RVWD Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

RVWD Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

RVWD Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden JAARVERSLAG 2012 1

Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding 3 2. Doelstelling 4 3. Reglement 4 4. Resultaten voorrrangsaanvragen 5 Alblasserdam 7 Dordrecht 7 H.I. Ambacht 8 Papendrecht 8 Sliedrecht 9 Zwijndrecht 9 5. Functioneren van de commissie en de procedure 10 6. Signaleren van knelpunten 11 7. Aandachtspunten vanuit de commissie 11 8. Tenslotte 11 9. Bijlage: overzicht aanvragen voorrangsverklaring per gemeente 13 over de jaren 2006 t/m 2012. 2 Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

1 Inleiding Sinds 1 januari 2000 is in de regio Drechtsteden een regionaal aanbodmodel woonruimteverdeling in werking. Kandidaten die een voorrangsverklaring hebben ontvangen worden gehuisvest door de deelnemende partijen. Deelnemende partijen De deelnemende partijen zijn de gemeenten en de toegelaten instellingen binnen de Drechtsteden, te weten: - Alblasserdam - woningstichting Woonkracht 10, Alblasserdam - Dordrecht - woningstichting Trivire - stichting Woonbron, locatie Dordrecht - Hendrik Ido Ambacht - Rhiant - Papendrecht - woningstichting Woonkracht 10, Papendrecht - Sliedrecht - Tablis Wonen - Zwijndrecht - woningstichting Woonkracht 10, Zwijndrecht - woningstichting Trivire - woningbouwvereniging Heerjansdam (*) Regionaal aanbodsysteem In 2012 zijn twee woonruimteverdelingsystemen voor de verdeling van woningen in de Drechtsteden in werking, te weten: - Woonkeus, een regionaal aanbodsysteem. Vrijkomende woonruimte wordt gepubliceerd op de internetsite van de Stichting Woonkeus Drechtsteden. De inschrijfkosten bedroegen in 2012 28,80. - POL van stichting Woonbron, een lotingsysteem. De inschrijving is kosteloos. Woningzoekenden doen er goed aan om hun kansen optimaal te benutten en zich te laten inschrijven in beide systemen. (*) De kern Heerjansdam hanteert een eigen aanbodsysteem waarbij de woningen van de woningbouwvereniging in het plaatselijke huis aan huis blad worden aangeboden in plaats van op de internetsite van Woonkeus. De kern Heerjansdam maakt wel gebruik van de voorrangsregeling van de regio Drechtsteden. Regionale voorrangscommissie woonruimteverdeling Drechtsteden Sinds 1 januari 2000 is een regionale voorrangscommissie woonruimteverdeling ingesteld. Deze commissie adviseert de gemeenten binnen de Drechtsteden over voorrangsaanvragen. Bij de beoordeling van voorrangsaanvragen worden in de regio dezelfde criteria gehanteerd. Benoeming en herbenoeming commissieleden De benoeming van de commissieleden is voor een periode van twee jaar. Sinds 1 januari 2006 bestaat de voorrangscommissie uit onafhankelijke leden. Samenstelling commissie De commissie bestaat uit drie leden, te weten: - mevrouw M.G. van Drunen, lid/voorzitter - de heer H. van den Brink, lid - de heer H.A. Aardoom, lid 3

Als secretaris/adviseur is aangesteld mevrouw S.L. Moret. Zij wordt voor deze werkzaamheden door de gemeente Dordrecht gedetacheerd aan het Bureau Drechtsteden. Het secretariaat van de voorrangscommissie is ondergebracht bij de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden. De voorrangscommissie vergaderde één maal per twee weken op de dinsdagochtend; indien nodig kunnen extra vergaderingen worden ingelast. In 2012 kwam de voorrangscommissie 24 keer in vergadering bijeen. De leges voor het aanvragen van een voorrangsverklaring bedroeg in 2012 56,25. 2 Doelstelling De commissie heeft tot doel: - Burgemeester en wethouders te adviseren over voorrangsaanvragen op medische en/of sociale gronden; - Burgemeester en wethouders gevraagd en ongevraagd, te adviseren over het voorrangsbeleid. 3 Reglement De doelstellingen en de werkwijze van de voorrangscommissie zijn door de deelnemende gemeenten vastgelegd in de Beleidsregels Voorrang bij Woningtoewijzing ex artikel 2.3.5 van de Huisvestingsverordening. Sinds 1 november 2009 zijn de Beleidsregels Voorrangsregeling Woonruimteverdeling van kracht. Daarbij is tevens een kleine wijziging van artikel 2.3.2 van de Huisvestingsverordening 2005 doorgevoerd. 4 Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

