De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein

Vergelijkbare documenten
Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Masterclass reeks Circulair Ontwerpen & Bouwen voor Architecten

Circulaire woning- en utiliteitsbouw

Gevaarlijke stoffen in een circulaire economie (CE) Sies Dogger

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

Verpakking en voedselverspilling

Management van retour-logistieke ketens

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT?

Circulair Inkopen. Arthur ten Wolde Circular Economy Expert De Groene Zaak. IJmond Circulair IJmuiden, 8 december 2016

Samenvatting. economy.

Metaal- en foodindustrie naar 2020

AMBITIE NUTRIËNTEN 2018

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw

Gebouwinrichting. Circular Economy Lab: Welkom: Jacqueline Cramer. Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO

De Circulaire Stad: Uitkomst of Proces? Prof.dr. Ellen van Bueren, Stad van de Toekomst, 8 juni 2018

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst

USI Circular Economy Lab 8 : de waarde van plastic

Kunststoffen: zegen of zorg?

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030

CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS

Nederland Circulair in 2050

Workshop circulaire economie. Jan Weide Certification Manager SGS Nederland Gert-Jan Vroege Senior Consultant SGS Search

Betreft Onderzoek Materialen in de Nederlandse economie en reactie op de motie Circulaire Economie Versneller

WELKOM. Biobased Business Event Emmen. Over natuurlijke oplossingen gesproken

Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector

Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking. Gumbeer. Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Manifest Circulair Onderwijs

Rijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE

Bouwprogramma. Circulariteit vergroten in de bouw

Interactie tussen bio-materialen en bio-energie. Annita Westenbroek 17 december 2013

Circulaire Economie. VNO-NCW / MVO Nederland

Grondstoffenschaarste in drie dimensies

Duurzaam Gebouwd Op Locatie. Circulaire Economie. Mede mogelijk gemaakt door:

Smart Delta Resources

Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017

Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt

ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE

Winst met Waarde. In 3 stappen de unieke waarde van je bedrijf vergroten

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018

Circulaire economie kans voor de regio

Circulaire economie: Break Out!

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie

VANG Van Afval Naar Grondstof

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Afdanking en hergebruik van servers. Jeroen van der Tang / Harry Stevens

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

MVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER

MDS technologie. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, 6 maart 2014

Workshop C-Bèta 23 mei 2019

Nieuwe Raamovereenkomst & Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen

VAN AFVAL TOT GRONDSTOF! SAMEN MET U DE JUISTE RECYCLING KOMBINATIE

Methode en data in Europees perspectief

Recycling van kunstgras: hoe nu verder? Marcel Bouwmeester Teun Wouters

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018

Green Deal Circulaire Gebouwen

Staal heeft de cirkel rond : de Circulaire Economie. Frank Maatje : Bouwen met Staal Bauke Bonnema: Tata Steel Bouw

Voor vragen en opmerkingen:

ZZS in de afvalverwerking en terugwinning van grondstoffen. Gevolgen korte termijn (dossier GenX) Gevolgen op de langere termijn

d) EUR-Lex

HOE GEVEN WE GEZAMENLIJK INHOUD AAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

Van Afval Naar Grondstof

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Bedrijven in transitie. Dr. Derk Loorbach

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 20 juni 2013 Betreft Van Afval naar Grondstof

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE)

Afval bestaat niet. service logistics summit 19 oktober Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek. Slide 1

BBK/Door Vriendschap Sterker. Amsterdam, 2014

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie

Masterclass reeks Circulair Ontwerpen & Bouwen voor Architecten

Twents Afvalsymposium. Welkom

Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Toespraak Adriaan Visser, CEO SITA Nederland, tijdens opening sorteerinstallatie Rotterdam op

De onstuimige groei van as-a-service

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Grondstoffenbeheer in en buiten het bedrijf

Transitie circulaire economie en stad in een ruimtelijke/stedenbouwkundige context

Valorisatie reststromen met aquatische biomassa. Rommie van der Weide, Wim van Dijk, Sander Huurman, Hellen Elissen,...

