De aanleiding Ik was verrast dat ik door mijn leidinggevende werd gevraagd om mijn eigen herstel te gebruiken in de begeleiding aan cliënten. Mijn collega s deden toen raar: ze vonden dat ik dat als hulpverlener niet mocht doen. Maar ik wil mijzelf niet langer opsplitsen, ik ben wel steeds aan het zoeken naar de beste manier, hierover is nog weinig materiaal beschikbaar.
Het doel van dit project : het verbeteren van de inzet van ervaringsdeskundigheid van en door zorgprofessionals De centrale onderzoeksvraag: Op welke manier kan de ervaringsdeskundigheid van zorgprofessionals een bijdrage leveren aan het persoonlijk en maatschappelijk herstel van mensen met psychiatrische problemen en verslaving, chronische ziektes & beperkingen en andere vormen van ontwrichting?
Participatief handelingsonderzoek met Praktijkstroom & kennisstroom Een praktijkstroom waarin sprake is van een praktijkinnovatie en cultuurverandering Een kennisstroom over de manier waarop zorgprofessionals hun ervaringsdeskundigheid kunnen gebruiken. de afwegingen die hierbij gemaakt kunnen worden. Ontwikkeling van gevalideerde empowerende voorbeelden van (creatieve expressie van) ervaringskennis, zowel op verbale als nonverbale wijze.
Het onderzoek kent een aantal fases Fase 1 Fase 2 Fase 3 Inventariseren bij professionals (enquetes): hoeveel ervaringen met ontwrichting en herstel? Zijn zijn open? Willen zij er wat mee? enzovoort In gesprek met cliënten: wat vinden en willen zij? Inrichten infrastructuur handelingsonderzoek Handelingsonderzoek: via leerwerkgroep, ontwikkelteams en projectleidersteams wordt ervaringsdeskundigheid bij zorgprofessionals ontwikkeld en gepositioneerd in de organisaties. Maken van producten: handleiding, organisatieadvies, verzameling voorbeelden.
Enquêtes in fase 1 1900 binnen (respons van ongeveer 35%). Zeker 40% heeft zélf ervaringskennis; omgeving rond de 70% Alles uitgesplitst in psychiatrische stoornissen, verslaving, beperking, armoede, geweld, lichamelijke beperkingen etc. Een groot deel (ongeveer 20%) wil er iets mee doen. Meestal worden ervaringen als helpend gezien, soms als belastend. Definitieve resultaten volgen half juni. De enquête is ook een vorm van agendasetting: medewerkers praten over zelfonthulling.
Kruisbestuiving: praktisch en methodologisch In de praktijk: 1. Binnen organisaties Tussen zorgprofessionals met ervaringskennis Tussen zorgprofessionals en ervaringswerkers/ervaringsdeskundigen 2. Tussen de vijf organisaties Methodologisch Tussen kunst en wetenschap: Art Based Research: kruisbestuiving tussen kunst & wetenschap Expressie als vorm van kennisontwikkeling
Op gezamenlijke startdag op 29 maart begonnen met art based methodes Voorbeeld Wabisabi Foto Rikkie
Kruisbestuiving
Het handelingsonderzoek werkt met drie teams 1. Leerwerkgroepen: de pioniers, de vernieuwers, de zorgprofessionals met ervaringsdeskundigheid. Organisatie-overstijgend. Samen aan de slag, reflecteren, uitproberen, iets in de praktijk in gang zetten. Op creatieve manieren. 2. Ontwikkelteams: elke organisatie heeft een eigen ontwikkelteam dat een eigen plan maakt en verantwoordelijk is voor uitvoering. 3. Projectleidersgroep: de vijf projectleiders stemmen af, wisselen ideeën uit en inspireren elkaar.
Ontwikkelteam in elke organisatie Organisatieover stijgende leerwerkgroep van zorgprofessionals met ervaringskennis Organisatie overstijgen de werkgroep van projectleiders ontwikkel teams
De teams zorgen voor verspreiding en cultuurverandering; iedereen die wil wordt betrokken
Aan welke deelvragen werken we? 1. Op welke manier kunnen zorgprofessionals hun ervaringskennis toepassen in het kader van herstelondersteunende zorg (HOZ)? 2. Op welke wijze zijn deze professionals ervaringsdeskundigheid van toegevoegde waarde? 3. Hoe verhouden ervaringsdeskundige zorgprofessionals zich tot hun niet-ervaringsdeskundige collega s 4. Hoe verhouden ervaringsdeskundige zorgprofessionals zich tot ervaringswerkers en ervaringsdeskundigen? 5. Hoe dienen taakverdelingen ingezet te worden voor een optimale inzet van ervaringsdeskundigheid? 6. Op welke manier verbeteren zorgprofessionals met ervaringsdeskundigheid de kwaliteit van zorg voor cliënten
Werkwijze Ontwikkelteams in 10 bijeenkomsten werken via actieplan aan de 6 subvragen. Vastleggen in formulieren die veranderen. Leerwerkteams werken in 16 bijeenkomsten aan dezelfde 6 subvragen: zij zijn de vernieuwende kracht. Na elke bijeenkomst wordt actieplan en resultaten bijgehouden en bijgesteld in de formulieren Daarnaast: logboek van onderzoekers. VEEL OVERLEGGEN in onderzoeksteam. Vier onderzoekers, die overal bij zijn. Nu: voorkomen dat er alleen gepraat wordt. Actieplannen worden nu gemaakt: er gaat daadwerkelijk wat gebeuren!