Onderzoek naar de voedingsgewoonten van de Belgische bevolking

Onderzoek naar de voedingsgewoonten van de Belgische bevolking Voedselconsumptiepeiling, België, 2004 Handleiding voor de veldwerkers

Inhoudstafel Inhoudstafel 2 Deel I: Werking van de voedselconsumptiepeiling 4 1. INLEIDING 4 2. EEN VOEDSELCONSUMPTIEPEILING IN BELGIË: WAAROM, VOOR WIE EN DOOR WIE? 4 3. WIE DIENT ONDERVRAAGD TE WORDEN? 6 4. HOE GAAT DIT NU IN PRAKTIJK VERLOPEN? 6 5. PROCEDURE VOOR HET CONTACTEREN VAN DE PERSONEN 7 6. ONTVANGSTFORMULIER 11 7. SPREIDINGSKAART VAN DE DAGEN 12 8. BIJZONDERE SITUATIES 12 9. VERVANGING VAN NIET-PARTICIPERENDE INDIVIDUEN 13 10. VERLOOP VAN HET INTERVIEW 14 11. ALGEMEEN OVERZICHT VAN DE INHOUD VAN DE VRAGENLIJSTEN 15 12. HOUDING VAN DE INTERVIEWER 17 13. EINDE VAN HET INTERVIEW 17 14. KWALITEITSCONTROLE 18 15. BETALING VAN DE INTERVIEWERS 18 16. SLECHT INGEVULDE VRAGENLIJSTEN 18 17. SECRETARIAAT 19 18. HELPDESK 19 19. NIEUWSBRIEF 19 20. VERZEKERING 19 21. TIPS VOOR DE INTERVIEWERS 20 Deel II: Gedetailleerde beschrijving van de inhoud van de vragenlijsten 23 1. INLEIDING 23 2. ALGEMENE VRAGENLIJST (BLAUW) 24 2.1. Samenstelling van het huishouden 24 2.2. Studies 26 2.3. Tewerkstelling 26 2.4. Gezondheidstoestand 27 2.5. Consumptie van tabak 27 2.6. Fysieke activiteit 28 2.7. Algemeen profiel 28 2.8. Temperatuur van koelkast en diepvriezer 29 2.9. Huisvesting 29 3. VOEDSELFREQUENTIEVRAGENLIJST (GROEN) 30 4. INFORMATIE OVER HET HUISHOUDEN (ROZE VRAGENLIJST) 30 2

Deel III: Gebruikshandleiding EPIC-soft Inhoudstafel 32 1. INLEIDING 32 2. DE 24-UURS-VOEDINGSNAVRAAG 33 3. GESPREKSVOORBEREIDING 33 4. GEBRUIKERSHANDLEIDING EPIC-SOFT 34 4.1. Interviewer, deelnemer en dag van interviewen 34 4.2. Quick List 35 4.3. Beschrijven en kwantificeren 38 4.4. Check op onbekende hoeveelheden 43 4.5. Check op energie/voedingsstoffenbehoefte 43 4.6. Gebruik vitaminen/mineralensupplementen 44 4.7. Functietoetsen bij beschrijven en kwantificeren 44 5. ALGEMENE INTERVIEWTECHNIEKEN 45 5.1. Rol van de interviewer 45 5.2. Houding van de interviewer 45 5.3. Actieve deelname van de respondent 46 5.4. Ontmoedig langdurige conversaties 46 5.5. Antwoord op de vragen van de respondent 46 5.6. Snelheid van het interview 46 5.7. De respondent is zenuwachtig 46 5.8. Gevoelige onderwerpen tijdens het interview 46 5.9. Houding van de respondent 46 5.10. PROBING 47 3

Deel I: Werking van de voedselconsumptiepeiling 1. Inleiding Deze handleiding is bedoeld voor de veldwerkers van de voedselconsumptiepeiling 2004. Deze handleiding is een belangrijk instrument voor het goede verloop van het onderzoek. Wij willen aan alle veldwerkers uitdrukkelijk vragen om deze handleiding grondig door te nemen vóór de vorming. Op die manier zal u reeds vertrouwd zijn met het werk dat van u verwacht worden. Dit zal ons ook in de gelegenheid stellen om tijdens deze vorming vooral aandacht te besteden aan zaken die voor u nog niet duidelijk zijn. Noteer, bij het doornemen van deze handleiding, dan ook alle vragen die u mocht hebben en die u kunt stellen tijdens de vormingsdagen. 2. Een voedselconsumptiepeiling in België: waarom, voor wie en door wie? Vooraleer in te gaan op uw werk als interviewer/veldwerker willen we toch even kort schetsen wat nu eigenlijk de bedoeling is van een voedselconsumptiepeiling. De voeding en de kwaliteit van ons voedsel zijn van groot belang voor onze gezondheid. De relatie tussen typische westerse voeding en het voorkomen van de beschavingsziekten zoals obesiteit, hart- en vaatziekten en kanker is al lang aangetoond. Tevens heeft de voeding een grote impact op het voorkomen van diabetes en osteoporose. De impact van deze ziekten op economisch vlak en op de gezondheidszorg zijn enorm. Anderzijds brengen de verschillende voedselcrisissen op het vlak van de voedselveiligheid de noodzaak om de voedingsinname op de voet te volgen. Een voedselconsumptiepeiling brengt de consumptie van de gemiddelde inwoner van een land in kaart. België beschikt over de meest verouderde databank met betrekking tot voedselconsumptie op individueel niveau in Europa. Het enige nationale voedselonderzoek dat ooit werd verricht in België (het BIRNH project) werd uitgevoerd van 1980 tot 1984. Daardoor beschikt België samen met Portugal als enige lidstaten niet over dit essentiële beleidsinstrument. Het behoeft geen betoog dat de gewoonten inzake voedselconsumptie in een dergelijke periode grondig wijzigen: - De samenstelling van de bevolking is duidelijk aan wijzigingen onderhevig: vergrijzing en migratie zijn enkele factoren die deze beïnvloeden. - Ook culturele factoren zijn van invloed op de consumptiepatronen: vrijetijdsbesteding, uithuizigheid omwille van tewerkstelling, scholing, publiciteit, - Ook het voedingsaanbod verandert grondig; een voorbeeld: van de fastfoodcultuur bij jongeren was dertig jaar geleden nauwelijks sprake. Idem voor de veelheid aan kant en klare maaltijden, voor andere verpakkingsvormen (brick), enz Dit project wordt beschouwd als zijnde van zeer hoge strategische waarde voor verschillende nationale departementen van de overheid, die zich bezighouden met volksgezondheid, landbouwpolitiek en voedselpolitiek en zou de Belgische verantwoordelijke departementen 4

