Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie"

Transcriptie

1 Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

2 Ambitie De MRA wil wereldwijd voorloper zijn op het gebied van slimme oplossingen voor de beperkte beschikbaarheid van grondstoffen door het herontwerpen en sluiten van kringlopen. Tegelijkertijd realiseren we daarmee innovatie en nieuwe bedrijvigheid in de eigen regio Speerpunten 1. Energietransitie versnellen 2. Herontwerpen van producten en producthergebruik 3. Hoogwaardig verwaarden van grondstofstromen Nadruk op regio schaal: daarnaast lokale initiatieven 2

3 1. Energietransitie versnellen

4 Volgende generatie businesses COMMUNITY GESTUURD; DECENTRAAL DATA GERICHT OPEN NETWERKEN

5 2.Het sluitenvan grondstofstromen (incl. water) Sluit kringlopen en voorkom lekverliezen(verontreiniging)

6 Niveausvan circulariteit(10 R s) Hoog Laag Refuse Reduce Redesign Re-use Repair Refurbish Remanufacture Re-purpose Recycle Recover (energy)

7 Grondstofstromen Herontwerpenvan productenen diensten: Cradle to Cradle Voorbeeld: matrassen

8 Herontwerpenvan producten: Ontwikkelen bio-based producten uit bamboe, vlas, hennep, bermgras e.a.

9 Reuse, Repair and Repurpose

10 Nieuwe business modellen: sharing & leasing

11 Hoogwaardig verwaarden van grondstofstromen

12 PRIORITEITEN VOOR Op gemeentelijke schaal: Voortbouwen op activiteiten op het gebied van preventie, afvalscheiding en inzameling en allerlei vormen van producthergebruik. Deze activiteiten kunnen worden opgeschaald en geprofessionaliseerd. - Op (sub)regioschaal: Stimulering van teelt van biogewassen en kringloopsluiting voor een keuze uit 9 grondstofketens (subregio s stellen hierin hun eigen prioriteiten) 12

13 Starten met hoogwaardige recycling van (een keuze uit) 9 prioritaire grondstofstromen 1. biomassa (GFT, zuiveringsslib, agro-food, openbaar groen (incl. waterplanten); 2. bouw- en sloopmaterialen; 3. elektronisch en elektrisch afval; 4. niet meer draagbaar textiel; 5. plastics; 6. inco- and luiers; 7. matrassen 8. servers van ICT sector; 9. metalen; 13

14 Mogelijke initiatieven op subregio schaal Biomassa teelt voor productie van materialen (overheid grond/r.o. beleid; markt productie) Biomassa: zuiveringsslib (regie door waterketen) Biomassa: openbaar groen, incl. waterplanten (regie door overheid; productie door markt) Bouw- en sloopmaterialen; bedrijfsleven en overheid nemen regie via aanbestedingsbeleid en markt voert uit Elektrisch- en elektronisch afval; opzetten van ontmantelings-werkplaatsen (regie door overheid) 14

15 Mogelijke initiatieven op regioschaal In de metropoolregio: bedrijfsleven neemt regie Biomassa (GFT opwerken tot bioaromaten en/of eiwitten: initiatief ligt bij afvalverwerkingsbedrijven) Biomassa (agro-food; hoogwaardige recycling: initiatief ligt bij agrofoodketen) Plastics (overheid schept condities via zekerheid over volume plastics; markt investeert in plastic sorteerfabriek) Textiel (overheid schept condities via zekerheid over volume niet meer draagbaar textiel; markt investeert in textiel sorteerfabriek) 15

16 Mogelijke initiatieven op regioschaal In de metropoolregio: bedrijfsleven neemt regie Inco-materialen en luiers (hoogwaardig recyclen: initiatief ligt bij verwerkingsbedrijven primair i.s.m. zorginstellingen en kinderdagverblijven; daarna ook inzet van gemeenten) Matrassen (hoogwaardige recycling: eerst nationaal verwijderingsbijdrage invoeren/ketendeficit oplossen) Servers van ICT sector (hoogwaardig hergebruik/recycling: initiatief ligt bij sector) Metalen (metaalrecycling is wereldmarkt; primair starten met nichemarkten voor recycling van vervuild metaal) Elektrisch/elektronisch afval; initiatief ligt bij markt; overheid faciliterend) 16

