemeenten de politieke partijen weinig aandacht hebben voor regeldruk. In de gemeenten die slecht scoren besteden de politieke partijen weinig tot geen aandacht aan het onderwerp regeldruk in hun verkiezingsprogrammas. Bovendien zijn er in de verkiezingsprogrammas concrete maatregelen opgenomen die kunnen leiden tot een toename van de regeldruk voor bedrijven en burgers: GroenLinks wil dat ook Helmond klimaatneutraal wordt in 2030. Dat kan de gemeente alleen samen met burgers, instellingen en ondernemers realiseren. De komende vier jaar zetten we de eerste stappen naar dat doel, met een breed scala aan concrete maatregelen en goede voorbeelden. Helmond: zichtbaar zuinig met energie (GroenLinks, Helmond). In het verkiezingsprogramma van Lelystad is weinig aandacht voor bewustzijn van regeldruk. In onderstaande tabel zijn de scores van de Top 3 gemeenten weergegeven. Tabel 4. Top 3 gemeenten met weinig aandacht voor regeldruk Nr. Gemeente Gemiddelde score (in punten, max. 28) Aantal beoordeelde verkiezings Gemiddelde score (in %) 31 Helmond 7,6 8 27% 30 Venlo 7,8 8 28% 29 Lelystad 8,0 10 28% Op basis van de verkiezingsprogrammas kan worden geconcludeerd dat gemeente Helmond gemiddeld het minst scoorde met 27% van de maximale score van 28 punten. Uitschieters naar beneden waren de verkiezingsprogrammas van zowel de SP als GroenLinks met een score van 14%. De gemeente Venlo behaalde een score van 28% van de maximale score van 28 punten. In het verkiezingsprogramma van de lokale politieke partij de Realisten 82 is geen aandacht voor regeldruk. Voor de gemeente Lelystad wordt de score van 28% voornamelijk veroorzaakt door de score van het verkiezingsprogramma van de SP, namelijk 2 van de maximale score van 28 punten. In dit verkiezingsprogramma was geen aandacht voor het verminderen van regeldruk en hierin worden enkele regeldruk verzwarende maatregelen voorgesteld zoals het aanscherpen van milieuregels (SP, Lelystad). SIRA Consulting Pagina 12

4 Vergelijking per partij 4.1 Inleiding De beoordeling van de individuele verkiezingsprogrammas laat zien dat van de verkiezingsprogrammas duidelijk aandacht is voor het voorkomen en verminderen van regeldruk (75 van de 279 verkiezingsprogrammas). Het verkiezingsprogramma VVD Leeuwarden heeft de hoogste score van 23 van de maximaal te behalen 28 punten). Opvallend hierbij is dat in de verkiezingsprogrammas of aandacht is voor regeldruk voor bedrijven of voor burgers. Hierdoor komt de maximale score vaak niet boven de 4 van het maximaal te behalen punten. In de meeste verkiezingsprogrammas is de aandacht voor regeldruk beperkt ( minder dan 4 van het maximaal te behalen punten). Dit wordt enerzijds veroorzaakt doordat geen expliciete aandacht wordt besteed aan het terugdringen, voorkomen en beheersen van de regeldruk. Vaak is er wel aandacht voor regeldruk maar duidelijke maatregelen en kwantitatieve doelstellingen worden in de verkiezingsprogrammas niet concreet gemaakt. De verkiezingsprogrammas die slecht scoren minder dan 2 van het maximaal te behalen punten worden vooral gekenmerkt door verzwarende maatregelen. Wanneer deze worden voorgesteld zonder compenserende maatregelen telt dit zwaar door in de beoordeling. Het verkiezingsprogramma van de SP Lelystad scoort de minste punten (2 van de maximaal 28 punten). In bijlage III van deze rapportage is een overzicht opgenomen van de individuele score per gemeente en per politieke partij. 4.2 Top 3 landelijke politieke partijen Om een vergelijking te maken tussen de politieke partijen die zijn vertegenwoordigd in de Eerste of Tweede Kamer of het Europees Parlement met de verkiezingsprogrammas op gemeentelijk niveau, is hiervan een overzicht samengesteld. Hiervoor zijn de gemeentelijke verkiezingsprogrammas van volgende landelijke politieke partijen met elkaar vergeleken: CDA ChristenUnie D66 GroenLinks Partij voor de Dieren PvdA SP TON VVD SIRA Consulting Pagina 13