moeten in staat stellen om op een meer volwaardige wijze bij te dragen aan het Europese beleid en aan de Europese wetenschappelijke activiteiten in deze domeinen. Een voedselconsumptiepeiling op individueel niveau vormt immers een onmisbaar instrument dat dient als basis voor verschillende types van evaluatie, risicoanalyse en het nemen van politieke beslissingen in het domein van de voedselveiligheid. Deze voedselconsumptiepeiling wordt dus uitgevoerd op uitdrukkelijke vraag van de overheid. Deze studie wordt uitgevoerd op initiatief van Dhr. Rudy Demotte, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en wordt gefinancierd door de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Uiteraard is het niet mogelijk om alle tien miljoen inwoners van België te bevragen. Daarom gebeurt dit bij een toevallig uitgekozen steekproef. De personen die zullen ondervraagd worden, zijn via toeval bepaald door een trekking op basis van het Nationaal Register. Op die manier geven de resultaten een zeer goede weerspiegeling van de ganse bevolking. De coördinatie van de voedselconsumptiepeiling gebeurt door de afdeling Epidemiologie van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, kortweg het WIV. Het WIV is een wetenschappelijk instituut van de federale overheid. Eén van haar taken is het verzamelen van gezondheidsinformatie. Het organiseren van een voedselconsumptiepeiling ligt dan ook volledig in de lijn van haar opdracht. Het WIV wordt voor de wetenschappelijke organisatie van de voedselconsumptiepeiling bijgestaan door twee universitaire diensten: de Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde van de Universiteit Gent (UGent) en le Département d Epidémiologie et de Promotion de la Santé de l Ecole de Santé Publique van de Université Libre Bruxelles (ULB). Een belangrijke partner bij de organisatie van de voedselconsumptiepeiling is de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (het voormalige Nationaal Instituut voor de Statistiek). De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie beschikt over een belangrijke deskundigheid i.v.m. de praktische organisatie van enquêtes, bijvoorbeeld de gezinsbudgetenquête of de gezondheidsenquête. Deze deskundigheid is vooral van groot belang voor dat aspect van de voedselconsumptiepeiling dat u als interviewer het meest aanbelangt: het eigenlijke veldwerk. Het is dan ook met de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie dat u het meest contact zal hebben (zie bijlage 2 communicatielijnen). Om betrouwbare voedselconsumptiegegevens in te winnen met behulp van het EPIC-SOFTprogramma is het belangrijk dat de medewerkers goed zijn opgeleid. De interviewers zijn allen diëtist. Zij zijn bedreven in het afnemen van voedingsanamneses. De handleiding en het volgen van de training moeten ertoe leiden dat de veldwerkers goed op de hoogte zijn van doel en achtergronden van het onderzoek en dat zij naar behoren het veldwerk kunnen gaan uitvoeren met betrekking tot de 24-uurs voedingsnavraag. Wij willen u nadrukkelijk wijzen op de belangrijke rol die u, als veldwerker/diëtist, speelt bij het succesvol verlopen van deze studie. De kwaliteit van uw werk zal mede bepalend zijn voor de kwaliteit van de uiteindelijke resultaten. Wij doen dan ook een beroep op u om het interview zo goed mogelijk af te nemen en vooral - om u te houden aan de afspraken en instructies die wij in deze tekst en tijdens de vormingssessie zullen uiteenzetten. Dit is uiterst belangrijk. Wij rekenen op u. 5

3. Wie dient ondervraagd te worden? In totaal zullen in de loop van het kalenderjaar 2004 ongeveer 3.200 personen bevraagd worden omtrent hun voedingsgewoonten. Om dit tot een goed einde te brengen is de inzet van (ongeveer) 55 diëtisten op het veld noodzakelijk. Iedere interviewer is verantwoordelijk voor een groep van 50 personen die elk twee keer moeten bevraagd worden. Het is ook mogelijk dat een interviewer 2 groepen van 50 personen bevraagd. De personen van eenzelfde groep zijn allen woonachtig in eenzelfde gemeente of stadsdeel. Het kan wel om deelgemeenten gaan van dezelfde fusiegemeente. De interviews zullen worden afgenomen per trimester. Dit wil zeggen dat per groep en per kwartaal ongeveer 12 tot 13 personen ondervraagd moeten worden. De onderzoekspopulatie vormt een representatieve steekproef van alle in België wonende personen in de leeftijdsgroep van 15 jaar en ouder, ongeacht hun nationaliteit. Personen wonend in instellingen en personen die de Nederlandse of Franse taal onvoldoende spreken, worden uitgesloten van de steekproef. De personen worden gerekruteerd uit het nationaal bevolkingsregister. De steekproeftrekking wordt uitgevoerd door de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie. De geselecteerde personen worden aangeschreven door de Directie Algemene Statistiek en ontvangen een introductiebrief en een informatiebrochure over het doel en de inhoud van het onderzoek (Bijlage 4 en 5). 4. Hoe gaat dit nu in praktijk verlopen? De Directie Algemene Statistiek heeft, op basis van de gegevens van het Nationaal Register een steekproef samengesteld van individuen die voor deelname aan het onderzoek uitgenodigd zullen worden. Gezien deelname niet verplicht is, heeft de Directie Algemene Statistiek tevens een bestand aangemaakt van personen die als reserve ingezet kunnen worden ingeval een oorspronkelijk geselecteerd persoon weigert deel te nemen aan het onderzoek of eenvoudigweg niet te contacteren valt. In het begin van elk kwartaal zal u vanwege de Directie Algemene Statistiek een lijst krijgen met een aantal namen en adressen. Dit zijn de geselecteerde personen die u tijdens dit trimester zal moeten contacteren. Afhankelijk van de resultaten van uw contacten met geselecteerde personen krijgt u elke twee weken een lijst van vervangers die u eveneens binnen hetzelfde trimester moet contacteren. Meer in detail zal deze lijst de volgende informatie omtrent de geselecteerde personen bevatten: Identificatienummer, bestaande uit 7 cijfers (groepscode, trimester, code van de leeftijdsgroep, code voor het geslacht, nummer van de cluster, plaats in de cluster) Adres van het huishouden (straat, nr, postcode, plaats) Aantal leden van het huishouden (volgens de gegevens van het nationaal register) Volledige naam en voornaam van de referentiepersoon Voornamen van alle overige (officieel geregistreerde) leden van het huishouden Geboortedatum van elk (officieel geregistreerd) lid van het huishouden Status van de persoon (dit wordt enkel toegevoegd nadat de interviewer de eerste maal het communicatieformulier heeft teruggestuurd naar het secretariaat de informatie hieromtrent vindt u verderop in deze handleiding) Merk op dat het telefoonnummer niet meegestuurd wordt. Dit nummer is immers niet opgenomen in het Nationaal Register. Het is dan ook de interviewer zelf die het telefoonnummer zo dit bestaat dient op te zoeken. Het toenemend gebruik van mobiele 6