17 Rolvan de overheid 1. Leiderschap tonen(visie/ambitie) 2. Knelpunten wegnemen 3. Innovatie stimuleren 4. Reguleren(via wetgeving, standaarden, belasting; vaak nationale overheid) 5. Richtenvan het aanbestedings-en inkoopbeleid op circulariteit 6. Samen met andere regiopartners volume creëren voor hoogwaardige recycling en afzetbevorderenvan recyclaat via circulair inkopen 17

18 Circulair inkopen 1. Mate van circulariteit; 2. Verbeteringvan product/dienstop People, Planet en Profit. Uitgaande van: objectiviteit; transparantie en nondiscriminatie 18

19 Diverse praktijken Beginners Peleton Koplopers

20 In 2018: tenminste10 % van jaarlijkseinkoop-en aanbestedingscontracten(speerpunten) circulair? In 2018: tenminste 3 nieuwkomers op het gebied van circulaire economie voor 3 jaar adopteren? Na 2018: ambities verhogen? Communicatie en breed draagvlak: cruciaal 20

21 Verschuiving vindt plaats van een lineaire naar een circulaire economie Voorwaardenhiervoorzijn: 1. Initiatoren, lef en vertrouwen 2. Samenwerking in kringloopketen (incl. eindgebruikers) 3. Nieuwe financiële arrangementen 4. Additionele maatgerichte instrumenten

22 22

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie PEOPLE People, Planet, Profit (PPP) Van een lineaire naar

Nadere informatie

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid Circulaire Economie Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid John Nederstigt Inleider Hoe maken we de MRA Circulair? Jacqueline Cramer Ambassadeur

Nadere informatie

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen Welkom Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Programma 14.00-14.05 uur Welkomstwoord door dagvoorzitter Isabelle

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating

Nadere informatie

Gebouwinrichting. Circular Economy Lab: Welkom: Jacqueline Cramer. Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke

Gebouwinrichting. Circular Economy Lab: Welkom: Jacqueline Cramer. Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie Gebouwinrichting een aantal

Nadere informatie

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Prof.dr. Jacqueline Cramer Universiteit Utrecht Opzet lezing Wat zijn de grote opgaven in de bouw op het gebied van duurzaamheid? Hoe kunnen deze opgaven worden

Nadere informatie

De grondstoffen transitie in de Metropoolregio Amsterdam: Meerwaarde voor economie, welzijn en milieu Jacqueline Cramer, Amsterdam Economic Board

De grondstoffen transitie in de Metropoolregio Amsterdam: Meerwaarde voor economie, welzijn en milieu Jacqueline Cramer, Amsterdam Economic Board De grondstoffen transitie in de Metropoolregio Amsterdam: Meerwaarde voor economie, welzijn en milieu Jacqueline Cramer, Amsterdam Economic Board De Metropoolregio Amsterdam heeft unieke mogelijkheden

Nadere informatie

Verslag Regio G&V - MRA Bijeenkomst over de Circulaire Economie Tijd: Locatie: Regiokantoor, Heidezaal

Verslag Regio G&V - MRA Bijeenkomst over de Circulaire Economie Tijd: Locatie: Regiokantoor, Heidezaal Ons kenmerk: 16.0003752 Verslag Regio G&V - MRA Bijeenkomst over de Circulaire Economie Tijd: 10.00 12.00 Locatie: Regiokantoor, Heidezaal Aanwezig: Mw. J. Cramer Mw. D. van Ratingen Mw. L. Boersen Mw.

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma

Uitvoeringsprogramma Uitvoeringsprogramma 2016-2019 Voor u ligt het Uitvoeringsprogramma Grondstoffentransitieprogramma 2016-2019 van de Metropoolregio Amsterdam (MRA), de operationalisering van punt 4.1 uit de MRA Actie Agenda

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Grondstoffen Transitieprogramma: De Metropoolregio Amsterdam als Circulaire Grondstoffen Hub

Uitvoeringsprogramma Grondstoffen Transitieprogramma: De Metropoolregio Amsterdam als Circulaire Grondstoffen Hub Uitvoeringsprogramma 2016-2018 Grondstoffen Transitieprogramma: De Metropoolregio Amsterdam als Circulaire Grondstoffen Hub Dominique van Ratingen ism Jacqueline Cramer Augustus 2016 Inleiding en Context