Tabel 5. Overzicht beoordeling Gemeentelijke verkiezingsprogrammas van de landelijke politieke partijen Nr. Politieke Partij Gemiddelde score (in punten, max. 28) Minimale score (in punten) Maximale score (in punten) 1 VVD 14,8 8,5 23,0 2 D66 12,0 8,0 17,0 3 CDA 10,8 5,0 17,5 4 TON 10,3 7,5 13,0 5 PvdA 9,9 4,5 15,5 6 ChristenUnie 8,8 3,5 15,0 7 GroenLinks 7,0 4,0 11,5 8 SP 6,9 2,0 11,5 9 Partij voor de Dieren 3,5 3,5 3,5 Uit tabel 5 komt naar voren dat de Top 3 landelijke politieke partijen bestaat uit: 1. VVD 2. D66 3. CDA Deze partijen geven veel aandacht aan het verminderen van regeldruk en doen concrete voorstellen om te komen tot een vermindering van regeldruk: De administratieve lastendruk neemt met af (VVD, Amsterdam). Een einde maken aan de (bureaucratische) verkokering, een wethouder voor deregulering, een gemeente die zich richt op haar kerntaken zijn voorbeelden van wat D66 hieronder verstaat (D66, Amersfoort). Het afschaffen van vergunningen en deze te vervangen door algemene regels; alle vergunningen ook digitaal beschikbaar te stellen en de mogelijkheid bieden deze via internet af te handelen (VVD, Amsterdam). Het CDA Arnhem wil daarom dat de regeldruk voor bedrijven en ondernemingen wordt verminderd. Zo kunnen volgens het CDA een groot deel van de vergunningen worden afgeschaft, zoals bijvoorbeeld de objectvergunningen, de reclamevergunningen en de vergunningen voor een bepaalde tijd. Al deze vergunningen zijn overbodig aangezien dit al geregeld wordt en beter geregeld kan worden door meer algemene regels (CDA, Arnhem). Het CDA Arnhem wil daarom dat Arnhem het Bewijs van Goede Dienst gaat halen, waarmee het landelijk normenkader voor de gemeentelijke voor Arnhem gaat gelden. Hiermee wordt de van de gemeente aan het lokale bedrijfsleven erg bevorderd (CDA, Arnhem). Opvallend is dat de verkiezingsprogrammas van de VVD zie ook bijlage III hoog scoren en de eerste 8 plaatsen van de lijst per politieke partij aanvoeren. Ondanks deze hoge scores bestaat er binnen de partij wel een aanzienlijke spreiding in scores. Dit geldt ook voor de verkiezingsprogrammas van het CDA. SIRA Consulting Pagina 14

De verkiezingsprogrammas van GroenLinks, SP en de Partij voor de Dieren scoren laag. Deze programmas besteden weinig tot geen aandacht aan het onderwerp regeldruk. Bovendien komen deze partijen met maatregelen die kunnen leiden tot een toename van de regeldruk voor bedrijven en burgers zonder dat hiervoor compenserende maatregelen worden voorgesteld: De gemeenten is actief in het bevorderen van dierenwelzijn op de kinderboerderij en maneges en stelt regels op waardoor het dierenwelzijn daadwerkelijk gewaarborgd wordt (Partij voor de Dieren). Mede vanwege de terugkeergarantie moet de duur van tijdelijke huurcontracten in het kader van renovatieprojecten beperkt blijven tot maximaal twee jaar. De vergunning tot tijdelijke verhuur mag pas worden afgegeven als er een sloopvergunning is (SP, Eindhoven). Bedrijven die zich in Lelystad willen vestigen dienen de meest milieuvriendelijke productiemethoden te hanteren, tevens moeten de reeds gevestigde bedrijven ook aan deze normen voldoen (SP, Lelystad). De gemeente geeft geen mogelijkheid of vergunning voor vee- of paardenmarkten en ontmoedigt diertransporten in haar gebied ten behoeve hiervan (Partij voor de Dieren, Den Haag). 4.3 Top 3 Lokale Politieke Partijen De Lokale Politieke Partijen zijn eveneens ten opzichte van elkaar beoordeeld. In de onderstaande tabel is de Top 3 opgenomen van de Lokale Politieke Partijen die in het verkiezingsprogramma expliciet aandacht besteden aan regeldruk. Tabel 6. Top 3 Verkiezingsprogrammas met veel aandacht voor regeldruk Nr. Gemeente Gemiddelde score (in punten) Gemiddelde score Deze partijen geven veel aandacht aan het verminderen van regeldruk en doen concrete voorstellen om te komen tot een vermindering van regeldruk: Deregulering: er dienen functies vrijgemaakt te worden om overbodige en elkaar tegensprekende regelgeving zichtbaar te maken. Daar waar mogelijk wordt bureaucratisch beleid afgeschaft en wordt enkel vraaggericht gewerkt door Maastricht (Liberale partij Maastricht). De administratieve lasten (overhead) worden met 2 teruggedrongen door vraaggericht werken, praktisch combineren van functies en het maximaal benutten van talentvolle ambtenaren waarbij het aandeel externe inhuur aantoonbaar afneemt (Liberale partij Maastricht). SIRA Consulting Pagina 15 (in %) 1 Liberale Partij Maastricht 16 57% 2 Swollwacht - Zwolle 12,5 45% Stadspartij Leiden Ontzet 12,5 45% Leefbaar Rotterdam 12,5 45% Islam Democraten Den Haag 12,5 45% 3 Stadspartij Leefbaar Utrecht 12,0 43% Leefbaar HNR Breda 12,0 43% Inwoners partij Lelystad 12,0 43%

