JAARGANG 10 EDITIE 53 ROBERT DUNN EN ERIK WIECHERS UPC S Gouden Duo OPRICHTER YAMMER SPREEKT OVER SUCCES CORPORATE FACEBOOK FOCUS UNIFIED COMMUNICATIONS: SAMENWERKING OP NUMMER 1 NEDERLAND LOOPT VOOROP MET BRING YOUR OWN DEVICE
Intelligent klantcontact Van altijd bereikbaar naar optimaal bereikbaar UPC Business zorgt dat u optimaal bereikbaar bent. Wij bieden u veel meer dan 100% bereikbaarheid. Met onze intelligente diensten bereikt u uw klanten op maat. Via twitter, videochat, social media of gewoon via telefoon en internet. Dat kan allemaal met een contactcenter dat door UPC Business is ingericht. Of het nu gaat om spraak, data of internet. Met onze partners stemmen wij elk communicatiemiddel perfect af. Zo hebt u volledige controle en bent u optimaal bereikbaar voor uw klanten. Wilt u ook optimaal bereikbaar zijn? Ga naar www.upc.nl/business of bel 088 12 12 000 voor een kennismakingsgesprek. U kunt ons ook mailen: info@upcbusiness.nl. Internet - Telefonie Televisie - Netwerk
trends 6 Editorial 18 30 8 MWC 2012 in zonnige sferen 12 MWC 2012: de nieuwe producten 20 Smartphone schudt markten op columns 18 Column Tom Loozen Couch Potato als stimulans 30 Column Richard Bordes Chinees 59 Column Ramses Jedeloo Cloud & het CIO-ego cover 24 Robert Dunn, managing director UPC Nederland (links), en Erik Wiechers, managing director UPC Business, zitten er ontspannen bij in het Amsterdamse hoofdkantoor van hun kabelmaatschappij UPC. 32 8 59 Vooralsnog heeft het duo daar alle reden voor. De zaken gaan goed (2011 was in alle opzichten een prima jaar), de vooruitzichten zijn ook niet al te vervelend en er breekt buiten een aarzelend voorjaarszonnetje door. Geen wolkje aan de lucht? strategy UPDate David Sacks, oprichter en CEO Yammer, over zijn Corporate Facebook. www.telecom-update.nl 3
INHOUD FOcUs UNIFIeD communications 36 UC wordt volwassen 40 UC is de belofte voorbij 42 Business Case: Video bespaart tijd en geld 46 Business Case: All IP Maasstad Ziekenhuis 50 Business Case: PSV is beter bereikbaar cio-net tools movers&shakers service 52 CIOnet Update Van wielrennen tot sparring partners en blogs. 64 Sony Xperia S 66 LG Prada 3.0 68 Personalia 70 In het volgende nummer 70 Advertentie index 4 www.telecom-update.nl
EDITORIAL Redactie-adres Channel B.V. Communicatieweg 1 3641 SG Mijdrecht +31 (0) 20 347 26 70 Hoofdredactie Paul Teixeira paul@channelbv.nl Medewerkers Egbert Jan van Bel, Richard Bordes, Hans Doorn, Sjoerd van der Helm, Mirjam Hulsebos, Dirkjan van Ittersum, Jan Libbenga, Marco Mekenkamp, HP van Tilburg, Eduard Voorn, Ferry Waterkamp Columns Richard Bordes Tom Loozen Ramses Jedeloo Fotografie Thomas Fasting Fasting Fotografie Milan Vermeulen Commercie Marc Jongbloed marc@channelbv.nl Directie Fred Schuit fred@channelbv.nl Art direction Annette van de Sluis annette@channelbv.nl Drukker Verweij Communicasa Groep Abonnementen Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon. Overige vragen Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Telefoon: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263, 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 Niets uit deze uitgave mag in zijn geheel of gedeeltelijk worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder bronvermelding én uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Hoewel deze uitgave op zorgvuldige wijze is samengesteld, zijn uitgever en auteurs niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden in deze uitgave. Zij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van generlei aard, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie. SAMEN IS NIET ALLEEN Unified Communications heeft inmiddels zijn vaste plek in het post-hype-landschap ingenomen. Al is het voor veel organisaties nog steeds niet meer dan dat: een mooie term waar verder weinig