Nadere informatie

INTERVIEW. Assetmanagement ontmoet circulaire economie. Door Ingrid Zeegers

INTERVIEW. Assetmanagement ontmoet circulaire economie. Door Ingrid Zeegers INTERVIEW Assetmanagement ontmoet circulaire economie Door Ingrid Zeegers 20 Lichtkogel 2-2016 Voormalig VROM-minister Jacqueline Cramer, boegbeeld van de circulaire economie, en Jenne van der Velde, topadviseur

Nadere informatie

Afvalcontainers in de Circulaire Economie

Afvalcontainers in de Circulaire Economie Afvalcontainers in de Circulaire Economie SSI Schafer B.V. ing. H.P. Gijzen Circulaire Economie MVO Nederland: "Onder circulariteit verstaan wij het hoogwaardig hergebruik van grondstoffen, materialen

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Niveaus van circulariteit (10 R s) 1. Refuse: weigeren/voorkomen gebruik 2. Reduce: gebruik

Nadere informatie

Gemeentelijke aanpak van de circulaire stad. Bron: Week van de Stad

Gemeentelijke aanpak van de circulaire stad. Bron: Week van de Stad Gemeentelijke aanpak van de circulaire stad Bron: Week van de Stad Prof. dr. Jacqueline Cramer, Utrecht Sustainability Institute, 9 mei 2014 Wat betekent een circulaire stad? Uitgangspunt van een circulaire

Nadere informatie

Circulair Bouwen. Van methodiek naar oplossingen voor basisschool de Kameleon in Haarlemmermeer

Circulair Bouwen. Van methodiek naar oplossingen voor basisschool de Kameleon in Haarlemmermeer Circulair Bouwen Van methodiek naar oplossingen voor basisschool de Kameleon in Haarlemmermeer Rene Koop, Shirley Justice Thierry van der Weide Our Moonshot In 2025 is het kantelpunt naar de Nieuwe Economie

Nadere informatie

CONCEPT Grondstoffennotie

CONCEPT Grondstoffennotie CONCEPT Grondstoffennotie Van Afval Naar Grondstof Gooi en Vechtstreek Ons kenmerk 19.0011215 Datum Mei 2019 Contactpersoon Inger van Gelderen E-mail i.vangelderen@gad.nl Pagina 1 van 16 INHOUD Aanleiding

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018 Programma Circulaire Economie RKI, december 2018 Het sluiten van kringloop Aanpak programma /PEN Stuurgroep CE e acties/projecten Door (groepen) bedrijven Consumentenproducten acties/projecten door bedrijven

Nadere informatie

Op weg naar een Circulair Fryslân. Christiaan Kuipers

Op weg naar een Circulair Fryslân. Christiaan Kuipers Op weg naar een Circulair Fryslân Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda.nl Stichting Urgenda Samen Sneller Duurzaam Mobiliteit Klimaat & Energie Bouw Ons Huis Energieneutraal Low Car Diet Collectieve

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire textielketen. Verslag Circular Economy Lab 9-30 maart 2015 - Utrecht

Van een lineaire naar een circulaire textielketen. Verslag Circular Economy Lab 9-30 maart 2015 - Utrecht Van een lineaire naar een circulaire textielketen. Verslag Circular Economy Lab 9-30 maart 2015 - Utrecht In Nederland komt jaarlijks 135 miljoen kilo textiel via het huishoudelijk afval in de verbrandingsoven

Nadere informatie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van

Nadere informatie

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli Voorzitter van de commissie, Agnes Mulder

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli Voorzitter van de commissie, Agnes Mulder Tweede Kamer der Staten- Generaal Vergaderjaar 018-019 1 501-08 Milieuraad Nr. 785 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli 019 Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof Van Afval Naar Grondstof Ins en outs Betrokkenheid gemeenten Gemeentelijk Afvalcongres Marc Pruijn, Directie Duurzaamheid, IenM Circulaire economie? 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 3 Ministerie

Nadere informatie

Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg. Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare

Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg. Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare Wat is duurzaam ondernemen? Green Deal zorg 2.0 Routekaart Care & Cure 164 ondertekenaars Mogelijk

Nadere informatie

Een kader voor circulair inkopen

Een kader voor circulair inkopen Een kader voor circulair inkopen versie 20 april 2015 Auteurs: Take Padding, Godard Croon, Debbie van Haastrecht, Rene Dijkstra Dit factsheet biedt een kader voor het begrip circulair inkopen. In dit factsheet

