TRIPSBESTRIJDING IN PREI: DOPPENKEUZE EN MIDDELEN

TRIPSBESTRIJDING IN PREI: DOPPENKEUZE EN MIDDELEN Proefcode: OL12 PRTR02 Uitgevoerd in opdracht van: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Technisch Comité Karreweg 6 9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Door: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg 6 9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Proefverantwoordelijke: Anneleen Volckaert Studieverantwoordelijke: Nico Vergote Directeur: Bruno Gobin Datum: 19 april 2013 Studieverantwoordelijke Nico Vergote Directeur Dr. B. Gobin Pagina 1 of 11

Abstract In deze proef wordt nagegaan of driftreducerende doppen een invloed hebben op de efficiëntie van de tripsbestrijding. Er worden drie doppen vergeleken, elke dop wordt getest in een sterk object (Mesurol en Tracer) en in een zwak object (Vertimec). De geteste doppen zijn: spleetdop XR11003 (blauw), venturidop AVI11003 (blauw) en TurboTeejet Induction dop TTI11003 (blauw). Daarnaast worden ook enkele niet-erkende middelen getest. De proef werd aangelegd op een proefveld te Kruishoutem, België, in 3 parallellen als een gerandomiseerde blokkenpreof. De plotoppervlakte was 14 m² en het ras Levis (S&G). De proefbespuitingen gebeurden met een professionele ruggedragen proefveldspuit. De toepassingsdruk varieerde tussen 3.3 en 4 bar en de gebruikte hoeveelheid water 500 l/ha. De druk van trips was zeer laag dit jaar waardoor het moeilijk is duidelijke resultaten te halen. Doppenkeuze: in het sterk object (Mesurol en Tracer) blijkt de driftreducerende venturidop AVI11003 cijfermatig het efficiëntst te zijn, in het zwak object (Vertimec) scoort de driftreducerende TurboTeejet Induction dop TTI11003 cijfermatig beter. De resultaten uit het sterke en zwakke object zijn niet gelijklopend maar er kan toch gesteld worden dan driftreducerende doppen in deze proef geen efficiëntieverminderingen veroorzaken. Driftreducerende doppen produceren grotere druppels dan de standaard spleetdop. Aangezien tripsen veelal verscholen zitten in het bovenste deel van de schacht en er dus zoveel mogelijk spuitvloeistof in de schacht moet terecht komen om zoveel mogelijk tripsen te raken, lijken de bekomen resultaten geloofwaardig. Grove druppels zullen immers zeker even makkelijk (misschien zelf makkelijker) in de schacht rollen. Middelen: naast doppen werden ook enkele niet-erkende middelen getest in deze proef. De resultaten van de objecten 5, 6, 7, 8 en 9 (proefmiddel op tijdstip A en C, Vertimec op tijdstip B en D) moeten vergeleken worden met deze van object 10 (enkel Vertimec op tijdstip B en D). De proefmiddelen uit object 6 en 7 bieden cijfermatig een mooie meerwaarde. De proefmiddelen uit object 5, 8 en 9 doen dat niet. Pagina 2 of 11

Inhoudstabel 1 Inleiding... 4 2 Materiaal en methoden... 4 2.1 Objecten... 4 2.2 Proefdesign... 5 2.3 Draaiboek... 5 2.4 Proefveld / infrastructuur... 6 2.5 Klimatologische omstandigheden... 7 2.6 Behandelingsmethode... 8 2.7 Beoordelingsmethode... 9 2.8 Statistische analyse... 9 3 Resultaten en bespreking... 9 3.1 Resultaten... 9 3.2 Validiteit van de resultaten... 10 3.3 Bespreking en besluit... 11 4 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke... 11 5 Vertrouwelijkheid van dit document... 11 6 Samenwerking... 11 Pagina 3 of 11