telefoons maakt dat steeds meer huishoudens geen vast telefoontoestel (meer) hebben en dus ook niet zijn opgenomen in de telefoongids. Het is dan ook van groot belang dat, indien de interviewer er in slaagt een contact te leggen met een huishouden zonder gebruik te hebben gemaakt van de telefoon, hij/zij het telefoonnummer van het huishouden noteert op het communicatieformulier (bijlage 6) Op hetzelfde moment dat u deze lijst wordt toegestuurd, schrijft de Directie Algemene Statistiek ook deze geselecteerde personen aan. Aan deze personen wordt een begeleidend schrijven en een informatiebrochure toegestuurd. In deze brochure wordt, heel kort, het onderzoek toegelicht. Er wordt vermeld dat de deelname aan de enquête niet verplicht is en dat binnen enkele dagen een interviewer van de Directie Algemene Statistiek contact zal opnemen. Het is dan ook belangrijk dat de interviewer niet te lang talmt om de huishoudens vermeld op zijn lijst te contacteren. In technische termen spreken we van zodra een persoon wordt aangeschreven van een geactiveerd individu. De eerste taak van de interviewer is dus nagaan of de individuen effectief wensen deel te nemen aan het interview en een afpsraak te maken voor het interview (indien mogelijk kan het interview meteen worden afgenomen). Opmerking Voor kinderen jonger dan 18 jaar, wordt de brief en informatiebrochure naar de referentiepersoon (doorgaans de ouders) gestuurd. 5. Procedure voor het contacteren van de personen Het proces van contactpogingen met de geselecteerde personen is niet willekeurig, integendeel. Er wordt verwacht dat de interviewers werken via een strikte procedure die erop gericht is (a) ervoor te zorgen dat interviewers op een vaste, gestandaardiseerde wijze werken en (b) ervoor te zorgen dat het veldwerk verloopt volgens een strikte timing. Twee documenten werden ontwikkeld om het veldwerk voor de diëtisten te vergemakkelijken en om de opvolging van het veldwerk door het secretariaat mogelijk te maken: het COMMUNICATIEFORMULIER en het ONTVANGSTFORMULIER. Beide formulieren hebben een officieel karakter en maken naast de vragenlijsten - onlosmakelijk deel uit van de documenten die ingevuld dienen te worden door de interviewer. Het COMMUNICATIEFORMULIER (zie bijlage 6) is de voornaamste brug tussen de interviewer en secretariaat van de studie te Brussel. De interviewer wordt verondersteld dit formulier om de veertien dagen terug te sturen naar het Secretariaat van de voedselconsumptiepeiling. Dit is zeer belangrijk, aangezien het een basis vormt om telkens een aangepast, up-to-date beeld te krijgen van de stand van zaken van de groep van de interviewer en het bijgevolg onmisbaar is voor de follow-up van de studie en voor het toekennen van vervangingsadressen voor de nietparticiperende individuen. Gezien dit formulier elke veertien dagen teruggestuurd moet worden naar het secretariaat, wordt het voor ons mogelijk om de evolutie van de contacten met elk van de individuen in de loop van de tijd tot het uiteindelijke resultaat op te volgen. Het communicatieformulier is tevens een werkinstrument voor de interviewer. Op basis ervan kan de interviewer telkens weten hoe de voortgang is van elk individu dat hij reeds gecontacteerd heeft (aantal contacten, datum van contact, wijze van contact, ) of nog moet contacteren. Belangrijk: elke contactpoging dient genoteerd te worden op het communicatieformulier (zie verder). Dit formulier dient om de veertien dagen (voortaan interval genoemd) terugbezorgd te worden aan het secretariaat van de 7

Algemene Directie Statistiek. Het stelt ons in staat de voortgang van het veldwerk te controleren. HOE een communicatieformulier correct invullen, wordt in een volgende paragraaf verduidelijkt. Het ONTVANGSTFORMULIER (zie bijlage 7) is een tweede formulier, verschillend van het communicatieformulier, dat dient ingevuld te worden door de interviewer voor elk individu dat haar/hem werd toevertrouwd (d.i. voor elk geactiveerd individu van zijn/haar groep). Het ontvangstformulier moet slechts ingevuld worden als het individu twee keer werd geïnterviewd OF wanneer de definitieve status van het individu gekend is. HOE een ontvangstformulier correct invullen, wordt in een volgende paragraaf verduidelijkt. Met behulp van de communicatieformulieren en ontvangstformulieren wordt een adequate opvolging van het veldwerk door het secretariaat van het onderzoek en de coördinator mogelijk gemaakt. Het is van uitzonderlijk belang dat beide formulieren correct worden ingevuld en tijdig worden overgemaakt aan het secretariaat. Ook voor de interviewers heeft dit niets dan voordelen: een voorspoedige communicatie met het secretariaat maakt dat zij snel de adressen van (nieuwe) individuen kunnen ontvangen. De beschrijving van de te volgen procedure zoals hier wordt gegeven volgt het algoritme dat ook wordt aangehouden voor het ontvangstformulier en neemt de vorm aan van een aantal opeenvolgende vragen die door de interviewer dienen te worden beantwoordt, en van een aantal te nemen initiatieven. Vooraleer de te volgen procedure toe te lichten, is het van belang erop te wijzen dat, alhoewel we begrijpen dat vooral deelnemende individuen voor interviewers belangrijk zijn, informatie over niet deelnemende individuen (individuen die niet bereikt konden worden, weigerende individuen, ) voor een goede opvolging van het veldwerk noodzakelijk is. Het belang van zowel het communicatieformulier als het ontvangstformulier dient hierbij benadrukt te worden. De activiteiten van een interviewer kunnen dan ook niet als afgesloten beschouwd worden als niet voor ALLE individuen (ook voor niet deelnemende individuen) die aan hem/haar toevertrouwd werden, de noodzakelijke informatie verzameld werd en overgemaakt werd aan het secretariaat van de studie. De procedure van activatie tot finale status We starten op het moment van de ACTIVATIE van de individuen. Zoals reeds is vermeld, ontvangt de interviewer op hetzelfde moment een lijst van adressen van individuen die hij/zij dient te contacteren. Een eerste contactpoging met de geselecteerde personen dient zo snel mogelijk te gebeuren na het ontvangen van de adressen van de individuen. De contacten met de individuen hebben tot doel een afspraak te maken voor het afnemen van het interview. De interviewer dient dus eerst te vragen wanneer het de persoon best past voor het interview. De interviewer mag dus niet starten met de vraag of de persoon bereid is om deel te nemen aan de studie. Vergeet niet: de geselecteerde persoon is er reeds van op de hoogte gebracht dat een interviewer contact met hen zal opnemen, dus is het de bedoeling dat snel te doen! De wijze waarop gepoogd wordt in contact te komen met de personen is vrij (d.i. per telefoon of via een huisbezoek). Bij voorkeur evenwel, wordt een eerste contactpoging gerealiseerd via een huisbezoek. Een EERSTE element dat door een interviewer dient te worden nagegaan is of het adres vermeld op de hem/haar toegestuurde lijst van adressen sowieso bestaat. Hoewel voor de 8