Nadere informatie

Realistisch duurzaam -samen aan de slag-

Realistisch duurzaam -samen aan de slag- Realistisch duurzaam -samen aan de slag- Realistisch duurzaam Opbouw presentatie Startpunt voor opzet van het actieprogramma duurzaamheid Kijkje in de toekomst (voorbeeld Haarlemmermeer) Ideeën 27 maart

Nadere informatie

WOW 27 september Paul Mul

WOW 27 september Paul Mul WOW 27 september 2018 - Paul Mul Programma Waar staan we in de Transitie Wat doet Almere om stappen te zetten? Case 1: Circulariteit koppelen aan beheersysteem Case 2: Circulair inkopen 3.0 Plasticfabriek

Nadere informatie

Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017

Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017 Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017 Transitieprogramma Zorgeloos Afval Jolein Baidenmann Transitiemanager Circulaire Economie in de Zorg

Nadere informatie

Strategische Verkenning Op weg naar Cirkelregio Utrecht

Strategische Verkenning Op weg naar Cirkelregio Utrecht Strategische Verkenning Op weg naar Cirkelregio Utrecht Prof. dr. Jacqueline Cramer 1 december 2015 Inhoudsopgave Samenvatting Strategische verkenning Cirkelregio Utrecht... 6 1. Inleiding... 8 1.1 Achtergrond

Nadere informatie

Wij maken werk van Circulair! Marktdag Circulaire Minicontainer. 30 mei Lelystad

Wij maken werk van Circulair! Marktdag Circulaire Minicontainer. 30 mei Lelystad Wij maken werk van Circulair! Marktdag Circulaire Minicontainer 30 mei 2017 - Lelystad Welkom en inleiding Jean-Marc van Maren 3 Stelling In 2023 worden alle minicontainers voor de Nederlandse markt geproduceerd

Nadere informatie

Meetmethode circulair inkopen: keep it simple en biedt ruimte voor dialoog

Meetmethode circulair inkopen: keep it simple en biedt ruimte voor dialoog Meetmethode circulair inkopen: keep it simple en biedt ruimte voor dialoog Gebruik inzicht in People-Planet-Prosperity effecten van circulair inkopen als kompas om circulaire vernieuwing te realiseren

Nadere informatie

Praktisch aan de slag met 114 definities voor circulair inkopen

Praktisch aan de slag met 114 definities voor circulair inkopen Praktisch aan de slag met 114 definities voor circulair inkopen Circulariteit bij Alliander 14-12-2017 Hendrik de Vries, Consultant Circulaire Economie Liandon EC, onderdeel van Alliander Werkgebied en

Nadere informatie

Doel. In hoeverre levert het project een bijdrage aan duurzaamheiddoelstellingen: People, Planet, Profit

Doel. In hoeverre levert het project een bijdrage aan duurzaamheiddoelstellingen: People, Planet, Profit Naam Initiatief Culemborg Circulair Doel In hoeverre levert het project een bijdrage aan duurzaamheiddoelstellingen: People, Planet, Profit Aanleiding Nederland wil vanaf 2016, het jaar dat Nederland voorzitter

Nadere informatie

Rijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM

Rijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM Rijksbrede aanpak Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Ministerie van IenM Wat wil het kabinet bereiken? 100% circulaire economie in 2050 50% minder eindige

Nadere informatie

CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS

CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS Scheiden vervuilende fracties Bouw en sloop Maar 10 van de totale volume behelst de meest vervuilende stromen zoals: Keramiek, Bitumen, Isolatie, C-Hout en E-waste,

Nadere informatie

Nederland Circulair in 2050

Nederland Circulair in 2050 Nederland Circulair in 2050 Het Rijksbrede programma circulaire economie en de betekenis voor het Nederlandse afvalbeleid NVRD Themadag Afval en Grondstoffen 24 november 2016 Marc Pruijn Directie Duurzaamheid

Nadere informatie

Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN.

Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN. Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN. WAT GEBEURT ER AL OP HET GEBIED VAN NORMONTWIKKELING IN HET KADER

Nadere informatie

MEMO. Strategie circulaire regio Gooi en Vechtstreek. 1. De totstandkoming van deze regionale circulaire strategie

MEMO. Strategie circulaire regio Gooi en Vechtstreek. 1. De totstandkoming van deze regionale circulaire strategie MEMO Algemeen Aan Stuurgroep Milieu en Duurzaamheid Van Projectteam Circulaire regio Gooi en Vechtstreek Contact Marc Maassen Datum 23 januari 2018 Verspreiden Nee Kenmerk 18.0000703 Strategie circulaire

Nadere informatie

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016 Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank

Nadere informatie

Verslag Circulair Café 12 oktober 2017

Verslag Circulair Café 12 oktober 2017 Verslag Circulair Café 12 oktober 2017 2 Het Rijksbrede programma Nederland Circulair in 2050 ontwikkelt een aantal transitieagenda s om de circulaire economie vorm te geven. Wat is de rol van gemeenten

Nadere informatie

Circulaire Infra Duurzaam GWW

Circulaire Infra Duurzaam GWW Circulaire Infra Duurzaam GWW Amersfoort Jan Bart Jutte (RHDHV) Miguel Kerkstra Cor Luijten 29 november 2018 Duurzaam GWW: Duurzaamheid en circulariteit Omgevingswijzer: duurzaamheid vertaald naar 12 thema

Nadere informatie

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Verpakkingen Een inwoner van Europa opent gemiddeld 7 verpakkingen per dag. Dit is gemiddeld 157 kilo verpakkingsafval per persoon per jaar. Wat bijna 40% van het

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Circulaire Economie en Duurzaamheid In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Componenten van Duurzaamheid LANG- DUURIG- HEID GEZONDE LEEF- OMGEVING MILIEU

Nadere informatie

Nederland Circulair Hoe draagt Papendrecht bij?

Nederland Circulair Hoe draagt Papendrecht bij? Nederland Circulair Hoe draagt Papendrecht bij? Waarom is er urgentie om het afvalbeleid aan te passen? Weg met onze wegwerpmentaliteit Interview met staatssecretaris Sharon Dijksma, Volkskrant 14 september

Nadere informatie

CIRCULAIRE ENERGY BOOSTER

CIRCULAIRE ENERGY BOOSTER CIRCULAIRE ENERGY BOOSTER Sander Hakkennes Creatieve project inrichter Realiseren van duurzame en inspirerende werkomgevingen. CIRCULAIR INRICHTEN REDEFINE YOUR OFFICE KANTOOR IN DE BUITENLUCHT BUROOTJE

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET CIRCULAIR INKOPEN EN AANBESTEDEN IN DE METROPOOLREGIO AMSTERDAM

AAN DE SLAG MET CIRCULAIR INKOPEN EN AANBESTEDEN IN DE METROPOOLREGIO AMSTERDAM AAN DE SLAG MET CIRCULAIR INKOPEN EN AANBESTEDEN IN DE METROPOOLREGIO AMSTERDAM Resultaten van de Community of Practice Circulair inkopen Metropoolregio Amsterdam Jacqueline Cramer i.s.m. leden van de

Nadere informatie

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT Cluster Bedrijfsvoering rve ICT ACTIEPLAN 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 30 juni 2017 Pagina 1 van 10 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 AMBITIE RVE ICT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN...

Nadere informatie

C2C en Circulaire Economie in Venlo

C2C en Circulaire Economie in Venlo C2C en Circulaire Economie in Venlo Afvalconferentie 2016 Parallelsessie Maatschappelijk Verantwoord inkopen Michel Weijers, Gemeente Venlo/C2CExpoLAB Inhoud Inhoud Aanleiding Waarom C2C? Hoe doen we dat?

Nadere informatie

Circulaire Economie. Ambitie 2025

Circulaire Economie. Ambitie 2025 Circulaire Economie 1 Ambitie 2025 De Metropoolregio Amsterdam wil in 2025 koploper zijn op het gebied van slimme oplossingen voor de beperkte beschikbaarheid van grondstoffen waardoor waardevolle grondstoffen

Nadere informatie

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA CIRCULAIRE ECONOMIE EN GRONDSTOFFENEFFICIËNTIE Een duurzame circulaire economie gaat uit van volledige herbruikbaarheid

Nadere informatie

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE KCPK DOORWERTH 1 FEBRUARI 2017 SIA 2020: VISIE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE "Papiersector is aanjager van een biomassa gebaseerde circulaire economie. We halen

Nadere informatie

Circulaire economie kans voor de regio

Circulaire economie kans voor de regio Circulaire economie kans voor de regio 7 oktober 2015 Early Morning Toast Stichting kiemt Arnhem Michiel Westerhoff, Manager Strategie en Ontwikkeling Recentere geschiedenis van het afvalscheiden 7 maart