invulling aan wordt gegeven. Het is tijd om Unified Communications meer lading te geven. De gedachte achter UC is voor een grote groep zakelijke gebruikers (en de organisaties waar zij werkzaam zijn) prettig. Een voorbeeld? Wie nu op reis gaat, neemt veelal een smartphone én een laptop mee. En in sommige gevallen wordt er zelfs nog een extra tabletcomputer in de koffer gestopt. Het zou zo mooi zijn als de mee te torsen spullenboel beperkt zou kunnen blijven tot één apparaat. Dat scheelt niet alleen de nodige bagage, maar ook wordt er zo afgerekend met de bijna schizofrene situatie dat sommige communicatie via de smartphone (telefonie) verloopt en dat voor andere zaken zoals mail en videoconferencing - weer een ander apparaat moet worden benut. En dan is er nog zoiets als samenwerking; tegenwoordig kunnen de individuele leden van een team prima verspreid op deze aardbol zitten, zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit en intensiteit van de samenwerking. De komst van Unified Communications zorgt er voor dat het een en ander nog beter verloopt. Bijvoorbeeld door de status (aanwezig, niet aanwezig, beschikbaar) van een teamlid makkelijk inzichtelijk te maken. Dat scheelt weer onnodig heen en weer gemail of gebel. Het gemak dient in ook dit geval weer de mens. In deze editie van TeleCom Update schenken wij speciale aandacht aan de samenwerkingsaspecten van Unified Communications. En dan met name aan de praktische kant van zaken; hoe hebben organisaties het inmiddels in de praktijk gebracht. Want leren van andermans ervaringen is nog altijd goedkoper dan zelf het wiel opnieuw uit te vinden. Paul Teixeira, paul@channelbv.nl Copyright Channel B.V 6 www.telecom-update.nl
If you re planning to enter new territory, go with a local. Seven years of experience with more than 200 clients make us the most trusted partner for business applications from the cloud. Cloud 7.0 engineered in Germany www.t-systems.nl/cloud
TRENDS MWC IN ZONNIGE SFEREN Alleen als je naar de wat kleinere hallen gaat kijken zie je nog het oorspronkelijke DNA van het MWC Het jaarlijkse MWC in Barcelona mag zich na de dip in 2008 en 2009 sinds 2010 weer verheugen over een toenemende belangstelling. Na een pitch in 2011 verwierf de stad Barcelona weer voor vijf jaar het belangrijke event voor de stad. Het werd een zonovergoten week waar de ruim vertegenwoordigde Nederlandse delegatie zich kon laven aan alle nieuwe ontwikkelingen en de nodige ontspanning in de avonduren. Tekst: HP van Tilburg Voor het oog van de wereldpers werden er tijdens de MWC de nodige aankondigingen gedaan op het gebied van hardware. Op de zondag voorafgaand aan MWC werd in een bomvolle zaal van het Olympisch Stadion de eerste smartphone van Sony Mobile gelanceerd. De algemene impressie van de aanwezigen was dat Sony zeker kansen heeft om met de Xperia S hoge ogen te gaan gooien. De timing (als het bijvoorbeeld gaat om de specificaties van het apparaat) lijkt dit keer perfect. De Taiwanezen en de Chinezen zitten echter ook niet stil. Op dezelfde dag kondigden zowel HTC als Huawei de eerste hypersnelle smartphones met quadcore processeren aan. HTC liet een oogverblindende nieuwe Android-serie zien onder de naam One. De betrekkelijke nieuwkomer Huawei manifesteerde zich nadrukkelijk op het MWC als partij die het in de komende jaren wil gaan maken. >> 8 www.telecom-update.nl
5.3" HD SUPER AMOLED SCHERM VOOR HAARSCHERP BEELD SCHRIJF OF TEKEN MET DE S PEN 1.4 GHZ DUAL-CORE PROCESSOR: MEER SNELHEID Inspiratie, ingevingen en brainwaves; met de Samsung Galaxy Note leg je ze direct vast en kun je ze meteen met anderen delen. Met de S Pen combineer je de vrijheid van een notitieblok met de slimheid van een smartphone. Uitgerust met een extra groot 5.3 HD Super AMOLED scherm en 1.4 GHz dual-core processor voor nog krachtigere prestaties. Ontdek de creatiefste smartphone van dit moment op facebook.com/samsungmobilenl facebook.com/samsungmobilenl SCAN VOOR DE VIDEO