samenstelling van de steekproef gewerkt wordt met een (recente) versie van het Nationaal Register, kan het voorkomen dat het vermelde adres gewoon niet bestaat (straatnaam bestaat niet, vermelde huisnummer bestaat niet, ). Op het ontvangstformulier wordt het statuut van het individu aangeduid als ANDERE. Door de interviewer dient de situatie nader omschreven te worden. Het statuut ANDERE is een definitief statuut. De interviewer krijgt een adres van een vervangindividu. Een TWEEDE element dat dient te worden nagegaan is of de persoon vermeld op de lijst van adressen effectief woont op het aangeduide adres (op basis van de voorgaande stap is duidelijk dat het adres bestaat). Als op het aangeduide adres een ruïne teruggevonden kan worden of een verlaten woning, is het evident dat het individu niet (langer) woont op het vermelde adres. Minder duidelijk is een situatie waarbij de naam van de persoon vermeld op de bel, niet deze is zoals aangegeven op de adressenlijst. In dergelijk geval dient de interviewer effectief aan te bellen om na te gaan of het gaat om een ander huishouden dan deze vermeld op de lijst van adressen. Het uitsluitende criterium hierbij is het feit of de geselecteerde persoon leeft op het adres in kwestie. Indien dit het geval is, dient de persoon uitgenodigd te worden voor deelname aan het onderzoek. Indien de persoon, vermeld op de lijst van adressen, niet langer op het vermelde adres woont wordt ervan uitgegaan dat het de persoon verhuisd is. De interviewer kan in dergelijke situatie vragen waar de persoon thans woont. Indien deze nieuwe woonplaats binnen de gemeente is, dient de persoon op het nieuwe adres te worden gecontacteerd. Indien de persoon verhuisd is buiten de gemeente dient aan het individu het statuut ANDERE te worden toegekend. Ingeval er indicaties bestaan dat de persoon niet langer woont op het adres vermeld in de lijst van adressen, dient op het ontvangstformulier het statuut ANDERE te worden aangeduid. De interviewer krijgt een adres van een vervangindividu. Een DERDE element dat moet worden nagegaan indien (a) het adres aangegeven in de lijst van adressen bestaat en (b) er indicaties zijn dat de betrokken persoon op dit adres woont, is of de geselecteerde persoon beantwoordt aan de selectiecriteria. Indien de geselecteerde persoon is een instelling (bejaardenhuis, psychiatrische instelling, rust-en verzrgingstehuis, ), een gevangenis of in een klooster woont dan behoort deze persoon niet tot onze steekproef. De persoon moet bijgevolg niet bevraagd worden en krijgt het statuut ANDERE toegekend. Ingeval er indicaties bestaan dat de persoon niet beantwoordt aan de selectiecriteria dient op het ontvangstformulier het statuut ANDERE aangeduid te worden. De interviewer krijgt een adres van een vervangindividu. Een VIERDE element dat moet worden nagegaan indien (a) het adres aangegeven in de lijst van adressen bestaat en (b) er indicaties zijn dat de betrokken persoon op dit adres woont en (c) aan de selectiecriteria voldoet, is of een contact met de geselecteerde persoon mogelijk is. Het kan voorkomen dat, bij een huisbezoek, niemand thuis blijkt te zijn of, bij een poging tot telefonisch contact, niemand de hoorn opneemt. Wat u dan best doet, is even langs te gaan op een ander moment (dag/uur) of op een andere moment te telefoneren, of de wijze van contact te veranderen. In het geval dat u vruchteloos langsgegaan bent, kunt u een visitekaartje (dat u ter beschikking gesteld zal worden) achterlaten om aan te geven wanneer u bent langsgekomen en wanneer u terug zal pogen de persoon te contacteren. In sommige gevallen kan het na herhaalde pogingen duidelijk zijn dat een contact met het individu niet mogelijk is. Mits het respecteren van een minimaal aantal contactpogingen, kan een individu door een interviewer als NIET CONTACTEERBAAR beschouwd worden. Onder minimaal aantal contactpogingen wordt het volgende verstaan: Minstens één contactpoging dient een huisbezoek te zijn. 9

Minstens twee contactpogingen dienen tijdens het weekend te gebeuren. Minstens twee contactpogingen dienen tijdens de week buiten de werkuren te gebeuren Het secretariaat van de voedselconsumptiepeiling zal nagaan of aan deze eisen werd voldaan. Als aan de eisen niet voldaan is, kan het secretariaat weigeren de geselecteerde persoon als niet contacteerbaar te beschouwen en kan aan de interviewer gevraagd worden tijdens een volgend interval, opnieuw minstens 5 maal te pogen de persoon te contacteren. Indien de geselecteerde persoon niet contacteerbaar is wordt op het ontvangstformulier het statuut NIET CONTACTEERBAAR aangeduid. De interviewer dient de vragen over huisvesting LO.01 en LO.02 opgenomen op het ontvangstformulier te beantwoorden. Het is vanzelfsprekend dat een bezoek van de interviewer ter plaatse noodzakelijk is. Wanneer, na minstens 5 pogingen om een huishouden te contacteren, de interviewer beslist om toch nog verder te gaan met het pogen de geselecteerde persoon te contacteren of wanneer de te contacteren persoon bijvoorbeeld op vakantie is, kan de interviewer de persoon voorlopig bestempelen als IN ONDERHANDELING. Voor een individu aangeduid als IN ONDERHANDELING na het eerste interval, krijgt de interviewer de mogelijkheid opnieuw minstens 5 pogingen te ondernemen tijdens het volgende interval. Hierbij gelden dezelfde regels als tijdens het eerste interval. De geselecteerde persoon wordt evenzeer als IN ONDERHANDELING bestempeld in geval de persoon heeft toegestemd aan de studie deel te nemen, maar de bevraging op een later moment zal doorgaan. Personen die nog niet konden gecontacteerd worden maar waarbij het aantal contactpogingen minder dan 5 is, krijgen ook het statuut IN ONDERHANDELING. Een VIJFDE element dat moet worden nagegaan is of het individu bereid is aan het onderzoek deel te nemen. Uit voorgaande stappen is het duidelijk (a) dat het adres bestaat, (b) dat het betrokken individu woonachtig is op het desbetreffend adres, (c) voldoent aan de selectiecriteria; en (d) dat er effectief een contact heeft plaatsgevonden met het individu. Zaak is nu na te gaan of het individu bereid is deel te nemen. Hiervoor kunnen een aantal tips gebruikt worden (zie onderdeel Tips voor de interviewers ). Na een dergelijk contact is het wellicht duidelijk of het individu zal DEELNEMEN aan de studie of zal WEIGEREN. Ingeval het individu weigert deel te nemen aan de studie is het van vitaal belang te reden hiervoor te achterhalen en te noteren op het Ontvangstformulier. Indien de geselecteerde persoon expliciet weigert deel te nemen wordt op het ontvangstformulier het statuut WEIGERING aangeduid. De interviewer dient de vragen over huisvesting LO.01 en LO.02 opgenomen op het ontvangstformulier te beantwoorden. In geval de weigering tot deelname volgt op een huisbezoek kan deze vragenlijst direct ingevuld worden. In geval de weigering tot deelname gebeurde tijdens een telefonisch contact, dient de interviewer dus de omgeving van het huis te bezoeken teneinde de vragenlijst met betrekking tot de huisvesting in te vullen. Wanneer een geselecteerde persoon instemt met deelname aan de studie én nadat de eerste bevraging is doorgevoerd, wordt deze persoon ingeschreven op het communicatieformulier met de vermelding DEELNAME I. In dit geval dient de actuele samenstelling van het huishouden getoetst te worden met de samenstelling volgens het Nationaal Register. Een ZESDE element dat moet worden nagegaan, enkel bij personen die aan het eerste interview deelnamen of ze bereid zijn deel te nemen aan het tweede interview. 10