4 Resultaten voorrangsaanvragen In 2012 werden, na overleg in het Platform Uitvoering Voorrangsregeling, in totaal 424 dossiers aan de voorrangscommissie voorgelegd. Sinds 1 januari 2012 is een veranderde werkwijze van kracht. De woningcorporaties hebben meer behoefte aan advisering vooraf. De wens tot nadere advisering is ontstaan doordat het steeds vaker ná beoordeling door de voorrangscommissie gebeurde dat zaken naar voren kwamen die maakten dat nadere begeleiding of zorg nodig was voor de betreffende aanvrager. De GGD heeft inzage in systemen waar noch de intakers noch de voorrangscommissie toegang toe hebben en kan als zodanig nader onderzoek instellen naar een eventuele begeleidings- of zorgbehoefte van de aanvrager. Het Specialistisch Team Wonen van de GGD Zuid-Holland Zuid toetst sinds 1-1-2012 de aanvragen om voorrangsverklaring en voorziet deze van een advies. Dit advies wordt besproken in het Platform Uitvoering Voorrangsregeling en daarna beoordeelt de voorrangscommissie de aanvragen en adviseert hierover aan de gemeente waar de aanvraag is ingediend. Nadat in het eerste halfjaar van 2012 met de nieuwe werkwijze is geëxperimenteerd, is door alle partijen (woningcorporaties (i.c. Woonkeus), het Specialistisch Team Wonen van de GGD en de Regionale Voorrangscommissie) geconcludeerd dat door de nieuwe werkwijze sprake is van toegevoegde waarde. Van de 424 aanvragen werden 277 aanvragen van een positief advies voorzien en 120 van een negatief advies. In 13 gevallen werd door de voorrangscommissie afgeweken van het oordeel van het Platform Uitvoering Voorrangsregeling. De adviezen van de regionale voorrangscommissie over het wel of niet afgeven van een voorrangsverklaring zijn in de meeste gevallen ongewijzigd overgenomen en in een gemeentelijk besluit vastgelegd. Voor een volledig gespecificeerd overzicht per gemeente wordt verwezen naar de afzonderlijke, omkaderde, opgaven. Deze gespecificeerde overzichten zijn door de betreffende gemeente of woningcorporatie zelf aangeleverd, afhankelijk van waar de intakes hebben plaatsgevonden. De cijfers over het jaar 2012 m.b.t. het aantal voorrangsaanvragen uitgesplitst per gemeente: Alblasserdam 19 Dordrecht 300 Hendrik Ido Ambacht 22 Papendrecht 29 Sliedrecht 7 Zwijndrecht 66 Totaal 443 1 1 Een aantal aanvragen is op het moment van verslaglegging nog niet door de voorrangscommissie beoordeeld (bijv. omdat het dossier nog niet compleet is of de advisering nog niet afgerond is.) 5

