Sargasso zee en oceaan: mysterie aal (bijna) ontrafeld? Vissennetwerk_projectgroep Aalherstel 6 oktober 2011 J. Quak Sportvisserij Nederland

Vergelijkbare documenten
Is er nog een toekomst voor de Europese paling?

Heeft iemand de sleutels gezien? Een zoektocht naar processen, pressoren en vissen. Jaap Quak

Recente inzichten kwabaal herintroductieproject in Vlaanderen. Lore Vandamme, Inne Vught, Johan Auwerx, Ine Pauwels & Johan Coeck

Wageningen IMARES Harder en zeebaars

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar.

De Noordzee HET ONTSTAAN

Winde. Willie van Emmerik Jochem Koopmans

VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET

Vanuit de zaal werd gevraagd of er geen algeheel vangstverbod moet komen (met compensatie van beroepsvissers)

paling onderzoek Prosea Eerste leerjaar

MOSSELWAD ( ) Herstel en Duurzaam beheer Mosselbanken Waddenzee

NATIONALE AAL MANAGEMENTSPLANNEN BINNEN DE EU

v a n b r o n t o t m o n d i n g

Klimaatsverandering en de mariene omgeving, ver van ons bed?

A bat friendly colour spectrum? Effecten van klimaatverandering op vleermuizen

Effectiviteit KRW maatregelen. Halen we met de geplande maatregelen de ecologische doelen?

Effecten van toenemende warmte en CO 2 op het leven in zee

2. We nu nog levende katachtige is volgens deze stamboom het meest verwant aan de Poema? A de Cheeta B de Europese lynx C de Huiskat D de Jaguar

Schieraalmigratie vanuit de Zwarte Sluispolder naar de Westerschelde. Johan Coeck, David Buysse, Ans Mouton

Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee

Particles Matter: Transformation of Suspended Particles in Constructed Wetlands B.T.M. Mulling

Mariene virussen. Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA)

Proeven met paling uit de AO-reeks, 14 okt Door: Dr. C.L. Deelder

Amerikaanse rivierkreeft in veenweidegebied. Onderzoek naar de verspreiding, abundantie en beheer in relatie tot het bereiken van de KRWdoelen

vetreserves worden aangemaakt door de gastheer. Het eerste aspect met betrekking tot deze hypothese berust op het verband tussen deze metabolische

Eindexamen biologie pilot havo I

Ecosysteem voedselrelaties

Ecologie is de wetenschap die relaties tussen organismen en hun omgeving bestudeert

GEZONDHEIDSKUNDE. Het menselijk lichaam

Viral Lysis of Marine Microbes in Relation to Vertical Stratification K.D.A. Mojica

Programma van toetsing en afsluiting. Schooljaar havo 5. Chr. College Groevenbeek

MOSSELWAD Herstel en Duurzaam beheer Mosselbanken Waddenzee

Complexiteit Meerdere variaties. Peter van den Hazel

1 Kun je aan planten zien wat je aan moet?

Helder water door quaggamossel

Biobouwers als kustbeschermers: groene fantasie of fantastisch groen? Luca van Duren

week mei 2012 C

3 Theoretische leerweg

Mitochondriële ziekten

3 Theoretische leerweg

Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle

Snoekbaars Sander lucioperca L.

De onderwaterwereld Watervlooien: anatomie en voortplanting

Slib van Afbraakprodukt tot Grondstof en van Voedingsstof tot Brandstof. Piet Hoekstra Geowetenschappen Waddenacademie

BIJLAGE. bij. Richtlijn van de Commissie

NOORDZEE SYMPOSIUM 2007

inhoud 1. Vogels op reis 3 2. Vogeltrek 4 3. Zomervogels 4. Wintergasten 5. Standvogels 6. Deeltrekkers 7. Op reis

1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden

EVALUATIE KRW-VISMAATLATTEN : zienswijze Sportvisserij Nederland. J. Quak Hoofd cluster Kennis en informatie

Biologische respons op klimaatsverandering


DE BLAUWE AARDE. College 1 Water als leven brengend molecuul

1. Algemene meteorologische situatie

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade

3 Theoretische leerweg

4 Theoretische leerweg

Nederlandse samenvatting

Karper in Nederland; geliefd en verguisd

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9, 'Fast Food Island' en Hoofdstuk 10, 'Ecologie'