Nadere informatie

Duurzaamheid, Energie en Milieu

Duurzaamheid, Energie en Milieu Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden

Nadere informatie

Circulaire Economie. Keten innovatie als sleutel voor best practices. IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland

Circulaire Economie. Keten innovatie als sleutel voor best practices. IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland Circulaire Economie Keten innovatie als sleutel voor best practices IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland Kennis- en netwerkinstelling met meer dan 70 aangesloten brancheorganisaties

Nadere informatie

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes Duurzaam verpakken in de praktijk Chris Bruijnes Afvalbeheerstructuur 2 Copyright 2019 KIDV Kennisinstituut Duurzaam verpakken Verminderen van de milieudruk van verpakkingen Onderdeel van de producentenverantwoordelijkheid

Nadere informatie

Afvalscheiding in Den Haag

Afvalscheiding in Den Haag Afvalscheiding in Den Haag bijdrage werkbespreking commissie Leefomgeving Heleen Weening directeur Duurzaam Den Haag & Haags Milieucentrum 3 september 2015 1 Outline 1. Hoofdlijnen opbrengst bewonersavond

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

Van design tot recycling:

Van design tot recycling: Van design tot recycling: wat kun jij doen om de verpakkingsketen te sluiten? Hester Klein Lankhorst, Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) In deze presentatie Duurzaamheid: ontwikkelingen en ambities.

Nadere informatie

Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid

Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid Duurzaamheidsbeleid van de Gemeente Goeree-Overflakkee 2016 Inhoud Introductie: Wat verstaan we onder duurzaamheid? 2 Aanleiding; Waarom een actualisatie van

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Bouwprogramma. Circulariteit vergroten in de bouw

Bouwprogramma. Circulariteit vergroten in de bouw Bouwprogramma Circulariteit vergroten in de bouw Dit bouwprogramma is in het leven geroepen om de transitie van een lineaire naar een circulaire economie in de bouw te versnellen. Om grootschalige circulariteit

Nadere informatie

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës CO 2 Een waardevolle grondstof Peter Simoës 4 april 2018 AEB anno 2018 AEB lost al bijna 100 jaar afvalvraagstukken op voor Amsterdam. Sinds 2014 als verzelfstandigd bedrijf. Missie AEB: Voor een schone

Nadere informatie

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen voorstel aan de raad Opgesteld door Stadswerken Kenmerk 15.503838 Vergadering Gemeenteraad Vergaderdatum 25 juni 2015 Jaargang en nummer 2015 59 Geheim Nee Afval is Grondstof. Beleidsnota 2015-2018 Het

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof Van Afval Naar Grondstof Toelichting onderdelen VANG-programma NVRD themadag 27 november Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Van regeerakkoord naar ketens Rutte 2: groene groei, circulaire economie Circulaire

Nadere informatie

INN OVA TIE. AGENDA Almere COMPETITIE UPCYCLE CITY IN HET KORT NIEUWSBRIEF NUMMER 1 FEBRUARI 2017

INN OVA TIE. AGENDA Almere COMPETITIE UPCYCLE CITY IN HET KORT NIEUWSBRIEF NUMMER 1 FEBRUARI 2017 INN OVA TIE AGENDA Almere NIEUWSBRIEF NUMMER 1 FEBRUARI 2017 De gemeente Almere heeft de ambitie een circulaire stad te zijn. De innovatieagenda jaagt innovaties aan. Deze agenda stimuleert onder meer

Nadere informatie

Voorstel aan de raad. Kenmerk 15.503838. Vergaderdatum 9 juni 2015. Afval is Grondstof. Beleidsnota 2015-2018

Voorstel aan de raad. Kenmerk 15.503838. Vergaderdatum 9 juni 2015. Afval is Grondstof. Beleidsnota 2015-2018 Voorstel aan de raad Opgesteld door Stadswerken Kenmerk 15.503838 Vergadering Commissie Stad en Ruimte Vergaderdatum 9 juni 2015 Geheim Nee Afval is Grondstof. Beleidsnota 2015-2018 Het College van burgemeesters

Nadere informatie

BOUWEN aan een CIRCULAIRE ECONOMIE. PROLOOG andere ECONOMIE. ECONOMIE van de TOEKOMST. IPKW Arnhem Prof. Dr.