TRENDS Microsoft en Nokia speelden op het MWC zeer geraffineerd de rol van sympathieke challengers Op het besloten terminalfeest werd daarbij door de hoogste baas aangekondigd dat Huawei voor 2014 een nummer 3-positie ambieert. De vraag is sowieso hoeveel vendors het in de toekomst vol gaan houden. De concurrentie is moordend, de operators krijgen meer macht en Apple heeft voorlopig nog een stevige marktpositie. Er gloort echter hoop voor de open markt, met name door de sterke positie van Android en de gestage opkomst van Microsofts Windows Phone. NOKIA De partijen Microsoft en Nokia, die tot voor een aantal jaren geleden nog als arrogant werden versleten, speelden op het MWC zeer geraffineerd de rol van sympathieke challengers. Nokia s ceo Steven Elop (ex-microsoft) liet weliswaar op de persconferentie weinig nieuws zien, maar de manier waarop Nokia z n stappen zet zijn zeer zorgvuldig gekozen en lijken dan ook succesvol. Het Finse bedrijf communiceert daarbij eerlijk en open. Microsoft had het MWC als podium gekozen om de bèta van de consumentenversie van Windows 8 te tonen aan het grote publiek, hetgeen een teken aan de wand is voor het feit dat Microsoft met dit nieuwe besturingssysteem volop inzet op convergentie. Samsung was weer zeer dominant met veel zelfvertrouwen aanwezig maar kondigde nog geen Galaxy SIII aan. Wel werd duidelijk dat de Koreanen stevig op tabletcomputers inzetten, met verschillende nieuwe modellen. Landgenoot LG kwam tenslotte met een aantal mooie nieuwe toestellen, waarmee de weg terug voor deze Koreaanse partij hopelijk wordt ingezet. Het wordt ze in ieder geval gegund. Nog iets over de netwerken dan? Ja, LTE siert al jaren de borden op het MWC, maar laat voor de grote roll-out nog altijd op zich wachten. Volgend jaar weer een MWC, maar dan op een andere locatie in Barcelona. Dat zal wel wennen zijn, al zullen de zon en de cava ook dan weer veel vergoeden. 10 www.telecom-update.nl
TRENDS SAMSUNG TOONT NIEUWE TABLETS IN BARCELONA Jarenlang was Barcelona het podium waar Samsung haar nieuwe topmodellen presenteerde. Dit jaar hadden de Koreanen al aangekondigd dat dat niet het geval zou zijn. Het bleef bij drie nieuwe tablets en een nieuwe versie van de projectortelefoon. Tekst: Sjoerd van der Helm In 2011 heeft Samsung een flinke stempel op de tabletmarkt gedrukt. Over het hele jaar introduceerde de fabrikant verschillende modellen tablets, waarvan het er in totaal 750.000 verkocht. De ambitie voor 2012 is dat dat er 1,2 miljoen worden, zo legde Geert Mol, Head of Marketing Mobile, uit tijdens een rondleiding over de stand. Aan het huidige portfolio worden binnenkort drie nieuwe tabletmodellen toegevoegd. De populaire Galaxy Tab krijgt een vervolg met de Galaxy Tab 2, die in een 7-inch en een 10,1-inch versie zal uitkomen. De nieuwe Galaxy Tab 2-modellen komen uit op Android 4.0 in zowel wifials 3G+wifi-uitvoeringen. Naar verwachting liggen ze vanaf het tweede kwartaal in de winkels. De goedkoopste uitvoering (7-inch Tab 2 wifi) heeft een adviesprijs van 299 euro, de duurste (10,1-inch Tab 2 wifi+3g) zal 499 euro gaan kosten. GALAXY NOTE 10.1 Verrassend was de aankondiging van de Galaxy Note 10.1. De grote broer van de eerder gelanceerde Galaxy Note met een 5,3 inch groot scherm, beschikt over dezelfde actieve S-Pen en bijbehorende applicaties. Standaard zullen ook de Adobe Photoshop Touch-applicatie en enkele andere tekenprogramma s worden geïnstalleerd. De Galaxy Note 10.1 wordt aangedreven door een 1,4-GHz dual-core processor en krijgt 32 GB intern geheugen. Ook deze zal vanaf het tweede kwartaal leverbaar zijn, maar de adviesprijs is nog niet bekend. GALAXY BEAM