Na een eerste interval van twee weken dient de interviewer de status van elk hem toevertrouwd geselecteerde persoon te bepalen. Deze status kan zijn: DEELNAME 1 & 2, WEIGERING 2, WEIGERING, IN ONDERHANDELING, NIET CONTACTEERBAAR of ANDERE. DEELNAME1 & 2, WEIGERING 2, WEIGERING, NIET CONTACTEERBAAR en ANDERE is een finale status van de geselecteerde persoon. IN ONDERHANDELING is een voorlopige status van de geselecteerde persoon en dient uiteindelijk gewijzigd te worden in een finale status Wanneer na twee intervallen (in totaal dus 28 dagen) de finale status van de geselecteerde persoon niet gekend is, wordt de interviewer door het secretariaat van de voedselconsumptiepeiling verwittigd dat hij/zij nog één interval kan gebruiken om minstens 5 pogingen te ondernemen om de geselecteerde persoon te contacteren om zodoende een finale status te verkrijgen. Als deze laatste pogingen niet leiden tot een finale status, wordt de geselecteerde persoon door het secretariaat zelf bestempeld als NIET CONTACTEERBAAR. Als samenvatting geldt dan ook dat de finale status van een geactiveerd individu ten laatste 6 weken (3 intervallen) na het moment van het activeren gekend moet zijn (behalve deelname II). Van deze regel wordt in geen geval afgeweken. 6. Ontvangstformulier Samengevat op het ontvangstformulier staat de volgende informatie De definitieve status van het individu: d.i. DEELNAME 1 & 2, WEIGERING 2, WEIGERING, NIET CONTACTEERBAAR of ANDERE. Voor deelnemende individuen dient de interviewer de data van de twee interviews en de data van de twee dagen van navraag (24-uurs-voedingsnavraag) samen met de weekdag te noteren. Voor deelnemende individuen dient de interviewer aan te geven of voor elke geselecteerde persoon de noodzakelijke vragenlijsten werden ingevuld en, zo niet, wat hiervoor de reden is Voor individuen die weigerden of niet contacteerbaar waren, dient de interviewer twee vragen rond de huisvesting van deze personen te beantwoorden. Hiervoor is het noodzakelijk dat de interviewer zich naar de woning van het geselecteerd individu begeeft. Het is evident dat de status van het individu genoteerd op het overzichtsformulier perfect moet overeenkomen met de (finale) status van het individu genoteerd op het communicatieformulier. Het overzichtsformulier voor deelnemende individuen kan, samen met de ingevulde vragenlijsten van deze individuen worden binnengebracht bij of opgestuurd aan de Directie Algemene Statistiek. Overzichtsformulier voor weigerende of niet contacteerbare individuen dienen maximaal 6 weken na het activeren van het individu de Directie Algemene Statistiek te bereiken. 11

7. Spreidingskaart van de dagen In deze studie wordt bij elke respondent op twee momenten de voeding van de vorige dag nagegaan (24-uurs-voedingsnavraag). De tijd tussen het eerste en tweede interview bedraagt 2 tot maximaal 8 weken, waarbij niet over dezelfde weekdag wordt nagevraagd. Hierdoor zal per respondent informatie over 2 verschillende weekdagen beschikbaar zijn. Op groepsniveau moeten de interviews evenredig over alle dagen van de week worden gespreid. De spreiding wordt door de interviewer bijgehouden met behulp van een zogenaamde spreidingskaart (bijlage 8). De spreiding over de dagen en weken wordt nauwlettend gevolgd door het WIV zodat indien nodig bijgestuurd kan worden. In elke gemeente moeten 50 mensen (gespreid over het jaar 2004) geïnterviewd worden. Van elke persoon moeten twee 24-uursvoedingsnavragen worden afgenomen. Het is belangrijk dat alle dagen van de week even vaak voorkomen. Dit betekent dat voor de bevraging van 50 mensen of 100 interviews er gemiddeld 14 interviews op elke dag van de week moeten worden afgenomen. Dus voor het eerste interview moet elke dag van de week ± 7 keer gekozen worden en voor het tweede interview idem. Hou dit bij op de spreidingskaart. Op de eerste rij van de tabel staat de dag van navraag, in de tweede rij staat de dag van het interview (de volgende dag). Vul het nummer van de respondent en datum van het interview in op de dag van het interview. Dus wanneer je persoon 1234567 interviewt op maandag 9 februari dan schrijf je het respondentnummer en de datum in de kolom van maandag (dag van het huisbezoek) en dus ook in de kolom van zondag, dag van de 24-uursvoedingsnavraag gaat immers over wat de respondent op zondag gegeten en gedronken heeft. Voor het tweede interview mag respondent 1234567 niet meer op maandag geïnterviewd worden. De spreidingsklaart is een hulpmiddel voor de interviewers om bij te houden hoe de 24-uurvoedingsnavragen over de dagen van de week verspreid zijn. 8. Bijzondere situaties Er zijn situaties, die wellicht zeldzaam zullen zijn, maar waar een aparte behandeling wordt voorzien. Eén algemene regel: neem steeds contact op met de Directie Algemene Statistiek in geval van twijfel. De geslecteerde persoon is verhuisd. Er wordt gebruik gemaakt van de meest recente update van het Belgische bevolkingsregister toch kan het gebeuren dat de reële situatie verschillend is van wat beschreven is in het bevolkingsregister. De persoon kan verhuis zijn. o Indien de persoon verhuisd is binnen dezelfde gemeente (en de interviewer kent het nieuwe adres) dan moet de interviewer de persoon contacteren zoals gewoonlijk en (eventueel) bevragen. De interviewer meldt de adreswijziging aan de directie statistiek. Op het communicatieformulier wordt In onderhandeling (verhuis) aangekruist. Het ontvangstformulier wordt ingevuld alsof de persoon op het juiste adres woont. o Indien de persoon naar een andere gemeente verhuisd is, moet deze persoon niet meer bevraagd worden want deze persoon maakt geen deel meer uit van de geselecteerde gemeente. Op het communicatieformulier en het ontvangstformulier kruist u ANDERE aan. Het secretariaat zal een ander individu selecteren. 12