Een gemeente kan de hardheidsclausule toepassen nadat een casus aan de voorrangscommissie is voorgelegd en van een negatief advies voorzien en de gemeente desondanks tot een ander oordeel komt. Ook tijdens een bezwaarschriftenprocedure kan de gemeente de hardheidsclausule toepassen. Stadsvernieuwingsurgenties (sloopurgenties) worden niet door de commissie beoordeeld. Een en ander gebeurt in nauw overleg tussen woningcorporaties en/of gemeente. Ook in geval van brand of een calamiteit behoeft een aanvraag niet aan de commissie te worden voorgelegd. Voor statushouders zijn eveneens afspraken gemaakt met de woningcorporaties. In de in dit verslag genoemde aantallen zijn aldus die van de voorrangsverklaringen stadsvernieuwing en statushouders niet meegenomen. In het Platform Uitvoering Voorrangsregeling vindt tevens de verdeling van voorrangsverklaringen onder de woningcorporaties plaats. In dit Platform hebben alle deelnemende woningcorporaties van de regio Drechtsteden zitting. In de vergaderingen van het Platform worden de aanvragen voorzien van een oordeel, waarna het dossier aan de Regionale Voorrangscommissie wordt voorgelegd. In de Platformvergadering wordt vastgesteld welke woningcorporatie de kandidaat met een voorrangsverklaring gaat huisvesten, binnen welke gemeente en of dit geschiedt via de bijzondere bemiddeling of dat hij/zij zelf mag zoeken binnen het bezit van de toegewezen woningcorporatie binnen een toegewezen gemeente. In de meeste gevallen zullen de voorrangsverklaringen ten behoeve van de zogenaamde verlaters van opvanginstellingen via bijzondere bemiddeling aan huisvesting worden geholpen. 6 Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

Nadere specificatie per gemeente: OPGAVE cijfermateriaal 2012 m.b.t. voorrangsverklaringen van de gemeente ALBLASSERDAM: OMSCHRIJVING AANTAL totaal in behandeling genomen aanvragen: 19 door commissie voorzien van positief advies: 16 door commissie voorzien van negatief advies: 3 afgeweken van het advies van de commissie: 0 besluiten buiten de commissie om: 0 ingediende bezwaarschriften: 1 beslissing op bezwaar en omschrijving: ongegrond OPGAVE cijfermateriaal 2012 m.b.t. voorrangsverklaringen van de gemeente DORDRECHT: OMSCHRIJVING AANTAL totaal in behandeling genomen aanvragen: 300 door commissie voorzien van positief advies: 174 door commissie voorzien van negatief advies: 73 NB: verschil zit in aantal ingetrokken/vervallen of nog onbeslist afgeweken van het advies van de commissie: 0 besluiten buiten de commissie om: 0 ingediende bezwaarschriften: 13 beslissing op bezwaar en omschrijving: 8x gegrond 3x hardheidsclausule na bezwaarschrift 1x ingetrokken 1x nog niet behandeld 7

OPGAVE cijfermateriaal 2012 m.b.t. voorrangsverklaringen van de gemeente H.I. AMBACHT: OMSCHRIJVING AANTAL totaal in behandeling genomen aanvragen: 22 door commissie voorzien van positief advies: 16 door commissie voorzien van negatief advies: 6 afgeweken van het advies van de commissie: 2 2x hardheidsclausule toegepast besluiten buiten de commissie om: 0 ingediende bezwaarschriften: 2 beslissing op bezwaar en omschrijving: 1x hardheidsclausule toegepast 1x behandeling loopt nog OPGAVE cijfermateriaal 2012 m.b.t. voorrangsverklaringen van de gemeente PAPENDRECHT: OMSCHRIJVING AANTAL totaal in behandeling genomen aanvragen: 29 door commissie voorzien van positief advies: 27 door commissie voorzien van negatief advies: 2 afgeweken van het advies van de commissie: 0 besluiten buiten de commissie om: 0 ingediende bezwaarschriften: 1 beslissing op bezwaar en omschrijving: ingetrokken 8 Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