Twee jaar na de presentatie van de eerste projectortelefoon gaat Samsung het nu opnieuw proberen met de Galaxy Beam. Het is een Android-smartphone met ingebouwde projector om foto s en filmpjes op een glad oppervlak af te spelen. Het toestel is uitgerust met een 15-lumen projector, die beelden op een maximale breedte van 125 cm kan projecteren. De Galaxy Beam draait op Android 2.3 en is voorzien van een 1-GHz processor. Ondanks de uitrusting met een projector is het toestel vrij compact, met een dikte van 12,5 mm. Het toestel is verder voorzien van een 4 inch groot touchscreen en 8 GB intern geheugen. Om voldoende energie voor de beamer te hebben, is er een 2000-mAh batterij aan boord. Het is nog niet bekend wanneer het toestel in de winkels zal liggen, maar Samsung-topman Geert Mol laat weten dat het ditmaal daadwerkelijk zal komen. De adviesprijs is nog niet bekend. 12 www.telecom-update.nl
Aastra lost het op Wij maken communicatie weer persoonlijk Communicatie gaat de hele dag door, zowel verbaal als non-verbaal en met de komst van diverse technologieën is de vorm van communicatie de laatste 15 jaar ook geëvolueerd. Aastra is expert op het gebied van communicatie en weet als geen ander hoe belangrijk het persoonlijke aspect van communiceren is. Aastra maakt communiceren weer persoonlijk. www.aastra.nl
TRENDS NOKIA SLAAT TERUG IN BARCELONA Na enkele jaren van afwezigheid was Nokia dit jaar volop terug in Barcelona. Met een grote stand lieten de Finnen duidelijk weten dat ze nieuws hadden. En opvallend genoeg was het grootste nieuws juist geen Windows Phone-nieuws, maar Symbian Belle-nieuws. Tekst: Sjoerd van der Helm Op dat platform introduceert Nokia namelijk de 808 Pure View, een cameratelefoon met een Carl Zeiss-sensor van maar liefst 41 megapixels. Foto s gemaakt met het toestel worden verkleind tot 5-megapixelresolutie wanneer ze worden opgeslagen. Hierdoor wordt enorm veel detail opgeslagen, waardoor veel verder kan worden ingezoomd. Bovendien beschikt de 808 Pure View over het zogenaamde Rich Recording, waarmee in hoge kwaliteit geluidsopnamen bij filmpjes gemaakt kunnen worden. Het is nog onbekend of de 808 Pure View ook naar Nederland zal komen. WINDOWS PHONE Windows Phone-nieuws was er uiteraard ook. De Finnen kondigden een Europese variant van de Lumia 900 aan, die al in een LTE-versie bekend was. Het toestel, als het ware een grote broer van de Lumia 800, zal binnenkort ook in Nederland in de winkels liggen. Het toestel beschikt over een 4,3 inch groot ClearBlack AMOLED-scherm, een 1,4-GHz processor en een 8-megapixelcamera. De Lumia 900 heeft een verkoopadviesprijs van 549 euro. Verder werd een low-end-windows Phone gepresenteerd, de Lumia 610. Met dit toestel richt Nokia zich naar eigen zeggen op een jongere doelgroep, die kennis wil maken met Windows Phone. De adviesprijs bedraagt dan ook slechts 249 euro. De specificaties zijn logischerwijs ook minder uitgebreid. Toch beschikt de Lumia 610 over een 3,7 inch groot touchscreen en een 5-megapixelcamera. Naar verwachting ligt ie in april al in de Nederlandse winkels. ASHA In de goedkope Asha-reeks introduceerde Nokia in Barcelona drie nieuwe modellen, de Nokia Asha 202, Asha 203 en Asha 302. Dit past in het streven van het bedrijf om de next billion mensen toegang te geven tot mobiel internet. Daarnaast onthult het bedrijf nieuwe diensten. De nieuwe Asha-toestellen bieden betaalbare mobiele ervaringen op drie vlakken. Ten eerste voor zakelijk gebruik (werken) met Mail for Exchange - ondersteuning voor de Nokia Asha 302. Ten tweede informatieve diensten (leren) voor stadsbewoners. Daarbij hoort ook de snelle, op cloud gebaseerde browser die de kosten voor mobiel internetten verlaagt. Spelen kan de gebruiker met de gratis EA-games die beschikbaar zijn op de Nokia Asha 202 en Asha 203.