Het instellen van een speciaal loket voor bedrijven, waar men terecht kan voor alle vragen rondom het aanvragen van vergunningen. Bij dit loket dient de mogelijkheid te bestaan direct gewenste vergunningen aan te vragen, zonder dat men van het kastje naar de muur gestuurd wordt (Islam Democraten, Den Haag). Regels dienen altijd een doel en zijn transparant, goed uitvoerbaar en goed te handhaven. Overbodige gemeentelijke regels worden geschrapt en vermeden. Procedures zijn duidelijk en maken het de burger en bedrijven niet onnodig moeilijk. (Swollwacht, Zwolle). Minder of meer regels: Ondanks alle mooie beloften van alle coalitiepartijen zien we nog weinig terechtkomen van het voornemen om minder en simpeler regels te hebben voor Leidse bedrijven en burgers. Veel gemeenten zijn overigens solistisch bezig met zelfonderzoek. Samenwerking met de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) zou de snelheid bij het laten verdwijnen van overbodige regels verhogen, en kan het lokaal inhuren van dure adviseurs overbodig maken (Stadspartij Leiden Ontzet). Leefbaar Rotterdam zet zich in voor minder regelgeving en een betere aan ondernemers, bijvoorbeeld via een eenvoudigere vergunningsverlening en een efficiëntere handhaving (Leefbaar Rotterdam). De verkiezingsprogrammas van onder andere Stadsbelangen Mestreech, Balans (Sittard- Geleen), De Groenen (Utrecht), Ouderen Appel (Eindhoven), Partij Moeder CAO (Alkmaar), en de Partij voor de IJsbaan (Zaanstad) scoren laag. Deze programmas streven een specifiek lokaal belang na en hebben daardoor geen aandacht voor het onderwerp regeldruk. Bovendien komen deze partijen met maatregelen die kunnen leiden tot een toename van de regeldruk voor bedrijven en burgers zonder dat hiervoor compenserende maatregelen worden voorgesteld: Een klanttevredenheidsonderzoek door de contractant zou standaard in de opdracht voor gemeenschappelijke regelingen of grotere externe opdrachten moeten worden opgenomen. De gemeente kan haar burgers hierbij faciliteren door te zorgen dat alle leveranciers via een centraal nummer bereikbaar zijn (Stadspartij Heerlen). De Groenen willen dat bezoekers en forensen met het openbaar vervoer komen. Bewoners en leveranciers kopen een vergunning om de weg in de stad te gebruiken en daar te parkeren (de Groenen, Utrecht). SIRA Consulting Pagina 16

5 Resultaten per gemeente Op basis van de totaalscores per gemeente is een rangorde opgesteld van verkiezingsprogrammas met de meeste aandacht voor aspecten van regeldruk. Deze resultaten zijn in de volgende paragrafen weergegeven per gemeente aan de hand van twee figuren: 1. Het eerste figuur laat zien welke politieke partij de meeste aandacht heeft voor aspecten van regeldruk in het verkiezingsprogramma. 2. Het tweede figuur bestaat uit een spindiagram voor iedere deelnemende politieke partij. Met behulp van het spindiagram kan worden afgelezen hoe de afzonderlijke politieke partij scoort op de zeven beoordelingscriteria. Door de behaalde scores op de beoordelingscriteria in een spindiagram op te nemen kan snel een indruk worden gekregen van de behaalde resultaten. Daarmee wordt ook inzicht verkregen in de sterke en zwakke plekken van een verkiezingsprogramma. Hoe groter het gekleurde oppervlak, hoe beter de partij scoort op de aspecten van regeldruk. 5.1 Gemeente Alkmaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 VVD Christenunie CDA D66 PvdA SP Groen Links Opa Partij voor burgers Partij Leefbaar Alkmaar Verenigde Senioren Partij Partij moedercao Figuur 1. Totaalscore per politieke partij voor aandacht van aspecten van regeldruk in het verkiezingsprogramma SIRA Consulting Pagina 17

Nieuwe Leeuwarder Partij PAL/GroenLinks 10 10 5 5 Figuur 2. Spindiagram per politieke partij met de score per beoordelingscriterium 5.20 Gemeente Leiden 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 VVD CDA Stadspartij Leiden Ontzet PvdA ChristenUnie GroenLinks Stem Terug Leefbaar Leiden Partij voor de Dieren Figuur 1. Totaalscore per politieke partij voor aandacht van aspecten van regeldruk in het verkiezingsprogramma SIRA Consulting Pagina 55

VVD CDA 10 10 5 5 Stadspartij Leiden Ontzet PvdA 10 10 5 5 ChristenUnie GroenLinks 10 10 5 5 Stem Terug Leefbaar Leiden 10 10 5 5 SIRA Consulting Pagina 56

Partij voor de Dieren 10 5 Figuur 2. Spindiagram per politieke partij met de score per beoordelingscriterium 5.21 Gemeente Lelystad 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 VVD D66 Inw onerspartij Lelystad PvdA CDA ChristenUnie Stadspartij Lelystad GroenLinks Leefbaar Lelystad SP Figuur 1. Totaalscore per politieke partij voor aandacht van aspecten van regeldruk in het verkiezingsprogramma SIRA Consulting Pagina 57