BOUWEN aan een CIRCULAIRE ECONOMIE. PROLOOG andere ECONOMIE. ECONOMIE van de TOEKOMST. IPKW Arnhem Prof. Dr. 01-10-16 BOUWEN aan een CIRCULAIRE ECONOMIE IPKW Arnhem 30.09.15 Prof. Dr. Jan Jonker PROLOOG andere ECONOMIE ECONOMIE van de TOEKOMST 1 TEGELTJESWIJSHEID EEN SUCCESVOLLE ECONOMIE IN HET VERLEDEN IS GEEN

Nadere informatie

voor de kennisdeelsessie circulaire economie voor accountants en financials

voor de kennisdeelsessie circulaire economie voor accountants en financials Welkom bij de NBA voor de kennisdeelsessie circulaire economie voor accountants en financials als onderdeel van de Week van de Circulaire Economie i.s.m. RVO 17 januari 2017 Wat we vandaag willen doen:

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie

Programma Circulaire Economie Programma Circulaire Economie Opening voorzitter Circulaire economie Wat is dat? Kringloop goederen; zo hoort het Pauze Hoe werkt HVC Discussie Afsluiting Schrijf in voor 4 juni. Bezoek bedrijven Samen

Nadere informatie

Kracht in eigen inkoop

Kracht in eigen inkoop Kracht in eigen inkoop Actieplan MVI 2018/2019 Voorwoord De provincie Overijssel koopt jaarlijks voor bijna 150 miljoen euro in. Daarmee hebben we als provincie een krachtig instrument in handen om maatschappelijk

Nadere informatie

Rethink Nieuwjaarsbijeenkomst NRK/PE - Tilburg,16 januari 2019

Rethink Nieuwjaarsbijeenkomst NRK/PE - Tilburg,16 januari 2019 Rethink Nieuwjaarsbijeenkomst NRK/PE - Tilburg,16 januari 2019 Peter Coolen Managing Director Corporate Affairs Creation Pak uw mobiele telefoon Ga naar www.kahoot.it Voer de GamePin in En geef uw naam

Nadere informatie

USI Circular Economy Lab 8 : de waarde van plastic

USI Circular Economy Lab 8 : de waarde van plastic Dagelijks worden grote hoeveelheden plastic producten en verpakkingen gebruikt. Een toenemend gedeelte hiervan wordt via diverse inzamelingskanalen op grote schaal gerecycled. Het restant, een aanzienlijke

Nadere informatie

praktijkcase groene aanbesteding stadsregio Arnhem Nijmegen

praktijkcase groene aanbesteding stadsregio Arnhem Nijmegen praktijkcase groene aanbesteding stadsregio Arnhem Nijmegen 1. ambitie en aanbesteding als middel idee / visie / proces / conclusie 2. model de Groene Cockpit ontwikkeling / structuur / toepassingsgebieden

Nadere informatie

Circulaire woning- en utiliteitsbouw

Circulaire woning- en utiliteitsbouw Transitieagenda Circulaire woning- en utiliteitsbouw Overijssel Pioneering Café 6 november 2018 Jan Straatman, Balance & Result Jan Straatman j.straatman@balance-result.nl; 06-27014879 www.balance-result.nl

Nadere informatie

VANG Van Afval Naar Grondstof

VANG Van Afval Naar Grondstof Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging

Nadere informatie

De Metropoolregio Amsterdam als Circulaire Grondstoffen Hub Startnotitie

De Metropoolregio Amsterdam als Circulaire Grondstoffen Hub Startnotitie De Metropoolregio Amsterdam als Circulaire Grondstoffen Hub Startnotitie Jacqueline Cramer en John Nederstigt 5 maart 2015 1 SAMENVATTING In deze startnotitie geven we een aanzet tot het formuleren van

Nadere informatie

Verslag workshop: Een afvalloze gemeente? 29 mei 2018, Gemeentehuis Oud-Beijerland

Verslag workshop: Een afvalloze gemeente? 29 mei 2018, Gemeentehuis Oud-Beijerland stimuleert, creëert en verbindt in de transitie naar een regionale circulaire economie Verslag workshop: Een afvalloze gemeente? 29 mei 2018, Gemeentehuis Oud-Beijerland 2 Aanwezigen Gemeente Oud-Beijerland