OPGAVE cijfermateriaal 2012 m.b.t. voorrangsverklaringen van de gemeente SLIEDRECHT: OMSCHRIJVING AANTAL totaal in behandeling genomen aanvragen: 7 door commissie voorzien van positief advies: 6 door commissie voorzien van negatief advies: 1 afgeweken van het advies van de commissie: 0 besluiten buiten de commissie om: 0 ingediende bezwaarschriften: 1 beslissing op bezwaar en omschrijving: hardheidsclausule toegepast OPGAVE cijfermateriaal 2012 m.b.t. voorrangsverklaringen van de gemeente ZWIJNDRECHT: OMSCHRIJVING AANTAL totaal in behandeling genomen aanvragen: 66 door commissie voorzien van positief advies: 37 door commissie voorzien van negatief advies: 15 NB: verschil zit in aantal ingetrokken/vervallen of nog onbeslist. afgeweken van het advies van de commissie: 0 besluiten buiten de commissie om: 0 ingediende bezwaarschriften: 3 beslissing op bezwaar en omschrijving: 1x ongegrond 2x gegrond 9

5 Functioneren van de commissie en de procedure De commissieleden werken goed en plezierig samen. Er is ruimte voor discussie en in vrijwel alle gevallen komt men tot een gezamenlijk standpunt. De commissie hanteert de criteria zoveel mogelijk op strikte wijze. Zij neemt daarbij wel in haar overwegingen mee de mening van het Specialistisch Team Wonen en het Platform Uitvoering Voorrangsregeling. Leidende criteria zijn altijd de Beleidsregels Voorrangsregeling Woonruimteverdeling en de bepalingen van de Huisvestingsverordening. Slechts in zeer bijzondere gevallen wordt van deze regels afgeweken. De woningcorporaties doen hun best om de voorrangskandidaten zoveel als mogelijk te plaatsen op een voor alle partijen acceptabele plek. Weigering van een geschikt woningaanbod leidt tot het onherroepelijk vervallen van de voorrangsverklaring, zo staat in het besluit van het college van B.& W. uitdrukkelijk vermeld. Als voorrangskandidaten het niet eens zijn met de beslissing van de gezamenlijke woningcorporaties om een woning voor hem of haar te zoeken in een bepaalde regiogemeente of wijk waar zij niet willen wonen, dan kunnen zij een klacht sturen naar de Klachtencommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden. Deze commissie brengt dan een bindend advies uit aan de woningcorporaties. De economische crisis heeft duidelijke gevolgen voor de woningmarkt. Door de strenge hypotheekeisen worden door de banken minder gemakkelijk dan voorheen hypotheken verstrekt, waardoor de koopwoningmarkt stagneert. Gevolg daarvan is o.a. dat er ook weinig beweging is op de huurwoningenmarkt. Woningzoekenden moeten nu meer punten opbouwen voordat zij kunnen slagen voor een huurwoning. Ook komt het vaker voor dat men de eigen woning moet verkopen omdat men door het verlies van zijn baan de hypotheeklasten niet meer kan opbrengen. Werkt de procedure? De procedure blijkt goed begrepen te worden en hanteerbaar te zijn. De aanvraagdossiers worden door de regiogemeenten rechtstreeks gezonden naar het Specialistisch Team Wonen van de GGD. Het is van groot belang dat het dossier pas dan wordt ingediend als de vereiste stukken allemaal aanwezig zijn. Benadrukt wordt dat de beleidsregels in onderling overleg tussen gemeenten en woningcorporaties zijn vastgesteld en de commissie is er op grond van het gelijkheidsbeginsel - voorstander van dat deze strak dienen te worden gehandhaafd. Immers, wat is anders de functie van het opstellen van beleidsregels en het in stand houden van een commissie? Voorbeeld: als een woningzoekende niet voldoet aan de basisregel van maatschappelijke binding en/of inwonend is, dan is er geen beroep op de voorrangsregeling mogelijk. Wordt de procedure uniform toegepast? De commissie is van mening dat de eenduidigheid bij het toepassen van de regeling vrij groot is. Hierdoor blijft de toepassing van de voorrangsregeling binnen het systeem van de woonruimteverdeling zo transparant mogelijk. 10 Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