Bewoners van de Noordzee

Factsheet Paling. Factsheet, december

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

Samenvatting. Samenvatting

5. Hoe komt het dat de brulkikker niet meer in Nederland voorkomt?

Samenvatting de Wit :25 Pagina Optima Grafische Communicatie. Nederlandse Samenvatting

Vertroebeling en (verarming van) de visstand in het Julianakanaal. Jasper Arntz 6 juni 2013

4 Theoretische leerweg

nederlandse naam Franse naam manchot du Cap Engelse naam African penguin wetenschappelijke naam Spheniscus demersus Klasse vogels Verspreidingsgebied

Vissen in het IJsselmeer. Romke Kats

Nederlandse samenvatting

Biobouwers en habitat-overstijgende interacties in kustecosystemen. Tjisse van der Heide

Mitochondriële ziekten Stofwisseling

Marketing. De natuur maakt verpakkingen. die de mens inspireren

Bewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien:

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9 en 10

Resultaten bodemonderzoek. Wederik Heerenveen. Creating with the power of nature. Subtitel. Marloes Luitwieler, Heerenveen, 26 nov.

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.

Herintroductie vissen : van plannen naar uitvoering Vissennetwerk 25 november J. Quak

Vervolgens wordt ook ingegaan op de hypothese dat patronen in fenotypische plasticiteit adaptief kunnen zijn. De eerste vraag was of natuurlijke

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

docentenhandleiding Lars en Liz en het mysterie van de paling

Het leven duurt niet eeuwig

SVR PROJECTIES VAN DE BEVOLKING EN DE HUISHOUDENS VOOR VLAAMSE STEDEN EN GEMEENTEN

Door bundeling van krachten naar een duurzame palingstand in Nederland. Han Walder Combinatie van Beroepsvissers / Stichting DUPAN

Examentrainer. Vragen. De iep. De medicinale bloedzuiger

Europa 14 juni 1993: hygiënerichtlijn 93/94/EEG. België 7 februari 1997: KB inzake de algemene voedingsmiddelenhygiëne

Multi-Omics Analyses of the Molecular Physiology and Biotechnology of Escherichia Coli and Synechocystis sp. PCC6803 O. Borirak

titel Opbouw Vis, exoten en KRW Visexoten en achtergrond MWTL 2008 Visexoten in Nederland Oorzaken

Verzilting van zoete wateren: Verlies of winst voor de aquatische natuur?

Een netwerk voor vleermuizen

Examenprogramma biologie havo

Afdeling Medische Fysiologie

Cellen aan de basis.

Optimalisatie van glasaalmigratie vanuit de Noordzee naar de IJzer in de Ganzepoot te Nieuwpoort

Structuur, vorm en dynamica van biologische membranen

Ecologie van zoet-zoutovergangen

Eindexamen biologie havo I

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade

Transcriptie:

Sargasso zee en oceaan: mysterie aal (bijna) ontrafeld? Vissennetwerk_projectgroep Aalherstel 6 oktober 2011 J. Quak Sportvisserij Nederland

Inleiding Een lange zoektocht. biologisch mysterie Sinds 1979 verschillende expedities, nieuwe informatie Nieuwe DNA_RNA technieken Nieuwe micro-chemische technieken Kennis is van belang (biologie, beleid, beheer, herstel, kunstmatige voortplanting?) Aantal puzzelstukjes ingekleurd Presentatie: stukje puzzel maken

Voortplanting, opgroei, migratie Aalachtigen zijn van origine (pelagische) zeevissen larven = Leptocephalus vorm larvale periode zeer lang, lange groeiperiode, groot formaat oeraal afkomstig uit gebied Indonesie (40-70M jaar) verspreiding-soortontwikkeling: migration-loop concept Europese aal: langste migratie, langste larvestadium Van zout naar (facultatief) zoet water 2x migratie > 5000 km; biologisch fenomeen

Evolutionaire ontwikkeling Aal Atlantische corridor Zee van Thetys

Schmidt : baanbrekend onderzoek 1904-1922 Transecten Vangst aallarven Van oost naar west: - aantallen nemen toe - lengte neemt af - kleinste (7mm) in Sargas So-zee - Larven tot continentale plat, metamorfose

Vervolgexpedities (Duitsland, VS, Denemarken e.a.) vanaf 1979 verschillende expedities Meest recente informatie Galathea3 expeditie (Deens) Momenteel Duitse expeditie Nieuwe technieken toegepast (DNA/RNA,DNA-barcoding voedsel, microchemie otolieten e.d.)