2011 Nokia. All rights reserved. 2011 Microsoft. All rights reserved. nokia.nl/lumia710
TRENDS HTC FRIST SMARTPHONE- REEKS OP HTC presenteerde in Barcelona de One Series, een nieuwe smartphonefamilie die zich moet onderscheiden door het ontwerp en betere camera- en geluidskwaliteit. Het vlaggenschip is de HTC One X, de eerste quad-core smartphone van de Taiwanese fabrikant. Tekst Sjoerd van der Helm De nieuwe One Series-smartphones zullen uitkomen op Android 4 (Ice Cream Sandwich) en allemaal voorzien zijn van HTC Sense 4. Dat is de nieuwste versie van HTC s aangepaste user interface, die op verschillende punten verbeterd is. Zo is de camerafunctie helemaal vernieuwd, omdat de camera volgens HTC na bellen de meest gebruikte functie van de hedendaagse smartphone is. Uit onderzoek zou zijn gebleken dat van alle foto s die vorig jaar op Facebook werden geplaatst, de helft (45 miljard!) met een telefoon werd geschoten. Reden voor de Taiwanezen om de camera flink te verbeteren. Zo zijn er nu twee sluiter-toetsen, om tegelijk foto en film te kunnen schieten. Ook is de snelheid flink verbeterd, waardoor er slechts 0,2 seconde tussen twee foto s hoeft te zitten wanneer de sluiterknop ingedrukt blijft. Andere nieuwe functies zijn de integratie van itunessynchronisatie en Dropbox-cloud-opslag in HTC Sense. Gebruikers krijgen twee jaar lang 25 GB opslagruimte tot hun beschikking. Ook is de samenwerking met Beats Audio in de nieuwe toestellen voortgezet. HTC ONE X Het paradepaardje is de One X, met een 1,5-GHz quad-core Nvidia Tegra3-processor. Feitelijk is het een 4-PLUS-1 core, zo legde Mark Moons, Regional Director HTC Benelux, uit. Die extra core wordt gebruikt voor efficiënt energiebeheer. Het toestel beschikt verder over een 4,7 inch groot Super LCD2-scherm, dat hd-resolutie biedt. De 8-megapixelcamera is geschikt voor het maken van foto s en filmpjes in hd-kwaliteit (1080p). De HTC One X is vanaf 2 april in de Benelux beschikbaar. De consumentenadviesprijs van het toestel bedraagt 649 euro. HTC ONE S Een maatje kleiner is de HTC One S, een slanke smartphone uitgerust met een dual-core 1,5-GHz processor, een 4,3 inch Super Amoled-scherm en eveneens een 8-megapixel-camera. Het apparaat heeft verder een metalen unibody-design en is slechts 7,9 mm dik. Daarmee is het de dunste HTCsmartphone tot nu toe. Er is een speciale technologie toegepast, waardoor het metalen oppervlak tot vier keer harder is dan eerdere behuizingen, aldus HTC. De One S wordt eind april in de winkels verwacht en heeft een adviesprijs van 549 euro. ACER PRESENTEERT LIQUID GLOW Al enkele dagen voor de start van het Mobile World Congress kondigde Acer aan de nieuwe Acer Liquid Glow in Barcelona te zullen presenteren. Met het toestel voegt Acer een nieuwe Android-smartphone aan haar portfolio toe. De Acer Liquid Glow komt uit op Android 4.0/Ice Cream Sandwich, waar Acer een extra interface en verschillende widgets aan heeft toegevoegd. Het toestel heeft volgens de fabrikant een perfect formaat, met een scherm van 3,7 inch. Door de rondingen en de behuizing ligt ie inderdaad comfortabel in de hand. De nieuwe smartphone beschikt verder over een 5-megapixelcamera met led-flitser; ook is er nfc-onder-steuning aanwezig. De Acer Liquid Glow zal vanaf de zomer verkrijg-baar zijn in de drie verschillende kleuren (Sakura Pink, Alpine White en Cat s-eye Black). De advies-prijs is nog niet bekendgemaakt 16 www.telecom-update.nl
De vrijheid van bellen SpeakUp Mobile Mobile on PBX* Interne nummers (inter-)nationaal bereikbaar Unified Voicemail Bereikbaar zijn op één telefoonnummer Presence support *forced on PBX middels SIP registratie... t: +31 88 77 32 587 www.speakup.nl/mobile SpeakUp, de telecom operator die het anders doet.