1 Inleiding In deze proef wordt nagegaan of driftreducerende doppen een invloed hebben op de efficiëntie van de tripsbestrijding. Er worden drie doppen vergeleken, elke dop wordt getest in een sterk object (Mesurol en Tracer) en in een zwak object (Vertimec). De geteste doppen zijn: spleetdop XR11003 (blauw), venturidop AVI11003 (blauw) en TurboTeejet Induction dop TTI11003 (blauw). Daarnaast worden ook enkele niet-erkende middelen getest. 2 Materiaal en methoden 2.1 Objecten Object nr Handelsnaam Concentratie Formulering Actieve stof Dosis per ha Toepassingscode 1 Onbehandeld 2 Mesurol Spleetdop XR11003 500 g/l SC methiocarb 1.5 l ABC 2 Tracer Spleetdop XR11003 480 g/l SC spinosad 0.2 l D 3 Mesurol Venturidop AVI11003 500 g/l SC methiocarb 1.5 l ABC 3 Tracer Venturidop AVI11003 480 g/l SC spinosad 0.2 l D 4 Mesurol TurboTeejet: TTI11003 500 g/l SC methiocarb 1.5 l ABC 4 Tracer TurboTeejet: TTI11003 480 g/l SC spinosad 0.2 l D 5 Vertimec Spleetdop XR11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 5 PM12/008 Spleetdop XR11003 AC 5 Trend 90 Spleetdop XR11003 900 g/l SL isodecyl alcoholethoxylaat 0.25 l AC 6 Vertimec Spleetdop XR11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 6 PM12/009 Spleetdop XR11003 AC 6 Trend 90 Spleetdop XR11003 900 g/l SL isodecyl alcoholethoxylaat 0.25 l AC 7 Vertimec Spleetdop XR11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 7 PM10/009 Spleetdop XR11003 19 % CS chloorpyrifos 3.75 l AC 8 Vertimec Spleetdop XR11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 8 PM12/010 Spleetdop XR11003 440 g/l EW malathion 2.5 l AC 9 Vertimec Spleetdop XR11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 9 PM12/011Spleetdop XR11008 AC 10 Vertimec Spleetdop XR11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 11 Vertimec Venturidop AVI11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD 12 Vertimec TurboTeejet: TTI11003 18 g/l EC abamectine 0.5 l BD Pagina 4 of 11

2.2 Proefdesign Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 3 Aantal objecten 12 Plotoppervlakte (m²) 14 Spuitoppervlakte (m²) 11.6 Aantal planten/plot 220 Lengte plot (m) 8 Breedte plot (m) 1.75 Spuitbreedte (m) 1.45 Referentie object 2 Proefplan 12.3 5.3 10.3 3.3 4.3 7.3 6.3 2.3 8.3 11.3 1.3 9.3 7.2 9.2 2.2 5.2 3.2 1.2 4.2 11.2 6.2 8.2 12.2 10.2 9.1 10.1 11.1 12.1 5.1 6.1 7.1 8.1 1.1 2.1 3.1 4.1 2.3 Draaiboek Opdracht: datum - moment uit te voeren Datum uitvoering Handeling Opmerking / Werkinstructie / Bemerkingen w24 14/06/2012 Plant op temperatuursom 24/07/2012 Proefbehandeling A 0 DAT B 03/08/2012 Beoordeling Efficiëntie op temperatuursom 01/08/2012 Proefbehandeling B op temperatuursom 17/08/2012 Proefbehandeling C 0 DAT D 30/08/2012 Beoordeling Efficiëntie op temperatuursom 29/08/2012 Proefbehandeling D 0 DAT E 25/09/2012 Beoordeling Efficiëntie 08/10/2012 Beoordeling Efficiëntie 19/11/2012 Oogst Pagina 5 of 11

2.4 Proefveld / infrastructuur GPS-coördinaten 50.943016,3.526525 Gemeente Kruishoutem Land België Locatie proef F25-28 Voorgaande teelt Bloemkool Ras (+zaadhuis) Levis (S&G) Teeltsysteem 3 rijen per gewent Tabel: Bodemanalyse Blgg Datum Staalname diepte (cm) Grondsoort ph %C P K Mg Ca Na mg/100 g droge grond 07/02/2012 0-30 Zand 5.9 1.9 41 18 9 78 1.8 Tabel: Bodemanalyse PCG Datum Staalname diepte NO3 - -N NH4 + -N (cm) (kg/ha) (kg/ha) 22/05/2012 0-30 20 6 22/05/2012 30-60 17 7 07/08/2012 0-30 56 5 07/08/2012 30-60 32 3 Tabel: Bemesting Datum Hoeveelheid Samenstelling meststof (%) Meststof (kg/ha) N P2O5 K2O MgO 23/05/2012 333 Patentkali 30 10 23/05/2012 185 Kieseriet 27 12/06/2012 385 Entec 26 26 20/08/2012 370 Ammoniumnitraat 27 Pagina 6 of 11

Tabel: Algemene gewasbescherming Datum Product Dosis per hectare l of kg Actieve stof 05/06/2012 Butisan S 1.25 l metazachloor 05/06/2012 Stomp Aqua 1.5 l pendimethalin 03/08/2012 Signum 1.25 l bascalid + pyraclostrobin 03/08/2012 Horizon EW 0.5 l tebuconazol 10/08/2012 Totril 0.7 l ioxynil 10/08/2012 Lentagran 0.7 kg pyridaat 22/08/2012 Xentari WG 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 04/09/2012 Xentari WG 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 12/09/2012 Xentari wg 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 21/09/2012 Xentari WG 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 2.5 Klimatologische omstandigheden Gebruikt meetstation Afstand tot proefveld KMI meetpost Kruishoutem 0 km Grafiek: Klimatologische omstandigheden Kruishoutem (14/06/2012-19/11/2012) Pagina 7 of 11