Sargasso Zee scheiding Noord Zuid Sargasso: Subtropische Convergentie Zone (STCZ) = relatief koud water relatief warm water voor bovenste 200 m =front Front vooral prominent in winter - voorjaar Dynamische interacties met omliggende watersystemen (Golfstroom e.a.) via wervelingen, draaikolken en jets Oligotroof systeem (?), met eigen P, S, N, C cycli Voorjaar algenbloei (chlorophyll ), plankton-bloei Diepte 4500-6000m veel hydrografisch en limnologisch onderzoek

front Paai- en Paai- en opgroeizone

Tweedimensionale weergave front, paai- en opgroei, migratie S-Z T> 21,5C front larven S-N T 19,5 C Plankton> Hoog zoutgehalte Diepte =200m Pre_L ei Larven > Europa > 25 mm schieraal T 18,5 C

Functies front Aggregatie van schieraal Aggregatie van voedsel (plankton) vasthouden van kleine larven Larven-pomp, via jetstromen

Voortplanting Diepte:100-250 m Eieren: zwevend Einde winter- voorjaar Nieuwe maan? Komen binnen 48 uur uit

Pre-Leptocephalus (enkele mm) Diepte circa 60-160 m Dooiermateriaal verteerd na 7-12 dagen

Larven - Leptocephalus Circa 40 soorten L. in Sargasso, vooral nabij front L. > 5 mm vertonen dag-nachtmigratie: Nacht 30-120 m Dag < 300 m Voedsel: grote variatie, vooral gelatineus plankton, ook Copepoden, vangtanden functioneel Mogelijk ook DOM, door huid Actieve visjes, reageren sterk op prikkels (actieve mijding vangtuig) strategie: eten en niet-gegeten worden

Migratieroutes (?)

Op weg. Zo snel mogelijk, zo efficient mogelijk, zo onzichtbaar mogelijk

Leptocephalus: klein volume, groot oppervlak

Aallarven (jap.) Dag-nacht migratie in oceaan Nacht: 30-120 m Dag: > 350 m Negatief fototaktisch Groei > 5 mm maand Trek (ook) actief Voedsel? Overleving<0,2 % Orientatie? Duur: 250-500 dagen

Morfologie, anatomie en ecologie L. vooral extra-cellulair opgeslagen energiedragers Polysacchariden-disacchariden (met N-of S) Eigenschappen: Produktie door veel zee-organismen (er is veel) Drukbestendig Maakt daarmee ook actief zwemmen mogelijk (migratie) Binden water (tegen osmose) Transparant (tegen predatie) Energiedragers (migratie, metamorfose) Binding aan groeifactoren (tegen proteolyse) Factor bij cel-specialisatie (metamorfose) Enzymen op celmembraam spinnen P-D tussen cellen Actieve opname bouwstoffen door huid is functioneel

Synthese Unieke levenstrategie (-en) ontwikkeld in lang evolutionair proces: respons op fysische, biologische en chemische variatie (dynamiek) in een zeer groot ruimte-tijd venster Strategie aal in gematigde zones: opgroeien in zoet water biedt (bood) voordelen (produktie-recrutering versus mortaliteit) Geografisch zeer groot zoet water habitat vereist aggregatie van voldoende, zeer effectieve paaidieren (functie Sargasso) Voldoende recrutering (overleving op oceaan (migratieroute)) vereist: - tijdelijk vasthouden van en bieden opgroeihabitat aan jonge larven (functie Sargasso) - Efficient voedsel opnemen en benutten ook voor metamorfose (PS) - Vermijding predatie (morfologie, gedrag) - Efficiente migratie (actief zwemmen, gebruik stromingen, orientatie)

Bedreigingen Snelheid en accumulatie van bedreigingen: - snelle afname (efficiente) paaidieren, vele factoren in zoet water - klimaatsverandering (impact op processen in Sargasso, recrutering larven lager als gevolg stijging T) - milieuproblemen in Sargasso? [denk aan plastics] Is de aal flexibel en adaptief genoeg? Bijv. klimaatsverandering? Misschien. Maar om levens-strategie bij te stellen is tijd nodig, zijn voldoende paaidieren nodig en is voldoende recrutering nodig.

Maximale bescherming is daarom bittere noodzaak

Dank voor uw aandacht!