COLUMN Tom Loozen, Lead van de Communicatie, Media en Hightech-groep bij Accenture COUCH POTATO ALS STIMULANS VOOR HET VERHOGEN VAN DE OMZET De verhalen over de economie laten een Ddonker beeld zien van krimp en stagnerende Dconsumentenbestedingen. Tegelijkertijd neemt het gebruik van connected tvdiensten en van diensten die over het internet worden aangeboden, toe. De vraag rijst of marktpartijen er goed aan doen, te investeren in de wereld van connected tv. Recent onderzoek van Accenture toont aan dat het tv-gebruik de afgelopen twee jaar fors is veranderd. Hoewel kijkers nog steeds meerdere activiteiten voor de tv combineren, is dit verschoven van een breiwerk of de krant op schoot, naar een tablet, smartphone of laptop of zelfs een combinatie daarvan. Het tv-gebruik blijft dus zeer hoog, en daarnaast gebruiken steeds meer consumenten een diversiteit aan connected apparaten. Meerdere partijen dingen naar deze gunst van de consument. Leveranciers, zoals Apple en Samsung en internetpartijen zoals Amazon, Google en Netflix zetten hier al een aantal jaren sterk op in. In dit kader praten marktanalisten tegenwoordig meer over cordshavers dan over over cord-cutters. Oftewel: de consument neemt nog wel de traditionele tv-dienst van zijn provider af, maar overige diensten via een over the-top -artij. Daarnaast geven analisten aan dat tv en mediaconsumptie als basisbehoefte worden gezien en vaak als laatste op de lijst staan als potentiële kandidaat voor besparingen. De markt geeft daardoor een hoge waardering voor dergelijke partijen. Brussel, bij monde van eurocommissaris mevrouw Neelie Kroes op het Cablecongress 2012, heeft duidelijk stelling genomen door aan te geven dat zij geen regulatie invoert om partijen te ondersteunen. Investeren is het credo en een diversiteit van het landschap is een feitelijke realiteit. Samenwerking en competitie zullen in elkaar over lopen. Moge de sterkste overwinnen. Er is een sterke noodzaak voor een platform voor de aanbieders. Dit zorgt voor de nodige ondersteuning van een diversiteit aan devices (vast en mobiel). Door daarnaast gebruik te maken van applicaties van derden, integratie met user-generated content en social media, is de gebruikservaring maximaal. Middels voorspellende analyses wordt de relevantie van de content en het gemak voor de consument bovendien nog eens verhoogd. Een volgende stap is de verbreding van de diensten richting de connected home door integratie van smarthome, educatie, beveiliging, etcetera. Waarbij in deze veranderende markt de tijd voor het succesvol leveren van dergelijke diensten niet in de orde van jaren, maar in de orde van maanden moeten liggen. KPN is een voorbeeld. Het bedrijf heeft het bovenstaande onderkend en introduceerde in september 2011 als eerste aanbieder live tv services op tablet en browser. Mede dankzij Accenture mag ik met trots zeggen. Sindsdien is KPN de dienstverlening op dit gebied continu blijven uitbreiden. Het aanbieden van een goede connected klantervaring, met continu nieuwe features en services is mijns inziens essentieel voor iedere telco. Dus ik zeg: investeren, JA! 18 www.telecom-update.nl
MA DI WO DO VR Vijf steden in vijf dagen? Huawei Telepresence Ontmoet de hele wereld vanuit uw eigen vergaderruimte. Overal en altijd aanwezig zijn zonder uw kantoor te verlaten; Het kan dankzij het Huawei TP3106 Telepresence-systeem. Met zijn 600 patenten worden de beste audio, video en samenwerkingstechnieken verenigd in één oplossing. Dankzij HD 1080p 60fps beeldschermen, zes microfoons en AAC-LD triple-track breedband audio is uw videovergadering nog nooit zo realistisch geweest. Volledig compatibel met producten van alle vooraanstaande leveranciers 3 beveiligingsniveaus Installatie op maat Volledige technische ondersteuning Ga voor meer informatie naar http://enterprise.huawei.com enterprise.nl@huawei.com 00800-33888888 HUAWEI ENTERPRISE A BETTER WAY