2.6 Behandelingsmethode Algemeen A B C D Datum 24/07/2012 01/08/2012 17/08/2012 29/08/2012 Uur start bespuiting 21:33 10:24 10:00 9:44 Uur einde bespuiting 21:48 11:46 10:21 10:02 Gewas Gewastoestand Gezond Gezond Gezond Gezond Veldbedekking (%) 40 50 90 100 Stadium meerderheid (aantal % in welk BBCH stadium) 45 (70%) 46 (40%) 45 (80%) Stadium minimum (aantal % in welk BBCH stadium) 45 (10%) 45 (40%) 44 (10%) Stadium maximum (aantal % in welk BBCH stadium) 46 (20%) 47 (10%) 47 (10%) Diameter plant (gemiddeld) (cm) 19.3 1.7 2.5 2.6 Hoogte plant (gemiddeld) (cm) 59.8 71 88.6 68.8 Minimale en maximale hoogte (cm) 50-69 62-76 84-95 65-75 Klimaat Bodemvochtigheid Droog Droog Droog Temperatuur 21.17 28.26 22.16 23.35 Neerslag na behandeling Uren tussen bespuiting en eerste regen (enkel indien <6u) Bewolkingsgraad (%) 50 10 Relatieve vochtigheid (%) 71.47 44.07 57.67 49.54 Windsterkte tijdens toepassing Zacht Zacht Matig Matig Windsnelheid (m/s) 1.02 2.04 0.47 1.88 Windrichting ZO ZO ZW Toestand van de plant Dauw Droog Dauw Behandelingskenmerken Behandeld oppervlak / plot (m²) 12 12 12 12 Methode Spuiten Spuiten Spuiten Spuiten Toesteltype AAMS1 AAMS1 AAMS1 AAMS1 Spuitbreedte (cm) 145 145 145 145 Hoeveelheid water (liter/ha) 500 500 500 500 Toepassingsplaats Blad Blad Blad Blad Toepassingsdruk (bar) 3.5 3.3 4 3.4 Boomafstand van gewas (m) 0.35 0.45 0.4 0.4 Pagina 8 of 11

2.7 Beoordelingsmethode Eppo guidelines: PP1/152(4) Design and analysis of efficacy evaluation trials PP1/181(4) Conduct and reporting of efficacy evaluation trials PP1/267(1) Thrips in allium crops Het percentage bladoppervlak aangetast door Thrips tabaci werd geschat per plant. Er werden 20 planten per plot beoordeeld. 2.8 Statistische analyse Indien de waarden niet homogeen verdeeld waren, werd een transformatie uitgevoerd. Daarna gebeurde een variantieanalyse op de gemiddelden. Als hier significante verschillen (α=0.05) werden gevonden dan werd een post-hoc Tukey test uitgevoerd om de verschillen tussen de gemiddelden aan te tonen. 3 Resultaten en bespreking 3.1 Resultaten Tabel: tripsaantasting op 3/8/2012 en 30/08/2012 Datum 3/08/2012 30/08/2012 Object % aangetast bladoppervlak % aangetaste planten % aangetast bladoppervlak % aangetaste planten 1. Onbehandeld 1,7 58,3 3,0 66,7 2. Mesurol Spleetdop XR11003 ABC Tracer Spleetdop XR11003 D 1,3 56,7 1,3 40,0 3. Mesurol Venturidop AVI11003 ABC Tracer Venturidop AVI11003 D 1,4 56,7 1,4 45,0 4. Mesurol TurboTeejet: TTI11003 ABC Tracer TurboTeejet: TTI11003 C 1,0 48,3 1,2 46,7 5. Vertimec Spleetdop XR11003 BD Neemazal T/S Spleetdop XR11003 AC 1,2 55,0 2,2 61,7 Trend 90 Spleetdop XR11003 ACE 6. Vertimec Spleetdop XR11003 BD Movento Spleetdop XR11003 AC 1,0 41,7 1,9 56,7 Trend 90 Spleetdop XR11003 ACE 7. Vertimec Spleetdop XR11003 BD Emperor Spleetdop XR11003 AC 1,1 46,7 1,4 41,7 8. Vertimec Spleetdop XR11003 BD Fyfanon Spleetdop XR11003 AC 2,5 63,3 2,2 61,7 9. Vertimec Spleetdop XR11003 BD Entonem Spleetdop XR11008 AC 2,3 73,3 1,9 56,7 10. Vertimec Spleetdop XR11003 BD 2,3 65,0 2,8 71,7 11. Vertimec Venturidop AVI11003 BD 1,4 53,3 2,1 56,7 12. Vertimec TurboTeejet TTI11003 BD 1,3 61,7 1,4 48,3 p-waarde 0,38 0,66 0,23 0,11 Statistische analyse Anova Anova Anova Anova Pagina 9 of 11