De geselecteerde persoon heeft zijn officieel adres in een rusthuis, een gevangenis, een grote religieuze orde of een psychiatrische instellingen of woont reeds langer dan een jaar in dergelijke instelling. Deze personen worden nooit bevraagd. Deze personen voldoen niet aan de selectiecriteria en krijgen status ANDERE. Indien u een adres van een dergelijk persoon hebt ontvangen, dient u dit te melden aan de Directie Algemene Statistiek. Stuur het ontvangstformulier desgevallend terug naar het secretariaat van de voedselconsumptiepeiling. De Directie Algemene Statistiek zal daaropvolgend een ander persoon voor deelname aan de studie uitnodigen. De geselecteerde persoon spreekt noch Nederlands noch Frans. Deze personen worden nooit bevraagd. Stuur het ontvangstformulier desgevallend terug naar het secretariaat van de voedselconsumptiepeiling. De Directie Algemene Statistiek zal daaropvolgend een ander persoon voor deelname aan de studie uitnodigen. Deze personen krijgen status ANDERE. Vertaling van de vragenlijsten door een lid van het gezin die wel Nederlands of Frans spreekt is niet toegelaten. Gebruik van een proxy In deze studie is een proxy niet toegelaten. Indien de geselecteerde persoon niet in staat is om de vragen zelf de beantwoorden (ziekte, handicap, afwezigheid, ) dan mag een ander lid van het gezin de vragen niet beantwoorden in de plaats van de geselecteerde persoon. De persoon wordt beschouwd als NIET CONTACTEERBAAR. 9. Vervanging van niet-participerende individuen De algemene regel is dat een niet-participerend individu vervangen wordt door een reserveindividu (aangeduid door de Directie Algemene Statistiek) dat gelijkaardig is met het nietparticiperend individu voor wat betreft geslacht, leeftijd, de grootte van het huishouden en de buurt waarin het huishouden woont. Een reserve-individu wordt aangeduid indien de status van het initieel geselecteerd individu ANDERE, WEIGERING of NIET CONTACTEERBAAR is. Het systeem voor het opvolgen van het veldwerk laat geen enkele afwijking hierop toe. Dit betekent dat, zolang een individu als IN ONDERHANDELING wordt bestempeld, geen vervangindividu kan worden aangeduid. Het is dan ook duidelijk dat interviewers er alle belang bij hebben individuen niet te lang als in onderhandeling te bestempelen. Het is ook daarom dat het definitief statuut van een geactiveerd individu gekend moet zijn uiterlijk 6 weken (3 intervallen) na het activeren van het individu. Ingeval een niet participerend individu vervangen dient te worden, zal de Directie Algemene Statistiek de naam en adres van het vervangingsindividu toezenden. Belangrijk om melden is dat dit proces enkel kan worden aangevangen nadat de interviewer het initiële individu als WEIGERING of NIET CONTACTEERBAAR heeft omschreven. Op hetzelfde moment als de interviewer dit (deze) nieuwe adres(-sen) zal ontvangen, ontvangen de vervangingsindividuen de uitnodiging tot deelname aan de studie. Indien een reserve-individu wordt aangeduid, wordt dezelfde procedure gevolgd als bij de oorspronkelijke individuen. Ingeval een persoon na het eerste interview geen tweede interview toestaat (weigering, onmogelijk) dan wordt een vervanger aangeduid waarvan de de twee interviews moeten worden afgenomen. 13

10. Verloop van het interview Eenmaal met de geselecteerde persoon een afspraak kan worden gemaakt, dient de volledige bevraging aan huis te worden afgenomen. De voedselconsumptiepeiling omvat 4 vragenlijsten: een mondeling af te nemen interview met behulp van een computer, bestemd voor het geselecteerde individu; een mondeling af te nemen vragenlijst, bestemd voor het geselecteerde individu (blauwe vragenlijst); een schriftelijk in te vullen vragenlijst bestemd voor het geselecteerde individu (groene vragenlijst); een schriftelijk in te vullen vragenlijst bestemd voor de persoon die doorgaans verantwoordelijk is voor de bereiding van de maaltijden (roze vragenlijst); De eerste mondelinge vragenlijst wordt onmiddellijk door de interviewer in de computer ingevuld. De interviewer leest de vragen van het scherm af en geeft de antwoorden in. Deze vragenlijst wordt nog een tweede maal afgenomen 2 tot 8 weken later. Bij de tweede mondelinge vragenlijst (blauwe vragenlijst) worden de erin opgenomen vragen door de interviewer voorgelezen en dienen de antwoorden van de bevraagde persoon op de vragenlijst genoteerd te worden. De schriftelijke vragenlijst (groene vragenlijst) dient door de bevraagde persoon zelf ingevuld te worden. De laatste schriftelijke vragenlijst (roze vragenlijst) dient door het lid van het gezin die meestal verantwoordelijk is voor de bereiding van de maaltijden ingevuld te worden. De makkelijkste werkwijze tijdens het interview is de volgende: Installeer u aan een ruime tafel. Start de computer op. Zorg ervoor dat de respondent schuin tegenover u zit. U moet de respondent kunnen aankijken maar de respondent mag niet meekijken op het scherm. Het fotoboek ligt tussen de interviewer en de respondent. Vraag of u de temperatuur van de frigo en de diepvriezer mag meten. Vraag aan de respondent of u de thermometers in de koelkast (onderaan in de deur) en de diepvriezer (in het midden) mag leggen of laat iemand van het gezin dit doen. Zie Bijlage 9 voor het gebruik van de minimum-maximum thermometer. Het is belangrijk dat de respondent ongedwongen en vrijuit kan spreken. De antwoorden van respondenten kunnen beïnvloed worden door aanwezigheid van derden. Derden kunnen zich met het gesprek bemoeien, onder andere door het woord te nemen of het antwoord te "verbeteren". Zorg als interviewer dat een derde persoon het gesprek niet overneemt van de respondent. Indien iemand anders de maaltijden bereid heeft mag de respondent informatie inwinnen bij deze persoon. Dit is niet noodzakelijk. Als degene die de maaltijden bereidt niet aanwezig is kan het interview wel afgenomen worden. Zorg ervoor dat de respondent elke vraag goed begrijpt, spreek duidelijk! Nadat de thermometers in de frigo en diepvriezer liggen wordt de 24-uurs voedingsnavraag met het EPIC-soft programma afgenomen (zie handleiding EPIC, deel III). Na de 24- uursvoedingsnavraag wordt overgegaan naar de blauwe vragenlijst. Op de laatste module van deze vragenlijst wordt de lendenomtrek van de respondenten gemeten. Nadat de blauwe vragenlijst volledig is ingevuld wordt de temperatuur afgelezen en kan de interviewer uitleg geven over het invullen van de schriftelijke vragenlijsten. Tenslotte wordt een afspraak gemaakt voor het volgende interview. 14