6 Signaleren van knelpunten In 2012 is opnieuw onduidelijkheid ontstaan binnen de woningcorporaties en de voorrangscommissie over de afspraken die gemaakt zijn over de (woon)begeleiding van cliënten met psychische of psychiatrische problemen. In goed overleg zijn de afspraken opnieuw en duidelijk met elkaar kortgesloten. De voorrangscommissie kan zich vinden in de strenge regelgeving, vanuit het gegeven dat anders de gewone woningzoekende te weinig kans zou maken om binnen aanvaardbare tijd aan passende woonruimte te komen. Maar ook vanuit het gegeven dat de eigen verantwoordelijkheid een steeds grotere rol gaat spelen in de maatschappij. In 2012 is het aantal aanvragen dat van een negatief advies werd voorzien groter, terwijl de indieners daarvan zich, naar hun eigen idee en beleving, in een problematische situatie bevonden. Zij hebben waarschijnlijk weinig waardering voor de strenge regelgeving. De aanvragers konden gebruik maken van de mogelijkheid om formeel bezwaar te maken tegen het uiteindelijke besluit van Burgemeester en Wethouders. 7 Aandachtspunten vanuit de commissie De voorrangscommissie is zich ervan bewust dat zij te maken heeft met een kwetsbare groep, die vaak niet in staat is om de eigen (woon)problemen op te lossen. De huidige economische en maatschappelijke ontwikkelingen zijn dan ook een extra zorg. Van hulpverleningsinstanties wordt grote inzet verwacht bij de begeleiding van hun cliënten. Vanuit de verantwoordelijkheid naar de aanvragers van voorrangsverklaringen én naar de verhuurders zal dan ook blijvend moeten worden toegezien op het aangeleverd krijgen van voldoende gegevens en goede (woon)begeleidingsplannen waar het de cliënten van de opvanginstellingen betreft. De commissie past zoveel als mogelijk de beleidsregels strikt toe, zonder daarbij de medemenselijkheid uit het oog te verliezen. Daarbij wordt altijd meegewogen in hoeverre de aanvrager zelf verantwoordelijk kan worden gehouden voor de ontstane situatie en of men zelf al het mogelijk heeft gedaan om een oplossing voor het probleem te vinden. 8 Tenslotte In 2012 is het aantal definitieve aanvragen om een voorrangsverklaring (424), dat door de commissie is behandeld, groter dan dat in 2011 (358). Het overgrote deel van de negatieve adviezen was zonder meer duidelijk afwijsbaar op grond van de beleidsregels. Dat betekent niet dat die aanvragers geen woonprobleem hadden, doch de commissie vond in die gevallen dat er niet of onvoldoende aanleiding was tot een positief advies. In een aantal gevallen voldeed men niet aan de eis van maatschappelijke binding of kon de aanvrager verweten worden dat de problematische situatie was ontstaan door eigen handelen. Hoewel dit soms al duidelijk is bij de aanvraag kan het indienen van een aanvraag om een voorrangsverklaring nu eenmaal niet worden geweigerd. 11

De commissie biedt het jaarverslag aan, aan: - het Drechtstedenbestuur, - de gemeentebesturen van de deelnemende gemeenten, - het dagelijks bestuur van de regio Zuid-Holland Zuid, - de Stichting Woonkeus Drechtsteden, - de deelnemende woningcorporaties, - het Woonconsumentenplatform Drechtsteden, - een aantal belangenorganisaties. Zij verzoekt het jaarverslag 2012 te betrekken bij de jaarlijkse evaluatie van de woonruimteverdeling. Dordrecht, maart 2013 De Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden, de secretaris, S.L. Moret secretariaat: Postbus 619 3300 AP Dordrecht telefoon (078) 770 45 18 e-mail sl.moret@dordrecht.nl 12 Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden

9 Overzicht voorrangsaanvragen per gemeente over de jaren 2006 t/m 2012 Aanvragen voorrangsverklaring 2006 t/m 2012 350 300 300 aantal 250 200 150 228 223 224 217 195 187 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 100 50 0 35 18 18 15 18 19 16 22 12 22 8 12 1612 43 38 34 42 3134 32 29 11 9 7 3 7 7 9 66 64 61 47 43 38 Alblasserdam Dordrecht H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zw ijndrecht Aanvragen voorrangsverklaring per gemeente over 2006 t/m 2012 13