Tabel: tripsaantasting op 25/09/2012 en 8/10/2012 Datum 25/09/2012 8/10/2012 Object % aangetast bladoppervlak % aangetaste planten % aangetast bladoppervlak % aangetaste planten 1. Onbehandeld 3,4 c 95,0 b 7,1 c 98,3 c 2. Mesurol Spleetdop XR11003 ABC Tracer Spleetdop XR11003 D 1,3 abc 61,7 ab 1,4 ab 60,0 ab 3. Mesurol Venturidop AVI11003 ABC Tracer Venturidop AVI11003 D 0,5 a 36,7 a 0,8 a 36,7 a 4. Mesurol TurboTeejet: TTI11003 ABC Tracer TurboTeejet: TTI11003 D 1,0 ab 66,7 ab 0,9 a 53,3 ab 5. Vertimec Spleetdop XR11003 BD PM12/008 Spleetdop XR11003 AC 2,5 bc 76,7 b 4,2 bc 88,3 bc Trend 90 Spleetdop XR11003 AC 6. Vertimec Spleetdop XR11003 BD PM12/009 Spleetdop XR11003 AC Trend 90 Spleetdop XR11003 AC 1,8 abc 71,7 ab 1,7 ab 60,0 ab 7. Vertimec Spleetdop XR11003 BD PM10/009 Spleetdop XR11003 AC 1,9 abc 80,0 b 1,7 ab 58,3 ab 8. Vertimec Spleetdop XR11003 BD PM12/010 Spleetdop XR11003 AC 2,4 bc 83,3 b 3,3 abc 83,3 bc 9. Vertimec Spleetdop XR11003 BD PM12/011 Spleetdop XR11008 AC 1,4 abc 76,7 b 2,3 ab 73,3 abc 10. Vertimec Spleetdop XR11003 BD 2,6 bc 81,7 b 3,4 abc 78,3 bc 11. Vertimec Venturidop AVI11003 BD 1,7 abc 86,7 b 2,7 ab 70,0 abc 12. Vertimec TurboTeejet TTI11003 BD 1,7 abc 78,3 b 1,9 ab 55,0 ab p-waarde 0,00 0,00 0,00 0,00 Statistische analyse Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey Transformatie wrt x+0,5 wrt x+0,5 3.2 Validiteit van de resultaten Er waren geen afwijkingen van meer dan 10% betreffende de hoeveelheid afgegeven proefproduct in de proefbehandelingen. De resultaten zijn geldig. Pagina 10 of 11

3.3 Bespreking en besluit De druk van trips was zeer laag dit jaar waardoor het moeilijk is duidelijke resultaten te halen. Doppenkeuze: in het sterk object (Mesurol en Tracer) blijkt de driftreducerende venturidop AVI11003 cijfermatig het efficiëntst te zijn, in het zwak object (Vertimec) scoort de driftreducerende TurboTeejet Induction dop TTI11003 cijfermatig beter. De resultaten uit het sterke en zwakke object zijn niet gelijklopend maar er kan toch gesteld worden dan driftreducerende doppen in deze proef geen efficiëntieverminderingen veroorzaken. Driftreducerende doppen produceren grotere druppels dan de standaard spleetdop. Aangezien tripsen veelal verscholen zitten in het bovenste deel van de schacht en er dus zoveel mogelijk spuitvloeistof in de schacht moet terecht komen om zoveel mogelijk tripsen te raken, lijken de bekomen resultaten geloofwaardig. Grove druppels zullen immers zeker even makkelijk (misschien zelf makkelijker) in de schacht rollen. Middelen: naast doppen werden ook enkele niet-erkende middelen getest in deze proef. De resultaten van de objecten 5, 6, 7, 8 en 9 (proefmiddel op tijdstip A en C, Vertimec op tijdstip B en D) moeten vergeleken worden met deze van object 10 (enkel Vertimec op tijdstip B en D). De proefmiddelen uit object 6 en 7 bieden cijfermatig een mooie meerwaarde. De proefmiddelen uit object 5, 8 en 9 doen dat niet. 4 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke De kwaliteitsverantwoordelijke verklaart dat het onderzoek werd uitgevoerd volgens de kwaliteitsborgingspunten vastgelegd in het intern kwaliteitssysteem van het PCG. 5 Vertrouwelijkheid van dit document Het PCG is niet verantwoordelijk voor foute, niet erkende adviezen ten gevolge van de verspreiding van dit document. 6 Samenwerking Deze proef kwam tot stand met de financiële steun van de provincie Oost-Vlaanderen en de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling. Pagina 11 of 11