Transcriptie:

De kansen voor de - met oog op recycling -

The Limits to growth Verscheen in 1972 Uitgangspunt: Één wereld Overshoot Exponentiële groei Actie (o.a.): Systeemveranderingen Resource efficiency Recycle Vervangen/Substitutie met veel voorkomende materialen 2

3 De oorzaken van grondstofschaarste Economie Sterk toenemende vraag Armere ertsen Grondstoffen gaan meer water en energie vergen Geologie Reserves moeilijker te vinden Sterke groei hi-tech-materialen Veel metalen zijn bijproducten Geopolitiek Weinig en soms onstabiele bronlanden

Europe s Raw Materials Strategy: Securing Supply Gelanceerd in 2008 Aanbevelingen: Betere gegevens over grondstoffen Meer aanbod door Recycling Substitutie Europese mijnbouw Leveringszekerheid door: Diplomatie Vrijhandel Ensure level playing field to sources Integrated Strategy Supply from European sources Resource efficiency and recycling 4

5 Een inspirerende visie: de circulaire economie Metalelektro service - sectoren Biobased Waste as Feedstock

6 Een inspirerende visie: de circulaire economie

7 Recycling als minder gewenste optie.....

maximum transitie (?) 8 De circulaire economie in Nederland: Uitgangspunt 100% circulair harde technisch, economische grenzen (reële) kansen circulaire economie Bestaande repair, re-use, recycle 100% lineair

9 Nederland is al op weg naar circulariteit

10 Huidige recycling van bio-afval: 3,5 miljard EUR

11 en de mogelijke groei met 1 miljard EUR

12 Wat is de Sector Metaalelektro? 10 miljard EUR TW, 200.000 banen Basismetaal (SBI 24) Metaalproducten (SBI 25) Elektronica (SBI 26) Elektrische apparaten (SBI 27)

13 Hoe bepalen we de waarde van de circulaire economie voor metalelektro? Welke loop reparatie Hoe? - omvang reparatiesector - Eurostat-data afschrijvingen Hergebruikt = 2e handsmarkt - Marktplaats.nl - Speurders.nl Hergebruik van componenten - 2e handsmarkt - Literatuur Recycling - Dutch WEEE flows/wecycle - Prijs kosten en aantallen TOTAAL

14 De huidige waarde van de circulaire economie

15 en waar komt dat vandaan?

16 Waardoor zou de circulaire economie kunnen groeien? Voorbeeld: RECYCLING Input interviews/workshops Verandering positie AVI s Toename recycling door waarde grondstoffen Ontwikkelen plastics die zijn ontworpen op recycling Assembly for disassembly PC s Herijken WEE directive Logistieke kennis nog beter benutten Introduceren grondstoffenpaspoort Opheffen belemmeringen voorraadvorming door importeren Benutten pot van inzamelingsbijdrage Levert stuks en/of EUR/stuk

17. En de toename van de circulaire economie

18. En de toename van de circulaire economie Met een correctie voor minder nieuwe producten

19 Opschaling naar de hele Nederlandse economie 14% 13% + 7,3 miljard EUR + 54.000 banen landbouw nijverheid diensten 73%

miljard euro 20 maar niet alleen voor de korte termijn 8 7 6 5 4 3 per periode cumulatief 2 1 0 0-3 j 3-7 j > 7j

21 Belemmeringen op weg naar meer circulariteit - case: recycling-

22

- Complexe producten - Lage concentraties 23

24 nog meer belemmeringen en uitdagingen Constante, voorspelbare kwaliteit nodig Constante, voorspelbare kwantiteit nodig Cultuuromslag binnen bedrijven Belemmerende wetgeving: Afval is grondstof als uitgangspunt Invoer van reststromen niet belemmeren Overcapaciteit AVI s

25 Wat kan de overheid betekenen? Creëer een consistente strategie Zorg voor een samenhangende onderwijsagenda Integrale afwegingen van voor- en andelen van afvalwetgeving Verhoog kennis grondstoffen in de keten Zorg voor koplopers en verzorg ketenregie Onderzoek effectiviteit fiscale stimuli Bepaal invloed AVI s op circulaire business cases De overheid als launching customer Oriënteer jezelf internationaal

26 Wat kan de overheid betekenen? (2) Zorg voor een samenhangende onderwijsagenda Design for recycling Recycling-technologie Integrale afwegingen van voor- en andelen van afvalwetgeving Barrieres internationaal transport Verbeteren inzamelingspercentage Verbeterde inzet hoogwaardige inspectie Maar Met oog op (al dan niet) creëren van business cases Met oog voor milieu-aspecten wetgeving

27 Wat kan de overheid betekenen? (3) Bepaal invloed AVI s op circulaire business cases Overcapaciteit verlaagt prijzen Welke business cases komen concreet in zicht bij verlaging van capaciteit Oriënteer jezelf internationaal Europa zeer actief op recycling-gebied Europese afvalwetgeving EVOA, EoL-inzamel-richtlijnen, end-of-waste, extended producer responsibility

Dank voor uw aandacht http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten /2013/06/20/tno-rapport-kansen-voor-de-circulaire-economie-in-nederland.html