11. Algemeen overzicht van de inhoud van de vragenlijsten In onderstaande tabel wordt een globaal overzicht gegeven van de diverse modules die in de voedselconsumptiepeiling aanbod komen. Verder in deze handleiding worden deze modules meer in detail besproken. Voor elke module wordt een lettercombinatie voorbehouden. Elke vraag ressorterend onder een bepaalde module wordt naast het rangnummer aangeduid met desbetreffende lettercombinatie. Met het oog op het snel doorlopen van de vragenlijsten wordt vooral gebruik gemaakt van gesloten vragen, waarbij de meeste van toepassing geachte antwoorden als antwoordmogelijkheden opgesomd worden. Het is voor de mondeling af te nemen vragenlijsten van essentieel belang dat de interviewer alle antwoordmogelijkheden voorleest vooraleer het antwoord door de respondent gegeven omcirkeld wordt. Bij sommige vragen wordt de mogelijkheid andere, verklaar nader voorzien. Deze kan gebruikt worden indien de opgesomde antwoordmogelijkheden niet deze van toepassing voor de respondent bevat. Indien gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheid andere dient het antwoord zelf beknopt door de interviewer opgeschreven te worden (in een duidelijk leesbaar geschrift). Een beperkt aantal vragen zijn open vragen, waarbij de diëtist het antwoord van de respondent zelf dient te noteren. Hierbij dient bondigheid nagestreefd te worden. Het verdient aanbeveling om het genoteerde antwoord ter controle in aanwezigheid van de respondent voor te lezen. Indien de diëtist zelf het antwoord moet opschrijven i.p.v. een antwoordcategorie aan te kruisen, dringen we erop aan het antwoord klaar en duidelijk op te schrijven. Voor alle vragen in te vullen door de interviewer, is het van groot belang dat alle (toepasselijke) vragen beantwoord worden. In het algemeen worden voor elke vraag de antwoordcategorie weet het niet (code -2) en geen antwoord (code 1) voorzien. Er dient voor elke vraag een antwoordcategorie te worden aangekruist. Indien dit niet gebeurd is kunnen wij niet weten of elke vraag effectief gesteld werd dan wel of de enquêteur vergeten heeft de vraag te stellen. Voor sommige vragen kunnen meerdere antwoordcategorieën worden aangekruist. In het geval dat dit zo is, is dit duidelijk aangegeven in de vraag zelf en in de handleiding. Hierbij dient de diëtist alle antwoordcategorieën voor te lezen en elke antwoordcategorie die van toepassing is voor de betrokken persoon aan te kruisen. Men dient dus niet over te gaan naar een volgende vraag van zodra de betrokken persoon één antwoord heeft gegeven. Bij sommige vragen worden kaarten gebruikt. Op deze kaarten worden ofwel de antwoordcategorieën hernomen die bij de vraag gebruikt worden, of wordt een lijst van antwoordcategorieën weergegeven die te lang is om in de mondelinge vragenlijst te worden opgenomen (bv. een lijst van mogelijke vermageringsmethoden). Indien in een vraag aangegeven is dat een kaart moet worden gebruikt, dient men de kaart aan de respondent voor te leggen en hem/haar te bevragen welke categorie(-en) van toepassing zijn. De interviewer noteert daaropvolgend de corresponderende code op de vragenlijst. Indien bij een vraag een kaart dient gebruikt te worden, wordt dit in de vragenlijst en in de handleiding aangegeven. In de vragenlijst en in de handleiding wordt ook aangeduid indien er sprongen of filters zijn. Een filter voor een vraag betekent dat de vraag niet gesteld moet worden aan één of meerdere categorieën respondenten (bijvoorbeeld in functie van het geslacht van de respondent). Een vraag bevat een sprong indien in functie van het antwoord dat de betrokken persoon geeft op een specifieke vraag direct overgegaan moet worden naar een vraag verderop in de vragenlijst zonder te antwoorden op de volgende vra(a)g(en). Voor het gemak van de respondent, hebben we gepoogd het aantal filters en sprongen in de schriftelijke vragenlijst zoveel mogelijk te beperken. Daarentegen worden filters en 15

sprongen veelvuldig toegepast in de mondeling vragenlijst. Dit betekent dan ook dat de interviewer daar zeer veel aandacht moet voor hebben. Of een vraag en filter of een sprong bevat, is duidelijk aangegeven in de vraag zelf en in de handleiding. De 24-uurs-voedingsnavraag In de 24-uurs-voedingsnavraag zijn alle vragen open vragen. Daarom wordt gebruik gemaakt van een computergestuurd gestandaardiseerd interview. We gebruiken hiervoor het EPICsoft programma. Zie deel 3 van de handleiding voor de werking van EPIC-soft. Mondelinge Algemene vragenlijst (blauwe vragenlijst) Samenstelling van het huishouden Opleiding Tewerkstelling Gezondheidstoestand Consumptie van tabak Fysieke activiteit Algemeen profiel Temperatuur van koelkast en diepvriezer Huisvesting HC.01 tot HC.05 ED.01 tot ED.03 EM.01 tot EM.10 HS.01 tot HS.02 TA.01 tot TA.05 AP.01 tot AP.11 NU.01 tot NU.08. TEMP.01 tot TEMP.02 LO.01 tot LO.02 Informatie over het huishouden (roze vragenlijst) Gebruik van een diepvriezer en koelkast Bewaren van bereide maaltijden Eten op verschillende tijdstippen (zelfde maaltijd) Restjes Eieren Frituren en bakken of braden Bewaring van voedingsmiddelen Bereiding van maaltijden Moestuin Biologisch geteelde of gekweekte producten en hoeveproducten FS.07 tot FS.52. Schriftelijke individuele vragenlijst (groene vragenlijst) Het algemeen voedingspatroon Het maaltijdpatroon Algemene vragen FFQ.01 tot FFQ.03 FFQ.04 FS.01 tot FS.06 16