TRENDS DE SMARTPHONE De mobiele-telefoonmarkt toonde wereldwijd ongewoon lage groei in het laatste kwartaal van 2011, maar de marktverhoudingen zijn volledig op zijn kop gezet. De smartphone stuwt de winstcijfers als nooit tevoren. En de rivaliteit tussen Samsung en Apple heeft zich wederom versterkt. Tekst: Jan Libbenga AANDACHT VOOR APPS LIJKT TE VERSLAPPEN Een belangrijke stimulans voor smartphones en tablets waren tot dusverre de mobiele applicaties. Toch lijkt het nieuwtje lijkt er alweer af te zijn. De iphone App Store mag dan de 20 miljard downloads naderen, volgens cijfers van Pew Research gebruikt 68 procent van de (Amerikaanse) bezitters van een smartphone op dit moment minder dan vijf apps per week, en dan ook vaak nog maar eens per week. Veel van de apps worden uit nieuwsgierigheid gedownload, maar een groot deel wordt ook weer gewist. Tachtig tot negentig procent van de apps wordt weer van het apparaat gehaald, vermoedt ook marktonderzoeker Mobilewalla. In 2011 geleverde toestellen Smart phones: 487,7 miljoen (groei: 62,7 procent) Tablets: 63,2 miljoen (274,4 procent) Netbooks: 29,4 miljoen (- 25,3 procent) Notebook s: 209,6 miljoen (7,5 procent) Desktops: 112,4 miljoen (2,3 procent) (Bron: Canalys) Marktaandeel naar aantallen 2011 Nokia: 27 procent (417,1 miljoen) Samsung: 21,3 procent (329,4 miljoen) Apple: 6 procent (93,2 miljoen) LG: 5,7 procent (88,1 miljoen) ZTE: 4,3 procent (66,1 miljoen) Anderen: 35 procent (552,1 miljoen) (Bron: IDC) 20 www.telecom-update.nl Marktaandeel Q4 plus groei Nokia: 26,6 (- 8,2 procent) Samsung: 22,8 (20,9) Apple: 8,7 (128,4) LG: 4,1 (- 42,2) ZTE: 4,0 (8,9) Overige: 33,8 (6,3) (Bron: IDC)
SCHUDT MARKTEN OP Bij de presentatie van de laatste kwartaal- en jaarcijfers werd het bloedbad pas echt duidelijk. De grote fabrikanten van consumentenelektronica hebben het afgelopen jaar in veel gevallen forse soms zelfs historische - verliezen geleden. Het verlies van Panasonic liep op tot 780 miljard yen (10 miljard dollar), Sony dacht over het jaar eindigend in maart een verlies van 2,9 miljard dollar te boeken en Sharp stevende af op het grootste jaarverlies in zijn bestaan. Aan de andere kant van het spectrum waren er recordwinsten bij Apple en Samsung. En niet toevallig blijken het vooral de smartphones te zijn die de winstcijfers stuwen. Zo leverde de iphone Apple in het vierde kwartaal 9,3 miljard dollar winst op; de omzet bedroeg ruim 20 miljard. Het bedrijf loopt binnen op de hoge marges: van de wereldwijde verkopen van smartphones heeft de iphone slechts aan aandeel van 9 procent, maar het toestel sleept 75 procent van de winst binnen. De iphonebusiness van Apple is groter dan softwarebedrijf Microsoft in zijn totaliteit. Samsung heeft het vierde kwartaal zeventien procent meer nettowinst geboekt, ook weer dank zij sterke verkopen van zijn mobiele producten en dan met name de Galaxy SII en de Galaxy Tab. De winst kwam uit op vier biljoen won (2,7 miljard euro) op een omzet van 47,3 miljoen won. Ook LG lijkt te profiteren van de vraag naar smartphones. De Zuid-Koreanen konden voor het eerst sinds zeven kwartalen weer eens winst melden. Opmerkelijk omdat de verkopen met 18 procent waren teruggelopen naar 17,7 miljoen toestellen. Maar dat verlies werd goedgemaakt door de verkoop van duurdere modellen, met name de LG Optimus LTE, waarvan een miljoen exemplaren over de toonbank gingen. Over heel 2011 heeft de mobiele divisie van LG echter een verlies geleden van 194 miljoen euro. BLACKBERRY Over het algemeen heeft de telefoonindustrie echter een matig jaar achter de rug. De mobiele-telefoonmarkt toonde ongewoon lage groei in het laatste kwartaal, aldus IDC. En dat hebben vooral de zwakkeren gemerkt. Sony heeft zich nu losgerukt van Ericsson, maar in het laatste kwartaal van 2011 werden weer minder telefoons verkocht dan in dezelfde periode een jaar geleden. De joint venture had ook weinig nieuwe toestellen: in het duurdere segment alleen nieuwe varianten van bestaande toestellen, zoals de Neo V en Arc S. Ook de BlackBerry lijkt wat van zijn glans te hebben verloren. Zakelijke gebruikers vallen massaal voor Android of iphone. Nooit eerder hebben gebruikers een geliefd merk zo snel de rug toegekeerd. Volgens Forrester Research hebben BlackBerry, iphone en Android-telefoons nu alle drie een nagenoeg gelijk aandeel in de zakelijke markt, al doet RIM nog wel goede zaken in opkomende markten. In januari kondigde RIM een directiewisseling aan na jaar vol pijnlijke reorganisaties. Maar er was al gelijk kritiek op nieuwe topman Thorsten Heins, die drastische veranderingen bij het Canadese bedrijf niet noodzakelijk achtte. Dat was niet wat kritische investeerders en aandeelhouders wilden horen. De hoop is nu gevestigd op een reeks nieuwe producten die in het najaar van 2012 op de markt moet komen. Ook zet het bedrijf zijn kaarten op een beheerplatform voor mobiele apparaten (zowel