Nadere informatie

BOUW MEE AAN EEN DUURZAME TOEKOMST

BOUW MEE AAN EEN DUURZAME TOEKOMST BOUW MEE AAN EEN DUURZAME TOEKOMST Een introductie Gemeentepartner / Projectpartner / Kennis & Technologiepartner / Programmapartner Het nut en noodzaak van een circulaire economie, ook in de bouw, zijn

Nadere informatie

Bestuurlijke aandachtspunten voor een duurzame, sociale en schone gemeente

Bestuurlijke aandachtspunten voor een duurzame, sociale en schone gemeente Bestuurlijke aandachtspunten voor een duurzame, sociale en schone gemeente Met deze brochure wil de NVRD, de Koninklijke vereniging van gemeentelijke afval- en reinigingsdiensten, u als (nieuw) raadslid

Nadere informatie

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit?

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit? GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit? Spreker: Datum: Locatie: Joop Suurmeijer en Robert Jansen 19 maart 2015 VNG-congres Utrecht GFT-afval heeft

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse

Nadere informatie

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

Samen halen we alles eruit

Samen halen we alles eruit Waarom kennisinstellingen kiezen voor innoveren met afval en de laatste ontwikkelingen inzameling & reiniging Samen halen we alles eruit Nico Spaansen NVRD Noord 3 november 2016 Transitie in de markt Van

Nadere informatie

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein De kansen voor de - met oog op recycling - The Limits to growth Verscheen in 1972 Uitgangspunt: Één wereld Overshoot Exponentiële groei Actie (o.a.): Systeemveranderingen Resource efficiency Recycle Vervangen/Substitutie

Nadere informatie

Activiteiten Colruyt Group

Activiteiten Colruyt Group Activiteiten Colruyt Group Waarom meedoen aan de Blauwe Cluster? Meerwaarde creëren Ecologie Maatschappij Economie = onze verantwoordelijkheid opnemen Geloof in duurzaam ondernemen Lange-termijngroei en

Nadere informatie

Datacenterapparatuur: waarom nieuw kopen als 2e-hands beter is? Robbert Hoeffnagel Green IT Amsterdam DatacenterWorks CloudWorks Lucas Slim SURFsara

Datacenterapparatuur: waarom nieuw kopen als 2e-hands beter is? Robbert Hoeffnagel Green IT Amsterdam DatacenterWorks CloudWorks Lucas Slim SURFsara Datacenterapparatuur: waarom nieuw kopen als 2e-hands beter is? Robbert Hoeffnagel Green IT Amsterdam DatacenterWorks CloudWorks Lucas Slim SURFsara Green IT Amsterdam makes the energy & sustainability

Nadere informatie

Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven. Geert Bergsma, CE Delft ism TNO

Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven. Geert Bergsma, CE Delft ism TNO Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven Geert Bergsma, CE Delft ism TNO Waarom is recycling van kunststofafval van bedrijven speciaal interessant? Bedrijven krijgen geen vergoeding

Nadere informatie

Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen

Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen Wim Beelen Senior Adviseur Gezond Stedelijk Leven Conferentie Circulair Bouwen 16 november 2018 Onderdelen van de presentatie

Nadere informatie

Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017

Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017 Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017 Economische sectoren staan op een kantelpunt Energietransitie Industriële transitie Voedseltransitie Ruimtelijke transitie Transitie in de zorg 2 De samenleving

Nadere informatie

DRAAIBOEK. Leon Muilwijk

DRAAIBOEK. Leon Muilwijk DRAAIBOEK CIRCULAIR HERONTWERP Leon Muilwijk 06-10986515 IDEEJA draaiboek fase 1 PRE-PRODUCTIE Nederland verandert in een circulaire samenleving. Behalve beleidsmakers en vooruitstrevende bedrijven, weten

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Circulaire Economie en Meervoudige Waardecreatie

Circulaire Economie en Meervoudige Waardecreatie Circulaire Economie en Meervoudige Waardecreatie Roel During, Alterra 20 mei 2015 Bijdrage aan de themadag Financiele Arrangementen Doel 1. 1. Nieuwe maatschappelijke context vertalen in mogelijkheden

Nadere informatie

MVO gids Noord Nederland

MVO gids Noord Nederland MVO gids Noord Nederland Podium, vraagbaak en hulp voor bedrijven en organisaties die actief bezig zijn met maatschappelijk verantwoord ondernemen en werken. Ontwikkeld door de MVO alliantie Noord Nederland

Nadere informatie