ARTROSE VAN DE POLS Hands On Care Diagnose en onderzoek Het is bekend dat na ons 55ste levensjaar slijtage van het kraakbeen in de pols optreedt bij het merendeel van de mensen. Hierbij lijken vrouwen daar wat gevoeliger voor te zijn dan mannen. Gelukkig hebben veel mensen hier geen last van. Echter in sommige gevallen kan de slijtage lijden tot chronische pijnklachten of pijn bij activiteiten. Er ontstaat vaak zwelling in de pols, meestal aan de achterzijde. Soms wat krachtsverlies. Op een gegeven moment leidt het ook tot stijfheid van de pols, waarbij met name het buigen steeds moeilijker wordt. Slijtage is vast te stellen op een röntgen foto. Oorzaken van artrose van de pols 1. Een val in de pols in het verleden kan leiden tot een bandletsel. Meestal is dit ongemerkt verlopen. Echter door een bandletsel scharnieren de botjes in de pols niet op de goede manier wat tot een versnelde slijtage van het kraakbeen kan lijden. 2. Tevens kan een oude breuk in de pols leiden tot kraakbeen schade 3. Daarnaast is er een hele groep mensen waarbij geen duidelijke oorzaak voor de artrose is aan te wijzen. info@handsoncare.nl www.handsoncare.nl
Behandeling en operatie Van artrose wordt vaak gezegd dat er niets aan te doen is. Strikt genomen is dat ook zo, we kunnen het kraakbeen nog niet herstellen. Gelukkig is er wel wat te doen aan de pijnklachten. Het doel van de behandeling is dan ook gericht op afname van de pijn, het behoudt van beweeglijkheid en functionaliteit van de pols. 1. Spalktherapie Dit is vaak de eerste stap in de behandeling. De pijnklachten ontstaan omdat het beschermende laagje kraakbeen dunner is geworden en hierdoor bij bewegen van het gewricht bot over bot schuurt. Dit geeft een gewrichtsontsteking. Hierdoor ontstaan zwelling en pijn. Door een juiste spalk te dragen op de juiste momenten kan de pijn hierdoor een heel stuk afnemen. Belangrijk is om te weten in welk gewricht de slijtage het meest aanwezig is, zodat een bijpassende spalk geadviseerd of gemaakt kan worden. 2. Operatie Afhankelijk van het gewricht wat versleten is en de uitgebreidheid van de slijtage zijn er verschillende operatie mogelijkheden. 1. Een proximale rij carpectomie 2. Het vastzetten van een pols (artrodese) 3. Een nieuw pols gewricht 4. Het vastzetten van een deel van de pols (four corner fusion)
Proximale rij carpectomie Wat is een proximale rij carpectomie? Dit is een ingreep waarbij er slijtage is in het polsgewricht, meestal ter plaatse van het scaphoid. (zie tekening). De 3 botjes die het polsgewricht vormen, het scaphoid, lunatum en triquetrum, heten gezamenlijk de proximale rij. Deze werken als een geheel en je kunt dus niet zomaar één botje verwijderen. Daarom wordt bij problemen met 1 botje in de keten, de hele rij verwijderd. De andere botjes (distale rij) zakt in en gaat het nieuwe polsgewricht vormen. De operatie vindt plaats in dagbehandeling onder een regionaal blok of algeheel anesthesie (narcose). Via een incisie aan de achterzijde van de pols (zie tekening 3), wordt het polsgewricht geopend. Indien de diagnose wordt bevestigd en het kraakbeen van het capitatum bot goed genoeg is zal worden overgegaan tot een proximale rij carpectomie. Dit betekent letterlijk het verwijderen van de proximale rij. Hierna wordt het gewrichtskapsel en de huid weer gesloten en krijgt u een drukkend verband met hierin een gipsspalk. Tekening 1: voor een proximale rij carpectomie
Tekening 2: na een proximale rij carpectomie, waarbij 3 botjes (het scaphoid, lunatum en triquetrum zijn verwijderd) zijn verwijderd. Het polsgewricht zakt in en het capitatum wordt het nieuwe polsgewricht. Tekening 3: incisie voor een proximale rij carpectomie Tekening 4: Voorbeeld van verband met gipsspalk hierin
Revalidatie en complicaties Revalidatie Na de operatie gaat u naar huis met een verband om, waarin de gipsspalk ook zit. U krijgt een sling mee om tijdens het lopen de hand in te hangen en als u zit of ligt is het verstandig de hand hoog te leggen op een kussen. Na 3-5 dagen komt u terug op de gipskamer. Zij zullen het verband verwijderen en u krijgt een polsspalk. Deze spalk dient 4 weken dag en nacht gedragen te worden en mag bijvoorbeeld ook niet af met douchen. Het is aan te raden om een douchehoes aan te schaffen. Na 1 week gaat u starten met oefentherapie onder begeleiding van de handtherapeut. Zij gaat u ook begeleiden bij het afbouwen van de brace na 4 weken en het op trainen van de pols. Dit neemt gemiddeld 8-16 weken in beslag. U behoudt de beweeglijkheid van de pols na deze ingreep, maar deze zal nooit vergelijkbaar zijn met de beweeglijkheid van een normale pols. Over het algemeen kunnen mensen na enkele maanden 40 graden buigen en 40 graden strekken in de pols. Het eindresultaat wat betreft beweeglijkheid en kracht is pas na 1,5 jaar bereikt. De eerste 3 maanden is het normaal dat het litteken wat rood/ paarsig is en verdikt. Door massage en goede huidverzorging rondom het litteken kunt u dit verbeteren. Het uiteindelijke resultaat van het litteken is pas na een jaar zichtbaar. Complicaties Zoals bij elke ingreep is er een kans op wondinfectie, een nabloeding of op het open springen van de wond. Daarnaast moet u dus rekening houden met de littekenvorming die bij iedereen anders kan verlopen. Het gaat hierbij om de uitwendige litteken vorming, maar ook om de inwendige littekenvorming. De pols kan door littekenweefsel stijf worden. In het operatie gebied lopen zenuwtakjes die het gevoel verzorgen van de huid. Deze moet tijdens de ingreep opzij gehouden worden en soms zelfs worden doorgenomen en hierdoor kan een gevoelloosheid van de huid optreden. Vaak trekt deze na 8-12 weken weer weg. In de diepte zit een zenuw (posterior interosseus nerve) die standaard wordt doorgenomen. Dit werkt namelijk pijnstillend. Het doornemen van deze zenuw kan een verstoring van de propriocepsis geven. Bij elke ingreep aan hand en pols is er een kleine kans op het ontwikkelen van dystrofie. Mocht u naar aanleiding van bovenstaande nog vragen hebben kunt u deze mailen naar poli.bertleff@bergmanclinics.nl info@handsoncare.nl www.handsoncare.nl