BlackBerry als producten van andere fabrikanten). De grootste verliezer was zonder twijfel Nokia. De Finnen moesten een verlies van ruim een miljard euro over heel 2011 incasseren. Vooral het laatste kwartaal van vorig jaar droeg bij aan het verlies. En dat ondanks de succesvolle verkoop van 1 miljoen stuks van zijn Lumia-telefoon, het eerste Nokia toestel met Windows Phone. Symbiantoestellen worden na dit jaar niet meer gemaakt, Nokia gokt volledig op Windows. Daarmee nemen de Finnen veel risico, zeker omdat men het populaire Android OS niet wil adopteren. De eerste aanwijzingen zijn dat het vooral de thuismarkt is waar de Lumia gretig aftrek vindt. VOORKEUREN Ook het komend jaar zal de markt verder onder druk komen te staan. Volgens marktonderzoeksbureau IDC zijn het afgelopen kalenderjaar 1,55 miljard telefoons verkocht. Het merendeel van die toestellen werd geleverd door Nokia en Samsung. De huidige posities worden vooral, en misschien wel voor het laatst, bepaald door >> www.telecom-update.nl 21
TRENDS een mix van normale GSM s en smartphones, terwijl het aandeel smartphones zal toenemen. Het marktaandeel van Nokia kalft af: naar 27 procent in 2011. De consument lijkt niet alleen een duidelijke voorkeur te hebben voor ios of Android, maar ook voor fabrikanten van kekke toestellen: Apple, Samsung en LG. De grote vraag is dan ook of er nog ruimte zal zijn voor alternatieven. Is dat nog steeds BlackBerry, of trekt Microsoft de markt naar zich toe? Windows Phone 7 heeft het smartphonelandschap niet meteen op zijn kop gezet, maar het softwarebedrijf laat er geen gras over groeien: opvolger WP8 loopt zich al warm. Microsoft volgt Apple met cloudtoepassingen, waarbij gegevens online opgeslagen worden in plaats van op een pc. Er komt ondersteuning voor quad core-processors en voor verwijderbare geheugenkaarten. Ook NFC v(draadloze betalingen) komt dankzij Microsofts WP8 in beeld. En de nieuwe versie van Internet Explorer zal gecomprimeerde webpagina s sneller laden. Vooral RIM heeft nog een enorme achterstand in te halen. Dat zal op zijn vroegst eind dit jaar kunnen gebeuren, als het nieuwe OS BlackBerry 10 beschikbaar zal zijn. Het eerste toestel in deze categorie is al gesignaleerd en biedt een fundamenteel andere gebruikerservaring. Zo wordt het fysieke toetsenbord ingeruild voor een touchscreen. Ook voor andere fabrikanten wordt het een spannend jaar. De Europese Unie heeft de overname van Sony Ericsson door Sony goedgekeurd, maar tot dusverre heeft geen van de Japanse bedrijven zich sterk getoond op de markt voor smartphones. Te lang lijkt men zich te hebben geconcentreerd op de thuismarkt. Sony heeft alvast zijn eerste Android-telefoon in de Xperia-lijn aangekondigd. De Xperia ion draait op een 1,5GHz-dualcoreprocessor. HTC wist zich de afgelopen jaren te profileren als een dominante speler op de markt voor smartphones. Eerst met Windows Phone modellen, nu toch vooral met Android. Toch is 2011 geen goed jaar geweest. De verkoopcijfers over in het vierde kwartaal bleken tegen te vallen. Het bedrijf wil minder toestellen uitbrengen en aan tablets zal minder aandacht worden besteed. De Sensation-lijn gaat naar Android 4.0. Voor de komst van Chinese fabrikanten hoeven deze bedrijven nog niet lang te zijn. ZTE stoomt aardig op, maar lijkt in Europa nog geen speler van betekenis. Over enkele jaren zou dat wel eens kunnen veranderen, vooropgesteld dat de marketinginspanningen worden versterkt. TABLETS De grote vraag is wat tablets gaan doen in relatie tot smartphones. Deze producten zijn complementair aan de smartphone en gebruikers zullen niet een heel andere gebruikerservaring willen dan wat ze gewend zijn. Om die reden is te verwachten dat Android en ios ook hier blijven domineren. Analisten verwachten wel enige invloed van Windows 8-tablets, maar die laten nog op zich wachten. Apple verscheepte in het laatste kwartaal van 2011 15 miljoen ipads en zo n 5 miljoen Mac-computers. Hiermee neemt het bedrijf volgens Canalys 17 procent van de wereldwijde pc-markt voor zijn rekening. De laptopmarkt is al enorm onder druk komen te staan door de ipad en alleen het superdunne ultrabook lijkt nog het hoofd te kunnen bieden aan de tablet. Volgens Citi-analist Richard Gardner wil Apple de ipad gebruiksmogelijkheden van tablets significant gaat verbreden, waardoor ook het ultrabook wel eens overbodig zou kunnen worden. 22 www.telecom-update.nl