12. Houding van de interviewer Het is vanzelfsprekend dat de interviewer er een correcte houding op nahoudt die bijdraagt tot het succesvol verloop van de bevraging. Dit betekent dat van de interviewer verwacht mag worden dat hij/zij punctueel, beleefd en geduldig blijft in alle omstandigheden. Hij/zij dient zich duidelijk uit te drukken en precies te zijn bij mogelijke verduidelijkingen. De interviewer dient aandacht te hebben voor de mogelijke problemen die een respondent kan hebben bij het beantwoorden van de vragen, voor zijn of haar emoties en voor mogelijke tekenen van zenuwachtigheid of vermoeidheid. Indien, bijvoorbeeld, de interviewer merkt dat om een of andere reden, de respondent verontrust is en niet meer in de beste omstandigheid bevindt om aan de studie deel te nemen, kan het raadzaam zijn een korte pauze voor te stellen om naderhand de bevraging verder te zetten. De houding van de interviewer moet van dien aard zijn dat hij/zij totaal neutraal is ten opzicht van de antwoorden van de bevraagde persoon. De interviewer mag geen enkele blijk geven van bijval of afkeur. Hij mag dus op geen enkele wijze de bevraagde persoon beïnvloeden. Het is daarom van belang dat bij de mondelinge bevraging alle vragen en antwoordcategorieën letterlijk worden voorgelezen zonder er iets van weg te laten of toe te voegen. Indien de bevraagde persoon een antwoord geeft vooraleer de vraag en de antwoordcategorieën zijn voorgelezen, dient de interviewer toch door te lezen en te vragen een vooraf gegeven antwoord te confirmeren. Het is de interviewer niet toegestaan de antwoorden van de bevraagde personen te interpreteren. De interviewer dient exact te noteren wat de bevraagde persoon antwoordt. Indien in het proces van het stellen van de vragen de interviewer inconsistenties ontdekt, dient de interviewer dit de bevraagde persoon NIET te melden. De interviewer mag de resultaten van de 24-uur-voedingsnavraag die het EPIC-soft programma genereert niet laten zien aan de respondent. Noch mag de interviewer voedingsadvies geven aan de respondent. Dit zou de resultaten van het tweede interview kunnen beïnvloeden. De resultaten en/of voedingsadvies mag slechts gegeven worden na het tweede huisbezoek. 13. Einde van het interview Op het moment dat u de schriftelijke vragenlijst aan de geselecteerde persoon heeft overhandigd en de huishoudvragenlijst aan de persoon die doorgaans verantwoordelijk is voor de bereiding van de maaltijden, dient nagegaan te worden of de blauwe vragenlijst correct werd ingevuld (en dat bij toeval bladzijden niet werden ingevuld). Maak eveneens een afspraak voor de tweede 24-uurs-voedingsnavraag twee tot maximaal acht weken later. Bedank daarop de geselecteerde persoon van harte voor zijn/haar medewerking aan de studie en de tijd die er aan besteedt werd. Na het tweede interview (de tweede 24-uurs-voedingsnavraag), kondig je aan dat alle deelnemers aan de voedselconsumptiepeiling een overzicht zullen ontvangen van de belangrijkste resultaten van de studie (in de loop van 2005). Breng daaropvolgend alle vragenlijsten en het communicatieformulier binnen bij een secretariaat van de Directie Algemene Statistiek. Vergeet niet dat de vragenlijsten binnengebracht of opgestuurd moeten worden in de loop van de maand volgend op de feitelijke bevraging. 17

14. Kwaliteitscontrole In het kader van een kwaliteitscontrole van het werk van de interviewers, wordt voor elke groep, en voor elk kwartaal een beperkt aantal deelnemende en weigerende individuen telefonisch gecontacteerd door het secretariaat van de voedselconsumptiepeiling. Hierbij zal (a) worden nagegaan of een interviewer effectief contact heeft gehad met het individu (b) worden nagegaan of het interview (voor deelnemende individuen) is verlopen zoals de richtlijnen dienaangaande dit voorzien. Indien een inconsistentie wordt gevonden tussen de gegevens toegeleverd door de interviewer en de informatie gegeven door de gecontacteerde individuen, worden ALLE individuen van de desbetreffende interviewer gecontacteerd. Indien deze inconsistentie geen alleenstaand feit is en er dus aanwijzingen zijn dat de interviewer niet gewerkt heeft volgens de richtlijnen, wordt met de betrokken interviewer contact opgenomen om het probleem nader te bespreken. Indien dit noodzakelijk wordt geacht, kan de samenwerking met de interviewer stopgezet worden, ZONDER betaling van de reeds verrichte enquêtes (deze zijn immers voor ons waardeloos en zullen niet voor analyse gebruikt worden). 15. Betaling van de interviewers De betaling van de interviewers gebeurt per kwartaal, d.i. als alle geselecteerde individuen (of de vervangingsindividuen) van het trimester effectief bevraagd zijn. Na controle hiervan wordt een betalingsfiche opgemaakt en toegezonden aan de interviewer. Nadat deze de fiche heeft goedgekeurd en ondertekend dient deze te worden teruggestuurd teneinde tot betaling over te gaan. De betaling van de interviewer omvat zowel de vergoeding voor het interview (60%) als de vergoeding voor het vervoer en andere kosten (40%). Tenslotte kan nog opgemerkt worden dat interviewers enkel betaald worden voor gerealiseerde interviews. Ingeval van weigering van het individu of indien het individu niet contacteerbaar is, wordt de interviewer niet betaald. Let wel dat de vergoeding van 60 EURO slechts uitbetaald wordt indien de twee interviews per persoon zijn gerealiseerd. Indien de tweede 24-uurs-voedingsnavraag ontbreekt zal slechts 25 EURO betaald worden (maw een boete van 35 euro). 16. Slecht ingevulde vragenlijsten Voor ALLE individuen vermeld in de lijst van adressen dient een ONTVANGSTFORMULIER ingevuld te worden, ook voor deze individuen met een statuut ANDERE, NIET CONTACTEERBAAR of WEIGERING. Indien voor een bepaald kwartaal niet alle ontvangstformulieren voor alle individuen zijn binnengebracht kan NIET tot betaling worden overgegaan. Het is dus nodig aan de ontvangstformulieren de nodige zorg te besteden. Per DEELNEMEND individu dienen daarnaast de volgende vragenlijsten ingevuld te worden: Mondelinge blauwe vragenlijst Groene schriftelijke vragenlijst Roze schriftelijke vragenlijst 2-maal 24-uurs-voedingsnavraag met EPIC-soft Voor elke slecht ingevulde vragenlijst zal een boete van 5 EURO afgehouden worden. Indien een vragenlijst slechts gedeeltelijk werd ingevuld is het aan te raden de reden ervan aan te geven op het ontvangstformulier. 18